ئەڤرۆ نيوز:
مرۆڤێن دانعەمر و زارۆیێن ژ چوار سالیێ کێمتر ب کارتێکرن دکەڤن ل وەرزێ زڤستانێ ئەوژی ژبەر گوھۆرینا پلێن گەرماتیێ و ژبەرکو کۆئەندامێ وان یێ بەرگریێ یێ بێ ھێزە، رەنگە پیلێن سەرمایێ ل وەرزێ زڤستانێ وان تووشی نەخۆشیان بکەن و کارتێکرن ل لاشێ وان ببیت، لەورا یا گرنگە پێگیری ب ھندەک شیرەت و رێنما ل وەرزێ زڤستانێ بھێتە کرن ژوانژی:
– یا گرنگ ژ ھەمیان ئەوە کو پلا گەرماتیا ژوورێ دناڤبەرا 21-24 پلەیان یا جێگیرکری بیت.
– دو قاتێن جلکا بکەنە ل بەرخوە و یا باشتر ئەوە قاتێ ئێکێ ئێکسەر ب لەشی ڤە ب نووسیێت داکو لەش ژ ھەوای ب ئێکجاری بھێتە گرتن.
– ھەتا ل مالژی باشترە سەرێ وان یێ پێچای بیت، ژبەرکو ڤەکولین دیاردکەن کو 30% ژ گەرماتیا لەشی ژ سەری دھێت.
– یا باشتر ئەوە رۆژانە 5-6 دانێن خوارنا سڤک بھێنە خوارن و 8 کوپێن ئاڤێ بھێنە ڤەخوارن.
– باشترە ھەوایەکێ پاقژ د ژوورڤە ھەبیت ئەوژی ژبۆ نەھێلانا ھشکاتیێ.
– گەلەک یا باشە وە ئاگەە ژ ئامیرێ گەرمکرنێ ھەبیت و جھەکێ بچووک یێ ژوورێ ڤەکری بھێلن بۆ تەھویا مالێ.
– پێدڤیە ھوون د ھشیاربن ل سەر ھەر نیشانەکا بەرسەرمابوونێ ل دەڤ زاروکان و تێبینیا حالەتێن بێھتەنگیێ و گریا بەردەوام و گوھۆرینا رەنگێ پیستی ل دەست و پێیان بکەن، رەنگە نەھوشداری ژی ل دەڤ وان پەیداببیت، نەشێن کارێ خوە ب دروستی ئەنجام بدەن، گێژبوون و نەمانا حەزا خوارنێ یان شیردانێ ژی ل دەڤ ھەبن، بەلێ دەربارەی دانعەمران ھەست ب سەرمایەکا دژوار دکەن و نەشێن ب دروستی کارێ خوە ئەنجام بدەن و ھزرا وان تێک بچیت و بکەڤنە د حالەتێن گێژبوونێ دا، ب پەیدابوونا ھەر ئێک ژڤان حالەتان پێدڤیە ھزر ل برنا نەخوشخانێ بھێتە کرن.

ئەڤرۆ نيوز:
ل ھەموو وەرزێن سالێ و ب تایبەت ژی ل زڤستانێ خەلکەک ھەیە ژمارەکا زور یا دەرمانا و ب تایبەت یێن دژی ھەودانان ب کاردئینیت و ھەست ب ساخلەمبوونێ ناکەن، ب راستی ژی دەرمانێن ئەنتی بایوتیک شیان ھەنە ژیانا مرۆڤی ب پارێزن، بەلێ ھندەک میکروبان ھێزەکا تایبەت ھەیە و دشێن بەرگریا ڤان دەرمانان بکەن و ل وی دەمی دەرمان ب شێوازەک دروست ب کارێ خۆ رانابن،ھەروەھا ئەو میکروب دشێن بەرگریا خۆ بدەنە ھندەک میکروبێن دی.
دەرمانێن ئەنتی بایوتیک کاردکەن ژبو کوشتنا بەکتریا و رێکگرتنێ ل وەرارا وان،بەلێ دبیت ئەڤ چەندە پەیدانەبیت و بەکتریایێن ب ھێز ھەر شیانێن وەرار و بەربەڤبوونێ ل دەڤ بمینن و جارەک دی مرۆڤ نەخوش ببیتەڤە و ل وی دەمی کونترولکرنا نەخوشیێ دێ یا ب زەحمەت بیت.
