ئه‌ڤرۆ نيوز:
سه‌عد حه‌ديسى، ئاخفتنكه‌رێ ب ناڤێ جڤاتا وه‌زيرێن عيراقێ راگه‌هاند كو حوكمه‌تا عيراقێ پۆستێن جێگرێن سه‌رۆك كۆمارى نه‌هێلاينه و ئه‌وێ ب ناڤێ جێگرێ سه‌رۆك كۆمارى كاره‌كى دكه‌ت نه‌يێ قانوونى و ژێ ناهێته قه‌بوولكرن.
ئاماژه ب وێ چه‌ندێ كريه ژى كو ئه‌ڤ پۆسته ب فه‌رمى نه‌ماينه و نابيت كه‌س پۆستێ جێگرێ سه‌رۆك كۆمارى ب ناڤێ خوه ڤه بكه‌ت.
ئه‌ڤه د ده‌مه‌كى دا كو هێشتا نورى مالكى سه‌رۆك هه‌ڤپه‌يمانيا ده‌وله‌تا قانوونێ ناسناڤێ جێگرێ سه‌رۆك كۆمارێ عيراقێ ب ناڤێ خوه ڤه دكه‌ت.
ئه‌ڤرۆ نيوز:
ئه‌ڤرۆ نێچيرڤان بارزانى سه‌رۆكێ جڤاتا وه‌زيرێن هه‌رێما كوردستانێ ب هه‌ڤالينيا شانده‌كێ بلند يێ حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ دێ سه‌ره‌دانا وه‌لاتێ توركيا كه‌ت.
نێچيرڤان بارزانى سه‌رۆكێ جڤاتا وه‌زيرێن هه‌رێما كوردستانێ ئه‌ڤرۆ رۆژا شه‌مبى رێكه‌فتى 26ى كانوونا ئێكێ يا 2015ێ ب هه‌ڤالينيا شانده‌كێ بلند يێ حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ دێ سه‌ره‌دانا وه‌لاتێ توركيا كه‌ت و بڕياره ل گه‌ل به‌رپرسێن پله بلندێن توركيا كۆم ببيت.
ب گۆره‌ى پێزانينێن ل به‌ر ده‌ست ئه‌ڤرۆ ده‌مژمێر 3:00ى ئێڤارى ب ده‌مێ هه‌رێما كوردستانێ، نێچيرڤان بارزانى ل گه‌ل ره‌جه‌ب ته‌يب ئه‌ردۆگان سه‌رۆك كۆمارێ توركيا كۆم بيت.
د داخۆيانيه‌كێ دا بۆ مالپه‌رێ فه‌رميێ حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ، سامى ئه‌رگۆشى سكرتێرێ رۆژنامه‌ڤانيێ سه‌رۆك وه‌زيرێن هه‌رێما كوردستانێ راگه‌هاند: “ئه‌ڤرۆ رۆژا شه‌مبى، نێچيرڤان بارزانى سه‌رۆك وه‌زيرێن هه‌رێما كوردستانێ دێ سه‌ره‌دانا وه‌لاتێ توركيا كه‌ت و ل سته‌مبۆل ل گه‌ل هه‌ر ئێك ژ ره‌جه‌ب ته‌يب ئه‌ردۆگان يێ سه‌رۆك كۆمارێ توركيا و ئه‌حمه‌د داود ئۆغلۆ سه‌رۆك وه‌زيرێن وى وه‌لاتى كۆم بيت”.
ده‌رباره‌ى كۆمبوونان ژى ئه‌رگۆشى دا زانين كو د كۆمبوونان دا ل گه‌ل سه‌رۆك و سه‌رۆك وه‌زيرێن توركيا، نێچيرڤان بارزانى دێ چه‌ندين بابه‌تێن گرێدايى پێشهاتێن نوكه و كاودانێن نوكه يێن ده‌ڤه‌رێ و شه‌رى دژى تيرۆرێ و په‌يوه‌نديێن هه‌رێما كوردستانێ و توركيا و چه‌ندين بابه‌تێن دى ئێخيته به‌ر دانوستاندنێ.
