ئه‌ڤرۆ نيوز:
سه‌رۆكێ فه‌رمانگه‌ها هه‌ماهه‌نگى و دووڤچوونێ ل جڤاتا وه‌زيرێن هه‌رێما كوردستانێ به‌حس ل ناڤه‌رۆكا كۆمبوونا رۆژا پێنجشه‌مبى يا جڤاتێ دكه‌ت و دبێژيت: “ئێك ژ گرنگترين خالێن كۆمبوونێ به‌حسكرنا مووچێ هه‌يڤا حه‌ف و هه‌شت يێن فه‌رمانبه‌رانه”.
دكتور نورى عوسمان، سه‌رۆكێ فه‌رمانگه‌ها هه‌ماهه‌نگى و دووڤچوونێ ل جڤاتا وه‌زيران بۆ رووداو راگه‌هاند: “كۆمبوونا رۆژا پێنجشه‌مبى 29ى ئيلۆنا 2016ێ يا جڤاتا وه‌زيران چه‌ند ته‌وه‌ران ب خوه ڤه دگريت، گرنگترين ژى “به‌حسكرنا مووچێ هه‌يڤا حه‌فت و هه‌شت يێ مووچه‌خۆران و بابه‌تێ فرۆتنا سه‌ربه‌خۆيا په‌ترۆلا هه‌رێما كوردستانێ يه”.
دا زانين ژى كو بابه‌تێ دامه‌زراندنێ ل كه‌رتێ گشتى حكوومى و مووچێ تۆڕا جڤاكى و خێزان و به‌رنامێ وه‌زاره‌تێن كار و پلاندانان و سندوقا ته‌خمينا نێڤده‌وله‌تى بۆ وێ توێژێ ب گۆره‌ى گۆتنێن نورى عوسمان دێ ته‌وه‌ره‌كێ دى يێ كۆمبوونێ بن.
ئەڤرۆ نیوز:
ھاریکارێ سەرۆکێ زانکۆیا دھۆک بۆ کاروبارێن قوتابیان د. مێڤان عارف بۆ رۆژناما ئەڤرۆ دیارکر کو ل دووڤ سالناما زانکۆیێ 25/9 دەواما زانکۆیێ دەست پێ دکەت و نوکە ستافێ مامۆستایێن زانکۆیا دھۆک یێ بەرھەڤە بۆ دەستپێکرنا سالا نوی یا خواندنێ و ل رۆژا 2/10/2016 دێ وانە دەست پێ کەن و خشتێ وانەگۆتنێ ل ھەموو پشکێن زانستی ھاتیە دانان، ھەر قوتابیێ ل 2/10 نەچیتە د وانان دا دێ نەھاتی ھێتە تۆمار کرن.
ل دۆر پشکێن ناڤخوەی د. مێڤان عارف دیارکر کو ب بەرھەڤبوونا نوونەرێ وەزارەتا خواندنا بلند و نوونەرێ گەنجینا دھۆکێ لژنە ھاتیە دانان کو ئەو ئاڤاھیێ دھێتە گرتن ھەموو مەرجێن دیارکری تێدا بن بۆ ئاکنجی بوونا قوتابیان، وەکو مەرجێن ساخلەمی و سلامەتیێ و وێ لژنێ سەرەدانا ھەموو وان ئاڤاھیان کریە ئەوێن ھاتینە دەست نیشان کرن بۆ پشکێن ناڤخوەی، ئەو ژی ئاشکرا کر کو نێزیکی 60 ئاڤاھیی ل باژێرێ دھۆکێ ھاتینە گرتن بۆ پشکێن ناڤخوەی و ھندەک ژی ل ئاکرێ و ئامێدیێ و سێمیلێ.
ھاریکارێ سەرۆکێ زانکۆیا دھۆک بو کاروبارێن قوتابیان ئەو ژی گۆت کو بۆ ئاکنجی بوون ل پشکێن ناڤخوەی ھەر قوتابیەک دێ پەسەندەکێ ژ کۆلیژا خوە ئینیت کو قوتابیێ دەرڤەی باژێری یە و پێدڤی ب پشکا ناڤخوەی یە و ل دووڤ رێنمایێن دارایی و وەزارەتێ ھەر قوتابیەک دێ 100 ھزار دیناران وەکو تەئمینات دانیت و نازڤرینیت، کو ئەڤە بریارێن وەزارەتا خواندنا بلندن.
