ئه‌ڤرۆ نیوز، ناجی به‌ده‌ل:
ئه‌ڤرۆ ئه‌نجامێ ئه‌زمونێن به‌راهیێ ل پارێزگه‌ها دهۆكی هاتنه راگه‌هاندن و ئه‌نجامێن ته‌ڤایا به‌شین وێژه‌ی و زانستی راگه‌هاندینه بۆ سالا 2014-2015 .
ئه‌و قوتابیێن ئه‌زمون ئه‌نجام داین دشێن ب رێكا ئه‌ڤی لینكی ئه‌نجامێن خو ب بینن . كلیك بكه
ئه‌ڤرۆ نيوز:
پشتى پرۆژێ قانوونا بودجا 2015 يێ عيراقێ ل جڤاتا نوونه‌رێن عيراقێ گه‌هشتيه سه‌رۆك كۆمارى، ژ لايێ خوه ڤه ئه‌وى ژى ئيمزا كر.
سه‌رحان سلێڤانه‌يى ئه‌ندامێ لژنا دارايى و ئابوورى ل جڤاتا نوونه‌رێن عيراقێ بۆ ئه‌ڤرۆ راگه‌هاند بوو كو ژ به‌ر هنده‌ك خه‌له‌تيێن چاپێ بودجه هاتيه گيرۆكرن و بڕياره ئه‌ڤرۆ بۆ سه‌رۆك كۆمارى بهێته هنارتن.
ل دووڤ ئه‌و پێزانينێن ب ده‌ست ئه‌ڤرۆ نيوز كه‌فتين، بودجه ژ لايێ سه‌رۆك كۆمارى ڤه هاته ئيمزا كرن.
%17 بودجا عيراقێ بۆ هه‌رێما كوردستانێ هاتيه په‌سه‌ندكرن و بڕياره هه‌يڤانه ئه‌ڤ پاره بهێته ره‌وانه‌كرن، به‌لێ هێشتا چو ژ ڤى پاره‌يى بۆ هه‌رێما كوردستانێ نه‌هاتيه ره‌وانه‌كرن.
ئه‌ڤرۆ نیوز:
ب گۆره‌یى ئه‌و ژێده‌رێن ب ده‌ست ئه‌ڤرۆ نیوز كه‌فتین د شه‌رێ هێزێن پێشمه‌رگه‌یى و چه‌كدارێن داعش دا ل خازرى، ئه‌و قوتابیێ ژ زانكۆیا دهۆك كولیژا كارگێرى و ئابوورى گه‌هشتیه ناڤ رێزێن داعش هاته كوشتن.
عومه‌ر عه‌بدولجه‌بار قوتابیێ زانكۆیا دهۆك یێ به‌رى ماوه‌كى گه‌هشتیه ناڤ رێزێن داعش ب رێیا چوونا مووسل و ل وێرێ هێرش ژ لایێ خازرى ڤه كریه سه‌ر پێشمه‌رگه‌یى، شڤێدى ژ لایێ هێزێن پێشمه‌رگه‌یى ڤه ل وێ ده‌ڤه‌رێ هاتیه كوشتن.
به‌رى نوكه ئه‌ڤرۆ نیوز بابه‌تێ چوونا ڤى گه‌نجى به‌لاڤ كربوو كو ئه‌ڤه لیكێ وێ یه: ڤێره كلیك بكه
ئه‌ڤرۆ نيوز، نيوار محه‌مه‌د سه‌ليم:
ئه‌ندامێ جڤاتا نوونه‌رێن عيراقێ يێ به‌رێ و ئێك ژ وان كه‌سێن هه‌تا نوكه ماينه ل چيايێ شنگال راگه‌هاند كو نوكه ئاوارێن چيايێ شنگالێ ئه‌وێن ئابلۆقه دايى دشێن بچنه كوردستانێ و رزگاركرنا سنونێ ژى چو نه‌مايه.
