ئه‌ڤرۆ نيوز:
رێڤه‌به‌ريا گشتى يا كه‌شناسى و بيڤه‌له‌رزێ ل هه‌رێما كوردستانێ راگه‌هاند كو ژ ئه‌نجامێ هاتنا فشارێن نزمێن هه‌ر ئێك ژ ده‌ريا سۆر و ده‌ريا ناڤه‌راست پێله‌كا باران و به‌فرێ ب سه‌ر هه‌رێما كوردستانێ دا هات و ژ ئه‌نجامێ وێ پێلێ ل ويستگه‌هێن جودا يێن هه‌رێما كوردستانێ رێژێن جودا يێن به‌فر و بارانێ هاتنه تۆماركرن.
ئەڤرۆ نيوز:
ناکۆکیێن دژوار د ناڤبەرا ئیتیلافا دەولەتا قانوونێ ب سەرۆکاتیا سەرۆک وەزیرێن بەرێ یێ عیراقێ نوری مالکی و باسکێ سەدری ل دۆر پۆستێ پارێزگەھا بەغدا قەیرانەکا نوو یەیداکر، ئێک ژ ئەندامێن جڤاتا پارێزگەھا بەغدا ئاشکراکر، ھژمارەکا ئەندامێن جڤاتا پارێزگەھێ یێن سەرب لیستا (ھەڤپەیمانیا ئەلقوی ئەلعیراقیە) نوری مالکی گەف لێ کرینە.
ئەندامێ جڤاتا بەغدا کو نەڤیایە ناڤێ خوە ئاشکرا بکەت گۆت: ئەندمێن جڤاتا پارێزگەھێ یێن سونی کو سەرب لیستا (ھەڤپەیمانیا ئەلقوی ئەلعیراقیە) تووشی کەفێن کوشتنێ بووینە ژ ئالیێ نوری مالکی ڤە، و گڤاشتنێ ب ئارمانجا کو بەردەوام دژی عەلی تەمیمی یێ سەر ب لیستا سەدری ڤە راوەستن.
ھەروەسا رونکر، ئەندمێ جڤاتا پارێزگەھا بەغدا یێ سەرب لیستا دەولەتا قانوونێ ڤە (عەتوان ئەلعتوانی) داخوازا لێپرسینا گەندلیێ ژ عەلی تەمیمی کربوو، دیارکر کو ددەمێ روونشتنا لێپرسینێ تێکدانەکا مەزن پەیدابوو ب ئەگەرێ وان گڤاشتنان یێن دژی ئەندامێن سونی ھاتینە ئەنجامدان.
ژێدەرێ ئاگەھادار ھەروەسا ئاشکراکر، لیستا سونیان ھەلویستەکێ بێلایانە ھەبوو سەبارەت وێ کێشا دناڤبەرا ئیئتیلافا دەولەتا قانوونێ و باسکێ سەدریان دا، بەری گەفێن کوشتن و دەستەسەکرنێ لێ بھێنە کرن، ھەروەسا ھوشداری دان کو ئەو کێشە زێدەتربن و دبیت بھێنە ڤەگوھاستن بۆ جادێ و جەماوەری، نەخاسمە د چارچۆڤێ ئەو بزاڤێن بەرفرەھێن جەماوەری یێن باسکێ سەدری کونترۆلا وانا دکەت.
ئه‌ڤرۆ نیوز:
دۆنالد ترامپی، سه‌رۆكێ ئه‌مریكا فه‌رمانه‌ك بۆ ژناڤبرنا رێكخستنا تیرۆرستی یا داعشێ ده‌ركر.
دۆنالد ترامپی فه‌رمانه‌كا بزاڤێ ئیمزا كر كو تێدا له‌شكه‌رێ ئه‌مریكا ئاراسته كرییه د ده‌مێ 30 رۆژان دا پلانه‌كێ بۆ ژناڤبرنا داعشێ ئاماده بكه‌ن.
به‌ری نها ژی ترامپی فه‌رمان ل دۆر راگرتنا چوونا په‌نابه‌ران و وه‌لاتیێن چه‌ندین وه‌لاتێن موسلمانان بۆ ناڤ ئه‌مریكا ئیمزا كربوو و دوهی چووبوو د بیاڤێ بجهئینانێ دا.
ئه‌ڤرۆ نیوز:
وەزارەتا پەروەردێ راگەهاند، مامۆستایەک ل قەزا خەبات ل سەر سزدانا قوتابیەکى لسەر کارێ خوە وەکو مامۆستا هاتیە دویرخستن و کرنە فەرمانبەر.