ل دۆر خواندنا ئێڤاران و پارالێل د. مێڤان عارف دیارکر کو فۆرمێن خواندنا ئێڤاران و پارالێل یێن ھاتی کو دێ پێشبرکی ل ناڤ قوتابیان پەیدا بیت، زانکۆیا دھۆک ژی بۆ سالا نوو یا خواندنێ دێ 30 پشکێن زانستی خواندنا ئێڤان ڤەکەت، ل کۆلێژێن (زانست، پەروەردا بنیات، زانستێن مرۆڤایەتی، کارگێری و ئابووری، پەروردا ئاکرێ و پەروەردا بنیات ئامێدیێ پەروەردا وەرزشی) کۆلیژا پەرستاری بتنێ بۆ فەرمەنبەرێن ساخلەمیێ بۆ خواندنا ئێڤاران ڤەکەن.
ناڤھاتی گۆت ژی فۆرمەکا تایبەت یا ھەی دێ ل کۆلیژا ھێتە دان بۆ قوتابیان ب مەرجەکی ئەو نمرا سالا بۆری ھاتیە وەرگرتن دێ بۆ ھێتە ھژمارتن و دێ پێشبرکیێ ل سەر کەن کا کێمترین کونمرا ل سالا بۆری ھاتیە وەرگرتن چەندە دێ 40 نمرە کێمتر ھێتە وەرگرتن، بو ئێڤاران، دیار ژی کر کو داخواز یا ژ وەزارەتێ کری کو کونمرا ئێڤاران ببیتە 55 یان 60% بۆ ھەموو پشکێن ئێڤاران بەلێ وەزارەتێ ئەڤ پێشنیارە رەد کریە.
ل دۆر کریێن خواندنا ئێڤاران ھاریکارێ سەرۆکێ زانکۆیا دھۆک بو کاروبارێن قوتابیان ئەو چەند دیارکر کو کریێن خواندنا ئێڤاران ل زانکۆیا دھۆک دێ کێمتر بن ژ خواندنا زانکۆیێن ئەھلی، کو کۆلیژێن مرۆڤایەتی ل سەر ملیۆن و نیڤا ھاتیە دەست نیشان کرن، کۆلیژا زانست، دوملیۆن و نیڤ ھاتینە دیارکرن، چونکو ژ بەر تاقیگەە و ئەو کەرەستێن ل تاقیگەھان دھێنە بکارئینان مەزاختیێن وان پترن.
د. مێڤان عارف ھەروەسا ئاشکرا کر کو خواندنا ئێڤاران ل کۆلیژا پەرستاری ھاتیە ڤەکرن و دێ یا تایبەت بیت ب کارمەندێن سەر ب رێڤەبەریا گشتی یا ساخلەمیا پارێزگەھا دھۆکێ ڤە، ئەڤ فۆرمە ژی د بەرھەڤن بۆ وەرگرتنێ.
ل دۆر خواندنا پارالێل د. مێڤان عارف ئاشکرا کر کو خواندنا پارالێل سێ جورێن پێشبرکیێ یێن ھەین، یا ئێکێ ل کۆلیژێن کۆمەلا پزیشکی کو ئەوێن دشێن پێشکێش بکەت دێ پێشبرکیا وان ل سەر 30 نمرا بیت کێمتر ژ وێ کونمرێ دھێتە وەرگرتن، پشکێن ب سەر کۆلیژا ئەندازیاری دێ پێشبرکیێ ل سەر 35 نمرا کەن، کۆلیژێن دیتر دێ ل سەر 40 نمرا پێشبرکیێ کەن، کو کێمتر ژ کونمرا ل وێ پشکێ دھێتە وەرگرتن.
د. مێڤان عارف گۆت ژی ئەم پێشبینی دکەین ئەڤ سالە ئەو رێژا بۆ وەرگرتنێ ھاتیە دەست نیشان کرن ھەکە ل وەزارەتێ بھێتە پەسەند کرن 20% بۆ خواندنا پارالێل بۆ ھەموو کۆلیژا ھاتیە دانان، ئانکو قوتابی دشێت پێشکێشی ھەموو پشکا بکەت، ل وەرگرتنا پارالێل ژی پێشبرکی ھەر دێ ل سەر کونمرەی بیت.
