NO IORG
Facebook

93

حكومه‌ت ده‌زگه‌هه‌كه‌ به‌لكو كه‌ڤنترین ده‌زگه‌هێ سیاسی یه‌ ل جیهانێ ، وژكه‌ڤندا كومه‌لگه‌هێ مروڤایه‌تی پێتڤی ب سه‌ركرده‌ وجێ به‌جێكارا هه‌بویه‌ بو رێكخستنا ژیانا ئه‌وان ، وحكومه‌ت شێوه‌كێ ده‌ستهه‌لات داریێ یه‌ دناف چڤاكان دا ، وئه‌فی ده‌زگه‌هه‌ی پێویستی ب هێزێ و یاسا هه‌یه‌ بو جێ به‌جێ كرنا یاسا ورێسا یێن پێتڤی بو پێشكێش كرنا خزمه‌تێ بو هاولاتیا تایبه‌ت دبوارێ ئێمناهیێ دا ، وچه‌ندین جورێن حكومه‌تا هه‌نه‌ و ژ وه‌لاته‌كی بو یێ دی وژ ده‌مه‌كی بو ده‌مه‌كێ دی تێنه‌ گوهورین لدیف سسته‌مێ سیاسی و رویدان وپێشكه‌فتنا ته‌كنولوجی وئاستێ ره‌وشه‌نبیریا چڤاكی ، وهه‌ر جوره‌كی ژ حكومه‌تێ بنیات وسالوخه‌تێن جودا هه‌نه‌ زێده‌باری جوداهیا بلان وبه‌رنامێ كارێ ئه‌وان و بناڤێن جوراوجور و ئه‌ف ده‌زگه‌هه‌ ژ چه‌ند وه‌زاره‌ت وده‌سته‌یا پێك تێن وهه‌ر وه‌زاره‌ته‌ك ب كارێ خو یێ تایبه‌ت رادبیت لدیف به‌رنامێ حكومه‌تێ دارشتی ، و وه‌زاره‌تێن ب كارێ پاراستن ودابین كرنا ئێمناهیا هاولاتیا رادبن گرنگی وسه‌نگا خو هه‌یه‌ دناف ئه‌وێ حكومه‌تێ دا ب وه‌زاره‌تێن (سیادی) تێنه‌ ب ناف كرن.
وهه‌ر وه‌لاته‌كی پلانه‌ك بو پاراستنا ئێمناهیێ هه‌یه‌ ژبه‌ر گه‌ف و مه‌ترسیێن نافخو و ده‌رڤه‌ , و بو ئه‌ڤێ مه‌ره‌مێ ده‌زگه‌هێن تایبه‌ت دروست كرینه‌ به‌رپرس بن ب دابین كرنا ئارامیێ ل ئه‌وی وه‌لاتی , و ئه‌ف ده‌زگه‌هه‌ وه‌ك حكومه‌تا سه‌ربه‌خو ب شێوه‌كێ به‌رده‌وام كارێ خو دكه‌ن و هاوولاتیا دپارێزیت دویر ژ جوداهیێن نه‌ته‌وه‌یی و ئاینی و ره‌گه‌زی و كارێ ئه‌وان ب گوهورینا حكومه‌تا و كه‌سێن به‌رپرس ناراوه‌ستیت ئانكو حكومه‌ته‌كا به‌رده‌وامن دناف وه‌لاتی دا , ئه‌ف ده‌زگه‌هه‌ نهێنیا هێزا هه‌ر حكومه‌ته‌كێ نه‌ و هه‌ر وه‌لاته‌كێ گرنگیێ ب ئه‌ڤان ده‌زگه‌ها بده‌ت ب ئه‌وی ئاستی ب هێز دكه‌ڤیت و ب ئه‌ركێ به‌رپرساتیا خو رادبیت و به‌روڤاژی ئه‌ڤێ چه‌ندێ ئه‌و حكومه‌تا ده‌زگه‌هێن ئێمناهیێ تێدا دلاوازبن دئه‌نجام دا حكومه‌ت هه‌می ب لاوازی تێته‌ نیاسین , ژبه‌ركو هه‌می كارێ حكومه‌تێ گرێدای دابین كرنا ئێمناهیێ یه‌ و چ به‌رنامه‌ و پلان د چ بواره‌كێ ژیانێ دابیت ئه‌وێ سه‌ركه‌فتنا پێتڤی ب ده‌ستڤه‌ نائینیت ل به‌ر سیبه‌را گه‌ف و مه‌ترسیا. ..
ئه‌ڤجا دیار دبیت هێزا حكومه‌تێ ژ هێزا ده‌زگه‌هێن تایبه‌ت ب ئێمناهیێ ڤه‌ یه‌ به‌لێ ب مه‌رجه‌كی ئه‌ف ده‌زگه‌هه‌ نه‌بنه‌ ئامرازه‌ك بو سه‌ركوت كرنا خه‌لكی و پاراستنا ده‌ستهه‌لاتێ , به‌لكو پاراستنا هاوولاتیا ئارمانجا سه‌ره‌كی بیت دهه‌می كار و بزاڤێن ئه‌وان دا , داكو باوه‌ریا ئه‌وی هاوولاتی بو خو دروست بكه‌ت و لدوماهیێ ببیته‌ پشته‌ڤان بو ده‌زگه‌هی بو بجه ئینانا ئارمانجێن خو , هاوولاتی بنیاته‌ بو كارێ هه‌ر حكومه‌ته‌كێ و حزمه‌ت كرنا وی ژ هه‌می لایه‌كی ڤه‌ ئارمانجه‌ و پاراستنا گیان و سامانێ وی خاله‌كا سه‌ره‌كی یه‌.
وگومان تێدا نینه‌ ئه‌و حكومه‌تا نه‌شێت ئارامیێ بو هاوولاتیێ خو په‌یدا بكه‌ت نه‌شێت چ به‌رنامه‌ و پروژا د چ بواران دا پێشكێش بكه‌ت و خه‌لكی باوه‌ری پێ نامینیت.

