NO IORG
نووترين نووچه
هه‌لبژارتى4

ئه‌ڤرۆ، سه‌رجان مه‌حمود:

سه‌رۆكێ پارتا كۆماریا گه‌ل یا توركیا ل باژێرێ وانێ یێ باكورێ كوردستانێ د كۆمبوونه‌كا جه‌ماوه‌ری دا راگه‌هاند كو ده‌ستهه‌لاتا نها نه‌شێت چو پرسێن توركیا چاره‌سه‌ر بكه‌ت، ئه‌ردۆگانی دڤێت ب زۆرێ ده‌ستهه‌لاتا باژێرڤانیان ژ كوردان وه‌ربگریت، پارتا كۆماریا گه‌ل دشێت پرسا كوردی و هه‌موو پرسێن دی یێن توركیا چاره‌سه‌ر بكه‌ت.

كه‌مال كلچدار ئوگلۆ سه‌رۆكێ گشتی یێ پارتا كۆماریا گه‌ل (جه‌هه‌پێ) ل باژێرێ وان یێ باكورێ كوردستانێ كۆمبوونه‌كا به‌رفره‌ه ل گه‌ل به‌رپرس و ئه‌ندامێن سازیێن جڤاكێ سڤیل سازكر و راگه‌هاند كو حوكمه‌تا ئه‌ردۆگانی دخوازیت ب دارێ زۆرێ ده‌ستهه‌لاتا باژێرڤانیێن د ده‌ستێ كوردان و ئۆپۆزسیۆنێ دا داگیر بكه‌ت و گۆت: (مخابن ده‌ستهه‌لات ب هێزا ده‌وله‌تێ هه‌ول دده‌ت هه‌موو بنه‌مایێن دیموكراسیێ ژناڤ ببه‌ت و باژێرێن كو ب هه‌لبژارتنێ نه‌شیا ب ده‌ست بخینیت ب رێیا قه‌یومان كۆنترۆل دكه‌ت و ئه‌و یه‌ك بێرێزیه‌ و زۆرداریه‌ ل هه‌مبه‌ر ئیرادا وه‌لاتیان و كارێن وه‌سا خزمه‌تا پارچه‌كرنا وه‌لات دكه‌ت و من به‌ری نها گه‌له‌ك جاران گۆتیه‌ و ئه‌ز دیسان دبێژم كو  ئه‌م ب چو ره‌نگه‌كێ سیاسه‌تا قه‌یوم یا ده‌ستهه‌لاتا ئه‌ردۆگانی قه‌بوول ناكه‌ین).

كلچدار ئوگلۆ هه‌روه‌سا راگه‌هاند كو ئه‌ڤرۆ سه‌لاحه‌دین ده‌میرتاش هه‌ڤسه‌رۆكێ به‌رێ یێ پارتا دیموكراتی یا گه‌لان و په‌رله‌مانتار و سه‌رۆكێن باژێرڤانیێن هه‌لبژارتی د زیندانان دانه‌ و ده‌ستهه‌لات قه‌بوول ناكه‌ت چو كه‌س و ئالیه‌كێ ئۆپۆزسیۆنێ‌ د مه‌یدانا سیاسی یا توركیا دا بمینیت و وان دڤێت هه‌موو توركیا سه‌رێ خوه‌ ل هه‌مبه‌ر وان بچه‌مینن و گۆت: (د توركیا نها دا ئازادیا راده‌ربرینێ نه‌مایه‌، دادوه‌ری و دیموكراسی نه‌مایه‌ و ده‌ستهه‌لاتا ئه‌ردۆگانی رۆژ ب رۆژێ توركیا به‌ر ب سه‌رده‌مێ سه‌دسالا ناڤین ڤه‌ دبه‌ت و ب سه‌دان كه‌سێن ئه‌كادیمی، ره‌وشه‌نبیر، سیاسه‌تمه‌دار و رۆژنامه‌ڤان د زیندانێن توركیا دانه‌ و ل به‌ر ده‌ستێ ده‌ستهه‌لاتا ئاكپارتیێ پارتا بزاڤا نه‌ته‌وه‌په‌رست دا ب تنێ دۆسیایێن گرتن و قه‌ده‌غه‌ كرن و نه‌خشێ زۆرداریێ هه‌یه‌ و نه‌شێت هه‌تا نها به‌رسڤا سه‌ده‌مێ گرتنا ده‌میرتاشی و ب سه‌دان ره‌وشه‌نبیر و كه‌سێن ئه‌كادیمی بده‌ت و چو به‌رسڤه‌كا ده‌ستهه‌لاتێ ل سه‌ر ره‌وشا خراب یا ئابووریێ و سیاسه‌تا ده‌رڤه‌ دا نینه‌ و تنێ پرسێن هه‌ی ئالۆزتر دكه‌ن و چو هێڤیه‌ك ئێدی نه‌مایه‌ و بۆ هه‌ر وه‌لاتیه‌كێ ل توركیا ئاشكرا بوویه‌ كو ده‌ستهه‌لاتا نها نه‌شێت چو پرسان چاره‌سه‌ر بكه‌ت و وان دڤێت ب ئالۆزتركرنا ره‌وشا نها ژیێ ده‌ستهه‌لاتا خوه‌ درێژ بكه‌ن).

