NO IORG
Authors Posts by محه‌مه‌د ئيبراهيم ئامێدي

محه‌مه‌د ئيبراهيم ئامێدي

محه‌مه‌د ئيبراهيم ئامێدي
118 POSTS 0 COMMENTS

116

ئه‌گه‌ر دوهی شاندێ پارت و لایه‌نێن سیاسی یێن كوردستانا رۆژئاڤا قه‌ستا كوردستانا باشوور كربوو. هه‌ر ژ به‌ری و پشتی كۆنگرێ هه‌ولێرێ و یێ دهۆكێ ب گرێدانا كۆمبوونا دگه‌ل سه‌رۆك مه‌سعود بارزانی و سه‌ركردایه‌تیا پارتی دیموكراتی كوردستان و پارت و لایه‌نێن دی یێن كوردستانی. ئه‌ڤرۆ ژی شاندێ كوردستانا باكور نه‌ بۆ جارا ئێكێ یه‌ وه‌كو یا رۆژئاڤا. قه‌ستا هه‌رێما كوردستانێ كر ل رۆژا ٢٠/٩/٢٠١٦ ب شانده‌كێ بالا ب سه‌رۆكاتیا به‌رێز سه‌لاحه‌دین ده‌میرتاش هه‌ڤ سه‌رۆكێ پارتی دیمۆكراتیا گه‌لان و ئۆسمان بایده‌میر. كو بزاڤه‌كه‌ بۆ ئه‌نجامدانا دیالوكێ د ناڤبه‌را هه‌می ئالیێن سیاسی یێن كوردستانی و په‌سنا بزاڤ ورۆلێ سه‌رۆك مه‌سعود بارزانی یێ مێژوویی د بیاڤێ پێشخستنا ئاشتیێ ل كوردستانا باكور و ده‌ڤه‌رێن دی. كو یێ ل چاڤه‌رێی جه‌نابێ سه‌رۆكینه‌ بۆ ده‌ستپێكرنا پرۆژێ ئاشتیێ بكه‌ت و به‌ره‌ ب رێخستنا مالا كوردی. وه‌ك تشكه‌كا گه‌ش بۆ به‌ر ب بلندكرنا ئاستێ ره‌گه‌ز و بنه‌مایێن هوشه‌ مه‌ندیا نشتیمانی و نه‌ته‌وایه‌تیا كوردی بۆ به‌ر ب ئێك گوتارا كوردی یا سیاسی. و ب هزرا من دێ بنه‌ رێك خوشكه‌ر بۆ به‌ر ب گرێدانا كۆنگرێ نه‌ته‌وه‌یێ یێ هه‌ر چار پارچێن كوردستانێ كو به‌ری ماوه‌كی و ل ژێر چاڤدێریا سه‌رۆكێ هه‌رێما كوردستانێ رێزدار مسعود بارزانی. خه‌مخۆرێ به‌خته‌وه‌ریا ملله‌تێ كورد و دلسۆزێ ئێكرێزیا گه‌لێ كوردستانێ ب ئێك ده‌نگ و ره‌نگ و سه‌ركه‌فتنا پرۆژێن ئاشتیێ و جێ به‌جێكرنا خه‌ونا كوردان یا مه‌زن ب راگه‌هاندنا ده‌وله‌تا كوردی. كو هه‌می كار و پێدڤیێن گرێدانێ هاتبوونه‌ ئاماده‌كرن، لێ تانوكه‌ نه‌ هاتیه‌ ئه‌نجامدان. له‌ورا بلا ئه‌ڤ هه‌می چه‌نده‌ بیته‌ بانگه‌وازیه‌كا نه‌ته‌وایه‌تی بۆ شرۆڤه‌كرن و چاره‌سه‌ریا هه‌می ئاسته‌نگان و ناكۆكیان ئه‌وێن ناڤبه‌را لایه‌نێن سیاسی ب زمانێ دیالۆگێ و گفتوگۆیا و هه‌می د ئێك سه‌نگه‌ردا بن و بكه‌ینه‌ گازی ئه‌ی گه‌لێ كورد بۆ ئێكه‌تیێ و ته‌ڤایێ و ئه‌وا ل رۆژا ١٩/٩/٢٠١٦ ل په‌رله‌مانێ عیراقێ روودای به‌رانبه‌ری به‌رێز هشیار زێباری وه‌زیرێ دارایێ یێ حكوومه‌تا عیراقا فیدرال مخابن بۆ خاله‌كا ره‌ش و موئامره‌كا سیاسی بوو. وه‌ك كاره‌كێ بازرگانی بۆ ب ده‌نگان و جودابوون و ڤاڤارتنا فراكسیۆنێن كوردی بوو. و ل دووڤ حه‌ز و مه‌ره‌مێن شوفینیا و ره‌گه‌زپه‌رستا بوو و مه‌ هه‌ر ده‌م د گۆت (لله‌ الحمد ئه‌گه‌ر مه‌ كوردان ل كوردستانێ هنده‌ك ناكۆكی هه‌بن. لێ ل به‌غدا ئه‌م ئێك هه‌لویست و گوتارین). هیڤیدارین ئه‌ڤه‌ ببیته‌ سه‌ربۆره‌ك بۆ ل خوه‌زڤرینێ و هه‌یبه‌تا به‌ری بمنیته‌ڤه‌ و ل ده‌مێ پرسێ په‌یوه‌ندی ب به‌رژه‌وه‌ندیا نه‌ته‌وایه‌تیێ ڤه‌ هه‌بیت. یا فه‌ر و گرنگه‌ ئه‌م كورد هه‌موو به‌رپرس بین و به‌رپرسیار بین و پارێزه‌ر و زێره‌ڤان بین ب ئێك دل و جان.

76

ل بیره‌وه‌ریا (55) سالى یا شۆره‌شا ئیلۆنێ (11/9/1961) یا پیرۆزه‌. رۆژا به‌رخودانێ و هه‌لبوونا خه‌تیرا ئێكه‌مین شۆره‌شه‌كا هوسا یا كوردى یا سه‌رده‌م و ته‌ڤایى بوویه‌. پشتى دامه‌زراندنا پارتى دیموكراتى كوردستان ل 16 ته‌باخا 1946 ب داستان و چه‌نگاڤه‌ و ب جانفیدایێ و قوربانیا ڤه‌. درووشمێ به‌رگریێ و خوراگرتنا ملله‌تێ كورد و كوردستانیا. وه‌ك شۆره‌شه‌كا ته‌ڤایا پێكهاتێن كوردستانێ و عیراقێ ب هه‌موو لایه‌نێن سیاسی و نه‌ته‌وه‌ و ئول و ئایین و ته‌خ و چینا ڤه‌. هه‌مى پێكڤه‌ د سه‌نگه‌ره‌كى دا ب ئێك دل جان و خوینا وانا تێكه‌لی ڤى خاكێ پیرۆز بوو و ب به‌رپرساتیه‌كا ته‌ڤایى و ئێكرێزی. ب ئه‌رك و رۆلێ خوه‌ یێ نه‌ته‌وه‌یى و نشتیمانى یێ دلسۆز و خه‌مخۆر و كاریگه‌ر و ئه‌كتیڤ رادبوون. تا راده‌كێ قاره‌مان و كه‌سێن ب ناڤ و ده‌نگ هه‌بوون و هه‌تا نها یێن هه‌ین د بیاڤێ خه‌بات و جانفیدایێ و ده‌ستڤه‌ئینانا سه‌ركه‌فتنان د گه‌له‌ك شه‌ڕان دا و سینگێ خوه‌ ژ گوللێن دوژمنى نه‌داینه‌ پاش.
ئه‌ڤ شۆره‌شه‌ نه‌ ب تنێ یا كوردان بوو، به‌لكی ژ نه‌ته‌وه‌ ئول و ئایینێن دى ژى پشكداری د ڤێ شۆره‌شا ته‌ڤایی دا كریه‌. بۆ نموونه‌ وه‌ك شه‌هید فره‌نسو حه‌ریرى، جه‌رجیس فتح الله‌، مه‌حموود ئێزیدى، هورمزێ مه‌لك چكوی، مارگرێت جۆرج به‌روارى، شلیمون به‌روارى و … هتد. هه‌تا وێ رادێ ب سه‌دان پشكدار و شه‌هیدێن نه‌مر هه‌نه‌. هه‌ر وه‌سا سه‌باره‌ت توركمان و برایێن مه‌ یێن عه‌ره‌ب یێن پشكدار و هاریكار و لایه‌نگه‌ر. كو ئارمانجا هه‌موویان ئاڤاكرنا كوردستانه‌كا ئازاد و سه‌ربخۆ بوویه‌ و ب مافێن خوه‌ یێن ره‌وا و چاره‌نڤیس شاد ببیت، هه‌روه‌سا دروستبوونا عیراقه‌كا دیموكراسى یا ڤالا ژ هه‌مى كارێن شوفینى و ره‌گه‌زپه‌رستیێ و سته‌مكاریێ.
شۆره‌شا ئیلۆنێ ژ ئالیێ ئارمانج و بیروباوه‌ر و نه‌خشه‌ و پلانان ڤه‌ شۆره‌شه‌كا پێشكه‌فتى بوو، هه‌روه‌سا ژ ئالیێ هزرا ته‌ڤایى و وه‌كهه‌ڤیا هه‌مى پێكهاتیا د چارچوڤێ ژین و ژیارێ و بزاڤا رزگاریخوازیێ دا ب سه‌رۆكاتیا بارزانیێ نه‌مر (مسته‌فا) بابێ روحیێ نه‌ته‌وا كورد شۆره‌شه‌كا تمام بوو، چونكی یا دوور بوو ژ چارچوڤێ حزباتیێ و ململانێ. هه‌ر چه‌نده‌ پارتى دیموكراتى كوردستان سه‌ركردایه‌تیا شۆره‌شێ دكر.
شۆره‌شا ئیلۆنێ ل وى سه‌رده‌مى ل سه‌ر ئاستێ عیراقێ و جیهانێ شۆره‌شه‌كا دژوار و هه‌رده‌م یا گه‌رم و ب ناڤ و ده‌نگ بوو. تا راده‌كى میدیا جیهانى د هه‌ردو بیاڤێن ئه‌رێنى و نه‌رێنى دا رۆژانه‌ ده‌نگ و باسێن شۆره‌شێ به‌لاڤ دكرن و بۆ گه‌هاندنا په‌یامێ دووڤچوون دكرن. ڤێ شۆره‌شێ گه‌له‌ك ده‌ستكه‌فتى ب ده‌ست خوه‌ڤه‌ ئیناینه‌، ژ وانا رێككه‌فتنا 11 ئادارێ 1970 یا مێژوویى. ئه‌ڤجا بلا بیره‌وه‌ریا (55) سالی یا ڤێ شۆره‌شا پیرۆز ببیته‌ خه‌تیر و شه‌مال و چرا بۆ رێكا به‌ر ب ئێكرێزیا هه‌مى لایه‌نێن سیاسى و رێخستنا مالا كوردى ب ئێك ره‌نگ و ب ئێك ده‌نگ و ب ئێك گوتارا سیاسى و به‌ره‌ڤانیێ ژ ده‌ستكه‌فتی و مفایێ ژ هه‌ر ده‌لیڤه‌كێ بۆ ب ده‌ستڤه‌ئینانا مافێ ره‌وا و پاراستنا ئاسیشا نه‌ته‌وى و د ئێك سه‌نگه‌ر دا بین و هه‌مبه‌ری ڤان هه‌می قه‌یرانان بۆ چاره‌سه‌ریێ و نه‌هێلانێ و ده‌ربازبوونێ ژ ڤێ قووناغا نازك ل ژێر سیبه‌را ئالایێ كوردستانێ یێ ره‌نگین و سروودا نشتیمانى یا ئه‌ى ره‌قیب.
هه‌روه‌سا بلا درووشمێ هه‌می پارت و ئالیێن سیاسیێن كوردستانێ ببیته‌ ئێك درووشم و ب ئێكرێزی و ب ئێك هه‌لویست هه‌مبه‌ری ڤان ئالۆزی و قه‌یرانان راوه‌ستن و دبه‌رهه‌ڤبن بۆ هه‌ر ده‌لیڤه‌كا راگه‌هاندنا سه‌ربخۆیێ و ده‌ڤێ دوژمنان بگرین دا كو به‌س بێژن كورد نه‌خودان ئێك هه‌لویستن و ناڤمالیه‌كا پرت و به‌لاڤه‌ هه‌یه‌!.

