ب، سه‌رجان مه‌حمود:

پتر ژ دوسه‌د كه‌سایه‌تیێن به‌رنیاس یێن توركیا و باكورێ كوردستانێ پشته‌ڤانیا خوه‌ بۆ بانگه‌وازیا ده‌میرتاشی دیار كرن كو به‌ری نها داخواز كربوو په‌كه‌كه‌ ده‌ستان ژ چه‌كی به‌رده‌ت و راگه‌هاندن كو دڤێت ئۆپۆزسیۆنا توركیا ژی پشته‌ڤانیێ ل بانگه‌وازیا ده‌میرتاشی بكه‌ت.

202 رۆژنامه‌ڤان، نڤیسه‌ر، هونه‌رمه‌ند و كه‌سانێن ئه‌كادیمی د داخۆیانیه‌كا هه‌ڤپشك دا داخواز ژ سازی و ده‌زگه‌هێن سڤیل كرن كو پشته‌ڤانیا داخۆیانیا سه‌لاحه‌دین ده‌میرتاشی بكه‌ن كو به‌ری نها گۆتبوو، ئه‌ز دخوازم په‌كه‌كه‌ شه‌رێ ل هه‌مبه‌ر توركیا ب ته‌مامی راوه‌ستینیت و ده‌ستان ژ چه‌كی به‌رده‌ت و دڤێت سیاسه‌ت ژ توندوتیژیێ دوور بكه‌ڤیت و پرسا كورد ب دیالۆگێ و ئاشتیێ بهێته‌ چاره‌سه‌ركرن.

پشتی داخویانیا ده‌میرتاشی 202 كه‌سایه‌تیێن دیار یێن باكورێ كوردستانێ و توركیا ب داخۆیانیه‌كا هه‌ڤپشك راگه‌هاندن كو ئه‌و پشته‌ڤانیێ ل داخوازا سه‌لاحه‌دین ده‌میرتاشی دكه‌ن و ژ په‌كه‌كێ و هه‌موو ئالیێن چه‌ك د ده‌ستێ وان دایه‌ دخوازن كو شه‌ری راوه‌ستینن و هێڤیدارن په‌كه‌كه‌ ئێدی ده‌ستان ژ چه‌كی به‌رده‌ت و شه‌ڕێ نها ب ته‌مامی بهێته‌ راگرتن، چونكی هه‌كه‌ كاره‌ك وه‌سا هاته‌ كرن وی ده‌می زه‌مینه‌ بۆ هندێ خوه‌ش دبیت كو پرسا كوردی و هه‌موو پرسێن دی یێن توركیا ژی دوور ژ شه‌ڕی بهێنه‌ چاره‌سه‌ركرن.

موراد سابونجو یه‌ك ژ نڤیسه‌ر و رۆژنامه‌ڤانێ ناسكری یێ توركیا د ڤێ مژارێ دا راگه‌هاند كو ئه‌و ب ته‌مامی پشته‌ڤانیا داخۆیانی و بانگه‌وازیا ده‌میرتاشی دكه‌ن و گۆت: (ب سالانه‌ ل توركیا د ناڤبه‌را په‌كه‌كێ و توركیا دا شه‌ڕ هه‌یه‌ و ئه‌زموونێن چه‌ندین سالێن بۆری ژی سه‌لماندن كو پرسا كورد ب شه‌ڕی چاره‌سه‌ر‌ نابیت، شه‌ڕ زیانێن مه‌زن گه‌هانده‌ گه‌لێ كورد و گه‌لێ تورك و رێ ل به‌ر توندوتیژیێ ڤه‌دكه‌ت و بۆ ڤێ چه‌ندێ دڤێت كورد دوور ژ شه‌ڕی و ب سیاسه‌تێ بزاڤا چاره‌سه‌ر‌كرنا پرسا كوردی بكه‌ن و بۆ ڤێ چه‌ندێ بانگه‌وازیا ده‌میرتاشی د ره‌وشا نها دا گه‌له‌ك گرنگه‌ و دڤێت ئۆپۆزسیۆنا توركیا به‌رسڤه‌كا ئه‌رێنی بده‌ته‌ داخۆیانیا ده‌میرتاشی و پشته‌ڤانیا بانگه‌وازیا ده‌میرتاشی بكه‌ت، هه‌روه‌سا دڤێت په‌كه‌كه‌ ژی ب فه‌رمی پشته‌ڤانیا خوه‌ بۆ داخوازیا ده‌میرتاشی دیار بكه‌ت و ده‌ستان ژ چه‌كی به‌رده‌ت).

د ناڤ 202 نڤیسه‌ر، رۆژنامه‌ڤان، پارێزه‌ر و هونه‌رمه‌ندان دا كه‌سایه‌تیێن وه‌ك حه‌سه‌ن جه‌مال، سیاسه‌تمه‌دار فیكری ساخلار، موراد یێتكین، باسكن ئۆران و فیگه‌ن چالكوشو هه‌نه‌ و دهێته‌ چاڤه‌رێ كرن د رۆژێن دا‌هاتی دا هژماره‌ك دی ژ كه‌سایه‌تیێن به‌رنیاس ل توركیا و باكورێ كوردستانێ ب فه‌رمی پشته‌ڤانیا خوه‌ بۆ داخوازیا ده‌میرتاشی دیار بكه‌ن و ب فه‌رمی داخواز ژ په‌كه‌كێ بكه‌ن كو ده‌ستان ژ چه‌كی به‌رده‌ت.

ل ئالیێ دی كه‌مال كلچدار ئوغلۆ سه‌رۆكێ گشتی یێ پارتیا كۆماریا گه‌ل ژی د داخۆیانیه‌كێ دا پشته‌ڤانیا خوه‌ بۆ بانگه‌وازیا ده‌میرتاشی دیار كر كو و راگه‌هاند كو پێدڤیا توركیا ب ئاشتیێ هه‌یه‌، دڤێت چه‌ك بهێنه‌ بێده‌نگكرن، چونكی هه‌تا شه‌ڕ هه‌بیت پرسا كوردی و پرسێن دی یێن توركیا ناهێنه‌ چاره‌سه‌ركرن.

