ئه‌ڤرۆ نيوز:
رێڤه‌به‌ريا چاڤدێريا بازرگانى راگه‌هاند كو ئه‌ڤرۆ رێكه‌فتى 30ى خزيرانا 2016ێ بهايێ دراڤى ل بازارێن پارێزگه‌ها دهۆكێ ب ڤى ره‌نگێ ل خوارێ يه:
| 1 دولارێ ئه‌مريكى | 1270 |
| 1 يۆرۆيێ ئه‌ورۆپى | 1420 |
| 1 ليرێ توركى | 435 |
بۆ وه‌رگرتنا نووترين پێزانينان ل سه‌ر ره‌وشا دراڤى ژماره “2” بۆ شورتكودێن “KOREK “2279 يان “Asiacell “4593 يان ژى ب ره‌نگه‌كێ به‌رده‌وام سه‌ره‌دانا مالپه‌رێ ئه‌ڤرۆ نيوز www.evronews.net بكه.
ئەڤرۆ نیوز:
بەرپرسێ راگەھاندنا ھاتن و چوونا پارێزگەھا دھۆکێ راگەھاند، نھا ئەو روودانێن ترۆمبێلان یێن ل پارێزگەھا دھۆکێ پەیدادبن، رێژەکا مەزن ل سەر رێیا دھۆک بۆ زاخۆ پەیدادبن، بەلێ ھەکە تۆنێلا زاخۆ ب دووماھیک بھێت و بھێتە ڤەکرن، دێ ب رێژا 80% روودان ل سەر رێیا زاخۆ کێمبن، چونکو ترۆمبێلێن بچیک و مەزن دێ ژێک ھێنە جوداکرن.
رائیدێ مافپەروەر ئازاد تاھا، بەرپرسێ راگەھاندنا ھاتن و چوونا پارێزگەھا دھۆکێ بۆ ئەڤرۆ دیار کر، رۆژانە روودانێن ھاتن و چوونێ ل سەر رێیا دھۆک بۆ زاخۆ پەیدادبن، ب تایبەت ل سەر رێیا گەلیێ زاخۆ، بەلێ ھەکە تۆنێلا زاخۆ ب دووماھیک بھێت، دێ روودان ب رێژا 80% کێمتر لێ ھێن، چونکو ڤەکرنا تۆنێلا زاخۆ دێ ترۆمبێلێن بچووک و مەزن ژێک جودا کەت و ب تنێ ترۆمبێلێن بچووک دێ دبن تۆنێلێ را دەربازبن و یێن مەزن دێ ھەر ل سەر رێیا کەڤن یا گشتی ھاتن و چوونێ کەن و ھوسا روودان دێ کێم بن، چونکو 95% ژ وان روودانان ژ بەر لەزاتی و نەپێگیریا ترۆمبێلێن مەزن بوویە.
ئەحمەد تاھر، رێڤەبەرێ پرۆژێ تۆنێلا زاخۆ دیار کر، ھەشت ھەیڤێن ھاتینە زێدەکرن، کو پرۆژێ مە ژی بەر بریارا پەرلەمانێ کورستانێ دکەڤن و گۆت: ل سەر دو قۆناغان 240 رۆژ بۆ پرۆژێ تۆنێلا زاخۆ ھاتنە زێدەکرن.
ئازاد تەھا، بەرپرسێ راگەھاندنا رێڤەبەریا ھاتن و چوونێ گیرۆبوونا پرۆژی ل گۆرەیی گۆتنێن وی دآ بەردەوامیێ دەتە کێشەیان ژ پەیدابوونا روودانان، دبینن ھەکە ب رێژا 80% ژ روودانێن ل زاخۆ ل گەلیێ پەیدا دبن پتریا وان ژی روودانان گران و دلتەزینن و گۆت: ڤەکرنا تۆنێلێ دناڤبەرا زاخۆ و دھۆکێ دا 15 خۆلەک دێ ھێنە کێمکرن، ترۆمبێلێن بارھەلگر و تایبەت ژێک ھێنە جوداکرن، کێشا سەرەکی نھۆ ل زاخۆ بۆ مە کێشەیە، تۆنێل و ئۆڤەرپاس و ھەروەسا پرا ل دەڤ گازینۆ راوەند ھەموو ل سەر ئێک ھێلا ھێلێ نە د قۆناغێن چێکرنێ دانە، ڤێ کێشەکا مەزن و قەرەبالغ بۆ مە درۆستکریە.