582

كورد خودان شارستانیه‌كا پێشكه‌فتینه‌ كو دگه‌هیته‌ نێزیكی (4516) سالان، ئانكو به‌ری زایینی ب (2500) سالان ده‌وله‌تا كوردی هه‌بوو ب ناڤێ (لولو) (140) سالان ل ده‌ڤه‌را هه‌لمان ژ زه‌هاو تا هه‌كاریا حوكم یێ كری. و ب ده‌هان ده‌وله‌تێن دی و مێرنشینێن كوردی و ماوێ (2016) سالێن زایینی ژماره‌كا مه‌زن یا ده‌وله‌ت و مێرنشین و ئمبراتۆری هه‌بوون. كو مێرنشینا بوتان سالا (1847م) و كۆمارا كوردستان سالا (1946) دووماهی مێرنشین كۆمارا كوردی بوون. نها ژی كورد خودان حكوومه‌تا هه‌رێما كوردستانێ نه‌. ل ڤێره‌ دخوازم به‌حسێ ره‌گه‌ز و بنه‌مایێن ده‌وله‌تبوونێ ل جه‌م مه‌ كوردان بكه‌م كو تاكه‌ نه‌ته‌وه‌یه‌ ل جیهانێ بێ ده‌وله‌ت:
1. خاك وه‌لات نیشتیمان: ل ده‌سپێكا ژیانێ كوردستان خاك و جهێ كوردانه‌ ب رۆبه‌رێ (500) هزار كم2 ل دووڤ كو دبیته‌ كوردستانا مه‌زن و نها چار پارچه‌، رۆژئاڤا و رۆهه‌لات و باشوور و باكور، هه‌تا نها نه‌خشێ كوردستانا مه‌زن یێ ستانده‌ر، ئانكو به‌ری پارچه‌كرنێ یێ ل پرانیا مۆزه‌خانێن جیهانێ.
2. زمانێ دایك: زمانێ كوردی یێ تایبه‌ته‌ به‌ری دیاربوونا ئاینێ ئیسلامێ یێ پیرۆز. و دهاته‌ نڤسین و خواندن و یێ پێكهاتی بوو ژ (37) پیتان دگۆتێ پیتێن (ماسی سورات). ئه‌ڤرۆ زمانێ كوردی زمانێ فه‌رمی یه‌ ل هه‌رێما كوردستانێ و چار زاراڤن، كورمانجیا باكور، یا باشوور، فه‌یلی و گۆرانی و گه‌له‌ك زاراڤێن دی ژێ ده‌ردكه‌ڤن وه‌كو به‌هدینی و سۆرانی و زازاكی و شه‌به‌كی و هه‌ورامی. كو دزڤریته‌ ئه‌سلێن (ئینزانی و فارسی و زمانێ ئاری).
3. سه‌ر سالا كوردی ل (21) هه‌یڤا ئادارێ: جه‌ژنا نه‌ورۆزێ به‌ری عه‌هدێ ساسانیا دهاته‌ بكارئینان و ل جه‌م كوردان وه‌ك جه‌ژنه‌كا نه‌ته‌وه‌ و ملی یا هه‌می ملله‌تێن ئارییه‌.
4. ئالایێ كوردستانێ: مێژوویا ئالای دزڤریته‌ به‌ری هزاران سالان ل سه‌رده‌مێ كاوه‌یێ ئاسنگه‌ر ب بلندكرنا (كافه‌) وه‌ك ئالا هاته‌ بلندكرن ل ده‌مێ سه‌ركه‌فتنێ ل سه‌ر زوحاكێ جه‌لاد و دگۆتێ (ده‌رفشی كافیانی) و هه‌می ده‌وله‌تێن كوردی ئالایێ خوه‌ هه‌بوو، هه‌تا كو ئالایێ كۆمارا كوردستان ل (22/1/1946) د ئاهه‌نگه‌كێ دا ل گۆره‌پانا چار چرا ل باژێرێ مهاباد هاتیه‌ بلندكرن، هه‌روه‌سا ل ژێر سیبه‌را ئالایێ كوردستانێ حكوومه‌تا هه‌رێما كوردستانێ هاتیه‌ دامه‌زراندن.
5. سرودا نیشتیمانی (ئه‌ره‌قیب) كو په‌یڤێن وێ یێن هاتینه‌ نڤیسین ژ لایێ هوزانڤانێ نشتیمانی و پارێزه‌رێ خه‌باتكه‌ر (یونس رۆوف) یێ ناڤدار ب (دلدار) سالا (1938) و ئاواز ژ لایێ شه‌هید (حسێن به‌ره‌زه‌نجی) هاتنه‌ دانان و ل (22/1/1946) د رێوره‌سمێن راگه‌هاندنا كۆمارا كوردستان دا ژلایێ پێشه‌وا قازی محه‌مه‌د و جه‌ماوه‌رێ به‌شدار هاته‌ گۆتن. نوكه‌ ژی سروودا فه‌رمی یه‌ و جهه‌كێ تایبه‌ت یێ د دلێ ملله‌تێ كورد دا هه‌ی.
6. پێشمه‌ركێ قاره‌مان سومبۆلا به‌رخودانێ و پارێزه‌رێن خاك و گه‌ل وه‌لاتینه‌ و سیمایێن ئاشتیێ و ئازادیێ نه‌ و هه‌لگرێن شه‌مال و خه‌تیرێن شۆره‌شێن كوردی ب تایبه‌تی شۆره‌شا ئیلۆنێ (1961) ب سه‌رۆكاتیا بارزانیێ نه‌مر (مسته‌فا) و شۆره‌شا گولانێ (1976) نوكه‌ هێزه‌كا مه‌زنه‌ ناڤێ پێشمه‌رگه‌ی جیهان هه‌ژاند. وه‌ك تاكه‌ هێز ل جیهانێ شه‌رێ تیرۆرێ و داعش دكه‌ت ب درێژیا (1080 كم).
7. كورد چاره‌مین نه‌ته‌وه‌نه‌ ل ده‌ڤه‌را رۆژهه‌لاتا ناڤین پشتی یا عه‌ره‌ب و تورك و فارسان كو نێزیكی (50) ملیۆنن تاكه‌ نه‌ته‌وه‌یه‌ ل جیهانێ دبێ ده‌وله‌ت.
8. شۆره‌ش و سه‌رهلدانێن كوردی دژی داگیركه‌رێن كوردستانێ و رژێمێن سته‌مكار و ره‌گه‌زپه‌رست و شوفێنی هه‌می پێخه‌مه‌ت مافێ ره‌وا و سه‌ربه‌خویێ بووینه‌، مینا حه‌ره‌كا میر محه‌مه‌د ره‌واندوزی سالا (1830م)، شۆره‌شێن به‌درخانیان (1843- 1848 م)، شۆره‌شا عوبه‌یدولایی نهری (1/8/1880)، شۆره‌شا شێخ عه‌بدولسه‌لام بارزانی (1909- 1914)، شۆره‌شا سمكۆ شكاكی و شێخ مه‌حموود حه‌فید (1919) ل ده‌ربه‌ندی بازیان و شۆره‌شا نیسانێ (1931)، شۆره‌شا شێخ سه‌عید پیرانی (14/2/1925)، شۆره‌شا ئاگری یا ئیحسان نوری پاشا (1927- 1930)، شۆره‌شا دێرسم (1937)، شۆره‌شێن بارزان (1932- 1943- 1945) ب قومانداریا شێخ ئه‌حمه‌د بارزانی، شۆره‌شا ئیلۆنێ (11/9/1961) ب سه‌رۆكاتیا بابێ مه‌زن بارزانی مسته‌فا و شۆره‌شا گولانێ (26/5/1976).
٩. شه‌رعیه‌تا دوه‌لی و په‌یمانێن نه‌ته‌وێن هه‌ڤگرتى، ئه‌وێن تایبه‌ت ب سه‌ربخۆیا كوردان و دامه‌زاندنا حكوومه‌تێن كوردی و مافێ ره‌وا. په‌یمانا سیڤه‌ر ل سالا (10/8/1920) ژلایێ فره‌نسا و بریتانیا و ئیتالیا هاتبوو مۆركرن ب سێ بڕگێن گرنك (62، 63، 64) گوته‌بێژا بریتانی و عیراقی ل (22/12/1922)ێ، ئیعتراف ب مافێ كوردان كریه‌ و پێكئینانا حكوومه‌ته‌كا كوردی. بریارا جڤاتا (عصبه‌ الامم المتحده‌) ل (16/1/1926) بۆ پێكئینانا هه‌رێمه‌كێ بۆ كوردان و پشتی سنوور ناڤبه‌را عیراقێ و توركیا دا(هێلا برۆكسل) هاتینه‌ دانان، په‌یمانا دوه‌لی یا سالا (1976) ئه‌وا ژ لایێ (149) ده‌وله‌تان ڤه‌ هاتیه‌ ئیمزاكرن كو عیراق ئێك ژ وان ده‌وله‌تان بوو، یا تایبه‌ت بوو كو هه‌می نه‌ته‌وه‌ مافێ خوه‌ یێ ره‌وا و سه‌ربخۆیێ وه‌ربگرن.
10. دبلوماسیا كوردی و په‌یوه‌ندیێن گشتی، كو رۆلێ سه‌ركرده‌یا كوردی یێ گرنگ و ب تایبه‌تی رۆلێ سه‌رۆكێ هه‌رێما كوردستانێ یێ ئه‌كتیڤ و به‌رده‌وام د ڤی بیاڤی دا، هه‌روه‌سا رۆلێ ره‌ڤه‌ندا كوردی ژ ده‌رڤه‌ی وه‌لاتی.
11. وارێ كوردان وارگه‌ه و لاندكا ژماره‌كا مه‌زنا ناڤدارانه‌ بگره‌ ژ سه‌ركرده‌، قوماندار، عه‌گید، زانا، فه‌یله‌سوف، مێژووڤان، ئه‌دیب و هوزانڤان، رۆژنامه‌نڤیس، پرۆفیسور و هونه‌ر و هونه‌رمه‌ندایه‌ و بنگه‌هێ زانستی و زانكۆ و قوتابخانایه‌.
12. میدیا یا كوردی یا ئه‌كتیڤ و دگه‌ل ب زمانێن بیانی ژی بیت و د خزمه‌تا كێش و سه‌وه‌ریا ملله‌تی دا بیت. كو مێژوویه‌كا دوور و درێژ یا هه‌ی دزڤریته‌ (117) سالان ب ده‌رئێخستنا ئێكه‌مین رۆژنامه‌ ب ناڤێ (كوردستان) ل سه‌رده‌ستێ به‌درخانیان ل (22/4/1898).
13. ژێرخانا خورستی و ب هێز و به‌رهه‌مدار بۆ ئابووریه‌كا موكوم و ده‌وله‌تمه‌ند بۆ راگه‌هاندنا سه‌ربخۆیا ئابووری پالپشت و هاریكار بۆ سه‌ربخۆیا گشتی.
14. ئیرادا گه‌لان ژبلی ئیرادا خودایێ مه‌زن ژ هه‌می ئیرادا مه‌زنتره‌ ب ئێك ده‌نگ و ئێكرێزی و گوتارا سیاسی و رێكخستنا مالا كوردی و پاراستنا ئاسایشا نه‌ته‌وی یا دوور ژ ململانا حزبی و به‌رژه‌وه‌ندیێن كه‌سایه‌تی ب ئێك دل و جان و ته‌ڤایێ.

