ئەڤرۆ:
سەرۆکێ ئێکەتیا سەندیکایێن کوردستانێ لقێ دھۆک راگەھاند، سالانە ل 1ى ئه‌يارێ مە شریناھی ل بارەگایێ سەندیکایێ بەلاڤدکرن، بەلێ ئەڤ سالە مە بەرھەڤی کرینە، دێ شریناھیێن خوە بەین و ل سەر پێشمەرگێن قارەمان د چەپەرێن شەری دا بەلاڤەکەین و گۆت: 30 ھزار و 938 کرێکاران ناڤێن خوە ل سەندیکایێن کرێکاران تۆمارکرینە و 12 کرێکاران خودانکار کێشاینە دادگەھا کار ل دھۆکێ و مافێن خوە ژێ ستاندینە.
عیسا نسری، سەرۆکێ ئێکەتیا سەندیکایێن کوردستانێ لقێ دھۆک بۆ ئەڤرۆ دیار کر، ئامارێن وان سالانە دھێنە نووکرن و ھەر کرێکارەک دڤێت سالانە فۆرما ئەندامەتیێ توماربکەت و ئابوونا خوە یا سالانە بدەت و گۆت: ل سالا بۆری 30 ھزار و 938 کرێکاران ناڤێ خوە ل سەندیکایێن مە تۆمارکرینە و ئابوونا خوە یا سالانە کو 15 ھزار دینارن داینە، بەلێ ژ 1ى كانوونا دويێ يا 2015ێ وێڤە کەس ژ وان نەما ئەندام، ب تنێ ئەو یێ مای یێ جارەکا دا سەرەدانا سەندیکایان کری و فۆرما ئەندامەتیێ تۆمارکری و ناسناما خوە جارەکا دی نووکریە ڤە.
ناڤبری خویاژی کر کو پتریا ئەندامێن ئێکەتیا وان یێن سەندیکا ڤەگۆھاستنێ نە کو رێژا وان دگەھیتە نێزیکی 21 ھزار و 820 کرێکارن، بەلێ ھەتا نوکە وان ئامارێن خوە یێن ڤان چار مەھان دروست نەکریە، بەلێ بێگومان رێژا تۆمارکرنا ئەندامان بەر ب زێدەبوونێ یە.

لیژنەک بۆ کرێکارێن ژن ل سەندیکایێ ھاتیە دانان
دەربارەی رێژا کرێکارێن ژن د ناڤ سەندیکایێن وان دا عیسا نسری دیار کر، ھەتا نوکە یا دیارنەبوو کا رێژا وان چەند بوویە، بەلێ ئەڤ سالە وان لیژنەک ژ سێ خانمان پێکئینایە بۆ ھندێ دووڤچوونێ ل سەر کرێکارێن ژن بکەن و ناڤێن وان تۆماربکەن و بزانن رێژا کرێکارێن ژن ل پارێزگەھا دھۆکێ چەندە، ھەروەسا پێدڤی و داخوازیێن وان چنە و چو بۆ وان بھێتە کرن.
ئاماژە دا وێ چەندێ کو ئەڤ سالە ژ بەر قەیرانا دارایی یا ھەرێم ڤەگرتی کارتێکرن ل سەر کارێ کرێکاران کریە و رێژا کاری گەلەک کێمتر لێ ھاتیە و کارتێکرنەکا مەزن ل سەر وان کریە و گۆت: د ماوێ ڤان چار ھەیڤان دا کرێکارەک ل سەر کاری کەڤتیە خوارێ و گیانێ خوە ژ دەست دایە و ئێکی ژی وەغەر کریە و دو کرێکاری ژی برینداربووینە.