ل گۆرەیی گۆتێن وی پرۆژە ل دووڤ بەرنامێ خوە برێڤە دچیت، کارێ ب زەحمەت ب دووماھی ھاتیە، ھەردو سایدێن ھاتن و چوونێ گەھشتینە ئێک. دھێتە زانین، ل رۆژا 25/4/2013 دەست ب کارێ نووژەنکرنا تۆنێلا زاخۆ ب درێژاھیا 3 کێلۆمەتر و 600 مەتران ب کۆژمێ 160 ملیار دینارێن عێراقێ ھاتیە کرن، ژ دەستپێکا گەلی دەست پێ دکەت، ل راستا دۆریانا گۆندێ حەسەن ئاڤا دەردکەڤیت.
د ناڤ تۆنێلی دا سیستەمەکێ ھەڤچەرخ دھێتە درۆستکرن و ھەر سایدەکی سێ ترۆمبیل تێدا دشێن ھاتن و چوونێ بکەن، سیستەمێ ئاگر ڤەمراندنێ د ناڤ دایە، ھەروەسا ئاڤاھیێ کۆنترۆل و کامێرەیێن زێرەڤانێ د ناڤ دا ھەنە، ھەروەسا بۆ ھەر رویدانەکا پەیدا دبیت، رێکەکا یەدەک ژی بۆ ترۆمبێل و مرۆڤان ھاتیە دانان.
ئەڤرۆ نیوز:
وەلاتی گازندا دکەن ژ زیانێن بکارئینانا تەقتەقوشکان، رێڤەبەریا بازرگانی ژی ب رۆلێ خوە ھوشداریێ ددەتە وان دوکانێن بازرگانیێ ب یاریێن ئاگری دکەن و رێنما بۆ دەرکرینە. پارێزەرەک ژی دبێژیت: وەلاتی ژی دکارن ب ڕێیا دادگەھێ سکالایێ ل سەر وان کەسان بلند بکەن یێن ب رێیا تەقتەقوشکان ئیزعاجێ دکەن.
وەلاتیەک ب ناڤێ رەزڤان محمد دیار دکەت کو ل دەمێ ھەلکەفتان ئەو گەلەک بێزارایا خوە ژ دەنگێن تەقتەقوشکان دبینن، گەلەک جاران ژ ئەگەرێ بکارئینانا ڤان جۆرێن یاریێن ئاگری، زارۆ و وەلاتی برینداربووینە، لەوما دخوازیت لایەنێن شولەژی دووڤچوونا ڤی بابەتی بکەن، ب تایبەت ل دەمێ ھەلکەفتان کو پێدڤیە ئەڤ تەقتەقوشکە بھێنە قەدەغەکرن.
شوکری شەفیق بەرپرسێ بەشێ پەیوەندی و راگەھاندنێ ل رێڤەبەریا چاڤدێریا بازرگانی ل دھۆکێ دیار کر، ھەشت لیژنە بۆ دووڤچوونا بازاری پێکئیناینە سەرەرایی کەل و پەلێن دەم ب سەرڤەچوویی، ئەو دووڤچوونێ ل سەر تشتێ قەدەغەکری ژی دکەن وەک (دەمانجێن مورکا، تەقتەقوشکا، یاریێن ھاڤێتنا ئاگری، بالونان) کو ب چو رەنگان نابیت بھێنە د ناڤ بازاری و ئەڤە د قەدەغەکرینە و ھەر کەسەکێ ئەڤ کەل و پەلێن قەدەغەکری ل دەف پەیدابوون ل دووڤ رێنمایێن رێڤەبەریا بازرگانی ل دھۆکێ دێ ھێتە سزادان، دیسا ئەو کەل و پەل ژی دێ ھێنە عومبارکرن و دەستەسەرکرن.
گۆت ژی: سالانە ئەڤ کەل و پەلە دھێنە دەستەسەرکرن، لێ ب مخابنی ڤە خەلکێ مە نە یێ ھاریکارە بۆ دەستەسەکرنا ڤان کەل و پەلان ب تایبەت بازرگان و خودانێن فرۆتنا کەل و پەلان کو ھزر ناکەن زیانا وان بۆ مرۆڤی چەندە و ژ مفای پترە.