ئەڤرۆ:

پشتی حوکمەتا ھەرێمێ ھەردو وەزارەتێن پەروەردێ و خواندنا بلند سەرپشککرین ل سەر بڕیار دانا بھێنڤەدانا رۆژا پێنجشەمبیا بھێت، رێڤەبەرێ گشتیێ پەروەردا دھۆکێ دیار کر کو ئەڤرۆ 22\12 جڤاتا وەزارەتا پەروەردێ دێ ل سەر ڤێ چەندێ کۆم بیت و بڕیارێ دەت کا ب بیتە بھێنڤەدان یان نە و گۆت: “بۆچوونا مە ئەوە، نەبیتە بھێنڤەدان”.

عەبد یوسف، رێڤەبەرێ گشتیێ پەروەردا دھۆکێ ئاشکرا کر، ھەر چەندە بڕیار دان ل سەر بھێنڤەدانا رۆژا پێنجشەمبی نە د دەستێن مە دایە، بەلکو جڤاتا وەزارەتا پەروەردێ بڕیارێ دێ ل سەر دەت، بۆ ڤێ چەندێ ژی ئەڤرۆ 22\12\2014 ل ھەولێر جڤاتا وەزارەتا پەروەردێ دێ کۆم بیت و بڕیارەکێ ل سەر دەت و بۆ ئەڤرۆ گۆت: “وەکو پەروەردا دھۆکێ، مە دڤێت رۆژا پێنجشەمبیا بھێت 25\12 بۆ کەرتێ پەروەردێ نەبیتە بھێنڤەدان، لێ ئەگەر 1\1\2015 ب بیتە بھێنڤەدان ئاریشە نینە”.

دوھی پەیڤدارێ حوکمەتا ھەرێما کوردستانێ راگەھاند، ب ھەلکەفتا ژ دایکبوونا حەزرەتێ مەسیح سلاڤ لێ بن، رۆژا پێنجشەمبیا بھێت و یا د دووڤ دا ژی سەرێ سالا نوو یا زایینی بھێنڤەدانە ل ھەموو دامودەزگەھێن ھەرێما کوردستانێ، لێ ھەردو وەزارەتێن پەروەردێ و خواندنا بلند ل گۆرەی بەرنامێ خوە یێ سالا خواندنێ دێ بڕیارێ ل سەر وان بھێنڤەدانان دەن.

ديمه‌نه‌ك ژ پاركا بارزانى ل دهۆكێ فۆتۆ: نيوار باشوورى

ئەڤرۆ:
ڕێڤەبەرێ گشتیێ کاروبارێن مەسیحیان ل وەزارەتا ئەوقافێ و کاروبارێن ئایینی یا حوکمەتا ھەرێما کوردستانێ دیار کر وەکو ڕێزگرتن ل پێشمەرگێن شەھید بووین، ئەڤ سالە مەسحیێن ھەرێما کوردستانێ ئاھەنگان ب ھەلکەفتا ڕۆژا کریسمس ناگێڕن.
خالد جەمال ئەلبێرت ڕێڤەبەرێ گشتیێ کاروبارێن مەسیحیان ل وەزارەتا ئەوقافێ و کاروبارێن ئایینی یا حوکمەتا ھەرێما کوردستانێ بۆ مالپەرێ (باس نیوز) دیار کر ژبەر رەوشا ھەرێما کوردستانێ ھەبوونا شەھید و برینداران د ناڤ رێزێن پێشمەرگەی دا ئەڤ سالە ئاھەنگێن کریسمس ناھێنە گێران و ھەموو رەوشا کوردستانێ دزانن کو ژ بلی ھەبوونا شەھید و برینداران ژمارەکا زۆرا ئاوارەیان ژی ھەنە و ل ھەمان دەمی مەسیحی ژی دەربەدەر بووینە و گۆت “لەورا مە بریار دا کو جەژن و ئاھەنگان ساز نەکەین، بەلکو ب تنێ دێ رێورەسمێن ئایینی د ناڤ دێرو کەنیسان دا گێرێن”.
ئەلبێرت تێکەست ژی کر کو زێدەتر ژ ٢٠ ھزار ئاوارێن مەسیحی ل باژێرێن کوردستانێ ھەنە و چەندین شەھیدێن مەسیحی ژی ھەنە و گۆت “پەتریارکێ مەسیحیێن کوردستانێ ھەمی ئالی ھایدار کرینە کو ئەڤ سالە ئاھەنگێن ژ دایکبوونێ و سەرێ سالێ ل کوردستانێ ناھێنە گێران، بەلکو ب تنێ دێ ڕێوڕەسمێن ئایینی ھێنە سازکرن و خەلات و دیاریان ب سەر زارۆیان دا بەلاڤ کەن”.