مه‌حما خه‌ليل، ئه‌ندامێ جڤاتا نوونه‌رێن عيراقێ، ل سه‌رێ چيايێ شنگال بۆ ئه‌ڤرۆ نيوز گۆت: “نوكه ئه‌و ئاوارێن ل سه‌رێ چيايێ شنگال ماين يێن ئازاد بووين، نه‌ماينه ئابلۆقه‌دايى و دشێن بچنه كوردستانێ”.
زێده‌تر گۆت: “ئه‌ڤه هه‌موو بۆ هه‌لويسێ سه‌رۆك بارزانى و وێ سه‌رپه‌رشتيا وى يا به‌رده‌وام دڤه‌گه‌ريت”.
ئاماژه ب وێ چه‌ندێ ژى كريه كو د ڤان دو رۆژان دا پێشمه‌رگه‌يى جهێن ستراتيژى و گه‌له‌ك گرنگ گرتينه و گۆت: “پلانا ئێك ب تنێ رزگاركرنا سنونێ و ئه‌و ده‌ڤه‌رێن ب سه‌ر ڤه‌يه وه‌كو خانه‌سۆر دكه‌ڤيته لايێ رۆژئاڤا و دوگر و دوگلا و بۆرگه كو به‌رى داعش 170 هزار كه‌س ل ڤان ده‌ڤه‌ران دژيان.
ل دۆر ئامارا ئه‌و گرتى و كوشتيێن كه‌فتينه ده‌ست ئه‌وان، مه‌حما خه‌ليل گۆت: “د ڤان دو رۆژان دا 17 چه‌كدارێن داعش ژ لايێ هێزێن پێشمه‌رگه‌يى ڤه هاتينه ده‌سته‌سه‌ركرن و زێده‌ترى 100 كه‌سان ژى هاتينه كوشتن”.
ئاماژه ب وێ چه‌ندێ ژى كر كو ئه‌وى باوه‌ريى يا هه‌يى پشتى ده‌مه‌كێ كێم ژ ئازادكرنا سنونێ شنگال ژى دێ ئازاد بيت و گۆت: “داعش يا لاواز بوويى، ئه‌وێن ماين ژى هه‌موو خوكوژن و ئه‌و عه‌شيره‌تێن پشته‌ڤانيا داعش ژى دكر يێن ره‌ڤين و چووينه سوريا”.
كادره‌كێ پێشكه‌فتیێ ئێكگرتوو:
مه‌سرۆر بارزانی نامه‌كا جوان و رون گه‌هاند
ئه‌ڤرۆ نیۆز، سالار دۆسكی:
گۆتارا به‌رێز مه‌سروور بارزانی راوێشكارێ ئه‌نجوومه‌نێ ئاسایشا هه‌رێما كوردستانێ، ئه‌وا ئه‌ڤرۆ 4/11/2014 ل په‌رله‌مانێ ئێكه‌تیا ئه‌ورۆپا، ل دۆر ره‌وشا هه‌رێما كودستانێ و شه‌رێ پێشمه‌رگێ كوردستانێ دگه‌ل تیرۆرستێن داعش و په‌یوه‌ندیێن هه‌رێمێ دگه‌ل عیراقێ وه‌لاتێن ده‌ر دور و تایبه‌ت پارچێن دیێن كوردستانێ پێشكێشكری، كارڤه‌دانێن جودا پشت خوه هێلان.