سه‌رۆكێ گشتی یێ پارتا كۆماریا گه‌ل د پشكه‌كا دی یا ئاخڤتنا خوه‌ دا ژی راگه‌هاند كو پرسا كوردی پرسه‌كا گه‌له‌ك گرنگ یا توركیا یه‌ و دڤێت ب رێیا دیموكراسیێ بهێته‌ چاره‌سه‌ركرن و د هه‌ر واری دا خزمه‌تگوزاریێن مه‌زن ل باژێرێن باشور و رۆژهه‌لاتێ توركیا بهێنه‌ كرن و گۆت: (باوه‌ر بكه‌ن به‌رنامه‌كا راست و دروست بۆ چاره‌سه‌ر‌كرنا پرسا كوردی ل به‌ر ده‌ستێ من دا هه‌یه‌ و ب رژدی ڤه‌ دبێژم ئه‌ز دێ پرسا كوردی چاره‌سه‌ر‌ كه‌م، دڤێت هه‌ر ئالیه‌ك بزانیت پێدڤیا باژێرێن وان، روحا و باژێرێن دی یێن هه‌رێمێ ب پرۆژێن مه‌زن یێن ئابووری و په‌یداكرنا ده‌لیڤێن كاری هه‌یه‌ و هه‌كه‌ هوون هاریكاریا من بكه‌ن، ئه‌م دشێین پێكڤه‌ ده‌ست ب قۆناغه‌كا نوو ل توركیا بكه‌ین، بێگومان ب هاریكاریا هه‌وه‌ ئه‌ز دشێم پرسا كوردی و هه‌موو پرسێن دی یێن توركیا چاره‌سه‌ر بكه‌م، چونكو هه‌تا پرسا كوردی و پرسا ئابووریێ ل توركیا نه‌هێنه‌ چاره‌سه‌ركرن دێ ره‌وشا وه‌لاتێ مه‌ هه‌ر یا ئالۆز بیت).

ئه‌ڤرۆ، قائید میرۆ

نێزیكی دو هه‌یڤان بۆ ئه‌نجامدانا پرۆسا هه‌لبژارتنێن ئیراقێ ماینه‌ و نێزیكی ٣٠ لایه‌نێن سیاسی هه‌لبژارتن بایكۆت كرینه‌، چاڤدێره‌كێ سیاسی ژی ئاماژه‌كر، ڤه‌كێشانا لایه‌نێن سیاسی دێ كاریگه‌ری لسه‌ر رێژا پشكداریا ده‌نگده‌ران هه‌بیت و دبێژیت، بێی هێزه‌كا وه‌ك باسكێ (سه‌دری)، هه‌لبژارتنێن ئیراقێ بێ زیان نابن و دێ جاده‌ هێته‌ بكارئینان بۆ لێدانا حوكمه‌تا داهاتی.

د.سالح مه‌لا عومه‌ر، مامۆستایێ زانستێن سیاسی ل زانكۆیا سه‌لاحه‌دین و چاڤدێرێ سیاسی  بۆ رۆژناما (ئه‌ڤرۆ) گۆت” هه‌لبژارتنێن داهاتی یێن ئیراقێ هه‌لبژارتنێن پێشوه‌ختن و هه‌كه‌ بهێت و هژماره‌كا به‌رچاڤ یا لایه‌نێن سیاسی پشكداریێ د پرۆسا هه‌لبژارتنان نه‌كه‌ن و ببنه‌ ئه‌گه‌رێ زێده‌تر ئاریشه‌یێن ئیراقێ ئالۆز ببن، ئه‌ڤه‌ دشێن پێداچوون ب بڕیارا هه‌لبژارتنان دا بهێته‌كرن و هه‌لبژارتن بهێنه‌ پاشخستن بۆ ده‌مێ خوه‌ یێ قانوونی، به‌لێ ب دیتنا من هه‌لبژارتن ئه‌ڤساله‌ یان ژی ساله‌كادی بڕێڤه‌بچن، ره‌وشا ئیراقێ چو گۆهڕین بسه‌ردا ناهێت، به‌رۆڤاژی دبیت ره‌وشا ئیراقێ ب ئه‌گه‌رێ ئه‌نجامدانا هه‌لبژارتنان گه‌له‌ك ئالۆزتر ببیت، چونكه‌ بڕیاره‌ هێزێن ئه‌مریكی هه‌تا دوماهیا ئه‌ڤساله‌ ل ئیراقێ بهێنه‌ ڤه‌كێشان و ب ڤه‌كێشانا هێزێن ئه‌مریكی دێ كاریگه‌ری لسه‌ر ره‌وشا ئیراقێ په‌یدا بن، ژ به‌ر كو هه‌كه‌ هێزێن ئه‌مریكی ل ئیراقێ  بمینن و هه‌لبژارتن بهێنه‌ ئه‌نجامدان، بێگومان وی ده‌می دێ زێده‌تر سه‌قامگیری هه‌بیت ل ئیراقێ، هه‌تا ئه‌مریكا و هژماره‌كا ولاتێن ئورۆپی گوژمه‌كێ پاره‌ی بۆ ئه‌نجامدانا پرۆسا هه‌لبژارتنێن ئیراقێ مه‌زاختیه‌، هه‌كه‌ بهێت و هه‌لبژارتن ل ئیراقێ  گیرو ببن پێشبینی دهێته‌كرن هاریكاریێن ئه‌مریكا و نێڤده‌وله‌تی بۆ پرۆسا هه‌لبژارتنان نه‌مینن”.

زێده‌تر گۆت” ڤه‌كێشانا هنده‌ك لایه‌نێن سیاسی دێ كاریگه‌ریێن زۆر لسه‌ر پرۆسا هه‌لبژارتنێن ئیراقێ هه‌بن، بتایبه‌تی لایه‌نه‌كێ وه‌ك باسكێ (سه‌دری) سه‌نگا خوه‌ ل ئیراقێ یا هه‌ی و بایكۆتكرنا وی بۆ هه‌لبژارتنان بێگومان بێ زیان نابیت لسه‌ر پرۆسا سیاسیی یا ئیراقێ، ل سالا ٢٠١٨ێ ده‌مێ هه‌لبژارتن ل ئیراقێ هاتینه‌ ئه‌نجامدان هه‌موو لایه‌نێن سیاسی یێن ئیراقێ پشكداری تێدا كر و سه‌ره‌ڕای ڤێ چه‌ندێ ژی  ل هنده‌ك پارێزگه‌هێن ئیراقێ رێژه‌یا پشكداریا وه‌لاتیان كێمتر بوو ژ ٣٠%ێ، له‌وڕا لایه‌نێن ئیراقی ب گشتی و تایبه‌ت باسكێ سه‌دری هه‌كه‌ پشكداریێ د هه‌لبژارتنان دا نه‌كه‌ن، دێ كاریگه‌ری لسه‌ر رێژا پشكداریا ده‌نگده‌ران هه‌بیت بۆ هه‌لبژارتنێن ئه‌ڤساله‌، چونكه‌ ئه‌و هێزه‌ دشێن ئاریشه‌یان حوكمه‌تا داهاتی یا ئیراقێ په‌یدا بكه‌ن ب رێیا لڤاندنا جاده‌یا ئیراقی و بكارئینانا وه‌لاتیێن گازنده‌ هه‌ی، ب دیتنا من بایكۆتا هنده‌ك لایه‌نان یا باش نینه‌ و بێی هه‌بوونا ئێكده‌نگیێ دێ ئاریشه‌ هێشتا ئالۆزتر بن”.