ئەڤرۆ نیوز: بارزان مزووری::
دەریا رەواندزی ،کچەکا وەرگێر دبواری زمانی دا بو مالپەرێ ئەڤرو نیوز ئاشکرا کر کو گروپەکێ نە ناسیار ھێرش یا کریە سەر مەزنترین ویبساتێن تورکی شیائینە حەتا نھا 40,000 چل ھزار ویبسایتا بگرن ب گشتی ھەمویان پەیوەندی ب رێکخراوا تیرورستی یا داعش ھەبویە کا چاوا تورکیا خەلکی ھاندەن بۆ ناڤ رێکخراوا داعش.
ناڤبری دیار کر کو ئەڤ گروپێ نەدیار ناڤێ وی ل تورکیا ناڤکریە “سیخور، تیرورست” ئەڤ ھێرشا مەزن یال 14ی کانوونا ئێکێ دەست پێکری و بەردەوام بووینە ھەتا 21ی کانوونا ئێکێ دەست ب سەر 400,000 میدیا و راگەھاندنێن سەر ب حوکمەتا تورکیا ل چەند ناوچەیێن جیاواز دا یا گرتی شیاینە سەر ب دەست ب سەر ھێلێن وان دا بگرن تایبەت روژنامێن ب ناڤ و دەنگێن تورکیا ھەتا نھا ئەڤە مەزنترین ھێرش ھاتینە نیاسین بۆ سەر سایتێن تورکیا.
ناڤبری گوت ژی: “ئەڤ گروپە ب ناڤێ “Anonymous” نامەیەکێ بو گشت جیھانێ فرێ دکەن ب رێیا تویتەری گروپی ب ناڤێ “Anonymous operations ” ،سلاڤ بو گشت جیھانێ ئەم دبێ ناڤین نەدیارین گشت خەلک دزانیت تورکیا پشتگیریا داعش دکەت پترولا عیراقێ ب بھایەکێ ئەرزان ژ داعش دکریت، ھاریکاریا داعش دکەت مێڤانداریا ئێک دو دکەن کۆمبوونە ب ھەڤرا ئەنجام دەن ئەم د رازی نینین “ئەردوگان” ھاریکاریا داعش بکەت، ئەگەر تو دەست ژ ڤی کاری بەرنەدەی دێ ھەولدەین گشت ھێلێن ئەنترنێتێ دێ پەلامار دەین ل بانکێن تورکیا و جھێ تە دێ حکومەتێ لاواز کەین رەنگە دەستتێکدانا فروکخانەیێن تورکیا کەین دێ ھەولدەین رەوشا لەشکرێ تورکیا و پەیوەندیێن تورکیا د گەل جیھانێ تێک دەین، دوماھیا ناما خودا نڤیسایە تو راوەستە بۆ مە تورکیا چارەنڤیسێ تە دەف مەیە”.
ئەڤرۆ نیوز، ھەرھین محەمەد:
وەزارەتا رەوشەنبیری و لاوان رێڤەبەریا گشتی یا رەوشەنبیرێ و ھونەری دھۆکێ رێڤەبەریا ھونەرێ شانویێ ئەڤرۆ ل رۆژا ئەینی رێکەفتی 25/12/2015 ل دەمژمێر (4) ئێڤاری ل ھولا چالاکێت قوتابخانا شانوگەریا (تابلۆیەک ژگازێ) پێشکشکر.
دەرھێنەرو نڤیسەرێ شانوگەریێ ھەلکەت دریس عابد بۆ ئەڤرۆ نیوز دیارکر کو ئەڤە بۆ ماوێ ھەشتێ رۆژە مژوولی ڤێ شانوگەریێ و بریاردا کارەکێ نو بکەت بۆ بینەرا ب گشتی و بەری چەندەکێ ئەڤ شانوگەریە ل ڤیستە ڤالا ئامەدێ ھاتیە نیشاندان و ھەروەسا ئەڤ شانوگەریە بۆ ماوێ چار رۆژە ژی ل دھۆکێ دھێتە نیشاندان و دبیت یا بەردەوام بیت ل دەورو بەرێن دھۆکێ.
ئەڤرۆ نیوز :بارزان مزووری:
عسمەت رەجەب، بەرپرسێ لقا 14 یا پارتی دیموکراتی کوردستان ل مووسل ئاشکەرا کر کو ئەڤرۆ ئێڤاری 25ی کانوونا ئێکێ یا 2015ێ ل نەخۆشخانێن مووسل قەرەبالغەکا ەزن بوو، ھاتنوچوونا تاخێن ل نێزیک نەخۆشخانەیا ھەموو ب ھەڤرا ھاتنە گرتن و داعش ھاتنوچوون لێ قەدەغەکر.