ئه‌ڤرۆ:

ئه‌ندامه‌كێ سه‌ركردایه‌تیا ئه‌نجوومه‌نێ نشتیمانی یێ كوردی ل سووریێ راگه‌هاند كو رژێما به‌شاری ب هه‌موو ره‌نگه‌كێ كار دكه‌ت دا جاره‌كا دی حوكمێ ل هه‌موو سووریێ بكه‌ت و هاتنا له‌شكرێ سووریێ بۆ رۆژئاڤایێ كوردستانێ دێ مه‌ترسیه‌كا خوه‌ یا مه‌زن بۆ كوردان هه‌بیت، چونكی رژێما به‌شاری جهێ باوه‌ریێ نینه‌.

فه‌یسه‌ل یوسف ئه‌ندامێ سه‌ركردایه‌تیا ئه‌نجوومه‌نێ نشتیمانی یێ كوردی ل سووریێ راگه‌هاند كو هاتنا له‌شكرێ سووریێ بۆ رۆژئاڤایێ كوردستانێ جهێ مه‌ترسیێ یه‌، چونكی رژێما به‌شاری دڤێت جاره‌كا دێ حوكمێ ل هه‌موو سووریێ بكه‌ت و هه‌تا نها ژی رژێما به‌شاری و به‌رپرسێن شامێ دانپێدان ب مافێن ره‌وا یێن گه‌لێ كورد ل سووریێ نه‌كرینه‌، ژ به‌ر هندێ ژی د ره‌وشه‌كا وه‌سا ئالۆز دا هاتنا له‌شكرێ سووریێ بۆ رۆژئاڤایێ كوردستانێ جهێ مه‌ترسیێ و گۆت: (هه‌موو وه‌لاتیێن كورد ل رۆژئاڤایێ كوردستانێ ژ هاتنا له‌شكرێ سووریێ دلگرانن، چونكی وه‌كو كورد ل سووریێ مه‌ ئه‌زموونه‌كا گه‌له‌ك خراب ل گه‌ل رژێما شامێ یا هه‌ی و ژ به‌ر هندێ ژی باوه‌ریا كوردان ب شامێ ناهێت و د ره‌وشا نها یا گه‌له‌ك ئالۆز دا هاتنا له‌شكرێ سووریێ د جهێ خوه‌ دا نینه‌).

ناڤهاتی ئه‌و یه‌ك ژی راگه‌هاند وان به‌ری نها ژی دیار كرینه‌ كو ئه‌و ل دژی هندێ نه‌ توركیا ده‌ست ب ئۆپه‌راسیۆنه‌كا نوو ل دژی رۆژئاڤایێ كوردستانێ بكه‌ت لێ مخابن یا نها هه‌سه‌ده‌ دكه‌ت ژی مه‌ترسیا خوه‌ بۆ كوردان هه‌یه‌، پێدڤیه‌ كورد بخوه‌ به‌رگریێ ژ ئاخا خوه‌ بكه‌ن، نیه‌تا رژێما سووریێ باش نینه‌، رژێما سووریێ ژ ده‌لیڤه‌كێ دگه‌ریت دا جاره‌كا دی هه‌موو رۆژئاڤایێ كوردستانێ بكه‌ته‌ ژێر كۆنترۆلا خوه‌، ژ به‌ر هندێ ژی وه‌كو ئه‌نجوومه‌نێ نشتیمانی ئه‌و ل دژی هندێ نه‌ كو هێزێن سووریێ ل رۆژئاڤایێ كوردستانێ بجه ببن.

ئه‌و یه‌ك د ده‌مه‌كێ دایه‌ كو به‌ری نها گه‌له‌ك ره‌وشه‌نبیر و نڤیسه‌رێن كورد ل رۆژئاڤایێ كوردستانێ ژی نه‌رازیبوونا خوه‌ ل هه‌مبه‌ر هاتنا له‌شكرێ سووریێ بۆ رۆژئاڤایێ كوردستانێ دیار كربوون و داخواز ژ هه‌ر دو جڤاتێن كوردی یێن رۆژئاڤایێ كوردستانێ كربوون كو هه‌موو ئاریشێن هه‌ی د ناڤبه‌را خوه‌ دا چاره‌سه‌ر بكه‌ن، چونكی تنێ كورد دشێن ده‌ڤه‌رێن خوه‌ بپارێزن و هاتنا له‌شكرێ سووریێ د ره‌وشه‌كا وه‌سا ئالۆز دا دێ زیانێن خوه‌ یێن مه‌زن بۆ كوردنا هه‌بن، چونكی رژێما سووریێ ل هه‌مبه‌ر ئێرشێن توركیا به‌رگریێ ل رۆژئاڤایێ كوردستانێ ناكه‌ت، رژێما به‌شاری به‌ری نها ژی سۆز دابوو كو دێ نه‌هێلن توركیا ئێرشی عه‌فرینێ كه‌ت، لێ ده‌مێ توركیا ئێرشی عه‌فرینێ كری له‌شكرێ سووریێ چو نه‌كرن و ژ به‌ر هندێ ژی دڤێت كورد باوه‌ریا خوه‌ ب له‌شكرێ سووریێ نه‌ئینن.

ئه‌ڤرۆ، هۆشه‌نگ تاجر:

له‌شكرێ سووریێ ب چه‌كێ گران ل پڕانیا ده‌ڤه‌رێن رۆژئاڤایێ كوردستانێ بجه بوویه‌ و فه‌رمانداره‌كێ هێزێن سووریا دیموكرات ژی دیار دكه‌ت كو ژ بلی رێككه‌فتنا ل گه‌ل رژێما به‌شاری وان چو رێیێن دی نه‌بوون و ل ئالیێ دی وه‌لاتیێن كورد ل رۆژئاڤایێ كوردستانێ ژ هاتنا له‌شكرێ سووریێ دلگرانن.