سامی ئه‌ترۆشی ئه‌ندامێ به‌رێ یێ په‌رله‌مانێ عیراقێ ژ فراكسیۆنا ئێكگرتوو، لدور گۆتارا راوێشكارێ ئه‌نجوومه‌نێ ئاسایشا هه‌رێما كوردستانێ ل په‌رله‌مانێ ئێكه‌تیا ئه‌ورۆپا پێشكێشكری، دپه‌یچێ تایبه‌تێ خوه‌یێ فێسبووكی، سه‌ره‌رایی ده‌ست خوه‌شیێ، دیاركر كو دوور ژ حزباتیێ كو هه‌موو دزانن ئێكگرتوویه‌ه، دیاركر كو ماوێ ئێك ده‌مژمێر و نیڤان گوهداری ل گۆتارێ كریه و گۆت: مه‌سرۆر بارزانی نامه‌كا جوان و رون گه‌هاند ل په‌رله‌مانێ ئێكه‌تیا ئه‌ورۆپا ، چ بۆ داخاز و هاریكاریان، یان كارێ پیرۆزێ پێشمه‌رگێ كوردستانێ و شه‌هیدان، یان هه‌لویستێ به‌رامبه‌ر لایه‌نێن جودا جودا ده‌وله‌تێن هه‌رێمێ و به‌غدا و كوردستانێ یان لایه‌نێن جودا جودا ل عیراقێ دژین، ژ ئاین و مه‌زهه‌ب و نه‌ته‌وه، هه‌لویست به‌رامبه‌ر برایێن كورد ل هه‌رسێ پارچێن دیێن كوردستانێ pkk و ypk وئالیێن دی.
سامی ئه‌ترۆشی دیاركر ژی كو بۆ جارا ئێكێ یه بۆ ماوه‌كێ درێژا ل به‌ر ئاخفتنا به‌رپرسه‌كێ كوردستانێ د روونیته خوارێ، هه‌ر چوو تێبینی ل سه‌ر ئاخفتنا وی نه‌بیت و دێ بێژی ژ نیڤا دلێ من دئاخڤیت.
ئه‌ڤرۆ نیۆز، سالار دۆسكی:
هونه‌رمه‌ندێ ده‌نگ خوه‌ش عه‌دنان كه‌ریم به‌رهه‌ڤیا دكه‌ت بۆ گێرانا كونسێرته‌كێ ب مه‌ره‌ما كومكرنا داهاته‌كی بۆ خه‌لكێ كۆبانێ و ب هه‌فكاریا په‌یمانگه‌ها هونه‌رێن جوان ل سلێمانیێ نوكه دقۆناغێن خوه به‌رهه‌فكرنێ دانه بۆ گێرانا كونسێرته‌كێ ، ژڤانه ب چه‌ندین ستران و مۆزیكێن نوو یێن هونه‌رمه‌ندی كونسێرت بهێته برێڤه‌برن.
دیسا هاته‌زانین كو عه‌دنان كه‌ریم به‌رهه‌ڤیا دكه‌ت بۆ چێكرنا سرووده‌كێ ل سه‌ر كۆبانێ ژ په‌یڤێن سالح بێجار و ئاواز و گۆتن یا هونه‌رمه‌ند عه‌دنان كه‌ریم.
جهێ ئاماژه‌كرنێ یه كو كونسێرتا خێرخوازی یاكۆبانێ ب پشكداریا 28 مۆزیكژه‌نان ل رێكه‌فتی 8\11 ده‌مژمێر چاری ئێڤاری ل هۆلا هونه‌ری ل باژێرێ سلێمانیێ ده‌ست پێ بكه‌ت.
ئه‌ڤرۆ نیۆز، سالار دۆسكی:
ل دووڤ ده‌نگوباسێن كه‌نالێ عه‌ره‌بیه، كو ژ رووانگه‌ها مافێن مرۆڤی ل سوریا هاتینه وه‌رگرتن، دوهی رێكخراوا تیررۆرستی یا داعش 93 كه‌سێن ره‌ڤاندنی كو خه‌لكێ رۆژئاڤا كوردستانێ و باژێرێ كۆبانێ نه ئازادكرن. ل دووڤ هه‌مان ژێده‌ر ئه‌و كه‌سێن هاتينه ئازدكرن ل شواتا ئه‌ڤ ساله هاتبوونه گرتن.
