ئه‌ڤرۆ نیوز،زنار تۆڤى:
ژ ئه‌گه‌رێ بلندبوونا پلێن گه‌رمێ ل زۆربه‌یا ده‌ڤه‌رێن عێراقێ ئه‌ڤرۆ روژا چارشه‌مبى حووكمه‌تا عێراقێ بریاردا كو سۆبه‌هى رۆژا پێنجشه‌مبى 30/7/2015 ببیته بهێنڤه‌دانا فه‌رمى ل سه‌ر جه‌م دام و ده‌زگه‌هێن حكوومى،هه‌روه‌سا رۆژا ئێكشه‌مبیا بهێت ژى ژ ئه‌گه‌رێ بلنبوونا پلێن گه‌رمێ 2/8/2015 كریه بهێنڤه‌دانا فه‌رمى بۆ هه‌مى فه‌رمانبه‌رێن حووكمه‌تێ.
ئه‌ڤرۆ نیوز،زنار تۆڤى:
پشتى ئه‌ڤرۆ رۆژا چارشه‌مبى 29/7/2015 ب به‌رهه‌ڤبوونا سه‌رۆكێ په‌رله‌مانى لیژنا یاسایى ل په‌رله‌مانێ كوردستانێ كۆمبوونا خوه بۆ به‌رهه‌ڤكرنا پرۆژه یاسایێ سه‌رۆكاتیا هه‌رێمێ ئه‌نجام دا،لێ فراكسیۆنا پارتى دوێ كۆمبوونێ دا به‌رهه‌ڤ نه‌بوو، له‌ورا د هه‌مان ده‌مدا په‌یڤدارێ فراكسیۆنا پارتى ل په‌رله‌مانێ كوردستانێ كۆنگره‌كێ رۆژنامه‌ڤانى ئه‌نجام دا و تێدا دیاركركو سه‌رۆكێ په‌رله‌مانێ كوردستانێ حزبایه‌تیێ دكه‌ت و ئه‌ركه‌كێ حزبایه‌تیێ د په‌رله‌مانى دا دگێریت.
محه‌مه‌د عه‌لى یاسین په‌یڤدارێ فراكسیونا پارتى ل په‌رله‌مانێ كوردستانێ گۆت ژى:سه‌رۆكێ په‌رله‌مانى ئه‌گه‌رێ تێكدانا سازانێ یه،كو به‌رى هنگێ كریه،هه‌روه‌سا سه‌رۆكێ په‌رله‌مانى پیشێلیا یاسایێ په‌رله‌مانى كریه و بێ لایه‌نیا خوه ژ ده‌ستدایه.
ئەڤرۆ نیوز،زنار تۆڤی:
ئاژانسا ئانادۆل یا تۆرکی دا دیارکرن کو ئەڤرۆ رۆژا چارشەمبی ٢٩-٧-٢٠١٥ دەستەیا دۆزگەریا گشتی یا ئەنقەرێ دوسیەیەک بۆ راکرنا پارێزبەندیێ ل سەر ھەڤسەروکێ پارتا دیموکراتیا گەلان(ھەدەپە) سەلاحەدین دەمیرتاشی ڤەکر،ژ پێخەمەت پارێزبەندی ل سەر بھێتە راکرن.
ئەڤ چەندە ھات پشتی کو دەمیرتاشی د داخویانیەکێ دا بەری ھەلبژارتنێن پەرلەمانێ تورکیا دا گۆتی،کو ئاکەپێ تیمەک ژ ٣٥٠٠ کەسان پێکئینایە ژبۆ مەرەما سەختەکاریێ دھەلبژارتنان دا،لەورا جێگرێ سەرۆکێ ئاکەپێ سولێمان سۆیلۆ دوسیەیەک ل دژی سەلاحەدین دەمیرتاشی ل سەر ڤێ مژارێ ڤەکریە،ھەروەسا دەستەیا دۆزگەریا گشتی داخۆیانیا دەمیرتاشی ب بەزاندنا سنۆرێن ئازادیا دەربرینێ ل تورکیا وەسفکریە.
