NO IORG
نووترين نووچه
Authors Posts by خالد ئه‌حمه‌د بادى

خالد ئه‌حمه‌د بادى

خالد ئه‌حمه‌د بادى
113 POSTS 0 COMMENTS

70

د ده‌مێ ئه‌نجامدانا هه‌ر كاره‌كى دا دڤێت زاراڤ و پره‌نسیپێ راستیێ بكار بینى وب شێوه‌كێ راسته‌و خوه‌ كاران ئه‌نجامبده‌ن ده‌ست ژ به‌رژه‌وه‌ندیێن ته‌نگ به‌رده‌ن و ب تنێ به‌رژه‌وه‌ندیێن گشتى به‌رچاڤ بكه‌ن و ئه‌ڤ په‌یڤه‌ ل سه‌ر كه‌سان، هه‌ر دیسا پارت و كۆمه‌ل و حوكماتان ژى دئێته‌ گۆتن و سه‌پاندن و به‌رژه‌وه‌ندیا گومان بهێته‌ پێش چاڤكرن و به‌رژه‌وه‌ندیا تاكان بهێته‌ بن پێ كرن، چونكو د هه‌ر ملله‌ته‌كى دا ئه‌گه‌ر به‌رژه‌وه‌ندیا گشتى هاته‌ به‌رپاكرن، ئه‌ڤه‌ بێگومان به‌رژه‌وه‌ندیا هه‌ر تاكه‌كى هاته‌ پێش چاڤكرن و مافێن هه‌میان دێ هێنه‌ پاراستن. هه‌كه‌ لاپه‌رێن دیرۆكێ ڤه‌ده‌ین و سه‌حكه‌ینه‌ رسته‌ و خالێن وێ بكه‌ین دێ بینین كو ئه‌وێن ده‌ستهه‌لات ل عیراقێ وه‌رگرتى ب تنێ بۆ به‌رژه‌وه‌ندیا خوه‌ كاردكر و به‌رژه‌وه‌ندیا نه‌ته‌وا خوه‌ به‌لكو نه‌ته‌وه‌ و ئایێنێن دى پشتگوه هاڤێتینه‌, ل عیراقێ ملله‌تێ كورد تووشى هه‌مى ده‌رده‌سه‌رى و نه‌هامه‌ت و زولمێ بوویه‌ و هه‌مى رێیێن دوژمنكاریێ ل گه‌ل ملله‌تێ كورد بكارئیناینه‌ و كورد بووینه‌ قوربانیێن زێده‌گاڤى و هێرشین وانان. د هه‌مى قووناغێن جودا دا ل عیراقێ ب تنێ كوردان به‌رگرى كریه‌ و خوه‌ پاراستیه‌ و به‌رده‌وام ملله‌تێ كورد ل كوردستانا باشۆر ده‌ستێ دۆستینى و هه‌ڤالینى و براینیێ بۆ درێژكریه‌، لێ وان ده‌ستێ دوژمنكار و دوژمناتى و تۆلڤه‌كرنێ بۆ مه‌ درێژكریه‌. ل ڤێره‌ هه‌مى قووناغ بۆرین قووناغێن شۆره‌شێ و قووناغێن ئه‌نفالان و یێن ده‌ربه‌ده‌رى و ئاواره‌یێ ژی ده‌ربازبوون پاشان قووناغا سه‌رهلدان و به‌رخودانێ و پاشى قووناغین حوكمرانیێ, ل ده‌مێ ده‌ستهه‌لات وه‌رگرتى ل عیراقێ ئه‌وێن هه‌تا دوهى ل به‌ر ده‌رازینك و حه‌وشێن مه‌ كۆم بخودانكرین و ئه‌م بووینه‌ ئه‌گه‌رێ مانا وان و بووینه‌ ئه‌گه‌رێ وه‌رگرتنا ده‌ستهه‌لاتى ل عیراقێ زۆر بهانه‌ بۆ مه‌ دیاركرن و رۆژه‌كێ دگۆت دێ ده‌ستهه‌لاتێ ب براینى كه‌ین، لێ پشتى بنچینه‌ك بۆ خوه‌ داناى و دروستكرى و خوه‌ ل سه‌ر پێن خوه‌ گرتى، ئێكسه‌ر ژ هه‌ڤالینى و براینى و شه‌راكه‌تى زمانێ هێرش و تۆلڤه‌كرن و توندره‌ویێ نیشا مه‌ دا و ده‌ستپێكرن ب بڕینا بودجه‌ى و مووچان و كه‌ره‌ستێن سۆته‌مه‌نیێ و گرتنا رێیێن سه‌ره‌كى و بڕینا هه‌ر تشته‌كى كو وانان زانى با دێ مفایه‌ك گه‌هیته‌ كوردان و حوكمه‌تا هه‌ریمێ و یا ژ هه‌میان خرابتر دووركرن و ده‌رخستنا نوونه‌رین كوردان كو ب مافێ خوه‌ و ب ده‌نگێن ملله‌تێ كورد ده‌ركه‌تین ئێك ئێكه‌ ب پیلانێن وان یێن ڤه‌شارتى ژ ده‌ستهه‌لاتێ دووركرن و هه‌مى وه‌زاره‌ت كرنه‌ د ده‌ستێ خوه‌ بخو دا و ده‌ستهه‌لات وه‌كى خوه‌ لێ دگێرا. و راپریا گه‌لان (استفتا‌و الشعوب) رامانا وێ ئه‌وه‌ بده‌ست ڤه‌ ئینانا مافه‌كێ به‌رزه‌, دیسا راپرسى ئه‌وه‌ كو ده‌مێ یاسا ده‌ستهه‌لاتا یاسایى رێ بده‌ت كۆمه‌كا مرۆڤان یان ملله‌تان یان وه‌لاتان و هه‌رێمان كو داخوازا مافێن خوه‌ بكه‌ن ب رێیێن یاسایى و ل دووڤ هه‌مى به‌ندێن یاسایى بگونجن یان كو ناڤه‌ند یاسایى پیشیل بكه‌ت و مافێن وه‌لاتیان بنئاخ بكه‌ن و مافین گشتى بهێنه‌ باشێخستن. پرسى یان راپرسى یا گشتى یان قانوونى زور جۆر هه‌نه‌ ئه‌و ژى راستڤه‌كرنا قانوونى یان راستڤه‌كرنا به‌نده‌كێ ژ به‌ندان یان مه‌رسۆمه‌كى و راپرسى دهێته‌ هژمارتن شێوه‌كه‌ ژ شێوه‌یێن دیمۆكراسیا راسته‌وخوه‌. هه‌ر دیسا ل سه‌رتاسه‌رێ جیهانێ لایه‌نگرێن راپرسیا گه‌لان وه‌سا ئاماژێ پێ دكه‌ن و دیار دكه‌ن كو راپرسى گه‌ره‌نتیا مافێن گه‌لان دكه‌ن دژى به‌رژه‌وه‌ندیێن تایبه‌ت و مافێن كێمه‌ نه‌ته‌وه‌یان دپارێزیت. ل ڤێره‌ چه‌ند نموونێن راپرسیا ل چه‌ندین وه‌لاتێن جیهانێ. ل ئه‌ورۆپا جارا ئێكێ راپرسى هاتیه‌ ئه‌نجامدان ل سوێسرا ل هه‌رێما (سانت غالن) ل سالا (1831) و ل ئه‌لبانیا و دانیمارك ل سالا (1953) و ل ئیتالیا ل سالا (1970) و ل مالتا و سۆیسرا و رۆسیا ل سالا (1874) و ل ئه‌مریكا لاتینى ل كۆلۆمبیا واوروغواى و ڤنزویلا راپرسى هاتیه‌ ئه‌نجامدان. ل ویلایه‌تێن ئیكگرتیێن ئه‌مریكى ئه‌ڤ پرسه‌ زۆر یا به‌ربه‌لاڤه‌ و هه‌یه‌ و تاكو ل سالا (2009) ل (23) ویلایه‌تین ئێكگرتى یێن ئه‌مریكى و هه‌رێمان راپرسى په‌یدا بوویه‌ ویلایه‌تێن راپرسى لێ هاتیه‌ ئه‌نجامدان ئه‌ڤه‌بوون: (ئالاسكا ـ ئه‌ریزۆنا ـ ئه‌ركه‌نساس ـ كالیفۆرنیا ـ كۆلۆرادۆ ـ كالیفۆرنیا ـ ئایداهۆ ـ مین ـ ماریلاند ـ نیفادا ـ نیۆمه‌كسیكۆ ـ ماساسانتیاگۆ ـ میشیگان ـ میزوورى ـ مۆنتانا ـ نبراسكا ـ داكۆتا باشۆرى ـ ئۆهایۆ ـ ئۆكلاهۆما ـ ئۆریگۆن ـ داكۆتا باكۆرى ـ واشنتن ـ وایۆمینگ). ل ئێكه‌م جار راپرسى هاتیه‌كرن ل ئه‌مریكا ل ویلایه‌تا داكۆتا ژێرى بوو ل سالا (1898) بوو راپرسى په‌یدابووى و یه‌كه‌م جار راپرسى هاتیه‌ بكارئینان ل ئه‌مریكا ل سالا (1906) ل ویلایه‌تا ئۆریگۆن بوو. ئه‌ڤا ل سه‌رى دیار چه‌ند نموونه‌ یێن كێم بوون بۆ داینه‌ دیاركرن كو ل سه‌رتاسه‌رى جیهانێ و ب درێژاهیا دیرۆكێ راپرسى هاتیه‌ ئه‌نجامدان كو پشتى پێشیلكرنا مافان هاتیه‌ ئه‌نجامدان، له‌وما پرسا خوارنا مافان و بنپێكرنا قانوونان و پشتگوه هاڤێتنا وه‌لاتیێن سڤیل و هه‌ژاران ئه‌ڤ پرسه‌ به‌ربه‌لاڤ بوو ل پتریا جیهانێ و تاكو خه‌لكه‌ك شیان مافێن خوه‌ یێن ره‌وا به‌رپا بكه‌ت ب رێیێن یاسایى و ئاسایى. ل ڤێره‌ مه‌ دڤێت باسێ پرسا ریفراندۆمێ بكه‌ین و بریارا سه‌رۆك بارزانى داى بۆ ئه‌نجامدانا ریفراندۆمێ و ده‌ستنیشانكرنا ده‌مى كو ئه‌و ژى (25/9/2017) ێ یه‌ مانشیتێ بابه‌تێ مه‌ ژی وه‌سا خۆیا دكه‌ت كو عیراق ئه‌گه‌رێ سه‌ره‌كى بوو كو كورد و هه‌رێما كوردستانێ داخوازا سه‌رخوه‌بوون و جودابوونێ بكه‌ن، چونكو هه‌مى حوكمه‌تێن عیراقێ ب دژى ملله‌تێ كورد راوه‌ستایه‌ و مافێن كوردان و ملله‌تێ كورد پێشیلكریه‌ و دژى به‌رژه‌وه‌ندیێن ملله‌تێ مه‌ راوه‌ستاینه‌ حوكمه‌تا جه‌عفه‌رى و حوكمه‌تا مالكى و عه‌بادى ژى مینا هه‌مى ده‌ستهه‌لاتدار و حوكمه‌تێن دى به‌رژه‌وه‌ندیێن گه‌لى و ب تایبه‌ت یێن ملله‌تێ كورد پشتگوه هاڤێتینه‌ و ب تنێ به‌رژه‌وه‌ندیێن خوه‌ پاراستینه‌. هه‌ر ژ ده‌مێ كه‌فتنا رژێما سه‌دامێ گوربه‌گورل سالا (2003) و هه‌تا نوكه‌ كو دببیته‌ (14) سال ره‌وشا عیراقێ رۆژ بۆ رۆژێ به‌ر ب ئالۆزتر ڤه‌ دچیت و هه‌ر وێ سیاسه‌تێ بكاردئینن یا كو سه‌دامێ خوینمێژ بكاردئینا. نه‌هامه‌تێن وه‌لاتیێ ساده‌ یێ عیراقێ زێده‌تر لێ هاتینه‌ و گوهه‌كێ وى یێ ل ته‌قینان ویێ دى یێ ل پاریێ رۆژێ و دلێ وى لێدده‌ت ژترسا هێرشێن تیرۆرست و چه‌ته‌یا و ژبلى كو ل به‌ر تاریێ و ل ناڤ گه‌رما هاڤینێ دا كو پلا گه‌رمێ خوه‌ ل سه‌ر (50) یێ دده‌ت.

د ده‌مێ ئه‌نجامدانا هه‌ر كاره‌كى دا دڤێت زاراڤ و پره‌نسیپێ راستیێ بكار بینى وب شێوه‌كێ راسته‌و خوه‌ كاران ئه‌نجامبده‌ن ده‌ست ژ به‌رژه‌وه‌ندیێن ته‌نگ به‌رده‌ن و ب تنێ به‌رژه‌وه‌ندیێن گشتى به‌رچاڤ بكه‌ن و ئه‌ڤ په‌یڤه‌ ل سه‌ر كه‌سان، هه‌ر دیسا پارت و كۆمه‌ل و حوكماتان ژى دئێته‌ گۆتن و سه‌پاندن و به‌رژه‌وه‌ندیا گومان بهێته‌ پێش چاڤكرن و به‌رژه‌وه‌ندیا تاكان بهێته‌ بن پێ كرن، چونكو د هه‌ر ملله‌ته‌كى دا ئه‌گه‌ر به‌رژه‌وه‌ندیا گشتى هاته‌ به‌رپاكرن، ئه‌ڤه‌ بێگومان به‌رژه‌وه‌ندیا هه‌ر تاكه‌كى هاته‌ پێش چاڤكرن و مافێن هه‌میان دێ هێنه‌ پاراستن. هه‌كه‌ لاپه‌رێن دیرۆكێ ڤه‌ده‌ین و سه‌حكه‌ینه‌ رسته‌ و خالێن وێ بكه‌ین دێ بینین كو ئه‌وێن ده‌ستهه‌لات ل عیراقێ وه‌رگرتى ب تنێ بۆ به‌رژه‌وه‌ندیا خوه‌ كاردكر و به‌رژه‌وه‌ندیا نه‌ته‌وا خوه‌ به‌لكو نه‌ته‌وه‌ و ئایێنێن دى پشتگوه هاڤێتینه‌, ل عیراقێ ملله‌تێ كورد تووشى هه‌مى ده‌رده‌سه‌رى و نه‌هامه‌ت و زولمێ بوویه‌ و هه‌مى رێیێن دوژمنكاریێ ل گه‌ل ملله‌تێ كورد بكارئیناینه‌ و كورد بووینه‌ قوربانیێن زێده‌گاڤى و هێرشین وانان. د هه‌مى قووناغێن جودا دا ل عیراقێ ب تنێ كوردان به‌رگرى كریه‌ و خوه‌ پاراستیه‌ و به‌رده‌وام ملله‌تێ كورد ل كوردستانا باشۆر ده‌ستێ دۆستینى و هه‌ڤالینى و براینیێ بۆ درێژكریه‌، لێ وان ده‌ستێ دوژمنكار و دوژمناتى و تۆلڤه‌كرنێ بۆ مه‌ درێژكریه‌. ل ڤێره‌ هه‌مى قووناغ بۆرین قووناغێن شۆره‌شێ و قووناغێن ئه‌نفالان و یێن ده‌ربه‌ده‌رى و ئاواره‌یێ ژی ده‌ربازبوون پاشان قووناغا سه‌رهلدان و به‌رخودانێ و پاشى قووناغین حوكمرانیێ, ل ده‌مێ ده‌ستهه‌لات وه‌رگرتى ل عیراقێ ئه‌وێن هه‌تا دوهى ل به‌ر ده‌رازینك و حه‌وشێن مه‌ كۆم بخودانكرین و ئه‌م بووینه‌ ئه‌گه‌رێ مانا وان و بووینه‌ ئه‌گه‌رێ وه‌رگرتنا ده‌ستهه‌لاتى ل عیراقێ زۆر بهانه‌ بۆ مه‌ دیاركرن و رۆژه‌كێ دگۆت دێ ده‌ستهه‌لاتێ ب براینى كه‌ین، لێ پشتى بنچینه‌ك بۆ خوه‌ داناى و دروستكرى و خوه‌ ل سه‌ر پێن خوه‌ گرتى، ئێكسه‌ر ژ هه‌ڤالینى و براینى و شه‌راكه‌تى زمانێ هێرش و تۆلڤه‌كرن و توندره‌ویێ نیشا مه‌ دا و ده‌ستپێكرن ب بڕینا بودجه‌ى و مووچان و كه‌ره‌ستێن سۆته‌مه‌نیێ و گرتنا رێیێن سه‌ره‌كى و بڕینا هه‌ر تشته‌كى كو وانان زانى با دێ مفایه‌ك گه‌هیته‌ كوردان و حوكمه‌تا هه‌ریمێ و یا ژ هه‌میان خرابتر دووركرن و ده‌رخستنا نوونه‌رین كوردان كو ب مافێ خوه‌ و ب ده‌نگێن ملله‌تێ كورد ده‌ركه‌تین ئێك ئێكه‌ ب پیلانێن وان یێن ڤه‌شارتى ژ ده‌ستهه‌لاتێ دووركرن و هه‌مى وه‌زاره‌ت كرنه‌ د ده‌ستێ خوه‌ بخو دا و ده‌ستهه‌لات وه‌كى خوه‌ لێ دگێرا. و راپریا گه‌لان (استفتا‌و الشعوب) رامانا وێ ئه‌وه‌ بده‌ست ڤه‌ ئینانا مافه‌كێ به‌رزه‌, دیسا راپرسى ئه‌وه‌ كو ده‌مێ یاسا ده‌ستهه‌لاتا یاسایى رێ بده‌ت كۆمه‌كا مرۆڤان یان ملله‌تان یان وه‌لاتان و هه‌رێمان كو داخوازا مافێن خوه‌ بكه‌ن ب رێیێن یاسایى و ل دووڤ هه‌مى به‌ندێن یاسایى بگونجن یان كو ناڤه‌ند یاسایى پیشیل بكه‌ت و مافێن وه‌لاتیان بنئاخ بكه‌ن و مافین گشتى بهێنه‌ باشێخستن. پرسى یان راپرسى یا گشتى یان قانوونى زور جۆر هه‌نه‌ ئه‌و ژى راستڤه‌كرنا قانوونى یان راستڤه‌كرنا به‌نده‌كێ ژ به‌ندان یان مه‌رسۆمه‌كى و راپرسى دهێته‌ هژمارتن شێوه‌كه‌ ژ شێوه‌یێن دیمۆكراسیا راسته‌وخوه‌. هه‌ر دیسا ل سه‌رتاسه‌رێ جیهانێ لایه‌نگرێن راپرسیا گه‌لان وه‌سا ئاماژێ پێ دكه‌ن و دیار دكه‌ن كو راپرسى گه‌ره‌نتیا مافێن گه‌لان دكه‌ن دژى به‌رژه‌وه‌ندیێن تایبه‌ت و مافێن كێمه‌ نه‌ته‌وه‌یان دپارێزیت. ل ڤێره‌ چه‌ند نموونێن راپرسیا ل چه‌ندین وه‌لاتێن جیهانێ. ل ئه‌ورۆپا جارا ئێكێ راپرسى هاتیه‌ ئه‌نجامدان ل سوێسرا ل هه‌رێما (سانت غالن) ل سالا (1831) و ل ئه‌لبانیا و دانیمارك ل سالا (1953) و ل ئیتالیا ل سالا (1970) و ل مالتا و سۆیسرا و رۆسیا ل سالا (1874) و ل ئه‌مریكا لاتینى ل كۆلۆمبیا واوروغواى و ڤنزویلا راپرسى هاتیه‌ ئه‌نجامدان. ل ویلایه‌تێن ئیكگرتیێن ئه‌مریكى ئه‌ڤ پرسه‌ زۆر یا به‌ربه‌لاڤه‌ و هه‌یه‌ و تاكو ل سالا (2009) ل (23) ویلایه‌تین ئێكگرتى یێن ئه‌مریكى و هه‌رێمان راپرسى په‌یدا بوویه‌ ویلایه‌تێن راپرسى لێ هاتیه‌ ئه‌نجامدان ئه‌ڤه‌بوون: (ئالاسكا ـ ئه‌ریزۆنا ـ ئه‌ركه‌نساس ـ كالیفۆرنیا ـ كۆلۆرادۆ ـ كالیفۆرنیا ـ ئایداهۆ ـ مین ـ ماریلاند ـ نیفادا ـ نیۆمه‌كسیكۆ ـ ماساسانتیاگۆ ـ میشیگان ـ میزوورى ـ مۆنتانا ـ نبراسكا ـ داكۆتا باشۆرى ـ ئۆهایۆ ـ ئۆكلاهۆما ـ ئۆریگۆن ـ داكۆتا باكۆرى ـ واشنتن ـ وایۆمینگ). ل ئێكه‌م جار راپرسى هاتیه‌كرن ل ئه‌مریكا ل ویلایه‌تا داكۆتا ژێرى بوو ل سالا (1898) بوو راپرسى په‌یدابووى و یه‌كه‌م جار راپرسى هاتیه‌ بكارئینان ل ئه‌مریكا ل سالا (1906) ل ویلایه‌تا ئۆریگۆن بوو. ئه‌ڤا ل سه‌رى دیار چه‌ند نموونه‌ یێن كێم بوون بۆ داینه‌ دیاركرن كو ل سه‌رتاسه‌رى جیهانێ و ب درێژاهیا دیرۆكێ راپرسى هاتیه‌ ئه‌نجامدان كو پشتى پێشیلكرنا مافان هاتیه‌ ئه‌نجامدان، له‌وما پرسا خوارنا مافان و بنپێكرنا قانوونان و پشتگوه هاڤێتنا وه‌لاتیێن سڤیل و هه‌ژاران ئه‌ڤ پرسه‌ به‌ربه‌لاڤ بوو ل پتریا جیهانێ و تاكو خه‌لكه‌ك شیان مافێن خوه‌ یێن ره‌وا به‌رپا بكه‌ت ب رێیێن یاسایى و ئاسایى. ل ڤێره‌ مه‌ دڤێت باسێ پرسا ریفراندۆمێ بكه‌ین و بریارا سه‌رۆك بارزانى داى بۆ ئه‌نجامدانا ریفراندۆمێ و ده‌ستنیشانكرنا ده‌مى كو ئه‌و ژى (25/9/2017) ێ یه‌ مانشیتێ بابه‌تێ مه‌ ژی وه‌سا خۆیا دكه‌ت كو عیراق ئه‌گه‌رێ سه‌ره‌كى بوو كو كورد و هه‌رێما كوردستانێ داخوازا سه‌رخوه‌بوون و جودابوونێ بكه‌ن، چونكو هه‌مى حوكمه‌تێن عیراقێ ب دژى ملله‌تێ كورد راوه‌ستایه‌ و مافێن كوردان و ملله‌تێ كورد پێشیلكریه‌ و دژى به‌رژه‌وه‌ندیێن ملله‌تێ مه‌ راوه‌ستاینه‌ حوكمه‌تا جه‌عفه‌رى و حوكمه‌تا مالكى و عه‌بادى ژى مینا هه‌مى ده‌ستهه‌لاتدار و حوكمه‌تێن دى به‌رژه‌وه‌ندیێن گه‌لى و ب تایبه‌ت یێن ملله‌تێ كورد پشتگوه هاڤێتینه‌ و ب تنێ به‌رژه‌وه‌ندیێن خوه‌ پاراستینه‌. هه‌ر ژ ده‌مێ كه‌فتنا رژێما سه‌دامێ گوربه‌گورل سالا (2003) و هه‌تا نوكه‌ كو دببیته‌ (14) سال ره‌وشا عیراقێ رۆژ بۆ رۆژێ به‌ر ب ئالۆزتر ڤه‌ دچیت و هه‌ر وێ سیاسه‌تێ بكاردئینن یا كو سه‌دامێ خوینمێژ بكاردئینا. نه‌هامه‌تێن وه‌لاتیێ ساده‌ یێ عیراقێ زێده‌تر لێ هاتینه‌ و گوهه‌كێ وى یێ ل ته‌قینان ویێ دى یێ ل پاریێ رۆژێ و دلێ وى لێدده‌ت ژترسا هێرشێن تیرۆرست و چه‌ته‌یا و ژبلى كو ل به‌ر تاریێ و ل ناڤ گه‌رما هاڤینێ دا كو پلا گه‌رمێ خوه‌ ل سه‌ر (50) یێ دده‌ت.

