ئهڤرۆ نيوز:
جێگرێ سهرۆك كۆمارێ عيراقێ ئهياد عهلاوى پشتهڤانيا خوه بۆ پشكداريكرنا بهعسيان د دهولهتا عيراقێ دا بهرچاڤ كر، ب مهرجهكى هزرێن نوو ههبن و كريارێن بهرێ يێ خوه شهرمزار بكهن.
عهلاوى د چاڤپێكهفتنهكێ دا ل گهل كهنالێ “رؤيا” يێ ئوردنى راگههاند كو ب سهدان هزار كهسان حزبا بهعس يا ب جهـ هێلايى و ب سهدان هزار كهس ژى ب زوورى ببوونه ئهندامێن بهعس و ديسا پتريا ئهندامێن سۆپايێ عيراقێ ژى نهچاركربوون ببنه بهعسى و نوكه شهرێ داعش دكهن ههر ژ بهر هندێ ژى پێدڤيه سهرهدهريهكا تهمام د وارێن سياسى دا ل گهل بهێته كرن و ب تنێ ئهو نهبن يێن دهست ل گهل تيرۆرێ ههين.
عهلاوى دبێژيت: “من ئاگههـ ژ بهرپرسێن دى يێن عيراقێ نينه، كا د رازى نه يان نه، بهلێ نوكه تهپ يا د گۆڕهپانا بهعسيان دا و پێدڤيه ههلويستهكێ ديار ههبيت، يان ل گهل رژێما بهرێ دا بن يان ب هزرێن نوو بێن و كريارێن خوه يێن بهعس شهرمزار بكهن”.
ئهڤرۆ نيوز:
حوکمەتا کەنەدا بڕیاردایە 10 ھزار وەلاتیێن کوردێن ئێزدی بۆ وەلاتێ خوە ڤەگوھێزیت و قائیمقامێ شنگالێ ژی دبێژیت: باشتر بۆ ھاریکاریا ئاڤاکرنا شنگالێ ھاتبا کرن و ئەگەر وەلاتی رازینە بچن ئەڤە بلا کەنەدا ھاریکاریا وان بکەت و ل سەر خواستا ئێزدیان بیت.
مەحما خەلیل، قائیمقامێ قەزا شنگالێ بۆ ئەڤرۆ گۆت: “مە پێخۆشە ل جھێ ڤەگوھاستنا وەلاتیێن ئێزدی بۆ دەرڤە، ئەو بھێن شنگالێ ئاڤا بکەن، چونکی ھەتا نوکە چو وەلاتەکی رازیبوونا خوە دیارنەکریە بۆ ھاریکاریکرنا ئاڤاکرنا قەزا شنگالێ، وەلاتی د ئازادن ل شنگالێ بمینن یان بچنە وەلاتێ کەنەدا، ھاریکاریەکا باشە بۆ وەلاتیێن ئێزدی یێن دخوازن بچنە دەرڤە، بەلێ دڤێت ب شێوەیەکێ زۆری نەبیت و ل سەر خواستا ئێزدیان وەلاتیێن ئێزدی بھێنە ڤەگوھاستن بۆ دەرڤە”.
خەیری بۆزانی، رێڤەبەرێ کاروبارێن ئێزدیان ل وەزارەتا ئەوقافێ دیارکر کو ئەو نەشێت ل جھێ وەلاتیێن ئێزدی بڕیارێ بدەت و ھێشتا یا رۆھن نینە ئەڤ بڕیارا وەلاتێ کەنەدا بۆ ڤەگوھاستنا 10 ھزار وەلاتیێن کوردێن ئێزدی، گۆتژی “حوکمەتا مە چو بڕیارێ بدەت ئەم پێگیرین ب ڤێ بڕیارێ، ئەڤێ چەندێ پەیوەندی ب حوکمەتا ھەرێمێ و یا بەغداڤە ھەیە بزانین چاوا رێکەفتینە ل دۆر ھنارتنا وەلاتیێن ئێزدی”.
ئەڤرۆ نیوز:
ئەندامەکا جڤاتا نوونەرێن عیراقێ و نوونەرا کوردێن ئێزدی راگەھاند، کو ئەگەرێ سەرەکیێ ئاڤەدانەکرنا شنگالێ و دەست پێ نەکرنا گەھاندنا خزمەتکاریان، ھەبوونا پەکەکێ یە ل وی باژێری، ئەڤ چەندە ژی گەفە ل سەر پرۆژەیێن حوکمەتێ و رێکخستنێن نێڤدەولەتی.