 

ئه‌ڤرۆ:

به‌رپرسێ ده‌زگه‌هێ هه‌لبژارتن یێ پارتی دیموكراتی كوردستان راگه‌هاند، مه‌ وه‌كو پارتی خوه‌ به‌رهه‌ڤ كریه‌ بۆ هه‌لبژارتنان و چاڤه‌رێی رۆژا ده‌نگدانێ نه‌.

خسرۆ گۆران، به‌رپرسێ ده‌زگه‌هێ هه‌لبژارتن یێ پارتی گۆت” پارتی دیموكراتی كوردستان ل هه‌موو ده‌ڤه‌رێن كوردستانی یێن ده‌رڤه‌ی ئیدارا هه‌رێما كوردستانێ هه‌ر ژ مه‌ندلی هه‌تا شنگالێ به‌ربژار بۆ هه‌لبژارتنان یێن هه‌ین”.

گۆت ژی” مژوولی ڤه‌كرنا باره‌گایێن پارتی نه‌ ل هنده‌ك ده‌ڤه‌رێن كوردستانی و دووپاتیێ ل سه‌ر وێ چه‌ندێ ژی دكه‌ین كو به‌ربژارێن پارتی دێ به‌ر ب هه‌موو ده‌ڤه‌ران چن بۆ هه‌وا هه‌لبژارتنان و كه‌س نه‌شێت رێگریێ لێ بكه‌ت”.

سه‌باره‌ت ڤه‌گه‌راندنا باره‌گایێن پارتی ل كه‌ركووكێ، به‌رپرسێ ده‌زگه‌هێ هه‌لبژارتن یێ پارتی گۆت” د دانوستاندنان داینه‌ ل گه‌ل به‌غدا بۆ راده‌ستكرنا باره‌گایێن مه‌ و هه‌موویان مافێ خوه‌ به‌ربژاركرنێ و ده‌نگدانێ یێ هه‌ی، كه‌س نه‌شێت رێگریێ ل به‌ربژارێن كه‌سێ بگریت، چونكی ئه‌و مافه‌كێ دستووری یه‌”.

خسرۆی گۆت ژی” به‌ربژارێن پارتی ل شنگالێ و خورماتو و هه‌موو ده‌ڤه‌ران كارێن خوه‌ دكه‌ن و د نوكه‌ دا مژوولی ڤه‌كرنا باره‌گایانه‌ ل مه‌خموورێ و مووسلێ و كه‌ركووكێ و جهێن دی بۆ پاشه‌رۆژێ”.

هه‌روه‌سا گۆت” بۆ هه‌موو هه‌لبژارتنان ئه‌م لژنه‌كا بلند یا هه‌لبژارتنان دروست دكه‌ین و كه‌سه‌ك سه‌رپه‌رشتیا وێ لژنێ دكه‌ت، جار هه‌بوو (فازل میرانی) سه‌رپه‌رشتیا وێ لژنێ دكر، جار ژی هه‌بوو كه‌سه‌كێ دی سه‌رپه‌رشتی دكر، بۆ ڤێ جارێ ژی (هشیار زێباری) ئه‌ندامێ مه‌كته‌با سیاسی دێ سه‌رپه‌رشتیا وێ لژنێ كه‌ت”.

206

ئه‌ڤرۆ:

 

هژمارا لایه‌نێن سیاسی ئه‌وێن خوه‌ ژ هه‌لبژارتنێن پێشوه‌خت یێن ئیراقێ ڤه‌كێشای به‌ر ب زێده‌بوونێ دچن، چاڤدێره‌كێ پرۆسا هه‌لبژارتنان ژی دبێژیت، ئه‌و خوه‌كێشان یا سیاسی یه‌ نه‌كو قانوونی، دیاركر ژی كو خوه‌ڤه‌كێشانا لایه‌نێن سیاسی ژ هه‌لبژارتنان هیچ كاریگه‌ری ل سه‌ر پرۆسا هه‌لبژارتنان نابیت.

هۆگر چه‌تۆ، رێكخه‌رێ تۆرا (شه‌مس) بۆ چاڤدێریا هه‌لبژارتنان گۆت” هه‌تا نوكه‌ 26 لایه‌نێن سیاسی خوه‌ڤه‌كێشانا خوه‌ ژ هه‌لبژارتنێن داهاتی یێن ئیراقێ یا راگه‌هاندی و دێ پایكۆتا وێ پرۆسێ كه‌ن، به‌لێ ئه‌ڤه‌ خوه‌ڤه‌كێشانا قانوونی نینه‌، به‌لكو زێده‌تر خوه‌ڤه‌كێشانه‌كا سیاسی یه‌ ژبه‌ركو ل هه‌یڤا خزیرانا بۆری كۆمسیۆنا بلند یا هه‌لبژارتنان ل ئیراقێ ده‌مێ هه‌فتیه‌كێ ده‌لیڤه‌ دابوو هه‌موو به‌ربژاران، یێ دخوازیت خوه‌ ڤه‌كێشیت، به‌لێ د نوكه‌ دا بابه‌تێ خوه‌ڤه‌كێشانێ تنێ ئه‌وه‌ ئه‌و لایه‌ن پرۆپاگندا هه‌لبژارتنان بۆ خوه‌ ناكه‌ن، ئه‌گه‌ر نه‌ ژ روویێ قانوونی ڤه‌ 21 هه‌ڤپه‌یمانی یێن هاتینه‌ تۆماركرن و 109 پارتێن سیاسی دێ پشكداریێ د هه‌لبژارتنان دا كه‌ن، بۆ هه‌لبژارتنێن داهاتی ژی سێ هزار و 249 به‌ربژار یێن هه‌ین”.