143

دامه‌زراندنا پارتى دیموكراتى كوردستان ل 16ی ته‌باخێ سالا 1946 ب سه‌رۆكاتیا بابێ رۆحیێ نه‌ته‌وا كورد بارزانیێ نه‌مر (مسته‌فا) د گۆره‌پانا سیاسى دا ل ده‌ڤه‌رێ پێنگاڤه‌كا مێژوویى بوو ب مه‌ره‌ما دانانا ئایدۆلۆژیه‌كا ستراتیژى یا خه‌باتا كورده‌یاتیێ و بزاڤا رزگاریخوازیا كوردى و سه‌ربه‌خۆیێ د به‌رژه‌وه‌ندیا ملله‌تێ كورد دا. د ناڤ ژماره‌كا روودان و گهۆرینێن جیهانى و یا د خزمه‌تا پاراستنا ئاسایشا نه‌ته‌ویى دا و دژى داگیركه‌رێن كوردستانێ و رژێمێن ره‌گه‌زپه‌رست و شوفێنى و سته‌مكاران به‌رانبه‌رى كوردان.
له‌ورا هه‌ر ل ده‌سپێكا دامه‌زراندنێ و د ماوه‌كێ كێم دا پارتى جهێ خوه‌ د ناڤ دلێ ملله‌تێ كورد دا كر و بۆ قوتابخانا كوردایه‌تى یا خه‌باته‌كا ره‌سه‌ن و تا نوكه‌ خواندن و ده‌رچوون یا به‌رده‌وامه‌ ل ڤێ قوتابخانێ. تا راده‌كى شیا جه‌ماوه‌رێ كوردستانێ ل باژێر و باژێرك و گوندان به‌ر ب گۆره‌پانا خه‌باتا نه‌ته‌وه‌یى ڤه‌ ببه‌ت. و بارزانیێ نه‌مر ب دلسۆزیا خوه‌ و هه‌ستێ خوه‌ و خه‌مخۆریا خوه‌ بۆ كوردستانێ هه‌مى عه‌شیره‌ت و عێلا و ته‌خ و چینان ژ كوردان و هه‌مى ئایین و ئولا و ئه‌فسه‌رێن كوردپه‌روه‌ر، تا كرێكارا و جۆتیار و ره‌وشه‌نبیران و هه‌مى ته‌خێن دی یێن جڤاكێ كوردى (بكه‌ته‌ ئێك رێز) ل ژێر خه‌بات و ئالایێ پارتى ل دووڤ به‌رنامه‌كێ زانستى و گونجاى دگه‌ل بارودوخێن كوردستانێ كو د خزمه‌تا گه‌ل و خاك و وه‌لات و نشتیمانێ كوردستانێ دا بن.
رێبازا 69سالان رێبازا دوور و درێژه‌ و یا پڕی رۆژێن سه‌خت و دژوار و قه‌یران بووینه‌ و شۆره‌شا وه‌ك شۆره‌شا ئیلۆنێ ل 11/9/1961 و گولانێ ل 26/5/1975 و سه‌ركه‌فتنێن مه‌زن و ده‌ستكه‌فتێن نه‌ته‌وه‌ی و رێككه‌فتنێن مێژوویى وه‌ك رێكه‌فتنا 11 ئادارێ 1970 و دامه‌زراندنا ئێكه‌تی و سه‌ندیكا و رێكخراوێن دى یێن پیشه‌یى و جه‌ماوه‌رى. ب خوینا هزاران هزار شه‌هیدێن هه‌رده‌م ساخ. وه‌ك فلمه‌كێ دیكومێنت دهێته‌ دیتن, ب گرێدانا 13 كۆنگران كو یێ دووماهیێ ل 11/12/2010 هاتبوو گرێدان، ئه‌ڤرۆ ئێك ژ به‌رهه‌مێ وێ ستراتیژیێ ئه‌م یێن ل ژێر ئالایێ كوردستانێ دژین و په‌رله‌مانێ هه‌لبژارتى و حكوومه‌تا هه‌رێما كوردستانێ و جڤاتا وه‌زیران و ده‌هان بزاڤ و چالاكیێن دى سه‌ر ئاستێ ناڤخۆیى و یێ دبلوماسى و جیهانى.
لێ هێشتا رێك یا درێژه‌ و ئه‌رك و ئارمانج دزۆرن یا پڕ هیڤى و ئومێدێن دنه‌ یێن نه‌ته‌وه‌یى و سیاسى و جڤاكى و ئابوورى و دارایى و مافێ ره‌وا و سه‌ربخۆیێ. ئه‌ڤجا بلا بیره‌وه‌ریا 70 سال یادا دامه‌زراندنا پارتى دیموكراتى كوردستان ببیته‌ هانده‌ره‌ك بۆ ته‌رخانكرنا هه‌مى بزاڤ و شیانا دهێلێن كار و خه‌باتێ دا. ب روحه‌كا نوو و خوینه‌كا نوو د بزاڤا پارتى دا. ل ژێرچاڤدێریا سه‌رۆكێ هێژا مسعود بارزانى سه‌رۆكێ پارتى دیموكراتى كوردستان. و به‌ر ب ریفراندۆمێ ڤه‌ و بریارا چاره‌نڤیسێ كوردان و راگه‌هاندنا ده‌وله‌تا كوردى. بلا بیره‌وه‌ریا 70ێ سالیا یا دامه‌زراندنا پارتى دیموكراتى كوردستان ببیته‌ ڤۆلكانه‌كا ئاگره‌كێ دژوار به‌رانبه‌رى هه‌مى پیلانێن نه‌حه‌زا و قه‌یرانا و شه‌رێ زۆرداریێ یێ داعش دژى ملله‌تێ مه‌ و تڤه‌نك و ئاربیجى و هێزا پێشمه‌رگێن قاره‌مان پاره‌زه‌رێن خاك وه‌لات نشتیمان. كو 16ی، ته‌باخێ هه‌رده‌م ئه‌و شه‌مال و خه‌تیرێن هه‌لن نا هێنه‌ ڤه‌مراندن هه‌تا هه‌تایێ.