زێدەتر گۆت: “ب گۆرەی ئەو پێزانینێن ل بەر دەست ئەڤرۆ 50 تەرمێن چەکدارێن داعش گەھشتنە ناڤ باژێرێ مووسل کو ئەو بوون یێن ئەڤرۆ ل روومادی ھاتینە کوشتن”.
دا زانین ژی کو ل دەسپێکا دەسپێکرنا پرۆسا رزگارکرنا روومادی ژمارەکا مەزن یا برینداران گەھشتنە نەخۆشخانێن مووسل و نەخۆشخانە ل خەلکێ ئاسایی ھاتنە قەدەغەکرن.
ئەڤرۆ نیوز، ئەیاد بەرواری:
پشتی 70 سالێن قەدەغەکرنێ، ئەلمانیا بریاردا دوبارە پەرتۆکا ھتلەری (خەباتا من) چاب ببیت و بچیتە د پرۆگرامێ خواندنێ یێ قوتابیان دا کو تێدا کومێنت ل سەر ھزرێن وی ھەبن، یێن بووینە ئەگەرێ ھەلبوونا شەڕێ جیھانیێ دویێ و کوشتنا ملیۆنا مرۆڤان.
وەزیرا فێرکرنێ ل ئەلمانیا (یوھانا فانکا) د داخۆیانیەکێ دا بۆ رۆژناما (باساور نویە بریسە) یا ئەلمانی ل 24 ڤێ مەھێ کو ژلایێ ئاژانسا ئەنادۆل ڤە ھاتیە ڤەگوھاستن، دبێژیت” کارەکێ فەرە چاپا ھەڤپێچ کری ب کومێنتان ژ پەرتۆکا (خەباتا من) یا سەرکردێ نازی ل قوتابخانان بھێتە خواندن ژبۆ ھوشیاریا قوتابیان ل ئەلمانیا ل سەر ئاخڤتنێن ھتلەری”.
گوت ژی” ئەو چاپا رەخنێ ل پەرتۆکا (خەباتا من) دگریت، کو دێ ژ ئەنستیتیۆتا میونیخ بۆ ڤەکۆلینێن دیرۆکا ھەڤچەرخ ھێتە چاپکرن، بزاڤەکە بۆ کوورکرنا رەوشەنبیریا سیاسی و یا دارێشتی یە کو بۆ ھەموویان یا رۆھن بیت”.
فانکایێ گوت ژی” پێدڤیە ئاخڤتنێن ھتلەری بێ نەرازیبوون نەمینن” ئاماژە دا ” ئەڤ بابەتە دێ رووبەرەکێ مەزن د دەزگەھێن راگەھاندنێ دا د حەفتیێن داھاتی دا گریت و دێ قوتابیان پرسیار ل سەر ھەبن د وانێن قوتابخانێ دا”.
مافێن پاراستنا مولکیەتا پەرتۆکا (خەباتا من) یا ھتلەری، دێ ل دەستپێکا سالا 2016 ب دووماھی ھێت، وی مافی ژی ڕێ ب دوبارە چاپکرنا وێ پەرتۆکێ ل ئەلمانیا دگرت.
ئەڤ پەرتۆکە ژلایێ ھتلەری ڤە ل دەمێ یێ زیندانکری ل کەلھا (لاندسبێرگ) پشتی بزاڤەکا کودەتایێ یا سەرنەکەفتی ل 1923، د ناڤبەرا سالێن 1924 – 1926 ێ ھاتبوو نڤیسین و تێدا بۆچوونێن خوە دیار دکەت کو ددوڤدا بوونە ھێڤێنی سیاسەتا وی و ھەتا سالا 1940 نێزیکی 12 ملیۆن دانە ژێ ھاتبوونە چاپکرن.
بریار ئەوە ل قۆناغا ئێکێ چار ھزار دانە ژ وێ پەرتۆکێ بھێنە چاپکرن و بھایێ ئێک دانا پەرتۆکێ دێ 95 یورۆ بن.