لەورا دوسیەیەک بۆ راکرنا پارێزبەندیێ(حێانە) لسەر وی ئامادەکریە و برێیا وەزارەتا داد یا تورکی ھنارتیە پەرلەمانێ وی وەلاتی. ھەروەسا دیارکریە:ئەگەر سەرۆکاتیا پەرلەمانێ تورکیا ڤێ دوسیەیێ بێخیتە دبەرنامەیێ کاری دا،پەرلەمانتار دێ دەنگی ل سەر راکرنا پارێزبەندیێ ل سەر دەمیرتاشی دەن،ئەگەر پارێزبەندی ل سەر دەمیرتاشی ھاتە راکرن.
ئەڤ چەندە دێ کارتێکرنەکا مەزن کەتە سەر ھەدەپێ و دێ زیانێن مەزن گەھنێ.
ئه‌ڤرۆ نيوز:
سه‌رۆكا فراكسيۆنا چاكسازى و پێشكه‌فتن يا توركمانان ره‌خنه‌يان ل سه‌رۆكێ په‌رله‌مانى دگريت و ئاماژێ ب وێ چه‌ندێ دكه‌ت كو د به‌رژه‌وه‌ندا پارتيا خوه دا، بێلايه‌نيا خوه يا ژ ده‌ست دايى.
مونا قه‌هوه‌چى، سه‌رۆكا فراكسيۆنا چاكسازى و پێشكه‌فتن يا توركمانان كو د هه‌مان ده‌م دا، ئه‌نداما لژنا قانوونى يا په‌رله‌مانێ كوردستانێ يه ژى ئاماژێ ب وێ چه‌ندێ دكه‌ت كو ئه‌و پشكدارى د وێ كۆمبوونێ دا ناكه‌ن ئه‌وا ل سه‌ر داخوازا سه‌رۆكێ په‌رله‌مانێ كوردستانێ بڕياره ئه‌ڤرۆ بهێته ئه‌نجام دان.
قه‌هوه‌چى دبێژيت: “د به‌رژه‌وه‌ندا پارتيا خوه دا، سه‌رۆكێ په‌رله‌مانى بێلايه‌نيا خوه يا ژ ده‌ست دايى”، ئاماژێ ب وێ چه‌ندێ ژى دكه‌ت كو كارێ سه‌رۆكێ لژنا قانوونى ئاگه‌هداكرنا ئه‌ندامێن لژنێ يه ب ئه‌نجامدان و دياركرنا ژڤانێ كۆمبوونێن لژنێ، به‌لێ ئه‌و ب ڤى كارى رابوويه ب تنێ بۆ به‌رژه‌وه‌ندا پارتيا خوه.
ئەڤرۆ نیوز:
تورکیا ژ بۆ پاراستنا دەڤەرێن تورکمانان و حەلەبێ و شەرێ ل دژی داعش و رژێما سووریێ لەشکرەکێ ٥ ھزار کەسی ژ تورکمانان ئاڤا دکەت و چاڤدێرەک سیاسی یێ کورد ژی دیار دکەت کو تورکیا دخوازیت ب رێیا تورکمانان نەھێلیت ھەرێمەکا کوردی ل رۆژئاڤایێ کوردستانێ دروست ببیت و تورکیا شەرێ داعشێ ناکەت بەلکو شەرێ کوردان دکەت.
ل گۆر راپۆرتەکا رۆژناما یێنی شەفەق یا سەر ب پارتیا ئەردۆگانی د ناڤ سێ رۆژێن بۆری دا چەندین بەرپرسێن سەربازی یێن تورکمان سەرەدانا تورکیا کرینە و ل گەل بەرپرسێن وی وەلاتی کۆمبوون دروست کرینە و ھەموو بەرھەڤی بۆ ئاڤاکرنا لەشکرەکێ ە ھزار کەسی ژ تورکمانان ل رۆژئاڤایێ کوردستانێ ب دووماھی ھاتینە و تورکیا دبێژیت دێ ب رێیا وێ لەشکری شەرێ داعش و رژێما سووریێ کەت و دێ دەڤەرێن تورکمانان و حەلەبێ ب پارێزیت.