181

كوردستانا نه‌خشینه‌ ب هه‌مى وه‌رزێن سالێ و دیمه‌نێن جوان و قه‌شه‌نگ، جهێ خوه‌ د ڤى نه‌خشه‌یى دا دكه‌ن و مینا كه‌ڤالان دبینین. چیایێن كوردستانێ ب به‌فرێ دئێنه‌ داپووشین و كراسێ سپى ل خوه‌ دكه‌ن, دۆل و نه‌هال و چیا و گرو مێرگ و چیمه‌ن و ده‌شت ب ره‌نگێ كه‌سكێ ژیانێ دئێنه‌ په‌چنى كرن و رووبار و كانى و سیلاڤ ب پێل و هرێنا ئاڤا زه‌لال و پاقژ و ساخله‌م ب چیا و ده‌ڤه‌ران دا دئێنه‌ خوار و ده‌نگێ شالیل و بلبل و زه‌نگلۆك و توتیان تێكهه‌ل دبن و پردبن ل ناڤ دارستانێن كوردستانێ, لێ ب مخابنى ڤه‌ ئه‌ڤ دارستان و مێرگ و چیمه‌نێن كو خودایێ مه‌زن بۆ ملله‌تێ كورد ل ناڤ ئه‌ردێ كوردستانێ داین هه‌مى دبنه‌ زبلدانك و مینا گیفكان لێ دهێن و ئه‌و دیمه‌نێن ره‌نگینێن جوان كو مینا كه‌ڤالانه‌ دبنه‌ خرابه‌ و دئێنه‌ داگیركرن ژ لایێ گلێشیڤه‌ و ب سه‌دان جۆرێن قودیك و بتلێن نایلۆنى و پرتێن لاپه‌رێن مه‌زن و پرتێن كارتوونان و به‌رمایكێن خوارنێ و حه‌فازه‌یێن زارۆیان و قوپكێن جگاران و زه‌رفێن ڤالا و دریاى و پرتێن په‌رۆكان و هتد. ل ناڤ وان گیا و كولیلك و دیمه‌نان جهێ خوه‌ دكه‌ن, ئه‌ڤ كه‌ڤاله‌یێن مێرگ و چیمه‌نێن كوردستانێ یێن جوان و ره‌نگین ب ڤان گلێش و به‌رمایكان دئێنه‌ ته‌ختكرن, زێده‌بارى تێكهه‌لكرنا به‌رمایێن خوارنێ و نان و گلێشى كو چ ئایین و پرتووكێن ئاسمانى ڤى كارى ب باش نزانن و ب كارێن نه‌ره‌وا و حه‌رام ل قه‌له‌مدده‌ن. ژ بلى برینا داروباران و خرابكرنا دارستانێن سروشتى یێن نه‌خشین ب دارێن به‌رى و مازى و دیندار و گهیشك و هه‌لهه‌لۆك و كێرات و كوروسك و كه‌زان و بێمك و حاجى باهیڤ و چنار و دارێن كیڤى و سروشتى و خورستى. ل ده‌مێ سه‌یرانكرنێ، دێ بینى كو هه‌مى كوردستان مینا باخچه‌ و مێرگ و چیمه‌نانه‌ و یا نه‌خشاندى یه‌ ب سه‌دان جۆرێن گول و نێرگز و سیسن و هه‌لال و هێرۆ و به‌یبوون و شلێر و گول هرچ و گول محه‌مه‌د و گولێن جۆراوجۆر و كولیلكێن سۆر و زه‌ر و سپى و بنه‌فشى و ره‌نگین كو گولێن ئه‌ڤێن مه‌ باس لێ كرین هه‌مى دئێنه‌ پیچكرن و خرابكرن و دئێنه‌ هه‌لكێشان و بنبركرن و ل شوونا چاڤدان و خودانكرنا ڤان جۆرێن گولان یێن مه‌ باس لێ كرین و ب خه‌زینه‌كا نه‌ته‌وه‌یى وه‌سفدكه‌م و هه‌مى دبنه‌ قوربانى سه‌یرانیان و دمیننه‌ د بن پێلاڤێن وانان ڤه‌ كو هزر تێدا ناكه‌ن ئه‌و گوڵن كو ل گولخانان دكرن هه‌ر ئێك ب بهایێن مه‌زن یێن پاره‌ى و پتریا وان گول و كولیلكان ئه‌ون یێن خومالى و كوردستانى. ملله‌تێن جیهانێ رێزێ ل وه‌لاتێ خوه‌ دگرنن هه‌روه‌سا رێزێ ل دارستان و رووبار و كانى و چیا و ئه‌ردێ خوه‌ دگرن و هه‌رده‌م و هه‌ر ئێك ژ لایێ خوه‌ڤه‌ وه‌لاتێ خوه‌ پاقژ و پاك دكه‌ن و دپارێزن و ناهێلن پارچه‌كا كاغه‌زێ یان گلێشى ژى بكه‌ڤیته‌ ل سه‌ر ئه‌ردێ وانان، به‌لكو مفایى ژێ وه‌ردگرن. لێ ل جه‌م مه‌ ئه‌ڤ ئه‌ردێ پاقژ و جوان و مینا مێرگ و چیمه‌نان و مینا به‌هه‌شتێ ئه‌م دكه‌ینه‌ زبلدانك و گیفك و دۆزه‌خ و بلا ئه‌م ژى مینا ملله‌تێن جیهانێ خزمه‌تا وه‌لاتێ خوه‌ و خاكا خوه‌ بكه‌ین و نه‌هێلین ئێك پارچه‌كا گلێشى بكه‌ڤیته‌ سه‌ر و ئه‌م هه‌مى كۆژیێن وه‌لاتێ خوه‌ ب مالا خوه‌ بزانین و دارستان و ژینگه‌ه و چیا و رووبار و مێرگ و چیمه‌نێن خوه‌ بپارێزین و ره‌وشه‌نبیریا سه‌یرانكرنێ په‌یره‌و وجێ به‌جێ بكه‌ین و بلادیمه‌نێن جوانێن كوردستانێ یێن سروشتى نه‌كینه‌ گلێشخانه‌ و بلا كوردستانا خوه‌ بپارێزین دا كو ئه‌م هه‌مى ده‌مێن خۆش و شاد پێكڤه‌ ببه‌ینه‌ سه‌ر و ئه‌ڤ مێرگ و چیمه‌نێن كوردستانى ملكێ هه‌ر كورده‌كێ دلسۆز و خاوێنه‌. ب راستى هنده‌ك ژ ڤان به‌رپرسایه‌تى یا دكه‌ڤیته‌ سه‌ر مللێن ده‌ستهه‌لاتێ و جهێن په‌یوه‌ندیدار و هنده‌ك رێنمایا یێن توند ده‌ربكه‌ن به‌رامبه‌ر وان كه‌س و لایه‌نێن سه‌رپێچیێن ژینگه‌هێ دكه‌ن ژ كوشتنا گیانه‌وه‌رێن جوان و كوردستانى و هه‌روه‌سا برین و براندنا داروبارو دره‌خت و گول و گیایێن كوردستانا ره‌نگین. پاراستنا ژینگه‌ها كوردستانێ ژبلى مفایێن دى و جوانیێ مفایێن مه‌زنێن ئابوورى ژى تێدانه‌ و ل پتریا وه‌لاتێن بیانى سێكا داهاتێ وان ژ دارستان و ژینگه‌ه و مێرگ و چیمه‌نێن وانانه‌. فه‌ره‌ وه‌لاتى ژى رێنمایێن ژینگه‌ه پارێز و جهێن په‌یوه‌ندیدار په‌یره‌و و جه بجه بكه‌ن دا كو حوكمه‌ت و وه‌لاتى پێكڤه‌ مفاى ژ ڤان مێرگ و چیمه‌ن و باخچێن سروشتى یێن كوردستانێ وه‌رگرن.

73

هزر و ئۆمێدێن ملله‌تێ كورد د ناخێ خوه‌ دا ئاڤاكرین هه‌مى بوونه‌ خه‌ون وچ بنه‌ما بوون ژ ئالیێ شۆره‌شگیرى و ئاغاتیێ ڤه‌ , هه‌ر ژ كه‌ڤن دا ملله‌تێ كورد كه‌فتیه‌ بن ره‌حما ئاغا و ده‌ره‌به‌گ و شێخ و به‌گان و ب هه‌مى شێواز و ره‌نگان، ئه‌وان ئه‌ڤ كه‌سانه‌ د سه‌ردادبرن و گه‌ف و سته‌م ل خه‌لكێ بێ گونه‌ه و ساده‌ و ملله‌تێ كورد دكرن و پتریا جاران ژى ناڤ ئینایا ده‌ستێ خوه‌ كریه‌ د ده‌ستێ دوژمنان دا و ملله‌تێ مه‌ پتر چه‌وساندى یه‌ و مالێ وان ژێ ستاندى یه‌ و ره‌ز و چه‌مێن وان ئاسێ كرینه‌ و ل سه‌ر ناڤێ خوه‌ تۆماركرینه‌ ب حیله‌ و گه‌ف و هه‌مى مال و ملك و خوه و ماندیبوونا هه‌ژار و كوردپه‌روه‌ران خوارى یه‌ و یێن هه‌ژار هه‌ژارتر لێ كرینه‌، ل شوونا وان ئاغا و ده‌ره‌به‌گان هاریكاریا وان كربایه‌ به‌روڤاژى بۆ. مه‌ رێزێن مه‌زن هه‌نه‌ بۆ هه‌ر هۆزه‌ك و توێژه‌ك و كه‌ساتیه‌كێ، چونكو هنده‌ك ئاغا و شێخ و كه‌سایه‌تى هه‌بووینه‌ خزمه‌تا ملله‌تێ كورد كرینه‌ و هه‌بووینه‌ ب خیانه‌تكارى و دوژمنكاریێ هاتینه‌ هێڤێن و فرشككرن. زۆر هۆكار هه‌بووینه‌ كونترۆلا ملله‌تێ كورد ل كوردستانێ بكه‌ڤیته‌ د ده‌ستێ ئاغا و ده‌ره‌به‌گان دا. دئێته‌ زانین ل ناڤ هه‌مى ملله‌تان دا مرۆڤێن باش و خراب هه‌نه‌ و یێن چالاك و ب شیان و بێ شیان هه‌نه‌ و یێن دلسۆز خائین هه‌نه‌. گه‌ر پرسیارا كوردان بكه‌ین كانێ ئاغاتى و به‌گاتى و شێخاتى و ناوچه‌گه‌رى ل هه‌رێما كوردستانێ هه‌یه‌ دێ بیته‌ جهێ مه‌نده‌هۆشیێ و دێ بێژیت نه‌خێر ئه‌ڤ دیاردا سه‌یر و ترسناك نه‌مایه‌ و دێ بێژیت ملله‌تێ كورد پێشكه‌فتیه‌ و خوه‌ پێ گه‌هاندى یه‌ و ژ ڤان دیارده‌ و تیتالان قورتال بوویه‌ و ملله‌تێ كورد كه‌فتیه‌ د قووناغه‌كا نوو دا. ب راستى ژى ئه‌ڤ دیاردا ترسناك و كرێت نه‌ مابوو و بنبڕببوو، لێ دوژمنێن ملله‌تێ كورد ب تایبه‌ت وه‌لاتێن هه‌رێمى و یێن عه‌ره‌بى ب نهێنى و بیێ مه‌ های ژ خوه‌ هه‌بیت ئه‌ڤ دیاردا ترسناك و كرێت جاره‌كا دى ل ناڤ ملله‌تێ كورد دا ساخ كر، ئه‌و ژى ب رێیا هه‌لبژارتنان ده‌مێ به‌ربژار ژ ئاغا و عه‌شیره‌ت و بنه‌مالا داناین و ل هه‌لبژارتنێن په‌رله‌مانێ كوردستانێ ل (21/9/2013) ب ئاشكه‌رایى كاندید ژ بنه‌مال و عه‌شیره‌تان داناین و ئه‌ڤه‌ ژى ئێك ژ پیلانێن دوژمنانه‌ كو جوداهى و دوبه‌ره‌كى بكه‌فته‌ د ناڤ توێژ وته‌خێن مه‌دا ودوژمنێن مه‌ شیان ڤێ پیلانێ ل ناڤ مه‌ به‌ربه‌لاڤ بكه‌ن و بكه‌نه‌ كه‌تواره‌كێ ب هێز. ئه‌ڤ دیاردا ترسناك ب تنێ ل ناڤ ئێك پارت و لایه‌نان دا نینه‌، به‌لكو به‌ربه‌لاڤ بوویه‌ ل ناڤ هه‌مى پارت و لایه‌نان و بوویه‌ په‌ژیه‌ك و یا ترسناكتر ئه‌و پارت و لایه‌ن یێن كو خزمه‌ته‌كا دوور و درێژ و پر سه‌روه‌رى هه‌یى و هه‌ر ئه‌و پارت و لایه‌ن داخوازێ ژ بنه‌ماله‌كێ یان عه‌شیره‌ته‌كێ و ئاغایه‌كى بكه‌ن، ببیته‌ به‌ربژار و هه‌كه‌ نه‌ دێ لایه‌نه‌كێ دى پتر داخوازینا ژێ كه‌ت هه‌تا رازى بكه‌ت. ل ڤێره‌ پرسیار جهێ خوه‌ دكه‌ن ئه‌رێ ئه‌وا ل چه‌ندین سالان بۆ خه‌لكێ مه‌ دهاته‌ گۆتن و ڤه‌گێران كو ئاغا و ده‌ره‌به‌گ خائینن و د مێشكێ مه‌ دا هاتبوو چاپكرن، ئه‌و دوژمنێن مه‌نه‌ و ئه‌گه‌ر ئه‌م ب سه‌ركه‌فتین دێ ئێكسه‌ر وان ده‌ینه‌ دادگه‌هان و دێ مال و مولكێ وان یێ ب كۆمێن خوینا گه‌نجێن كوردان كۆمڤه‌ كرى ژێ ستینین و ل سه‌ر هه‌ژارێن كوردان دابه‌ش كه‌ین. له‌وما من ل سه‌رى دیاركر ئه‌و په‌یڤ و گۆتن بوونه‌ خه‌ون بۆ ملله‌تێ كورد و بوونه‌ رابردۆ و به‌روڤاژى ڤێ چه‌ندێ هه‌ر ئه‌و ئاغا و باله‌ده‌ست و به‌گ و جاش و مسته‌شار بوونه‌ یێن جهێ بریارێ و خودان پله‌ و پایه‌ و باوه‌رنامه‌ و ده‌ستهه‌لات و ره‌سید و كۆمپانى و هتد. ل سه‌ر ڤێ چه‌ندێ دا ژى پارێن كۆچكێن وان ژى دده‌نێ و یێن خه‌باتكه‌ر و شۆره‌شگێر و ئاواره‌ هاتنه‌ د سه‌ردا برن و بوونه‌ قوربانى و ب تنێ ساخكرنا دیاردا ترسناكا ئاغایه‌تى و بنه‌مالیێ پیلانێن دوژمنانه‌ و ژبۆ تێكدانا ره‌وشا ملله‌تێ كورده‌ و په‌یداكرنا دوبه‌ره‌كى و ته‌خاتى و ناوچه‌گه‌رى و بنه‌مالكانێ یه‌. ل وى ده‌مى ئه‌م دێ پێشكه‌ڤین و ئازاد بین ده‌مێ ئه‌م یێن ماندووبوویى و قوربانى داین و یێن دلسۆز و یێن چاره‌نڤێسێ خوه‌ ب كورداتیێ و شۆره‌شێ ڤه‌ گرێدایى ژبیر نه‌كه‌ین و مافێن وانان پێ ببه‌خشن و بلا ئه‌م هه‌مى بزانین دوژمنان گۆتیه‌ چ جوداهى ل ناڤبه‌را ره‌ش و سپى دا نینه‌ و بلا ملله‌تێ كورد بۆ خوه‌ وان ژ به‌رێ ببینین و ب تنێ بۆ كوردستانێ و ئالایێ پیرۆز خه‌باتێ بكه‌ین و خوه‌ ژبیرڤه‌ نه‌به‌ین، چونكو چاره‌نڤێسێ هه‌مى كوردان ئێكه‌ و پێكڤه‌ گرێدایه‌.