دیرۆکنڤیسێ ئەلمانی ( کیلیر ھۆڤ) یێ بەرنیاس ب ڤەکۆلینێن خوە ل دۆر قۆناغا حوکمڕانیا نازی ل ئەلمانیا، دبێژیت” چاپکرنا شرۆڤەکرنا زانستێ بۆ وێ پەرتۆکێ، پێنگاڤەکا ئەرێنی یە، بەلێ د ھەمان دەم دا یا درەنگە”.
گوت ژی” بەلاڤکرنا ڤێ پەرتۆکێ دێ راستیان ل وێ قۆناغێ بەرچاڤکەت و درەوێن ھتلەری ژی ئاشکراکەت”.
خویاکر ژی” چو پێزانینێن دروست د وێ پەرتۆکێ دا نینن و رێزکێن وێ ھەموو دۆژمنکاری یە”.
ویلایەتێن ئەلمانی ژی یا خوە بەرھەڤکری بۆ قەدەغەکرنا چاپکرن و بەلاڤکرنا ڤێ پەرتۆکێ و بلندکرنا سکالایان ل سەر دەزگەھێن بەلاڤکرنێ ئەوێن دێ کارێ بەلاڤکرنا وێ پەرتۆکێ کەن ل دووڤ مادێ 130 ژ قانوونا جەزائی یا ئەلمانی کو بەحسێ سزادانا ھەر کەسەکێ ھاندانا پرسێن نەژادی و تایفی و ئایینی دکەت.
ئەڤرۆ نیوز، ھەرھین محەمەد:
مالک رەمەزان، رێڤەبەرێ رێڤەبەری یا پەیوەندی و راگەھاندنێ ل رێڤەبەریا گشتی یائەوقاف و کارۆبارێن ئاینی ل پاریًزگەھا دھۆکێ بۆ مالپەرێ ئەڤرۆ نیۆز گۆت: ئەو ناڤێن دپشک کێشانێ ئەو ناڤێن ھاتینە نڤیسین و دروست بن پشک کێشان ل سەربھێتەکرن و ئەم ل ھیڤیێ ینە رێڤەبەریا گشتی یا حەج و عومرێ ل کوردستانێ ژڤانەکی دانت بۆ پشک کێشانێ و پشک کێشان دێ ژوان ناڤان ھێتە کرن ئەوێن نوکە دسایتان دا ھاتینە بلاڤکرن.
مالکی زێدەترگۆت: ژڤانە ل سالا بھێت کونفرەنسەکێ بەرفرەە ل سەرکارو بارێن حەجێ بھێتە کرن ل حەجێ ئەو کونفرانسە پلانێ دانیت کو ل سالێت بھێت پلانا حەجێ ل کوردستانێ دێ چەوا بیت وەکو ناڤ نڤیسین و نەناڤ نڤیسین و پشک کێشان سالێن بھێت دێ چەوابیت و کومەکا بابەتان دێ بخوە ڤە ڤەگریت و پشتی ڤی کونفرانسێ ھەر پارێزگەھەک دێ کونفرەنسەکێ بچیک ل پارێزگەھا خوە دنیت و ھندەک خالان دێ پێنشنیارکەت بۆ کونفەنسێ مەزن ئەوی َل ھەولێرێ دێ ھێتە کرن ودێ ل سەر ھندەک خالان پێک ھێن ئەو خالە وئەو کونفرانسە دێ بیتە پلان ژئەڤرۆ پێڤە ئەو ناڤێن پشک بھێتە کێشان بۆ سالا بھێت ئەو ناڤە کەس نەشێت (تەنازلێ) ژناڤێ خوە بکەت و کەس نەشێت پاش بێخیت بۆ سالا پاشتر و ئەوکەسێ ناڤێ وی بھێتە راگەھان یان دێ قەستا حەجێ کەت یان دێ مافی خوە سوژیت.
ئەڤرۆ نیوز:
ل دەستپێکێ دڤێت تو بزانی کو خیانەت کرن رامانا وێ ئەو نینە کو دووماھیا ھەڤژینیێ یە، بەردەوام ھزر بکە کو ھندەک تشت ھەنە دڤێت بمیننە ل بیرا مرۆڤی، وەکو بیرھاتنێن خۆش و زارۆ و گرێدانێن ماددی و جڤاکی.