ھاریکارێ سەرۆکێ زانکۆیا دھۆک بو کاروبارێن قوتابیان ھەروەسا دیارکر کو ڤەگوھاستن بۆ سالا نوو یا خواندنێ یا ب دووماھی ھاتی کو ژ 1/7 دەست پێ دکەت و ھەتا 1/9 ب دووماھی دھێت، بۆ مێڤانکرنا قوتابیان ژی ل زانکۆیا دھۆک گۆت نوکە نێزیکی ھزار قوتابیان مێڤانداری یێن ھاتینە وەرگرتن ل زانکۆیا دھۆک و یێن سالا بۆری ھەموو ب فەرمانەکا زانکۆیێ مێڤانداریا وان یا بۆ ھاتیە نوی کرن.
ئه‌ڤرۆ نيوز:
رێڤەبەرێ شوونوارێن پارێزگەھا دھۆکێ راگەھاند، کو ئەنجامێن شوونوارێن گرێ باستکێ ھاتینە دیتن دێ ھێنە راگەھاندن ل گەل ھژمارەکا پارچەیێن شوونواری یێن ھاتینە دیتن میژوویا وان بۆ سەر دەمێ ئیسلامی ھەتا سەردەمێ پێنچ ھزار سالان بەری زایینی ڤەدگەریت.
د.حەسەن ئەحمەد رێڤەبەرێ شوونوارێن پارێزگەھا دھۆکێ بۆ ئەڤرۆ دیارکر کو قونسلێ وەلاتی ئەلمانیا دێ پشکداریێ د راگەھاندنا ئەنجامێن شوونواری یێن گرێ باستکێ دا کەت و دێ ھەموو ئەنجامێن ڤەکۆلینێن ھەڤبەش یێن کوردێن ئەلمانیا یێ وەرزی دویێ ل گرێ باستکێ یێن سالا 2016 ھێنە ئاشکراکرن د کونگرەکێ ڤەکری دا ل دەمژمێر چوارێ ئێڤاری ل رێڤەبەریا شوونوارێن پارێزگەھا دھۆکێ کارەکێ ھەڤبەش ھاتیەکرن دگەل زانکۆیەکا ئەلمانی بۆ زانینا ئەنجامێن شوونوارێن گرێ باستکێ.
گۆتژی “رێڤەبەریا شوونوارێن دھۆکێ ھژمارەکا زۆر یا پارچەیێن شوونواری دیتینە و بەردەوام ڤەکۆلین ل سەر شوونواران دھێنە کرن ل موزەخانا دھۆک یا نشتیمانی و ھەموو پارچەیێن شوونواری دھێنە پاراستن، داخوازی دکەین پووتەکێ مەزن ب شوونواران بھێتە دان چونکی شوونوار ناسناما مللەتا خۆیا دکەن پێدڤیە زێدەتر پشتەڤانیا دارایێ ل شوونواران بھێتە کرن”.
ئەڤرۆ نیوز:
سەرۆک کۆمارێ تورکیا بۆ سەرنڤیسەرێن رۆژنامە و بەرپرسێن میدیا یێن تورکیا راگەھاند کو دێ د دەمەکی نێزیک دا شاندەکا بلند ژ حوکمەتێ سەرەدانا ھەرێما باکورێ عیراقێ (ھەرێما کوردستانێ) بکەت و ل گەل مەسعود بارزانی و بەرپرسێن وێ ھەرێمێ ھەڤدیتنان ئەنجام بدەت و ھژمارەک مژارێن گرنگ گەنگەشە بکەت.
