NO IORG
نووترين نووچه
هه‌لبژارتى3

ب، سەرجان مەحمود:

زێدەتر ژ ١٨٠ ئەندامێن جڤاتا نوونەرێن ئەمریکا نامەکا ھەڤپشک ژ بۆ دەستھەلاتا بایدن شاندن و تێدا داخواز ژ حوکمەتا بایدنی کرن کو ل ھەمبەر رەجەب تەیب ئەردۆگانێ سەرۆک کۆمارێ تورکیا ھەلویستێن جدی وەربگریت و ئەردۆگان ل ھەمبەر بنپێکرنێن مافێن مرۆڤی و نەمانا دیموکراسیێ ل تورکیا وەک بەرپرس بھێتە قەبوول کرن و ل ھەمبەر وی بریارێن جدی بھێنە وەرگرتن.

د ناما ئەندامێن جڤاتا نوونەران دا ھەروەسا ب گشتی ژ دەستھەلاتا بایدن و ب تایبەت ژ ئانتۆنی بلینکن وەزیرێ دەرڤە یێ ئەمریکا دھێتە خوا‌ستن کو ل ھەمبەر ئەردۆگانی دەست ب بزاڤێن پێدڤی بھێتە کرن و د نامێ دا دھێتە دیار کرن کو ئەردۆگان ئەڤ ٢٠ سالن ل دەستھەلاتێ یە و د ناڤا ڤان ٢٠ سالێن بۆری دا دادگەە لاواز کرینە و دادوەر وەک کارمەندێن وی کار دکەن و ئەندامێن پارتا خوە د ھەموو دەزگەھێن ستراتیژی دا بجە کریە و ھەر کەسێ دژبەریا ئەردۆگانی بکەت دھێتە گرتن و ب رەنگەکێ پیلانکری ل دژی ئۆپۆزسیۆنێ سیاسەتا زۆرداریێ دمەشینیت و د رەوشا نھا دا ب سەدان رۆژنامەڤان و نوونەرێن پێکھاتێن جودا جودا یێن تورکیا ھاتینە زیندان کرن و ئەردۆگان ب رەنگەکێ سیستەماتیک د ناڤ جڤاکێن تورکیا دا سیاسەتا پارچەکرنێ و توندوتیژیێ برێڤە دبەت.

د دووماھیا ناما بۆ حوکمەتا بایدنی دا ئەندامێن جڤاتا نوونەران ددەنە دیار کرن ژی کو د سیاسەتا دەرڤە یا ئەمریکا ل ھەمبەر تورکیا دا دڤێت ئەڤ راستی بھێنە دیار کرن و ھەڤپەیمانیا تورکیا ل گەل ئەمریکا ب مەرجێن باشکرنا رەوشا مافێن مرۆڤی، بلند کرنا ئاستێ دیموکراسیێ و سەرخوەبوونا دادگەە و دادوەران ڤە بھێتە گرێدان و ھەر دەمێ تورکیا د ڤان خالان دا رەوش باش کر وی دەمی تورکیا وەک ھەڤپەیمان بھێتە دیتن.

ئەو یەک د دەمەکێ دایە کو حەفتیا بۆری ژی ٥٤ ئەندامێن کۆنگرێسێ ئەمریکا نامەکا تایبەت بۆ سەرۆک بایدن شاندبوون و تێدا دیار کربون کو د ڤان سالێن دووماھیێ دا و د دەمێ دەستھەلاتا ئەردۆگانی دا نێزیکی سەد ھزار مرۆڤ ژ بەر ناسنامە، ھزر و کارێن خوە یێن سیاسی ھاتینە گرتن و ژ زێدەتر ژ ھزار سازیێن جڤاکێ سڤیل ھاتینە داخستن و رەوشا مافێن مرۆڤی گەلەک خراب بوویە،‌ سەرکردە و کەسێن ھەلبژارتی یێن ئۆپۆزسیۆنێ ھاتینە گرتن و ئەردۆگان ب گشتی سیاسەتا تاکەکەسی ل ھەمبەر ئۆپۆزسیۆنێ دمەشینیت و د ڤێ مژارێ دا ژ جۆ بایدن خوا‌ستبوون کو دڤێت سەرۆک بایدن ل ھەمبەر کریارێن ئەردۆگانی و دەستھەلاتا وی بێدەنگ نەمینیت و ھەلویستەکێ توند نیشا بدەت.

ئەڤرۆ:

ھەڤسەرۆکێ بەرێ یێ پارتا دیموکراتی یا گەلان کو نھا ل زیندانێ دایە راگەھاند کو چو بەرنامێن دەولەتا تورکیا بۆ ئاشتیێ نینن و ئەردۆگانی دڤێت ب رێیا شەری ژیێ دەستھەلاتا خوە درێژ بکەت، دڤێت ھێزێن ئۆپۆزسیۆنێ پێکڤە ل سەر پرۆژەکێ گشتی کار بکەن کو ئەو یەک د بەرژەوەندیا ھەموو گەلێن تورکیا دا بیت.