ئەڤرۆ

موختارێن پارێزگەھا دھوکێ دلگران بووینە، ژ بەر کو ئەڤە پتر ژ سالەکێ یە بێ بەرامبەر کاردکەن و دبێژن حوکمەتێ ئەم وەسا ئاگەھدار کر بووین کو ھەر کەسەکێ وەک موختار کار بکەت، دێ مووچەکێ ٥٠٠ ھزار دیناری بۆ ھێتە دابینکرن، لێ ئەڤە ماوەکێ دریژە دەرباز بوو، یێ پارا ژ کیستێ خوە دمەزێخین و چو ناھێتە شوونا وان.
نزار نائیف ئێک ژ موختارێن د ناڤا بارێزگەھا دھوکێ دا بۆ ئەڤرۆ دیار کر، ئەڤە پتر ژ سالەکێ یە ئەم یێن دامەزراندی ب فەرمی و یێ کار دکەین ب شەڤ و رۆژ و پتر ژ پێنجی موختاراینە و بێ مووچە کار دکەین و گۆت: ل دەستپێکێ دەمێ دەست بکاری کرین سازیێن پەیوەندیدار گۆتنە مە ل نێزیک دێ مووچێ ھەوە دروست بیت و نھا ھێشتا ئەم چاڤەرێی نە و ئەڤە گەلەک جاران من پرسیارکر کا چو ل مووچێ مە ھات، وەسا دیار دکەن کو وان فورمێن مە یێن فرێکرینە وەزارەتێ دێ چێ بن گەنگی دێ چێ بن نزا.
ناڤبری گۆت ژی: نھا ژ بەر کارێ خوە نەشێین کارەکی بکەین یان ژ دەربکەڤین، چونکو رۆژانە وەلاتی بۆ برێڤەبرنا مامەلێن خوە پێدڤی ب مورا مە دبن و نوکە ئەم ژی مینا فەرمانبەرەکێ میری خزمەتێ بۆ وەلاتیان دکەین، زێدەباری وێ چەندێ گەلەک بۆ دابینکرنا پێدڤیەکێ یان ژی ھاتن و چوونێ ژ کیستێ خوە دکەین، براستی ئەم ب ڤێ چەندێ یێن دلگران بووین، راستە مە پێخوشە ھەردەم خزمەتا خەلکێ خوە بکەین، بەلێ پێدڤیە مرۆڤی داھاتەک ژی ھەبیت خێزانا خوە پێ خودان بکەت.
موختار نزار زێدەتر دبێژیت: ئەم داخوازێ ژ حوکمەتا ھەرێما کوردستانێ دکەین مووچێ مە دابین بکەت، دا کو بشێین بەردەوامیێ ب خزمەتێ بدەین و گۆت: پشتی ھاتنا ئاواران ژی کارێ مە گەلەک زێدەبوویە، نەخاسمە تومارکرنا ناڤێن وان کو ماوێ پتری دو ھەیڤانە مە زەحمەتەکا ئێکجار مەزن یا بری.
دەربارەی پارێ ژ وەلاتیان بۆ مورێ وەردگرن نزار گۆت: ژ سێ تا پێنج ھزار دیناران ددەن، ئەو ژی ب کەیفا خوەنە، ھندەک جاران چو پارا نادەن و نەچارین کارێ وان ژی برێڤە ببەین، ھەکە حوکمەتێ مووچە بۆ مە دابین کربا مە ئەو پارە ژی نەدڤیا و ژ کەسێ وەرنەدگرت.
شەعبان سەعید ئێک ژ موختارێن دی د ناڤا باژێرێ دھۆکێ دا دبێژیت: ھەر چو کێماسیا ل تاخی چێ بیت گازندە ھەر بۆ موختاریە و دێ بێژین ھەرە ڤی بابەتی چارەسەر بکەن و ھندەک جاران حەفتیەکێ بۆ ئاریشە یان گازندا تاخی دێ ب مامەلا و ئینان و برنێ ڤەبین و گۆت: ژبلی وێ زەحمەتێ ئەم ڤێ مەزاختنێ ژی ژ بەریکا خوە دکەین، باشە پا کەنگی سازیێن پەیوەندیدار چارەسەریا بابەتێ مە کەن.
شەعبان ھێشتا ژی گۆت: دەمێ ئەم گازیکرین گۆتن ڤان ھەیاما ھەر ئێک ژ ھەوە مووچەکێ ٥٠٠ ھزار دینار دێ بۆ ھێتە مەزاختن و ھوون ب فەرمی وەک فەرمانبەرەک دێ ھێنە دامەزراندن، بەلێ ھەتا نوکە چو دیار نینە و ھێشتا ئەم ل سەر کارێ خوە دبەردەوامین.
ڤی موختاری گۆت ژی: ئەم کار ناکەین ژ بەر وان سێ ھزار دینارێن خەلک بۆ مورێ ددەنە مە، چونکو ھندەک وان ژی نادەن و دبێژن مە نینە، لەورا یا گرنگە ئەوە حوکمەت چارەیەکا بلەز بۆ بابەتێ مە ببینن، چونکو ئەم ھەموو شیانان و ل ھەر دەمەکی کار دکەین و خزمەتا خەلکێ خوە دکەین و ھەکە مووچە بۆ مە ھاتە دابین کرن بێ گومان دێ شێین پتر خزمەتێ کەین و خوە ل ھەر ئاریشەکا تاخێن خوە بکەینە خودان، بەلێ ئەڤرۆ ژیان یا وەلێ ھاتی پێدڤیە مرۆڤی داھاتەک ھەبیت بۆ باشکرنا رەوشا ژیارا مرۆڤی و ھیڤیە ئەڤ بابەتە ل نێزیک بھێتە چارەسەرکرن.
ل دور بابەتێ دامەزراندنا ھەلبژێران، عەبدولسەلام جەمیل رێڤەبەرێ کارگێریا قائیمقامیا قەزا دھوکێ گۆت: ھەتا نھا ب تنێ ١٥ موختاران ل سنورێ قەزا دھۆکێ خودان مووچەکێ ١٢٠ ھزار دینارن و دەربارەی موختارێن نوو ژی ھێشتا مە پارە داینە، بەلێ ھندەک ژ وان فەرمانبەران یان ژی خانەنشینن و مووچە یێ ھەی ل دەستپێکا سالا بوری ھندەک رێنما بۆ مە ھاتن و تێدا دیار کر بوو کو ھندەک موختاران دەستنیشان بکەن و دێ ٥٠٠ ھزار دینار ھەیڤانە بۆ ھێنە مەزاختن و مە ژی ھندەک ژ موختاران گوھۆرین و ھندەکێن دی ل جھێ وان دانان.
عەبدولسەلام جەمیل رێڤەبەرێ کارگێریا قائیمقامیا قەزا دھوکێ زێدەتر دبێژیت: ھەروەسا چەند موختار مە ل تاخێن نوو ژی زێدەکرن و رێڤەبەرێ کارگێریا قائیمقایا قەزا دھۆکێ، ھژمارا وان دگەھنە ٥٠ موختاران و ھەتا نوکە ئەڤێن نوو ھاتینە دانان چو بۆ نەھاتیە، چونکو بریار نەھاتیە جێبەجێکرن و مە ناڤێن وان بۆ وەزارەتێ یێن بلندکرین و ھێشتا بۆ ٥٠٠ ھزاری چو بەرسف بۆ مە نەھاتینە. ھەکە ھەتا دووماھیا ڤێ ھەیڤێ چو نەھات دێ ناچاربین وەک موختارێن بەرێ یێن مور ھەین و دێ ناسنامەکێ دەینێ و مووچەکێ ١٢٠ ھزار دینار بوۆ ھەیڤانە بھێتە مەزاختن و ھەر چونەبیت ئەڤە دێ باشتر بیت ژ چونەیی.