رەجەب تەیب ئەردۆگان سەرۆک کۆمارێ تورکیا د دەمێ ڤەگەرا خوە یا ژ ئەمریکا کۆمبوونەکا رۆژنامەڤانی بۆ دەزگەھێن راگەھاندنێن تورکیا سازکر و دیار کر کو ئۆپەراسیۆنێن ل دژی رێکخستنێن تیرۆرست یێن فەتحوللا گولەن و پەکەکێ دێ بەردەوام بکەن و گۆت: (مە ل کۆمبوونێن نەتەوێن یەکگرتی ل ئەمریکا بۆ ئامادەبوویان ژی راگەھاند کو ئۆپەراسیۆنێن مە ل دژی تیرۆرستان ئۆپەراسیۆنێن رەوا نە و ھەتا ئەم مەترسیا تیرۆرێ ژ ھۆلێ راکەین دێ ئۆپەراسیۆنێن مە بەردەوام بکەن و ئەز جارەکا دی ژی دوپات دکەم کو ئەم رێ نادەین ل باکورێ سووریێ پەیەدە و یەپەگە ھەرێمەکا کوردی دروست بکەن و بۆ ڤێ چەندێ یا ژ دەستێ مە بھێت دێ ل دژی وان کەین).
سەرۆک کۆمارێ تورکیا ھەروەسا ل سەر پرسیارەکا رۆژنامەڤانان ل سەر سەرەدانا شاندەکێ ھەدەپێ ب سەرۆکاتیا ھەڤسەرۆکێ ھەدەپێ سەلاحەدین دەمیرتاش بۆ ھەرێما کوردستانێ ژی راگەھاند کو ئەو نزانن مەرەما ھەدەپێ ژ سەرەدانا ھەرێما باکورێ عیراقێ (ھەرێما کوردستانێ) چیە و گۆت: (د دەمەکی نێزیک دا ئانکۆ د رۆژێن بھێت دا دێ شاندەک ژ حوکمەتێ و بەرپرسیارێن تورکیا سەرەدانا ھەرێما کوردستانا عیراقێ بکەن و ل گەل مەسعود بارزانی سەرۆکێ ھەرێمێ و بەرپرسێن دی یێن ھەرێما کوردان ھەڤدیتنان ئەنجام بدەن و پشتی ڤەگەرا شاندێ ئەم دێ ب بەرفرەھی ل سەر سەرەدانا ھەدەپێ ژی راوەستین و ھەلویستێ خوە دیار کەین).
ئەردۆگانێ سەرۆک کۆمارێ تورکیا د پشکەکا دی یا ئاخڤتنا خوە دا ژی راگەھاند کو پەیوەندیێن وان ل گەل ھەرێما باکورێ عیراقێ (ھەرێما کوردستانێ) د ئاستەکی باش داینە و دخوازن پەیوەندیێن خوە د ھەر واری دا ھێشتا گەشتر بکەن و گۆت: (ل تورکیا قۆناغەکا گەلەک باش دەستپێ کریە و ئەم دخوازین پەیوەندیێن خوە ل گەل ھەموو وەلاتێن ھەرێمێ باشتر بکەین و دڤێت ھەموو جیھان و ھێزێن ھەرێمی ژی بزانن کو تورکیا ھێزەکا گەلەک گرنگە ل ھەرێمێ و وەلاتەکی مەزنە و دڤێت حسابێ تورکیا د ھەر گوھۆرینەکی دا بھێتە کرن).
ئه‌ڤرۆ نيوز:
پەرلەمانتارا کورد ل جڤاتا نوونەرێن عیراقێ دیارکر، بریاڕ ھاتە دان پشتی رزگارکرنا مووسلێ خەلکێ دەڤەرێن کوردستانێ چارەنڤیسی خوە ئاشکرا بکەن، ئەو پرۆژێ بەرھەڤکری دژی ھەرێما کوردستانێ ژ ئالیێ دەولەتا قانوونێ شکەستن خوار، کو یێ تایبەت بۆ ب دەڤەرێن کوردستانێ یێن سەر پارێزگەھا مووسلێ ڤە.
نەجیبە نەجیب پەرلەمانتارا کورد ل جڤاتا نوونەرێن عیراقێ بۆ ئەڤرۆ دیارکر دەولەتا قانوونێ بزاڤان دکەت پرۆژێ قانوونا ڤەگەراندنا ئێدارا مووسلێ بۆ بەری 2003 بێختە دەنگدانێ، د وێ قانوونێ دا دەڤەرێن کوردستانی بۆ بەغدا دچن تایبەتی ژێ یێن سنۆری مادێ 140 ڤە دگریت ئەو ناخوازن دەڤەرێن کوردستانێ ب ھێنە سەر ھەرێما کوردستانێ ڤە.