هاته زانین د گه‌ل ڤێ هه‌ژمارێ هنده‌ك ژ كه‌سێن هاتینه ئازادكرن خه‌لكێ ده‌ڤه‌رێن گرده‌سپی وسه‌رێكانیێ بوون و ب گونه‌ها په‌یوه‌ندی ب پارتێن كوردی هاتبوونه‌گرتن.
دیسا ده‌ستێ شه‌ش كه‌سان هاتبوونه برین ب گونه‌ها هندێ كو دزی كرینه، 53 كه‌سێن هاتینه ئازادكرن شیان بگه‌هه‌نه خاكا توركیا و چاره‌نڤیسێ 40 كه‌سان ژی پشتی ئازادكرنێ دیار نه‌مابوو.
لايه‌نگرێن سه‌ربخۆيێ ل سكۆتلاند ب رێبه‌ريا سه‌رۆك وه‌زيران و حزبا ده‌ستهه‌لاتدار، خوه بۆ ئه‌نجامدانا ريفراندۆمه‌ك ئاماده دكه‌ن كو تێدا پرسا سه‌ربخۆيێ، يان ژي مايين د ناڤ ئێكه‌تيا بريتانيا، دێ كه‌ڤيته به‌ر ده‌نگ و رايا خه‌لكێ وێ وه‌لاتێ. ئه‌ڤ پرسه هه‌م بۆ سكۆتلانديان و هه‌م ژي بۆ ده‌ستهه‌لاتداران ل له‌نده‌ن گه‌له‌ك گرنگه.
ئه‌و ده‌ڤه‌رێن كو نوكه ب سكۆتلاند دهێنه نياسين ل سه‌رده‌ما ده‌ستهه‌لاتا رۆميان ل سه‌ر بريتانا (سالا 34 هه‌تا 204 پشتي زاينێ) نه‌كه‌فتن بن كۆنترۆلا وان و كێم و زێده سه‌ربخوه مانه‌ڤه.
پشتي هێرشا هۆز و عه‌شيره‌تێن “جێرمان” و هێرشێن به‌رده‌وام يێن “ويكينگێن” سكانديناڤيا ده‌ستهه‌لاتدارێن وێ وه‌لاتێ ژي تووشي شكه‌ست بوون و ل ئه‌نجام دا سه‌رێ خوه بۆ هۆزێن هێرشبه‌ر چه‌ماندن.
ئايينا كريستياني ل سه‌رده‌مێن جودا جودا، مينا هۆكاره‌كێ بۆ لهه‌ڤهاتنا هۆز و عه‌شيره‌تان و ژ لايه‌كێ دن ڤه ژي مينا ئه‌گه‌رێ شه‌ڕ و ئالۆزي د ناڤبه‌را شاه و ميرێن وان دورگه‌هان، رۆله‌كا چاره‌نڤێسساز گێرايه. پشتي تێكچوونا پشكا رۆژئاڤايا ئيمپراتۆريه‌تا مه‌زن و ب هێزا رۆم (ده‌ڤدۆرێن سالێن 34-67 زايني) هۆزێن “جێرمان” و “به‌ربه‌ران” ده‌ستهه‌لاتێن خوه ل سه‌ر ئورۆپا سه‌پاندن و تشته‌ك كو ل مێژويێ دا ب ناڤێ “چه‌رخا ناڤين” دهێته ناسين، هاته ده‌ستپێكرن.
سه‌رده‌مه‌كێ ده‌ستهه‌لاتدارێن وان ده‌ڤه‌ران يێن كو نوكه ب ئه‌لمانيا دهێته نياسين، خوه ب جێگرێ رۆما دزاني و سه‌رده‌مه‌ك ژي ئيسپانيا و پۆرته‌گاليان بالا ده‌ست بوون. پشتي شكه‌ستنا هێزا ئيسلامي و عه‌ره‌بان ل ئيسپانيا (2051) هێدي هێدي ناوه‌ندا ده‌ستهه‌لات هاته ڤه‌گۆهاتسن بۆ ناوه‌ندێن وان وه‌لاتان و چه‌ندين سه‌ده ئيسپانيا مينا ئێكه‌م هێزا بێ ره‌كابه‌ر حوكما ده‌ريايێن جيهانێ دكر.