ئەڤرۆ:
وەزیرێ پەترۆلا ھەرێما کوردستانێ راگەھاند، ئەو جۆرەکێ گرێبەستێن پەترۆلێ ل ھەرێمێ پەیرەو دکەن کو ل جھێن دی یێن دونیایێ کار پێ دھێتە کرن و د جودانە ژ وان گرێبەستێن حوکمەتا عیراقێ کار پێ دکەت.
ئاشتی ھەوارمی رەخنان ل گرێبەستێن پەترۆلێ یێن عیراقێ دگریت و بۆ رۆژناما تەلەگراف یا بریتانی دبێژیت:(حوکمەتا عیراقێ کار ب جۆرەکێ گرێبەستێ دکەت کو ب تنێ ل ئیران و فەنزوێلا کار پێ دھێتە کرن و د دەمەکی دا ئەم کار ب مۆدێلەکا گرێبەتسان دکەین کو ل دەریا باکوور کار پێ دھێتە کرن و تێدا ریسک و خەلات د ناڤبەرا حوکمەت و کۆمپانیێن پەترۆلێ دا ھەڤپشک دکەت).

ئەڤرۆ:
بەرپرسەکێ ئەمنی ل پارێزگەھا نەینەوا بۆ ئەڤرۆ راگەھاند، ھێزا (تیپا زێرین) یا سەر ب لەشکرێ عیراقێ ڤە شیان فرۆکخانا تلەعفەرێ ژ تیرۆرستێن داعش رزگار بکەن و دوھی گەلەک ھاریکاری و چەک ب رێیا فرۆکخانا ناڤبری گەھشتینە وێ ھێزێ و ل دەمەکێ نێزیک دێ دەست ب رزگارکرنا تاخێن باژێرێ تلەعفەرێ ھێتە کرن، ئاماژە دا وێ چەندێ ژی کو ھێزێن پێشمەرگەی ژی پشتەڤانیا تیپا زێرین یا لەشکرێ عیراقێ دکەت.
محەمەد ئیبراھیم سەرۆکێ لیژنا ئەمنی ل جڤاتا پارێزگەھا نەینەوا بۆ ئەڤرۆ گوت” شەڕ د ناڤبەرا لەشکرێ عیراقێ و تیرۆرستێن داعش ل دەرگەھێن چوونا دناڤ تلەعفەر دا یێ بەردەوامە و ھەتاکو ھندەک ھێزێن لەشکری یێن شیاین بچن دناڤ باژێری دا ژ لایێ سایلۆیێ ڤە و پتریا تیرۆرستێن داعش یێن ژ تلەعفەرێ درەڤن و ئەم دپشت راستین کو ئەنجامێ شەڕی دێ شکەستنا تیرۆرستان بیت “.
ناڤبری پێشبینیا وێ چەندێ کر کو رێژەکا مەزن یا ھاریکاریان بگەھیتە فرۆکخانا تلەعفەرێ کو پاشی و د چەند رۆژێن بھێت دا، دێ دەست ب پرۆسا رزگارکرنا تاخێن تلەعفەرێ ھێتە کرن و گوت” د ڤێ قۆناغێ دا ورەیێن تیرۆرستێن داعش یێن بەر ب نەمانێ دچن ب تایبەتی پشتی رزگارکرنا شنگالێ و سنوونێ و چەندین گوندێن ب سەر ناحیا زومارێ ڤە و چیایێن دەروبەرێن شنگالێ و کونترۆلکرنا رێیا شنگال – دھۆک ژ لایێ ھێزێن پێشمەرگەی ڤە و ب دیتنا من کارەکێ رژد یێ دھێتە کرن بۆ رزگارکرنا ھەموو پارێزگەھا نەینەوا ژ تیرۆرستان”.
سەرۆکێ لیژنا ئەمنی ل نەینەوا ئاماژە دا ھاریکاریا ھێزێن پێشمەرگەی بۆ لەشکرێ عیراقێ د پرۆسا رزگارکرنا تلەعفەرێ دا و گوت” ھێزێن پێشمەرگەی ژلایێ شنگالێ ڤە پشتەڤانیێ ل ھێزێن لەشکرێ عیراقێ دکەن و ئەڤ چەندە نە ب رێیا ھێرشکرنێ یە، بەلکو پێشمەرگە ب رێیا کونترۆلکرن و پاراستنا رێیا (شنگال – تلەعفەر) یێ پشتەڤانیا لەشکرێ عیراقێ دکەت”.