سەلاحەدین دەمیرتاش ھەڤسەرۆکێ بەرێ یێ ھەدەپێ کو ژ سالا ٢٠١٦ ھەتا نھا ل زیندانێ دایە د داخۆیانیەکێ دا بۆ ئاژانسا میدیا سکۆپ راگەھاند کو مخابن دەستھەلاتا نھا دڤێت ب رێیا شەری ژیێ خوە درێژ بکەت، یێن کو بەحسێ ئاشتی و چارەسەریێ دکەن ھەموو د زیندانان دانە و بزاڤێن بۆ ئاشتێ و چارەسەریێ ژی وەکو خیانەت دھێنە دیتن و دەستھەلاتێ نەڤێت چو کەسەک بۆ ئاشتیێ کار بکەت و گۆت: (ئۆپەراسیۆنا ڤێ دووماھیێ ل گارە ژی نیشا ددەت کو جارەکا دی دەستھەلاتێ دڤێت ب ھەموو رەنگەکێ شەری ل دژی کوردان بەرفرەە بکەت، بەحسێ کوشتنا ١٣ کەسێن سڤیل دھێتە کرن ئەو یەک کارەساتەک مەزنە، چونکو یێن ھاتینە کوشتن ھەموو زارۆیێن ڤی وەلاتی نە و دڤێت ئەم رێگریێ ل شەری بکەین، ژ بەر ھندێ ژی باشترین تشتێ نھا بھێتە کرن ئەوە کو ئەم جارەکا دی پێکڤە کار بۆ ئاشتیێ بکەین).

ھەڤسەرۆکێ بەرێ یێ ھەدەپێ ئەو یەک ژی دیار کر کو مخابن دەولەتا تورکیا چو بەرنامە بۆ ئاشتیێ و چارەسەریێ نینن، ئاکپارتی ل گەل ھەڤپەیمانا خوە ئانکۆ پارتا بزاڤا نەتەوەپەرست ب ھەموو رەنگەکێ کار بۆ ھندێ دکەن دا نەھێلن ھێزێن دیموکرات ل تورکیا ب ھێز کەڤن و دخوازن ب رێیا شەری ژیێ دەستھەلاتا خوە درێژ بکەن، مخابن ھێزێن ئۆپۆزسیۆنێ ژی د ناڤا خوە دا ئێکگرتی نینن و ژ بەر ھندەک ناکۆکیان ئۆپۆزسیۆن یا لاوازە و گۆت: (دەم یێ ھاتی ھێزێن ئۆپۆزسیۆنێ و ئالیێن دی یێن دیموکرات ل تورکیا پێکڤە ل سەر بەرنامەکێ کار بکەن کو ئەو یەک د بەرژەوەندیا ھەموو گەلێن تورکیا دا بیت، بەرنامەک بۆ ئاشتیێ و پێکڤەژیانێ بیت، چونکو ب سالانە ئەم دبێژین ب شەری چو پرسەک ناھێتە چارەسەرکرن و مخابن دیسان دەستھەلاتێ دڤێت ب رێیا شەری پرسا کوردی چارەسەر بکەت کو وەکو سالێن بۆری چو ئەنجامێن خوە نابن).

سەلاحەدین دەمیرتاش د پشکەکا دی یا ئاخڤتنا خوە دا ئەو یەک ژی دیار کر کو ژ بلی ئاشتی و پێکڤەژیانێ چو رێیێن دی ل پێشبەری تورکیا نینن، دڤێت ھێزێن ئۆپۆزسیۆنێ کار ل سەر ئاشتیێ بکەن، دەم یێ ھاتی کو چەک ب تەمامی بھێنە بێدەنگ کرن، ژ بۆ ھندێ ژی دڤێت کار ل سەر پێکڤەژیانێ و دیموکراسیێ بکەین، سالێن بۆری دەستھەلاتا ئەردۆگانی وەسا نیشا دا کو دڤێت شەر بھێتە راگرتن لێ د دووماھیێ دا بۆ ھەر کەسەکێ ئاشکرا بوو کو دەستھەلاتێ دڤێت ل گۆر بەرژەوەندیێن خوە سەرەدەریێ ل گەل روودانان بکەت و ژ بەر ھندێ ژی رەوش ئالۆزتر لێ ھات و گۆت: (ب گرتن و زیندانکرنا کەسایەتیێن سیاسی یێن کورد، رۆژنامەڤان و رەوشەنبیران دەستھەلاتا نھا نەشێت چو پرسەکێ چارەسەر بکەت، ژ بەر ھندێ ژی ئەز داخواز ژ ھێزێن ئۆپۆزسیۆنێ و ئالیێن دیموکرات ل تورکیا دکەم کو کار بۆ راگرتنا شەری و چارەسەریا سیاسی بکەن، ھەکە دەستھەلاتێ نەڤێت شەر بھێتە راگرتن ئالیێن ئۆپۆزسیۆنێ دشێن کار بۆ ھندێ بکەن، ئەو یەک بۆ پاشەرۆژا ھەموو تورکیا گرنگە).