ئێكه‌تيا د ناڤبه‌را ئنگليز و سكۆتلاند ل ده‌مه‌كي دهێته ده‌ستپێكرن كو بريتانيا دبيته ئێك ژ زلهێزێن جيهانێ (7071) و ل ڤێ قۆناغێ ئنگليزان ل هزرا ڤێ چه‌ندێ بوون كو ل سه‌ر ئيسپانيا زال بن و ببنه هێزا بالاده‌ست. به‌لێ ئه‌ڤ هزره ب سانه‌هي بۆ وان نه‌قه‌ديا.
د ئه‌نجام دا ب گرێدانا په‌يمانه‌كا گرنگ يا ستراتيژي د گه‌ل جيرانا گرنگ و خودان ئه‌زموونێ خوه ل شه‌ڕ و به‌رخودانێ، واته سكۆتلاند شيان كليلا ڤێ سڕێ ب ده‌ستڤه بينن و ل ده‌مه‌كي كورت دا نه تنێ هه‌ر دوو دۆرگه‌هێن دن يێن ڤه‌قه‌تيايێن خوه، به‌لكو ل هه‌موو دونيايێ ببنه بالاده‌ست و ده‌ستهه‌لاتدار. پێشكه‌فتنا وان ل ئه‌مريكا باكوور ب شێوه‌كي به‌ربه‌لاڤ ده‌ست پێ كر و ل ده‌مه‌كي كورت دا كه‌فتنه پێش فه‌ره‌نسا، هۆله‌ندا، پۆرتوگال و ته‌نانه‌ت ئيسپانيا ژي كو پێش هه‌موو نه‌ته‌وه و وه‌لاتێن بالاده‌ست، گه‌هشتبوو وێ كيشوه‌رێ.
ل جهێن دن ژي پێش هه‌ميان گه‌هشتنه ئۆستراليا (0771)و وي وه‌لاتي داگير كرن و بۆ هه‌تا هه‌تايي بوونه خۆدانێ وي. داگيركرنا وان ل هندستانێ، ئه‌فريقيا، باشوورێ رۆژهه‌لاتا ئاسيا و رۆژهه‌لاتا ناڤين به‌رده‌وام بوو كو هه‌تا رۆژا مه يا ئه‌ڤرۆ ب شێوازه‌ك به‌رده‌وامه.
بالاده‌ستيا ئنگليزان و ل رێزا دوويێ مانه‌ڤه‌يا سكۆتلانديان، (هه‌ر چه‌نده ئه‌ڤ ئێكه‌تيه بوو ئه‌گه‌را ب هێزبوونا هه‌موو بريتانيايا مه‌زن و سكۆتلاند ژي پشكه‌كێ بريتانيايه)لێ ل گه‌له‌ك راپرسي و ئالۆگۆريا بير و بۆچوونان، پتريا خه‌لكێ سكۆتلاند ژي ل سه‌ر وێ باوه‌ريێ نه كو بريارده‌رێن وي وه‌لاتي پتر يێ ئنگليزن و سكۆتان ژي مينا خه‌لك و وه‌لاتێن پلله دو دهێنه هژمارتن. وه‌ك نموونه‌يا هه‌ري به‌رچاڤ به‌حسا وان خالان دكه‌ن:
ـ ل ده‌ما داگيركرنا عيراقێ پتريا خه‌لك و نه‌خاسمه سياسه‌تچيێن سكۆتلاند ژي نه‌رازي بوون بۆ وێ چه‌ندێ ديار كرن كو وه‌لاتێ وان پشكداري بكه‌ت، لێ ب وي حالي ژي نه‌شيان پێشيا بڕيارا له‌نده‌ن بگرن و به‌رۆڤاژي خواست و بريارا خوه پشكداريا شه‌رێ عيراقێ كرن.