نڤیسەر و رۆژنامەڤانێ تورکیا جەنگیز چاندار ژی دیار دکەت کو مەبەستا تورکیا پاراستنا تورکمانان نینە، چونکو ب سالانە تورکمان ل سووریێ دژین و ھەتا نھا ژی ھەردەم زۆرداری ل وان ھاتیە کرن و تورکیا بێدەنگ بوو، لێ نھا ھەرێمەکا کوردی ل سووریێ ئاڤا دبیت و کورد ل سووریێ بوونە ھێزەکا مەزن و کاریگەر و تورکیا ژی دخوازیت ل رەخەکێ شەرێ پەکەکێ بکەت و ل رەخێ دی ژی ب رێیا تورکمانان ئالۆزیان ل رۆژئاڤایێ کوردستانێ دروست بکەت دا کورد نەگەھنە مافێن خوە و گۆت: (تورکیا د راستی دا شەرێ داعشێ ناکەت، چونکو د چەند رۆژێن بۆری دا ئارمانجا سەرەکی یا تورکیا ئاشکرا بوو. ئەردۆگان و ھەڤالێن وی دخوازن ل ژێر ناڤێ شەرێ ل دژی داعشێ ھەم پەکەکێ لاواز بکەن و ھەم ژی نەھێلن کو ھەرێمەکا کوردی ل سووریێ ئاڤا ببیت، ئەمریکا و وەلاتێن ئوروپا ژی باش دزانن کا تورکیا دڤێت چ بکەت و ژ بەر ھندێ ژی وەک بەرێ ئەمریکا و ئوروپا پشتەڤانیێ ل سیاسەتا تورکیا ناکەن و شەرێ نھا تورکیا دکەت ژی د بەرژەوەندیا وی وەلاتی دا نینە و ئارمانجا سەرەکی یا ئەردۆگانی ئەوە دا کو ھەلبژارتنێن پێشوەخت ل تورکیا بھێنە کرن و جارەکا دی ئاکپارتی بشێت ب تنێ حوکمەتێ ئاڤا بکەت).
چاندار د بەردەوامیا ئاخڤتان خوە دا دیار دکەت کو نھا کورد ل سووریێ ھێزا ھەری کاریگەرن کو شەرێ تیرۆرێ دکەن و دونیا ھەموو ژی وێ راستیێ باش دبینیت. بەرخوەدانا کۆبانێ و نھا ژی شەرێ ل حەسەکێ و دەڤەرێن دی بۆ ھەموو جیھانێ سەلماند کو کورد ملەتەک ئاشتیخوازن و ھەموو جیھانێ ب چاڤێ خوە دیت دەمێ کوردان ل کۆبانێ شەرێ داعشێ دکر تورکیا تنێ تەماشە دکر و ژ بەر ھندێ ژی ئێدی تورکیا نەشێت وەک بەرێ کاریگەریێ ل رایا گشتی یا جیھانێ بکەت و ل ژێر ناڤێ تیرۆرێ بزاڤا لاوازکرنا کوردان بدەت و گۆت: (د کۆمبوونا دوھی دا ژی ئاشکرا بوو کو ناتۆ وەک جاران پشتەڤانیێ ل تورکیا ناکەت و د راستی دا شەرێ ڤێ دووماھیێ تورکیا دەستپێکری ژ نەچاریێ بوویە و دخوازیت رایا ناڤخوەیی ل دژی کوردان و پارتیا دیموکراتی یا گەلان بکار بینیت و ئەز باوەرم ناکەم بشێن د وی پیلانا خوە دا ژی سەربکەڤن، چونکو پرانیا خەلکێ تورکیا ل دژی شەری یە و دخوازن تورکیا پرسا کوردی و ھەموو پرسێن خوە ل سەر بنەمایێ ئاشتیانە چارە بکەت).
ل ئالیێ دی لوقمان مەجید چاڤدێرێ سیاسی یێ رۆژئاڤایێ کوردستانێ ژی دیار کر کو تورکیا ب رێیا ئاڤاکرنا لەشکرەکێ بۆ تورکمانان دخوازیت کو ئالۆزیێن ل رۆژئاڤایێ کوردستانێ دروست بکەت، یا کو تورکیا نەشیایی ب رێیا داعشێ بکەت دخوازیت ب رێیا تورکمانان بکەت، چونکو داعش رێکخراوەکا تیرۆرستی یە و جھێ وێ ل جیھانێ دا نینە، تورکیا ھەتا نھا ھاریکاریا وان دکر لێ دیتن کو ھەموو جیھان دژبەریا وان دکەت و ژ بەر ھندێ ژی نھا سیاسەتا خوە دانە گوھۆرین و ڤێجارێ ژی دخوازن تورکمانان ل دژی کوردان بکار بینن و گۆت: (ژ بۆ کو تورکیا نەگەھیتە ئارمانجا خوە و ئەو دەستکەڤتیێن کو ل رۆژئاڤایێ کوردستانێ بدەستڤە ھاتینە ژناڤ نەچن، ئەز داخواز ژ ھەموو ھێز و پارتێن سیاسی یێن رۆژئاڤایێ کوردستانێ دکەم کو د زووترین دەم ئێکەتیا خوە دروست بکەن و بلا پێشمەرگێن رۆژئاڤایێ ژی ڤەگەرنە رۆژئاڤایێ کوردستانێ و بەرگیریێ ژ ئاخا خوە بکەن، ژ بەر ڤێ یەکێ ژی دڤێت PYD سیاسەتا خوە یا شاش ل بەر چاڤان دەرباز بکەت و ل گەل برایێن خوە ل رۆژئاڤایێ کوردستانێ بەرەیەکێ ب ھێز دروست بکەن، سیاسەتا وان یا نھا شاشە و دێ مەترسیێن مەزن بۆ رۆژئاڤایێ کوردستانێ دروست کەت).