ئەڤرۆ، عەزیز ھەورامی

ئەندامەکا مەکتەبا سیاسی یا حزبا سوشیالیستا دیموکراتا کوردستانێ بۆ رۆژناما ئەڤرۆ راگەھاند، پەکەکە بوویە ئەگەرێ دروستکرنا کێشا و ئاژاوی بۆ حوکمەت و خەلکێ ھەرێما کوردستانێ و ھەر پەکەکێ شەرێ تورکیا ئینایە دناڤ ئاخا ھەرێمێ دا کو د ئەنجامدا ب سەدان گوند وێران بوون و ب سەدان وەلاتیێن سڤیل شەھید و بریندار بووینە.

تەنیا تاھر، ئەنداما مەکتەبا سیاسی یا حزبا سوشیالیستا دیموکراتا کوردستانێ ب سەرۆکایەتیا حەمەی حاجی مەحموود بۆ رۆژناما ئەڤرۆ گۆت” ل سەر ئاستێ نێڤدەولەتی پەکەکە یا د لیستا تیرۆرێ دا، پێدڤیە پەکەکە رەوشا ھەرێما کوردستانێ ل بەرچاڤ وەربگریت و نەبیتە جھێ ئێکلاکرنا سیاسەت و ئەجندایێن دەولەتێن دەوروبەر کو رۆژانە خەلکێ سڤیل ژ ئەگەرێ چالاکیێن پەکەکێ یێن دبنە قوربانیێن توپبارانکرنێن تورکی”.

تەنیا گۆت ژی” ئەوا پەکەکە دکەت، دۆستایەتی نینە بۆ حوکمەت و گەلێ باشوورێ کوردستانێ، ھەکە مەرەما راستەقینە یا پەکەکێ خەباتا رزگاریا نیشتمانی و نەتەوی یە، بلا پێگەیێن خوە و چالاکی و بارەگایێن خوە بۆ ناڤ ئاخا باکوورێ کوردستانێ ب ڤەگوھێزیت بۆ ناڤ ئاخا باکوورێ کوردستانێ، بەلێ پەکەکە دخوازیت خوە ب حوکمران بزانیت ل باشوورێ کوردستانێ، چەندین دەڤەر و گۆند کرینە بن دەستێ خوە”.

دیارکر ژی” خەلکێ باشوورێ کوردستانێ یێن بێزار بووین ژ وان درووشمێن زیق یێن پەکەکە بلند دکەت و بۆ وان دیار بوو کو ئارمانجێن پەکەکێ ب وی شێوەی نەبوو کو پرۆپاگندە بۆ دکر و سیاسەتەکا ھەرێمایەتی ل پشت وان ھەیە کو دانپێدانێ ب حوکمەتا ھەرێمێ نەکەن کو ئەڤ چەندە ژی جھێ قەبوولکرنێ نینە ل دەف خەلکێ ھەرێمێ و سەرکردایەتیا سیاسی ل ھەرێما کوردستانێ”.

ئەڤرۆ:

ژێدەرێن میدیایی ل رۆژئاڤایێ کوردستانێ دیار دکەن کو چەند رۆژن روسیا بنگەھێ خوە یێ سەربازی ل عەین عیسا و ھەروەسا دو بنگەھێن دی ژی ل قامشلۆ چۆل کریە و ھێزێن خوە ل دەڤەرێن دی یێن سووریێ بجە کرینە و ئەو یەک بوویە جھێ دلگرانیا وەلاتیێن رۆژئاڤایێ کوردستانێ.

ژێدەرێن میدیایی یێن رۆژئاڤایێ کوردستانێ دیار دکەن کو روسیا بنگەھێ سەربازی یێ عەین عیسا چۆل کریە و ھەروەسا ل باژێرێ قامشلۆ ژی روسیا دو بنگەھێن خوە یێ سەربازی چۆل کرینە و ھێزێن خوە ل دەڤەرێن دی یێن سووریێ بجە دکەت، ھەتا نھا بەرپرسێن سەربازی یێن روسیا ل دۆر ھندێ چو داخۆیانیێن فەرمی بەلاڤ نەکرینە و بەرپرسەکێ ھێزێن سووریا دیموکرات ژی بۆ ئاژانسا فرات دیار کریە کو ئەو نزانن کا روسیا دڤێت ھێزێن نوو ل وان بنگەھان بجە بکەت یان ژی دێ ھەر وەسا مینن، لێ رەنگە ئەو یەک ژ بەر ناکۆکیێن نوو یێن د ناڤبەرا روسیا و ئەمریکا دا بن.

ئاژانسا سپوتینگ یا روسی ژی بەری دو رۆژان دیار کربوو کو داعش ل چەندین دەڤەرێن جودا جودا ل سووریێ ب ھێز بوویە و روسیا ژی بزاڤا ھندێ دکەت کو رێگریێ ل ب ھێزبوونا داعشێ بگریت و نەھێلیت کو داعش وەکو سالێن بۆری ھندەک دەڤەرێن گرنگ و ستراتیژی ل سووریێ کۆنترۆل بکەت و ژ بەر ھندێ ژی دبیت روسیا ھندەک ھێزێن خوە ل باکورێ سووریێ ببەتە دەڤەرێن دی یێن سووریێ.