هۆگری گۆت ژی” ژوان به‌ربژارێن هه‌لبژارتنان 953 د چارچۆڤێ هه‌ڤپه‌یمانیان دێ پشكداریێ د هه‌لبژارتنان دا كه‌ن، هه‌روه‌سا هزار و 501 به‌ربژار خوه‌ ل سه‌ر لایه‌نێن سیاسی ڤه‌ هه‌لبژارتیه‌ و 789 به‌ربژار وه‌كو تاكه‌س د پشكدارن د پرۆسێ دا، هه‌روه‌سا ژ سه‌رجه‌مێ سێ هزار و 249 به‌ربژارێن هه‌لبژارتنێن پێشوه‌خت یێن جڤاتا نوونه‌ریچن ئیراقێ، 951 به‌ربژار ئافره‌تن، ئه‌و به‌ربژارێن پشتی ئه‌نجامدانا تیرۆپشكێ ناڤ و هژمارا هه‌ر به‌ربژاره‌كی دێ چیته‌ سه‌ر پسۆلا ده‌نگدانێ، ئانكو ئه‌و به‌ربژار یان حزب خوه‌ ڤه‌كێشیت یان خوه‌ نه‌ڤه‌كێشیت ناڤێ وی دێ هه‌ر مینیت و تنێ دشێن پرۆپاگندا هه‌لبژارتنان نه‌كه‌ن، ئه‌گه‌ر نه‌ هیچ كاریگه‌ری ل سه‌ر پرۆسا هه‌لبژارتنان نابیت”.

ل دۆر وێ چه‌ندێ هه‌كه‌ بایكۆتا لایه‌نان به‌رده‌وام بیت، ئایا كاریگه‌ری ل سه‌ر پاشخستنا پرۆسا هه‌لبژارتنان نابیت، رۆهنكر” هه‌تا نوكه‌ ئه‌وا دیار دێ هه‌لبژارتن د ده‌مێ خوه‌ دا هێنه‌ ئه‌نجامدان، ئه‌و لایه‌نێن دێ بایكۆتا هه‌لبژارتنان ژی كه‌ن، تنێ دێ كاریگه‌ریا وان ل سه‌ر رێژه‌یا پشكداریێ د هه‌لبژارتنان دا هه‌بیت و نابیته‌ هۆكار بۆ په‌كخستنا پرۆسا هه‌لبژارتنان”.

 

ئه‌ڤرۆ:

شیره‌كارێ سه‌رۆكێ حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ بۆ كاروبارێن وزێ راگه‌هاند، وه‌زاره‌تا سامانێن سروشتی كار بۆ ب ده‌زگه‌هكرنا خوه‌ دكه‌ت و بریاره‌ كۆمپانیه‌كا نیشتمانی د بوارێ په‌ترۆلێ دا بهێته‌ دامه‌زراندن، كو ب وێ چه‌ندێ دێ داهاتێ هه‌رێما كوردستانێ زێده‌ بیت و كه‌رتێ په‌ترۆلێ ژی د هه‌موو بواراندا دێ هێته‌ رێكخستن.

د. بێوار خنسی، شیره‌تكارێ سه‌رۆكێ حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ بۆ كاروبارێن وزێ گۆت” وه‌زیرێ سامانێن سروشتی كار دكه‌ت بۆ ده‌زگه‌هكرنا وه‌زاره‌تا سامانێن سروشتی ب گۆره‌ی قانوونا په‌ترۆل و غازێ ل هه‌رێما كوردستانێ كو ل سالا 2007 هاتیه‌ ده‌ركرن، كو ئه‌و وه‌زاره‌ت ژ حه‌فت ده‌زگه‌هێن گه‌له‌ك گرنگ پێكهاتیه‌ ئه‌وژی رێكخستنا پرۆسا په‌ترۆلێ و لێگه‌ریانا په‌ترۆلێ و ڤه‌دیتن و ده‌رئێنان و ڤه‌گوهاستن و پالاوتن، ئه‌ڤه‌ ژی ب رێیا دامه‌زراندنا كۆمپانیه‌كا نوو بۆ وێ چه‌ندێ هه‌ر ئێك ب كارێ خوه‌ رابیت، بێگومان ئه‌ڤه‌ ژی وه‌دكه‌ت كار ب جوانی بهێنه‌ رێكخستن و ب ڤێ چه‌ندێ دێ داهاتێ هه‌رێما كوردستانێ زێده‌ بیت”.

خنسی پتر رۆهنكر” هه‌كه‌ حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ كۆمپانیا نیشتمانی یا په‌ترۆلێ دامه‌زراندبا كو ناڤێ وێ كۆمپانیا (كیبكۆ) یه‌، و وێ كۆمپانیێ كارێن خوه‌ ب رێكوپێكی ب رێڤه‌بربان و ئه‌و 450 هزار به‌رمیلێن په‌ترۆلێ یێن نوكه‌ دهێنه‌ به‌رهه‌مئینان، داهاتیێ 80 هزار به‌رمیلێن په‌ترۆلێ بۆ وێ بوون، كو داهاته‌كێ زۆر بوو و دشیا ل گه‌ل كۆمپانیێن جیهانی وه‌كو (شێل و تۆته‌ل) ببیته‌ هه‌ڤپشك و ل ده‌رڤه‌ی هه‌رێما كوردستانێ ژی كار بكه‌ت، كو نوكه‌ دشیا زێده‌تر هاریكاریا هه‌رێمێ بكه‌ت دده‌مێ ته‌نگاڤیاندا و نوكه‌ ژی باشه‌ كار ل سه‌ر بهێته‌ كرن و ئه‌ڤه‌ كاره‌كێ گرنگه‌ و دێ كارێ په‌ترۆلێ رێكئێخیت و دێ رۆهنتر ژی بیت، چونكی ئه‌و كۆمپانیه‌ نه‌كو تنێ دا كارێ ده‌رئینانێ كه‌ت، به‌لكو دا په‌ترۆلێ ژ ب پیشه‌سازی كه‌ت، چونكی هه‌كه‌ بهایێ به‌رمیله‌كا په‌ترۆلێ ب 76 دۆلاران بیت، هه‌كه‌ ببیته‌ پیشه‌سازی، حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ دێ گه‌له‌ك ژ وی بهای زێده‌تر پاره‌ ب ده‌ست كه‌ڤیت”.