97

ئه‌ڤ سه‌رده‌مه‌ سه‌رده‌مێ جیهانگێرى و دیالۆك و لێكتێگه‌هشتنێ یه‌ و سه‌رده‌مێ پێزانین و ئه‌نترنێتى و زانستێ نوویه‌ و سه‌رده‌مێ له‌زێ و پێشكه‌فتنێ و پێزانین و پلانایه‌، ئه‌م نه‌شێن به‌رهنگارى بۆیه‌رێن خوازرا و نه‌خوازرا و بین و دێ هه‌رده‌م د پاشڤه‌مانێ دابین. شه‌رێن مه‌زن ل ناڤبه‌را ئیمپراتوریه‌تا سه‌فه‌وى و ئۆسمانى یا رووداینه‌ و بتایبه‌ت ل ده‌ڤه‌را رۆژهه‌لاتا ناڤه‌راست. ئه‌ڤ شه‌رێن مه‌زن بووینه‌ ئه‌گه‌رێ تێكچوونا ره‌وشا ملله‌تێ كورد ل ده‌ڤه‌رێن كوردان و كوردستان و كوردستانى تێدا زه‌ره‌رمه‌ندێ ئێكێ بوویه‌ و د بنه‌ره‌ت دا ئه‌ڤ شه‌ره‌ ل دۆر كوردان بوو. ل دووڤ ژێده‌رێن دیرۆكێ هه‌ردو جه‌مسه‌رێن ب هێز كوردستان بۆ ئێكه‌م جار دابه‌شكریه‌، ئه‌و ژى ل (23/8/1514) زایینى ل ده‌شتا چالدێران د شه‌ره‌كێ گران و خویناوى دا ل ناڤبه‌را ئۆسمانلى و سه‌فه‌ویان دا كو ئه‌ڤ شه‌ڕه‌ یێ بناڤوده‌نگ بوویه‌ د فه‌رهه‌نگا شه‌ریَِن خویناوى و مه‌زنێن جیهانى دا و د ڤى شه‌رى دا بۆ ئێكه‌م جار كوردستانا مه‌زن بوویه‌ دو پارچه‌ كو ژێده‌ر وه‌سا دده‌نه‌ خۆیاكرن كو به‌رى شه‌ڕێ ناڤبرى كوردستان ئێك پارچه‌ بوو و ب ناڤێ كوردستانا مه‌زن بوو و ل سه‌ر ده‌ستێ ڤان هه‌ردو هێزێن به‌رژه‌وه‌ندخواز كو سه‌فه‌وى و ئۆسمانیان ده‌رزه‌كا مه‌زن خسته‌ كوردستانێ كو ئه‌و ده‌رزا مه‌زن هێشتا ده‌رز و تیكێن دى بخوه‌ ڤه‌ گرتن, هه‌ردو هێز ئانكو هه‌ردو جه‌مسه‌رێن ئۆسمانلى و سه‌فه‌وى شیاینه‌ باوه‌ریه‌كا موكوم بۆ ملله‌تێ خوه‌ دروست بكه‌ت ل سه‌ر بنه‌مایێن مه‌زهه‌مى و نه‌ته‌وه‌یى و ئیسلامى و زۆر كاركریه‌ تاكو باوه‌ریه‌كێ بۆ وه‌لاتیێن خوه‌ یێن ساده‌ په‌یدا بكه‌ن و بێخیته‌ د ناخێ وان دا كو ب تنێ ئیران و توركیا و حوكمه‌تێن وانان و مه‌رجه‌عیه‌ت ومه‌زهه‌بێن وان بۆ ئایینێ پیرۆزێ ئیسلامێ كاردكه‌ن و خزمه‌تا ئایینێ ئیسلامێ دكه‌ن و ب تنێ ئه‌و خزمه‌تا ئایینى دكه‌ن و كورد دووڤه‌لانكێن جوهى و فه‌لانه‌ و كورد د فه‌رهه‌نگا ئۆسمانلى و سه‌فه‌ویان دا ب دوژمنێن ئایینێ ئیسلامێ دهێته‌ هژمارتن و ئه‌وان دیرۆك نه‌ خواندى یه‌ یان ژی دیرۆك شه‌رمێ ژ كه‌سێ ناكه‌ت كو دیرۆكێ یا هه‌مى حوبران یا تۆماركرى كو هه‌ر كورد بووینه‌ قورتالكه‌رێن ئایینێ ئیسلامێ و قورتالكه‌رێن هه‌ردو ئیمپراتۆریانه‌ و هه‌روه‌سا وانان دایه‌ خوه‌یاكرن و كریه‌ دمێشكێ خه‌لكێ خوه‌ دا هه‌كه‌ شیعه‌ نه‌بن ئیسلامه‌تى نابیت و هه‌كه‌ تورك نه‌بن ئایین ژى نابیت. ژێده‌ر هه‌نه‌ و ژ وان پرتووكا (تشییع العالم) وه‌سا د ناڤه‌رۆكا وێ دا دیاره‌ كو ئیران ب هزاران به‌لكو ب ملیۆنان دۆلار داینه‌ تا نوكه‌ ژى ژ بۆ فۆرماتكرنا مێشكێن ئیرانیان تژى هزرێن شیعى بكه‌ت و ب تنێ مه‌زهه‌بێ شیعى به‌ربه‌لاڤ بكه‌ت و هه‌مى مه‌زهه‌ب و هزرێن دى و ب تایبه‌ت مه‌زهه‌بێ سونى ل ده‌ف وان ره‌ش و رسوا بكه‌ت و ب رێیا مه‌زهه‌بێ شیعى و سونى كورد بووینه‌ قوربانێ ئێكێ و سه‌ره‌كى و هه‌ر دولا شه‌ڕێ ڤه‌شارتى و ئاشكه‌را ل گه‌ل كوردان دكه‌ن و پیلانان ددانن بۆ نه‌هێلان و بنبڕكرنا كوردان. شكه‌ستنا كۆمارا مهاباد هه‌ر پیلان بوو ل ناڤبه‌را شیعه‌ و سونیان و ب هاریكاریا سۆپایێ سۆرێ ئیرسى كۆمارا كوردستان ژ ناڤبر و هه‌ر وه‌سا شه‌ڕێ عیراق و ئیرانێ هه‌ر ل ده‌ڤه‌رێن كوردان بوو و كورد بوونه‌ زه‌ره‌مه‌ندێن ئێكێ. ئیران و تركیا دو یاریكه‌رێن ترسناكن ل ده‌ڤه‌را رۆژهه‌لاتا ناڤه‌راست ماوه‌كێ زۆرێ درێژه‌ ئیران یا ب هه‌مى رێیان هه‌ولدده‌ت چه‌كێ ناڤۆكى بده‌ست خوه‌ڤه‌ بینیت، ئه‌و ژى بۆ وێ چه‌ندێ یه‌ كو هه‌مى ده‌ڤه‌رێ بێخیته‌ د بن كونترۆلا خوه‌ڤه‌ و ب رێیا ڤى چه‌كێ ترسناك بشێت تركیا كو ب تنێ ئه‌و سنى نه‌ كونترۆل بكه‌ت و بكه‌ته‌ د ئارمانجا خوه‌ دا. ل دووماهیێ دێ بێژم كو ئیران و تركیا ئانكو سه‌فه‌وى و ئۆسمانى مینا تۆم و جیرى یاریێ دكه‌ن، جاران هه‌ڤالن و جاران ژى دوژمنن لێ ب راستى هه‌ر دو دوژمنێن كوردانه‌ و بلا كوردان های ژ خوه‌ هه‌بیت و بلا ئه‌م كورد بزانین دێ چاوا مامه‌لێ كه‌ین و ب چ شێواز و رێ پاپۆرا خوه‌ ده‌رباز بكه‌ین. ب راستى شه‌رێ ئوسمانى و سه‌فه‌ویان به‌رده‌وامه‌.

97

ل ده‌سپێكا ژیانێ و هه‌تا نوكه‌ و به‌رده‌وام هه‌ر ئاڤ داهاته‌ك و ماده‌كێ خوه‌زایى سروشتى یێ ب هێزه‌ و كه‌ره‌ستێ ئاڤێ به‌ندكێ ژیانێ و ستوونا بربرایه‌ و بێ ئاڤ ژیان دۆم ناكه‌ت و نوكه‌ ئیدیه‌مه‌كێ نوو و سه‌رده‌م كه‌فتیه‌ د قا دا ناڤه‌ندێن جیهانى دا، ئه‌و ژى ئیدیه‌مێ بۆڕسا ئاڤێ یه‌، بۆڕسا ئاڤێ كه‌تیه‌ دوارێ جێ به‌جێ كرنێ دا ل رۆهه‌لاتا ناڤه‌راست و ل پتریا وه‌لاتێن جیهانى و زۆر بازار ل سه‌ر بۆڕسا ئاڤێ هه‌یه‌، له‌وما مه‌ مانشێتێ نڤێسینا خوه‌ ژی ب بۆڕسێ ب ناڤكر، ب راستى نوكه‌ بازارێن هه‌ره‌ مه‌زن و گران و ب بها ل سه‌ر ئاڤێ هه‌نه‌ و بۆڕسا ئاڤێ بلند بوویه‌, بۆچوون و هزرێن پتریا شاره‌زا و چاڤدێرێن نێڤده‌وله‌تى یێن د وارێ ئاڤێ دا كار دكه‌ن و پێزانین و تایبه‌تمه‌ندى د وارێ ناڤبرى دا هه‌یى ئه‌وه‌ كو شه‌رێ جیهانى یێ بهێت شه‌ڕێ ئاڤێ یه‌، چونكو ئاراسته‌ و نیشان ژى وێ راستیێ خوه‌یا دكه‌ن كو جیهان ب شێوه‌كێ گشتى یا به‌ر ب هشكاتیێ و گوهۆرینا كه‌ش و هه‌ایى ڤه‌ دچیت و ل چه‌ندین ده‌ڤه‌ر و وه‌لاتان زڤستان بوویه‌ هاڤین و هاڤین بوویه‌ پاییز و پاییز بوویه‌ زڤستان وجهێن چ جاران به‌فر نه‌هاتى به‌فر هاتیه‌ و یێن هه‌ر به‌فر دهات و ب رێژه‌كا هه‌ره‌ زۆر هه‌ر نه‌هاتیه‌ و باران ل ده‌مێ خوه‌ ناهێن یان زوو دهێن یان هه‌ر ناهێن یان ژى بۆش و زێده‌ دهێن ل شوونا مفایى ژێ ببینین زیانان ژێ دبینین و دبنه‌ لافاو و بیبه‌له‌ز و بارۆڤه‌ و لێهمشت و ب ده‌هان كه‌س دمرن، ب سه‌دان هزار دۆلاران زیانێن ئابوورى و دارایى دروست دكه‌ن, یانژى دێ پلێن كه‌ش و هه‌وایى وه‌سا گه‌رم بن مینا ل پارسال ل ده‌ڤه‌رێن هندستان و پاكستانێ روودایى كو ژ ئه‌گه‌رێ بلندبوونا پلێن گه‌رمێ پتر ژ دو هزار مرۆڤان بوونه‌ قوربان. ناڤه‌ندێن جیهانى وێ چه‌ندێ رادگه‌هینن و دیار دكه‌ن گوهۆرینێن كه‌ش و هه‌وایێ جیهانى و سه‌رتاسه‌رى ژ ئه‌گه‌رێ وێ ئێكێ یه‌ كو خه‌لكێ جیهانێ ژ چاندنێ و خوه‌ بخودانكرنێ به‌ر ب پێشه‌سازی و باژێریێ (مدنیه‌) ئانكو ژ ژیارا گوندان به‌ر ب ژیارا باژێران چووینه‌ و ل ڤى ده‌مى گوند مانه‌ ڤالا و بێ خودان و كارتێكرن ل سه‌ر دارستان و چاندنێ كرن، هه‌ردیسا كارتیكرنێن مه‌زن ل سه‌ر گوهۆرینا كه‌ش و هه‌وایى كرن، چونكو ل شوونا دارستان و داربار و شوینكاتى كو ژینگه‌هه‌كا پاقژ و جوان په‌یدا بكه‌ن، به‌روڤاژى كارگه‌ه وئامیرێن مه‌زن و یێن دویكێل و كادى گه‌رمه‌كا مه‌زن په‌یدا بكه‌ن هاتنه‌ دگۆرێ دا ئانكو مرۆڤان ژینگه‌هه‌كا پاقژ ب یا پیس گوهارت وگوهۆرینێن مه‌زن بخوڤه‌ گرتن بوونه‌ ئه‌گه‌رێ كیمبوونا به‌فر و باران و هشكبوونا ئاڤێ ژى ب دووڤدا هات. ئه‌ڤا ل سه‌رى مه‌ به‌حسكرى یا سه‌رتاسه‌رى ئانكو جیهانى بوو, چه‌ندین ریپۆرتاج و فلمێن دیكیۆمێنى و مێزگه‌رد و خه‌له‌كه‌ ل میدیا جیهانى و تۆرێن كۆمه‌لایه‌تى مه‌ دیتینه‌ و ئاماژێ دده‌نه‌ وێ چه‌ندێ كو ل جیهانێ هه‌میێ خه‌لك ژ گوند و جۆتیاریێ به‌ر ب باژێران و ژیانا مه‌ده‌نیه‌تێ و پێشه‌سازیێ دچن، ب تنێ پشتبه‌ستیا خوه‌ دده‌نه‌ سه‌ر كاركرن و پێشه‌سازیێ و كه‌رتێ هه‌رێ گرنگ و كاریگه‌ر كو جۆتیارى و چاندن و دارستانن بجه دهێلن. قه‌یرانا ئاڤێ یا ده‌سپێكرى، ئه‌ڤ ئیدیه‌مه‌ ب ئینگلیزى (water crisis) و هاتیه‌ بكارئینان ل وه‌لاتێن جیهانى ژ لایێ نه‌ته‌وێن هه‌ڤگرتى ڤه‌ و رێكخراوێن دى یێن گرێداى و تایبه‌ت ب پرسا ئاڤێ ڤه‌ ل جیهانێ و ناڤه‌ندێن بلند یێن نێڤده‌ولى و ل سه‌ر ئاستێن بلند ب لێرینه‌كا ئاینده‌یى و بزاڤه‌كا مه‌زن خوه‌ ل ڤێ پرسا هه‌ستیار و گرنگ كریه‌ خودان و به‌رژه‌وه‌ندیێن وه‌لات و ملله‌تێ خوه‌ ل به‌ر چاڤ ددانن بۆ داهاتى و بارا خوه‌ ژ عۆمباركریێ ئاڤێ ب تایبه‌ت ل رۆژهه‌لاتا ناڤین ده‌ستنیشان كریه‌ و ب ملكێ خوه‌ دزانن و هزرا پاشه‌رۆژا وه‌لات و ملله‌تێ خوه‌ دكه‌ن و پاشه‌رۆژه‌كى بۆ ملله‌تێ خوه‌ ددانن ژ بۆ بده‌ستڤه‌ئینانا ئاڤێ بۆ وه‌لاتێ خوه‌ و بنچینه‌كێ خورستى و ب هێز ددانن چونكو هه‌ڤركیێن نوكه‌ یێن د جیهانێ دا ب تنێ ل سه‌ر پرسێن ئاڤێ نه‌ وه‌كى ل زۆر وه‌لاتان رووداى ل عیراق و تركیا و فه‌له‌ستین و مسڕ و ئوردن و ئیسرائیل و سووریا و زۆر وه‌لاتێن دى و پرسا وان ل سه‌ر رووبارێن یه‌رمۆك و رووبارێ ئوردن و رووبارێ لیتانى و دجله‌ و فورات و نیل و ..هتد. ل سه‌ر پرسا نیلى و رووبارێن دى ئاریشه‌ به‌ر ب زێده‌بوونێ نه‌ ل ده‌مێ كۆلۆنیالیزمێ ئارمانجا هه‌ره‌ سه‌ره‌كى یا ئیمپریالزما جیهانى ده‌ستێ كارى و داهاتێن ئابوورى ئارمانج بوون و دكرنه‌ ئارمانجا خوه‌ یا ستراتیجى. لێ پشتى جه‌نگا جیهانى یا دووێ و ب تایبه‌ت ل ناڤبه‌را دو جه‌مسه‌رێن جیهانى، ئه‌و ژى جه‌مسه‌رێ كۆمۆنیست ب سه‌ركێشیا ئێكه‌تیا سۆڤیه‌تا به‌رێ و جه‌مسه‌رێ سه‌رمایه‌دارى ب سه‌ركێشیا ویلایه‌تێن ئێكگرتى یێن ئه‌مریكى و ئه‌ڤ هه‌ڤركى یه‌ به‌رفره‌ه بوویه‌ و هه‌ردو لایه‌نان دڤیان مه‌لبه‌ندێن ده‌ستهه‌لاتێ (مراكز النفود) بده‌ستخوه‌ڤه‌ بینن.