68

په‌یاما سه‌رۆكێ هه‌رێما كوردستانێ، رێزدار مه‌سعود بارزانى یا رۆژا (23/6/2016) پێنگاڤه‌كا مێژوویی یه‌ وه‌ك هه‌موو وان پێنگاڤ و ده‌ستپێشخه‌ریێن جه‌نابێ وى به‌رى نوكه‌ هاڤێتین. بۆ كوردستانه‌كا ئارام و ئێكگرتى و پرۆژێن ئاشتیێ و ئازادیێ و سه‌ربخۆیێ و راگه‌هاندنا ده‌وله‌تا كوردى. كو ئه‌ڤه‌ خه‌ونا ملله‌تێ كورده‌ یا سه‌ده‌هان ساله‌. ئه‌ڤ په‌یامه‌ هه‌مى ئالیێن سیاسى و لایه‌نێن په‌یوه‌ندیدار، داخواز كرینه‌ ل سه‌ر مێزه‌كا دانواستاندنا و گه‌نگه‌شه‌ و رێكه‌فتنێ ئاما ده‌بن. بۆ پرۆسا ریفراندۆمێ وه‌ك مافه‌كێ شه‌رعى و ره‌وا یێ ملله‌تێ كورد پێخه‌مه‌ت راگه‌هاندنا ده‌وله‌تا كوردى. كو ئه‌م كورد چاره‌مین نه‌ته‌وه‌ینه‌ ل ده‌ڤه‌را رۆژهه‌لاتا ناڤین. پشتى نه‌ته‌وا عه‌ره‌ب و تورك و فارس. ب ژمارا (50) ملیۆنان سه‌ر ئاستێ جیهانێ. وه‌ك تاكه‌ نه‌ته‌وا دبێ ده‌وله‌تین. سه‌ره‌رایى هه‌بوونا هه‌مى مه‌واسیق و ته‌شریعاتێن نه‌ته‌وێن ئێكگرتى و دوه‌لى یێن تایبه‌ت ب دانانا كیانێ سیاسى و ده‌وله‌تا خوه‌. كو پالپشتی و دوپاتكرنێ دكه‌ن سه‌ر ڤێ چه‌ندێ. هه‌ر ژ په‌یمانا دوه‌لى یا سالا 1976 ئه‌وا هاتیه‌ مۆركرن ژ لایێ 149 ده‌وله‌تان ڤه‌. و عیراق ئێكه‌ ژ وان ده‌وله‌تان ل په‌ى مادێ ژماره‌ ئێك پشكا ئێكێ برگا 13 ژ په‌یمانێ. په‌یمانا سیڤه‌ر ئه‌وا ل 10/8/1920 هاتیه‌ مۆركرن. ژ لایێ بریتانیا و فرنسا و ئیتالیاڤه‌ ب برگێن (62-63-64) یێن تایبه‌ت ب دامه‌زراندنا كیانه‌كێ كوردى یێ سه‌ربخۆ ل ده‌ڤه‌رێ. گۆته‌بێژا داخویانیا عیراقى و بریتانى یا هه‌ڤپشك ل (22/12/1922) یا ئیعتراف ب مافێ ملله‌تێ كوردى كرى و حكوومه‌ته‌كا كوردى بهێته‌ پێكئینان د چارچوڤێ عیراقێ دا. بریارا جڤاتا (عصبه‌ت الامم) یا نه‌ته‌وێن ئێكگرتى ل 16/1/1926 یا تایبه‌ت ب بریار ل سه‌ر مافێ كوردان و پێكئینانا هه‌رێمه‌كێ بۆ كوردان. پشتى سنوور هاتیه‌ دانان وه‌ك هێلا دوه‌لى ناڤبه‌را توركیا و عیراقێ (هێلا برۆكسل) و ها ئه‌ڤه‌ 100 سال ژى ل سه‌ر رێكه‌فتنا سایكس پیكۆ بۆرین و نوكه‌ ده‌مه‌كێ دی یه‌ نه‌ یێ ل سه‌ر ده‌مێ رژێمێ ره‌گه‌زپه‌رست و دكتاتۆریێ یه‌. پرانیا ده‌وله‌تێن جیهانێ یێن گه‌ل مه‌ بۆ بریارا چاره‌نڤیسى و راگه‌هاندنا ده‌وله‌تا كوردى. كو دبلوماسیا كوردى ب رۆله‌كێ هه‌ستیار و باش رابووینه‌ و ب تایبه‌تى رۆلێ سه‌رۆك بارزانى یێ پیرۆز و ئه‌كتیف د ڤى بیاڤى دا. له‌ورا یا فه‌ره‌ و پێدڤیه‌ ئه‌م هه‌مى رێ ل په‌یامێ خۆش كه‌ین. و هه‌موو پارت و لایه‌ن و جهێن داخوازكرین ئاماده‌ بن ب هه‌سته‌كێ نه‌ته‌وه‌یى. یا دوور ژ ململانا حزبى و ناكۆكیا, وه‌ك شۆره‌شه‌كا كوردى ئه‌م هه‌مى پێكڤه‌ ده‌ست ناڤ ده‌ستى به‌ر ب رۆژه‌كا نوو و كوردستانه‌كا ئێكگرتى و سه‌نگه‌ره‌كێ خورستى ب ئێك دل و جان و ده‌لیڤا ژ ده‌ستێ خوه‌ نه‌كه‌ین و مفایێ ژ گهۆرینێن نوكه‌ بكه‌ین ئه‌وێن ل ده‌ڤه‌رێن چێ دبن ج ل عیراقێ بیت ئان ل ده‌ڤه‌را رۆژهه‌لاتا ناڤین بن. كو ڤان گهۆرینا كارتێكرن دێ هه‌بن ل سه‌ر ده‌ڤه‌رێ ب تایبه‌تى پشتى نه‌مانا داعش. و ئه‌ڤ چه‌نده‌ مه‌ دخوازیت پالپشتیا په‌یاما سه‌رۆك بارزانى و دئاماده‌ بین بۆ به‌رگریێ بۆ هه‌ر هنگاریه‌كێ و زێره‌ڤانێن ئه‌زموونا هه‌رێما كوردستانێ بین. زێده‌بارى بابه‌تێ سه‌ركى یێ ڤێ په‌یمانێ كو ریفراندۆمه‌، لێ ده‌لیڤه‌كا گه‌له‌ك گرنگه‌ بۆ چاڤپێكه‌فتنا هه‌مى ئالیێن سیاسى ل سه‌ر مێزه‌كێ و به‌ر ب رێخستنا مالا كوردى ڤه‌ یه‌. ده‌رگه‌هێ دیالۆكێ یه‌ و دانوستاندنا سه‌ر نه‌مانا ناكۆكیان و خالان دانه‌ سه‌ر پیتا و رۆبه‌ر و هه‌موو بابه‌ت دێ هێنه‌ شرۆڤه‌كرن و چاره‌سه‌ركرنا خالێن سه‌ره‌كى وه‌ك پاراستنا ئاسایشا نه‌ته‌وه‌یى ل كوردستانه‌كا رزگارگرى و به‌خته‌وه‌ریا گه‌لێ كوردستانێ و چاوانیا هاڤێتنا پێنگاڤێن پراكتیكى بۆ نه‌هێلانا قه‌یرانا وه‌ك قه‌یرانا سیاسى و دارایى و ئاریشێن دگه‌ل به‌غدا و دانا ئه‌ولییه‌تێ بۆ شه‌رێ دگه‌ل داعش و كاروبارێن پێشمه‌رگێن قاره‌مان، له‌ورا په‌یاما سه‌رۆكى ده‌لیڤه‌كا مێژووی یه‌ ژ ده‌ستێ خوه‌ نه‌كه‌ین و ده‌مێ پێدڤی بۆ بهێته‌ ته‌رخانكرن. و ده‌ست د ناڤ ده‌ستا دابن و بێ هیڤى و ئومێد نه‌بین و هه‌موو ئالیێن سیاسى ئاماده‌ بن ب سه‌ركرده‌ڤه‌ وه‌ك فه‌رمانه‌كا نه‌ته‌وه‌یى سه‌خمه‌راتى به‌رژه‌وه‌ندیا گشتى یا ملله‌تێ كورد و مافێ ره‌وا و خوینا ب هزاران شه‌هیدێن سه‌ر فه‌راز و سه‌ر بلند و رێبازا بزاڤا رزگارى خوازیا كوردى یا پر شۆره‌ش و سه‌رهلدان و داستان و رۆژێن سه‌خت دژوار و خه‌بات و سه‌ركه‌فتن و ده‌ستكه‌فتیان، وه‌ك شۆره‌شه‌كا سه‌رده‌م چه‌كێ وێ ئێكرێزی و ته‌ڤایى و ئێك گوتارا سیاسى. درووشمێ وێ ل ده‌مێ بریارێ و بابه‌تى په‌یوه‌ندى ب پرسێ و به‌رپرسایه‌تیا ملله‌تى ڤه‌ هه‌بیت. ئه‌م هه‌مو كورد به‌رپرسین و به‌ر پرسیارین.