چاڤدێرێن سیاسی ژی دیار دکەن کو ناکۆکیێن نوو د ناڤبەرا ئەمریکا و روسیا دا ل دۆر پاشەرۆژا سووریێ ھەنە و ھەروەسا نھا روسیا دەست ب بزاڤەکا مەزن کریە دا کو کورد و شام دەست ب گەرەکا دی یا دانوستاندنان بکەن و پرسێن د ناڤبەرا خوە دا چارەسەر بکەن، چونکو روسیا دڤێت ئاستەنگیان ل ھەمبەر ستراتیژیا نوو یا ئەمریکا ل سووریێ و رۆژئاڤایێ کوردستانێ دروست بکەت، روسیا نەڤێت ئەمریکا ھاریکاریا کوردان بکەت و حەفتیا بۆری ژی سیرگێی لاڤرۆڤ وەزیرێ دەرڤە یێ روسیا راگەھاند کو ھاریکاریێن ئەمریکا بۆ ھێزێن سووریا دیموکرات گەلەک زێدە بووینە و پشتی کو جۆ بایدن وەکو سەرۆکێ ئەمریکا دەست ب کار کری ئەمریکا پتر ھاریکاریا ھێزێن سووریا دیموکرات دکەت و ئەمریکا دڤێت ئاخا سووریێ پارچە بکەت، ھەکە تشەک وەسا ھەبیت ئەو یەک دێ بیتە ئەگەرێ ھندێ کو ئالۆزیێن نوو ل سووریێ دروست ببن و دڤێت ئەمریکا کار بۆ چارەسەریا سیاسی ل سووریێ بکەت.

ئەو یەک د دەمەکێ دایە کو بەری نھا مەزلوم عەبدی فەرماندارێ گشتی یێ ھێزێن سووریا دیموکرات راگەھاند کو وان دڤێت پەیوەندیێن خوە ل گەل ئەمریکا و روسیا باشتر لێ بکەن، چونکو ھەڤسەنگیەکا ھێزێ ل سووریێ دروست بوویە و ژ بەر ھندێ ژی دھێتە خواستن کو کورد پەیوەندیێن خوە ل گەل ھەر دو وەلاتان باشتر لێ بکەن.

فەرماندارێ گشتی یێ ھێزێن سووریا دیموکرات ھەروەسا راگەھاند کو ئەو وەکو ھێزێن سووریا دیموکرات نھا ل گەل ئەمریکا پێکڤە ل سەر بەرنامەکێ ھەڤپشک کار دکەن و ئەمریکا ژی دڤێت داعش و گرۆپێن دی یێن تیرۆرستی ل سووریێ نەمینن و د چارچۆڤێ شەرێ ل دژی داعشێ دا ژی ئەمریکا بریار دایە کو پتر ھاریکاریا کوردان و ھێزێن سووریا دیموکرات بکەت، ژ بەر ھندێ ژی دبیت ئەمریکا ھندەک بنگەھێن نوو یێن سەربازی ژی ل رۆژئاڤایێ کوردستانێ و باکورێ سووریێ ئاڤا بکەت.

ھەولێر، قائید میرۆ:-

بەلاڤ بوونا ڤایروسی َنوی یێ کورونایێ مەترسی  ل سەر ژیانا قوتابیان پەیداکریە و دەمێ نوکە دا پەروەردە و ساخلەمی مژۆلی پێداچوونێ نە ب رەوشا ساخلەمی و دەرکرنا بڕیار و رێنمایێن نوی لدور دەواما قوتابخانان، گورەی زانیاریێن ئەڤرۆ وەزارەتا ساخلەمی پێشنیاز داینە پەروەردێ دەوام بھێتە راگرتن بۆ دەمێ چەند رۆژان.

دکتۆر ئەحمەد میر ئاودەلی، بسپۆرێ ساخلەمی بۆ بەرپەرێ پەروەردە و زانکۆ یێ رۆژناما ئەڤرۆ دیارکر ڤایرۆسا نوی یێ کۆرۆنایێ گەھشتیە ھەرێما کوردستانێ و بەری نوکە ڤایرۆسێ نوی دناڤ زارۆیان دا کێمتر دھھێتە تۆمارکرن، بەلێ نوکە مەترسیەکا مەزن ل سەر زارۆکان ھەیە، ب تایبەتی ئەوێن دچنە قوتابخانێ، چونکە تێکەلی و قەلەبالغی ئەگەرەکێ سەرەکینە بۆ ڤەگوھاستنا کۆرۆنایێ، ب تایبەتی کۆرۆنایا نوی زوتر بەلاڤ دبیت، بێگومان نیشانێن ئەڤی ڤایرۆسێ نوکە ھەمان ڤایرۆسێ کۆرۆنایێ یە و ھەمان چارەسەری ژی بۆ دھێتە ب کارئینان، مخابن ژبەر کو بەرگریا لەشێ زارۆکی یا بھێز نینە دەمێ توشی کۆرۆنایا نوی دبن ب ھێز دکەت و پێدڤی ب چارەسەرکرنێ ھەیە ژلایێ نۆشدارێن تایبەت، ئەز باوەردکەم باشترین چارەسەر بۆ بەرھنگاربوونا ڤایرۆسا نویا کۆرۆنایێ دناڤ قوتابیان دا ب کار ئینانا ماسک و بجە ئینانا رێنمایێن خۆە پارێزیێ ھەیە، ژبەرکو قوتابی کێمتر پێگیرن ب رێنمایێن خۆە پارێزیێ پێدڤیە دایک و باب ھشیاری زارۆکێن خۆە بن.