ئەڤرۆ ٢٨ێ کانوونا دوویەما ٢٠١٧ێ، وەزارەتا پەروەردێ یا حکومەتا هەرێما کوردستانێ سەبارەت سزادانا مامۆستایەکى ل قەزایا خەباتا سەر ب پارێزگەها هەولێرێ بەلاڤکریە، كو مامۆستا (م. م. ح.) ل قەزایا خەبات، کو قوتابى (ع. ش.) ئێشاندیە، پلەیا وەزیفی یا وى ژ مامۆستا ئینایە خوارێ و وەکى فەرمانبەر هاتیە ڤەگوهاستن بۆ دیوانا رێڤەبەریا پەروەردا هەولێرێ.
ئه‌ڤرۆ نیوز:
دگه‌ل هاتنا شه‌پوله‌كا به‌فربارینێ ل سنورێ پارێزگه‌ها دهوكێ رێكا دناڤبه‌را زاخو دهوك دا بو ماوێ زێده‌ترى دوو ده‌م ژمیر و نیڤان هات داخستن ئه‌ڤه د ده‌مه‌كێ دایه زێده‌ترى سێ سال و نیڤه، هێشتا پروژى گه‌لیێ زاخو ب داوى نه‌هاتیه و وه‌لاتى د خازن ب زووترن ده‌م پروژه ب داوى بهێت دا كو ژ زه‌حمه‌تیا رێك و روودان و قوربانیان رزگاربن
ئه‌ڤرۆ نیوز:
سه‌رۆكێ هه‌رێما كوردستانێ مه‌سعود بارزانى دووماهى پێشڤه‌چوونێن شه‌رێ داعش ل مووسل و مه‌ترسى و ئاسته‌نگێن هه‌مبه‌ر پاشه‌رۆژا وێ پارێزگه‌هێ و قوناغا پشتى داعش ل گه‌ل فرانك به‌یكر بالیوزێ بریتانیا ل عیراقێ شرۆڤه‌كر.
سه‌رۆك بارزانى پێشوازیا بالیوزێ بریتانیا ل عیراقێ كر و به‌حسێ په‌یوه‌ندیێن دوو قولى یێن ناڤبه‌را هه‌رێما كوردستانێ و بریتانیا كرن، هه‌روه‌سا بالیوزێ بریتانیا به‌حسێ ستراتیژیه‌تا وه‌لاتێ خوه سه‌باره‌ت ره‌وشا نێڤده‌وله‌تى و گوهۆرینێن سیاسى كر.
ئه‌ڤرۆ نیوز:
وەزارەتا دارایی و ئابوریا هەرێما کوردستانێ خشتەیەکێ نوو یێ دابەشکرنا موچەیێ مەها ١١ یا سالا رابوری بەلاڤکر و ب ڤی رەنگی:-
رۆژا ئێکشەمبی ٢٠١٧/١/٢٩ موچەیێ ڤان وەزارەتان تێ دابەشکرن:
1-وه‌زاره‌تا ساخلەمی
2- وه‌زاره‌تا ئاڤەدانکرن و ئاکنجیبوونێ
3-وه‌زاره‌تا ڤەگواستن و گه‌یاندنێ
ڕۆژا دوو شه‌مبی ٢٠١٧/١/٣٠ موچەیێ ڤان وەزارەتان تێ دابەشکرن:
1-وه‌زاره‌تا كاره‌بێ
2-وه‌زاره‌تا شاره‌وانى و گه‌شت و گوزار
3-وه‌زاره‌تا چاندنێ و ژێدەرێن ئاڤێ
4- وه‌زاره‌تا پیشه‌سازى و بازرگانى
5- وه‌زاره‌تا ئه‌وقاف و كاروبارێ ئاینى
ڕۆژا سێ شه‌مبی ٢٠١٧/١/٣١ ، مووچه‌ی ڤان وەزارەتان و جهان تێ دابەىشکرن:
1- وه‌زاره‌تا داد
2-وه‌زاره‌تا ڕۆشنبیرى و لاوان
3-مووچه‌یێ فه‌رمانبه‌رێن وه‌زاره‌تا شه‌هیدان و ئه‌نفالكریان
4- مووچه‌یێ فه‌رمانبه‌رێن وه‌زاره‌تا كارو كاروبارێ كۆمه‌ڵایه‌تى
5–ئه‌نجومه‌نێ دادوه‌رى
6- سه‌رۆكایه‌تیا هه‌رێمێ
7- سه‌رۆكایه‌تیا په‌رله‌مانی
8- سه‌رۆكایه‌تیا ئەنجومەنێ وه‌زیران
ڕۆژا چارشەمبێ ژى ٢٠١٧/٢/١ ، مووچه‌یێ کەسوکارێن شه‌هیدان و ئه‌نفالكریان و زیندانیێن سیاسی دێ هێتە دابەش کرن .
