ئاکرێ، بێوارحسێن :
ئەڤرۆکە سال ڤەگەرا راپەرینا باژێرێ ئاکرێ یە کۆ د ڤێ رۆژێ دا رێڤەبەریا رەوشەنبیری و ھونەری ل ئاکرێ ب چەندبن چالاکیان رابوویە و دیسان ب خرڤە بوونا جەماورەی دەڤەرێ و دام و دەزگەھێن میری و حزبی ژی ئەڤ چالاکیە ھاتنە سازکرن.
کاوە زوھێر رێقەری رەوشەنبیری ل قەزا ئاکرێ گوت : راپەرینا 12 ێ ئادارێ کۆ دبیتە دەرگەھەک بۆ دەڤەرا بادینان و ئەڤ راپەرینە ژی ل پشتی یا ھەولێری بوویە ، دیسان ب ڤێ رۆژی ژی کۆ چەند چالاکیەک ھاتنە کرن ژ وان ژی کۆ ( پەیڤا رێڤەبەرێ رەوشەنبیری و پەیڤدارێ ئاکرێ و لگەل گوتنا ھەلبەست یێت ھەلەستڤانێن دەڤەرێ ) ھەروەسا ژی کۆ رێکخستنا و نمایشکرنا وێن شەھیدان وەھەلبەستڤان و ھونەرمەندێن کەڤن ل دەڤەرێ .
ئەڤرۆ نیوز، بێوار حسێن زێباری:
ل سپێدەیا 1991/3/12 و پشتی سەربازگەھا ئاکرێ ھاتیە چوول کرن ئەوا ھنداڤ ئاکرێ و جەماوەرێ ئاکرێ ب ھەموو چین و تووێژ ڤە رابوون ب سەرھلدانێ کو ل پێش ھەموویان جهـ و دام و دەزگەھـ و قشلا ئاکرێ ھاتنە گرتن و چوول کرن ئەڤ جھە ژی کۆ دەستێن رژێما بەعس دابوون لێ ھاتە ئازادرکرن ئەڤ یەکە ژی بوویە جھێ ئازادی و دلخوشیا خەلکێ ئاکرێ دەردۆرێن وێ.
ئازادكرنا ئاكرێ ئه‌وا دو ده‌مژمێران ڤه‌كێشايى، ب رۆژه‌كێ پشتى يا هه‌ولێرێ بوو و ب كليلا سه‌رهلدانێن بادينان هاته ب ناڤكرن.
د ڤێ سه‌رهلدانێ دا ژ به‌ر ره‌ڤينا رژێمێ و شه‌ر نه‌كرنێ و مه‌زناهيا ئيرادا خه‌لكێ ئاكرێ، چو كه‌س شه‌هيد نه‌بوون و هنده‌ك بريندارێن كێم هه‌بوون، ئه‌و ژى ئه‌و بوون يێن ژ ئه‌گه‌رێ خۆشيێ هاتينه برينداركرن و ته‌قه‌كرنێ و برينێن وان ژى سڤك بوون.
شه‌ڤا ئێكێ یا زاڤایینیێ، ژ ئه‌نجامێ نه‌بوونا باوه‌رى ب خوبوونێ و شه‌ڤێن نورمال پشتى وه‌ستیان و دامابوونێ و گه‌له‌ك شه‌ڤان ژى ژ هنده‌ك ئه‌گه‌رێن نه‌دیار زه‌لام ل ده‌رمانێن چالاككه‌ر بۆ سێكسى دگه‌ریێن.
چ كه‌سه‌ك نینه ئاگه‌ه ژ ده‌رمان و چالاككه‌رێن سێكسى نه‌ببیت، له‌ورا ژى هه‌ر ئێك ل لایێ خوه ل ده‌رمانێن سێكسى دگه‌ریێت د هنده‌ك ده‌لیڤه‌یێن ده‌ستنیشانكرى دا و ره‌نگه هه‌موو ده‌لیڤه‌ژى ددروست نینن بۆ ب كارئینانا ڤان جوره ده‌رمانان و گه‌له‌ك زه‌لام ژى هه‌بن كو مفاى ژێ نه‌بینن، یان گه‌له‌ك زه‌لام هه‌بن شه‌رم بكه‌ن پرسیارا وان بكه‌ن و شه‌ڤه‌كا تال نه ژ لایێ شیانێن سێكسى به‌لكو ژلایێ حه‌زا سێكسى ببوورینن، شه‌ڤه‌ك كو زه‌لام و هه‌ڤژینا خوه د هه‌ڤدو نه‌گه‌هن و ئه‌گه‌رێن وێ د دیارنه‌بن و هه‌ڤكارى دناڤبه‌را وان دا نه‌بیت.