ژێدەرەکێ ئاگەە-دار ل پەروەردێ بۆ رۆژناما ئەڤرۆ گۆت: دێ بڕیارەکا نوی لدۆر دەواما قوتابخانا ھێتەدان، چونکە مەترسیێن مەزن ل سەر ژیانا قوتابیان پەیدابووینە و دەمێ نوکە دا پەروەردە و ساخلەمی دخازن پێداچوونێ ب ڤێ رەوشێ دا بکەن و پشتی ھەلسەنگاندن بۆ رەوشا ساخلەمی دھێتەکرن دێ بڕیارێن گرنگ ھێنەدان، دوھی رۆژا دوشەمبی لیژنا بەرھنگاربوونا کۆرۆنایێ کۆمبوو و پارێزگەھێن ھەرێما کوردستانێ ژی دێ پشکداری کر.

ژلایێ یەکی دی ڤە حەسیبە گەردی، ئەنداما لیژنا پەروەردێ لپەرلەمانێ کوردستانێ گۆت: راستە مەترسی پەیدابوویە ل سەر قوتابیان، چونکە ل عێراقێ دو حالەتێن ڤایرۆسێ نوی یێن  مرنێ دناڤ زارۆیان ھاتینە تۆمارکرن و وەزارەتا ساخلەمی چەند پێشنیارەک بۆ وەزارەتا پەروەردێ بەرھەڤکرینە و ساخلەمی دگەل گرتنا دەرگەھێ قوتابخانانە دەمێ نوکە دا، بەلێ ئەم وەکی لیژنە دگەل ڤێ چەندێ داینە کو دەستپێکێ بتنێ بۆ دەمێ چەند رۆژان دەوام بھێتە راگرتن، پشتی پێداچوونێ و زانینا رێژا کۆرۆنایێ دوبارە بڕیار ل سەر دەواما قوتابخانان بھێتەدان، واتە بۆ نمونە ئێک ھەیڤێ یان بیست رۆژان دەوام بھێتە راگرتن و د ئەڤی ماوەیێ قوتابخانە گرتی دێ ئاشکەرا بیت و رەوشا ساخلەمی دێ بەرب بلندبوونێ چن ئامار یان نزم بیتە ڤە.

ئەڤرۆ:

پارتا ئازادی یا کوردستانێ ل باکورێ کوردستانێ داخۆیانیەک ب ھەلکەفتا رۆژا جیھانی یا زمانێ دایکێ بەلاڤکر و د داخۆیانیا خوە دا پارتا ئازادی دیار دکەت کو ل جیھانێ چو زمانەک وەکو زمانێ کوردی تووشی زۆلم و زۆرداریێ نەھاتیە و دەولەتێن دگیرکەرێن کوردستانێ ب ھەموو شیانێن خوە ب سالانە کار بۆ ھندێ دکەن دا کو زمانێ کوردی پێش نەکەڤیت و ژناڤ بچیت، ژ بەر ھندێ ژی ئەرکێ ھەموو کوردەکێ یە کو خوەدان ژ زمانێ خوە دەرکەڤیت و نھا پتر ژ ھەر دەمەکێ دڤێت کار بۆ خواندن، نڤیسین و ئاخڤتنا ب زمانێ کوردی ل ھەموو پارچێن کوردستانێ ب تایبەتی ژی ل باکورێ کوردستانێ بھێتە کرن.

پارتا ئازادی یا کوردستانێ دیار ژی دکەت کو ھەتا بەری چەند سالان ژی ل تورکیا کەسێ نەدشیا بەحسێ زمانێ کوردی بکەت و نھا ژی زۆلم و زۆرداریەکا گەلەک مەزن ل سەر زمانێ کوردی ھەیە و ب سەدان کەس ژ بەر ئاخڤتن و نڤیسینا ب کوردی نھا ژی د زیندانان دانە و دڤێت تورکیا دەستان ژ سیاسەتا خوە دژوار ل دژی کوردان و زمانێ کوردی بەردەت.

پارتا ئازادی یا کوردستانێ داخوازا ژ سازی و دەزگەھێن کوردی و ھەروەسا سەرمایەدارێن کورد ل تورکیا و باکورێ کوردستانێ ژی دکەت کو گرنگیەکا مەزن بدەنە زمانێ کوردی، خۆلێن فێربوونا زمانێ کوردی ڤەکەن و زارۆیێن خوە فێری زمانێ کوردی بکەن، چونکو زمان ھەبوونا ھەموو گەلێن جیھانێ یە و ب تایبەتی ژی بۆ کوردان ل تورکیا و باکورێ کوردستانێ فێربوونا زمانێ کوردی گەلەک گرنگە.