ڤیان دەخیل ئاشکرا کر ژی کو ھەر چەند پتر ژ سالەکێ یە باژێرێ شنگالێ ژ ئالیێ پێشمەرگەیێن کوردستانێ ھاتیە رزگارکرن، لێ ژ ئالیێ ئاڤەدانکرنێ و گەھاندنا خزمەتکاریان ڤە، کارێن پێدڤی نەھاتینە کرن، ئەگەرێ سەرەکی ژی ڤەدگەریت بۆ ھەبوونا پەکەکێ.
گۆتژی “ھەبوونا ھێزێن چەکداری ل وی باژێری کەفەکا رژدە ل سەر ھەموو پرۆژە و خزمەتکاریان، ئەڤە ژی نابیت بەردەوام بیت”.
ڤیان دەخیل دیار کر ژی کو گەر ھێزێن پەکەکێ شەرێ داعشێ کربیتە بەھانە بۆ ھەبوونا وان ل شنگالێ، نوکە چو بەھانە بۆ مانا وان نینن، ئەو باژێر ژ داعشێ ھاتیە پاقژکرن، ژ بلی ھێزێن پێشمەرگەی ژی شنگالێ پێدڤی ب چو ھێزێن دی نینە.
ئهڤرۆ نيوز:
سەرۆکێ کۆمسیۆنا ھەلبژارتنێن ھەرێما کوردستانێ ئاماژە دا وێ چەندێ کو دامەزراندنا کارمەندێن کۆمسیۆنێ ھاتیە ڕاگرتن و ھەموو فەرمانبەرێن د ناڤ کۆمسیۆنێ دا بشێوێ ڤەگوھاستن بوویە و گۆت: “کۆمسیۆنا ھەرێمێ یا بەرھەڤە بۆ رێڤەبرنا ھەر ھەلبژارتنەکا داھاتی”.
ھندرین محەمەد، سەرۆکێ کۆمسیۆنا بلندا ھەلبژارتن و راپرسیێن ھەرێما کوردستانێ بۆ رۆژناما ئەڤرۆ ئاشکرا کر کو ژ ئەگەرێ قەیرانا دارایی دامەزراندنا 500 فەرمانبەران بۆ کۆمسیۆنا ھەلبژارتنان ھاتینە ڕاگرتن، بەلێ پشکێن کۆمسیۆنێ ھاتینە تەمامکرن و ل دەمەکێ نێزیک دێ دەست بکارێن خوە کەن و ھەموو فەرمانبەرێن ئەڤان پشکان ژی بشێوەیێ ڤەگوھاستنێ بوویە و چو فەرمانبەرێن نو نەھاتینە دامەزراندن و گۆت: “نوکە ئەم یێ کار دکەین ئۆفیسێن کۆمسیۆنێ ل پارێزگەھان ژی تمام بکەین و بھێنە دامەزراندن، چونکی پتریا ئەرکێن کۆمسیۆنێ بۆ ب رێڤەبرنا ھەر ھەلبژارتن و راپرسیەکا بھێتەکرن ھاتینە تەمامکرن و بتنێ ماینە ل ھیڤیا بڕیارا پەرلەمانی”.
ناڤھاتی خویا کر کو ھەر دەمێ پەرلەمان یان ھەر دەزگەھەکێ فەرمی داخواز بکەت ھەلبژارتن بھێنەکرن، کۆمسیۆنا ھەرێمێ شیان ھەنە، بەلێ دڤێت بەری ھەلبژارتنان ب شەش ھەیڤان ئەو بھێنە ئاگەھدارکرن و گۆت: “مە کەل و پەلێن تایبەت بۆ ب رێڤەچوونا ھەلبژارتنان ژ دەرڤە نەکڕینە، چونکی ھێشتا دیارنیە دێ کەنگی ئەڤ ھەلبژارتنە ل ھەرێما کوردستانێ ھێنەکرن”.
ل دووماھیێ سەرۆکێ کۆمسیۆنا بلندا ھەلبژارتن و راپرسیێن ھەرێما کوردستانێ گۆت: “جودا ژ کۆمسیۆنا بەغدا دێ کارێ خوە کەین و ئەم کار ب لیستا پڕۆسا بایۆمەتری ناکەین یا بەغدا ئەنجام ددەت”.