ده‌مێ مه پرسیار ل نوشداره‌كى كرى: ئه‌رێ زه‌لامێن كو شیانێن وان یێن سێكسى د كێم بن، رێژه‌یا وان د زێده‌بوون یا كێمبوونێ دایه؟ گۆت: ژ ئه‌نجامێ وێ چه‌ندێ كو ب ده‌هان ناڤێن ده‌رمانێن چالاككه‌رێن سێكسى ل بازارى هه‌نه و سه‌ره‌راى مه‌ترسیێن وان بێى راچێتا نوشداران ژى دهێنه فرۆتن، له‌ورا ئه‌م چ ژ رێژه‌یا وێ نزانین، به‌لێ گه‌له‌ك كه‌س یێن هه‌ین مفاى ژێ نابینن و پشتى ده‌مه‌كى دێ هێنه ده‌ڤ مه، دێ دیاربیت كو فشارێن ده‌روونى و كارێن رۆژانه و نه‌بوونا وه‌كهه‌ڤیا حه‌زێن وى ل گه‌ل هه‌ڤژینا وى بوویه ئه‌گه‌ر كو ئه‌وى شیانێن ئه‌نجامدانا كریارا سێكسى نه‌بن و پێدڤیه زه‌لام ڤێ چه‌ندێ بزانن و هزر ل شه‌ڤه‌كا پرى بزاڤا سێكسى نه‌كه‌ن.
ل ڤێرێ مه ڤییا ئه‌م ئاماژه ب خاله‌كێ بده‌ین، ئه‌رێ جوداهى دناڤبه‌را حه‌زا سێكسى و شیانێن سێكسى چیه؟
حه‌زا سێكسى دبیت بۆ زه‌لامان نه‌مینیت و نه‌شێن سێكسى ئه‌نجام بده‌ن، بۆ نموونه ل ده‌مێ تووشى نه‌خوشیا شه‌كرێ دبن یان گه‌له‌ك كه‌رسته‌یێن كحولى ب كاربینن، ل وى ده‌مى ده‌رمانێن ڤیاگرا چ مفایێ خوه نابینن، به‌لكو هنده‌ك ده‌رمانێن دى هه‌نه وه‌كو كورتیزون و هورمونێ نێرینه و كزكایین، ره‌نگه‌ژى د هنده‌ك هه‌لویستێن تایبه‌ت دا مرۆڤى حه‌زا سێكسى نه‌مینیت بۆ نموونه ژ شه‌رمكرنێ، یان ل ده‌مێ زه‌لام ده‌رمانێن بێهوشكرنێ ب كاردئینن، یان گه‌له‌ك جگاره‌یان بكێشن، ل دووڤ ڤه‌كولینان دیاربوویه ئه‌و زه‌لامێن ده‌ست ژ جگاره‌كێشانێ به‌ردده‌ن حه‌زا وان یا سێكسى پتر لێ دهێت.
پتریا نه‌خوشیان حه‌زا زه‌لامى بۆ سێكسى كێم دكه‌ن و ده‌رمانێن چالاككرنا سێكسى گه‌له‌ك مفایێ خوه نابینن، هه‌كه هات و زه‌لام تووشى نه‌خوشیه‌كێ بوو و حه‌زا وى یا سێكسى زێده‌بوو! ل وى ده‌مى ره‌نگه ژ ئه‌نجامێ هه‌بوونا كه‌رسته‌یێن پێدڤى بیت دناڤ وان ده‌رمانێن كو بۆ چاره‌سه‌ریا خوه ب كاردئینیت.
له‌ورا نابیت زه‌لامێ حه‌زا سێكسى نه‌بیت ده‌رمانێن بهێزكرنا سێكسى ب كاربینیت، به‌لكو پێدڤى ب هنده‌ك تشتێن دیتره كو پێدڤیه ئه‌نجام بده‌ت و بێى ده‌رمان دێ هێته چاره‌سه‌ركرن، ئه‌ڤه‌ژى پێدڤى ب وه‌رگرتنا شیره‌تان ژلایێ نوشداره‌كێ تایبه‌تمه‌ند هه‌یه.