ل سالا (1992) ئاریشه‌ كه‌فته‌ ناڤبه‌را مه‌جه‌ر وچیكوسلۆفاكیا ل سه‌ر رووبارێ دانۆب و سه‌روكانیا رووبارێ مه‌زن یێ نیلى ل ئه‌سیۆبیا یه‌ و ب نه‌ه وه‌لاتێن ئه‌فریقى دا دبۆریت، ئه‌و ژى وه‌لاتێ (ئه‌سیۆبیا، كینیا، ئۆگه‌ندا، ته‌نزانیا، رواندا، بۆروندی، كۆنگۆ، سودان، مسڕ) و مسڕ ب تنێ (55) ملیار متر شه‌شپالۆیه‌ و سودان (18.5) ملیار یێن ئاڤێ سالێ دمه‌زێخن. نیشته‌جیێن ده‌ڤه‌را رۆژهه‌لاتا ناڤه‌راست و باكۆرێ ئه‌فریقیا (6%) ل سه‌ر ئاستێ جیهانێ نه‌ و ل سه‌ر وێ چه‌ندێ را وه‌لاتێن هشكاتى لێ هه‌ی پتر ژ هه‌مى وه‌لاتێن جیهانێ كو هشكترن ئه‌و ژى وه‌لاتێ (جه‌زائیر، به‌حرێن، كوێت، ئوردن، لیبیا، سلته‌نه‌ت عمان، ئه‌ردێ فه‌له‌ستین، سعوودیه‌، قه‌ته‌ر، سعوودیه‌، تونس، ئیمارات و یه‌مه‌ن) ئه‌ڤ وه‌لاته‌ ل سه‌ر ئاستێ جیهانێ ژ هه‌مى وه‌لاتێن جیهانى هشكترن و ل دووڤ ئامارێن شاره‌زایێن وارێ ئاڤێ ل جیهانێ كو ده‌ڤه‌را رۆژهه‌لاتا ناڤه‌راست ژ ئالیێ ئاڤێ ڤه‌ ژ هه‌مى جیهانێ هه‌ژمارتن ئانكو كێم ئاڤترن و ب رێژا (71%) ژ سه‌دێ ژ وه‌لاتێن رۆژهه‌لاتا ناڤه‌راست و باكۆرێ ئه‌فریقیا وه‌لاتێن بێ ئاڤن و د بن رێژا هێلا هه‌ژاریا ئاڤێ دانه‌. رووبارێن دیجله‌ و فورات سه‌رۆكانیێن وان ل چیایێن باكۆرێ تركیا ئانكو ل كوردستانا توركیا و رووبارێ فورات ژ تركیا دهێته‌ سووریێ پاشى عیراقێ لێ رووبارێ دیجله‌ راسته‌وخوه‌ ژ تركیا دهێته‌ عیراقێ.
به‌رى چه‌ند سالان و ب پشكداریا چه‌ندین شاره‌زا و بسپۆرێن ئه‌مریكى و فه‌له‌ستینى و ئوردنى و ئیسرائیلى ل زانكۆیا هارفارد ڤه‌خواندنه‌ك دروستكربوون ب سه‌رپه‌رشتیا (فرانكلین فیشر) ئه‌ندامێ كارگێریا ئابوورى یا په‌یمانگه‌ها (ماساشوستس) یا تكنولوجى و وێ چه‌ندێ دوور نابینیت كو شه‌ره‌كێ مه‌زن دروست ببیت ل سه‌ر پتریا ده‌ڤه‌رێن جیهانێ ژ به‌ر ئاڤێ لێ هه‌كه‌ ئه‌ڤ وه‌لاتێن كریزا ئاڤێ هه‌ى ل گه‌ل هه‌ڤدو رێكبكه‌ڤن و بهایه‌كى بۆ ئاڤێ بدانن ل سه‌ر ئاستێ جیهانى ئه‌و ژى بۆڕسه‌كا ئاڤێ بهێته‌ دانان و بهایێ ئاڤێ بهێته‌ داناندن وه‌كى هه‌ر كه‌لوپه‌له‌كى ل بازارێن جیهانێ و ئه‌ڤه‌ ژى دێ كریزا ئاڤێ هێته‌ چاره‌سه‌ركرن و ئه‌ڤ پارێ دهێته‌ مه‌زاختن بۆ پاقژكرن و پارزنینا ئاڤێ ئانكو شرینكرنا ئاڤێ دێ هێته‌ كێمكرن ب رێژێن زۆر كێم. هه‌كه‌ ئه‌م سه‌حكه‌ینه‌ كریزێن مه‌زنێن جیهانێ بكه‌ین ل ڤى سه‌رده‌مى كریزا ژ هه‌میان مه‌زنتر یان گه‌رمتر كریزا ئاڤێ یه‌ ل جیهانێ تایبه‌ت ل رۆژهه‌لاتا ناڤه‌راست و كوردستانێ و هه‌كه‌ ئه‌م ل ناڤه‌رۆكا لاپه‌رێن دیرۆكێ بزڤرین دێ دیار بیت كورد هه‌رده‌م بووینه‌ قوربانى به‌رژه‌ه‌ندیێن وه‌لاتێن زلهێز و هه‌رێمى و ل ڤى ده‌مى بیرا مه‌ ل په‌یڤێن(نێچیرڤان بارزانى) دا ئینا ده‌مێ ل كۆنگره‌كێ رۆژنامه‌ڤانى ل ئه‌مریكا فه‌رمۆى و گۆتى ل سالا (1975) ملله‌تێ كورد د ناڤ ئاگرێ كه‌ركووكێ و گازا كوردستانێ دا سۆتن و ترس د وێ چه‌ندێ دایه‌ نوكه‌ ملله‌تێ كورد د ناڤ ئاڤا كوردستانێ دا بخه‌ندقیت. نیازێن وه‌لاتێن هه‌رێمى ژى زۆر ب ترسن به‌رامبه‌ر كوردستانێ، بۆ نموونه‌ تركیا و ئیران و عیراق و سووریا و ب تایبه‌ت ئیران و توركیا به‌رده‌وام ئاڤێ ل مه‌ دگرن و بێ هزرا مه‌ بكه‌ن به‌لكو ژ به‌ر مه‌ دگرن دا كوردستان بكه‌ڤیته‌ د شۆپا وه‌لاتێن بێ ئاڤ و هشك دا و داكو ئاڤا مه‌ بفرۆشنه‌ مه‌ ڤه‌ یان ب چپك بۆ مه‌ ئاڤێ به‌رده‌ن.
نموونه‌ تركیا ل سالێن هه‌شتیان ل سه‌ر ڤى پرۆژه‌ى كاركریه‌ و ده‌مێ ئه‌نفالێن ره‌شتارى ل سالا (1988) هاتینه‌ ئه‌نجام دان دژى ملله‌تێ كورد ل باشۆر ژ لایێ رژێما گۆربه‌گۆرا سه‌دامێ خوینمێژ ڤه‌ و د ئه‌گه‌رێ دا ملله‌تێ كوردێ به‌له‌نگاز نه‌چار بوو به‌ر ب سنۆرێن توركیا كه‌فتنه‌ رێ و خوه‌ گه‌هاندیه‌ سنۆرێ تركیا و ئیرانێ و پشكا هه‌رێ مه‌زن ژ ڤى خه‌لكى ل سنۆرێن توركیا ئاكنجى بوون و ژیانه‌كا سه‌خت و دژوار و برسى و بێ خودان دبره‌ سه‌ر و پاشى كرێگرتى و زڕته‌ك وجاش و مسته‌شار و سوپایێ عیراقێ د دووڤ مه‌ دا بوون ب شێوێ ماراسۆنى و جاره‌كا دى نه‌چاربووین چووینه‌ د ناڤ خاكا وه‌لاتێ تركیا دا و بۆ ماوه‌كى د ناڤ خاكا تركیا دا ئاكنجى بووین، هه‌روه‌سا ژیانه‌كا نه‌خۆش و ساده‌ و برسى و تێهنى دبره‌ سه‌ر حوكمه‌تا تركیا چ گرنگى نه‌ ددا وان مشه‌ختان و به‌لكو دگۆته‌ وان مشه‌ختان هه‌وه‌ ناوه‌رگرین پێدڤیه‌ جاره‌كا دى بزڤرنه‌ ڤه‌ وه‌لاتێ خوه‌, لێ رایا گشتى یا جیهانى و راگه‌هاندنێَ و گڤاشتنێن جڤاكێ نێڤده‌وله‌تى و به‌رژه‌وه‌ندیێن تایبه‌تێن تركیا هه‌لویستێن تركیا گوهۆرین و بریارا وه‌رگرتنا وان ئاواران ده‌ركر و رازه‌مه‌ندیا خوه‌ ده‌ربرى و ل وى ده‌مى شانده‌كێ پایه‌به‌رزێ حوكمه‌تا تركیا كو پێكهاتبوون ژ ئه‌ندامێن په‌رله‌مانى و وه‌زیرێن تركیا و سۆپه‌ر والى كو سه‌رپه‌رشتى ل سه‌ر پێنچ والیان دكر و فه‌رمانبه‌رێن پله‌ ئێك ودو یێن وه‌زاره‌تان و ئه‌فسه‌رێن له‌شكرى و هه‌والگێرى ژى د گه‌لدا بون ئانكو شانده‌كێ فه‌رمى و پایه‌ بلندێ حوكمه‌تا تركیا سه‌ره‌دانا ئاوارێن كوردێن به‌ربه‌لاڤ ل ده‌ڤه‌را (قه‌شیریا و گوندێن ئارووشا ژۆرى و ئارووشا ژێرى ومه‌لێسێ و ئالیتۆسێ و وئاشیت و خه‌نوكه‌ى و سه‌ربه‌ستا و ..هتد) كرن و ب چار فرۆكێن هه‌لیكۆپتر هاتبوون و خه‌لكێ ئاواره‌ كۆمڤه‌كرن و بۆ وانان ئاخڤتن و مزگینى یا وه‌رگرتنا وان ئینا بوون و وه‌كو په‌ناهند و رێك و چاره‌ دانان ژبۆ ڤه‌گوهاستنا وان مشه‌ختان بۆ ناڤ چادرگه‌ه وكه‌مپان دا و زۆر كه‌یفا خه‌لكێ مه‌ هات و پشتى خه‌لكێ ئاواره‌ ڤه‌ره‌ڤى و ئۆمێده‌ك ل جه‌م وان په‌یدا بووى و ئه‌و شاند بۆ فراڤینێ ل مالا موختارى بوون دوسێ ئه‌ندامێن وى شاندى ل وى سه‌رده‌مى ب فه‌رمى گۆت: نه‌ ترسن حزكمه‌تا مه‌ دڤێت بهانه‌یه‌ك هه‌بیت كو شه‌رى ل گه‌ل حوكمه‌تا عیراقێ بكه‌ت وان پایه‌ بلندا گۆت: مه‌ پرۆژه‌كێ هه‌ى ب ناڤێ (GAP) و ئه‌ڤ پرۆژه‌ (23) به‌نداڤن و هه‌ر به‌نداڤه‌ك دشێت ب ملیۆنان لیتر موكه‌عه‌بێن ئاڤێ عومبار بكه‌ت و به‌نداڤا ئێكێ د ڤى پرۆژه‌ى دا به‌نداڤا (ئه‌تاتوركه‌) كو رێزبه‌ندا قه‌بارێ مه‌زنێ وێ به‌نداڤێ یا سێ یێ یه‌ د جیهانێ دا و گۆت هه‌كه‌ ئه‌ڤ پرۆژێ مه‌ بداوى بهێت دێ ئاڤێ ژ عیراقێ و سووریێ برین و بتایبه‌ت دێ عیراقێ نه‌چار كه‌ین كو لترا ئاڤێ ب لیترا گازێ بیت و گۆت و یلایه‌تا مووسل یا مه‌یه‌ و هه‌كه‌ ب شه‌رى نه‌شیێن بزڤرینین دێ ب گڤاشتنێن ئاڤێ زڤرینین و دێ سیاسه‌تا ئاڤێ بكارئینینن و ل وى سه‌رده‌مى په‌یوه‌ندیێن عیراقێ و تركیا زۆر د ئاسته‌كێ به‌رز دا بوون، لێ هزر و سیاسه‌تا تركیا ئه‌ڤه‌ بوو و هه‌ر كه‌سه‌كێ ده‌ستهه‌لاتى ل تركیا وه‌رگریت ل سه‌ر وى لایه‌نى یان كه‌ساتى دسه‌پینن كو هه‌ر وى سیسته‌م و سیاسه‌تێ په‌یره‌و بكه‌ت یا كو بۆ وان هاتیه‌ دانان د هنده‌ك پروتوكولان دا.

112

گه‌له‌ك چیرۆك و چیڤانۆك ل سه‌ر جه‌ژنا نه‌وروزێ هه‌نه‌، هه‌ر ژێده‌ره‌ك ب شێوازه‌كێ جودا ڤه‌دگێریت و زۆر ژێده‌ران به‌حسێ داستانا كاوه‌یێ ئاسنگه‌ر دژى زوحاكى كریه‌، لێ تشتێ ژ هه‌میان باشتر و بالكێشتر ژ چیرۆكا ناڤبرى ده‌ركه‌فتى ئه‌وه‌ كو كاوه‌یێ ئاسنگه‌ر ب سه‌ر زوحاكێ خوینمێژ سه‌ركه‌فتیه‌. دبێژن نه‌ورۆز ئانكو نوو رۆژ، رۆژه‌كا نوو ژ وه‌رزێ بوهارێ، ئانكو رۆژه‌كا نوو یه‌ ژ سالا كوردى، وه‌كو (شاهنامێ) به‌حسێ نه‌ورۆزێ و گرێدانا وێ ب ملله‌تێ كورد ڤه‌كرى ئه‌وه‌ كو شاهه‌ك هه‌بوو، ناڤێ وى زوحاك (ئه‌ژده‌هاك) بوو، ل وه‌لاتێ وى زولم و سته‌م دهاته‌ كرن و هه‌تا كو هنده‌ك ژێده‌ر دبێژن كو رۆژێ ژى ئه‌و ده‌ستهه‌لاتدار نه‌دڤیا، له‌وما ل وه‌لاتێ وى رۆژ نه‌دهه‌لات و ل سه‌ر ملێن ڤى شاهى دو مارێن مه‌زن هه‌بوون و خوارنا وان مه‌ژیێ زارۆ و گه‌نجێن كوردان بوو، هه‌ر رۆژه‌كێ ڤى زوحاكى مه‌ژیێ دو كوردان ددا ڤان مارا داكو سه‌رێ ئه‌ژده‌هاكى ته‌نا ببایه‌. رۆژه‌ك ژ رۆژان دووڤه‌لانك و ئێلچیێن وى شاهێ دوژمنكار هاتنه‌ زارۆیێ كاوه‌یێ ئاسنگه‌ر یێ كو ژ (16) زارۆیان ب تنێ ئه‌و مابوو، ئه‌و ژى كچ بوو، لێ كاوه‌یێ زیره‌ك و شاره‌زا پیلانه‌ك دانا و ل شوونا مه‌ژیێ كه‌چا خوه‌ یێ په‌زه‌كى دایێ وانان، نه‌ زانى و پاشان ئه‌ڤ تشته‌ ب نهێنى به‌لاڤبوو، ئێدى كه‌سه‌كى زارۆیێن خوه‌ نه‌دانێ لێ ژ به‌ر وانان ره‌ڤیان و چوونه‌ چیایى و كاوه‌یى سه‌رپه‌رشتى و ئیداره‌كرنا وانان دكر و پاشان ئه‌ڤ زارۆ و گه‌نج بوونه‌ زه‌لام و مێرخاس و ژمارا وانان زۆربوو كاوه‌یێ ئاسنگه‌ر ب شۆره‌شه‌كێ دژى زوحاكى رابوو و هێرش كرنه‌ سه‌ر كه‌لها وى خوینمێژى و ب سه‌ركه‌فتن و ئه‌ژده‌هاك كوشت و كونترۆل ل سه‌ر ده‌ستهه‌لاتا وى كر و هه‌لكرنا ئاگره‌كێ مه‌زن ژى نیشانا سه‌ركه‌فتن و كونترۆلكرنێ بوو. وه‌كو ژێده‌رێن دیرۆكێ دیاردكه‌ن كو كاوه‌یێ ئاسنگه‌ر كورد بوو و ملله‌تێ زولم لێ دهاته‌كرن، سه‌ركه‌فتن ژى هه‌ر یا كوردان بوویه‌. له‌وما ملله‌تێ كورد هه‌ر ژ ده‌مێن كه‌ڤن و دێرین و هه‌تا نوكه‌ ڤێ بیره‌وه‌ریێ ساخ دكه‌ن و شانازیێ پێ دبه‌ن و حوكمه‌تا هه‌رێمێ زۆر پووته‌ى ب ڤێ جه‌ژنا نه‌ته‌وه‌یى دده‌ت. هه‌مى ده‌مان دوژمنێن ملله‌تێ كورد ب ڤێ روژێ نه‌دخۆش بوون و نه‌ دهێلا ملله‌تێ كورد ڤێ بیره‌وه‌ریا پیرۆز ساخ بكه‌ن و هه‌مى ده‌مان رێ لێ دگرت. ل سالا (1988) ل هه‌وێن ئه‌نفالا ده‌مێ ئه‌م دژه‌ستێ زوحاكێ ئیراقێ قورتال بووین و كه‌فتینه‌ بن كونترولا زوحاكێ تركا دیسا وانان ژى رێ نه‌ ددا كو ڤێ بیروه‌وریا پیرۆز ساخ بكه‌ین و ل ده‌مێ بۆ ئێكه‌م جار خه‌لكێ چادرگه‌ها مێردینێ ئاگر هه‌لكرین خه‌لكێ مه‌ یێ وان گوندێن دۆرماندۆر ب له‌ز هاتن وانان وه‌سا هزركر كو ئاگر یێ به‌ربوویه‌ چادران، لێ مه‌ بۆ وانان دیاركر كو ئه‌ڤه‌ ئاگرێ نه‌وروزێ یه‌ و سه‌ركه‌فتنا ملله‌تێ كورده‌ و جه‌ژنه‌كا نه‌ته‌وه‌یى یه‌. لێ پێشمه‌رگێن قه‌هره‌مان و خه‌لكێ مشه‌ختێ شۆره‌شگێرێ چادرگه‌ها مێردینێ ب شیانێن كێم و ب پارێ پاله‌تى و قووتێ زارۆیێن خوه‌ و ل سه‌ر ده‌ستێ رژێما تركیا دا و ب نهێنى ڤه‌ كاردكر ژبۆ ساخكرنا جه‌ژنا نه‌ورۆزێ و به‌رنامه‌ دانان و شانۆگه‌ریا كاوه‌یێ ئاسنگه‌ر دروست كر و ستران و سروود و هۆزانێن نوو ب نه‌ورۆزێ ڤه‌ چێكرن و گوینیكێن ڤالا كۆمكرن و ئاخ كرێ و كرنه‌ ستێج و دارێن درێژ یێن سپینداران ئینان و كرنه‌ تیان و په‌رۆكێن مه‌زن ئێخستنێ داكو ره‌نگێ شانوویێ بده‌ت و جلوبه‌رگێن تایبه‌ت دروستكرن، هه‌ر ئێكى ژ لایێ خوڤه‌ پاره‌كێ كێم ددا كو ئه‌ڤ كاره‌ بهێته‌كرن. جه‌ماوه‌ره‌كێ زۆر زێده‌ ئاماده‌ببوو و ئه‌ز دشێم بێژم خه‌لكێ چادرگه‌هێ هه‌مى ئاماده‌ ببوون. ئه‌ڤ بیره‌وه‌ریه‌ ل چادگه‌ها مێردینێ و ل ناڤ په‌نجێن سیمێ تێلبه‌ندێ زالم و د ناڤ چه‌ند هزار مه‌تره‌كێن كێم و ل ناڤ جه‌رگێ هۆڤان دا ئه‌ڤ بیره‌وه‌ریا نشتیمانى ب باشترین و نازكترین شێوه‌ د هاته‌ ساخكرن و برێڤه‌برن، هه‌ر سال ژى دهاته‌كرن و چونكو بوو كه‌توار، له‌وما حوكمه‌تا تركیا ژى ب نه‌چارى ڤه‌ رازى بوون كو ئه‌ڤ بیره‌وه‌ریه‌ هاتبا كرن لێ ب هه‌لاویستنا ئالایێ تركیا و یێ كوردستانێ ژى. ل دووماهیێ دێ بێژم ملله‌تێ كورد دێ هه‌ر سه‌ركه‌ڤیت و ژ چ دوژمنان ناترسیت و دابه‌زینێ ژ مافێن خوه‌ یێن ره‌وا ناكه‌ت، بلا نه‌ورۆز و سه‌رسالا كوردى و هه‌مى بیره‌وه‌ریێن كوردان ببنه‌ پره‌كا پێكڤه‌گرێدانا ملله‌تێ كورد و پتر ئێكگرتن و ئێكرێزى بكه‌ڤیته‌ ناڤ وانان دا و هه‌كه‌ كاوه‌یێ ئاسنگه‌ر و ملله‌تێ خوه‌ هه‌ڤكارى و ئێكگرتنا خوه‌ ب هێز نه‌كربایه‌ چ جاران نه‌ دشیانه‌ زوحاكى و دا هه‌ر ل بن ده‌ست بن و زولم لێ هێته‌ كرن و ب ئێكرێزى و ئێكگرتنێ سه‌ركه‌فتن هه‌ر دێ هێت.