143 کرێکارێن دھۆکێ ھاتینە خانەنشینکرن
ئەو یەک ژی دیار کر، ل گۆرەی قانوونا خانەنشین و دەستەبەریا جڤاکی یا ھژمارە 39 یا سالا 1987 و ل سالا 2012 ھاتیە راستڤەکرن، ھەر کەسەکێ کرێکاریێ ل دەڤ کەسەکێ دیتر بکەت بەرامبەر کریەکا رۆژانە یان ھەیڤانە، وی مافێ دەستەبەریا جڤاکی یا ھەی و ھەکە د کاری دا تووشی روودانەکێ یان پەککەفتنەکێ ژی بیت، وی مافێ قەرەبووکرنێ و خانەنشینیێ ھەیە و گۆت: ھەیڤانە 17% ژ مووچێ وی دھێتە برین، بەلێ کرێکار ب تنێ 5% ددەت و کۆمپانیا ئەو لێ کاردکەت 12% ژێ ددەت و گۆت: ئەڤ رێژا 17% دچیتە د سندوقەکێ دا و حوکمەت نەشێت مایێ خوە تێدا بکەت، چونکو کرێکار خانەنشینیا خوە ژ وێ سندوقێ وەردگرن و دەمێ کرێکارەک پەککەفتی ژی دبیت ھەر ژ ڤێ سندوقێ دھێتە خانەنشینکرن و مووچێ خوە ژێ وەردگریت.
عیسا نسری ئاماژە دا وێ چەندێ، ھەکە کرێکار یێ دابینکری نەبیت، گەلەک ب زەحمەتە ھەتا ھەموو مافێن وان دھێنە دان و گۆت: نھا مە ل دھۆکێ سێ هزار و 806 پرۆژێن دابینکری ھەنە و نێزیکی 5 ھزار و 677 کرێکارێن دابینکری ھەنە و نھا 143 کرێکارێن خانەنشینکری ل پارێزگەھا دھۆکێ ھەنە کو ھەیڤانە مووچێ خوە یێ خانەنشینیێ وەردگرن.

78 ھزار کرێکار ل ھەرێمێ ھەنە
سەرۆکێ ئێکەتیا سەندیکایێن کوردستانێ لقێ دھۆک دیار کر کو پتریا داخوازی و ئاریشێن کرێکاران ل گەل خودانکارانە، چونکو ھندەک خودان کار ھەنە مافێ کرێکاران ل دووڤ قانوونێ نادەنێ و دەمێ دھێنە لایێ مە، ئەم بزاڤا چارەیا ئاریشێ دکەین و ھەکە چارە نەبوو ژ نوو بۆ دادگەھا کار رەوانەدکەین و گۆت: د سالا بۆری دا پتر ژ 12 حالەتان پەیداببوون و ژ وان 12 حالەت د بەرژەوەندا کرێکاران دا ڤەگەرین و ب تنێ دو حالەت د بەرژەوەندا خودانکاران دا ڤەگەریان.
ل گۆرەی ئامارا رێڤەبەریا گشتیا کار و دەستەبەریا جڤاکی ل ھەرێما کوردستانێ ھەتا نوکە 78 ھزار کرێکاران ناڤێ خوە تومارکرینە و 652 کرێکار ھاتینە خانەنشینکرن و ئەڤ کرێکارە ھەموو ل 17 ھزار کۆمپانیان کاردکەن.

کرێکار دێ شرینیان ل سەر پێشمەرگان بەلاڤکەن
ل دور جەژنا کرێکاران کو سوباھی رۆژا ئەینیێ 1ى ئه‌يارێ دێ ھێتە ساخکرن، عیسا نسری دیار کر کو ژ بەر رەوشا نھا یا ھەرێم تێدا دبووریت، دێ جوداھیەکا مەزن ل گەل سالێن بۆری ھەبیت و دێ رێزەکا مەزن ل پێشمەرگەیێن کوردستانێ ھێتە گرتن و چو ئاھەنگێن ھونەری ناھێنە کرن و بەری دو رۆژان ئێکەم بزاڤا وان دانا خوینێ بوویە بۆ بریندارێن پێشمەرگە، ھەروەسا دێ ب ڤێ ھەلکەفتێ سەرەدانا بریندارێن کرێکار ھێتە کرن و گۆت: دێ روونشتنەک و نانخوارنەک ب ڤێ ھەلکەفتێ بۆ زەلامێن ئاینی ھێتە دانان و داخواز ژێ ھێتە کرن د گۆتارێن خوە دا بەحسێ خێر و گونەھا خوارنا مافێ کرێکاری چەندە.
ئاماژە ب وێ چەندێ ژی کر کو سالانە ل 1ى ئه‌يارێ مە شریناھی ل بارەگایێ سەندیکایێ بەلاڤدکرن، بەلێ ئەڤ سالە مە بەرھەڤی کرینە دێ شریناھیێن خوە بەین و ل سەر پێشمەرگێن قارەمان د چەپەرێن شەری دا بەلاڤەکەین و گۆت: پشی مە گازندێن خوە گەھاندینە پارێزگارێ دھۆکێ، جەنابێ وی لیژنەک پێکئینایە بۆ دووڤچوونا رەوشا کرێکاران و دابینکرنا مافێن وان.