141

كۆمارا توركیا سه‌نته‌رێ سه‌نگاندنێ و گرانیا بوو ل ده‌ڤه‌رێ. وه‌ك دوه‌له‌ته‌كا پێشكه‌فتى و مه‌لایین گه‌شتیار و نه‌خۆش و بازرگانان به‌رێ خوه‌ د دایێ. جهێ ئارمیێ و سه‌قامگێریێ و چاره‌سه‌ریێ و بازرگانیێ و چاندن و پیشه‌سازیا سه‌رده‌م و زانین و زانستێ یه‌. زێده‌بارى هه‌بوونا ژماره‌كا ئاساته‌نگان و پرانیا وانا د ناڤخۆیى نه‌. ژبلى یێن ده‌رڤه‌ دگه‌ل رۆسیا و مسرێ و تیرۆرێ و داعش. هه‌ر ژ كێشا كوردان و حزبا (فتحولا گویله‌ن) تا ئاسته‌نگێن بارودوخێ رۆژهه‌لاتا ناڤین و یێن سه‌ر سنوورێ سووریایێ و ده‌ڤه‌رێ. لێ توركیا پشتى ئنقیلابێ دیار بوو. كو ژماره‌كا سه‌رباز و ئه‌فسه‌رێن سوپایێ توركیا كو نوونه‌راتیا هه‌مى سوپایێ توركى ناكه‌ن. شیان د ماوێ (8)ده‌مژمێرا دا كونترۆلا هنده‌ك ده‌ڤه‌ران بكه‌ن و فه‌شه‌ل د بیاڤێ وه‌رگرتن و مانا ده‌ستهه‌لاتێ دا ئینا و شه‌رعیه‌ت بۆ توركیا زڤرى ڤه‌. ب پشكداریا پرانیا گه‌لێ توركى دگه‌ل لایه‌ن و جهێن به‌رپرسیار و شوله‌ژێ. ئه‌ڤه‌ ژى دسه‌لمینیت كو ئاسته‌نگ یێن د ناڤ سوپاى دا هه‌ین وه‌ك سوپایه‌كێ مه‌زن و بهێز كو پشكه‌كه‌ ژ هه‌ڤپه‌یمانا ناتۆ. و هێزێن ئه‌مریكى ژى ئه‌وێن د ناڤ ئاخا توركیا دا دگه‌ل بنگه‌هێن هه‌ڤپه‌یمانا ناتۆ كار دكه‌ن راوه‌ستیان ژ هه‌ر كاره‌كێ پێدڤى هه‌بیت. و ب تنێ دێ ب كارێ پاراستن و به‌رگرێى ژ بنگه‌هێن خوه‌ دكه‌ت. ئه‌ڤه‌ ژى ل دووڤ بریارا وه‌زاره‌تا به‌رگریا ئه‌مریكی یه‌.
هه‌روسا توركیا نێزیك ببوو ژ ئه‌ندامه‌تیا ئێكه‌تیا ئورۆپى، لێ ئه‌ڤا هاتیه‌ روودان د بیاڤێ پرسا هه‌لسه‌نگاندنا جڤاكێ توركى و باده‌كا مافێ مرۆڤایه‌تى و 50 هزار كه‌س ئه‌وێن هاتینه‌ گرتن ودوورخستن ژ مامۆستا و فه‌رمانبه‌ران ژ كارێ وان. و هه‌ولدان بۆ زڤرینا حوكمێ سێداره‌دانێ و ئنقیلابا سوپایێ توركى یا نوكه‌. و هه‌بوونا قه‌یرانا حكومرانیێ، توركیا زڤرانده‌ خالا سفرێ. جیهانێ ئه‌ڤرۆ هزره‌كا هه‌ى كو ئه‌گه‌ر و بنیات قه‌یرانا حوكمى یه‌. و ئاریشا د ناڤ فه‌رماندا موسلمانان دا (المعسكر الاسلامى) ناڤبه‌را سه‌رۆك كۆمارى ره‌جه‌ب ته‌یب ئه‌ردۆغان و فه‌تحولا گویله‌ن. كو یێ ئێكێ یێ دویێ تۆمه‌ت بار دكه‌ت كو یێ ل پشت ڤێ ئنقیلابێ و داخواز ژ ئه‌مریكا كر ب زڤرینن و ته‌سلیمى توركیا بكه‌ن. هه‌روه‌سا نه‌باوه‌رى یا هه‌ى د ناڤ سوپایێ ئیسلامى ب خوه‌ دا. و قه‌یرانا به‌رنیاس ناڤبه‌را ( الاسلامیین) و هێزا شارستانى یا علمانى كو دیتنا وانا یا (كه‌مال ئه‌تاتۆركى)یه‌ بۆ توركیا و شێواز و سروشتیا ده‌وله‌تێ و هزر و به‌رنامێ قوتابخانا (نجم الدین اربكان) ئه‌وا ئه‌ردۆغان و پارتا وى ژێ ده‌رچوویین. ب دیتنا من ئێدى ئه‌و سه‌ره‌ده‌رى و په‌یوه‌ندیێن به‌رى ئنقیلابێ ناهێنه‌ كرن پشتى ئنقیلابێ دگه‌ل توركیا. چونكی نامینیت وه‌ك به‌رێ د بیاڤێ سیاسى و ئابوورى و گه‌شت و گوزار ى و عه‌سكه‌رى دا، له‌ورا نوكه‌ ئه‌ردۆغان ب ژڤانه‌ هه‌یكه‌لێ سوپایێ خوه‌ نوو بدانیته‌ڤه‌و هه‌مى شوونزارێن گویله‌نى نه‌هێلیت، هه‌روه‌سا دووڤچوونا كه‌رتێ خواندنێ و دادپه‌روه‌ریێ بكه‌ت و ره‌وشا نه‌ئاسایی راگه‌هاندیه‌، دا كو چ زیان نه‌گه‌هیته‌ ماف و ئازادیا وه‌لاتیان.
ئومێده‌وارین بۆ ده‌وله‌تا توركیا وه‌ك ده‌وله‌ته‌كا جیران كو په‌یوه‌ندیێن باش و موكم یێن هه‌ین دگه‌ل هه‌رێما كوردستانێ. د رۆژێن داهاتى دا پێنگاڤێن پراكتیكى بهێنه‌ هاڤێتن بۆ چاره‌سه‌ركرنا قه‌یران و ئاریشا. ب چه‌سپاندنا ئاشتیێ و ئازادیێ و ساخكرنا پرۆژێ ئاشتیێ ل كوردستانا باكور دگه‌ل كوردان و ئنقیلاب ببیته‌ سه‌ربۆره‌ك. بۆ ده‌وله‌ته‌كا پتر دیموكراسى و یاسا سه‌روه‌ر بیت و به‌خته‌وه‌ریا ملله‌تى ئارمانج بیت.

56

شۆره‌شا 14ى تیرمه‌هێ سالا 1958 ده‌لیڤه‌كا باش و گۆنجاى بوو بۆ هیڤى ئۆمێدێن كوردان كو بهێنه‌ بجهئینان وه‌ك مافێ ره‌وا و عیراق ژى به‌ر ب دیمۆكراسیێ ڤه‌ بچیت. حوكمرانی ژ سیسته‌مێ شاهنشاهى بۆ یێ كۆمارى بهێته‌ گهۆرین. كو جهێ دلخۆشیا گه‌لێ عیراقێ بوو ب كورد و عه‌ره‌ب ڤه‌ و پێكهاتێن دى ڤه‌. و هه‌مى پێكڤه‌ بزاڤێ بكه‌ن بۆ چاره‌سه‌ریا ئاسته‌نگا و ئالۆزیێن گه‌لێ عیراقێ و چه‌سپندنا ئازادیێ و ئاشتیێ د ناڤ جڤاكێ عیراقێ دا. و مۆكومكرنا برایینا كورد و عه‌ره‌بان و ده‌ست د ناڤ ده‌ستى دابیت ل ژێر درووشمێ (ل سه‌ر كه‌ڤرێ براینیا كورد عه‌ره‌بان هه‌مى پیلان دێ هێنه‌ په‌لخاندن). له‌ورا سه‌رۆكێ ئێكێ یێ كۆمارا عیراقێ (عبدالكریم قاسم) داخواز ژ نه‌مر مسته‌فا بارزانی كر بزڤریته‌ عیراقێ، بۆ هاریكاریێ و پالبشتیا ڤێ شۆره‌شێ. هه‌ژى ئاماژێیه‌ كو بارزانیێ نه‌مر پشتى كۆمارا كوردستان هاتیه‌ هه‌لوه‌شاندن ل سه‌ر ده‌ستێ شاهن شاهیێن ئیرانێ ل 16/12/1949ێ كو دوای رۆژ بوو د ژیێ ڤێ كۆمارێ دا قه‌ستا ئێكه‌تیا سوڤیێت كربوو دگه‌ل 500 پێشمه‌رگان ل 6/10/1958ێ ل دووڤ ڤێ داخازێ زفریڤه‌ عیراقێ و ب پێشوازیه‌كا گه‌رم ژ لایێ هه‌مى ته‌خ و چینان ڤه‌ لێ هاته‌كرن و ب گه‌له‌ك درووشمێن نشتیمانى بۆ نموونه‌ وه‌ك (هه‌ربژیت كورد و عه‌ره‌ب ره‌مز نیزال) ل وى ده‌مى بارزانیێ نه‌مر شیا هنده‌ك ده‌ستكه‌فتیان بۆ ملله‌تێ كورد ده‌ستخوڤه‌ بینیت. و شیا د دستوورێ عیراقێ دا بهێته‌ چه‌سپاندن و نڤسین كو كورد و عه‌ره‌ب هه‌ڤپشكن د ڤى وه‌لاتى دا هه‌روه‌سا په‌سه‌ندكرنا یاسا كارێ رێكخراوێن پارتێن سیاسى و یێن جه‌ماوه‌رى ب شێوازه‌كێ میرى و ئاشكرا. زێده‌بارى یاسا چاكسازیا چاندنێ و نه‌هێلانا سیسته‌مێ ده‌ره‌به‌گیێ. له‌ورا باره‌گه‌هێن پارت و رێكخراوا هاتنه‌ ڤه‌كرن و ده‌ست ب بزاڤ و چالاكیێن خوه‌ كرن. لى مخابن رژێما عه‌بدولكه‌ریم قاسمى پشتى بۆرینا ماوه‌كى ل سه‌رڤێ شۆره‌شێ و هه‌بوونا ره‌گه‌زپه‌رست و شوفینیان د هه‌یكه‌لێ كۆمارێ دا ل سه‌ر سیسته‌مێ رژێمێن به‌رێ چوون به‌رانبه‌رى كوردان. و ئه‌و رێكه‌فتن و سوزێن دگه‌ل بارزانى گۆتین بۆ ملله‌تێ كور ب جه نه‌ئینان. هه‌رچه‌نده‌ گه‌له‌ك بزاڤ هاتنه‌كرن ژلایێ بارزانى و سه‌ركرده‌یا كوردى بۆ چاره‌سه‌ركرنا هه‌مى ئاریشان ب زمانێ دیالۆكێ و دانوستاندنێ و یاداشنامه‌ك بۆ سه‌رۆكاتیا كۆمارا عیراقێ ب ناڤێ ملله‌تێ كورد و پارتى دیموكراسى كوردستان ل 20/11/1961 كو ژ (15) برگان پێك دهات. لێ مخابن یا بێ ئه‌نجام بوو.
عه‌بدولكه‌ریم قاسم سه‌رۆك كۆمارێ عیراقێ ل شوینا زمانێ دیالۆكێ و ئاشتیێ هێزێن سوپایى فرێكرنه‌ كوردستانێ ب مه‌ره‌ما ژ ناڤبرنا شۆره‌شا كوردى و چ ب ده‌ستێ ملله‌تى نه‌ما ژبلى به‌رده‌وامبوونا شۆره‌شا 11 ئیلۆلێ ب سه‌رپه‌رشتیا بارزانیێ نه‌مر كو ل 11/9/1961 چریسكێن خه‌باتێ هه‌لكرن و به‌رهه‌مێ ڤێ شۆره‌شێ رێكه‌فتنا 11 ئادارێ بوو. لێ رژێما گۆر به‌گۆر رێكه‌فتنا ره‌ش یا جه‌زائیرێ دگه‌ل شاهێ ئیرانێ ل 6/3/1975 دژى كوردان مۆر كر. و جاره‌كا دى چ ب ده‌ستێ كوردان نه‌ما ب شۆره‌شه‌كا دى رابن ئه‌و ژى. شۆره‌شا گۆلانێ بوو ل 26/5/1975 تا سه‌رهه‌لدانا ئادارا سالا 1991 یا پیرۆز. ها ئه‌ڤه‌ 58 سال بۆرین ل سه‌ر وێ شوره‌شێ و 26 سال ل سه‌ر سه‌رهلدانا پیرۆز بۆرین، سوپاس بۆ خودایێ ئه‌ڤرۆ ئه‌م خودان حكوومه‌تا هه‌رێما كوردستانێ نه‌ و په‌رله‌مانێ هه‌لبژارتى و جڤاتا وه‌زیران و ئه‌نجومه‌نێن پارێزگه‌هان و باژێرڤانیان و هێزا پێشمه‌رگێن قاره‌مانین.

95

باوه‌ر بكه‌ن ل ده‌مێ مرۆڤ ڤى ما نشێتى دگه‌ل وێنه‌كێ داوه‌ته‌كێ دبینیت. كو یێ هاتیه‌ نڤیسین و به‌لاڤكرن ل سه‌ر فێسبۆكێ یێ ل سه‌ر نڤیسى ( ئه‌م ملله‌ته‌كین ب تنێ ل داوه‌تا ده‌ستێ ئێك دگرین)، مرۆڤ پێ دهه‌ڕشیت و عاجز دبیت. كو رامان و تیشكێن كوور و درێژ ژێ دچن، مرۆڤ دكه‌ڤیته‌ ناڤبه‌را نال و بزمارا دێ چ كه‌ت و چ بێژیت؟ چ ژ مرۆڤى ناهێت ژبلى نڤیسینا ڤێ گوتارێ. ئایه‌ ژخه‌مخۆرى ودلسۆزیا خوه‌ یا گۆتى بۆ ئێك رێزى و ئێك گوتارا سیاسى یا كوردى و هه‌لویستێ وى یێ نه‌ته‌وه‌یى، یان ژى ژبه‌ر كاودانێن نوكه‌ و جیاوازیا ئایدۆلۆجیا و بۆچوونێن پارت و لایه‌نێن كوردى و سه‌ره‌ده‌ریێن هه‌مه‌جۆر دگه‌ل وان كاودان و ململانا حزباتیێ و هه‌ر ئێك یێ ته‌ڤڕه‌كى ل ئه‌رده‌كى ده‌ت. و هه‌ولدان بۆ دوورخستنا لایه‌نێن خودان دیرۆك و خه‌بات و هزاران شه‌هیدێن نه‌مر ژ بزاڤا رزگاریخوازیا كوردى و قادا سیاسى. یان ژى نه‌بوونا كیانه‌كێ سیاسى یێ سه‌ربخۆ و ده‌وله‌ته‌كا كوردى و…هتد. دیاره‌ ئه‌گه‌ر و ئارمانج گه‌له‌كن ژ ڤێ په‌یڤێ یان مانشێتى، لێ ئه‌گه‌ر ده‌ستپێشخه‌ریا رێزدار مه‌سعود بارزانى سه‌رۆكێ هه‌رێما كوردستانێ یا مێژوویى یا گرێدانا كۆنگرێ نه‌ته‌وه‌یى یێ هه‌ر چار پارچێن كوردستانێ هاتبوو ئه‌نجامدان، زێده‌بارى هه‌لویستێ جه‌نابێ وى یێ دلسۆز و خه‌مخۆر بۆ رێكخستنا مالا كوردى و پاراستنا ئاسایشا نه‌ته‌وه‌یى یا كوردى و پرۆژێن ئاشتیێ، دا ده‌ست د ناڤ ده‌ستان دا بن نه‌ ب تنێ ل داوه‌تا.
ئه‌ڤرۆ و پشتى بۆرینا سه‌دان سالان و ریبارێن خوینێ و ده‌هان شۆره‌ش و سه‌رهلدان و داستان و هزاران عه‌گید و خۆرته‌ مێران جانێ خو گورى ئاخا كوردستانێ كرین. و ملله‌تێ مه‌یێ كورد تووشى ده‌هان كارێن جینوسایدێ بوین، ژ ئه‌نفالێن ره‌ش تا كیمیابارانكرنێ و كارێن سته‌مكاریێ و نه‌شه‌رعى و مرۆڤایه‌تیێ، و پشتى سه‌رهلدانا ئادارا سالا 1991 یا پیرۆز كو به‌رهه‌مێ وێ خوینا پاك و بزاڤێ یه‌، ئه‌م بووینه‌ خودان په‌رله‌مانێ هه‌لبژارتى و حكوومه‌تا هه‌رێما كوردستانێ و جڤاتا وه‌زیران و سه‌دان پێگه‌هێن سازى. و دام و ده‌زگه‌هێن میرى و پیشه‌یى و رێكخراوێن جه‌ماوه‌رى و خێرخواز و كۆمه‌لگه‌هێ مه‌ده‌نى و ل ژێر ئالایێ كوردستانێ بزاڤ و خه‌بات و كار دكه‌ین ل كوردستانه‌كا ئارام و ته‌ناهى.
كوردستان یا بوویه‌ بنگه‌هێ ئاشتیێ و ئازادیێ و دیمۆكراسیێ و تیرۆشكێن شارستانیێ و پێشكه‌فتنا و پێكڤه‌ژیانێ و لێبورینێ و سه‌ركه‌فتنێن پێشمه‌رگێن قاره‌مان دژى شه‌رێ تیرۆرێ شه‌رێ داعش وه‌ك تاكه‌ هێز ل جیهانێ ب درێژاهیا 1050 كیلومه‌تران یێن ڤه‌دده‌ن بۆ هه‌موو ره‌خ و لایێن جیهانێ یا فه‌ره‌ و پێدڤیه‌ ده‌ست د ناڤ ده‌ستى دابیت، كو نوكه‌ ئه‌م یێن د ناڤ قووناغه‌كا گه‌له‌ك نازك و هه‌ستیار دا دژین، یا پێدڤیه‌ ئه‌م هه‌مى وه‌ك كورد و كوردستانى ب هه‌موو لایه‌نێن سیاسى و ئاینى و ئولا ڤه‌ د ئێك سه‌نگه‌ر دا بین و پاسه‌وان بین زێره‌ڤان بین و چاڤدێر بین ب روح و جان به‌رگریێ ژ كوردستانێ بكه‌ین ل هه‌ردو به‌روكان. به‌روكێ شه‌رى و به‌روكێ ناڤخۆیى تا یێ دبلۆماسى و (ئه‌وله‌ویا سه‌ره‌كى یا هه‌رێما كوردستانێ شه‌رێ داعش بیت) وه‌كو هاتیه‌ گۆتن ل سه‌ر زارێ سه‌رۆك مه‌سعود بارزانى ل كۆمبوونا رۆژا 21/6/2016 ل سه‌لاحه‌دین دگه‌ل شانده‌كێ هه‌ڤپشكێ عیراقى و ئه‌مه‌ریكى و بیرا چه‌لێ ل بیرا مه‌ بیت و رۆژێن دژوار هه‌رده‌م ل به‌ر چاڤێ مه‌ بن وه‌ك سه‌ربۆرا مێژوویه‌كا ره‌ش یا رژێمێن به‌رێ و سته‌مكاریێ و نیشانا خه‌بات و به‌رگریا مللله‌تێ مه‌ بن دژى وان وه‌ك ره‌گه‌ز و بنه‌مایێن ده‌ست ئێكگرتنێ و به‌ر ب سه‌نگه‌رێ خورستى و ب هێزڤه‌ بچین ب ئێك رێزیا ملله‌تێ كورد و ئێك گوتارا سیاسى و راگه‌هاندنه‌كا ئاڤاكه‌ر ب قه‌بوولكرنا فره‌لایه‌نى بۆ ژیانه‌كا پێكڤه‌ و فره‌حزبى و ئارامیا كوردستانێ و یاسا و سه‌روه‌ریێ و ئاڤاكرنا كۆمه‌لگه‌ها مه‌ده‌نى و حوكمداریا پێگه‌هێن سازى وه‌ك (ده‌وله‌تا سازی و قانوونێ) ژ بۆ ئاینده‌كێ گه‌شتر و ده‌ستڤه‌ئینانا مافێ مه‌ یێ ره‌وا و به‌ر ب ریفراندۆمێ ڤه‌ بچین بۆ راگه‌هاندنا ده‌وله‌تا كوردى.
ئومێده‌وارین و هیڤیدارین ئه‌ڤ چه‌نده‌ ل به‌رچاڤێن هه‌میا بن د به‌رژه‌وه‌ندیا كورد و كوردستانیان و پاراستنا ئاسایشا نه‌ته‌وه‌یى یا كوردى دابن. یادوور ژ مایتێكرنا لایه‌نێن بیانى و حزباتیێ و به‌رژه‌وه‌ندیێن كه‌سایه‌تی، ل ژێر ئالایێ كوردستانێ یێ ره‌نگین و سرودا نیشتیمانى یا ئه‌ى ره‌قیب و خوینا هزاران هزار شه‌هیدێن سه‌ربلند، دا ئه‌ڤ گۆتنا مه‌ بریندار دكه‌ت نه‌مینیت و بیته‌ ئه‌م ملله‌ته‌كین ده‌ست یێ د ناڤ ده‌ستى دا.