ناڤبری به‌حسێ وێ چه‌ندێ ژی كر كو بریاره‌ سێ كۆمپانی بهێنه‌ دروستكرن، كو ئێك ژوان یا به‌رهه‌مئینانێ یه‌ و یا دویێ یا پالاوتنێ یه‌ و یا سیێ ژی یا لێگه‌ریانێ یه‌ ل دووڤ په‌ترۆلێ، ئه‌ڤه‌ ژی هاریكاریه‌كا باشه‌ بۆ ب رێڤه‌برنا كه‌رتێ په‌ترۆلا هه‌رێمێ و دێ بیته‌ ئه‌گه‌ر داهاتیێ هه‌رێمێ زێده‌ ببیت، چونكی ل ده‌مێ بۆری دا ژ ئه‌گه‌رێ ئه‌و قه‌یرانێن دروست بووین، ئه‌ڤ چه‌نده‌ نه‌هاته‌ كرن، به‌لێ د نوكه‌ دا كار یێ ل سه‌ر دهێته‌ كرن، ب ڤێ چه‌ندێ ژی ئابوورێ هه‌رێما كوردستانێ دێ زێده‌تر سه‌ربخوه‌ بیت”.

ئه‌ڤرۆ:

ئه‌ندامه‌كێ سه‌ركردایه‌تیا پارتی دیموكراتی كوردستان راگه‌هاند، مه‌ به‌رهه‌ڤیه‌كا باش بۆ هه‌لبژارتنان یا كری و ئه‌ڤ هه‌لبژارتنه‌ د به‌رژه‌وه‌ندیا حزبێن مه‌زن دایه‌، به‌لێ ل ئیراقێ ره‌وش یا گونجای نینه‌ بۆ هه‌لبژارتنان، له‌وما چه‌ند لایه‌نان خوه‌ ژ ڤه‌كێشایه‌.

عه‌لی عه‌ونی، ئه‌ندامێ سه‌ركردایه‌تیا پارتی و به‌رپرسێ لقێ هه‌شت ل زاخۆ گۆت” مه‌ به‌رهه‌ڤیه‌كا باش بۆ هه‌لبژارتنێن داهاتی یا كری و مه‌ ده‌ست ب چالاكیێن خوه‌ ژی كریه‌، به‌لێ ڤان هه‌لبژارتنان جوداهی ل گه‌ل هه‌لبژارتنێن بۆری یا هه‌ی، چونكه‌ هه‌ر ده‌ڤه‌ره‌ك یا بوویه‌ بازنه‌ك و ئه‌ڤه‌ ژی د به‌رژه‌وه‌ندیا حزبێن مه‌زن دایه‌ كو ئه‌و دیچ ده‌نگان بده‌ستڤه‌ئینن، مه‌ پێشتر ژی ئه‌ڤ چه‌نده‌ راگه‌هاندبوو، به‌لێ حزبێن بچووك پشكداری كر و نوكه‌ هه‌ست دكه‌ن كو دێ د زیاندار بن”.

وی ئه‌ندامێ سه‌ركردایه‌تیا پارتی گۆت ژی” ئه‌م ل هه‌موو ده‌مان بۆ هه‌لبژارتنان د به‌رهه‌ڤین و ل هه‌رێما كوردستانێ مه‌ كێشه‌ نینه‌، به‌لێ ل ئیراقێ ئه‌و كێشه‌ یا هه‌ی و ره‌وش یا گونجای نینه‌، چونكه‌ د نوكه‌ دا چه‌ك یێ دده‌ستێ هێزێن میلیشیا ندا و سێ لایه‌نان ژی خوه‌ ژ هه‌لبژارتنێن داهاتی یا ڤه‌كێشای و پشكداریێ ناكه‌ن، چونكه‌ دزانن د به‌رژه‌وه‌ندیا وان دانابیت و دێ زیاندار بن، له‌وما پشكداریێ ناكه‌ن”.

زێده‌تر گۆت” دبیت هنده‌ك لایه‌نێن دی ژی ڤه‌كێشانا خوه‌ ژ هه‌لبژارتنێن داهاتی رابگه‌هینن، چونكه‌ لایه‌نه‌كێ وه‌كو ره‌وتێ سه‌دری كو خوه‌ ڤه‌كێشای، كاریگه‌ری دێ هه‌بیت، ژبه‌ر وێ چه‌ندێ هه‌ست دكه‌ن ئه‌و هه‌لبژارتنه‌ یا زه‌لال نابیت، له‌وما ناخوازن پشكداریێ بكه‌ن”.

ئامێدیێ‌، مه‌حمود نهێلی:

هێزێن پێشمه‌گه‌رێ كوردستانێ‌ ل چارچه‌لا ل چیایێ‌ مه‌تینا د ده‌مێ‌ ئه‌ركی دا راستی هێرشه‌كا چه‌كدارێن په‌كه‌كێ‌ بوون و چ زیان نه‌گه‌هشتنێ‌.

فه‌ریق جه‌مال محه‌مه‌د، سه‌رۆك ئه‌ركان ل وه‌زاره‌تا پێشمه‌رگه‌ی بو رۆژناما ئه‌ڤرۆ دیار كر، سپێده‌هیا دوهی 24/7/2021 چه‌كدارێن په‌كه‌كێ‌ ته‌قه‌ ل هێزێن پێشمه‌رگه‌ی ل چیایێ‌ مه‌تینا ل سنوورێ‌ قه‌زا ئامێدیێ‌ كریه‌ و گۆت: “ئه‌ڤه‌ چه‌ندین جاره‌ چه‌كدارێن په‌كه‌كێ‌ ته‌قێ‌ ل هێزێن پێشمه‌رگه‌ی دكه‌ن، پێشمه‌رگه‌ پارێزڤانێ‌ خاكا هه‌رێما كوردستانێ‌ یه‌ و مافێ‌ وانه‌ ل هه‌ر جهه‌كێ‌ هه‌رێما كوردستانێ‌ بیت ب پارێزیت”.