به‌رى هه‌یامه‌كێ من پسیاره‌ك رۆژنامه‌ڤانى ده‌رباره‌ى ره‌وشا رۆژه‌ڤا شنگالێ د رووپه‌لێ فه‌یسبووكێ خوه دا به‌لاڤكر، وه‌ك واقعێ هه‌یى كو به‌رى شنگال بهێت رزگار كرن تیرۆرستێن داعشێ ناڤ ل سه‌ر دانابوو (ولایه سنجار) لێ پشتى هێزێن په‌كه‌كێ د كاره‌ساتا داگیركرنا شنگالێ دا د هه‌وارا خه‌لكێ شنگالێ هاتین، نها وان ژى ل به‌ر نینه ب براینى و ئاشتیانه ژ نیڤه‌كا وێ پتر د ده‌ست دا چۆل بكن و راگه‌هاندنا (كانتۆنه‌كا) دى مینا كانتۆنین رۆژئاڤا د به‌رنامه‌یێ وان دایه. ئه‌ڤ ژى نه ره‌فتاره‌ك غه‌ریبه، ژ به‌ر كو ئارمانجا سه‌ره‌كییا په‌كه‌كێ هه‌ر ژ ده‌ستپێكێ رزگاركرنا كوردستانا مه‌زنه، بێى كو هزرێ د واقعێ سیاسى، جوگرافى، جڤاكى و له‌شكریێ هه‌ر ده‌ڤه‌ره‌كا كوردستانا پارچه‌كرى دا بكه‌ت.
وه‌سا دیاربوو هنده‌ك هه‌ڤالێن دژى (پارتى) یان مه‌یلدارێن برایێن په‌كه‌كێ، پشتى به‌لاڤبوونا وى پۆسته‌ى، ب شێوه‌یه‌ك (ئینفیعالى و ته‌عسبى) ده‌ست ب مزایداتێن خوه یێن سیاسى كرن و به‌رگریه‌كا وه‌سا ژ برایێن په‌كه‌كێ كر یێ نه شاره‌زا دا هزر كه‌ت كو ده‌وله‌تا كوردى ل سه‌ر ده‌ستێ په‌كه‌كێ هاتیه راگه‌هاندن. بۆ زانین هنده‌ك ژ ڤان هه‌ڤالێن پشكدارى پۆسته‌یێ من بووین ئه‌و بوون یێن كو جاره‌كێ ژى بۆ پۆسته‌یه‌كى من (لایكه‌ك) ژى لێنه‌داى، تایبه‌ت ئه‌و پۆسته‌یێن ئه‌ز به‌رده‌وام ل سه‌ر شه‌رمزاركرنا شه‌ڕێ برا كوژیێ دنڤیسم.
ئه‌ڤه ژى وێ ناگه‌هینت كو ئه‌ز به‌رگریێ ل سه‌ر به‌هرا ئالیه‌كێ دى ژ ئالیه‌كێ سیاسى یێ كوردى دكم. نوكه ژى دبێژم: شاشى و خه‌مساریا پارتێن هه‌رێما كوردستانى بوو، تایبه‌ت (پارتى) شنگال هاتیه به‌ردان و ئه‌و كاره‌سات ب سه‌رێ كوردێن ئێزدى هاتى و گوننه‌ها وێ چو جاران ناهێت غه‌فران دن و كاریگه‌ریا وێ ل سه‌ر كوردستانێ چو ژ كاریگه‌ریا ئه‌نفالێن ره‌ش و كیمیابارانكرنێ كێمتر نینه!
بلا ئه‌م ژ خوه بگرین دانپێدانێ بكین، هه‌كه ب خێرا وه‌لاتێن زلهێزنه‌بایه، ب هیڤیا حزبێن كوردى و ناكۆكیێن كوورێن د ناڤبه‌را وان دا بایه، كورد نها ژى نه‌دشیان خوه گونده‌كى كه‌تیه به‌ر هێرشا ره‌شا هه‌مه‌جێن داعشێ ژى رزگاربكه‌ن، لێ ئه‌و حزبه هه‌مى بێى جوداهى، بلا نانه‌كێ بخۆن و ده‌هان ب خێرا وان وه‌لاتان بده‌ن، تایبه‌ت ئه‌مریكا كو به‌رژه‌وه‌ندیێن وان ب هه‌مى ئایدیۆلۆژى و بۆچوننێن خوه‌ڤه ڤێ جارێ ته‌ڤلى هه‌ڤى به‌رژه‌وه‌ندیێن كوردستانێ بوون، هه‌كه نۆكه دا ب راستا درووشمێ داعشێ (دوله الخلافه باقیه و تتمدد) ل سه‌ر ئاخا واقعى هێته پراكتیزه‌كرن.