ئهڤرۆ نيوز:
رێڤەبەرێ نڤیسینگەھا کاروبارێن رەڤاندیان ل پارێزگەھا دھۆکێ دیار کر کو ل دووڤ پیزانینان دو گۆرێن ب کۆم یێن وەلاتیان ل دەڤەرا فازلیێ و حەمام عەلیل یێن ھاتینە دیتن، بەلێ ھێشتا نوزانن یێن کێنە و چەند وەلاتی تێدا ھاتینە بن ئاخ کرن
حسێن قائێدی، رێڤەبەرێ نڤیسینگەھا کاروبارێن رەڤاندیان ل پارێزگەھا دھۆکێ بۆ رۆژناما ئەڤرۆ دیار کر کو ھێشتا وان سەرەدانا ھەر دو گۆرێن ب کۆم یێن نوو ھاتینە دیتن نەکریە و ھەتا نوکە نوزانن یێن کێنە و چەند وەلاتی تێدا ھاتینە بن ئاخ کرن و گۆت: “ھەتا نوکە سێ ھزار 639 کەسێن ئێزدی دێ بێی سەرووشوونن و دەنگۆیێ دیتنا وان ژی نینە”.
ناڤھاتی ئاماژە دا وێ چەندێ کو ل کارەساتا شنگالێ پتری حەفت ھزار وەلاتیێن کوردێن ئێزدی ھاتینە رەڤاندن و کوشتن و بێ سەرووشوونکرن و گۆت: “پتر ژ دو ھزار وەلاتیان ب رێیا نڤیسینگەھا کاروبارێن رەڤاندیان یێن ھاتینە رزگارکرن”.
ژ لایێ خوە ڤە مەحما خەلیل، قایمقامێ قەزا شنگال دیار کر کو پێشبینی دھێتەکرن ھژمارا گۆرێن ب کۆم یێن کوردێن ئێزدی بگەھنە 41 گۆرێن ب کۆم و گۆت: “ھەتا نوکە 27 گۆرێن ب کۆم ھاتینە دیتن و روفاتێن زێدەتر ژ ھزار و 300 وەلاتیێن ئێزدی دناڤ دانە ژ بەر ڤێ چەندێ ئەم داخوازێ دکەین ھەموو گۆرێن ب کۆمێن ل دەڤەرا مووسل دھێنە دیتن بھێنە پاراستن ھەتا لژنێن تایبەتمەند کارێ خوە بۆ جینوسایدێ ل سەر ئەنجام بدەن و ب رێورەسمێن تایبەت بھێنە دەرخستن و ل گۆرستانان بھێنە ڤەشارتن”.
مەحما خەلیل خویا کر کو رێکخراوا تیرۆرستی یا داعش ب شێوەیەکێ ھوڤانە ب ھزاران وەلاتیێن کوردێن ئێزدی رەڤاندن و بیێ سەرووشوونکرن و ھەتا نوکە کەس وکارێن رەڤاندیان چاڤەرێ دەنگویێ رزگارکرنا کچ و خوشک و برایێن خوە دکەن و گۆت: “جڤاکێ نێڤدەولەتی وەکو پێدڤی ھاریکاری بۆ رزگارکرنا رەڤاندیان نەکریە”.
ئهڤرۆ نيوز:
سەرۆکێ باژێرڤانیا قەزا شێخان بۆ رۆژناما ئەڤرۆ ئاشکرا کر کو پشتی باشیک ژ لایێ تیرۆرستێن داعش ڤە ھاتیە داگیرکرن کارمەندێن پشکا باژێرڤانیا باشیکێ یا سەر ب ھەرێما کوردستانێ ڤە ل سەرۆکاتیا باژێرڤانیا قەزا شێخان دەواما خوە یا فەرمی دکرن، بەلێ پشتی دەڤەرا ناڤھاتی ھاتیە رزگارکرن دێ پشکەکا باژێرڤانیێ یا ب سەر حوکمەتا ھەرێمێ ڤە بۆ خزمەتکرنا خەلکێ دەڤەرێ لێ ھێتە ڤەکرن.
ئەندازیار خالد نەرمۆ، سەرۆکێ باژێرڤانیا قەزا شێخان ئاشکرا کر کو بەری باشیک ژ لایێ تیرۆرستان ڤە بھێتە داگیرکرن پشکەکا باژێرڤانیێ یا سەر ب حوکمەتا ھەرێما کوردستانێ ڤە لێ ھەبوو و د ئاڤاھیەکێ ب کرێ دابوو، و کارمەندێن وێ ھەموو خەلکێ باشیکێ بوون، بەلێ پشتی دەڤەرا ناڤھاتی ژ لایێ تیرۆرستان ڤە ھاتیە داگیرکرن کارمەندێن وێ پشکێ ل سەرۆکاتیا باژێرڤانیا قەزا شێخان دەواما خوە یا فەرمی دکرن و گۆت: “نوکە باشیک یا ل سەر دەستێن ھێزێن پێشمەرگەی ھاتیە رزگارکرن ژ بەر ڤێ چەندێ دێ پشکەکا باژێرڤانیێ ب سەر حوکمەتا ھەرێمێ ڤە بۆ خزمەتکرنا خەلکێ دەڤەرێ و رامالینا پاشمایێن تیرۆرستێن داعش د ناڤ سەنتەرێ ناحیا باشیکێ دا ھێتە ڤەکرن”.