حه‌یده‌ر ره‌شید چاڤدێرێ سیاسی یێ رۆژئاڤایێ كوردستانێ بۆ ئه‌ڤرۆ دیار كر كو پشتی رێككه‌فتنا هه‌سه‌دێ و رژێما سووریێ نها له‌شكرێ سووریێ ل پڕانیا ده‌ڤه‌رێن رۆژئاڤایێ كوردستانێ بجه بوویه‌ و چه‌ند رۆژن ژی له‌شكرێ سووریێ سه‌نگه‌رێن نوو دروست دكه‌ن و چه‌كێن گران ژی ل گه‌له‌ك ده‌ڤه‌ران بجه كرینه‌ و گۆت: (وه‌كو وه‌لاتیێن كورد یێن رۆژئاڤایێ كوردستانێ ئه‌م ژ هاتنا له‌شكرێ سووریێ دلگرانین، چونكی هه‌تا نها ژی رژێما سووریێ دانپێدان ب مافێن ره‌وا یێن گه‌لێ كورد ل سووریێ نه‌كریه‌ و هه‌روه‌سا رۆژانه‌ به‌رپرسێن شامێ دبێژن دڤێت جاره‌كا دی ئه‌و حوكمێ ل هه‌موو سووریێ بكه‌ن، د ره‌وشه‌كا وه‌سا دا هاتنا له‌شكرێ سووریێ بێگومان دێ مه‌ترسیێن خوه‌ یێن مه‌زن بۆ رۆژئاڤایێ كوردستانێ هه‌بیت، چونكی نابیت ژ به‌ر توركیا كورد ل سووریێ ببنه‌ قوربانی و جاره‌كا دی بكه‌ڤنه‌ ژێر كۆنترۆلا رژێما به‌شاری ئه‌و یه‌ك ب چو ره‌نگه‌كێ ناهێته‌ قه‌بوولكرن).

ل ئالیێ دی فه‌رمانداره‌كێ هێزێن سووریا دیموكرات ژی بۆ ده‌زگه‌هێن راگه‌هاندنێ یێن سه‌ر ب رێڤه‌به‌ریا خوه‌سه‌ر راگه‌هاند كو ژ بلی رێككه‌فتنا ل گه‌ل شامێ چو رێیێن دی نه‌بوون و ئه‌و نه‌چار بوون كو ل گه‌ل شامێ رێككه‌فتنه‌كا سه‌ربازی ئیمزا بكه‌ن، رێككه‌فتنا نها یا د ناڤبه‌را هه‌سه‌دێ و شامێ دا رێككه‌فتنه‌كا سه‌ربازی یه‌ و رۆسیا ژی چاڤدێریا رێككه‌فتنێ دكه‌ت و ئارمانجا سه‌ره‌كی یا رێككه‌فتنا هه‌سه‌دێ و شامێ ژی بۆ هندێ یه‌ دا نه‌هێلن توركیا ئاخا سووریێ داگیر بكه‌ت.

هه‌مان فه‌رمانداری كو ناڤێ وی نه‌هاتیه‌ ئاشكرا كرن ئه‌و یه‌ك ژی دیار كریه‌ كو گه‌له‌ك پرسێن مه‌زن د ناڤبه‌را رێڤه‌به‌ریا خوه‌سه‌ر و شامێ دا هه‌نه‌ كو دڤێت ب رێیێن سیاسی بهێنه‌ چاره‌سه‌ركرن، لێ رێككه‌فتنا نها هاتیه‌ كرن تنێ سه‌ربازی یه‌ و ئارمانجا رێككه‌فتنێ ژی ئه‌وه‌ دا رۆژئاڤایێ كوردستانێ ژ ئێرشه‌كا نوو یا توركیا بهێته‌ پاراستن.

چاڤدێرێن سیاسی ژی دیار دكه‌ن كو ئه‌مریكا ژ ره‌وشا نها ل رۆژئاڤایێ كوردستانێ دلگرانه‌، ب تایبه‌تی ژی به‌ری چه‌ند رۆژان ئه‌مریكا هۆشداری دا هێزێن سووریا دیموكرات كو هاتنا له‌شكرێ سووریێ بۆ رۆژئاڤایێ كوردستانێ دێ بیته‌ ئه‌گه‌رێ ئالۆزیێن نوو ل ده‌ڤه‌رێ و دڤێت هێزێن سووریا دیموكرات خوه‌ ژ كاره‌كێ وه‌سا دوور بكه‌ت.

ئه‌و یه‌ك د ده‌مه‌كێ دایه‌ كو به‌ری چه‌ند رۆژان مه‌زلوم عه‌بدی فه‌رماندارێ گشتی یێ هێزێن سووریا دیموكرات ژی راگه‌هاند كو وان به‌ری نها گه‌له‌ك جاران داخواز ژ ئه‌مریكا كربوون كو نه‌هێلیت توركیا ده‌ست ب ئۆپه‌راسیۆنه‌كا نوو ل رۆژئاڤایێ كوردستانێ بكه‌ت لێ مخابن هه‌لوه‌ستێ ئه‌مریكا گه‌له‌ك لاواز بوو و ژ به‌ر هندێ ژی ئه‌و نه‌چار بووینه‌ كو ب چاڤدێریا رۆسیا رێككه‌فتنه‌كێ ل گه‌ل شامێ بكه‌ن دا له‌شكرێ سووریێ ژی ل گه‌ل هێزێن وان پێكڤه‌ به‌رگریێ ل ئاخا سووریێ و رۆژئاڤایێ كوردستانێ بكه‌ن.

ئه‌ڤ داخۆیانیا فه‌رماندارێ‌ گشتی یێ‌ هه‌سه‌دێ‌ د ده‌مه‌كێ‌ دایه‌ كو وه‌لاتیێن كورد یێن رۆژئاڤایێ كوردستانێ ژ هاتنا له‌شكرێ سووریێ دلگرانن و وه‌سا دبینن ئێدی له‌شكرێ سووریێ دێ مینن و ئه‌و یه‌ك ژی دێ بیته‌ مه‌ترسیه‌كا گه‌له‌ك مه‌زن ل سه‌ر پاشه‌رۆژا رۆژئاڤایێ كوردستانێ.

ئه‌ڤرۆ:

مه‌زلوم عه‌بدی فه‌رماندارێ گشتی یێ هێزێن سووریا دیموكرات راگه‌هاند كو له‌شكرێ سووریێ دێ ل ده‌ڤه‌رێن سنۆری یێن ل گه‌ل توركیا بجه بن و نها هێزێن سووریێ ل كۆبانێ و ده‌ڤه‌رێن دی بجه بووینه‌ ئارمانجا سه‌ره‌كی یا رێككه‌فتنا مه‌ و شامێ ژی بۆ هندێ یه‌ دا رێ نه‌ده‌ین توركیا ئاخا سووریێ و رۆژئاڤایێ كوردستانێ داگیر بكه‌ت.