90

هه‌كه‌ سه‌حكه‌ینه‌ مانشێتێ بابه‌تى بكه‌ین دێ بینین پرۆژه‌ و حه‌نه‌فى تشته‌كێ گه‌له‌ك ژێكدوور نینن و گرێدانه‌ك هه‌یه‌، لێ ل ڤێره‌ مه‌ دڤێت خزمه‌تا وه‌لاتێ خوه‌ بكه‌ین و چه‌ند راستیان د ڤێ سه‌رهاتیێ دا دیاربكه‌ین. هه‌ر فلمه‌ك یان خه‌له‌كه‌ك یان درامایه‌ك ئێكسه‌ر دۆرهێل و كه‌توارێ ملله‌ت و وه‌لاتان دیار دكه‌ت وان ده‌رهێنه‌ر و ئه‌كته‌ر و سینه‌ماكاران پشتبه‌ستى دایه‌ چیرۆكه‌كێ یان سه‌ربۆره‌كا ل وه‌لاتێ وان رووداى، ئێكسه‌ر دێ بنه‌ سیناریۆ و ئه‌و سیناریۆ دێ بنه‌ فلم و دێ ئه‌و فلم و خه‌له‌ك بنه‌ رێنیشاده‌ر ژبۆ پێشڤه‌برنا جڤاكان به‌ر ب پێشكه‌فتنێ. ل ده‌مێ من فلمه‌ك دیتى ل ژێر ناڤێ (مشروع الحنفیه‌) سه‌ره‌نجا من راكێشا كو ئه‌ز بابه‌ته‌كى ل سه‌ر بنڤێسم دبیت مفا ژێ بهێته‌ وه‌رگرتن. ناڤه‌رۆكا چیرۆكا ڤى فلمى وه‌سا خوه‌یا دكه‌ت كه‌سه‌ك سه‌رۆكێ جڤاتا كارگێرى یه‌ ل ئێك ژ وه‌لاتێن عه‌ره‌بان و گه‌له‌ك ب ئاشكه‌را و دلسۆزى كار دكه‌ت و گه‌له‌ك هه‌ولدانان دكه‌ت كو پرۆژه‌كێ ئاڤێ بۆ وى باژیرۆكێ دروست بكه‌ت ل دووڤ پێدڤى ود اخوازیا وانان، لێ گه‌له‌ك ئاسته‌نگ و ئاریشه‌ دروست دبن و پشتى وان هه‌مى هه‌ولدانا پرۆژه‌ درست نابیت و خه‌لكێ سڤیل و هه‌ژار ژی ب تنێ قه‌ستا به‌ر ده‌رێ وى دكه‌ن وداخوازیا خوه‌ دوباره‌ و ده‌ه باره‌ ل وى كاربه‌ده‌ستى دكه‌ن. ئه‌و كاربه‌ده‌ست ژی سۆزا دده‌تێ كو پرۆژه‌ بدووماهیك بهێت و دروست بیت لێ پشتى چه‌ندین هه‌ولێن دى هه‌ر پرۆژه‌ دروست نابیت ئه‌و به‌رپرس نه‌چار دبیت، دبێژیت ئه‌ز دێ ده‌ستان ژ كارى به‌رده‌م هه‌تا پرۆژه‌ دروست نه‌بیت. دهێته‌ مال و دبێژیته‌ خیزانا خوه‌ من ده‌ست ژ كارى به‌ردا و نازڤرم تا ئه‌و پرۆژه‌ دروست نه‌بیت و مه‌رجه‌عێ من ده‌ستان ژ من به‌رناده‌ن دێ ریڤه‌به‌رێ من یێ گشتى هێت یان وه‌زیر و دێ بێژنه‌ من بزڤره‌ ڤه‌ كا ته‌ چ دڤێت دێ كه‌ین لێ ماوێ دو رۆژان دمینیت و كه‌س ناهێت رۆژا سیێ سكرتیرێ وى دهێت و دبێژته‌ خێزانا خوه‌ ئه‌ڤه‌ هات دا رێیێ خۆش كه‌ت هه‌تا شاندێ بلند دهێته‌ مالا مه‌، لێ بۆ دبیته‌ سپرایز و سكرتیرێ وى دبێژتێ جهێ داخێ یه‌ ده‌ست ژكاركێشانا ته‌ ب سنگه‌كێ ڤه‌كرى و ب كه‌یف هاته‌ قه‌بوول كرن. ئه‌ڤا مه‌ به‌حسكرى ب تنێ ئێك سه‌رهاتى بوویه‌ و ل سه‌ر گشت وارێن ژین و ژیارا خه‌لكى و یا ده‌ستهه‌لاتێ دهێته‌ په‌یره‌وكرن، خوه‌یایه‌ ده‌مێ ئه‌م تشته‌كى دنڤێسین ب تنێ بۆ مفاوه‌رگرتن و باشتركرنا جڤاكێ مه‌ یه‌ و جهێ داخێ یه‌ ل ڤى سه‌رده‌مى دا ب ده‌هان مرۆڤێن شاره‌زا و خودان خزمه‌ت و شه‌هید و قوربانیدان و خودانشیان ل مالێن خوه‌ د روونشتى نه‌ و چ گرنگیدان و پرسیار لێ ناهێته‌ كرن و هاتینه‌ ژبیركرن و پشتگوه هاڤێتن و ئه‌و خزمه‌ت و ماندیبوونا وانان ب هه‌روه‌ چوویه‌ و ئه‌ڤان كه‌سێن ده‌ستپاك و زیره‌ك و شاره‌زا كورسیكا خوه‌ كرینه‌ قوربانى راستیێ و به‌رژه‌وه‌ندێن خوه‌ و خێزانا خوه‌ كرنه‌ قوربانى به‌رژه‌وه‌ندیێن بلندێن ملله‌ت و وه‌لاتى و نه‌بوونه‌ دارده‌ست و گرۆپێن چ كه‌سان له‌وما بوونه‌ قوربان و هاتنه‌ بێ به‌هركرن ژ هه‌ر تشته‌كى و ئه‌و خه‌ونێن وانان ل رۆژانێن سه‌خت و شۆره‌شێ ددیتن ب ئاینده‌یى ڤه‌ بوونه‌ هزر. سه‌ركه‌فتنا مه‌ دێ د وێ چه‌ندێ دا بیت ئه‌ڤێن شۆره‌ش كرى و ماندیبووین بهێنه‌ ل بیر و مفا ژ شیانێن وان بهێته‌ وه‌رگرتن و بلا یێن كویفى نه‌ گرین و یێن كه‌هى به‌رده‌ین، چونكو یێ كیڤى هه‌ر كیڤى یه‌. ل ڤێره‌ بلا په‌یڤا بابێ نه‌ته‌وا كورد مه‌لا مسته‌فا بارزانى ژبیر نه‌كه‌ین ده‌مى دگۆت (من ئۆمیدا هه‌ى هه‌ر دێ سه‌ركه‌ڤین، لێ ترسا من د وێ چه‌ندێ دایه‌ یێ ماندیبووى و شۆره‌شگێر بهێنه‌ ژبیر كرن) ب هزرا من ئه‌وێن رۆژێن سه‌خت و دژوار بۆراندین هه‌ر ئه‌ون یێن ئه‌ڤ كه‌تواره‌ بۆ مه‌ به‌رپاكرى و ئه‌ڤ زاده‌ لێناى و دروست كرى، ئه‌ڤجا چاوا سفره‌ ژ لایێ هنده‌كان ڤه‌ بهێته‌ به‌رهه‌ڤكرن و نه‌خۆن. ئومێده‌وارم ئه‌م ل خوه‌ بزڤرین و سیسه‌مێ خوه‌ دروست بكه‌ین و خزمه‌تا وه‌لات و ملله‌تێ خوه‌ بكه‌ین و ڤان ئاسته‌نگێن نوكه‌ كه‌فتینه‌ د به‌رۆكا مه‌ دا راكه‌ین و ده‌ربازبوون ژ ڤان هه‌مى ئاسته‌نگان پێدڤى ب هه‌مى ئه‌ندامێن جڤاكێ مه‌ هه‌یه‌ ب تایبه‌ت یێن شاره‌زا و دلسۆز و دا ئه‌م ژی پرۆژێ خوه‌ یێ حه‌نه‌فیێ ته‌مام بكه‌ین و نه‌مینیته‌ برێڤه‌.

93

د ڤێ جیهانێ دا هه‌ر تشته‌كى قانوونه‌ك هه‌یه‌ و هه‌ر قانوونه‌كى ژى چه‌ند خال و رێز هه‌نه‌ و هه‌ر خال ورێزه‌كێ ژى چه‌ندین ماف و ئه‌رك هه‌نه‌ و ئه‌و ماف وئه‌رك سیسته‌مێ دروستێ ژیانێ رێكدئیخیت و دروست دكه‌ت و هه‌كه‌ ئه‌و ماف و ئه‌رك ب شێوه‌كێ راسته‌قینه‌ بهێنه‌ جه ب جهكرن بێ گومان چ شاشى د سیسته‌مێ گشتى دا و ب تایبه‌ت د سیسته‌مێ ژیانێ دا نامینن و دێ سیسته‌مێ ژیانێ ب درستاهى و شێوازه‌كێ جوان و رێك و پێك كه‌ڤیته‌ د وارێ راپه‌راندنێ دا و دێ پتر رێژه‌كا هه‌ره‌ گرنگ و باش ل سه‌ر ملێن ده‌ستهه‌لات و حوكمران و حوكمه‌تان ژى ئاسان كه‌ت، هه‌ر وه‌سا دێ ل سه‌ر مللێن ملله‌ت و وه‌لاتیان ژى ئاسان كه‌ت و هه‌ر جهه‌ك و كه‌سه‌ك دێ ب مافێن خوه‌ شاد بیت و هه‌ر لایه‌نه‌ك دێ ب شێوازه‌كێ كاراتر كه‌ڤیته‌ د ناڤ كه‌توارێ ژیانێ دا و پتر خزمه‌ت و خه‌بات دێ هێته‌ ئه‌نجامدان و دێ هه‌ردو لایه‌ن یێ ده‌ستهه‌لات هه‌ر وه‌سا یێ وه‌لاتى ئانكو كاركه‌ر و خه‌باتكار پتر مفاداربن و خه‌بات و كه‌دا وانان ب په‌روه‌ ناچیت. د هه‌مى وارێن جو دا دا كێماسى و له‌نگى و شاشى دێ هه‌بن، لێ ل ده‌مێ سیسته‌م دهێته‌ دانان ئه‌و كێماسى و له‌نگى دێ ب رێژێن كێمتر بن و ل گه‌ل بۆرینا ده‌م و گاڤان دێ به‌ر ب ئاسۆیێن گه‌شتر و پاشى به‌ره‌ ب نه‌مانێ ڤه‌ دێ چن و دێ ۆور لایه‌ن و كه‌س مفادار بن و نه‌ب تنێ به‌رژه‌وه‌ندیێن هنده‌ك كه‌سان ب تنێ دێ هێنه‌ برێڤه‌برن و هنده‌كێن دى ژى ب تنێ دێ بنه‌ خودانین ته‌ماشه‌كرنێ و بێ به‌هر بمینن, بێ گومان هه‌ر تشته‌كێ ب قانوون و سیسته‌م و رێكوپێك بیت دێ رێژه‌كا هه‌ره‌ پتر د مفادار بن و دێ د به‌رژه‌وه‌ندیا گه‌ل و وه‌لاتى دا بیت، هه‌ر تشته‌كێ بێ سیسته‌م و قانوون بیت دێ به‌ره‌لایى كه‌فتێ وچ لایه‌ن مفاى ژێ نابینن وئه‌و كه‌د وزه‌حمه‌ت وماندوبوون دێ ب په‌روه‌ چیت, ل ده‌مێ سه‌حا سه‌ربور و سیسته‌م و كارێن بیانیا دكه‌ین د پرۆسه‌یا حوكمرانى یا وانان دا زۆر كێماسى تێدا هه‌بوون، لێ ل ده‌مێ كو سیسته‌م و قانوون په‌یره‌وكرین و زانست و زانین كرینه‌ پێشره‌و بۆ خوه‌ و دادپه‌روه‌رى جه بجهكرى ره‌وشا وانان (100%) پله‌یان به‌ر ب ئاستێن به‌رزتر و پاكتر و جوانتر ڤه‌ چوو و خوه‌ ل ریزبه‌ندێن بلندێن پێشكه‌فتنێ دا ونوكه‌ ژى بووینه‌ نموونا وه‌لاتێن پێشكه‌فتى و خودان پێگه‌یه‌كێ بلند ل ناڤه‌ندێن جیهانێ دا, ل ڤێره‌ ئه‌م دێ ژ كارێن بچیك ده‌ست پێكه‌ین و هه‌كه‌ مه‌ ژكارێن بچیك ده‌ست پێ بكه‌ین بێگومان دێ شیێن كونترۆلێ ل سه‌ر كار و پرسێن مه‌زن كاریگه‌ر ژی كه‌ین و ل ڤێره‌ ئه‌م دێ به‌حسێ ره‌وشا ترومبێلێن ته‌كسیان ل وه‌لاتێ خوه‌ كه‌ین و ب تایبه‌ت ل پارێزگه‌ها خوه‌ و بێ گومان گه‌له‌ك خوینده‌ڤان و وه‌لاتى دێ بێژن مه‌ ئارێشێن مه‌زنتر و خرابتر هه‌نه‌ و ژنوو ئه‌م دێ مینینه‌ ب ته‌كسیان ڤه‌ راسته‌ مه‌ كێشه‌ و ئارێشێن مه‌زن هه‌نه‌، لێ بلا ژ بچووك ده‌ست پێ بكه‌ین و هێدى هێدى تا كو بشیێن یێن مه‌زن ژى چاره‌ بكه‌ین و وه‌لاتێ خوه‌ بكه‌ینه‌ به‌هه‌شت و نه‌مینینه‌ ب هیڤیا دوژمنان ڤه‌ هه‌تاكو پاریه‌كێ نانێ ب سه‌رشۆرى كو هه‌ر ژ مافێ مه‌ دده‌نه‌ مه‌ و ما بۆچى ئه‌م هه‌مى پێكڤه‌ ده‌ستێن خوه‌ هه‌لناده‌ین و كار بكه‌ین و سیسته‌مى بۆ خوه‌ بكه‌ینه‌ رێك و ل سه‌ر بچین و قانوونێ ژى بكه‌ینه‌ رێنیشانده‌ر وكارێن باشتر ئه‌نجام بده‌ین و خزمه‌تا ملله‌ت و وه‌لاتێ خوه‌ كوردستانێ بكه‌ین. ل زۆر وه‌لاتان سیسته‌مكرنا پیشه‌ و كاران هه‌ردو لایه‌ن یێ حوكمه‌ت و یێ خه‌لكێ سڤیل دێ د مفاداربن. بۆ نموونه‌ ژ زارده‌ڤێ نۆشداره‌كێ مه‌ و دبێژیت ب ناڤێ شانده‌كێ حوكمه‌تا هه‌رێمێ یێ ساخله‌میێ چووبوونه‌ وه‌لاته‌كێ بیانى ژ بۆ پشكداریكرنێ د خوله‌كا ساخله‌میێ دا و ل ده‌مێ بهێنڤه‌دانێ و نشكه‌كێ ڤه‌ ئێك ژ ئه‌ندامێن شاندى كو نۆشداره‌ك بوو، تووشى زریانێ بوو و ژ بۆ كرینا ملحه‌مه‌كێ زریانێ قه‌ستا چه‌ندین ده‌رمانخانا كرن لێ ئه‌و هه‌مى ده‌رمانخانه‌ رازى نه‌بوون ملحه‌مى بفرۆشنێ بێ راچێتا نۆشدارى ب زمانێ ئینگلیزى و ب ناڤێ شاندى و ب ناڤێ نۆشداریێ داخواز ژێ كرن تا كو رازى بووین ملحه‌مه‌كێ زریانێ بفرۆشنه‌ وانان ب پاره‌كێ زۆر ژى لێ وانان دا دیار كرن كو نابیت ل وه‌لاتێن مه‌ بێ راچێتا نۆشدارى ده‌رمان بهێته‌ فرۆتن داكو مافێ نۆشدارى به‌رزه‌ نه‌بیت و گۆت ل وه‌لاتێ مه‌ ژی وه‌سا بوو، لێ ب بریارا سه‌ندیكایێ ئه‌ڤ كاره‌ هاته‌ كونترۆل كرن، هه‌ر وه‌سا حوكمه‌ت و سه‌ندیكا ژى مفاى ژێ وه‌ردگرن و خه‌لك و وه‌لاتى ژى پشت راست بن ژ وه‌رگرتنا ده‌رمانه‌ك و چاره‌سه‌ریه‌كا درست و گونجاى به‌روڤاژى ل وه‌لاتێ مه‌ كو ده‌رمان ب ته‌نان و بێ راچیت و چاڤدێریا نۆشدارى دهێنه‌ فرۆتن و پتریا وان ده‌رمانان چ نۆشدار نابینن و نه‌ساخ بخوه‌ دچیت دكریت و دخۆت و چ مفا ژى تێدا نینه‌، چونكو پرسێن بازرگانى دهێنه‌ د ناڤ دا. نموونا دى ل وه‌لاتێن پێشكه‌فتى باشترین ترومبێل بۆ ته‌كسیێ دهێته‌ بكارئینان و دووماهیك مودێلا ترومبێلا ته‌كسى بۆ كارێ ناڤبرى دهێته‌ بكارئینان و هه‌ر كه‌سێ كارێ ته‌كسیێ بكه‌ت دڤێت ژبلى ده‌ستیردانا وى یا گشتى ده‌ستیردانه‌كا تایبه‌ت یا ته‌كسیێ هه‌بی، هه‌ر وه‌سا بچیته‌ چه‌ندین خول و په‌یمانگه‌هان ژ بۆ وه‌رگرتنا ده‌ستیردانا ته‌كسیێ و ل سه‌ر ڤێ چه‌ندێ دا ژى نابیت ل هه‌مى ده‌ما و ل هه‌مى جهان كار بكه‌ت دێ پابه‌ندى وى یاسایى ورێنمایا بیت یێن بۆ هاتینه‌ ده‌ستنیشان كرن وبو نمونه‌ ل وه‌لاته‌كێ بیانى یێن ئه‌ورۆپى براده‌ركێ كورد یێ ل وێره‌ ده‌ستیریا هاژۆتن و بكارئینانا ته‌كسیێ وه‌رگرتى یه‌ و دبێژیت چ هه‌یڤ نینن پتر ژ (40 – 50) وه‌ره‌قێن دۆلارى كار نه‌كه‌م لێ هه‌مى بۆ سه‌ندیكا و حوكمه‌تێ دچیت ب تنێ كوژمه‌كێ كێم مینا مووچه‌كى بۆ من دمینیت گۆژمێن دى حوكمه‌ت و سه‌ندیكا مفاى ژێ دبینن ئانكو خه‌لك و وه‌لاتى مفادارن ژ ڤى یاسایى ب ڤى شێوه‌ى هه‌مى مفادار دبن خه‌لك و حوكمه‌ت و سه‌ندیكا و ژبیر نه‌كه‌ین مافێن شۆفێرى ژی ب تایبه‌ت دهێنه‌ پاراستن.