ناڤهاتی دیار ژی كر، ژ ئه‌گه‌رێ‌ شه‌ڕێ‌ د ناڤبه‌را په‌كه‌كێ‌ و توركیا دا هژماره‌كا زۆرا گوندێن ده‌ڤه‌رێ‌ هاتینه‌ به‌ردان و خه‌لكێ‌ وان ده‌ڤه‌ران ئاواره‌ بووینه‌.

فه‌ریق جه‌مال محه‌مه‌د ئاشكرا ژی كر كو په‌كه‌كه‌ رێزێ ل سه‌روه‌ریا هه‌رێما كوردستانێ‌ ناگریت و بوویه‌ ئه‌گه‌ر كو سوپایێ‌ توركیا سنۆرێن هه‌رێما كوردستانێ‌ ده‌رباز بكه‌ت.

ئه‌ڤرۆ، سالار محه‌مه‌د دۆسكی:

به‌رپرسێ‌ لقا پێنچ یا پارتی دیموكراتی كوردستان ل به‌غدا، راگه‌هاند، به‌رهه‌ڤیێن تمام هاتینه‌كرن بۆ هه‌لبژارتنێن داهاتی ل ئیراقێ‌ و پارتی به‌ربژار ل به‌غدا یێن هه‌ین و ب هیڤی نه‌ دێ‌ ده‌نگێن باش بده‌ست ڤه‌ ئینن، ل  هه‌لبژارتنێن بۆری ژی دا گه‌له‌ك ره‌وشه‌نبیر و كه‌ساتیێن توركمان و عه‌ره‌ب ده‌نگدایه‌ به‌ربژارێن كورد.

شوان محه‌مه‌د تاها، به‌رپرسێ‌ لقا پێنچ یا پارتی دیموكراتی كوردستان ل به‌غدا بۆ رۆژناما (ئه‌ڤرۆ) گۆت” هه‌ر هه‌لبژارتنه‌كا بهێته‌كرن ئارمانج ژێ‌ ئه‌وه‌ به‌رنامێ‌ حوكمه‌تێ‌ بهێته‌دانان و  حوكمه‌ت دهێته‌ گوهۆرین وه‌ك پروسه‌كا دیموكراتی و گوهۆرین به‌ر ب پێشڤه‌برنا وه‌لاتی، لێ‌ ل ئیراقێ‌ هه‌تا ئاسته‌كی ئاسته‌نگ یێن هه‌ین ژ روویێ‌ سیاسی، ئابووری، ئێمناهیێ‌ ڤه‌ د ره‌وشه‌كا نه‌ ساخله‌م دایه‌، وه‌كو پارتی ئه‌م د ئاماده‌باشیێ‌ داینه‌ بۆ هه‌لبژارتنان نه‌ بتنێ‌ ل كوردستانێ‌، به‌لكو ل ده‌ڤه‌رێن كورستانی یێن ده‌رڤه‌ی ئیدارا هه‌رێمێ‌ و ل به‌غدا”.

به‌رپه‌رسێ‌ لقا پێنچ یێ‌ پارتی ئه‌و ژی گۆت” هه‌لبژارتنێن ڤێجارێ د جودانه‌ ژ هه‌لبژارتنێن سالێن بۆری و بۆ جارا ئێكێ‌ یه‌ ل ئیراقێ‌ وهه‌رێما كوردستانێ‌ دهێته‌ په‌یره‌وكرن و كارتێكرن دێ‌ هه‌بیت و پێشبینی دهێـته‌كرن كو گوهۆرینه‌كا ریشه‌یی بهێته‌ پێش”.

پتر رۆهنكر” ل دووف وی به‌رنامێ‌ ژلایێ‌ سه‌ركرداتیا پارتی دیموكراتی كوردستان ڤه‌ هاتیه‌ دانان وه‌ك پارتی خودان پێگه‌هه‌كێ‌ ب هێزین و خودان شه‌نگسته‌كێ‌ موكمین و ل دووف وی شه‌نگسته‌ی پارتی به‌ر ب پێشڤه‌چوونێ‌ یه‌”.

زێده‌تر گۆت” ل هه‌ر دو باژێرێن به‌غدا و كوت مه‌ ده‌نگده‌ره‌كێ‌ باش یێ هه‌ی و بهیڤی نه‌ وه‌كو پارتی ده‌نگێن باش ب ده‌ست خوه‌ ڤه‌ بینن ل ڤان هه‌ر دو باژێران و نه‌بتنێ‌ ده‌نگده‌رێ‌ كورد مه‌ هه‌یه‌، به‌لكو ده‌نگده‌رێ‌ عه‌ره‌ب و توركمان ژی مه‌ یێ هه‌ی كو ده‌نگی دده‌ته‌ به‌ربژارێن پارتی، چونكه‌ ئه‌زموونا هه‌رێما كوردستانێ‌ یا دلخوه‌شكه‌ر و سه‌ركه‌فتی یه‌ و خه‌لكه‌كی چاڤ ل سه‌ر هه‌یه‌ و ئه‌ڤه‌ فاكته‌ره‌كێ‌ گرنگه‌ بۆ ده‌نگده‌رێن نه‌ته‌وێن دی و د هه‌لبژارتنێن بۆری دا گه‌له‌ك وه‌لاتیێن عه‌ره‌بێن ده‌نگێ‌ خوه‌ دا به‌ربژارێن كورد و ئه‌ڤ رێژه‌ یا دیار و به‌رچاف بوو”.

ل دو رێككه‌فتنا ره‌وتا سه‌دری ل گه‌ل پارتی دیموكراتی كوردستان، به‌رپرسێ‌ لقا پێنج یا پارتی ل به‌غدا دبێژیت” پشتی هه‌وا هه‌لبژارتنان هه‌ر لایه‌نه‌كێ‌ سیاسی یێ‌ ئازاده‌ رێككه‌فتنێ‌ ل گه‌ل چ لایه‌نه‌كێ‌ دی بكه‌ت، لێ‌ ئه‌نجامدانا رێككه‌فتنا پارتی ل گه‌ل هه‌ر لایه‌نه‌كی مه‌به‌ست ژێ‌ نه‌ ئه‌وه‌ بۆ گڤاشتنێ‌ بیت ل سه‌ر لایه‌نه‌كێ‌ دی، به‌لكو مه‌به‌ستا هه‌ره‌ سه‌ره‌كی ئه‌وه‌ به‌رژوه‌ندیا ملله‌تێ‌ كورد ل به‌رچاڤ بهێته‌ وه‌رگرتن”.