شوکری ئەو ژی ئاشکراکر کو روودان ژ ڤان ئامیران پەیدا بووینە و گەلەک کەسان ئەندامێن لەشی وەک تبل و چاڤ ژ دەستداینە، لەوما خوازیارین ژ خەلکێ خوە پتر ھاریکاربن ل گەل تیمێن رێڤەبەریا چاڤدێریا بازرگانی ب تایبەت ل ڤان رۆژێن کێمێن ماین ژ مەھا رەمەزانا پیرۆز و نەھێلین ئەڤ تشتێ قەدەغەکری ل بازاری بھێتە فرۆتن، دا کو ل جەژنێ رۆژێن ئارام و خوشتر بۆ خەلکێ خوە پەیدا بکەین.
ل دۆر ھەمان بابەت پارێزەر کاروان نەجیب محەمەد دیار کر، ھەر تشتەکێ ببیتە جھێ زیانا مرۆڤی، وی دەمی پێگیریەک ل سەر لایەنێ شولەژێ دراوەستیت کو مایتێکرنێ بکەت، دا کو ئەو زیان رابیت و گۆت: (بکارئینانا تەقتەقوشکان زیانێ دگەھینیتە وەلاتیان و ل ڤێرە ئەف ئەرکە دکەڤیتە ل سەر لایەنێن ئەمنی کو ڤان کاران قەدەغە بکەن، دیسا فەرە رێڤەبەریا چاڤدێریا بازرگانی ژی ب رۆلێ خوە بازرگانێ ب کوم دفرۆشیت، دەستەسەربکەت و یێ سەرپێچیێ ژی بکەت بھێتە سزادان).
زێدەتر پارێزەر کاروان گۆت: ل دووڤ مادەیێ (495)/خالا (1-2-3) ژ قانوونا سزایێن عیراقی، ھەر کەسێ دناڤا پاژێر و گۆند و تاخان دا، چەکێن ئاگری یان قالکێن ئاگری یان ھەر یاریەکا ئاگری بکاربینیت و ئەو کار ببیتە جھێ زیانا خەلکێ و بەلاڤکرنا نە ئارامی و ئیزعاجێ، دێ ئەو کەس ھێتە سزادان نە زێدەتر ژ ھەیڤەکێ یان دێ ھێتە سزادان ب (45) چل و پێنج ھزار دیناران.
ھێمن سلێمان رێڤەبەرێ راگەھاندنێ ل رێڤەبەریا پولیسێن پارێزگەھا دھۆکێ ھەمبەر بابەتی ئاشکراکر کو رێنمایێن تایبەت ھەنە ل دۆر قەدەغەکرنا ڤان یاریێن مەترسیدار بۆ زارۆیان و ئاشکراکر کو ھێزێن ئێمناھیێ بەردەوام دووڤچوونێ ل سەر ڤان یاریان دکەن و بۆ جەژنێ ژی مارکێت و جھێن فرۆتنا ئەڤان یاریان ھاتینە ئاگەھدارکرن کو نابیت ب چو رەنگا ئەڤ یاریێن مەترسیدار و قەدەغەکری بھێنە فرۆتن و بەرۆڤاژی بڕیارێ، دێ سزادان ھەبیت.
ھشیار فەریق سەرۆکێ لژنا ساخلەمیێ ل جڤاتا پارێزگەھا دھۆک بۆ ئەڤرۆ گۆت: ھەر یاریەکا ھەبیت و کارتێکرن ل سەر زارۆی و ژیانا وی ھەبیت، دبینم گرنگە ئەو یاری نەھێتە دناڤ بازاری دا و نەکەڤیتە بەر دەستێن زارۆیان، دیسا پێدڤیە دایک و باب و جھێن پەیوەندار ڕێ ل ھاتنا ڤان یاریێن مەترسیدار بۆ ناف بازاری.
ئەڤرۆ نیوز:
پارێزگەرێ کەرکووکێ دکونگرەکێ رۆژنامەڤانی دا ل کەرکووکێ رەخنە ل پەرلەمانتارێن کورد ل بەغدا گرتن کو وان بەرگری ژ مافێن پێشمەرگەی نەکریە، بڕیاردەرێ لژنا ئاسایش و بەرگریێ ل جڤاتا نوونەرێن عیراقێ د بەرسڤدانا ویدا دبیژیت، بلا پارێزگەرێ کەرکووکێ بھێتە جھێ من و مافێن پێشمەرگەی بدەستڤە بینیت.