كه‌واته هه‌كه (كۆبانێ) و گوند و باژێرێن دن یێن رۆژئاڤا ب پشته‌ڤانیا هێزێن زلهێز ب سه‌رۆكاتیا ئه‌مریكا و پێشمه‌رگه‌یێ كوردستانێ بۆ شه‌ڕڤانان كرى رزگارببن، شنگالێ ژى ب هه‌مان سیناریۆ، ب پشته‌ڤانیا گرێلا و شه‌ڕڤانان و وه‌لاتێن هه‌ڤپه‌یمان بۆ پێشمه‌رگه‌ی كرى هاته رزگار كرن، نه‌خوه هه‌كه ب هیڤیا شه‌ڕڤانان، په‌كه‌كێ و پێشمه‌رگه‌ى ڤه‌بایه، گه‌له‌كا ب زه‌حمه‌ت بوو، نه كۆبانێ و نه شنگالێ هاتبانه رزگار كرن.
بلا ئه‌قلانه سه‌ره‌ده‌ریێ دگه‌ل كێشه‌یێ بكه‌ین و به‌س بمینێن ئێخسیرێن سۆزداریێ (عاتیفێ) و ده‌مارگیریا كۆرانه، نوكه دێ بێژین راسته دبت ژ ئالیێ له‌شكریڤه هێزێن په‌كه‌كێ ژ هێزێن پارتێن كوردستانى لێكدایتر و په‌یتتربن و نه‌شێن ب شه‌ڕێ براكوژیێ وان ژ شنگالێ ده‌ربێخن، په‌كه‌كه ژى لژێر درووشمێ ئازادكرنا كوردستانا مه‌زن ب خوه ده‌رناكه‌ڤت، پسیار ئه‌وه: ئه‌رێ جڤاكێ نیڤده‌وله‌تى، تایبه‌ت ئه‌مریكا و تركیا پشتى ب دوماهى هاتنا فلمێ داعشێ، دێ قه‌بوول كن شنگال و ده‌ڤه‌رێن دن ل بن كۆنترۆلا په‌كه‌كێ و هێزێن دن یێن نه‌شه‌رعى بمینن؟!
ئه‌ڤرۆ نيوز:
پارێزەرەکێ دادگەھا دھۆکێ راگەھاند کو، گەنجەک و ژنەکا ب مێر ب رێیا فەیسبووکی ژڤانی ددەنە ئێکدو و زنایێ ل گەل ئێکدو دکەن ب وێ بھانەیێ کو گەنجی سوز دایە ڤێ ژنێ کو پشتی ئەو خوە ژ ھەڤژینێ خوە ددەتە بەردان دێ بۆ خوە ئینیت، بەلێ ھەڤژینێ وێ زانی و سکالایەک ل دادگەھێ ل سەر وان تومار کر و پشتی دادگەھکرنا وان ھەر ئێک ژ وان بۆ ماوێ دو سالان ھاتنە حوکم کرن.
ئەڤرۆ، جیھان کۆرەمارکی:
پارێزەر مەسعود سلێمان ل دادگەھا دھۆکێ بۆ رۆژناما ئەڤرۆ دیار کر کو، ژنەکا د ژیێ 26 سالیێ دا ب رێیا تۆرا جڤاکی یا فەیسبووکێ د پشت ھەڤژینێ خوە را پەیوەندیەکا حەزژێکرنێ ل گەل گەنجەکێ تازە پێگەھشتی کو د ژیێ 18 ساڵیێ دایە گرێ ددەت و گۆت: (ل دەسپێکێ ھەڤدیتن د ناڤبەرا وان دا دروست دبیت و پشتی پەیوەندیا وان ب ھێزتر دکەڤیت ژ ئەگەرێ پەیدابوونا ئاریشان د ناڤبەرا ژنێ و کەس و کارێن ھەڤژینێ وێ دا و ب بھانەیا چوونا درینگەھێ ئەڤ ژنە ژ مالا ھەڤژینێ خوە دەردکەڤیت و ل دووڤ داخوازا ڤی گەنجی بەر ب ژ دەرڤەی دھۆکێ دچن و ل ئێک ژ ئاڤاھیێن گەشت و گوزاری ژلایێ ڤی گەنجیڤە دھێتە ئاکنجی کرن کو پێشتر ڤی گەنجی سوز دابوویێ وێ بۆ خوە بینیت، لێ پشتی خوە ژ زەلامێ خوە ددەتە بەردان).