نەجیبە نەجیب خۆیاکر، پەرلەمانێ عیراقێ رازی نەبوو پرۆژە بھێتە پەسەندکرن، چونکو پەرلەمانتارێن کورد ھەموو دژی پرۆژی راوەستیان تایبەتی ژێ ئێزدی و مەسیحی و شەبەک و تورکمان و کەکایی وھەموو پێکھاتێن دێ دەڤەرا مووسلێ بڕیار ھاتە دان پرۆژە بمینت ھەتا پشتی رزگارکرنا مووسلێ وپاشی خەلک بڕیارا خوە بدەن و راپرسیی بھێتە کرن بۆ دیارکرنا چارەنڤیسی دەڤەرێن کوردستانێ یێن دەرڤەی ئێدارا ھەرێما کوردستانێ.
ئەنداما جڤاتا نوونەرێن عیراقێ راگەھاند، دەولەتا قانوونێ ب سەرۆکاتیا مالکی ئاریشان بۆ مللەتی کورد دروست دکەت، ئەڤە نوکە ل عیراقێ دھێتە روودان ھەموو دەولەتا قانوونێ بەرپرسە،چونکو ھەر بابەتەکێ بھێتە بەحسکرن دەولەتا قانوونێ سیاسی دکەت، بتنی دێ کورد زەرەرمەندبن وان باوەریا پێکڤەژیانێ نینە، دبیژن ئەم بۆ عیراقەکا ئیکگرتی کار دکەین، دبنیاتدا ئەو ئەگەرێ پارچە پارچەبوونا عیراقێ و قەیرانێن عیراق تووش بوی، ل سەر ڤی دەستۆداری دێ دەولەتا قانوونێ عیراقێ بەرەڤ ھەلوەشاندنی بەت، لێ ب مخابنی ڤە ل پەرلەمانی ژی پەرلەمانتارێن عەرەب پشتگیریا دەولەتا قانوونێ دکەن دەمێ دبینن پرۆژەک دژی مللەتی کوردە.
نەجیبە نەجیب گۆتژی چوو لایەنێن سیاسی بڕیارێ ل سەر چارەنڤیسێ خەلکێ کوردستانێ نادەن بتنێ دێ مللەتێ کورد بڕیارا خوە دەت، تایبەتی دەڤەرێن کوردستانی یێن دەرڤەی ئێدارا ھەرێما کوردستانێ، چونکو عەرەب بزاڤان دکەن، دەڤەرێن کوردستانی بمینن سەر بەغدا ڤە ئەڤە دژی دەستۆر و قانوونێ یە پێدڤیە خەلک بڕیارا خوە بدەن.
ئه‌ڤرۆ نيوز:
وه‌زاره‌تا خواندنا بلند و ڤه‌كولينێن زانستى داخواز ژ قوتابيێن ده‌رچوويێن 12 ئاماده‌ى دكه‌ت كو سه‌ره‌دانا مالپه‌رێ “زانكۆلاين” بكه‌ن بۆ پشت راستبوون ژ دروستيا نمرێن خوه.
د وێ ده‌رباره‌ى دا، عه‌باس ئه‌كره‌م، ئاخفتنكه‌رێ ب ناڤێ وه‌زاره‌تا خواندنا بلند و ڤه‌كولينێن زانستى راگه‌هاند: ئه‌ڤ ساله جوداهى يا ل گه‌ل سالێن بۆرى هه‌ى، د پێناڤى كاراكرنا پرۆسا زانكۆلاين و ڤه‌گه‌ريانا ناڤێن قوتابيان ل زانكۆيێن هه‌رێما كوردستانێ، “وه‌زاره‌تا مه ئاگه‌هداريا ده‌رچوويێن قووناغا 12 ئاماده‌ى دكه‌ت بۆ پشتراستبوون ژ نمرێن خوه يێن پۆلا 12ى و هه‌ژمارتنا نمرێن قووناغێن 10 و 11ێ ل گه‌ل وان ژ ئه‌ڤرۆ رێكه‌قتى 28ى ئيلۆنا 2016ێ دشێن سه‌ره‌دانا وێبسايتێ زانكۆ لاين ب ناڤونيشانێن regayzanko.com بکەن”.