پشتی ئاخڤتنا مه‌زلوم عه‌بدی هاته‌ زانین كو هێزێن رژێما سووریێ‌ ل كۆبانێ، تل رفعه‌تی، منبجێ و گه‌له‌ك ده‌ڤه‌رێن دی یێن سنۆری ل گه‌ل توركیا بجه بووینه‌ و هێزێن رژێما سووریێ ب چه‌كێن گران ل ده‌ڤه‌رێن ستراتیژی بجه بووینه‌ دا رێگریێ ل ئۆپه‌راسیۆنه‌كا نوو یا توركیا بۆ سه‌ر رۆژئاڤایێ كوردستانێ بكه‌ن.

ل ئالیێ دی ئاژانسا سپوتینگ یا رۆسیا ژی راگه‌هاند كو چه‌ند رۆژن رۆسیا هێزێن خوه‌ ل قامشلۆ، كۆبانی و چه‌ندین ده‌ڤه‌رێن دی یێن رۆژئاڤایێ كوردستانێ بجه كرینه‌ و ب تایبه‌تی ژی به‌ری دو رۆژان رۆسیا هێزه‌كا زێده‌ ل گه‌ل چه‌كێن گران بریه‌ باژێرێ كۆبانێ و ئه‌و یه‌ك ژی ئاماژه‌كه‌ بۆ توركیا كو ئه‌و رێ ناده‌ن توركیا ئێرشی وان ده‌ڤه‌ران بكه‌ت.

ئه‌و گوهۆرینێن ل رۆژئاڤایێ كوردستانێ و باكورێ سووریێ د ده‌مه‌كێ دا روو دده‌ن كو به‌ری جه‌ژنا قوربانێ ب سه‌رپه‌رشتیا رۆسیا رێككه‌فتنه‌ك د ناڤبه‌را رژێما سووریێ، هێزێن سووریا دیموكرات و هێزێن سه‌ر ب ئیرانێ ل سووریێ هاته‌ ئیمزاكرن و ل گۆر رێككه‌فتنێ ژی هه‌موو ئالی دێ ل گه‌ل رۆسیا پێكڤه‌ كار كه‌ن دا رێ نه‌ده‌ن توركیا ده‌ست ب چو ئۆپه‌راسیۆنێن نوو بكه‌ت و هه‌روه‌سا رژێما سووریێ سۆز دابوو هێزێن سووریا دیموكرات كو دێ هاریكاریا وان كه‌ت دا بشێن ل هه‌مبه‌ر هه‌ر ئێرشه‌كێ ژ ئالیێ توركیا ڤه‌ به‌رگریێ بكه‌ن.

عه‌لی كوچووك چاڤدێرێ سیاسی راگه‌هاند كو هاتنا هێزێن رژێما سووریێ بۆ رۆژئاڤایێ كوردستانێ پێنگاڤه‌ك گه‌له‌ك خرابه‌ و دێ پاشی ئه‌نجامێن خوه‌ یێن گه‌له‌ك خراب بۆ كوردان ل سووریێ هه‌بیت، چونكی ئه‌و هێزێن رژێما سووریێ كو نها ل رۆژئاڤایێ كوردستانێ بجه بووینه‌ پاشی ناچن و دێ وی ده‌می ئالۆزیێن مه‌زن روو ده‌ن، رۆسیا دێ پشته‌ڤانیێ ل مانا وان كه‌ت و كورد ژی نه‌شێن هێزێن سووریێ ژ ده‌ڤه‌رێن خوه‌ ده‌رخینن، ئه‌و یه‌ك ژی دێ بیته‌ مه‌ترسیه‌كا گه‌له‌ك مه‌زن بۆ پاشه‌رۆژا رۆژئاڤایێ كوردستانێ.

ناڤهاتی هه‌روه‌سا دیار دكه‌ت كو هاتنا هێزێن رژێما سووریێ بۆ رۆژئاڤایێ كوردستانێ دێ كارتێكرنه‌كا خوه‌ یا خراب ل خه‌لكی ژی كه‌ت، ژ به‌ر هندێ ژی ب جهێ هێزێن رژێما سووریێ پێدڤی بوو كو هێزێن سووریا دیموكرات و یه‌په‌گێ ل گه‌ل پێشمه‌رگێن رۆژ رێككه‌فتن كربا، چونكی پێشمه‌رگێن رۆژ هه‌موو خه‌لكێ رۆژئاڤایێ كوردستانێ نه‌ و پێشمه‌رگه‌ كوردن و برایێ وانن، باشتر بوو ب جهێ رژێما سووریێ پێشمه‌رگێن رۆژ ل وان ده‌ڤه‌ران هاتبانه‌ بجه كرن، لێ مخابن یا نها روو دای دێ پاشی ئه‌نجامێن خوه‌ یێن گه‌له‌ك خراب بۆ كوردان ل رۆژئاڤایێ كوردستانێ هه‌بیت.

ل ئالیێ دی دوهی به‌رپرسه‌كێ ئه‌مریكا ژی راگه‌هاند كو د زیندانێن رێڤه‌به‌ریا خوه‌سه‌ر دا نێزیكی ده‌ه هزار چه‌كێن داعشێ هه‌نه‌ و هه‌ر ئۆپه‌راسیۆنه‌كا توركیا دێ بیته‌ ئه‌گه‌رێ ئالۆزیێن نوو و ئه‌و یه‌ك د به‌رژه‌وه‌ندیا توركیا دا نینه‌ و دڤێت توركیا ده‌ست ب چو ئۆپه‌راسیۆنان نه‌كه‌ت.

ئه‌ڤرۆ:

ناڤه‌ندا چاڤدێریا مافێن مرۆڤی یا سووریێ راگه‌هاند كو ده‌مه‌كه‌ ئه‌مریكا هێزێن زێده‌ و چه‌كێ گران ل باكورێ سووریێ ئانكۆ ل وان ده‌ڤه‌رێن ل ژێر كۆنترۆلا هێزێن سووریا دیموكرات دا بجه دكه‌ت و هه‌روه‌سا ئه‌مریكا دڤێت هنده‌ك بنگه‌هێن نوو یێن سه‌ربازی ژی ل ده‌ڤه‌رێن ستراتیژی ل باكورێ سووریێ ئاڤا بكه‌ت.