ئەڤرۆ:

ڤەکۆلەرەک و شرۆڤەکارەکێ سیاسی یێ عیراقی بابەتەک ل بن ناڤێ” دێ چ روودەت ئەگەر پرۆسا سیاسی ل عیراقێ ژناڤ بچیت”؟ بەلاڤکر و چەندین پێشبینی و بۆچوون ل دۆر وێ چەندێ بەرچاڤکرن، ژوان دوبارە ھاتنا داعشێ و داگیرکرنا چەندین پارێزگەھێن عیراقێ، ھەڤدەم کونترۆلکرنا کەرکووکێ و دەڤەرێن ناکۆکی ل سەر ژ لایێ ھەرێما کوردستانێ ڤە.

جاسم ئەلشمەری ڤەکۆلەر و شرۆڤەکارێ سیاسی یێ عیراقێ بەلاڤکر” جارەکادی ئاخڤتن و داخۆیانی ل دۆر ژناڤچوونا پرۆسا سیاسی ل عیراقێ دھێنە گۆتن، پێشتر ژی چەندین سیاسی و رێکخراو و دەستەیێن سیاسی ئەو ھوشداریە دایە کو پرۆسا سیاسی ل عیراقێ ب تمامی دێ ژناڤچیت”.

ئاماژە کر ژی”  د دەمێ بۆری دا، مەحموود عوسمان سیاسەتمەدارێ کورد ھوشداری دا کو پرۆسا سیاسی ژ ھەموو دەمەکێ دی یا نێزیککترە ژ شکەستنێ، ب وی شێوەی ژی دێ رەوشەکا نەخوازراو ل عیراقێ پەیدا بیت و ئێدێ عیراق وەکو دەولەت ھەبوون نامینیت، مەترسی ژی دێ ھەبیت کو ھێزێن ژ دەرڤەی قانوونێ دەست ب سەر عیراقێ دا بگرن”.

پێشتر ژی، شەریف کورێ حسێنی، سەرۆکێ بزاڤا دستووری ل عیراقێ راگەھاندبوو کو سیستەمێ سیاسی و پرۆسا سیاسی ل عیراقێ ھەتا ھاڤینا ٢٠٢١ خوە ناگریت و حوکمەت نەشێت مووچێن فەرمانبەران دابین بکەت و کێشا دارایی دێ مەزنتر بیت و دێ دووماھیا وەلاتێ عیراقێ ھێتە راگەھاندن”.

ئەو ڤەکۆلەرە بەرسڤا وێ پرسیارێ ددەت کو دەمێ پرۆسا سیاسی ژناڤ دچیت دێ چ روودەت؟ ودبێژیت” خەلک ل بەغدا و باژێرێن دی دێ سەرھلدەن و دێ ھەموو دەزگەھێن لەشکری و مەدەنی ل عیراقێ کونترۆلکەن، دبیت ئەگەرەکێ دی ژی روو بدەت ئەوژی کونترۆلکرنا عیراقێ ژلایێ ھێزا دژە تیرۆر یان ژی ھێز و گرۆپێن جودا جودا و راگەھاندنا بارێ نەئاسایی ل عیراقێ بۆ دەمێ شەش ھەیڤان یان زێدەتر، ھەروەسا ئەگەرێ پەیدابوونا ململانێیا لەشکری د ناڤبەرا شیعان دا یا ھەی و پشتی وێ چەندێ عامری و مالکی ب پشتەڤانیا میلیشیان و موقتەدا سەدر ب پشتەڤانیا (سەرایا ئەلسەلام) دێ بزاڤێن کونترۆلکرنا دەستھەلاتێ ل عیراقێ کەن، کو د ئەنجامدا دێ شەرەکێ خویناوی دروست بیت و دێ مەزنترین کارەسات ب سەرێ خەلکێ عیراقێ ھێت”.

ئەلشمەری دیارکر ژی کو سیناریۆیەکا دی ژی یا ھەی ئەوژی دیاربوونا داعشێ یە وکونترۆلکرنا ھندەک پارێزگەھان وەکو ئەنبار و نەینەوا و دیالا و سەلاحەدین ژ ئەگەرێ پەیدابوونا ڤالاھیا ئەمنی و مژوولبوونا ھێزێن عیراقی ب شەرێ ناڤخوەیی ڤە ل سەر کونترۆلکرنا دەستھەلاتێ، ب تایبەت کو نوکە ھژمارا چەکدارێن داعشێ ل عیراقێ و سووریێ ب زێدەتر ژ ١٠ ھزار چەکداران دھێتە خەملاندن”.