ئەڤرۆ نیوز، لەزگین جۆقی:

کارگێری لقێ 14 يێ پارتی دیموکراتی کوردستان ل مووسل بۆ ئەڤرۆ نیوز دیارکر کو ئەڤرۆ سپێدی 21\12 خەلکێ مووسل ل نێزیک دووریانا چاندنێ ل مووسل ھێرش کرنە سەر ترۆمبێلێن تیرۆرستان و د ئەنجام دا چاار ھەمەر و دوشکێن تیرۆرستان ھاتنە سوتن و چار تیرۆرست ژی ھاتنە کوشتن.

سەعید مەموزینی کارگێرێ لقێ 14 يێ پارتی دیموکراتی کوردستان بۆ ئەڤرۆ نیوز گۆتژی: “د شەرێ ئازادکرنا شنگال دا ھەتا نوکە 332 تەرمێن تیرورستان گەھشتينە نەخۆشخانا کۆماری ل مووسل و هژمارەکا زۆر يا بریندارێن تیرۆرستان ھاتنە مووسل، نوکە نەخۆشخانێن مووسل ھەموو دپڕن ژ بریندارێن تیرورستان و رێ ب وەلاتیان ناھێتە دان ب چو رەنگەکی سەرەدانا نەخۆشخانان بکەن”.

ناڤبری ئەو ژی خۆیا کر کو پشتی رزگارکرنا سنونێ و رەبیعە و زۆمار و شنگال رەوشا تیرۆرستان ل مووسل گەلەک خراب بوویە و خەلکی مووسل ژی ژ بەر نەخۆشیا كاودانان ل پاریزگەھا مووسل دەست ب کوشتنا تیرۆرستان دکەن.

ئەڤرۆ نیوز، لەزگین جۆقی:

بەرپرسێ لقێ 17 يێ پارتی دیموکراتی کوردستان ل بەرۆكێن شەری ل شنگال بۆ ئەڤرۆ نیوز دیارکر کو پشتی پێشمەرگێ کوردستانێ ھێرش کریە سەر شنگال ترسەکا گەلەک مەزن بۆ تیرورستان ل ھەموو دەڤەران دروست بوویە، نوکە تیرورست ژ قەزا بەعاج یێ د رەڤن و بەر ب سوریا دچن.

سەعید شنگالی بەرپرسێ لقێ 17 يێ پارتی دیموکراتی کوردستان ل شنگال گۆتژى: “رزگارکرنا سنونێ و زۆمار و رەبیعە و شنگال یا بوویە ئەگەر تیروست ژ قەزا بەعاج ب رەڤن”.

دا زانين ژى كو ل دووڤ پیزانێن گەھشتینە وان نوکە ب سەدان تیرورست یێ ژ بەعاج د رەڤن و بەر ب وەلاتی سوریا دچن و گۆت: “ھێزێن پێشمەرگێ کوردستانێ د پێشڤەچوونێ دانە و ھەموو دەڤەرێن سەر ب شنگال ڤە ژى د ده‌مەکێ نێزیک دا دێ ھێنە ئازادکرن”.