ناڤھاتی د دووماھیا ئاخڤتنا خوە دا ئەو یەک ژی نەڤەشارت کو ھەتا کورد نەبنە ئێک دێ پیلان ل دژی وان ھێنە گێران و ھەکە دو سال بەری نھا ھەر دو جڤاتێن کوردی ل رۆژئاڤایێ کوردستانێ ئێکەتیا خوە دروست کربا نھا رەوشا رۆژئاڤایێ کوردستانێ وەسا نەدبوو و گۆت: (لێ نھا ژی درەنگ نەبوویە و ھەر کەس باش دبینیت کو نھا چ پیلان ل دژی گەلێ مە دھێنە گێران و ژ بەر ھندێ بۆ رێگرتن ژ وان پیلانان باشترین چارەسەری ئەوە کو کورد پێکڤە کار بکەن).
ئەڤرۆ نيوز:
سایتێ ھاڤینتون پۆست د راپۆرتەکا خوەدا ل ٢٧ ڤێ مەھێ بەحسێ ھەبوونا سێ ملیۆن وەلاتیێن ئاوارە یێن عەرەب ل ھەرێما کوردستانێ دکەتن و دبێژیت ڤێ ھژمارا ئاواران مەترسی ل دەڤ کوردان ژ گوھۆرینا دیموگرافی ل دەڤەرێ پەیداکرینە.
راپۆرتا سایتێ ناڤبری دیاردکەت کو وەلاتیێن عەرەب ل وان دەڤەرێن کەفتینە دبن کونترۆلا رێکخستیا دولەتا ئیسلامی (داعشێ) دا، چو جە ژبلی ھەرێما کوردستانێ نەدیتن کو قەست بکەنێ و ببنە ئاوارە و ھژمارا وان یا گەھشتیە سێ ملیۆن کەسان.
سایتێ ناڤبری ئاماژێ ددەتە وێ چەندێ کو ئاوارێن عەرەب ژ پارێزگەھێن نەینەوا، ئەنبار، سەلاحەدین و ھندەک دەڤەرێن ھەردو پارێزگەھێن کەرکووکێ و دیالا ل ٢٣ کەمپان دژین، ژوان ١٦ کەمپ ل پارێزگەھا دھۆکێ و سێ ل ھەولێرێ و چار ل سلێمانیێ و ھندەک ل دەڤەرا گەرمیان ژی یێن ھەین، سەرەرای وێ چەندێ کورد د ھەڤسۆزن ل گەل ئاوارێن عەرەب و چەندین چالاکڤانێن کورد د وارێ ھاریکاریا ئاواران دا یێن ھەین، بەلێ مەترسی ل دەڤ کوردان یا ھەی کو ئەو ئاوارە ل ھەرێما کوردستانێ بمینن و ھەرێما کوردستانێ بھێتە تەعریبکرن و ژلایێ دیموگرافی ڤە بھێتە گوھۆرین بۆ بەرژەوەندیا عەرەبان.
سایتێ ناڤبری دانپێدانێ ب وێ چەندێ دکەت کو ل ھندەک دەڤەرێن ھەرێما کوردستانێ ھژمارا ئاوارێن عەرەب ژ ئاکنجیێن وان دەڤەران یا پتر لێھاتی و خەلکێ دەڤەرا شەقلاوە یا گوزاری ل ھەولێرێ ناڤێ (شەقلوچە) یێ دانایە سەر باژێرێ خوە، ژ بە رکو پتریا ئاوارێن عەرەب ئەوێن لێ ئاکنجی خەلکێ فەلوجە نە.