ڕۆژى پێنجشه‌مبێ ژی 2/2/2017، مووچەیێ (كێم ئه‌ندامان)ێن سه‌ر ب وه‌زاره‌تا كارو كاروبارێ كۆمه‌ڵایه‌تی دێ هێتە دابەشکرن.
میدیا یا كوردی ل گه‌ل هه‌می پێشڤه‌چوونێن به‌رچاڤ كو پشتی سه‌رهه‌لدانا سالا ١٩٩١ ب خوه‌ڤه دیتی، ئاریشه‌یێن جودا ژی هه‌نه، ئێك ژ ڤان ئاریشه‌یێن به‌رچاڤ، كو زیانه‌كا مه‌زن گه‌هاندیه پرۆسا سیاسی ل هه‌رێما كوردستانێ، ئاریشه‌ی ناپه‌رپرسیاتیێ یه، ب ڕامانه‌كا دی میدیا كوردی نه ل ئاستێ به‌رپرسیاریا سیاسی یه ل هه‌رێما كوردستانێ، هه‌رێمه‌ك كو ل قووناغا به‌ر ب ده‌وله‌تێ دایه، بێگومان قووناغا به‌ر ب ده‌وله‌تبوونێ هه‌ستیارترین قوناغا ژیانا نه‌ته‌وییێن بێ ده‌وله‌تن. هه‌كه ب كورتی به‌حسا ئه‌ركێن قووناغا به‌ر ب ده‌وله‌تبوونێ بكه‌ین، دشێین بێژین:
١. ئێكڕیزی و ئێكهه‌لوێستیا لایه‌نێن سیاسی: ب مخابنى ڤه‌دا میدیا كوردی كاری بۆ نێزیككرنا لایه‌نێن سیاسیێن نه‌كر، به‌لكو به‌روڤاژی كاری بۆ ژێكدوورخستنا لایه‌نێن سیاسی یێن كوردستانى كر. ٢. ئاشتیا جڤاكی: ئاشتیا جڤاكی گه‌له‌ك پێدڤیه بۆ قووناغا به‌ر ب ده‌وڵه‌تبوونێ، میدیایا كوردی د ڤى وارى ژى دا نێگه‌تیڤانه كاركریه و ئاریشێن جڤاكی قوڵتر لێكرینه. ٣. ئاسایشا نه‌ته‌وه‌یی: ئاسایشا نه‌ته‌وه‌یی بنگه‌هه‌كێ گرنگه بۆ قووناغا به‌ر ب ده‌وله‌تبوونێ، میدیا كوردی ل سه‌رده‌مێ هه‌ڕه‌شه و جه‌نگى دا نه‌شییا وه‌ك پێدڤی پشته‌ڤانیا پێشمه‌رگه و هێزێن ئاسایشێ بكه‌ت، به‌لكو هنده‌ك جاران ل دژی پێشمه‌رگه‌ى و پیرۆزیێن نه‌ته‌وه‌یی پێنگاڤێن نه‌حه‌زان ب قازانجا دوژمنان ددان. ٤. كۆمكرنا شیان و زانینێ: هه‌می زانین و وارێن زانستی و شیانێن وان ل دۆر ئارمانجا ب ده‌وله‌تبوونێ ئێك ژ ئه‌ركێن میدیایى یه، لێ میدیا یا كوردستانێ نه‌شیا ڤان هه‌می شیان و زانینێ لێك كۆم بكه‌ت و بێخیته د خزمه‌تا ڤێ قووناغا هه‌ستیار دا. ٥. ئابووریه‌كا ب هێز: بۆ ده‌وله‌تبوونێ ئابووریه‌كا ب هێز پێدڤیه‌كا گه‌له‌كا فه‌ره، لێ میدیا یا كوردی نه‌شیا وێنه‌یێ دروستێ ئابووری و پێشڤه‌چوونێن ئابووری یێن كوردستانێ شرۆڤه بكه‌ت. ٦. قانوون و سه‌روه‌ریه‌كان: قانوون كلیلا سه‌ركه‌فتنێ یه د هه‌می واران دا، تایبه‌ت بۆ ب هێزكرنا سازیێن حوكمه‌تی و په‌یوه‌ندیا ڤان سازیان ل گه‌ل وه‌لاتیان، میدیا كوردی د وارێ قانوونێ ژی دا گه‌له‌ك كێموكاسی هه‌نه كو هه‌ژی ڕه‌خنه‌گرتنێ یه. ئه‌ڤ هه‌ر شه‌ش خالانه كو مه ب كورتی به‌حس كرن، شه‌ش خالێن سه‌ره‌كینه، كو میدیای كوردی دئێخیته ل هه‌مبه‌ر به‌رپرسیاریه‌كا مه‌زن، لێ ب هه‌ر ئه‌گه‌ره‌كى و پێخه‌مه‌ت هه‌ر ئارمانجه‌كا دیار و نه دیار میدیا كوردی ناشیایه ب ئه‌ركێن خوه یێ تژی ل به‌رپرسیاریێ رابیت. خوه هه‌كه به‌رسڤا میدیاكارێن كوردستانێ ئه‌ڤه بیت: (كو پیشه‌یی كاركرنه)، ل ڤێره ئه‌م دبێژین: پیشه‌ییبوون نه ل دژی ولاتی یه، میدیاكار دشێت ئه‌ركه‌ێن وه‌لاتى و ئه‌ركێن پیشه‌یی تێكهه‌لى ئێكودو بكه‌ت و به‌ر ب ده‌وله‌تبوونێ ڤه بچیت، چونكێ ده‌وله‌تبوون چاره‌سه‌ریا هه‌می ئاریشان دكه‌ت، ب ئاریشا پیشه‌ییبوونێ و پیشه‌ینه‌بوونێ ژى. دووماهیێ ئه‌ز دبێژم: میدیا كوردی، تایبه‌ت میدیا سیاسی ركابه‌ر ل سه‌ر شۆپه‌كا شاش دچیت و پێدڤی ب ریفۆرمێ یه، به‌ری هه‌ر ریفۆرمه‌كێ ژی ریفۆرم ل تێگه‌هشتنا وان بۆ هه‌ستیاریا قووناغا به‌ر ب ده‌وله‌تێ یه!! پرسیار ئه‌ڤه: ئه‌رێ ئه‌و دشێن ڤێ ریفۆرمێ بكه‌ن؟ به‌رسڤ ئه‌ڤه‌یه: هه‌كه ئه‌و شیان واز ل سیاسه‌تێ بینن و ب ته‌نێ كارێ میدیاى بكه‌ن، خوه نه ئێخنه د ناڤ به‌رژه‌وه‌ندیا حزبێن سیاسی دا، به‌لێ ئه‌و دشێن!!. لێ هه‌كه واز ل سیاسه‌تێ نه‌ئینن، نه‌خێر نه‌شێن و وه‌ك میدیایا فتنه‌چى هه‌ر دێ مینن و… مینن!!.
ئەڤرۆ نيوز:
چەند ڤەکۆلینەکێن زانستی مەترسیێن فرچێن ددانان دەرخستینە و ئاماژە بۆ وان نەخۆشیان کرینە کو تووشی بکارئینەران دکەت.
دکتۆر رۆنا ئەسکەندەر، نوشدارێ ددانان، ئاماژێ ب وێ چەندێ دکەت کو پشکەکا زۆر یا مەترسیێن ساخلەمیێ یێن لاشێ مرۆڤی بۆ فرچێن ددانان ڤەدگەرن، ب تایبەتی ژی ھەکە “پاقژ نەبیت، دبیتە ئەگەرێ تووشبوونا مرۆڤی ب ڤایرۆسەکی، کو دبیتە ئەگەرێ ھەودانێن مێلاکێ”. کو ھەستیارترین ئەندامێ لاشێ مرۆڤی یە.
ئەو نوشدار دبێژیت: “فرچێ ددانان د ماوێ دو رۆژان دا ب رێژەکا ئێکجار زۆر ڤایرۆس پیس دبیت و پێدڤیە فرچان پشتی بکارئینانێ ل دووری ئێک ب دانن ب رەنگەکی کو ھند د نێزیک نەبن ڤایرۆس و میکرۆبان ڤەگوھێزن”.
ب گۆرەی ڤەکولینەکێ دەما فرچێ ددانان پیس دبیت، ب تنێ ب شووشتنا ئاڤێ پاقژ نابیت و نابیتە ئەگەرێ لادانا میکرۆبان.
نوشدار و بسپۆرێن تایبەت د وارێ ددانان دا بەردەوام شیرەتکاریا وێ چەندێ دکەن کو پێدڤیە زوو فرچێ ددانان بھێتە گوھۆڕین و درێژترین ماوێ بکارئینانێ ژ دو ھەیڤان نەبۆریت.
نيشاندان