ناڤه‌ندا چاڤدێریا مافێن مرۆڤی یا سووریێ راگه‌هاند كو هه‌ڤده‌م ل گه‌ل گه‌فێن توركیا یێن بۆ ده‌ستپێكرنا ئۆپه‌راسیۆنه‌كا سه‌ربازی ل باكورێ سووریێ، ئه‌مریكا سه‌ربازێن زیده‌تر ل گه‌ل چه‌كێ گران ل رۆژئاڤایێ كوردستانێ بجه دكه‌ت و هه‌روه‌سا ئه‌مریكا كار بۆ ئاڤاكرنا هنده‌ك بنگه‌هێن نوو یێن سه‌ربازی دكه‌ت.

ل گۆر داخۆیانیا ناڤه‌ندا چاڤدێریا مافێن مرۆڤی یا سووریێ چه‌ند رۆژن ئه‌مریكا سه‌ربازان و چه‌كێ گران ل وان ده‌ڤه‌ران بجه دكه‌ت یێن كو دهێته‌ گۆتن دێ توركیا ئێرشی وان ده‌ڤه‌ران كه‌ت، ژ به‌ر هندێ ژی خه‌لكێ باكورێ سووریێ و رۆژئاڤایێ كوردستانێ ژ پێشڤه‌چوونێن ڤێ دووماهیێ دلخوه‌شن چونكو خه‌لك وه‌سا دبینن هه‌كه‌ ئه‌مریكا هێزێن خوه‌ ل ده‌ڤه‌رێن ستراتیژی بجه بكه‌ت توركیا ژی نه‌شێت ئێرشی رۆژئاڤایێ كوردستانێ بكه‌ت.

ئه‌و یه‌ك د ده‌مه‌كێ دایه‌ كو حه‌فتیا بۆری هێزێن رۆسیا ژی ل وان بنگه‌هێن سه‌ربازی بجه بوون یێن كو به‌ری نها چۆل كربوون و هه‌روه‌سا رۆسیا ده‌ست ب بزاڤه‌كا مه‌زن كریه‌ دا كو هێزێن سووریا دیموكرات و رژێما سووریێ پێكڤه‌ كار بكه‌ن و هه‌موو ده‌ڤه‌رێن سنۆری ژ ئێرشێن داعشێ و گرۆپێن دی یێن چه‌كدار بپارێزن.

چاڤدێرێن سیاسی ژی دیار دكه‌ن كو نها هه‌ڤڕكیه‌كا گه‌له‌ك مه‌زن د ناڤبه‌را رۆسیا و ئه‌مریكا دا ل باكورێ سووریێ و رۆژئاڤایێ كوردستانێ هه‌یه‌، چونكو رۆسیا دڤێت رژێما ئه‌سه‌دی جاره‌كا دی هه‌موو ئاخا سووریێ كۆنترۆل بكه‌ت و ل هه‌مبه‌ر دا ئه‌مریكا ژی به‌رهه‌ڤ نینه‌ ده‌ستان ژ هه‌ڤپه‌یمانێن خوه‌ ب تایبه‌تی ژی هێزێن سووریا دیموكرات به‌رده‌ت و هه‌ر دو وه‌لات ژی نها ژ به‌ر به‌رژه‌وه‌ندیێن خوه‌ ل ژی هندێ نه‌ كو توركیا ده‌ست ب ئۆپه‌راسیۆنه‌كا سه‌ربازی بكه‌ت، به‌ری چه‌ند رۆژان ژی د كۆنفرانسه‌كێ دا چه‌ندین به‌رپرسێن رۆسیا دیار كرن كو د سه‌ره‌دانا خوه‌ یا بۆ توركیا دا سیرگێی لاڤرۆڤ ب ره‌نگه‌كێ ئاشكرا هۆشداری دایه‌ توركیا كو نابیت ده‌ست ب چو ئۆپه‌راسیۆنان ل باكورێ سووریێ بكه‌ت.

ل گۆر باوه‌ریا چاڤدێرێن سیاسی ژ به‌ر هه‌لوه‌ستێ توند یێ ئه‌مریكا و رۆسیا هه‌تا نها توركیا ده‌ست ب چو لڤینان نه‌كریه‌، لێ سه‌رۆك كۆمارێ توركیا یێ رژده‌ كو ئێرشی تل رفعه‌ت و منبجێ بكه‌ت و ئه‌و یه‌ك ژی ب دلێ رۆسیا و ئه‌مریكا نینه‌، ژ به‌ر هندێ ژی رۆسیا به‌ره‌یه‌ك د ناڤبه‌را هێزێن سه‌ر ب ئیرانێ، رژێما به‌شاری و هێزێن سووریا دیموكرات دا ئاڤا كریه‌ و رۆسیا ل دژی هندێ یه‌ كو توركیا ئاخا سووریێ داگیر بكه‌ت، ژ به‌ر هندێ ژی نها ل ئالیه‌كێ رژێما سووریێ، رۆسیا و هێزێن سه‌ر ب ئیرانێ و ل ئالیێ دی ژی توركیا خوه‌ بۆ هه‌ر گوهۆڕینه‌كێ ل سووریێ به‌رهه‌ڤ دكه‌ن.

ئه‌ڤرۆ:

ژێده‌رێن میدیایی ل رۆژئاڤایێ كوردستانێ دیار دكه‌ن كو ب ده‌ستپێشخه‌ریا كۆمه‌ك ژ ره‌وشه‌نبیر و كه‌سایه‌تیێن رۆژئاڤایێ كوردستانێ پشتی دو سالان جاره‌كا دی هه‌ر دو جڤاتێن كوردی ل رۆژئاڤایێ كوردستانێ كۆمبوون و كۆمبوون ژی ل باژێرێ قامشلۆ یێ رۆژئاڤایێ كوردستانێ برێڤه‌ چوویه‌.