کرێکار دخوازن زوو پاریێ ژیانێ بدەستڤەبینن
سەبارەت وێ یەکێ کو جھەکێ تایبەت بۆ کرێکارێن پالە ل پشت پێشانگەھێن ترومبێلان ھاتیە دانان، بەلێ گەلەک جاران کرێکارێن پالە ھەر قەستا سەر جادا بارزان دکەن بۆ دیتنا کاری و قەلەبالغێ پەیدا دکەن، ئەرێ ئەگەر چیە؟ نسری دبێژیت: جھێ وان گەلەک یێ جوان و مۆدێرنە، بەلێ کرێکارێ پالە ژ بەر نەبوونا کاری و ترسا ھندێ کو نەشێن پاریێ رۆژانە یێ ژیانێ بدەستخۆڤە بینن، قەستا سە جادێ دکەن و دخوازن زوو پاریێ رۆژانە یێ ژیانێ بدەستخۆڤە بینن.

ئه‌مير ئه‌ترووشى بۆ رۆژناما ئه‌ڤرۆ ئاماده‌ كريه‌

ئه‌ڤرۆ:

سەرۆک کۆمارێ تورکیا بەری کۆمبوونا لیژنا بەرگیریا نەتەوی بەرسڤا پرسیارێن رۆژنامەڤانان دا و راگەھاند کو ھەتا ئەو سەرۆک کۆمارێ تورکیا بیت ب چو رەنگەکی کەس نەشێت ل گەل PKK ل سەر مێزا دانوستاندنان روونێت و گۆت: (مەرەما PKK پارچەکرنا وەلاتە و روونشتن ئانکو دانوستاندنێن ل گەل ڤێ پارتیێ دێ وەلاتێ مە پارچە کەت و دڤێت ئێدی کەس بەحسێ پرسا کوردی نەکەت ژ بەر کو پرسگرێکەکا وەسا یا تورکیا نینە نینە و یێن بەحسێ تشتەکا وەسا دکەن دخوازن تورکیا بھێتە پارچە کرن و ئەم ب چو رەنگەکی وێ یەکێ قەبوول ناکەین).
رەجەب تەیب ئەردۆگان سەرۆک کۆمارێ تورکیا بەری دەستپێکرنا کۆمبوونا ل گەل لیژنا بلندا بەرگیریا نەتەوی بۆ ھژمارەک رۆژنامەڤانێن ئەنقەرە ل سەر رەوشا دووماھیێ یا تورکیا و دەڤەرێ داخۆیانیێن گرنگ دان و راگەھاند کو تورکیا د ١٢ سالێن دەربازبوویی دا گەلەک پرسگرێکێن مەزنێن خوە چارە کرینە و گۆت: (مە د دەستپێکێ دا پرسگرێکا کوردا چارەکر و ئینکارا ل سەر کوردان راکر و ژ ئەڤرۆ پێڤە کی بەحسێ پرسا کوردی بکەت ئەو کەس خوەدان نیەتەکا نە باشە و مەرەما کەسێن کو دبێژن پرسگرێکا کوردی ھەیە پارچەکرنا تورکیایە و دڤێت ھەرکەس خوە ژ وێ پەیڤێ دوور بێخیت، بەلێ ھندەک پارت و ئالیێن سیاسی بۆ ئارمانجێن خوە یێن کرێت دخوازن برایێن مە یێن کورد ل دژی دەولەتێ راکەنە سەرھلدانان، لێ ئەو ژی ناگەھنە ئارمانجێن خوە ژ بەر کو وەلاتیێن کورد ئێدی ھەست ب وەلاتیبوونا تورکیا دکەن و ل وەلاتێ مە چو جوداھی د ناڤبەرا وەلاتیان دا نینە و ھەموو وەلاتی د یەک ئاستی دانە).
ئەردۆگان ل سەر پرسیارا رۆژنامەڤانان د دەربارێ قۆناغا ئاشتیێ راگەھاند کو قۆناغا ئاشتیێ و چارەکرنێ بۆ ھەموو پرسگرێکێن وەلاتی ھاتە دەستپێکرن و مەرەم ژ پەیڤا قۆناغا ئاشتیێ نە پرسگرێکا کوردییە، ژ بەر کو پرسگرێکەک ب ناڤێ پرسگرێکا کوردی ل وەلاتێ مە دا نینە و گۆت: (بەری ئەم ل تورکیا ببینە دەستھەلات گەلەک پرسگرێک ھەبوون ژ وان ژی ئینکارا ھەبوونا کوردان، پرسگرێکا وزێ، پرسگرێکا بێکاریێ و قەدەغەیێن ل