ئەو ڤەکۆلەرە پێشبینیێ دکەت کو شەرەک یێ ھەڤشێوێ شەرێ مەزھەبی ئەوێ پشتی ژناڤچوونا رژێما بەعس روودای پەیدا ببیت وپێلەکا مەزن یا گرتن و رەڤاندن و کوشتنێ دەست پێ بکەت و رۆژانە تەقین ل باژێران روو بدەن و نە قانوون و نە حوکمەت و نە چ دەستھەلاتەک نەشێت دووماھیێ ب وێ رەوشێ بینیت و ئالۆزی و شەرێ میلیشیان دژی میلیشیان و ھێزێن عەشائیری دژی میلیشیان و میلیشیا ل گەل لەشکری دێ دروست بیت و دحالەتێ ئاشتیێ دا ئەنبار و پارێزگەھێن دی یێن سوننی دێ ھەرێما سوننی راگەھینن و پارچەبوونا عیراقێ بۆ سێ ھەرێما دێ بیتە راستیەک و ژ بەر تێکچوونا رەوشا عیراقێ ئەگەرەکێ مەزن دێ ھەبیت کو جارەکا دی ھێزێن ئەمریکی ل ھەموو عیراقێ بھێنە بەلاڤەکرن بۆ کونترۆلا رەوشێ و ب دووماھیێ ئینانا خوین رێتنێ و توندوتیژیێ”.

سەبارەت ھەرێما کوردستانێ ژی ئەو ڤەکۆلەرە دووپات دکەت کو ھەرێم ب ئارامی و جێگیر دێ مینیت و رەوشا وێ یا سیاسی و ئەمنی دێ بێ کێشە بیت، چاڤەرێ ژی دھێتە کرن رەوشا ئالۆ یا عیراقێ و شەرێ ناڤخوە ببیتە ئەگەر کوب ۆ رێ گرتنێ ل کەفتنا کەرکووکێ و دەڤەرێن ناکۆکی ل سەر ب دەستێ پاشمایێن داعشێ، جارەکادی ھێزا پێشمەرگەی ھەموو وان دەڤەران کونترۆل بکەت”.

219

ئەڤرۆ:

ڤیلادەمیر ڤۆرۆنکۆڤ بەرپرسێ پشکا شەرێ ل دژی تیرۆرێ یا سەر ب نەتەوێن ئێکگرتی راگەھاند کو رێکخراوا تیرۆرستی یا داعشێ رۆژ ب رۆژێ خوە پتر رێکخستن دکەت و ب ھێز دکەڤیت و ب تایبەتی ژی د ماوەیێ چەند حەفتیێن بۆری دا داعشێ ل چەندین دەڤەرێن جودا جودا ل عیراقێ و سووریێ دەست ب کریارێن تیرۆرستی کریە و ژ بەر ھندێ ژی دڤێت شەرێ ل دژی داعشێ و گرۆپێن دی یێن تیرۆرستی ب ھەموو رەنگەکێ بەردەوام بیت.

ناڤھاتی راگەھاند کو داعشێ شیایە د ماوەیێ چار مەھێن بۆری دا ھژمارا چەکدارێن خوە ل عیراقێ و سووریێ زێدەتر بکەت و ب زۆرێ پارە ژ خەلکی وەردگرن، ترسەکا مەزن ل دەف وەلاتیان دروست بوویە و داعش دشێت جارەکا دی ژ بەر رەوشا ئالۆز یا ل سووریێ و عیراقێ دەست ب کریارێن مەترسیدار ل دژی وەلاتیێن سڤیل بکەت.

ھەمان بەرپرسی ئەو یەک ژی دیار کر کو ژ بەر قەیرانا ئابووری و بابەتێ کۆرۆنایێ داعشێ شیا ل گەلەک دەڤەران خوە ب ھێز بکەت و ھەکە رێگری ل داعشێ نەھێتە کرن چەکدارێن تیرۆرست دشێن وەکو سالێن بۆری ل عیراقێ، سووریێ و گەلەک وەلاتێن دی یێن جیھانێ دەست ب کریارێن تیرۆرستی بکەن.

ڤیلادەمیر ڤۆرۆنکۆڤ داخواز ژ ھەڤپەیمانیا نێڤدەولەتی یا شەرێ ل دژی داعشێ ژی دکەت کو دەست ب کۆمبوونێن خوە بکەت و ل سەر ستراتیژیەکا نوو کار بکەت، چونکو ب ھێزبوونا داعشێ دێ بیتە ئاریشەکا گەلەک مەزن بۆ رۆژھەلاتا ناڤین و ھەموو جیھانێ، ھەری زێدە ژی وەلاتیێن سڤیل دێ بنە قوربانی، ژ بەر ھندێ ژی گرنگە ھەموو وەلاتێن جیھانێ ھەست ب مەترسیا داعشێ بکەن و ژ بۆ ژناڤبرنا داعشێ و گرۆپێن دی یێن تیرۆرستی پتر ژ ھەر دەمەکێ ھاریکاریا ئێکتر بکەن.