ئەو کەسێن دەرمانێن ئەنتی بایوتیک ب بەردەوامی و ب شێوەیێن دووبارەکری ب کاردئینن پتر بەرئاتافی بەرگریا بەکتریا دبن و ئەڤە دبیتە ئەگەر ب زەحمەت کونترول ل سەر ھندەک نەخوشیان بھێتە کرن یان نەخوش پێدڤی ب پتر دەرمانان و سەرەدانێن نوشداری ببیت.
میکروب دھێنە دابەشکرن بو دو پشکێن سەرەکی ئەوژی بەکتریا و ڤایروسن و ئەڤە ھەردو ئەگەرێن سەرەکی یێن پتریا نەخوشیانە و دەرمانێن ئەنتی بایوتیک کونترولێ ل سەر بەکتریا دکەن بەلێ چ کارتێکرنێ ل سەر ڤایروسان ناکەن و ڤایروس کومەکا نەخوشیان پەیدادکەن ژوانژی ( پەرسیڤ و کوخک و ئەنفلاوەنزا و ئاریشەیێن دفنێ و ھەناسێ و ھەودانا گوھی).
بەکتریا دژین دناڤ ئاڤێ و خوارنێ و ئاخێ و دیسا دناڤ رووەک و ئاژەل و مرۆڤان دا ھەنە و پتریا وان گەلەک ب زیان نینن ل سەر ساخلەمیا مرۆڤان بەلکو ھندەک ھاریکاریێ دگەل مرۆڤان دکەن د ھەرسکرنا خوارنێ دا و ھندەکێن دی نەخوشیێن ب مەترسی پەیدادکەن وەک نەخوشیا ئێشا زراڤ.
ئەگەر تو تووشی نەخوشیەکا ڤایروسی ببی ھەلبەت ب کارئینانا دەرمانێن ئەنتی بایوتیک ھزرەکا گەلەک باش نینە، ژبەرکو چ کارتێکرنێ ل ڤایروسان ناکەن و چ زیان و چ مفا ژی تێدا نینن,ھەر جارەکا تو ڤان دەرمانان ب کاردئینی تو دەلیڤێ ڤەدکەی کو بەرھنگاریا ڤان دەرمانان نوو ببیتەڤە و ئەڤەژی ل پاشەرۆژێ بوتە خرابە.
گرنگترین خەلەتی ئەوە ل دەمێ نەخوش ڤان دەرمانان داخواز دکەت و چ پێدڤی ژێرا نەبیت بو نموونە ل دەمێ تووشی پەرسیڤی دبیت و ڤان جورە دەرمانان دخوت، یانژی ل دەمێ ل دووڤ شیرەتێن نوشداری ب کارنەئینیت، ب کارئینانا خەلەت یا دەرمانان بوارێ ئابوری ژی گران دکەت و نەخوش دێ نەچاربیت دەرمانێن بھاگرانتر ب کاربینیت داکو ژنەخوشیێ قورتال ببیت.
یانژی ل دەمێ نەخوشەک دەرمانی ب ھەلگریت و پشتی بورینا دەمەکی وی دەرمانی دووبارە ب کاربینیتەڤە و بێی شیرەتا ژ نوشدارێ تایبەتمەند وەربگریت.
لەورا یا پێدڤی یە ل سەر تە چ جاران دەرمانێن ئەنتی بایوتیک ب کارنەئینی ل دەمێ نوشدار دبێژیتە تە نەخۆ،یانژی ل دەمێ تو تووشی نەخوشیێن ڤایروسی دبی وەک ( ئەنفللاوەنزایێ) دەرمانێن خو ل دووڤ رێنمایێن نوشداری ب کاربینە و ل دەمێن پێدڤی و دەمێ تو ھەست دکەی تو یێ ساخلەم بوی، ل دەڤ خو دەرمانی نەراوەستینە و دەرمانێن چ کەسێن دی بو نەخوشیا خو ب کارنەئینە.