ل دووڤ ئامارێن هاتینه‌كرن ل پارێزگه‌ها دهۆكێ (18 ـ 20) هزار ته‌كسى مه‌ یێن هه‌ین و هه‌كه‌ ئه‌م بهیێن و كریاره‌كا ژمێریارى دروست بكه‌ین كو ئه‌ڤ ترومبێله‌ بهێنه‌ سیسته‌مكرن و بۆ نموونه‌ هه‌كه‌ هه‌ر رۆژه‌كێ هه‌ر ته‌كسیه‌ك پێنج هزاران بده‌نه‌ سه‌ندیكا و حوكمه‌تێ، دێ سه‌ندیكا شێت مفایه‌كێ مه‌زن و پێشچاڤ ده‌ته‌ حوكمه‌تێ و دێ پتر كونترۆلێ ل سه‌ر كارێ وان كه‌ت، هه‌ر وه‌سا دێ وه‌لاتى و شۆفێر ژی پتر مفاى وه‌رگرن. لێ پتریا ڤان خودانێن ته‌كسیان ب حه‌ز وكه‌یفا خو كار دكه‌ن یان ژی چ ده‌مێ گێول و زه‌وقێ وى لێدا دێ چیته‌ كارى، هه‌ر دیسا چ جهێ بڤێت، دێ لێ كاركه‌ت و ب بهایه‌كێ ل دووڤ حه‌ز و به‌رژه‌وه‌ندیا وى و مافێ وى یه‌، چونكو ئه‌و ژی حه‌ز دكه‌ن سیسته‌مه‌ك بۆ بهێته‌ دانان ژ بۆ دابینكرنا هێله‌كێ یان دابینكرنا كارى و په‌یداكرنا بژێویا ژیانا وى و خێزانا وى، ئه‌ڤه‌ دێ د به‌رژه‌وه‌ندیا هه‌مى لایه‌كى دا بیت چونكو هه‌كه‌ ژماره‌كا ته‌كسیان د هێله‌كێ دا بن و جه و ده‌مێن كارى بۆ وانان ده‌ستنیشان بكه‌ن، بێگومان دێ رۆژانه‌یا وى شۆفێرى هێته‌ زێده‌كرن و دێ پتر مفاى بینیت و هه‌كه‌ چ هێل نه‌بن و چ جهێن كارى نه‌بن و چ ده‌مێن كارى نه‌بن، بێگومان دێ گه‌ریێت و خه‌رجیاتێن زێده‌ یێن پانزین و كه‌لوپه‌لان كه‌ت و چ كارێ پێشچاڤ ژی ناكه‌ت. تشته‌كێ دى یێ سه‌یر ئه‌م ل وه‌لاتێ خوه‌ دبینین كو هه‌ر ئێكى یێ ته‌كسیان یێ دى دهاژۆت یان مامۆستایه‌ یان پۆلیسه‌ یان هه‌ر پله‌كا دى هه‌یه‌ و یێ ته‌كسیێ دهاژۆت و كاردكه‌ت بلا كاركرن كاره‌كێ پیرۆزه‌ و خزمه‌تكرنا خێزان و گه‌ل و وه‌لاتى یه‌، لێ بهێله‌ته‌ كارێ خوه‌ یێ هه‌یى وى كارى بۆ خودانێن كاران بهێلن. ل وه‌لاتێن جیهانێ د ناڤ سیسته‌مه‌كێ رێكوپێك و جوان دا، هه‌ر ئێكى دڤێت ل دووڤ وان رێنمایان كار دكه‌ت یێن بۆ هاتینه‌ دانان و ده‌ستنیشانكرن و ل دووڤ جه و ده‌مێن دیاركرى كار دهێته‌كرن، هه‌ر دیسا ل دووڤ وى گۆژمێ دهێته‌ ده‌ستنیشانكرن و نابیت رێنمایان جێ به‌جێ نه‌كه‌ت، هه‌ر ده‌مێ زێده‌گاڤیه‌ك دهێته‌كرن ئێكسه‌ر دێ هێته‌ سزادان و ئێدى ئه‌و كریار یان زێدگاڤى ناهێته‌ ئه‌نجامدان و ل ده‌مێ كارێ وى بدووماهیك دهێت ئێكسه‌ر دێ به‌ر ب مال ڤه‌ چیت یان هه‌ر جهه‌كى و خۆشی و له‌زه‌تێ دێ ب ژیانا خوه‌ یا رۆژانه‌ به‌ت دوور ژ خه‌م و كۆڤان و هزرێن كو ئێكسه‌ر كارتێكرنا نه‌رێنى كه‌ته‌ سه‌ر مرۆڤى. فه‌ره‌ ئه‌م وه‌كو حوكمه‌ت و سه‌ندیكا و گه‌ل ل دووڤ سیسته‌مێن ئیدارى و كارگێرى كاربكه‌ین و خوه‌ ژ هه‌مى وان كاروكریارێن كه‌ڤنار و كه‌شه‌فرێن بده‌ینه‌ پاش و خوه‌ نوو بكه‌ین و نوویاتى یا بكه‌ینه‌ دكار و كریارێن خوه‌ یێن رۆژانه‌ دا. من دڤێت چه‌ندین پێشنیاز و خالان بده‌مه‌ دیاركرن كو ئه‌و ژی ئه‌ڤێن ل خوارێ دیار: ـ
• فه‌ره‌ داتایێن هه‌مى ترومبێلێن كریان بهێنه‌كرن و ل ناڤ وان دا ب تایبه‌ت ته‌كسیان.
• نڤێسینگه‌ه بهێنه‌ ڤه‌كرن و ته‌كسى لێ بهێنه‌ تۆماركرن، داكو كریارا ڤه‌گوهاستنا رێڤینگان ب ئاسانى بكه‌ڤیت.
• بهایێن وان ترومبێلان بهێنه‌ ده‌ستنیشانكرن و ئێكگرتن.
• هژمێریار (عداد) بۆ هه‌مى ته‌كسیان بهێته‌ دانان و بهایه‌ك بۆ مه‌ترێ یان خوله‌ك و ده‌م ژمێران بهێته‌ دانان.
• تێله‌فۆن یان بێته‌ل ئانكو ده‌زگه‌هه‌كێ په‌یوه‌ندیێ ب هه‌مى ته‌كسیان ڤه‌ هه‌بیت.
• جه و ده‌ڤه‌ر و ده‌م بۆ سه‌رجه‌م ته‌كسیان بهێته‌ دیتن و ده‌ستنیشانكرن.
• ل سه‌ر سه‌ندیكا و حوكمه‌تێ یه‌ كار بهێته‌ دیتن بۆ وان ته‌كسیان یێن رێنمایان جێ به‌جێ دكه‌ن.
• ره‌نگه‌كێ تایبه‌ت بۆ هه‌ر ته‌كسیێن پارێزگه‌هه‌كێ بهێته‌ دانان داكو هه‌ر ته‌كسیه‌ك ل پارێزگه‌ها خوه‌ كاربكه‌ت.
• هێلێن ده‌رڤه‌ى سه‌نته‌رێ باژێر و پارێزگه‌هان بهێنه‌دانان.
• یێن ل هێلێن ده‌رڤه‌ كاردكه‌ن بلا ل هێلێن ناڤخوه‌ و نڤێسینگه‌هان كار نه‌كه‌ن.
• بهایه‌كێ كێم بهێته‌ وه‌رگرتن ژ شۆفێران بۆ سه‌ندیكایێ ل به‌رامبه‌ر سیسته‌مكرنا ته‌كسی و ترومبێلێن كریان. كو كارتێكرنێ ل سه‌ر ره‌وشا وان نه‌كه‌ت.
• كارتێن تایبه‌ت بهێنه‌ دروستكرن بۆ شۆفێران داكو نه‌ هه‌ر ئێك بهێت و ل دووڤ حه‌زا خوه‌ كارێ ته‌كسیێ بكه‌ت.
• دانانا ده‌مژمێرێن كارى بۆ هه‌ر ترومبێله‌كا كریێ و ده‌ستنیشانكرنا تاخ و جاده‌یان.
• ل سه‌ر هه‌مى شۆفێران بهیته‌ بژاندن كو پشكدارى یا خوه‌ ل و وركشۆپ و كۆنفرانسان یان په‌یمانگه‌هێن تایبه‌ت بكه‌ن یێن ل دۆر كارێ ناڤبرى.
• دانانا خشته‌ و تابلۆیێن تایبه‌ت ب كارێ ته‌كسیێ ڤه‌.
• دانه‌ناسینا سه‌رجه‌م گه‌ره‌ك و تاخ و جاده‌ و جهێن گشتى و رێڤه‌به‌رێن میرى و جهێن پێشچاڤ ل ناڤا باژاران داكو شۆفێر یێ ئارام و شاره‌زا بیت ب ڤه‌گوهاستنا رێڤنگان.
• دانانا سیپایان ل سه‌ر هه‌مى ترومبێلێن كریێ ژ بۆ هه‌لگرتنا جانته‌ و كه‌لوپه‌لێن رێڤینگان.
• بكارئینانا تێله‌فۆنێ ژ بۆ بده‌ستخستنا ته‌كسیێ ژ بۆ كارێن دى.
• دانانا بهایه‌كێ گونجاى بۆ ته‌كسیێ و رێڤینگان.
• هنده‌ك مه‌رج بهێنه‌ داناندن ژ بۆ هه‌مى ته‌كسیان مینا پاقژیێ و رێكوپێكیێ و جوانى یا ترومبیلێ.
• بكارئینانا ترومبێلێن مودێل نوو و هه‌كه‌ نه‌ ترومبێلێن پاقژ و هه‌كه‌ نه‌ دێ پتر خه‌لك ژ ڤى كارى ره‌ڤن و ژبیركه‌ن.
ل داویێ دێ بێژین بلا ئه‌م ژی باژارێن خوه‌ جوان و پاك و پاقژ بكه‌ین و بكه‌ینه‌ نموونه‌ ل هه‌مى جیهانێ و سیسته‌مه‌ك جوان و راست و دروست بدانین و بلا ئه‌م ژ كارێن بچووك ده‌ست پێ بكه‌ین و كونترۆل بكه‌ین، پاشى هه‌مى كارێن دى ژی ئه‌م دروست بكه‌ین، من باوه‌ره‌ هه‌كه‌ ئه‌ڤ خالێن ل سه‌رى دیار بهێنه‌ په‌یره‌وكرن بێگومان دێ ره‌وش به‌ر ب باشترڤه‌ چیت و باژار و مرۆڤ دێ كه‌ڤنه‌ ل سه‌ر رێیا راست و دروست و دێ ناڤێ وه‌لاتێ مه‌ به‌ر ب ئاسۆیێن گه‌شتر ڤه‌ چیت و دێ ئه‌م هه‌مى د مفاداربین. هه‌كه‌ مه‌ ته‌ڤایا كارێن خوه‌ سیسته‌مكرن و رێكوپێك كرن بێكومان دێ كه‌ڤینه‌ د قووناغه‌كا زێرین دا و دێ وه‌لاتى و حوكمه‌ت و هه‌ر لایه‌نه‌ك دێ د مفاداربن. له‌وما مه‌ته‌لا كوردى دبیِژیت یێ جهى كورێ خوه‌ قوتا هێش جانگ ب ئاڤێ دا نه‌به‌رداى، گۆتێ بۆچى مانێ جانگ نه‌به‌ردایه‌، گۆتێ ما هه‌كه‌ به‌ردا ژ نوو یا بێ مفایه‌. ئومێدێن مه‌ دگه‌شن ژ بۆ ئاینده‌كێ گه‌شتر بۆ وه‌لاتێ مه‌ كوردستانێ چونكو هه‌مى ده‌مان دوژمنان ب تنێ كاركریه‌ ژ بۆ هه‌رفاندنا ئابوورێ كورد و كوردستانێ، به‌ربه‌لاڤكرنا نه‌زانینێ و دوورخستنا كوردان ژ زانست و زانینێ و كاركرنا دوژمنان ژ بۆ دوژمنكرنا هه‌ڤدو. كێماسى دێ هه‌بن لێ باشى و كاركرن پترن ئاڤه‌دان بیت كوردستان بلندبیت ئالایێ كردستانێ.
ژێده‌ر:
ـ ئه‌نترنیتێ .
• كۆڤارا وین المسافر العربى