ئەڤرۆ:

وەزیرێن دەرڤە یێن ھەر سێ وەلاتێن بریتانیا، ئەلمانیا و فرەنسا کۆمبوون و پشتی کۆمبوونێ ژی د داخۆیانیەکا ھەڤپشک دا ھەر سێ وەلاتان دژبەریا خوە ل ھەمبەر بزاڤێن ئیرانێ بۆ پیتاندنا یۆرانیۆمێ دیار کرن و راگەھاند کو دڤێت ئیران ب چو رەنگەکێ کار بۆ دروستکرنا چەکێن ئەتۆمی نەکەت، چونکو ئەو یەک دێ مەترسیەکا خوە یا گەلەک مەزن بۆ رۆژھەلاتا ناڤین و ھەتا ھەموو جیھانێ ھەبیت، ب جھێ ھندێ باشترە ئیران پێگیریێ ب رێککەفتنا بەری نھا بکەت، چونکو ھەکە ئیران مەرجێن رێککەفتنێ بجە بینیت ئەمریکا ژی دێ پێنگاڤ ب پێنگاڤ سزایێن ئابووری یێن ل سەر ئیرانێ سڤک کەت.

ھەر سێ وەلاتان ب توندی ھۆشداریا ھندێ ژی دانە ئیرانێ کو ھەکە تەھران ل سەر ھەلویستێ خوە یێ نھا بەردەوام بیت ئەو ژی دێ ل گەل ئەمریکا دەست ب سزادانا ئیرانێ کەن.

پشتی داخۆیانیا ھەڤپشک یا ھەر سێ وەلاتێن ئورۆپی سەعید خەتیب زادە پەیڤدارێ وەزارەتا دەرڤە یا ئیرانێ ژی راگەھاند کو ھەلویستێ ھەر سێ وەلاتێن ئورۆپی ژ ئالیێ ئیرانێ ڤە ب چو رەنگەکێ ناھێتە قەبوولکرن و مخابن ھەلویستێ وان ژی وەکو یێ ئەمریکا یە، چونکو دڤێت وەلاتێن ئورۆپا داخواز ژ ئەمریکا بکەن کو ڤەگەریتە ڤە رێککەفتنا ئەتۆمی و دەستان ژ سزادانا ئیرانێ بەردەت، لێ ب جھێ ھندێ وەلاتێن ئورۆپا ئیرانێ تەنگاڤ دکەن و ئەو یەک ژی ناھێتە قەبوولکرن.

پەیڤدارێ وەزارەتا دەرڤە یا ئیرانێ ئەو یەک ژی دیار کر کو ھەتا نھا ھەلویستێ ئیدارا نوو یا ئەمریکا وەکو سەردەمێ ترامپی یە و ھەکە رەوش وەسا بیت ئیران بەرھەڤ نینە ل گەل ئەمریکا ل دۆر رێککەفتنا ئەتۆمی دەست ب دانوستاندنان بکەت.

ئەو یەک د دەمەکێ دایە کو حەفتیا بۆری جۆ بایدن سەرۆکێ ئەمریکا راگەھاند کو ئەو ب چو رەنگەکێ سزایێن ئابووری یێن ل سەر ئیرانێ سڤک ناکەن و دڤێت بەری ھەر تشتەکێ ئیران ھەموو مەرجێن رێککەفتنا ئەتۆمی یا سالا ٢٠١٥ بجە بینیت و دەستان ژ ئالۆزکرنا رەوشا دەڤەرێ بەردەت، ھەکە ئیران ل سەر ھەلویستێ خوە یێ نھا بەردەوام بیت ئەمریکا دێ سزایێن گرانتر ژی ل سەر ئیرانێ سەپینیت.

ئەڤرۆ، حەمۆ محەمەد:

وەزارەتا دارایی و ئابووری یا حوکمەتا ھەرێما کوردستانێ پتری ١٩ ملیار دیناران وەکو قەرێ کرێیا خواندنێ یا کوڕ و کچێن شەھید و ئەنفالکری و زیندانیێن سیاسی مەزێخیت.

وەزارەتا دارایی و ئابووری یا حوکمەتا ھەرێما کوردستانێ د نڤیسارەکێ دا خویا کریە، ب پشتبەستن ب قانوونا ھژمار ٩ یا سالا ٢٠٠٧ ل دۆر ماف و ئیمتیازاتێن کەسوکارێن شەھید و ئەنفالکریان، دوھی ٩/٢/٢٠٢١ ئاوات جەناب نوری، وەزیرێ دارایی و ئابووری ل سەر مەزاختنا ١٩ ملیار و ٦٨٦ ملیۆن و ٤٧٢ ھزار دیناران، وەکو قەرێ کرێیا خواندنێ یا کوڕ و کچێن شەھید و ئەنفالکری و زیندانیێن سیاسی رازی بوو.

ئاشکرا ژی کریە کو ئەو پارە، کرێیا سالێن ٢٠١٦ – ٢٠١٧ و ٢٠١٧ – ٢٠١٨ و ٢٠١٨ – ٢٠١٩ یە و ب شێوێ نەقد دێ ھێتە مەزاختن.

وەزارەتا دارایی د وێ نڤیسارێ دا خویاژی کریە کو ئەو کۆژمێ ھاتیە مەزاختن، دێ ل سەر بودجا رێڤەبەریێن گشتی یێن سەرلا ب وەزارەتا شەھید و ئەنفالکریان بیت، لێ ب مەرجەکی کار نەکە سەر مووچێ فەرمانبەران.

website security
WP Facebook Auto Publish Powered By : XYZScripts.com