ـ ل كۆڕ و كۆمه‌لێن جيهاني پتر ئنگليزن كو رۆلا سه‌ره‌كي دگێرن و كێمتر جه و پۆستێن جودا جودا پارا ئه‌وێن ديتر دكه‌ڤيت.
ـ پتريا پێشه‌سازي و كارخانه‌يێن گرنگ ل ئنگليزێ دانه و ئه‌وێن كو پتر ل سكۆتلاند پێش چاڤن بنگه و باره‌گايێن له‌شكري و نه‌خاسمه بنگه‌هێن ناوه‌كي نه.
ـ ل گه‌له‌ك جهێن سكۆتلاند په‌ترۆل و ژێده‌رێن بن عه‌رد هاتينه ديتن، به‌لێ بڕيار ل ده‌ستێ له‌نده‌نه و سكۆتلانديان نه‌شێن و مافێ وان نينه وه‌كي بخوازن مفا ژێ وه‌رگرن.
نه‌يارێن سه‌ربخۆيێ و خوازيارێن مانه‌ڤه ل چارچوڤا ئێكه‌تيا پاشايه‌تيا بريتانيا، به‌حسا وێ چه‌ندێ دكه‌ن كو پشتي جوودا بوونا وه‌لاتێ وان، له‌نده‌نه كو دشێت شوونا بريتانيايا مه‌زن تژي بكه‌ت، وان دشێن مافێ ڤيتۆ ل ئه‌نجوومه‌نا ئاسايش، ئه‌نداميه‌تيا ناتۆ و ئه‌نداميه‌تيا وه‌لاتێن G8 دێ بۆ وان بيت و خه‌لكێ سه‌ربخۆيا سكۆتلاند ژي، ل ره‌خه‌كي ڤه ب تنێ دمينن.
هه‌ر چاوا بيت لايه‌نگرێن سه‌ربخۆيێ ب وره‌يه‌كا بلند و حه‌زه‌كا زێده و نه‌رازي و ده‌ستهه‌لاتدارێن له‌نده‌ن ژي ب دلگراني و هه‌تا راده‌يه‌ك ژي تۆره‌بوونێ، خوه بۆ وێ رۆژێ ئاماده دكه‌ن. ل ده‌ستپێكا رژدبوونا داخوازا سه‌ربخۆيێ (دوو سال به‌رێ نوكه) ده‌يويد كاميرۆن سه‌رۆك وه‌زيرێن بريتانيا ب كۆمه‌له‌ك په‌يڤێن كرێت مينا “نه‌زان” و “گێژ” سه‌ربخۆخوازان ب ناڤ كر و گۆت:
”وان كه‌سان دخوازن وه‌لات بۆ 003سال به‌رێ بزڤرينه‌ڤه!” به‌لێ نابيت ژبير بكه‌ين كو وان هه‌موو نه‌رازيبوونان رێ خۆش كرينه بۆ ئاڤاكرنا ده‌رفه‌ته‌كێ دا سياسه‌تچيێن وي وه‌لاتي بهێنه سه‌ر وێ باروه‌ريێ و بۆ ئێكلاكرنا ره‌وشا پرسا سه‌ربخوه‌بوونێ، وه‌لاتێ خوه بئێخنه به‌ر بريارا گه‌لێ خوه و هه‌ر ژ نوكه گه‌له‌ك نيشان يێن ديارن كو خه‌لكێ وێ وه‌لاتێ ده‌نگ ب سه‌ربخۆيێ بده‌ن.
بلا ئه‌م ژي چاڤه‌رێ بين و بزانين ئه‌رێ سكۆتلاند رۆژا 81 ئيلۆنا ڤێ سالێ دێ بيته نووترين وه‌لاتێ سه‌ربخوه‌يا ئۆرۆپا؟
نيشاندان