ل گۆر زانیاریان د كۆمبوونێ دا هه‌ر دو ئالیان ژی دیار كرینه‌ كو دڤێت جاره‌كا دی ده‌ست ب هه‌ڤدیتنان بهێته‌كرن، چونكو گرنگه‌ پرسێن هه‌ی ل رۆژئاڤایێ كوردستانێ دوور ژ شه‌ری و ب رێیێن سیاسی بهێنه‌ چاره‌سه‌ركرن، ژ به‌ر هندێ ژی بریار هاتیه‌ دان كو كۆمبوون به‌رده‌وام بن و نها كار بۆ كۆمبوونه‌كا دی یا به‌رفره‌ه د ئاستێ بلند دا دهێته‌ كرن.

هه‌ژی ئاماژه‌پێدانێ یه‌ كو دو سالن هه‌ڤدیتنێن د ناڤبه‌را ئه‌نجوومه‌نێ نشتیمانی یێ كوردی ل سووریێ ل گه‌ل ته‌ڤده‌مێ هاتبوونه‌ راگرتن و به‌رپرسێن ئه‌نجوومه‌نێ نشتیمانی یێ كوردی ل سووریێ به‌رده‌وام دیار دكه‌ن كو په‌یه‌ده‌ و ته‌ڤده‌م سۆزێن خوه‌ بجه نائینن و به‌ری نها وان چه‌ندین رێككه‌فتن كرینه‌ لێ بێی ئه‌نجام ماینه‌ و ژ به‌ر هندێ ژی هه‌تا ئالیێ سیێ د كۆمبوونان دا پشكدار نه‌بیت و گه‌ره‌نتیه‌ك نه‌بیت كۆمبوون و رێككه‌فتنێن ل گه‌ل ته‌ڤده‌مێ ژی چو ئانجامێن خوه‌ نابن.

ئه‌ڤرۆ:

نوونه‌رێ هه‌ردو وه‌زاره‌تێن پێشمه‌رگه‌ و ناڤخوه‌ ل فه‌رمانده‌یا ئۆپه‌راسیۆنێن هه‌ڤپشك ل ئیراقێ، لیوا عه‌بدولخالق ته‌لعه‌ت راگه‌هاند، بۆ دابینكرنا بودجه‌ی بۆ هه‌ردو لیوایێن هه‌ڤپشك یێن پێشمه‌رگه‌ی و له‌شكرێ ئیراقێ دانوستاندن یێن هاتینه‌ كرن، به‌لێ هه‌تا نوكه‌ بریارا دووماهیێ ل سه‌ر نه‌هاتیه‌ دان.

لیوا عه‌بدولخالق ته‌لعه‌ت گۆت” ئه‌وا باس لێ دهێته‌ كرن كو  بودجه‌ بۆ هه‌ردو لیوایێن هه‌ڤپشك یێن پێشمه‌رگه‌ی و له‌شكرێ ئیراقێ هاتیه‌ دانان هه‌تا نوكه‌ بریارا دووماهیێ ل سه‌ر نه‌هاتیه‌ دان و تنێ باس لێ هاتیه‌ كرن و پێدڤی ب بریارا دووماهیێ یه‌”.

گۆت ژی” هه‌موو رێكار یێن ب دووماهی هاتین و تنێ كێشه‌ دابینكرنا بودجه‌یه‌ كو پێدڤیه‌ بریار ل سه‌ر بهێته‌ دان و كێشه‌ ژی ئه‌وه‌ حوكمه‌تا نوكه‌ یا ئیراقێ شیانێن دابینكرنا بودجه‌ی نینه‌ تاكو بریارێ بده‌ت و پێدڤیه‌ حوكمه‌ته‌كا نوو بهێته‌ پێكئینان”.

دو لیوایێن هه‌ڤپشك یێن پێشمه‌رگه‌ی و له‌شكرێ ئیراقێ بۆ ده‌ڤه‌رێن كوردستانی یێن ده‌رڤه‌ی ئیدارا هه‌رێمێ دێ هێنه‌ دروستكرن كو دێ ب هه‌ڤپشكی وان ده‌ڤه‌ران ب رێڤه‌به‌ن و هه‌موو رێكار ژی یێن ب دووماهی هاتین و تنێ مایه‌ بودجه‌ بۆ بهێته‌ ته‌رخانكرن.

دیدار، هۆشه‌نگ تاجر:

سه‌رۆكێ گشتی یێ پارتا ئازادی یا كوردستانێ راگه‌هاند كو ل گۆر راپرسیێن نها ل توركیا ئه‌ردۆغان نه‌شێت جاره‌كا دی ببیته‌ سه‌رۆك كۆمارێ توركیا و هه‌روه‌سا توركیا ب چو ره‌نگه‌كێ نه‌ڤێت كو هه‌رێمه‌كا وه‌كو هه‌رێما كوردستانێ ل باكورێ سووریێ بهێته‌ ئاڤاكرن و ب هه‌موو ره‌نگه‌كێ ل دژی هندێ كار دكه‌ت.

مسته‌فا ئۆزچه‌لیك سه‌رۆكێ گشتی یێ پارتا ئازادی یا كوردستانێ د دیداره‌كا تایبه‌ت دا بۆ ئه‌ڤرۆ دیار كر كو رۆژانه‌ راپرسی ل توركیا دهێنه‌ كرن و ئه‌نجامێن راپرسیان ژی بۆ رایا گشتی دهێنه‌ ئاشكرا كرن، ئه‌نجامێن راپرسیێن كو هه‌تا نها هاتینه‌ كرن دیار دبیت كو هه‌ڤپه‌یمانا ئه‌ردۆغانی یا ل گه‌ل پارتا بزاڤا نه‌ته‌وه‌په‌رست نه‌شێن ڤێجارێ سه‌ركه‌ڤن ئانكۆ ئه‌ردۆغان ڤێجارێ نه‌شێت ببیته‌ سه‌رۆك كۆمارێ توركیا.