د راپۆرتا ناڤبری دا ھاتیە ژی” ئاوارێن عەرەب ل ھەرێمێ یێن نەچاربووین خوە فێری زمانێ کوردی بکەن و ئەڤ چەندە ژی بوویە ئەگەر کو گەلەک پرتوکێن تایبەت ب فێربوونا زمانێ کوردی ڤە بھێنە فرۆتن”.
ئەو راپۆرتە ل سەر زارێ ژێدەرەکێ رۆژنامەڤانی ل وەزارەتا کوچ و کوچبەرێن عیراقێ خویا دکەت” ٢٧٤ ھزار و ٥٨٠ خێزانێن عەرەب یێن ئاوارەی ھەرێما کوردستانێ بووین و ئەڤ چەندە بوویە ئەگەرێ پەیدابوونا بارودۆخەکێ ئابووری یێ ب زەحمەت، ھەڤدەم ل گەل قەیرانا دارایی ل ھەرێما کوردستانێ ژ ئەگەرێ پاشڤەچوونا ھەردو کەرتێن چاندنێ و ئابووری و گیروکرنا حوکمەتا عیراقێ بۆ مووچێن فەرمانبەرێن ھەرێمێ، ھەرێما کوردستانێ داخوازا ١٦ ملیار دۆلاران ژ بەغدا دکەت وەکو بەھرا وێ چ بودجا گشتی یا عیراقێ. بەغدا ژی داخوازا ٣٧ ملیار دۆلاران ژ ھەرێمێ دکەت وەکو بھایێ فرۆتنا پەترۆلا ھەرێمێ د حەفت سالێن بۆری دا.
ئه‌ڤرۆ نيوز:
وه‌زاره‌تا دارايى و ئابوورى ل حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ راگه‌هاند كو ل ئه‌ڤرۆ رۆژا چارشه‌مبى رێكه‌فتى 29ى تيرمه‌ها 2015ێ به‌لاڤكرنا مووچه‌يى دێ يا به‌رده‌وام بيت.
ب گۆره‌يى راگه‌هانده‌كا وه‌زاره‌تا دارايى و ئابوورى ل حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ كو وێنه‌ك ب ده‌ست ئه‌ڤرۆ نيوز كه‌فتيه، تێدا هاتيه: ئه‌ڤرۆ رۆژا چارشه‌مبى رێكه‌فتى 29ى تيرمه‌ها 2015ێ وه‌زاره‌تا كار و كاروبارێن جڤاكى ل گه‌ل چاڤدێريا خێزان و كێم ئه‌ندامان دێ مووچه‌ى وه‌رگرن.
ئه‌ڤرو نیوز ،بارزان مزوورى
راید فیراس یاسین، به‌رپرسێ به‌شێ راگه‌هاندنا رێڤه‌به‌ریا به‌ره‌ڤانیا باژێرێ ئاكرێ بو مالپه‌رێ ئه‌ڤرو نیوز دیار كر كو ئه‌ڤرو سپێدێ 28ته‌مموزێ 2015 بنگه‌هێ ئاگرڤه‌مراندنا به‌رده‌ره‌ش هاته ئاگه‌هدار كرن كو ترومبێله‌ك ژ جورێ كه‌یه تایبه‌ت دناڤ پیشه‌سازیا به‌رده‌ره‌ش دا توشى ئاگر تێبه‌ربونێ بویه وتیمێن مه گه‌هشتنه جهێ رویدانێ به‌رى زیان ب ده‌وروبه‌را بكه‌ڤیت و ئاگر هاته كونترول كرن ،
ناڤبرى لدور ژێده‌رێن ئاگرى دیار كر كو ژێده‌ر دناڤ فیول په‌مپێ ترومبێلێ بوو كو خه‌له‌له‌كا میكانیكى دروست ببو و دبیته ئه‌گه‌رێ ئاگر به‌ربونێ و ترومبێل بتمامى دهێته سوتن .
ناڤبرى گوت ژى كو ل ده‌ست پێكا وه‌رزێ هاڤینێ حه‌تا نها 8 ترومبێل ل سنورێ رێڤه‌به‌ریا به‌ره‌ڤانیا باژێرێ هاتینه سوتن و هه‌مى ژوان ئه‌گه‌ر فیول په‌مپ بویه .
نيشاندان