پارێزەری گۆتژی: (پشتی شەڤ ب سەر وان دا ھاتی ئەڤ کورە و ژنە نێزیکی ئێکدو دبن و ل دووڤ گۆتنا ڤی گەنجی ل دادگەھێ دا وی ھەموو شێوازێن سێکسی ل گەل ڤێ ژنێ ئەنجام داینە و ھەردویان ل دادگەھێ ژی دان ب ڤێ چەندێ کر).
پارێزەر مەسعود ئاشکرا ژی کر کو، پشتی ھینگێ ئەڤ گەنجە ڤێ ژنێ دھێلیت و د رەڤیت و ل دووڤ گۆتنا ژنێ وێ چەندین جاران پەیوەندی ب وی گەنجی کر کو بھێت چارەیەکێ لێ بکەت، لێ وی رەت کر و بۆ وێ دیار کر کو ھندەک ژ کەس و کارێن وی گۆمانێ ژێ دبەن و دێ زانن، لەوما ئەڤ ژنە نەچار دبیت و پەیوەندیێ ب برایێ خوە دکەت و برایێ وێ و بابێ وێ دھێن و دبەنە مالا خوە).
پارێزەری زێدەتر گۆت: (زەلامێ وێ سکالایێ ل سەر ھەردویان تومار دکەت و دادوەر ژی بریارێ ددەت کو ل گۆرەیی بەندێ 377 ژ برگا ئێکێ ژ قانوونا سزایێن عیراقی یا ژمارە 111 یا سالا 1969 بھێنە دەستەسەر کرن و دادگەھکرن و پشتی دادگەھکرنا وان سزا ل سەر ھاتە سەپاندن و ھەر ئێک ژ وان بۆ ماوەیێ دو سالان ھاتە حوکم کرن).
ئه‌ڤرۆ نيوز:
د ھندەک حالەتان دا ژنان پێدڤی ب ڤێراگەھشتنێن ب لەز ھەیە، ژبەرکو کارتێکرن ل ساخلەمیا وان دبیت و مەترسی ل سەر ژیانا وان پەیدادبیت و ژوان دەمان ژی:
* ل دەستپێکێ ئێشانێن سینگی و نەخۆشیێن دەماران و دلی دھێن کو ل بریتانیا سالانە دۆرێن 40 ھزار ژنان تووشی نەخۆشیێن دلی دبن، رەنگە ئێشانێن دژوار د سینگی دا ژنان پێدڤی ب ڤێراگەھشتنێن زوو بکەن، نیشانێن نەخۆشیێن دلی پێکھاتینە ژ ئێشانا ناڤیا سینگی کو بەلاڤەدبیت ھەتا دگەھیتە ھەردو دەستان و ستووی و دەڤی، بەلێ ھندەک نیشانێن کێمتر بەلاڤە ھەنە بۆ ئێشێن دلی ژوانژی ئێشانەکا دژوار و سەرئێشان و ھەست کرن ب سڤکیا سەری و گێژبوون و سینگ ئێشان، ئێشانا سینگی دەستپێ دکەت ژ ئێشانەکا سڤک ھەتا دژوار دبیت و مرۆڤ ھەست دکەت کو فشار یا ل سینگێ مرۆڤی دھێتە کرن و دھەردو دەمان دا پێدڤیە قەستا نوشدارەکێ تایبەتمەند بکەی.