سه‌باره‌ت ب ئۆپه‌راسیۆنا توركیا ل رۆژئاڤایێ كوردستانێ ژی ناڤهاتی راگه‌هاند كو دو خالێن گرنگ هه‌نه‌، یا ئێكێ به‌ری نها سه‌رۆك كۆمارێ توركیا ب ره‌نگه‌كێ ئاشكرا دیار كر كو ئه‌و ناهێلن شاشیا به‌ری نها ل باكورێ ئیراقێ هاتیه‌ كرن ل باكورێ سووریێ بهێته‌ دوباره‌كرن، ئانكۆ ب كورتی ئه‌ردۆغانی گۆت ئه‌و ل دژی ئاڤابوونا هه‌رێما كوردستانێ بوون لێ توركیا نه‌شیا رێگریێ ل ئاڤابوونا هه‌رێما كوردستانێ بگریت، ژ به‌ر هندێ ژی نها توركیا ب هه‌موو ره‌نگه‌كێ كار دكه‌ت كو كورد ل سووریێ نه‌گه‌هنه‌ مافێن خوه‌ یێن ره‌وا، ئانكۆ توركیا نه‌ڤێت ئه‌زموونا هه‌رێما كوردستانێ ل رۆژئاڤایێ كوردستانێ بهێته‌ دوباره‌كرن و گۆت: (توركیا ب ره‌نگه‌كێ ئاشكرا ل دژی ئاڤابوونا كیانه‌كێ كوردی یه‌، تشتێ نها توركیا دكه‌ت ژی هه‌موو بۆ هندێ نه‌ كو چو كیانێن كوردی ل باكورێ سووریێ نه‌هێنه‌ ئاڤاكرن، توركیا به‌ری نها عه‌فرین و گرێ سپی داگیر كر و نها ژی توركیا دڤێت تل رفعه‌ت و منبجێ داگیر بكه‌ت، ئانكۆ توركیا ب هه‌موو ره‌نگه‌كێ كار دكه‌ت كو دیمۆگرافیا رۆژئاڤایێ كوردستانێ بگوهۆریت، توركیا دڤێت كوردان ژ جه و وارێن وان ده‌رخینیت و عه‌ره‌ب و توركمانان ل وارێ كوردان بجه بكه‌ت). مسته‌فا ئۆچه‌لیك ئه‌و یه‌ك ژی دیار كر خالا دویێ‌ ژی توركیا دڤێت ب كووراتیا ٣٠ كیلومیتران بچیته‌ ناڤ ئاخا سووریێ ئانكۆ رۆژئاڤایێ كوردستانێ و هه‌رێمه‌كا ئارام ئاڤا بكه‌ت و بێگومان توركیا دڤێت توركمان و عه‌ره‌بان ل وێ هه‌رێمێ بجه بكه‌ت، ژ به‌ر هندێ ژی توركیا هه‌تا نها چه‌كدارێن عه‌ره‌ب و توركمان خوه‌دان دكه‌ت و پشته‌ڤانیا وان دكه‌ت، توركیا ڤان تشتان هه‌موویێ ژ به‌ر هندێ دكه‌ت دا كو د پاشه‌رۆژا سووریێ دا خوه‌دان گۆتن بیت و رۆله‌كێ سه‌ره‌كی بگێریت و به‌ره‌ڤانیێ ژ به‌رژه‌وه‌ندیێن خوه‌ بكه‌ت و گۆت: (بێگومان هه‌كه‌ توركیا شیا كاره‌كێ وه‌سا بكه‌ت دێ په‌یوه‌ندیێن د ناڤبه‌را باكورێ كوردستانێ و رۆژئاڤایێ كوردستانێ دا هێنه‌ بڕین چونكی توركیا دڤێت رۆژئاڤایێ كوردستانێ ب ته‌مامی دۆرپێچ بكه‌ت دا كوردان چو رۆل د پاشه‌رۆژا سووریێ دا نه‌بن).

سه‌رۆكێ گشتی یێ پارتا ئازادی یا كوردستانێ ئه‌و یه‌ك ژی دیار كر كو نها توركیا تووشی قه‌یرانه‌كا گه‌له‌ك مه‌زن بوویه‌، گه‌نده‌لیێن گه‌له‌ك مه‌زن د ناڤ ئاكپارتیێ دا هه‌نه‌ و توركیا به‌ر ب هه‌لبژارتنان ڤه‌ دچیت، بێگومان ئه‌ردۆغانی دڤێت بابه‌تێ ئۆپه‌راسیۆنه‌كا نوو ل رۆژئاڤایێ كوردستانێ بكار بینیت دا هه‌م بشێت قه‌یرانا ناڤخوه‌یی یا توركیا ڤه‌شێریت و خالا دی ب رێیا ئۆپه‌راسیۆنه‌كا وه‌سا جاره‌كا دی بزاڤا هندێ بكه‌ت دا ده‌نگێ خه‌لكی بده‌ستڤه‌ بینیت، چونكو وه‌كو من گۆتی راپرسیێن نها نیشا دده‌ن كو ئه‌ردۆغان نه‌شێت جاره‌كا دی ببیته‌ سه‌رۆك كۆمارێ توركیا و گۆت: (ئه‌ردۆغان ب هه‌موو ره‌نگه‌كێ كار دكه‌ت دا بشێت كارتێكرنێ ل نێرینا خه‌لكی بكه‌ت و د هه‌لبژارتنان دا سه‌ركه‌ڤیت ئێك ژ خالێن سه‌ره‌كی یێ رژدبوونا وی بۆ ئۆپه‌راسیۆنه‌كێ‌ ل رۆژئاڤایێ كوردستانێ ژی هه‌ر ژ به‌ر هندێ یه‌).

سه‌باره‌ت ب هه‌لوه‌ستێ رۆسیا و ئه‌مریكا ژی ناڤهاتی راگه‌هاند كو هه‌كه‌ رۆسیا و ئه‌مریكا رازی نه‌بن توركیا ب چو ره‌نگه‌كێ نه‌شێت ئێرشی رۆژئاڤایێ كوردستانێ بكه‌ت، ب تایبه‌تی ژی رۆسیا، چونكی گه‌له‌ك ده‌ڤه‌ر نها د ده‌ستێ رۆسیا دانه‌ و ل ئالیێ دی هێزێن ئه‌مریكا ژی ل باكورێ سووریێ و رۆژئاڤایێ كوردستانێ هه‌نه‌ و بێی رازیبوونا ئه‌مریكا و رۆسیا بێگومان توركیا نه‌شێت ده‌ست ب ئۆپه‌راسیۆنه‌كا وه‌سا بكه‌ت چونكی دێ ئه‌نجامێن وێ بۆ توركیا گه‌له‌ك ب خرابی ڤه‌گه‌رن.