569

ئامێدیێ باژێره‌كێ گه‌له‌ك كه‌ڤناره‌ و ره‌سه‌نه‌ خودانێ خوه‌ و خه‌بات و مێژوو و ره‌وشت و تیتاله‌ و ل سه‌ر ده‌مێ میر و پاشا و سۆلتانان هه‌بووینه‌ وحه‌تا نوكه‌ ژى هنده‌ك دبه‌رده‌وامن و ب ناڤ و ده‌نگن ل ده‌ڤه‌را به‌هدینان، (مستر ویچ) دبێژیت ئامێدیێ جهێ ژ دایكبوونا (زه‌راده‌شتى یه‌). لێ مسترى بۆ مه‌ چ دیده‌ڤان و به‌لگه‌ دیار نه‌كرینه‌. وه‌كو هاتیه‌ نڤیسین د پرتووكا دكتۆر (به‌درخان سندى)دا ل به‌رپه‌رێ (491) ژ پرتووكا خوه‌ (المجتمع الكوردى فى منڤور الاستشراقى). ئامێدیێ یا كه‌ڤناره‌ ب شارستانیا خوه‌ و ره‌وشت و تیتالێن مللى و جڤاكی و شێوازێ پێكڤه‌ژیانێ و خه‌باتا خوه‌ یا به‌رده‌وام. وارگه‌هێ میر و پاشا و سۆلتانایه‌. ل سالێن (1262 -1842ز) حوكم یێ ل ده‌ڤه‌رێ كری هه‌ر ژ(مه‌لك خلیل، -مه‌لك علائه‌دین، میر محلى، میر بهائه‌دین، میر زینه‌دین، میر نوره‌دین، میر محه‌مه‌د، میر سیفه‌دین، میر بهائه‌دین یێ دویێ، سۆلتان حه‌سه‌ن، سۆلتان حسێن والى، میر قبادخان به‌گێ ئیكێ، میر سلێمان خان به‌گ، میر بایرام خان به‌گ، سۆلتان سیدى خان، میر یوسف خان به‌گێ ئێكێ، میر سه‌عید خان به‌گێ ئێكێ، میر یوسف خان به‌گێ دویێ، میر قوباد خان به‌گێ دویێ، میر مراد خان به‌گێ ئێكێ، میر قباد خان به‌كێ سیێ، میر بارام خان به‌گ، میر سه‌عید خان به‌گێ دویێ، میر عوسمان به‌گ، میر قباد پاشا یێ چارێ، میر زبێر پاشا یێ ئێكێ، میر به‌هرام پاشا یێ مه‌زن، ئیسماعیل پاشا یێ ئێكێ، میر محه‌مه‌د ته‌یار، میر مراد پاشا یێ دویێ، میر قوباد پاشا یێ پێنجێ، میر ئه‌حمه‌د پاشا، میر عادل پاشا، میر زبێر پاشا یێ دویێ، میر محه‌مه‌د سه‌عید پاشا، میر موسا پاشا و ل دووماهیێ میر ئیسماعیل پاشایێ دویێ).
ئامێدیێ بنگه‌هێ زانینێ و زانستێ بوو و پایته‌ختێ مێرنشینا به‌هدینان بوو لاندكا خوه‌رته‌ مێر و عه‌گیدایه‌ كو جهێ شانازى و سه‌ربلنداهیێ یه‌ كو شێخێن بارزان ژ سلسیلا میرێن ئامێدیێ نه‌ (مێرنشینا به‌هدینان) وه‌كو هاتیه‌ نڤیسین د پرتووكا سه‌رۆك مه‌سعود بارزانى دا ب ناڤونیشان (البارزانى و الحركه‌ التحرریه‌ الكوردیه‌) هه‌روه‌سا ده‌هان بنه‌مالێن دى یێن خه‌باتكه‌ر د بیاڤێ بزاڤا رزگاریخوازا كوردى دا. ئامێدیێ سیمایێ حكومرانیا كوردایه‌تیێ بوو د وان چه‌رخان دا و فه‌لسه‌فا عیسێ ده‌لال بوو. كو تا نوكه‌ فه‌لسه‌فا وى پیڤه‌رێ گه‌له‌ك كار و هه‌لكه‌فتایه‌، ئامێدیێ سالا 1862ز یا بوویه‌ قه‌زا و ئێكه‌مین قائیمقام (خه‌ندانه‌غا بوو)، شكرى به‌گ، عه‌بدولره‌حمان به‌گ شه‌ریف به‌گ، عوسمان نورى ئه‌فه‌ندى 1892) و (مسته‌فا سالم ئه‌فه‌ندى 1894) و (عه‌بدولره‌حمان به‌گ محه‌مه‌د بابانى 1903) و (نورى به‌گ 1905 و (عه‌بدولكه‌ریم ئه‌فه‌ندى1906) و (سدیق به‌گ ده‌مه‌لوجى1907) و (عه‌لى فه‌همى ئه‌فه‌ندى 1912) و (زیا به‌گ ئیستانبولى 1915) و (حاج عه‌بدوله‌تیف عه‌بدولعه‌زیز كتانى 1919) و (عه‌بدولحه‌مید عه‌بدولمه‌جید1922) و (ماجد به‌گ مسته‌فا 1931) و (فائق ته‌وفیق 1932) و (مه‌كى شرباتى 1937) و (یوسف زولكفل 1938) و (مه‌روان 1939) و (ئیسماعیل حه‌قى ره‌سول 1945) و (محه‌مه‌د عه‌بدولره‌حمان 1953) و ( شكرى فه‌تاح 1953) و (سبحى عه‌لى1954) و (حسامه‌دین عمرى 1956) و (عه‌لى مسته‌فا عاسم1957) و (جه‌لال ره‌شید خوشناڤ 1958) (جه‌میل میران ره‌شید 1959) و (محه‌مه‌د سه‌عید ئیبراهیم 1960) و (عه‌لى ئه‌حمه‌د تائى1961) و (ئه‌كره‌م عه‌لى غائیب 1963) و (جاسم محه‌مه‌د عكام1965) و (روبیتان جاف 1966) و (عه‌زیز حاج وه‌هاب1967) و (فازل عه‌زیز عومه‌ر 1968) و (عه‌گید سدیق سه‌عدولا 1969) و (ئه‌حمه‌د مسته‌فا سه‌عدى 1970) و (ئه‌حمه‌د شالى 1971) و (ئوبییا یه‌عقوب یوسف 1975) و (حكمه‌ت حاج سه‌لیم ئه‌ترووشى 1976) و (جه‌لال عه‌بدولا سالح 1980) و (عه‌بدولمه‌جید سه‌مین عه‌لى 1986) و (جاسم حمود حه‌سون 1986) و (شه‌فیق ئه‌حمه‌د محه‌مه‌د 1987) و (كامل حه‌سه‌ن كه‌له‌مێرت 1988) و (عه‌بدولحه‌مید حه‌سه‌ن خه‌لیل 1992) و (بوتان محسن سالح 1995) و (سلێمان كامل حسێن 2003) و (مازن محه‌مه‌د سه‌عید بلو 2005) و (ئیسماعیل محه‌مه‌د ئه‌حمه‌د 2007) و (حسێن خالد سه‌عید 2012) و (ئیسماعیل مسته‌فا ره‌شید 2016). هه‌روه‌سا ده‌هان گه‌نج ولاوێن قاره‌مان كرینه‌ قوربانى بۆ پاراستنا ئاخا كوردستانێ. هه‌ر ژ شه‌هیدێ كۆمارا كوردستانێ ل مهاباد شه‌هیدێ نه‌مر عزه‌ت عه‌بدولعه‌زیز تا شه‌هیدێ شۆره‌شا ئیلۆنێ عه‌بدولره‌حمان محه‌مه‌د تاهر و ئێكه‌مین شه‌هیدێ ڤێ شۆره‌شێ شلیمون به‌روارى خه‌لكێ گوندێ دێرێ ل ده‌ڤه‌را به‌روارى بالا و تا نوكه‌ كاروانێ شه‌هیدێن ڤى باژێرى یێ به‌رده‌وامه‌.
شینوارێن شارستانیێ یێن پرى باژێرینه‌ و گرنگیه‌كا مێژوویى یا هه‌ى د ڤان بیاڤان دا، لێ مخابن رژێمێن به‌رێ یێن شوڤینى و ره‌گه‌زپه‌رستى چ پویته‌ پێ نه‌داینه‌. نوكه‌ ژى ئه‌ڤ شینواره‌ نه‌ د ئاستێ پویته‌ پێدانا پێدڤینه‌ هه‌ر چه‌نده‌ هنده‌ك بزاڤێن دهێنه‌ كرن ژ لایێ جهێن په‌یوه‌ندیدارڤه‌ هه‌ر ژ قوتابخانا قوبه‌هان (مه‌دره‌سا قوباد) كو ئێكه‌مین قوتابخانه‌ بوو ل ده‌ڤه‌رێ (1534م) ب ئاسته‌كێ بلندێ زانین و زنیاریێ په‌یوه‌ندى هه‌بوون دگه‌ل زانكۆیا (الازهر) ل كۆمارا مسرێ و زانكۆیان ل توركیا. هه‌روه‌سا قوتابخانا (مراد خان)، گورستانا (سۆلتان حسێن وه‌لى)، كورا سێریجێ، ده‌رگه‌هێ مووسل، ده‌رگه‌هێ ، ده‌رگه‌ه و درو شمێ مێرنشینا به‌هدینان، مناره‌ و جامعا ئامێدیێ، پرا عیسێ. ئیجقه‌لا و كنیشتا ئامێدیێ (حه‌زانا)، مه‌ترخانا ئامێدیێ و ژماره‌كا بیرێن ئاڤێ وه‌كو بیرا جامعێ و بیرا ئیجقه‌لایێ و ساما و گه‌له‌ك بیرێن دى. ژبلى هنده‌ك شینوارێن كه‌لوپه‌لا ئه‌وێن هاتینه‌ ڤه‌گوهاستن بۆ مۆزه‌خانا به‌غدا وه‌ك مینبه‌ر و ده‌رگه‌هێ دارێ ژ دارا بنده‌قا جامعێ.
ئامێدیێ لاندكا زانا و هوزانڤانا و مێژووڤانان بوو، هه‌ر ژ زانا (ئیبراهیم ئامێدى) (1098 ه – 1686ز) و محه‌مه‌د بن عه‌بدولستار بن محه‌مه‌د عمادى 559-642ه1164-1240م و هوزانڤان محه‌مه‌د تاها رژدى ئامێدى (1329ه – 1398 ز ) و ئه‌حمه‌دێ نالبه‌ند و مێژووڤان ( سادق بهائه‌دین ئامێدى) كو ئه‌ڤه‌ ژى پێدڤى پرتووكه‌كا تایبه‌ته‌ ل سه‌ر هه‌مى ڤان زانایان، لێ ب تنێ بۆ نموونه‌ مه‌ ئاماژه‌ پێ كریه‌. سه‌باره‌ت رۆژا به‌ر كه‌ندال (به‌رزه‌حفى) كو ئێكه‌ ژ ره‌وشت و تیتالان ل ئامێدیێ و رۆژه‌كا تایبه‌ته‌ ل جه‌م خه‌لكێ ئامێدیێ، ئه‌و ژى رۆژا به‌رى ره‌مه‌زانێ یه‌ دبێژنێ به‌ركه‌ندال. كو ل وێ رۆژێ حه‌تا سالێن شێستان ژی پرانیا خه‌لكى دچوونه‌ ده‌رڤه‌ى باژێرى ل به‌ر كه‌ندالان و ره‌ز و چه‌م و دارستانان و هنده‌ك دچوونه‌ مالێن ئێكودو و هه‌مى جۆرێن خوارنێ ئاماده‌ دكرن هه‌ر ژ كێپاریێ و ئیپراخا و برنج و ئافكا كه‌وا تا كه‌چه‌لوكێ و سینگێ مریشكێ كو برنج و نیسك و ساڤار و نیسك بیًكڤه‌ و قه‌یلوكێ ودوغه‌بایێ و ئافشرینكێ و ئێخنیێ و ترشكێ و گلولێ دگه‌ل روینێ په‌زى و دوشاڤێ و ته‌حینێ و… هتد. و رۆژا پاشتر هه‌یڤا ره‌مه‌زانا پیرۆز هات و رۆژى دگرتن.