دا زانين ژى كو هه‌ر كه‌سێ خه‌له‌تيه‌ك د نمرێن وى/ وێ دا هه‌بيت پێدڤيه سه‌ره‌دانا رێڤه‌به‌ريا گشتيا ئه‌زموونان ل وه‌زاره‌تا په‌روه‌ردێ بكه‌ت بۆ دروستكرنا خه‌له‌تيێن هه‌ين و سه‌ره‌دانا وه‌زاره‌تا خواندنا بلند و ڤه‌كولينێن زانستى نه‌كه‌ن.
گۆتژى: “قوتابى دشێن ب رێيا نمرێن خوه بچنه ناڤ سيسته‌مێ زانكۆلاين بۆ پشت راستبوون ژ سه‌رجه‌مێ خوه يێ دووماهيێ”، ئاشكه‌را ژى كر كو ئه‌ڤێ چه‌ندێ چو په‌يوه‌ندى ب وه‌رگرتنا قوتابيان ل زانكۆ و په‌يمانگه‌هان نينه‌كا دێ ل چ پشك هێنه وه‌رگرتن.
ئەڤرۆ نیوز:
سەرۆکێ تەڤگەرا یێس کالیفۆرنیا راگەھاند کو ئەو دخوازن ب ریفراندۆمەکا دیمۆکراتیک و ب رەزامەندی و پرانیا دەنگێ وەلاتیێن کالیفۆرنیا خوە ژ ئەمریکا جودا بکەن و ئاشکرا ژی کر کو ئەڤە دەمەکە درێژە وان دەست ب خەباتێن جودابوونا ژ ئەمریکا کرینە.
لویس مارینەلی سەرۆکێ تەڤگەرا یێس کالیفۆرنیا د کۆنفرانسا دیالۆگا گەلان دا ل باژێرێ مۆسکۆ یێ پایتەختێ روسیا راگەھاند کو ئەڤە دەمەکە درێژە وان دەست ب خەباتەکا بەرفرەە بۆ ئازادی و سەربخوەیا کالیفۆرنیا کرینە و گۆت: (ئەم دخوازین ب رەنگەکی دیمۆکراتیک و سازکرنا ریفراندۆمەکا زەلال خوە ژ ویلایەتێن دی یێن ئەمریکا جودا بکەین و ل دووڤ ھزرا من پرانیا وەلاتیێن کالیفۆرنیا ژ سیاسەتێن ئەمریکا نە رازینە و دخوازن د ناڤ ئارامیێ دا بژین و ب رێباز و سیستەمەکا نوو خوە برێڤە ببەن).
سەرۆکێ تەڤگەرا یێس کالیفۆرنیا ھەروەسا راگەھاند ژی کو مافێ ھەر نەتەوە ئانکۆ مللەتەکی ھەیە کو چارەنڤیسێ خوە ب دەستێ خوە دیار بکەت و بریارێ ل سەر چاوانیا ژیانا خوە بدەت و گۆت: (سیستەمێ ئەمریکا و سیاسەتا وێ ل سەر بنگەھێ دژواریێ و شەری ھاتیە ئاڤاکرن و ئەم وەک خەلکێ کالیفۆرنیا نەچار نینین ل بن سیبەرا ڤێ سیاسەتا شاش دا بژین و مافێ مەیە کو ئەم چارەنڤیسێ خوە ب ریفراندۆمێ دیار بکەین).
د داویا ئاخڤتنا خوە دا ژی لویس مارینەلی راگەھاند کو کالیفۆرنیا ھەرێمەکا گەلەک دەولەمەند و خوەدان بنگەھێن مەزنێن ئابووری و پێکڤەژیانێ نە و گۆت: (ئەم ناخوازین باجا سیاسەتا شەر و دژواریێ یا ئەمریکا بدەین و ئەم حەز ژ ژیانەکا ئارام و ئازاد دکەین و ئەو شیانا خەلکێ کالیفۆرنیا ھەیە کو خوە ژ ئەمریکا جودا بکەن و وەک دەولەتەکا سەربخوە ژیانەکا بەختەوەر بۆ وەلاتیێن خوە دابین بکەت).