پرسیارێ ژ خوە بکە: چارە چیە؟ ئەڤە ھندەک چارەسەری نە دبیت د سەرکەفتی بن:
1- ھزرا خوە د سستاھیێ دا بکە: دڤێت تو ل گەل خوە یا راستگۆ بی، بلا بەرامبەری خەلکی تو خوە مەزن ژی بکەی. بۆچی خیانەت ھاتیە کرن؟ ئەرێ تو ھەمی ئەرکێن ھەڤژینیێ ب دروستێ بجھدئینی.
2- بلا خەمگین ببی: بارێ خوە گەلەک گران نەکە، ھەکە تە ھەست پێکر کو تە دڤێت بکەیە گری و ھاوار بکە، خەمگینی رەوشەکا سروشتیە ھەڤسەنگیا مە رادگریت، و پاشی شیانێن مە بۆ لێبۆرینێ زێدە دکەن و مە ل سەر پێیان دراوەستینیت.
3- ھەدارێ بکێشە و خوە راگرە: بلا تۆرە ببە، بەلێ دڤێت تو رەوشێ بپارێزی وەکو پێدڤی و نابیت تو پەیڤێن کرێت و قەسان بێژی، ھندی تو ھەدارێ بکێشی دێ ئاریشە ب ژیراتی چارە بیت.
4- گوھداریا وی بکە: ھندی یا نەخۆش و بزەحمەت بیت دڤێت تو گوھداریێ بکەی. چیرۆکا وی و بۆچوون و دیتنێن وی پشتگوە نەھاڤێژە. دبیت ھندەک تشتێن نە ل سەر ھزرا تە بۆ تە دیار ببن.
5- زارۆیان چ پەیوەندی ب بابەتی ڤە نینە: زارۆیێن تە د بچووک بن یان د مەزن بن، ھشیار بی بابەتێ ل نک وان ڤەنەکەی.
6- زیان و خوسارەتیان ھەلسەنگینە: ئەڤ ب روونشتنەکا ڤەکری ل گەل ھەڤژینی دێ ھێتە ئەنجامدان، د ڤێ روونشتنێ دا تو و ئەو قەبارێ خوسارەتیێن دەروونی و مەعنەوی و جڤاکی یێن خیانەتێ ل دووڤ خوە ھێلاین دەستنیان بکەن.
7- ھزرکرن د قۆناغا داھتی دا: ھشیار بی نەمینیە بەندەوارا ھزرکرنێ د رەوشا نھا دا، ھزرا خوە بەرفرەھتر لێبکە و کا دێ چاوا شێی نەھێلی جارەکا دی خیانەت دوبارە ببیت.
8- خوە و ھەڤژینێ خوە گەلەک ئازار نەدە: ئەگەر چ بن ژی، دڤێت تو گەلەک خوە و ھەڤژینێ خوە ئازار نەدەی، ب تنێ ھەلسەنگاندنێ بکە و و کاروباران بۆ دەمی بھێلە، ئەو دێ ھەستێن تە و یێن وی نووژەن کەن.
ئه‌ڤرۆ نيوز:
ھندەک ئەگەرێن ھەین “کو چ جاران د ھزرا مرۆڤی دا نینن” سەنگا مرۆڤی زێدە دکەن، وەکو ڤەکۆلەرێن سایتێ prevention بەحس لێکریە و پێدڤیە خوە ژێ دوور بکەی دا سەنگەکێ ساخلەم و باش بۆ خوە بپارێزی، ژ وانان:
1- ئاریشێن ھەڤژینان: زێدەبوونا ئاریشان د ناڤبەرا ھەڤژینان دا، ھەردویان تووشی قەلەویێ دکەن، ھەکە رێژا ھورمۆنێ برسیبوونێ ل نک وان زێدە بوو، دێ ژ بەر تۆرەیێ زێدەتر خوارنێ خۆن.
2- قەبارەکێ زێدە یێ ئاسنی: ھەکە تە نیاز ھەبیت گوشتێ سۆر کێم بخۆی، ئەگەرەکێ دی ژی یێ ھەی کو تو کێم بکەی، قەبارێ ئاسنی یێ د ناڤ گوشتی دا و ئەوێ رێژا ھورمۆنێ برسیبوونێ زێدە دکەت، مرۆڤی ھانددەت پتر خوارنێ بخۆت.