ئهڤرۆ نيوز:
د راگەھاندنێن جیھانێ دا شیرۆڤە ل سەر ئاخڤتنا سەرۆکێ ھەرێما کوردستانێ ل باژێرکێ باشیکا بەردەوام دکەت و پرانیا رۆژنامەڤان و شیرۆڤەگەرێن ناسکری وەسا دیار دکەن کو ئاخڤتنا بارزانی دھێتە واتەیا راگەھاندنا دەولەتا کوردی و دیار دکەن کو ئەمریکا و بارزانی ل سەر دامەزراندنا دەولەتا کوردی رێککەڤتینە.
پشتی کو سەرۆکێ ھەرێما کوردستانێ مەسعود بارزانی ل باژێرکێ نوو یێ ئازادکری یێ باشیکا کۆمبوونەک سازکر و تێدا راگەھاند کو ھێزێن پێشمەرگەی ژ دەڤەرێن نوو ئازادکری یێن سەر ب مووسلێ ڤەناکێشن و ئاشکرا کر کو د ڤێ بابەتێ دا ل گەل سەرۆک وەزیرێن عیراقێ حەیدەر عەبادی و رێڤەبەرێن ئەمریکا رێککەڤتنە، ھژمارەکا زێدە رۆژنامەڤان، دەزگەھێن راگەھاندنێ و شیرۆڤەگەرێن سیاسی ئاخڤتنا سەرۆکێ ھەرێما کوردستانێ وەکو بەرھەڤیا راگەھاندنا دەولەتا سەربخوە یا کوردستانێ ب ناڤ کرن و ئاشکرا ژی کرن کو پشتی رزگارکرنا پارێزگەھا مووسلێ دێ دەولەتا سەربخوە یا کوردستانێ ھێتە راگەھاندن.
د ڤێ مژارێ دا پرانیا رۆژنامەڤان و شیرۆڤەگەرێن سیاسی یێن عەرەب یێن وەک عەبدولباری عەتفان داخۆیانیا سەرۆکێ ھەرێما کوردستانێ مەسعود بارزانی وەک پەیامەکا مەترسیدار ب ناڤ کرن و دیار کرن کو بارزانی دێ د دەمەکی نێزیک دا دەولەتا سەربخوە یا کوردستانێ راگەھینیت و ئەمریکا ژی دێ پشتەڤانیا دەولەتا سەربخوە یا کوردستانێ کەت.
رۆژنامەڤان عەبدولباری عەتفان ھەروەسا راگەھاند ژی کو پێشکەڤتنا ھێزێن پێشمەرگێن کوردستانێ دەلیڤا راگەھاندنا دەولەتا کوردی ب ھێزتر کریە و دیار کر ھەم ئەمریکا و ھەم ژی سەرۆک وەزیرێن عیراقێ ژ بەرنامێ راگەھاندنا دەولەتا کوردی ئاگەھدارن و ئەو دەڤەرێن کو ب دەستێ ھێزێن پێشمەرگە ژ تیرۆرستێن داعشێ ھاتنە رزگار کرن دێ بکەڤنە د ناڤا سنورێ ھەرێما کوردستانا عیراقێ دا و پشتی نەمانا داعشێ ل عیراقێ دێ دەولەتا سەربخوە یا کوردستانێ ھێتە راگەھاندن.
ناڤھاتی ئاشکرا ژی کریە کو مەسعود بارزانی سەرۆکێ ھەرێما کوردستانێ ئالا مەلا مستەفا بارزانی بابێ خوە ھەلگرتیە و ئەو ژی وەکو بابێ خوە دخوازیت ل عیراقێ دەولەتا کوردی ئاڤا بکەت و نھا پشتەڤانیا ئەمریکا ژی وەرگرتیە.