* پەنجەشێرا مەمکان ژ ھەموو نەخۆشیێن مەمکان بەربەلاڤترە، د ھەر سالێ دا پتر ژ 40 ھزار ژنان تووشی پەنجەشێرا مەمکان دبن و دۆرێن 10 ھزتر ژنان پێ دمرن ل بریتانیا، راستە کو پتر ل دەڤ ژنێن ب عەمر پەیدادبیت، بەلێ ژنێن گەنج ژی ژێ بێ بەھر نینن، پێدڤیە ژن شێوێ مەمکێن خۆ بزانن و ھەر گۆھۆرینەک د مەمکان دا پەیداببیت، پێدڤیە قەستا نوشداری بکەن، گوھۆرین پێکھاتینە ژ ھندەک وەرەمێن نە ب ئێشان کو ل مەمکی و بن کەفشا پەیدادبن و سۆربوونا رەنگێ پیستی د مەمکان دا، ھندی ژن زووتر قەستا نوشداری بکەت، ھەلبەت زووتر دێ چارەسەریێ وەرگریت.
* خوین بەربوونا دناڤبەرا دەمێن عادەیا ھەیڤانەدا ژ گەلەک ئاریشەیان پەیدادبیت، ژ وان ئەگەران ژی گوھۆرینا حەبکێن زارۆنەبوونێ و ئەو نەخۆشیێن ب رێکا پەیوەندیێن سێکسی دھێنە ڤەگوھاستن و دابەشبوونێن ناڤخویا لەشی و گوھۆرینێن ھورمونی و ھندەک جاران ژی رەنگە نیشانا پەنجەشێرا مالبچووکی بن و باشترە خوین بەربوونێن دناڤبەرا عادەیا ھەیڤانە و پشتی کریارا سێکسی و ئەوێن ل ژیێ بێ ھیڤیبوونێ پەیدادبن بھێنە پشکنینکرن ژلایێ نوشدارەکێ تایبەتمەند.
ئەڤرۆ نيوز:
کێشانا نارگیلێ ل ڤان سالێن دووماھیێ یا دبیتە نەریتەک و رۆژانە گەلەک گەنج ل دورماندوری نارگێلی د روونن و وەکو ئیدمانەکێ یا ژێ پەیدابووی، بێ گومان گەلەک کەس ب ھلکێشانا نارگیلێ ھەست ب خوشیێ دکەن و رەنگە نارگیلە رێیەک بیت کو خوە ژ فشارێن جودا جودا یێن ژیانا ڤی سەردەمی دوور بکەن، بەلێ گەلەک کەس ژی نزانن مەترسیێن وێ چنە و ھزر دکەت زیانێن وێ ژ یێن جگارەیان کێمترن و دیسا نزانن کو نارگیلێ پەیوەندی ب ساخلەمیا مرۆڤی ڤە ھەیە و ھزر دکەن کو نارگیلە دەم بۆراندنە و رێیەکە بۆ خوشیێ ب بێھنێن فێقی یێن جودا جودا و دچنە ژینگەھەکا دیتر.
رێکخراوێن گرێدای ساخلەمیێ ل سەرانسەر جیھانێ و شارەزایێن تایبەتمەند گەلەک راستیان ل دۆر نارگیلێ بەرچاڤ دکەن کو گرێدای دووکێلا جگارەیانە و بەروڤاژی ھزرێن خەلکینە کو وەسل ھزر دکەن چ مەترسی ل سەر نینە.
ل دەستپێکێ دڤێت بزانین کو رێکخراوا ساخلەمیا جیھانی دیاردکەت ھەر دەمژمێرەکا روونشتنێ ل بەر نارگیلێ ل بەرامبەر کێشانا 100 -200 جگارەیانە و قەوارێ دووکێلا دھێتە ھلکێشان بۆ ھەر جگارەکێ دبیتە 0.5 لتر، بەلێ دووکێلا کێشانا ھەر نارگیلەکێ دبیتە ئێک لتر و پێکھاتێن (معسل)ێ کو دناڤ نارگیلێ دا دھێتە ب کارئینان ھەر وەکو پێکھاتێن جگارەیانە, دیسا نارگیلە دبیتە رێژا تووشبۆنێ ب پەنجەشێرا سەھان، دەڤی، نەخۆشیێن دلی و ھەموو نەخۆشیێن دومدرێژ ھەر وەکو جگارەیان زێدەدکەت.