نەجمەدین کەریم پارێزگەرێ کەرکووکێ د وی کونگرێ رۆژنامەڤانی دا گۆتبوو” ھندەک قانوون یێن ھەین کو ئیمتیازاتێن تایبەت ددەنە ھێزێن عیراقی و حەشد شەعبی و ئەو ئیمتیازات ژ پێشمەرگەی ناگرن و ئەڤە نە دادپەروەریە بەرامبەر پێشمەرگەی و قوربانیێن وان” پارێزگەرێ کەرکووکێ خویاکربوو ژی کو وی نڤیسارەک ئاراستەی بەغدا کربوو و تێدا داخوازکربوو کو پێشمەرگە نەھێتە بێ بەھرکرن ژ وان ئیمتیازاتان، بەلێ حوکمەتا بەغدا بەرسڤا من دابوو کو ئەو بریارە ل جڤاتا نوونەرێن عیراقێ ھاتبوو دەرکرن و ھەوە نوونەر یێن ل وێرێ ھەین و وان چو نەرازیبوون ل سەر وێ چەندێ نەبوو”. دیارکرژی” پەرلەمانتارێن کورد ل دۆر وێ پرسێدبێ دەنگ بوون و دھندەک پرسێن دی یێن بچووک دا نەچوونە د ھۆلا پەرلەمانی ڤە و بەغدا بجە ھێلا”.
شاخەوان عەبدولا بریاردەرێ لژنا ئسایشێ و بەرگریێ ل جڤاتا نوونەرێن عیراقێ ژ لیستا پارتی دداخۆیانیەکێ دا بۆ رۆژناما ئەڤرۆ بەرسڤا پارێزگەرێ کەرکووکێ دا و گۆت” مە وەکو پەرلەمانتارێن کورد ل جڤاتا نوونەرێن عیراقێ ئیمزا کۆمکربوون بۆ وێ چەندێ کو بریارا بڕینا 3% ژمووچێ فەرمانبەرێن عیراقێ ژ پێشمەرگەی ژی بگریت، ددەمێ دەنگدانێ دا ژبەرکو رێژا پەرلەمانتارێن کورد 20% یە، دەنگدانا مە سەر نەگرت بۆ وی بابەتی”.
شاخاوانی زێدەتر گۆت” ئەز بۆ پارێزگەرێ کەرکووکێ پێشنیار دکەم ئەو بھێتە جھێ من و ئەز بچمە جھێ وی، بەلێ ئەو بشێت مافێن پێشمەرگەی بدەستڤە بینیت و ئەز ژی بشێم عەرەبێن ھاوردە ژ کەرکووکێ دەربکەم و کەرکووکێ بێخمە سەر کوردستانێ ڤە”.
شاخەوانی رەخنە ل پارێزگەرێ کەرکووکێ گرتن و گۆت” باشە وی بۆ کەرکووکێ چ کریە؟ ھەر چ گەندەلیا ل کەرکووکێ بووی، ل سەردەمێ وی بوو، ھەر چ عەرەبێن جارەکادی ھاتینە کەرکووکێ ھەر ل سەردەمی وی ھاتبوون و ھەموو قونتەراتێن کەرکووکێ تنێ بۆ چار کەسان بوون و دونیایەکا پاران یێن ھاتینە مەزاختن و باژێرەکێ وێرانە، ما یێ مەمنون نینە ژبەر وێ چەندێ نادەینە دادگەھێ و بھێتە حوکمکرن؟”.
ل دۆر بڕینا رێژا 3% ژ مووچێ فەرمانبەرێن عیراقێ بۆ حەشد شەعبی، شاخەوانی گۆت” مە داخواز کر پێشمەرگەی ژی پشک دوێ رێژێ دا ھەبیت، بەلێ حوکمەتا بەغدا دبێژیت پێدڤیە ژلایێ حوکمەتا ھەرێمێ بۆ پێشمەرگەی بھێتە مەزاختن”.
خویاکر ژی” ژبەرکو پارێزگەھا کەرکووکێ ب سەر بەغدا ڤەیە، پێدڤی بوو ئەو بریارە ب جە نەئینابا و پارێزگەرێ کەرکووکێ دشیا رێژا 3% ژ مووچێن فەرمانبەرێن کەرکووکێ نەھاتبا بڕین، یان دشیا بریارەکێ دەربکەت وتێدا دیاربکەت ژبەرکو پێشمەرگە سنۆرێن کەرکووکێ دپارێزیت، 3% ژ مووچێ فەرمانبەرێن پارێزگەھا کەرکووکێ بۆ پێشمەرگەی بھێتە مەزاختن نەکو بۆ حەشد شەعبی”.