مسته‌فا ئۆزچه‌لیك ئه‌و یه‌ك ژی نه‌ڤه‌شارت كو هه‌م ده‌وله‌تا توركیا و هه‌م ژی په‌كه‌كێ نه‌هێلان كو قۆناغا ئاشتیێ برێڤه‌ بچیت، توركیا ژ هندێ دترسیا كو قۆناغا ئاشتیێ ببیته‌ ئه‌گه‌رێ ڤه‌ژینا سیاسی، دیموكرات و پێشڤه‌برنا خه‌باتا ئاشتیانه‌ و دیموكراتی ل باكورێ كوردستانێ، چونكی هه‌كه‌ تشته‌ك وه‌سا هاتبا كرن دا كورد گه‌له‌ك بهێز كه‌ڤن و ژ به‌ر هندێ ژی سالا ٢٠١٥ توركیا هه‌ڤدیتنێن ل گه‌ل په‌كه‌كێ و هه‌ده‌پێ دانه‌ راگرتن و ده‌ست ب شه‌ری كر و گۆت: (په‌كه‌كێ ژی گۆت ئه‌و دێ ب شه‌ری باژێرێن باكورێ كوردستانێ رزگار كه‌ن، شه‌رێ خه‌نده‌قان و ناڤ باژێران بوو ئه‌گه‌رێ هندێ كو زیانه‌كا گه‌له‌ك مه‌زن گه‌هشته‌ باكورێ كوردستانێ، په‌كه‌كێ نها ژی به‌رێ خوه‌ دایه‌ هه‌رێما كوردستانێ و دڤێت وێرێ ژی وه‌كو باكورێ كوردستانێ لێ بكه‌ت، په‌كه‌كێ به‌رێ توركیا دایه‌ هه‌رێما كوردستانێ و یا نها په‌كه‌كه‌ دكه‌ت بوویه‌ مه‌ترسیه‌كا مه‌زن ل سه‌ر ده‌ستكه‌فتیێن كوردان ل هه‌رێما كوردستانێ).

ل دۆر ره‌وشا نها ل باكورێ كوردستانێ و به‌رنامێ وان بۆ پاشه‌رۆژا كوردان ژی سه‌رۆكێ گشتی یێ PAK  راگه‌هاند كو مه‌ ژ بۆ ئێكه‌تیا نه‌ته‌وه‌یی ل باكورێ كوردستانێ گه‌له‌ك هه‌ول داینه‌، مه‌ گه‌له‌ك خه‌بات كرینه‌، ئه‌‌م دخوازین به‌ره‌یه‌كێ‌ كوردستانی ل باكورێ كوردستانێ ئاڤا بكه‌ین و گۆت: (هه‌ده‌په‌ و هوداپار خوه‌ وه‌ك پارتێن توركیا پێناسه‌ دكه‌ن، مخابن هنده‌ك پارتێن كوردی ژ بۆ بده‌ستڤه‌ئینانا باژێرڤانیه‌كێ د هه‌لبژارتنێن بۆری دا پشته‌ڤانی ل هه‌ده‌پێ كرن و نها ژی ل گه‌ل هه‌ده‌پێ نه‌، پارتا ماف و ئازادیان ژی هه‌تا نها خوه‌ نه‌دایه‌ به‌ر خه‌باتێن هه‌ڤپشك یێن نه‌ته‌وه‌یی، ئه‌‌و یه‌ك ژی راستیه‌كا ته‌حل یا بزاڤا كوردی یه‌ ل باكورێ كوردستانێ).

سه‌رۆكێ گشتێ یێ پارتا ئازادی یا كوردستانێ د دووماهیا ئاخڤتنا خوه‌ دا ئه‌و یه‌ك ژی دیار كر كو نها وان‌ وه‌ك 3 پارتی و ته‌ڤگه‌رێن باكورێ كوردستانێ، (پارتا ئازادی یا كوردستانێ، پارتا سوسیالیست یا كوردستانێ، بزاڤا دیموكراتی یا كوردستانێ) ده‌ست ب خه‌باتێ كرینه‌ و ئارمانجا وان ژی بێگومان بده‌ستڤه‌ئینانا مافێن ره‌وا یێن گه‌لێ كوردستانێ یه‌ و گۆت: (ژ بۆ ئاڤاكرنا به‌ره‌یه‌كێ‌ كوردستانی دڤێت ئه‌م خه‌باتێ بكه‌ین و ژ بۆ هندێ ژی هنده‌ك داخوازیێن سه‌ره‌كی هه‌نه‌ كو دڤێت كار ل سه‌ر وان بهێته‌ كرن).

ئه‌ڤرۆ:

پشتی كۆمبوونا دوهی سێشه‌مبی 7 خزیرانا 2022، هه‌ر ئێك ژ پارتی دیموكراتی كوردستان و ئێكه‌تی نیشتمانی كوردستان به‌یاننامه‌كا هه‌ڤپشك به‌لاڤكر.

د وێ به‌یاننامێ دا هاتیه‌” هه‌ردو ئالی د هه‌ڤرابوون ل سه‌ر پێدڤیا نڤیسینا دستوورێ هه‌رێما كوردستانێ و بۆ ڤێ مه‌به‌ستێ پێدڤیه‌ ده‌ست ب به‌رهه‌ڤیێن قانوونی بهێته‌ كرن”.

د پشكه‌كا دی یا به‌یانناما هه‌ڤپشك یا پارتی و ئێكه‌تیێ دا هاتیه‌” پرسا هه‌لبژارتنێن په‌رله‌مانێ كوردستانێ و كۆمسیۆنا بلند یا هه‌لبژارتن و راپرسیان ل هه‌رێما كوردستانێ وه‌كو دو پرسێن نیشتمانی یێن گرنگ پێدڤی ب دانوستاندنێن زێده‌تر و سازانا هه‌موو هێزێن سیاسی یێن هه‌رێما كوردستانێ یه‌ بۆ گه‌هشتن ب رێككه‌فتنه‌كا گشتگیر”.

پارتی و ئێكه‌تی د وێ كۆمبوونێ دا سه‌ره‌رای باسكرنا پرسا ره‌شنڤیسێ دستوورێ هه‌رێما كوردستانێ و هه‌لبژارتنێن په‌رله‌مانێ كوردستانێ بریار دا كۆمبوونێن د ناڤبه‌را هه‌ردو ئالیان دا ل دۆر پرسێن جهێ گرنگیێ به‌رده‌وام بن.