184

روژنامه‌یا نیزاڤیسیمایا گازیتا یا روسی بابه‌ته‌ك لدور بله‌ز دابه‌زینا نرخا نه‌فتێ و ئامانجێن شانشینا سعودیێ ژ ڤێ سیاسه‌تێ به‌ڵاڤكر.
نرخا نه‌فتا خاڤ دبازارێن جیهانی دا ب به‌رده‌وامی دهێته‌ خار، لگه‌ل وێ ئێكێ نونه‌رێن ده‌وله‌تێن عه‌ره‌بی یێن به‌رهه‌مئینه‌رێن نه‌فتێ به‌رهه‌ڤییا خوه‌ نیشاندا بۆ رازیبوونێ لسه‌ر دابه‌زینا نرخا نه‌فتا خاڤ بۆ (40$) چل دولاران بۆ هه‌ر به‌رمیله‌كی، كو ئه‌ڤه‌ ژی هه‌ڵوێسته‌كێ سه‌یره‌ بل دیتنا شاره‌زایان.
شاره‌زا د وێ باوه‌رێ دانه‌ كو به‌رپرسیارێ سه‌ره‌كی لسه‌ر ڤێ نرخ شكاندنا بله‌ز و مه‌زن بۆ نرخا نه‌فتێ شانشینا سعودیێ یه‌، كو هه‌وڵ دده‌ت زێده‌باری زێده‌كرنا به‌شێ به‌رهه‌مئینانا خو، گه‌ره‌نتییا ئاواتێن خو یێن جیوسایاسی ژی بكه‌ت.
“ریاز” د وێ باوه‌رێ دایه‌ كو نزمكرنا نرخا نه‌فتا خاڤ دێ گه‌شه‌كرنا به‌رهه‌مئینانا نه‌فتا به‌ردین ل ویلایه‌تێن ئێكگرتی یێنئه‌مریكا راگریت و دێ لێدانه‌كا بهێز ژی ئاراسته‌ی ئابورا روسی و ئیرانی كه‌ت، هه‌ر وه‌ها دێ پاڵپشتی دهێته‌ پێشكه‌شكرن بۆ رژیما به‌شار ئه‌سه‌دی ل سوریا ژی لاواز كه‌ت.
سه‌رباری كو نرخا نه‌فتا ب وێ له‌زیێ دانه‌به‌زی یه‌ بۆ ڤی ئاسته‌ی ئه‌ڤه‌ بۆ چه‌ندین ساڵێن درێژه‌، لێ ده‌وله‌تێن عه‌ره‌بی یێن به‌رهمئینه‌رێن نه‌فتێ ده‌ست ب ئاخافتنێ كر لسه‌ر نرخا (40$) چل دورلاران، بۆ نمونه‌ وه‌زیرێ نه‌فتێ ل ده‌وله‌تا ئیمارتا عه‌ره‌بی، “سوهه‌یل مه‌زروعی” د كونگره‌یا نه‌فتێ یا كو ل دوبه‌ی هاتییه‌ گرێدان راگه‌هاند، كو ئاخافتن لسه‌ر كێمكرنا بڕێ نه‌فتا دهێته‌ به‌رهه‌مئینان ناهێته‌ كرن خۆ ئه‌گه‌ر نرخا نه‌فتێ بۆ هه‌ر به‌رمیله‌كی بگه‌هته‌ (40$) چل دولاران، و لدویڤ گووتنا وی، چ ده‌وله‌تێن اوپك چ كومبوونێن نه‌ئاسایی د سێ هه‌یڤێن داهاتی دا نا گرێده‌ن خۆ ئه‌گه‌ر ئه‌و ره‌وش روی بده‌ت ژی.
ئاژانسا روته‌رز بۆ ده‌نگ و باسان دبێژیت، ئه‌ڤزه‌ نه‌ جارا ئێكێ یه‌ شانشینا سعودیێ نه‌فتێ وه‌كه‌ چه‌ك بكاردئینیت، چونكه‌ لساڵا 1973یێ ژی ده‌وله‌تێن عه‌ره‌بی بریارا سه‌پاندنا ئابلوقه‌یا نه‌فتێ لسه‌ر ئه‌مریكا دا ژ به‌ر پشته‌ڤانیا ئه‌مریكا بۆ ئیسرائلێ، لێ ل وی ده‌می نرخا نه‌فتێ بلندكر بۆ ئاسته‌كمێ هه‌ری بلند.