93

زۆر جه‌واشه‌بوون یان سه‌هوابوون وتێكهه‌لبوون د ناڤبه‌را پێگه‌هێن سیاسى دا هه‌نه‌ و مه‌ره‌ما سه‌ره‌كى د رامان و پێگه‌هى دا هه‌ر ئه‌ڤه‌یه‌ ساناهیكرنا كارێ سیاسى یان برێڤه‌برنا پرۆسا سیاسى د ناڤه‌ندێن كارى دا, بێ كو رامانا سیاسه‌تێ بهێته‌ زانین و گرۆڤێ كلیلا خاترانه‌یا (مجامله‌) د ناڤبه‌را خه‌لكى ب گشتى دا هه‌ى و ئه‌و تۆمه‌تێن سیاسى دده‌نه‌ هه‌ڤدو بێ گرۆڤه‌ و به‌لگه‌ و بێ دووماهی و ئه‌نجام. سیاسه‌تڤان گه‌له‌ك پشتبه‌ستیا خوه‌ دده‌ته‌ بال پرسێن وه‌لاتپارێزیێ و ژ بۆ تۆلڤه‌كرن ژ هه‌ڤ چه‌په‌ر و هه‌ڤالێن خوه‌ و ب گومانخستنا وه‌لاتپارێزى یا هه‌ڤچه‌په‌ر و هه‌ڤالێن خو ه‌ و چێكرنا وێنه‌كى و خوه‌ وێ قودیكێ دا دیاركرن كو ب تنێ ئه‌و یێ وه‌لاتپه‌روه‌ره‌ و دلسۆزه‌ و ب تنێ ئه‌و به‌رگریێ ژ خاك و وه‌لاتى دكه‌ت و كراسێ وه‌لاتپارێزیێ ل دووڤ پیڤه‌رێ خوه‌ دروست دكه‌ت دا كو خوه‌ بێ گونه‌ه بكه‌ت ل سه‌ر وان كاروكریارێن شاش و تۆمه‌تێن مه‌زن یێن سیاسه‌تڤانى ئه‌نجام داین ل به‌رامبه‌ر گه‌ل وه‌لاتى و خوه‌ دیار بكه‌ت ب كراسه‌كێ سپى و خوه‌ بكه‌ته‌ فریشته‌ ل به‌رامبه‌ر خه‌لكه‌كێ ساده‌ و بێگونه‌ه و سڤیل. سیاسه‌ت چه‌كه‌كێ ب هێزه‌ پتریا كه‌سانێن سیاسه‌تڤان و سیاسه‌تمه‌دار ل به‌رامبه‌ر خه‌لكێ خوه‌ بكاردئینن و ب رێیا سیاسه‌تێ خوه‌ دگه‌هیننه‌ به‌رژه‌وه‌ندى و مه‌ره‌مێن خوه‌ یێن كه‌سۆكى تایبه‌ت و پشتگوه هاڤێتنا به‌رژه‌وه‌ندیێن بلندێن وه‌لات و ملله‌تى. ئه‌ڤا مه‌ل سه‌رى به‌حسكرى نه‌ ب تنێ ل سه‌ر كه‌سێ سیاسه‌تڤان ب تنێ به‌لكو دئێته‌ بژاندن ل سه‌ر هه‌مى پارت و كۆمه‌له‌ و گرۆپ و ده‌وله‌تان و كا چاوا یاریا سیاسى ل ناڤبه‌را سیاسه‌تڤان دا هه‌یه‌ وه‌سا یاریا سیاسى و ب رێژه‌كا زۆرا مه‌زنتر ل ناڤبه‌را وه‌لاتان و لایه‌نێن سیاسى ژى دا هه‌یه‌، لێ جوداهى یا هه‌ى ل ناڤبه‌را كه‌س و ده‌وله‌تا كو ب شێوه‌كێ نهێنیتره‌ ژ یێ دى ل كۆمارا كوردستانێ كۆمارا مهاباد رژێما ئیرانێ كورد فرۆتن و سۆپایێ سۆر ئینان و كۆمارا كوردى تێكدا و ل ده‌مێ عیراق و ئیرانێ رێكه‌فتن كرى عیراقێ دابه‌زین ژ مافێ خوه‌ كر و خوه‌ ته‌سلیمى ئیرانێ كر و كه‌نداڤا عه‌ره‌بى بوو كه‌نداڤا فارسى، دیسا ئیمارات دابه‌زین ژ سێ گزیرتان كرن (تومب سوغرا و كوبرا و ئه‌بۆ مووسا) بۆ ئیرانێ كو نوكه‌ ژى یێن ئیرانێ نه‌. ئه‌م هه‌مى سیناریۆ و فلمێ رۆژهه‌لاتا ناڤه‌راست دبینین ب تایبه‌ت ل ده‌مێ بوهارا عه‌ره‌بى هاتى پتر فلم و سیناریۆ ئاشكه‌رابوون ل یه‌مه‌نێ عه‌لى عه‌بدوللا سالح دوژمنێ حوسیان بوو، لێ ل به‌رامبه‌ر عه‌بد ره‌به‌ مه‌نسۆر و ده‌ستهه‌لاتێ نوو بوویه‌ دۆست و هاریكارێ حوسیان. ل عیراقێ نوكه‌ فلم زۆر یێ ئاشكه‌را بووى مرۆڤ و سیاسى و پارت و لایه‌ن یێن دهێنه‌ فرۆتن و كرین و نموونه‌ ژى ده‌مێ مشعان جبۆرى دوژمنێ سه‌ره‌كى یێ مالكى بوو، ئێكسه‌ر بوویه‌ هه‌ڤچه‌په‌ر بۆ وى و هه‌تا نوكه‌ ژى سترانان بۆ دبێژیت. ل سووریێ ژى دیسا تركیا حه‌له‌ب فرۆته‌ رۆسیا ل به‌رامبه‌ر به‌رژه‌وه‌ندیێن سیاسى یێن خوه‌ و عیراقێ كوردستان چه‌ندین جاران فرۆتبوو توركیا ل به‌رامبه‌ر هێرشكرنا ل سه‌ر پێشمه‌رگه‌یى و ڤه‌مراندنا ئاگرێ شۆره‌شێن كوردان و چه‌ند دوژمناتى د ناڤبه‌را هه‌ر چار وه‌لاتێن هه‌رێمێ دا هه‌یه‌، لێ ل سه‌ر دۆزا كوردى و به‌رژه‌وه‌ندیێن خوه‌ د هه‌ڤچه‌په‌رن و ل ئیرانێ رۆژانه‌ لاوێن كوردان یێن دبن ژیێ یاسایى دا دهێنه‌ ل سێداره‌دانێ. یاریا ژ هه‌میان مه‌زنتر ده‌وله‌تێن مه‌زن و زلهێز دكه‌ن و ب تایبه‌ت رۆسیا و ئه‌مریكا و هه‌رده‌م دبنه‌ هه‌ڤال ژ بۆ بده‌ستڤه‌ئینانا پارچه‌ كێكێ ل ده‌مێ دابه‌شكرنێ دا و نوكه‌ دیاربوو ل سووریایێ رۆژانه‌ ب سه‌دان مرۆڤێن سڤێل دهێنه‌ كوشتن ب تنێ دا شێرێ بێ زه‌نگل بمینیته‌ د ده‌ستهه‌لاتى دا، چونكو ئه‌و به‌رژه‌وه‌ندیێن رۆسیا و ئیرانێ دپارێزیت. ئه‌رێ گه‌لۆ كا رێكخراوێن نێڤده‌وله‌تى یێن مافێ مرۆڤان كا مرۆڤاتیه‌كا دادپه‌روه‌رى كا نه‌ته‌وێن هه‌ڤگرتى كا په‌رله‌مانێ ئه‌ورۆپى كا كۆمكارا عه‌ره‌بى كا ئه‌وێن ب ناڤێ مافێ مرۆڤان دپه‌یڤن؟. له‌وما دبێژم كوردۆ خوه‌ بكه‌نه‌ ئێك و ده‌ستێ خوه‌ بكه‌نه‌ د ناڤئێك دا و پێكڤه‌ كاربكه‌ن بلا هه‌مى ره‌نگ بن چونكو نوكه‌ ده‌رفه‌ته‌كا زێرینه‌ و چ كه‌س و لایه‌ن مفاى ناگه‌هیننه‌ مه‌ ب تنێ ئێكگرتنا مه‌ دێ مفاى گه‌هینته‌ مه‌ دا كو ئه‌م ژى ببینه‌ خودان هێز و ده‌وله‌ت و سنۆر و ئالا هه‌ر ئه‌ڤێن دوژمناتیا مه‌ دكر دێ هێن بۆ مه‌ بنه‌ دۆست و هاریكار دا كو به‌رژه‌وه‌ندیێن خوه‌ ل ده‌ڤه‌رێ بپارێزن.

81

 

پشتى ده‌مه‌كى ژ هه‌لبوونا ئاگرێ شۆره‌شا گولانا پێشكه‌فتنخواز و پێشمه‌رگێ كوردستانێ هێزێن رژێمێ نه‌چار كرن كو خوه‌ ژ گه‌له‌ك ده‌ڤه‌ران ڤه‌كێشن و ئه‌ڤ ده‌ڤه‌ره‌ كه‌فتنه‌ ل ژێر كۆنترۆلا سه‌ركرداتیا شۆره‌شێ و چه‌ندین ده‌ڤه‌ر هاتنه‌ رزگاركرن و كه‌فتنه‌ ل بن كۆنترۆلا پێشمه‌رگێ كوردستانێ و خه‌لكه‌كێ سته‌ملێكرى به‌رێ خوه‌ دا ڤان ده‌ڤه‌ران و ئاكنجى د بوون كو ئه‌ڤ ده‌ڤه‌ره‌ ب ده‌ڤه‌رێن ئازادكرى دهاتنه‌ نیاسین ئه‌و ده‌ڤه‌رێن ب ده‌ستێن پێشمه‌رگێن قه‌هره‌مان و ملله‌تێ كورد و ب تایبه‌ت وان خه‌لكێ ل ده‌ڤه‌رێن شۆره‌شڤان وخه‌باتكه‌ر د ئاكنجى ل ده‌ڤه‌رێن ئازادكرى ب تایبه‌ت شۆره‌شا ئیلۆنا مه‌زن و شۆره‌شا گولانا پێشكه‌فتنخواز دا ده‌ڤه‌رێن ئازاد و به‌رفره‌ه هه‌بوون و پێشمه‌رگه‌ه و خه‌لكێ د ناڤ شۆره‌شێ دا كارێ خوه‌ یێ رۆژانه‌ ب شێوه‌كێ ئازادانه‌ و بێ ترس و سه‌هما پۆلیس و ئه‌من و ره‌شه‌كێن رژێما فاشى یا به‌عسى یا گۆر ب گۆر دبره‌ سه‌ر ویێ ئازاد بوو د ئه‌نجامدانا هه‌ر كاره‌كى دا هه‌كه‌ حه‌زا وى ل سه‌ر كارێ جۆتیاریێ یان بازرگانیێ یان پێشمه‌رگاتیێ یان به‌رگرى مللى یێ بایه‌ یان هه‌ر كاره‌كێ بایه‌ دا بۆ خوه‌ ئه‌نجامده‌ت و ڤى خه‌لكێ شۆره‌شگێر و پێشمه‌رگێ پاله‌وان هه‌ماهه‌نگیه‌كا خورت و ب هێز ل گه‌ل هه‌ڤدو هه‌بوو ژ هه‌مى ئالیان ڤه‌ و خه‌لكێ شۆره‌شڤان و خه‌باتكه‌ر باوه‌ریه‌كا مه‌زن و موكم هه‌بوو ب كوردینیێ و شۆره‌شێ و ته‌حه‌مولا هه‌مى ره‌وشا دكر ژ برسێ و تێهناتیێ و تۆپ و تانك دكر و ب شێوه‌كێ ئاسایى كار دهاته‌ كرن یێ جۆتیار مه‌ر و ته‌فشیكێ خوه‌ دهه‌لگرت و قه‌ستا ناڤ ره‌ز و زه‌ڤیێن خوه‌ دكرن و یێ دارڤان بڤر و داسێن خوه‌ دهه‌لگرتن و قه‌ستا دارستان و چیایێن كوردستانێ دكر و كارێ خوه‌ ب ئازادى و بێ ترس ئه‌نجامددا و سۆته‌مه‌نى بۆ خوه‌ و مالا خوه‌ په‌یدا دكر یان چلى و گیا بۆ مه‌ر و مالات و په‌زێ خوه‌ دئینا و یێ به‌رگرى مللى هه‌ردو كار دكرن كارێن تایبه‌تێن خوه‌ دكرن و هه‌ر وه‌سا پشكداریێن چه‌كداریێ مل ب ملێ برایێن خوه‌ یێن پێشمه‌رگه‌ ڤه‌ دكرن و یێن پێشمه‌رگه‌ ب تنێ كاره‌كێ مه‌زن ل به‌رامبه‌رى وان هه‌بوو و هه‌رده‌م د ئه‌ركێ پێشمه‌رگاتیێ دابوون و د ناڤ رێزێن پێشمه‌رگه‌ى ل بن فه‌رمان و راسپاردێن به‌رپرس و كادرێن خوه‌ دا بوون هه‌یڤه‌كێ یان (20) رۆژان ب تنێ د ده‌ستیر داى بوون ب شێوه‌كێ فه‌رمى و ده‌مێ ده‌ستیریا وى بداوى دهات ئێكسه‌ر په‌یوه‌ندى ب لیژنه‌ یان رێكخراو یان جهێ پێ هاتیه‌ سپاردن دكر و ئه‌ركێ خوه‌ یێ پێشمه‌رگاتیێ ئه‌نجامددا و یێ خویندن ونڤێسین زانى بانه‌ یان یێ باوه‌رنامه‌كا باش هه‌بایه‌ كارێ وى ژى ب تنێ فێركرنا زارۆیێن خه‌باتكه‌ر و شۆره‌شگێر بوو و دبوونه‌ مامۆستا ل خواندنگه‌هێن شۆره‌شێ و په‌یڤا (كوردستان) یا كو هه‌مى ملله‌تێ كورد ژ زارۆ و مه‌زنان ژ گۆتنا ڤێ په‌یڤێ دبێبه‌هربوون و نه‌دهێلان ئه‌ڤ په‌یڤا پیرۆز بهێته‌ گۆتن، ئاها ل ناڤ ده‌ڤه‌رێن ئازادكرى په‌یڤا كوردستان و دیرۆكا كوردستانێ و ئه‌و ده‌رده‌سه‌ریێن ب سه‌رێ نه‌ته‌وا كورد هاتین هه‌مى بۆ زارۆ و پشكوژێن پاشه‌رۆژێ راڤه‌ دكرن و بۆ چه‌ندین جاران دوباره‌ و سێ باره‌ دكرن تاكو مێشكێ زارۆیێ كورد تژى ببا و ببانه‌ وه‌لاتپارێز و هه‌ستا نه‌ته‌وه‌یى ل جه‌م وانان ب هێزكه‌فتبا ئه‌ركێ مامۆستایا شۆره‌شێ ژى وه‌سا دهاته‌ هه‌ژمارتن مینا پێشمه‌رگه‌كێ قه‌هره‌مان، چونكو شۆره‌شێ پێدڤى ب مرۆڤێن چه‌كدار ب زانست و زانینێ هه‌بوو وى و ئه‌و ژى ل دووڤ راسپارده‌ و رێنمایێن سه‌ركرداتیا شۆره‌شێ بوو، هه‌روه‌سا و یێن نۆشدار یان كارێ برینپێچیێ دزانى ل دووڤ رێنمایێن سه‌ركرداتیا شۆره‌شێ كارێ نۆشداریێ دكر و مل ب ملێ پێشمه‌رگێن قه‌هره‌مان ڤه‌ بوو د هه‌مى شه‌ر و هێرش و پۆلیسێن پێشمه‌رگێ قه‌هره‌مان یێن كو ئه‌نجامددان دژى جاش و له‌شكر و كرێگرتى و مسته‌شاران یێن رژێما گۆربه‌گۆرا به‌عسیان، هه‌روه‌سا نۆشدارێن پێشمه‌رگه‌ ژبلى ئه‌ركێ پێشمه‌رگاتیێ كارێ نۆشداریێ د ناڤ گوندان دا دكر یێن د ناڤ ده‌ڤه‌رێن ئازادكرى و ب تایبه‌ت ل ده‌مێ هێرشێن دوژمنى دهاتن چ هێرشێن ئاسمانى یان مۆشه‌ك و راجیمه‌ و تۆپان یان هێرشێن له‌شكركێشیێ ل سه‌ر كوردستانێ بانه‌ بێگومان بریندار دكه‌فتن و زۆر وه‌لاتیێن بێ گونه‌ه دبوونه‌ قوربانى و نۆشدارێن پێشمه‌رگه‌ ئێكسه‌ر د هه‌وارا وان برینداران دچوون و ژ مرنێ قورتال دكرن و ل ده‌مێ ره‌وشه‌كا ترسناك ل سه‌ر كوردستانێ و بتایبه‌ت ده‌ڤه‌رێن ئازادكرى ل ناڤا شۆره‌شێ پێشمه‌رگه‌ و به‌رگرى مللى و وه‌لاتى پێكڤه‌ دا به‌رگریێ ژ خاكا ئازادا كوردستانێ كه‌ن و د ئێك چه‌په‌ر دا بوون ژ بۆ به‌رسینگ گرتنا ڤان هێرێن كوژه‌ك و هۆڤانه‌، هه‌روه‌سا ژیانه‌كا ساده‌ دبره‌ سه‌ر و دبێ به‌هربوون ژ پێدڤیێن ژیانێ یێن سه‌رده‌میانه‌ مینا سۆته‌مه‌نى و كاره‌ب و ترومبێل و ده‌زگه‌هێن دى یێن جۆراوجۆر، هه‌روه‌سا خه‌لكێ ده‌ڤه‌رێن ئازادكرى دبێ به‌هر بوون ژ خزمه‌تگوزاریێن دى. مینا پروژێن ئاڤێ و خه‌سته‌خانه‌ و قوتابخانه‌ و چێكرنا جادان یانكو ژیانه‌كا ساده‌ و ب ساناهى و ب دادپه‌روه‌رى و خۆشكاندن و چاكیێ دبره‌ سه‌ر و چ كین و تۆلڤه‌كرن د دلێ ملله‌تێ كورد دا نه‌بوون ل به‌رامبه‌ر ملله‌تێن جیهانێ ب تنێ ملله‌تێ كورد و سه‌ركرداتىا شۆره‌شێ و لایه‌نێن سیاسى یێن كوردى ب تنێ به‌رگرى ژ خاكا كوردستانێ دكرن و هه‌رده‌م ملله‌تێ كورد ده‌ستێ هه‌ڤالینیێ درێژكریه‌ و داخوازا به‌رپابوونا ئاشتیێ و دیسا خه‌لكێ مه‌ و وه‌لاتیێن خه‌باتكه‌ر و شۆره‌شگێر ل به‌ر فانۆسێ و له‌مپه‌ و سۆپا داران و كوچكى و ته‌نیرا سه‌وكا و ئاشى و ئار و ساڤارا كو ب ئاڤێ كار دكر لێ.