ل دۆر وه‌رگرتنا پۆستێن سه‌رۆكاتیا كۆمارێ یان سه‌رۆكاتیا جڤاتا نوونه‌ران ژلایێ‌ پارتی دیموكراتی كوردستان ڤه‌ پشتی هه‌لبژارتنان، ناڤبری گۆت” نوكه‌ گه‌له‌ك زوویه‌ به‌حسێ‌ وه‌رگرتنا ڤان پۆستان بهێته‌كرن و ئه‌ڤ بابه‌ته‌ دێ‌ هێته‌ پاشخستن بۆ پشتی هه‌لبژارتنان”.

ئه‌ڤرۆ:

دو سال ل سه‌ر ژیێ كابینا نه‌هێ یا حوكمه‌تا هه‌رێمێ ده‌ربازبوون، كو ل ده‌ستپێكێ خزمه‌تگوزاریێن زێده‌تر و ئه‌نجامدانا چاكسازیێ كربوو كارناما خوه‌.

مه‌سرور بارزانی، ل 10 ته‌مووزا 2019 وه‌كو سه‌رۆكێ حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ، سویندا قانوونی خواند، سه‌ره‌رای چه‌ندین ئاسته‌نگ و قه‌یرانێن دارایی، به‌لێ نه‌بوونه‌ گرفت ل به‌رده‌م ئه‌نجامدانا چاكسازیێ و رێكخستنا ژێده‌رێن داهاتی، به‌ری هه‌موویان ژی رێكخستنا باج و ده‌رامه‌تێن گشتی و ده‌روازێن سنووری.

سه‌رۆكێ حوكمه‌تا هه‌رێمێ، ل چه‌ندین هه‌لكه‌فتێن جودا دا، د گۆتارێن خوه‌ دا ئاماژه‌ ب وێ چه‌ندێ كر، ئه‌وا وان كری پێگیریێن كۆمپانیانه‌، كو چه‌ندین ساله‌ خوه‌ ژ دانا باجێ ڤه‌دزی، نوكه‌ یێن هاتینه‌ نه‌چاركرن باجێ بده‌ن.

مه‌سرور بارزانی دووپاتكر، ژ نوكه‌ و وێڤه‌ ژێده‌رێن داهاتی ل هه‌رێما كوردستانێ دێ هێنه‌ هه‌مه‌جۆركرن و ئێدی تنێ پشت به‌ستن ب داهاتێ په‌ترۆلێ ناهێته‌ كرن، ب هه‌مان شێوه‌ گرنكی ب كه‌رتێن دی ژی دێ هێته‌ دان، وه‌كو چاندن و به‌رئێنان ودامه‌زراندنا كارگه‌هێن جودا.

هه‌ر د وی چارچۆڤه‌ی دا، د ده‌مێ دو سالێن بۆری یێن ژیێ كابینا نه‌هێ دا، چه‌ندین كارگه‌هێن مه‌زن بۆ ب بازاركرنا گه‌نمێ جوتیارا و ده‌ڤه‌را پیشه‌سازیا خۆراكی و كارگه‌ها تایبه‌ت ب ساخكرنا به‌روبۆمێ پتاتان یێن هاتینه‌ دامه‌زراندن، ئه‌و كارگه‌هێن پێشتر ژی هاتینه‌ دامه‌زراندن و ژ كاری راوه‌ستاین، جاره‌كا دی كه‌فتنه‌ كاری، وه‌كو كارگه‌ها دوشاڤا باجانان ل هه‌ریر و شاره‌زوور. ب كارخستنا وان كارگه‌هان د چارچۆڤێ ستراتیژیه‌تا كابینا نه‌هێ یا حوكمه‌تا هه‌رێمێ یه‌، كو ئاسانكاری بۆ وه‌به‌رئێنه‌ران و خودان كارگه‌هان دكه‌ت، ب تایبه‌تی ژی ئه‌و كارگه‌هێن كاری ل سه‌ر ساخكرنا به‌رهه‌مێ جوتیاران دكه‌ن.

ئێك ژ وان كه‌رتێن دی یێن سه‌رۆكێ حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ، به‌رده‌وام دووپاتیێ ل سه‌ر دكه‌ت، كه‌رتێ رێ و پرا و ڤه‌گوهاستنێ یه‌، وه‌كو وی ب خوه‌ ئاماژه‌ پێكری، بربرا پشتا لڤێنێن بازرگانیه‌، بۆ وێ چه‌ندێ ژی هه‌تا نوكه‌ چه‌ندین پرۆژێن ستراتیژی و مه‌زن ل هه‌رێما كوردستانێ د ڤی بیاڤی دای ێن هاتینه‌ بجهئینان.

كه‌رتێ ساخله‌میێ ئێك بوو ژ وان كه‌رتێن جهێ گرنگیا سه‌رۆكێ حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ و كابینا نه‌هێ بوو، ل ده‌ستپێكا به‌لاڤبوونا په‌تایا كورۆنایێ ل هه‌رێما كوردستانێ، د گۆتاره‌كێ دا، مه‌سرور بارزانی، سه‌رۆكێ حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ راگه‌هاند” سه‌لامه‌تیا گیانێ وه‌لاتیان و ساخله‌میا وان ل سه‌ر هه‌می تشته‌كی یه‌ و پێدڤیه‌ وه‌لاتیێن خوه‌ ژ وێ په‌تایێ بپارێزین”، ل گه‌ل به‌رهنگاریا په‌تایا كورۆنایێ ژی، چه‌ندین نه‌خوه‌شخانێن نوو ل هه‌رێما كوردستانێ هاتنه‌ ڤه‌كرن.