ئەو کەسێن دناڤ سەقایەکی دا دژین و یێ پر بیت ژ دووکێلا نارگیلێ ھەر وەکو ویژی ئەو دووکێل ھلکێشای و دێ کارتێکرنێ، نەرێنی لێ بن، ل گەل ڤێ چەندێ شیشەیێن نارگیلێ و کەرستێن ب کارئینانا وێ ناھێنە گوھارتن و گەلەک کەس پێکڤە پشکداریێ دکێشانا واندا دکەن و ئەڤ چەندەژی دبیتە ئەگەر کو نەخۆشیێن دومدرێژ دناڤ واندا بھێنە ڤەگوھاستن و کا چاوان بۆ مرۆڤی ئیدمان ژ جگارەیان پەیدادبیت وەسان ئیدمان ژ ھیبوونا نارگیلێ ژی ھەیە، ژبەرکو نیکوتین ھەر وەکو جگارێ دناڤدا ھەیە.
دەربارەی زیانێن وێ ل سەر ژنان دوگیانژی دبیتە ئەگەر کو زارۆیەکێ کێم سەنگ ببیت و دەلیڤە ڤەدبیت کو ژن تووشی نەخۆشیێن دەروونی ببیت.
کێشانا نارگیلێ دبیتە ئەگەر دەڤ و لیڤێن مرۆڤی تێک بچن و ل دووماھیێ ژی زێدە کێشانا وێ دەلیڤا تووشبۆنێ ب بێھێزیا سێکی زێدەدکەت و ب تایبەت ژی ل دەڤ گەنجان.لەورا باشترە ھەر ژ نوکە پلانەک بھێتە دانان و گەنج خوە ژ کێشانا نارگیلێ دووربکەن.
ئه‌ڤرۆ نيوز:
حوکمەتا ھەرێما کوردستانێ بڕیاردایە کارتا پێزانینان بۆ ھەموو ترمبێلێن تابلۆیێن وان یێن عیراقی ژ لایێ وەزارەتا ناڤخۆ ڤە بھێتە چێکرن، بەرپرسەکێ ھاتنوچوونێ ژی گۆت “مەرەم ژ چێکرنا ڤێ کارتا پێزانینان ئەوە کۆنتڕۆلا وان تڕۆمبێلان بۆ پێرابوونێن قانوونی بھێتەکرن”.
فازل حاجی، پەیڤدارێ ھاتنوچوونا پارێزگەھا ھەولێرێ بۆ رۆژناما ئەڤرۆ دیار کر کو پشتی پڕۆسا ئازادکرنا عیراقێ ھژمارەکا مەزن یا تڕۆمبێلێن تابلۆیێن کاتی پێڤە ل پارێزگەھێن ناڤین و باشوورێ عیراقێ ھاتینە ھەرێما کوردستانێ و ئەڤ ترۆمبێلە بووینە ئالۆزی بۆ ھاتنوچوونا ھەرێما کوردستانێ، چونکی ھژمارەکا وان ترۆمبێلان ل رێڤەبەریێن ھاتنوچوونا عیراقێ ھاتینە تۆمارکرن و گۆت “ھژمارەکا وان ترۆمبێلان چو بادەک ل ھاتنوچوونێ نینن، بەلێ ل سالێن بۆری ھژمارەکا وان ترۆمبێلان ژ لایێ وەزارەتا ناڤخۆ ڤە ھاتینە تۆمارکرن و کارت بۆ ھاتینە چێکرن کو ب تنێ ل سنوورێ پارێزگەھا ھەولێرێ 38 ھزار تڕۆمبێل بووینە”.
ناڤھاتی خویا کر کو نوکە وەزارەتا ناڤخۆ یا حوکمەتا ھەرێما کوردستانێ دڤێت دووبارە ئەو ترۆمبێل تابلۆیێن کاتی پێڤە بھێنە تۆمارکرن و کارتەکا پێزانینان بۆ بھێتە چێکرن داکو ل بەرچاڤێن ھاتنوچوونێ د دیاربن و دەمێ زێدەگاڤیان دکەن لێپرسین دگەل بھێتەکرن و گۆت “مخان ھژمارەکا وان تڕۆمبێلان ژبلی تابلۆ یێ چو بادەک ل رێڤەبەریا گشتی یا ھاتنوچوونا عیراقێ نینن ژ بەر ڤێ چەندێ ب چو شێوەیەکی کارتا پێزانینان بۆ ناھێتە چێکرن”.
نيشاندان