نها سعودیه‌ هه‌وڵ دده‌ت هه‌ما رول و یاری بكه‌ت و ببینیت، لێ ب شێوازه‌كێ دی، ئه‌و دێ به‌شێ به‌رهه‌مئینانێ و هنارده‌كرنێ زێده‌ كه‌ت ب ئاوایه‌كی كو به‌شێن پێشاندانێ بلندتر بیت داخازكرنێ، و ئه‌ڤه‌ دێ بیته‌ ئه‌گه‌رێ نزمكرنا نرخێن نه‌فتێ ل بازاری دا.
دبه‌رسڤا پرسیاره‌كێ دا كو بۆ “نیكولاس مادورو” هاته‌ ئاراسته‌كرن لدور ئامانجێن به‌رسیاران لسه‌ر شكاندنا نرخا نه‌فتا خاڤ گووت: “زیان گه‌هاندنه‌ ب روسیا” لێ روته‌رز دبێژه‌: “ئه‌ڤ پارچه‌كه‌ ژ راستیێ”، چونكه‌ شانشینا سعودیێ دوو ئامانج هه‌نه‌: ئێك رێك نه‌دان ب نه‌فتا به‌ردین له‌ر ركه‌به‌ریێ د بازاران دا، و دوو، سزادانا روسیا و ئیرانێ ژبه‌ر پشته‌ڤانییا وان بۆ رژیما ئه‌سه‌دی ل سوریا.
دیسانت ئاژانس دبێژه‌ شانشین و ده‌وله‌تێن خه‌لیجی ژ ئاواتێن ئه‌توومی یێن ئیرانێ دترسن و پشته‌ڤانییا ته‌هرانێ بۆ شیعه‌یان د وه‌ڵاتێن وان دا، چونكه‌ نها ناكوكی دناڤبه‌را ده‌وله‌تێن خه‌لیجی و ئیرانێ دا د ئاستا هه‌ری بهێز دایه‌، سه‌رباری كو ب ده‌ستێن خه‌لكه‌كێ دی یه‌.
ڤه‌كوله‌رێ پێشین ژ په‌یمانگه‌ها (روژهه‌لات – روژئاڤا)”دانیلا پاتشكاریوڤ”، دووپات دكه‌ت كو ئه‌ڤ رێره‌وێ سعودیێ بۆ نزمكرنا نرخا نه‌فتێ دبنه‌ڕه‌ت دا یێ ئاراسته‌كرییه‌ دژی روسیا و ئیرانێ، و كاریگه‌رییا خوه‌ یا ئابووری ژی دیاركر. لێ لدور ویلایه‌تێن ئێكگرتی یێن ئه‌مریكا شانشین نه‌ یا ئارامه‌ ژ زێده‌بوونا به‌شه‌ نه‌فتا به‌ردین یا ژ ئه‌مریكا دهێته‌ به‌رهه‌مئینان، كو دبیته‌ ئه‌گه‌رێ به‌شه‌ نه‌فتا سعودیێ د بازارێنئه‌مریكا دا كێم بكه‌ت.
سه‌رباری كو ئه‌ڤ كێمكرنه‌ زیانا دگه‌هینیته‌ شانشینێ ژی، لێ شانشین دكاریت خوه‌ لبه‌ر ڤێ زیانێ بۆ ده‌مێ (2-3) ساڵان بگریت، چونكه‌ یه‌ده‌كێ وێ یێ نه‌ختینه‌ گه‌له‌ك یێ مه‌زنه‌، ژ ئالیێ دی ئه‌ڤ نزمبوونه‌ یا نرخا نه‌فتێ زیانان دگه‌هینته‌ ئیرانێ، كو دێ ل داویێ نه‌چار كه‌ت قه‌بارێ پشته‌ڤانیێن خۆ یێن كو پێشكه‌شی هه‌ڤپه‌یمانێن خۆ دكه‌ت ل ده‌ڤه‌رێ كێمتر بكه‌ت، و دبیت نه‌چار ببیت به‌رامبه‌ر سعودیێ پاشڤه‌ ب زڤریت. زێدباری كو نرخا نه‌فتا به‌ردین یا ئه‌مریكی (60$) لێ ڤێ ره‌وشێ هێلایه‌ كو بهایێ پشكێن وێ ل بورسه‌یان دابه‌زن، لێ هه‌كه‌ هات و نرخا نه‌فتێ گه‌هشته‌ (40$) دێ بیته‌ سه‌ده‌مێ كێمكرنا قه‌بارێ به‌رهه‌مئینانا ئه‌مریكا ژ نه‌فتا به‌ردین ب رێژه‌یه‌كا مه‌زن.