كاره‌كێ دی یێ گرن گیێ كابینا نه‌هێ یا حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ، ئه‌وه‌ كو سه‌رۆكێ حوكمه‌تێ شیایه‌ تیمه‌كا حكومی یا ب هێز پێك بینیت، كو سه‌ره‌رای حوكمه‌ت ب هه‌ڤپه‌یمانیا سێ لایه‌نێن سه‌ره‌كی یا هاتیه‌ پێكئینان، به‌لێ ب هه‌ماهه‌نگیه‌كا ب هێز كاركریه‌ و چارچۆڤێ حزبی ده‌ربازكریه‌، ئه‌ڤه‌ ژی ئاماژه‌كا رۆهنه‌ بۆ گونجاندنا تیما حوكمه‌تێ ل گه‌ل خواست و داخوازیێن وه‌لاتیان و پێشكێشكرنا خزمه‌تگوزاریێن پێدڤی.

ئێك ژ خالێن دی كو سه‌رۆكێ حوكمه‌تا هه‌رێمێ دووپاتی ل سه‌ر كری، گه‌هاندنا خزمه‌تگوزاریێن گشتی یه‌ بۆ ده‌رڤه‌ی سه‌نته‌رێ پارێزگه‌هان، د چارچۆڤه‌ی دا، خزمه‌تگوزاریێن ده‌رئینانا پاسپۆرتێ گه‌هشتنه‌ قه‌زایێن كۆیه‌، چه‌مچه‌مال، سۆران و بریاره‌ بهێنه‌ گه‌هاندن بۆ چه‌ند قه‌زایێن دی ژی، هه‌ڤده‌م ده‌رئینان و نووكرنا سالنامێن ترۆمبێلان و ده‌رئینانا مۆله‌تا شۆفێریێ د چارچۆڤێ وان ستراتیژیه‌تا دانه‌، ژبۆ وێ چه‌ندێ وه‌لاتی نه‌هێنه‌ نه‌چاركرن رێیه‌كا دوور ببرن تاكو بگه‌هنه‌ سه‌نته‌رێن پارێزگه‌هان.

ژ رویێ ب هێزكرنا په‌یوه‌ندیان ژی ل سه‌ر ئاستێ ناڤخوه‌یی و ئیراقێ و هه‌رێمی و نێڤده‌وله‌تی دا، سه‌رۆكێ حوكمه‌تێ به‌رده‌وام دووپات كریه‌، كوردستانه‌كا ب هێز پێدڤی ب په‌یوه‌ندیه‌كا ب هێز یا هه‌ی ل گه‌ل وه‌لاتێن جیران و جڤاكێ نێڤده‌وله‌تی، د ڤی چارچۆڤه‌ی دا چه‌ندین دیداریچن گرنگ یێن هاتینه‌ ئه‌نجامدان.

ئه‌ڤرۆ:

جوی هود جێگرێ وه‌زیرێ ده‌رڤه‌ یێ ئه‌مریكا بۆ كاروبارێن رۆژهه‌لاتا ناڤین راگه‌هاند كو هێزێن ئه‌مریكا یێن ل سووریێ و رۆژئاڤایێ كوردستانێ ژ به‌ر شه‌رێ ل دژی تیرۆرێ چووینه‌ وێرێ و بێگومان هه‌تا نها ژی شه‌رێ ل دژی داعشێ و رێكخراوێن دی یێن تیرۆرستی ب دژواری به‌رده‌وام دكه‌ت و ژ به‌ر هندێ ژی هێزێن ئه‌مریكا دێ ل سووریێ و رۆژئاڤایێ كوردستانێ مینن و ئه‌مریكا هێزێن خوه‌ ل وان ده‌ڤه‌ران ڤه‌ناكێشیت.

جێگرێ وه‌زیرێ ده‌رڤه‌ یێ ئه‌مریكا ئه‌و یه‌ك ژی دیار كر كو ره‌وشا ژیانا وه‌لاتیان ژی ل سووریێ و رۆژئاڤایێ كوردستانێ گه‌له‌ك خرابه‌ و پێدڤیا وان ب هاریكاریێن مرۆڤی هه‌نه‌، ژ به‌ر هندێ ژی پێدڤیه‌ هێزێن مه‌ ل وان ده‌ڤه‌ران بمینن دا بشێن هاریكاریا خه‌لكێ سڤیل بكه‌ن و گۆت: (ره‌وشا سووریێ گه‌له‌ك خرابه‌، مه‌ترسیا كریارێن تیرۆرستی ل هه‌موو ده‌ڤه‌رێن سووریێ هه‌یه‌، ب تایبه‌تی ژی رێكخراوا تیرۆرستی یا داعشێ د ڤان چه‌ند مه‌هێن دووماهیێ دا جاره‌كا دی خوه‌ ب رێكخستن كریه‌ و دشێت ده‌ست ب كریارێن تیرۆرستی بكه‌ت، وی ده‌می دێ مه‌ترسی ل سه‌ر ژیانا هه‌موو وه‌لاتیان ل باكورێ سووریێ هه‌بیت، ژ به‌ر هندێ ژی بۆ پاراستنا وان وه‌لاتیان دێ هێزێن ئه‌مریكا جارێ ل باكورێ سووریێ مینن و د به‌رنامێ مه‌ دا نینه‌ هێزێن خوه‌ ڤه‌كێشین).

ل دۆر ئه‌گه‌رێ ئۆپه‌راسیۆنه‌كا دی یا توركیا ل باكورێ سووریێ ژی ناڤهاتی راگه‌هاند كو وان به‌ری نها هۆشداری داینه‌ توركیا كو ب چو ره‌نگه‌كێ رێ ناده‌ن توركیا ده‌ست ب ئۆپه‌راسیۆنه‌كا دی ل باكورێ سووریێ بكه‌ت، هه‌روه‌سا ئه‌مریكا نه‌رازیبوونا خوه‌ ل هه‌مبه‌ر كریارێن گرۆپێن سه‌ر ب توركیا ل عه‌فرینێ و ده‌ڤه‌رێن دی یێن باكورێ سووریێ دیار كریه‌ و بۆ به‌رپرسێن توركیا دیار كریه‌ كو ئه‌و ب چو ره‌نگه‌كێ رێ ناده‌ن ئێدی توركیا ل ژێر ناڤێ شه‌رێ ل دژی تیرۆرێ ده‌ست ب ئۆپه‌راسیۆنه‌كا دی ل باكورێ سووریێ بكه‌ت.

website security
WP Facebook Auto Publish Powered By : XYZScripts.com