رۆژانه‌ هێزێن دوژمنێن ملله‌تێ كورد ل به‌غدا و زڕته‌ك و ره‌شه‌كێن به‌عسیان هێرشێن مه‌زن و گران ب تۆپ و فرۆكه‌ و راجیمه‌یان و چه‌كێ كیمیاوى یێ قه‌ده‌غه‌كرى كرى ل جیهانێ و مۆشه‌كێن (عنقودى و ناپالم) دكرنه‌ سه‌ر گوند و ده‌ڤه‌رێن ئێمن و ئازاد و ئارام و د ڤان هێرشان دا زۆر خه‌لك یێن سڤێل و بێگونه‌ه د بوونه‌ قوربانى ژ زارۆك و ئافره‌ت و پیره‌ژن و پیره‌مێر و گیانه‌وه‌رێن بێگونه‌ه دبوونه‌ قوربانى و زیانێن مه‌زن دگه‌هاندنه‌ پێشمه‌رگێن قه‌هره‌مان و خه‌لكێ شۆره‌شگێر یێن ئاكنجى ل ده‌ڤه‌رێن ئازادكرى یێن ل ژێر كۆنترۆلا پێشمه‌رگێن كوردستانێ و ئه‌ڤ هێرشێن هۆڤانه‌ ببوونه‌ وه‌كو كه‌لتۆره‌ك و دابونه‌رێته‌ك ل ده‌ف هێزێن ئاسمانى و توبخانا مه‌زنا رژێما به‌عسى ل به‌غدا نه‌دشیان ب رێكێن له‌شكه‌ركێش و چه‌كدارى كۆنترۆلێ ل سه‌ر شۆره‌شێ و ده‌ڤه‌رێن ئازاد بكه‌ت كه‌ربوكینا خوه‌ ب چه‌كێ گران دادرێته‌ سه‌ر خه‌لكێ بێ گونه‌ه و سڤیل ل ناڤ ده‌ڤه‌رێن ئازادكرى دكر.
ئه‌وبوو ژ بۆ به‌رسڤدانا هێرشێن دوژمنى پێشمه‌رگێ قه‌هره‌مان ل سنۆرێ لقى1 پارتى دیمۆكراتى كوردستان دڤیا سنۆره‌كێ بۆ ڤان هێرشێن بێ رامان بدانن ئه‌و بوو ب پلانه‌كا سه‌ركه‌فتیانه‌ و به‌رنامه‌كرى پێشمه‌رگێن قه‌هره‌مان هێرشكره‌ ل سه‌ر فه‌وجا (سۆتكێ و بێبادێ و بامه‌رنێ و شرانش و مانگێش ودێره‌لووك)، هه‌روه‌سا پاقژكرنا ناحیا كانى ماسێ و هه‌تا دگه‌هیته‌ بێگۆڤا ژ هه‌مى فه‌وج و باره‌گایێن دوژمنى و ئاخۆر و ره‌بێن ل ڤێ ده‌ڤه‌رێ راكرن و پاقژكرن و ب هزاران ده‌ستكه‌فتى پێشمه‌رگێ پاله‌وان بده‌ستخوه‌ڤه‌ ئیخستن و ب سه‌دان سه‌رباز و جاش و پۆلیس و زه‌لامێن ئه‌منى دیلكرن و ب هزاران پارچێن چه‌كێ گران و سڤك و گوله‌ و نارنجۆك و ته‌قه‌مه‌نى و ترومبێل و كه‌لوپه‌لێن له‌شكرى بوونه‌ ده‌ستكه‌فتى و سه‌ركه‌فتێن مه‌زن بده‌ست پێشێمه‌رگێن پاله‌وان ڤه‌ هاتن و ڤان ده‌ستكه‌فت و سه‌ركه‌فتیا ل هه‌مى جیهانێ ده‌نگڤه‌دا و ل رۆژنامێن جیهانێ ده‌نگوباس هاتنه‌ به‌لاڤكرن و ل ئیزگێن (مونتى كارلو ) وده‌نگێ ئه‌مریكا و(bbc) و هه‌مى ده‌زگه‌هێن راگه‌هاندنا جیهانێ ده‌نگوباسێن سه‌ركه‌فتنێن پێشمه‌رگێ شۆره‌شگێرى كوردستانێ ل كوردستانا عیراقێ به‌ربه‌لاڤكرن و به‌حس لێ دهاته‌كرن.
ب تایبه‌ت به‌حسێ رووره‌شى و شكه‌ستنێن رژێما ژنا ناڤچوویا به‌عسى یا دهاتنه‌ به‌حسكرن و به‌لاڤكرن و رۆژ بۆ رۆژێ قه‌بارێ ده‌ستكه‌فتى و سه‌ركه‌فتنێن له‌ شه‌ڕێ شۆره‌شگێرى كوردستانێ و سه‌ركرداتیا كوردى به‌حس دكرن و رۆژ بۆ روژێ قه‌بارێ سه‌ركه‌فتن و چالاكیێن پێشمه‌رگێ كوردستانێ مه‌زن و به‌فره‌ه دبوون و هه‌رده‌م ناڤوده‌نگێن شۆره‌شێ و پێشمه‌رگێ به‌هله‌وان د بلندبوونێ دابوون و سه‌ركه‌ڤتن ل دووڤ سه‌ركه‌فتنێ بده‌ستڤه‌دئینان و خه‌لكێ ب باوه‌رێ كوردستانێ یێن ل ده‌ڤه‌رێن ئازادكرى دره‌وشه‌كا نه‌خۆش دابوون، چونكو د دۆرپێچكرى بوون ژ لایێ حوكمه‌تا عیراقێ ڤه‌ و ل هه‌مى لایان رێك ل شۆره‌شێ و شۆره‌شڤانان دگرتن ونه‌ دهێلا (1كغم) كه‌ره‌ستێن خوارنێ و پێدڤیێن ژیانێ و دیسا نه‌ دهێلا ئێك لیترا كه‌ره‌ستێن سۆته‌مه‌نیێ ژى بهێنه‌ د ناڤ ده‌ڤه‌رێن ئازادكرى دا لێ پێشمه‌رگێن قه‌هره‌مان و خه‌لكێ ب شه‌ره‌فێ كوردستانێ هه‌مى رێك بكاردئینان ژبۆ به‌رپاكرن و په‌یداكرنا پێدڤیێن ژیانێ و كارێ كاروانیێ دكرن و ب هه‌یڤ و رۆژان مال و خێزانێن خوه‌ دهێلان و به‌ر ب تركیا و ئیرانێ و وه‌لاتێن ده‌ردوران ڤه‌ دچوون هه‌تا كو پیچه‌كا ئازۆقه‌ى و كه‌لوپه‌لێن خوارنێ بده‌ستخوه‌ ڤه‌ دئێخستن، جاران ژى گیانێ خوه‌ ل به‌ر سینگێ خوه‌ ددانا هه‌تاكو هنده‌ك كه‌لوپه‌ل و پێدڤیێن خوارنێ بده‌ستخوه‌ دئێخستن و شیابایه‌ خێزانێن خوه‌ بخودان بكه‌ن. حوكمه‌تێن عیراقێ یێن ده‌ستهه‌لاتدار ئێك ل دووڤ ئێك هه‌رده‌م پیلانێن مه‌زن و به‌رفره‌ه ددانان ژ بۆ نه‌هێلان و قركرنا ملله‌تێ كورد و هه‌رده‌م ئاسته‌نگ و كۆسپ په‌یدا دكرن بۆ شۆره‌شێ و شۆره‌شڤانان، لێ ئه‌و سه‌ركه‌فتنێن مه‌زن و ئێك لدووڤ ئیك یێن پێشمه‌رگێن كوردستانێ ملله‌تێ كورد بده‌ستڤه‌دئینان ئێكسه‌ر وره‌یێن دژمنان دئینانه‌ خوار و دوژمن نه‌چار كرن كو بریارا نه‌هێلانا ملله‌تێ كورد بده‌ن و بریارا داگیركرنا كوردستانێ بده‌ن و ب هه‌مى چه‌كێن دقه‌ده‌غه‌كرى ل هه‌مى جیهانێ ل كوردستانێ و ملله‌تێ كورد بده‌ن و دڤى ده‌مى دا شه‌رێ عیراقێ و ئیرانێ راوه‌ستا و ئێكسه‌ر هه‌مى هێزێن خوه‌ ب چه‌كێ گرانڤه‌ و كێشانه‌ كوردستانێ و لدووڤ ئامار و راپۆرتێن ده‌زگه‌هێن راگه‌هاندنا جیهانى سه‌رجه‌مێ هێزێن له‌شكرى یێن كێشاینه‌ كوردستانێ پتر بوون ژ (160) هزار سه‌رباز و كه‌سانێن چه‌كدار ژبلى هێزێن خوه‌جه و ل پێشده‌م هه‌روه‌سا زێده‌بارى هێزێن جاش و كرێگرتى و خۆفرۆشان یێن كو بووینه‌ دارده‌ستێن رژێما خۆفرۆش و گۆربه‌گورا سه‌دامێ خوینمێژ دیسا زێده‌بارى ب هزاران تۆپ و فرۆكه‌ و تانك و تۆپێن دوورهاڤێژ و مه‌زن و ب سه‌دان جۆرێن مۆشه‌ك و گوله‌ی و چه‌كێن مودێرن و نوو و چه‌كێ كیمیاوى و عنقۆدى، ئه‌ڤه‌ هه‌مى دژى ملله‌ته‌كێ بێ به‌لا و ئازادیخواز و بێگونه‌ه و سڤیل و زولم لێكرى و به‌له‌نگاز، ئه‌ڤه‌ هه‌مى ب تنێ بریارا وان نه‌هێلان و قركرنا ملله‌تێ كورد بوو و بریار و به‌رنامێ وانان.

ئه‌و هه‌ولێن دهاتنه‌ كرن بوو كو ب دروستاهى ملله‌تێ كورد نه‌هێلن و ژ رهوریشالێن بنه‌كى بیننه‌ ده‌رێ و بكه‌ن چووى كو ب تنێ د چیرۆك و سه‌رهاتیان دا به‌حسكربا، ملله‌تێ كوردێ هه‌ژار نه‌شیا خوه‌ ل به‌ر سینگێ یاجووج و ماجووج و ڤان هێزێن گران بگریت و بریارا نه‌شه‌ركرنێ دا و هه‌مى به‌ ب سنۆران كه‌فتنه‌ رێ ل سالا 1988، ئه‌ڤ خه‌لكێ هه‌ژار ب بهایێ ملیۆنه‌ها دۆلاران مال و سامان و سه‌روه‌تێ خوه‌ ژ ده‌ست دا و ب هزاران كه‌رێن په‌زى و گاڕان و كۆمێن چێل و گول و ده‌واران بده‌ست دوژمنان ڤه‌ چوو و ب سه‌دان هزار كه‌لوپه‌ل و پێدڤى یێن خوه‌ هێلان و ئه‌و مالا ب چه‌نده‌ها سالان و ب خوها ئه‌نیا خوه‌ و خێزانا خوه‌ ئاڤاكرى و ب رۆژه‌ك و ده‌مژمێره‌كێ هێلا و دا كو گیانێ خێزانا خوه‌ بپارێزیت و قورتال بكه‌ت. ئه‌ڤێن گه‌هشتینه‌ ئیران و تركیا قورتالبوون، لێ ب هزاره‌ها ژ خه‌لكێ مه‌ ملله‌تێ كورد نه‌ شیان خوه‌ قورتال بكه‌ن و كه‌فتنه‌ ده‌ستێن رژێمێ و ل ئوردیگایێن ب خورتى چێكرین و ل ناڤ سترى و پیشى ل به‌ر زولم و سته‌ما گورگێن ده‌ڤبخوینێن رژێما گۆربه‌گۆرا عیراقێ و ل ئۆردیگایێ به‌حرك و جه‌ژنیكان بنه‌جهكرن ل وێ ده‌شتا ره‌پ و رویت و حلى و ل به‌ر گه‌رم و سارمایێ و عه‌سمان به‌ته‌نى و لحێفا و ان بوو و ئه‌رد ژى دۆشه‌كا وانان بوو و ل ناڤ سترى و داسى و پیشى دا و زێده‌بارێ كو دورماندۆرێن وانان له‌شكر و جاش و زه‌لامێن ئه‌منێ بوون كو ب شه‌ڤ و رۆژ زێره‌ڤانى لێ دهاته‌ كرن و نه‌ دهێلان ده‌ركه‌ڤن ژ ئوردیگاى و هه‌ر وه‌سا نه‌دهێلان كه‌سانه‌ك و لایه‌ك چ تشتان د ناڤ كه‌مپێ دا ببه‌ت ئانكو نه‌ژین و نه‌مرن و هه‌مى ده‌م و شه‌ڤ و رۆژان ژى دبن چاڤدێرى یا گورگ و ره‌شه‌كێن ده‌ڤبخوینێن به‌عسى یا بوون و ده‌ما ڤیا بان و كه‌سێ وانان ڤیابان دگرت و به‌رزه‌ دكرن كو ئه‌ڤه‌ ژى ئێك ژ سیاساتێن به‌عسى یا بوو یێن دارێتى كو د به‌رنامێ وانان دا بۆ هه‌مى رێكا دژى ملله‌تێ كورد بكاربین دا كو ناڤێ ملله‌تێ كورد نه‌هێلن ل دنێ. نوكه‌ ژى ئه‌م كورد بلا خوه‌ ژبیرڤه‌ نه‌كه‌ین و بلا دیرۆكا خوه‌ ل به‌ر چاڤ بكه‌ین و رابردویێ خوه‌ سه‌ح بكه‌ین و چه‌ند لێنێرینان ل ناڤه‌رۆكا پرتووكا دیرۆكا كوردان بكه‌ین دێ بو مه‌ دیار بیت یا دژى ملله‌تێ كورد هاتیه‌ ئه‌نجامدان نوكه‌ ژى درێژه‌پێدانێن وان پیلانێن دوژمنانه‌ دژى ملله‌تێ مه‌ دهێنه‌ كرن وب هه‌مى ره‌نگان وب بوچونا من ئه‌و دوژمنكاریا به‌راهێكێ ل گه‌ل مه‌ دهاته‌ كرن، ره‌نگه‌ باشتر بوو چونكو دوژمنێ مه‌ لوى ده‌مى یێ ئاشكه‌را بو لێ نوكه‌ دوژمنێ مه‌ یێ به‌رزه‌ یه‌ ویێ د ناڤ مه‌ ب خوه‌ دا و ل وى ده‌مى مه‌ دوژمنه‌كێ پێشچاڤ هه‌بوو، لێ نوكه‌ مه‌ ب ده‌هان دوژمنێن ڤه‌شارتى و یێن ئاشكه‌را ژى هه‌نه‌, ل ڤى سه‌رده‌مى دوژمنێ كوردان یێ ب هه‌مى رێیان هێرشان ل مه‌ دكه‌ن ب رێكا ئابوورى و سیاسى و جڤاكى و جڤاكى و له‌شكرى و دوبه‌ره‌كى و هتد.. و چێكرن و په‌یداكرنا ئاسته‌نگ و پیلانان و ئه‌ڤ ئاسته‌نگ و پیلانه‌ بۆ چه‌نده‌ها سالان دۆزا مه‌ پاشڤه‌ دبه‌ن و ئارێشێنه‌ مه‌ زێده‌تر لێ دكه‌ن و هاتنا ڤان گرۆپ و كۆمه‌ل و لایه‌نێن سیاسى و رێكخراوێن تیرۆرستى هه‌ر دوژمنێ مه‌ دروست دكه‌ت و ب دژى هه‌مى كوردان بكاردئینن و دروستكرنا ڤان جۆره‌ رێكخراوێن تیرۆرستى ب تنێ ژ به‌ر كوردان هاتینه‌ دروستكرن دا كو ببیت گه‌ڤ ل سه‌ر مه‌ و ببنه‌ كارته‌كا پالدانێ دژى ملله‌تێ كورد و هه‌كه‌ سیناریۆ و فلم یێ ئاشكه‌رایه‌ بۆ ته‌ڤایا بینه‌ران هه‌كه‌ داعش سونى بن، بۆچى هێرشان دكه‌نه‌ ل سه‌ر سونیان ب تنێ و هه‌كه‌ نه‌ بۆچى ده‌ڤه‌رێن شیعه‌نشین د ئارامن و چد داعشۆك ل وان ده‌ڤه‌ران نینن نه‌ ب تنێ هێرشان دكه‌نه‌ ل سه‌ر سونیان ب خوه‌ ل ده‌ڤه‌رێن كورد و عه‌ره‌بان و هه‌كه‌ داعشۆكان هێرش كربانه‌ ل سه‌ر شیعه‌یان دا پایته‌ختى ژ وان ستینن و دا هه‌مى عیراقا عه‌ره‌بان كه‌فته‌ د ده‌ستێن وانان دا و دا وه‌كو ئه‌و دبێژن دا خیلافه‌تا خوه‌ ل عیراقێ كه‌ن. ب بۆچوونا من ترسا مه‌ ژ داعشان ژى نینه‌ و نێزیكه‌ دێ ب تنێ ناڤ مینن و دووماهیا وانایه‌ ل سه‌ر ده‌ستێ كوردان و پێشمه‌رگێن قه‌هره‌مان، لێ یا دترسا من دا ئه‌وه‌ كو دێ بۆ مه‌ دوژمنه‌كێ دیتر ده‌رئێخن و دێ زۆر خرابتر بیت ژ داعشان و یا ل ڤێره‌ من دڤێت بێژم و په‌یاما خوه‌ بگه‌هینم گه‌لێ كورد و سه‌رجه‌م پارت و لایه‌ن و كه‌ساتى یا ل هه‌مى كوردستانێ ب تنێ ئێكگرتنا كوردان دێ مه‌ ژ هه‌مى دوژمنان قورتال كه‌ت و دێ حوبرێ ئیمزایا رێككه‌فتنا كوردان ل گه‌ل هه‌ڤدو بیته‌ تیشكه‌ك و دێ ل سنگێ هه‌مى دوژمنان كه‌ڤیت و دێ هه‌مى دوژمنێن مه‌ كوره‌ كه‌ت. ل دووماهیێ دێ بێژم ئه‌ڤا ل سه‌رى مه‌ به‌حسكرى دلۆپه‌ك بوو ژ ده‌ریایا نه‌هامه‌ت و سته‌م و شه‌ر و پیلانێن دوژمنێن ملله‌تێ كورد له‌وما من كورته‌ باسه‌ك ل سه‌ر رۆژانێن شۆره‌شێ كرن مه‌ره‌م ئه‌وه‌ ئه‌م دیرۆكا خوه‌ ژبیر نه‌كه‌ین و ئه‌م وان رۆژێن سه‌خت و دژوار یێن شۆره‌شێ ژبیر نه‌كه‌ین و مه‌ رۆژ بۆ رۆژێ سه‌ركه‌فتنێن مه‌زنتر بده‌ستڤه‌دئینان، چونكو ئه‌م د دل ساخ بۆین و د كوردپه‌روه‌ر بووین و دئێكگرتى بووین و مه‌ حه‌ز ژ خاك و وه‌لاتێ خوه‌ دكر و مه‌ به‌رژه‌وه‌ندیێن خوه‌ یێن تایبه‌ت دكرنه‌ قوربانى به‌رژه‌وه‌ندێن گشتى و مه‌ هه‌میان ل وى سه‌رده‌مى ب تنێ بۆ كوردستانێ و ئالایێ پیرۆزێ كوردستانێ كار و خه‌بات دكر مه‌ نه‌ بۆ مصاتحان و نه‌ بۆ پارچێن ئه‌ردى و سه‌رێن گرا و نه‌ ترومبێلێن دووماهى مۆدیل و نه‌ پرۆژه‌ و نه‌ كارگه‌ه و بازاران خه‌بات دكر و ب تنێ خه‌لكێ مه‌ یێ شۆره‌شگێر و قه‌هره‌مان بۆ ڤێ رۆژا ئه‌ڤرۆ ئه‌م تێدا كار و خه‌بات دكر و مه‌ دوه‌سان هزر دكر هه‌كه‌ وه‌لاتێ مه‌ رزگار بوو بیگومان دێ ب مافێن خوه‌ یێن ره‌وا شاد بین و مه‌نه‌ دزانى دێ هه‌مى هێنه‌ ژبیر كرن وه‌كو بارزانى فه‌رمۆى و گۆتى (ئه‌م دێ هه‌ر سه‌ركه‌ڤین لێ ترسا من دوێ چه‌ندێ دایه‌ كوی یێن زه‌حمه‌ت و ماندو بووین بهێنه‌ ژبیركرن و پشتگوه هاڤێتن”. له‌وما په‌یاما من ئه‌وه‌ كو ئه‌ڤ خه‌لكه‌ نه‌هێنه‌ ژبیر كرن چونكو پتریا وانان چاره‌نڤێسێ خوه‌ و خێزانا خوه‌ ب شۆره‌شێ ڤه‌گرێدایه‌ و هه‌ر ل دووماهێیێ ژى هه‌ر ئه‌ڤ خه‌باتكه‌ر و هه‌ژاره‌ دێ بنه‌ مفا بۆ هه‌وه‌.

 

website security
WP Facebook Auto Publish Powered By : XYZScripts.com