سەر بجە ئینانا ئەرکێن ئایینی یێن ھەری گرنگ بوون و مە د ناڤا ١٢ سالێن دەستھەلاتا خوە دا ئەو پرسگرێک چارە کر و ئەڤرۆ تورکیا د وارێ دیمۆکراسیێ و مافێن مرۆڤی دا د ئاستا ئورۆپا دایە و حەتا د وارێ ئابووری و پێشخستنا جڤاکی دا پێشڤەچوونێن دیرۆکی ئەنجام دایە و دڤێت ھەرکەس دەستێ خوە دانێتە سەر ویژدانا خوە و مەزن بوون و گەشەکرنا تورکیا د ھەر واری دا ببینیت).
د بەردەوامیا ئاخڤتنا خوە دا ژی ئەردۆگان جارەکا دی دوپات کر کو پرسگرێکەک ب ناڤێ پرسگرێکا کوردی نینە و حەتا ئەو سەرۆک کۆمارێ تورکیا بیت چو دانوستاندن ل گەل PKK ناھێنە کرن و یێن دخوازن تشتەکا وەسا بھێتە کرن ژی ئەو چو دەمەکێ ناگەھنە وێ ئارمانجا خوە و گۆت: (روونشتن و دانوستاندنا دەولەتێ ل گەل PKK دێ دەولەتێ ژ بنگەھێن وێ دەربێخیت و بەر ب پارچەبوونێ ڤە ببەت و ژ بەر ڤێ یەکێ دڤێت ھەموو ئالی ب رەنگەکی ھەستیار نێزیکی ڤی بابەتی ببن و نەکەن بابەتەک بۆ پرۆپگاندایێن سیاسی ژ بەر کو کەس و ئالیێن نیەت خراب دخوازن وەلات پارچە بکەن و ئاخڤتنێن کو وەلاتیێن تورکیا ژ ھەڤدو جودا دکەن دڤێت نەھێنە گۆتن).
ل ھەمبەر وان داخۆیانیێن ئەردۆگانی فیگەن یوکسەکداگ ھەڤسەرۆکا HDP راگەھاند کو پرسگرێکا ھەری مەزن یا تورکیا پرسگرێکا کوردایە و ھەتا نھا حوکمەتا تورکیا بۆ چارەکرنا ڤێ پرسێ چ پێنگاڤێن جدی نە ئاڤێتنە و گۆت: (ھەتا پرسا کوردی نەھێتە چارەکرن چو پرسەکا دی ژی چارە نابیت و براتی و پێکڤەژیانا کورد و تورک و نەتەوێن دی ژی دروست نابیت، بۆ ڤێ چەندێ دڤێت سەرۆک کۆمار ئەردۆگان و حوکمەتا تورکیا قۆناغا ئاشتیێ بۆ ھەلبژارتنێن پەرلەمانی نەکەنە قوربانی و بۆ ئاشتیەکا سەرتاسەری پێنگاڤان ب ئاڤێژن ژ بەر کو ئەو یەک دێ وەلات بەر ب دیمۆکراسیێ ڤە ببەت و ھەر د واری دا گەشە بکەت).
چاڤدێرێن سیاسی دیار دکەن کو ئەردۆگان ھەست ب مەترسیەکا مەزن د دەمێن ھەلبژارتنان دا دکەت و ل گۆر راپرسیێن ھەتا نھا ھاتینە کرن دێ HDP شێت بەندێ ١٠% یێ ھەلبژارتنان دەرباز کەت و بچیتە پەرلەمانی و ھەکە ئەو یەک بھێتە کرن ئەردۆگان نەشێت سیستەمێ سەرۆکاتیێ بجە بکەت و ھەروەسا ئەو نەشێن دستوورێ تورکیا ژی ل گۆر خوە دروست بکەن و ژ بەر ھندێ ژی ئەردۆگان ڤان داخۆیانیێن دژوار ددەت دا کو بشێت کاریگەریێ ل سەر دەنگێ ئالیێن نەتەوەپەرست بکەت دا ئەو دەنگی خوە بدەنە پارتیا وان، چونکو ئەردۆگان و حوکمەتا تورکیا بخوە ژی باش دزانن کو پرسا سەرەکی ل تورکیا پرسا کوردیە و بەری چەند سالان ئەردۆگانی بخوە ژی گۆتبوو پرسا سەرەکی یا تورکیا پرسا کوردیە و دڤێت ئەو پرسە بھێتە چارەکرن و یا نھا دھێتە گۆتن تنێ ژ بەر ھەلبژارتنان و وەرگرتنا دەنگێ ئالیێن نەتەوەپەرستە.