120

ئه‌ی په‌رپه‌ریكا به‌حه‌شتێ دلنیا مه‌ تو یا ل جهه‌كێ خوه‌شتر ژ ڤێ دونیایێ و ل گه‌ل یه‌كی دلۆڤانتر ژ مه‌ مرۆڤان، تو یا قورتال بووی، لێ برینا ته‌ د دلێ من دا مایه‌، هه‌كه‌ تو ژ بیرا هه‌میا چوو بی، هێشتا یا ل سه‌ر هزرا من، چونكو ئه‌م هه‌می وه‌كی ته‌ینه‌ هنده‌ك ژ مه‌ دزانن و هنده‌ك ژی نزانن و هنده‌ك خوه‌ ب سه‌رڤه‌ دبه‌ن، د چركێن لاوازیێ دا ئه‌م هه‌می توی نه‌. له‌وما هێشتا كۆڤانا ته‌ یا د دلێ من دا، هێشتا ئێشانا ته‌ یا دله‌شێ من دا، هێشتا ئاخینكێن ته‌ یێن د گه‌ریا من دا، د ڤی وه‌لاتێ هه‌می نامووس و رومه‌تا خوه‌ دكه‌ته‌ د ناڤ ده‌همه‌نا ژنێ دا، هزارێن وه‌كی ته‌ سه‌رێ خوه‌ یێ دانایی و هزارێن وه‌كی ته‌ یێ ل هیڤیا مرنا خوه‌. . چ ئه‌گه‌ر نینن مرۆڤ ل ڤی جڤاكی بهێنه‌ شكاندن ئه‌گه‌ر ( مێ ) نه‌بی، هه‌ر كاره‌ك هه‌ر ئاخفتنه‌ك و ده‌ركه‌تنه‌ك چیرۆك و ئه‌فسانا ژێ چێدكه‌ن، هه‌ر خه‌له‌تیه‌كا مه‌ نه‌كری ژی، باجا وێ دده‌ین، تاكو ئه‌و سێڤا مه‌ ل به‌هه‌شتێ ژی نه‌خواری ل دونیایێ یا هێلایه‌ د گه‌وریا مه‌ دا و مه‌ پێ دخه‌ندیقینن. ئه‌ی په‌رپه‌ریكا به‌هه‌شتێ.. ما ته‌ نه‌دزانی ئه‌ڤه‌ وه‌لاتێ مریانه‌؟ هونه‌ر و جوانی تێدا حه‌رامن! ما ته‌ نه‌دزانی ئه‌ڤه‌ وه‌لاتێ جه‌هنه‌میانه‌؟ عه‌شق و دلنه‌رمی و بێ گونه‌هی تێدا مه‌حالن، ما ته‌ نه‌دزانی ل ڤی وه‌لاتێ چو سیمایێن ژیانێ لێ نه‌، هیڤی و ئومێد و ئاره‌زوو تێدا دهێنه‌ كوشتن، ما ته‌ نه‌دزانی كچێن ڤی وه‌لاتی تنێ دخون و ڤه‌دخون و سه‌رێ خوه‌ دچه‌مینن و خوه‌ دمرینن، دا بژین ب بهانا ره‌وشتی و نامووسێ ژ هه‌ر تشته‌كێ ژیانێ بێ به‌هر بووینه‌.. دیاره‌ ته‌ نه‌دزانی كو نه‌فره‌تا مێیاتیێ یا ل سه‌ر كچێن ڤی جڤاكی دا هاتی، پرچا مه‌، سینگێ مه‌ و لاشێ مه‌ ئه‌م كرینه‌ بونه‌وه‌رێن جودا ژ مروڤان، ئه‌م دنه‌فره‌ت كرینه‌، هه‌ر خه‌له‌تیه‌كا بهێنه‌ كرن ب تنێ ئه‌م به‌رپرسیاره‌تیێ رادكه‌ین و سزایێ خوه‌ ب توندی وه‌ردگرین، ما ته‌ نه‌دزانی تو سه‌رێ خوه‌ ژ مال بده‌رێخی و بستری و بكه‌نی و خوه‌ جوان بكه‌ی، هزار چاڤ دێ ته‌ خون! هزار كه‌س دێ گومانێ ب ره‌وشت و پاقژیا ته‌ به‌ن! ما ته‌ نه‌دزانی كو مه‌ترسیدارترین مرۆڤ ل ڤی جڤاكی مرۆڤێن (سیاسی و ره‌وشه‌نبیری و ئایینی نه‌) ئه‌ی په‌رپه‌ریكا به‌حه‌شتێ تو گه‌له‌ك ژ هندێ ساده‌تر بووی كو حنێرێن ژنا بكاربینی و وه‌كی گه‌له‌كا هه‌ر تشته‌كێ ته‌ دڤێن بكه‌ی و كه‌فیكه‌كێ و كراسه‌كێ درێژ ل به‌ر خوه‌ بكه‌ی، دا پێ بهێنه‌ ڤه‌شارتن و ببیه‌ خودان سامان و نامووس و ده‌ستهه‌لات و پۆست، ل من ببۆره‌ جانا من، لێ هه‌می ل سه‌ر كه‌له‌خێ ته‌ یێ خوه‌ ب ره‌وشت و نامووس و دیندار دئێخن، هه‌می لۆمه‌ و خرابی بۆ ده‌روونێ ته‌ یێ پاقژ دزڤرینن، ژ به‌ر هندێ چوونا ته‌ جڤاك نه‌رابوو سه‌رخوه‌ ته‌ قورتال بكه‌ت و مافێ ته‌ بستینیت، هه‌می ئاییندار و خودێنیاسن، لێ كه‌سێ نه‌گۆت ( واژا الموۆده‌ سئلت بێی ژنب قتلت ) تو ل به‌ر چاڤێن هه‌رێمه‌كێ وه‌لێ هاتی یا تژی یه‌ ژ سازیێن مافێ مرۆڤی و مافێ ئافره‌تێ و به‌رهنگاریا توندوتیژیێ، لێ ب چوونا ته‌ هه‌می بوونه‌ خودان تیتال و بابسالاری و عشائری و دۆزا ته‌ هاته‌ گرتن به‌ری ڤه‌بیت، هه‌می ل سه‌ر لاشێ ته‌ یێ دژین و ل سه‌ر حسابا روحا ته‌ و یێن وه‌كی ته‌ یێ نانێ خوه‌ دخون، ب پۆست و ده‌ستهه‌لات و مه‌ره‌مێن خوه‌ڤه‌ د مژوولن كه‌سێ های ژ ئێشان و برینا ته‌ نینه‌. ل مه‌ بۆره‌ په‌ریا رویباری.. ئه‌م دبێ نه‌وێرۆكن! چو مرۆڤایه‌تی ل ده‌ڤ نینه‌، ل مه‌ ببۆره‌ مه‌ نه‌شیا ئانكو مه‌ بزاڤ نه‌كر رومه‌تا ته‌ بۆ ته‌ بزڤرینین، مه‌ نه‌شیا برینا ته‌ ده‌رمان كه‌ین، مه‌ نه‌شیا تۆلێن ته‌ ژ هه‌ر كه‌سه‌كێ غه‌در و سته‌م ل ته‌ كری و تو ئیستغلال كری ڤه‌كه‌ین، مه‌ نه‌شیا مرنا ته‌ ل جیهانێ هه‌میێ ده‌نگڤه‌ده‌ین، ب نامووس و گرنژین و ب كه‌رامه‌ت و بگرنژین و ب جوانی سه‌رێ خوه‌ دانی، ل مه‌ ببۆره‌ ئه‌م نه‌ مرۆڤین، هه‌ر باش بوو تو ژ درندایه‌تیا ڤان بونه‌وه‌ران قورتال بووی، قه‌ت خه‌مێ نه‌خوه‌، چونكو چوونا ته‌ دێ مینیت خاله‌كا ره‌ش د مێژووا جڤاكێ مه‌ دا، بێ هه‌لویستی به‌رامبه‌ر مرنا ته‌ دێ مینیت خاله‌كا بێ نامووسیێ ب ئه‌نیا هه‌ر ده‌زگه‌هه‌كێ ب مافێ ژنێ و دادیێ دئاخڤیت. قه‌ت خه‌مێ نه‌خوه‌ ئه‌م دێ ل دووڤ ته‌ داهێین، هێشتا ئه‌ڤ وه‌لاته‌ هشیار نه‌بوویه‌، هێشتا مرۆڤایه‌تی ل ده‌ڤ په‌یدا نه‌بوویه‌، هێشتا رووبار و دول و نهال ژ دیتنا لاشێن مه‌ تێر نه‌ بووینه‌، له‌و ل نێزیك دێ ئێكدو بینین.. گول و ڤیان و ماچ هه‌مبێز بۆ ته‌ نازكا هونه‌رمه‌ند كچا دیل روحا ته‌ شاد.

website security
WP Facebook Auto Publish Powered By : XYZScripts.com