117

ل ده‌مێ مروَڤ دچیته‌ د ناڤ باره‌گایێ هنده‌ك سه‌ندیگا و ئێكه‌تیان دا دێ بینیت جهه‌كێ رێك و پیًكه‌. ئاڤاهیه‌كێ گونجایه‌ ب هه‌موو ژوور و پاشبه‌ندا و گوره‌پان و باغچا وه‌ك بینه‌سازیه‌كا مودرێن. بوَ نمونه‌ وه‌ك ئاڤاهیێ ئێكه‌تا نڤیسه‌ران و مامۆستایان هه‌تا ئه‌ندازیارێن چاندنێ و ئابوورناسا. كو ئه‌ڤه‌ جهێ دلخۆشی و سه‌رفه‌رازایا مه‌یه‌. به‌روَڤاژی ڤێ چه‌ندێ جهێ داخێ یه‌ باره‌گایێ سه‌ندیكا روَژنامه‌نڤیسێن كوردستانێ لقێ دهوك وه‌ك كاڤله‌كی یه‌ ل قاتێ سیێ ل ئاڤاهیێ سه‌ندیكا كرێكارێن كوردستانێ –دهۆك و سوپاس بوَ هه‌لویستێ وانا و حه‌واندنێ.
سه‌رایێ ڤێ چه‌ندێ ئه‌ندامێن سه‌ندیكا روَژنامه‌نڤیسێن كوردستانێ لقێ دهوك یێن ب كار و ئه‌ركێ خوه‌ رادبن ل جهێ نوكه‌ ئه‌وێ به‌ر به‌حس، ئه‌ڤجا ئه‌و سه‌ندیكا رێبازا 118 سالان هه‌ی و دهێتن وه‌ك ده‌ستهه‌لاتا چارێ پشتی ده‌ستهه‌لاتا ته‌شریعی و ته‌نفیزی و په‌رله‌مانی و ئه‌نداما ئێكه‌تا روَژنامه‌نڤیسێن جیهانێ. و نوونه‌راتیا هزاران روَژنامه‌نڤیسا و په‌یامنێران و وێنه‌گرا و مه‌شقكاران دكه‌ت. كو نوكه‌ دهێن وه‌ك پێشمه‌رگێن دویێ مل ب ملێ پێشمه‌رگێن قاره‌مان ڤه‌ د به‌روكێن شه‌ران دا بوَ كارێ پێدڤی و گه‌هاندنا په‌یامێ و. .. هتد ژ ئه‌رك و ئارمانجێن روَژنامه‌گه‌ریا كوردی.
راسته‌ ئه‌م یێن د قه‌یرانا دارایی دا، لێ باوه‌ر ناكه‌م بابه‌تی كارتێكرنه‌كا مه‌زن هه‌بیت د ڤی بیاڤی دا. له‌ورا سه‌ندیكا یا پێدڤی باره‌گایه‌كێ به‌رانبه‌ری ڤان كارێن پیرۆز و نه‌ته‌وه‌یی یه‌ و ئه‌وێ مێژوویا هنده‌ دوور و درێژ. هه‌ژی گۆتنێ یه‌ به‌ری شه‌ش سالان 2400م2 یێن ئه‌ردی ل تاخێ ئێتیتێ نێزیكی شه‌قامێ سه‌ره‌كی یێن تاپۆ كرین ل سه‌ر ناڤێ لقێ ناڤهاتی و نه‌خشه‌كێ سه‌رده‌م یێ ئاماده‌كری بوَ ئاڤاكرنا ئاڤه‌هیه‌كێ تایبه‌ت. سه‌ره‌رایی دووڤچوونا بابه‌تی ژ لایێ سه‌ندیكایێ ڤه‌. لێ مخابن تانوكه‌ هه‌ر نه‌خشه‌یه‌ ل سه‌ر كاغه‌زێ. هیڤیدارین ژ لایه‌ن و جهێن په‌یوه‌ندیدار و رێكخراوێن خێرخواز. ب خه‌مخۆری و دلسۆزی ڤێ چه‌ندێ جاره‌سه‌ر بكه‌ن وه‌ك خزمه‌ته‌كا نیشتیمانی بوَ په‌یڤا ره‌سه‌ن و پێنڤیسێ ئازاد. و په‌یاما راسته‌قینه‌ و رێبازا روَژنامه‌گه‌ریێ ل كوردستانێ كو هه‌رده‌م یا د خزمه‌تا گه‌ل و خاك و وه‌لات و سه‌روه‌ری و مافێ ره‌وا دایه‌.

website security
WP Facebook Auto Publish Powered By : XYZScripts.com