ل ئالیێ دی گەلەک دەزگەھێن راگەھاندنا عەرەبی، فارسی، تورکی و ئورۆپی ژی بەحسێ ھندێ دکەن کو پشتی ھاتنا دۆنالد ترامپ بۆ سەر دەستھەلاتێ دێ ئەمریکا پتر پشتەڤانیێ ل کوردان کەت و دێ ھاریکاریا وان بکەت، چونکو کوردان رۆلەکا سەرەکی د شەرێ ل دژی داعشێ دا گێراینە و ئەمریکا وێ یەکێ ژبیر ناکەت.
ئەڤرۆ نیوز:
مارک زوکربێرگ، سەرۆکێ کۆمپانییا فەیسبۆکێ راگەھاند کو ئەو دێ ب رەنگەکێ بەرفرەھتر بەرھنگاری نووچە و دەنگوباسێن سەختە و نەراست ل سەر تۆرا جڤاکییا فەیسبۆکی بیت و وێ ئاریشی چارەسەر کەت.
مارک زوکربێرگ گۆت: ٩٩% ژ نووچەیێن ل سەر فەیسبۆکێ خەلک دبینیت د راستن و نە د سەختەنە، لێ ھەڤدەم دێ گاڤێن پتر ھێنە ھاڤێتن بۆ نەھێلانا ئەو رێژەیا بچووک یا مایی ژ ڤان نووچەیان، لێ نەھێلانا بەلاڤبوونا نووچەیێن سەختە ژ ئالیێ تەکنیکی و تێگەھی ڤە ژی یا ئالۆز و بزەحمەتە.
ئەڤ داخویانییا دامەزرینەر و سەرۆکێ فەیسبۆکێ ھات پشتی ھندەک ئالییان راگەھاندی کو نووچەیێن نەراست ل سەر فەیسبۆکی ھاریکارییا سەرکەفتنا دۆنالد ترامپی د ھەلبژارتنێن سەرۆکاتییا ئەمریکا دا کرییە، ژ وان ژی نووچەکی دگۆت کو پاپایێ ڤاتیکانێ فرانسیسی ترامپ وەک بەربژارێ سەرۆکاتیێ پەسەند کرییە.
ھەروەسا زوکربێرگ گۆت بۆ زانینا نووچەیێن راست و نەراست ل یەر فەیسبۆکی ئەو ستاندەردێن جڤاکی یێن فەیسبۆکێ و ئالیێ سییێ بکاردئینن.
ئهڤرۆ نيوز:
زێدهترى 62 هزار كهسان ل سنورێ پارێزگهها نهينهوا ئاوارهى باژێرێن دى يێن عيراقێ بووينه و ئهڤه ژى ب تنێ د ماوێ ئێك ههيڤا دهسپێكرنا شهرێ ئازادكرنا مووسل دا.
وهزارهتا كۆچ و كۆچبهرێن حوكمهتا عيراقێ د بهياننامهكێ دا ئهڤرۆ رۆژا شهمبى كو دانهك ب دهست ئهڤرۆ نيوز كهفتيه راگههاند كو ژ دهسپێكا شهرێ مووسل ههتا نوكه 62 هزار و 399 كهس ژ دهڤهرێن بن دهستێ داعش ئاواره بووينه.
ب گۆرهى ئامارێن وهزارهتا كوچ و كۆچبهرێن عيراقێ د چهند تاخهكێن سهنتهرێ باژێرێ مووسل دا سێ هزار و 700 كهس ئاواره بووينه و ژ وێ ژمارێ ژى 26 كهس ژ ئهگهرێ تهقه و بۆردۆمانا داعش بريندار بووينه.
ههڤدهم ل گهل وى شهرى ل دهڤهرێن دى يێن بن دهستێ داعش خهلكێ مهدهنى درهڤن و ب گۆرهى ئامارا وهزارهتا ناڤبرى، د ماوێ وێ ههيڤێ دا 150 كهس ژ قهزا حهوێجه يا سهر ب پارێزگهها كهركووك بهر ب دهڤهرێن ئارام ئاواره بووينه.
ئۆپهراسيۆنێن ئازادكرنا مووسل ل 17ى ههيڤا بۆرى ب پشكداريا پێشمهرگه و هێزێن عيراقێ لهشكر و سۆپا و حهشهد شهعبى و ب پشتهڤانيا ئهسمانى يا ههڤهيمانێن نێڤدهولهتى دهسپێكريه و ههتا نوكه گهلهك دهڤهرێن گرنگ هاتينه كونترۆلكرن ژ وان ژى باشيك و فرۆكخانا تلهعفهر و چهند تاخێن مووسل.