3- ھۆکارێ میراتگیریێ: ل دووڤ گۆتنا ڤەکۆلەرێن Texas Tech University لومەکرنا ھۆکارێ میراتگریێ د قەلویێ دا، دبیتە ئەگەرێ قەلەویێ، پشتی ڤەکۆلینەک ل سەر ل سەر 9000 ژن و زەلامان کری. ئەو وەسا ھزر دکەن کو مێشک باندۆرێ ل ھەمی تشتان دکەت، چونکو ئەو وەسا ھزر دکەن کو مرۆڤ دشێت کونترۆلێ ل سەر سەنگێ خوە بکەت ئەو پتر دخۆن، چ ئەگەرێن جینی بۆ قەلەویێ نینن، ل شوونا ڤێ چەندێ پێدڤیە ھزرا کونترۆلکرنا سەنگێ پەیرەو بکەن.
4- دروستبوونا بیولۆژی یێ بەرەبابکێ نوو: ڤەکۆلەرێن زانکۆیا “یورک” ل تورونتو ل کەنەدا ئاشکرا کر کو بەرەبابکێ ئەڤرۆ ب رێژا 10% ژ بەرەبابکێ کەڤن پتر قەلەو دبن، بۆ زانین ھەمان قەبارێ خوارنێ دخۆن و ھەما بزاڤ و لڤین یێن ھەین.
5- ناڤنجیاتی د خوارنێ دا: گەلەک شارەزا شیرەتان دکەن کو ھەمی تشتان ب شێوەکێ ناڤنجی بخۆن، چونکو ئە کەسێن گەلەک جۆرێن خوارنێ دخۆن پتر تووشی قەلەویێ دبن و نە وەکو وان کەسانە یێ ھندەک جۆرێن دیار یێن خوارنێ دخۆن.
6- ژیانا ب تنێ: ل دووڤ ڤەکۆلەرێن زانکۆیا کوینزلاند یا تەکنولۆژی، ژیانا ب تنێ وەدکەت کو کێمتر خوارنێن ساخلەم بخون وەکو زەرزەواتی و فێقی و ماسی. تنکاتی دلگەرمیا لێنانا خوارنێن ساخلەم ل نک مرۆڤی ناھێلیت و ئەڤ چەندە دێ بیتە ئەگەرێ قەلەویێ.
ئەڤرۆنیۆز، ئەیاد بەرورای
بەرپرسەکێ مەزن یێ وەزارەتا بەرگریا ئەمریکی (پەنتاگۆن) راگەھاند، ل چەند حەفتیێن داھاتی دێ ئەمریکا چەکی و کەلوپەلێن لەشکری بۆ ھێزێن پێشمەرگەی ھنێریت ژبۆ پترلێکرنا شیانێن وان دشەڕێ دژی داعشێ دا.
ل دووڤ (شەفەق نیۆز)، دەزگەھێن راگەھاندنێ یێن ئەمریکی ژ وی بەرپرسێ ئەمریکی ڤەگوھاستیە کو ئەمریکا ل بەرە ھژمارەکا پێدڤیان ب ھنێریتە ھەرێما کوردستانێ ژبۆ دانا وان پێدڤیان بۆ پێشمەرگەیبۆ بکارئینانا وان د شەڕێ دژی داعشێ دا.
ل دووڤ وی بەرپرسێ وەزارەتا بەرگریا ئەمریکی، ئەو کەلوپەل پێک دھێن ژ چەندین جۆرێن چەکی و ترۆمبێلێن دژی گوللەیان و موەلیدێن کارەبێ و ئامیرێن پەیوەندیکرنێ و جلکێن لەشکری یێن دژی گوللەیان.
دیسا ل دووڤ ھندەک ژێدەرین راگەھاندنێ یێن ئەمریکی، د سالا 2016 ێ دا کاروان ل دووڤ کاروانی دێ گەھنە ھەرێما کوردستانێ، ل گۆرەی بریارەکا جڤاتا نوونەرێن ئەمریکی، پێدڤیە پێشمەرگە ددەمێ سێ سالان دا ب ڕەنگەکێ ئێکسەر بھێتە پڕچەککرن.
نيشاندان