ئه‌ڤرۆ نیوز:
سه‌رۆكایه‌تیا هه‌رێما كوردستانێ د راگه‌هاندنه‌كێ دا ته‌قینا فرۆكخانا ئیسته‌نبول شه‌رمزار كریه و سه‌ره‌خوشى و هه‌ڤخه‌میا خوه گه‌هاندیه گه‌ل و حكومه‌تا توركیا و كه‌س و كارێن قوربانیێن وێ روودانێ و هیڤیا سلامه‌تیێ بۆ برینداران خواستیه.
سه‌رۆكایه‌تیا هه‌رێمێ ئاماژه ب وێ یه‌كێ ژى كریه” تیرور گه‌فه‌كا رژده ل سه‌ر هه‌موو مرۆڤایه‌تیێ و دژى ئازادى و پێكڤه‌ژیانێ یه، روو ب روونا وێ دیاردا ترسناك، پێدڤى ب بزاڤه‌كا رژد و هه‌مه‌لایه‌ن یا نێڤده‌وله‌تى هه‌یه”.
رۆژا 29 خزیرانێ سێ خوه‌كوژان هێرش كربوو سه‌ر فرۆكخانا ئه‌تاتورك یا نێڤده‌وله‌تى ل ئیسته‌نبولێ و ل دووڤ گوتنا پارێزگه‌رێ ئیسته‌نبولێ د روودانێ دا 41 كه‌س هاتنه كوشتن و 209 كه‌س برینداربووینه.
ئه‌ڤرۆ نیوز:
قۆنسلخانا توركیا ل هه‌ولێرێ دیار كر كو د بهێنڤه‌دانا جه‌ژنا ره‌مه‌زانا پیرۆز دا ئه‌و ڤیزێ ناده‌نه چو كه‌سان.
قۆنسلخانا توركیا ل هه‌ولێرێ ئاشكرا ژى كریه كو ل رۆژا 3 هه‌تا 9/7/2016 ژ لایێ حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ ڤه وه‌كو بهێنڤه‌دان هاتیه دیاركرن، له‌و قۆنسلخانه د وان رۆژان دا دێ هێته گرتن و كارێن دانا ڤیزێ بۆ وه‌لاتیان دێ هێنه ڕاگرتن.
ئه‌ڤرۆ نیوز:
وه‌زاره‌تا دارایى راگه‌هاند كو شه‌مبیێ ئه‌ڤ جهه‌ژى دێ موووچه‌ى وه‌رگرن:
1-وەزارەتا خوێندنی باڵاو توێژینەوەی زانستی
2-سەرۆكایەتا هەرێم
3-سەرۆكایەتیا پەرلەمان
4-سەرۆكایەتیا ئەنجومەنی وەزیران
5-مووچئ (كیم ئەندامان ین سەر ە وەزارەتا كار و كارو باری كۆمەڵایەتى.
هةروةسا ب گۆره‌ى راگه‌هاندنه‌كا وه‌زاره‌تا دارايى سوبه‌هى رۆژا پێنجشه‌مبى 30ى خزيرانێ دێ په‌روه‌ردێن ژ ده‌رڤه‌ى باژێرى و رۆژا شه‌مبى 2ى تيرمه‌هێ ژى په‌روه‌ردێن ناڤ باژێرى دێ مووچه‌ى وه‌رگرن.
ئه‌ڤرۆ نيوز:
رێڤه‌به‌ريا چاڤدێريا بازرگانى راگه‌هاند كو ئه‌ڤرۆ رێكه‌فتى 29ى تيرمه‌ها 2016ێ بهايێ دراڤى ل بازارێن پارێزگه‌ها دهۆكێ ب ڤى ره‌نگێ ل خوارێ يه:
| 1 دولارێ ئه‌مريكى | 1268 |
| 1 يۆرۆيێ ئه‌ورۆپى | 1405 |
| 1 ليرێ توركى | 430 |
بۆ وه‌رگرتنا نووترين پێزانينان ل سه‌ر ره‌وشا دراڤى ژماره “2” بۆ شورتكودێن “KOREK “2279 يان “Asiacell “4593 يان ژى ب ره‌نگه‌كێ به‌رده‌وام سه‌ره‌دانا مالپه‌رێ ئه‌ڤرۆ نيوز www.evronews.net بكه.
نيشاندان