ئەڤرۆ نیوز:
موئەیەد تەیب ئەندامێ خۆلا بەرێ یێ پەرلەمانێ عێراقێ سەبارەت پەیوەندێن ھەرێمێ و بەغدا بۆ رۆژناما ئەڤرۆ دبێژیت: پشتی ھێزێن ئەمریکا ژ عێراقێ دەرکەفتین، مرۆڤی دزانی دێ رەوشا عێراقێ بەرەف خراب بوونێ ڤە چیت، چونکی ئەو ھەرسێ پێکھاتێن عێراقێ پێک دئینن،کورد و شیعە و سونە، ئەو باوەریا پێدڤی یا برێڤەبرنا دەستھەلاتێ د ناڤبەرا وان دا نەمایە، ھەروەسا دەمێ ئەمریکا ل عێراقێ ھەموو لایەن نەچار دکرن،کو پێکڤە ب قەتینن، لێ ئێدی ئەوژی نەمایە، لەورا رێیا راست و دروست یا ھەرێما کوردستانێ پێنگاڤان بەرەف سەربەخۆیێ ب ھاڤێژیت، پێدڤیە د ئەڤرۆ دا کورد بەرھەڤیا بکەن.
ھەروەسا گۆت: شیعە دژایەتیا کوردان ناکەن و وان گۆتیە، بلا کورد ب چن و ژ مە ڤەبن، ھەروەسا ئەو باوەری بۆ سونەیان ژی چێبوویە،کو ئێدی نەشێن د عێراقەکا ئێکگرتی دا بژین،لەوما ھەکە مە بڤێت ئەڤ کێشێن دناڤ کوردستانێ دا بھێنە چارەکرن،پێدڤیە ئەڤرۆ بەری سوبەھی کورد خوە ژ عێراقێ جۆدا بکەن، ژ پێخەمەت بزانن،دێ رەوشا ژیانا خەلکێ کوردستانێ بەرەف کیڤە بەن.
موئەید تەیب خوەیاکر: ئەڤا دھێتە گۆتن،کو پێیەکێ مە ل ھەرێمێ و پێیەک ل گەل بەغدا و ئێک ل گەل عێراقەکا ئێکگرتی و ئێک ل گەل جۆدابوون ژ عێراقێ،ئەڤ سیاسەتە مە بەرەف چو کەنارێن تەناھیێ ڤە نابەن،لەورا دڤێت ئەڤرۆ کورد بڕیارا خوە بدەن، ھەروەسا ھەکە ھندەک کەس بێژن، مانا مە ل گەل عێراقێ بۆ ھندێ یە،کو ئەو دێ کێشێن مە چارەکەن،ئەو گەلەک دوورن ژ راستی یێ، چونکی مانا مە ل گەل عێراقێ دێ کێشێن مە ئالۆزتر لێ ھێن،ژبەرکو ئەڤرۆ دەستھەلاتا بەغدا کەفتیە دەستێ شیعەیان،بلا ھیچ کوردەک باوەر نەکەت،کو بەغدا دێ ھاریکاریا مەکەت و دێ ئاریشێن مە چارەسەرکەت،لێ ناکوکیێن نافخوەیی د ناڤبەرا لایەنێن سیاسی دا بوویە ئاستەنگ د رێیا سەربەخۆیا کوردستانێ دا.
ئەندامێ جڤاتا نوونەرێن عیراقێ یێ بەرێ گۆت: ناکوکیێن سیاسی یێن دناڤبەرا لایەنێن کوردی دا، وەکریە کو ئەم ئێک ھەلویست نەبین،ھندەک لایەن ھەنە وەسا دیاردکەن،کو ئەم دشێین کێشێن خوە ل گەل بەغدا چارە بکەین،ھەر چەندە وان لایەنان ژی چو پێنگاڤ بەرەف پێش ڤە نەھاڤێتینە، لەورا ئەم دبینین کو تێکەلیێن ئیدارا کەرکوکێ و ھەرێمێ ل گەل بەغدا د باش نینن، ھەروەسا تێکەلیێن بەغدا ل گەل ھێزێن سونەیا دباش نینن، دیسا ھەر کەسەکێ ب چاڤەکێ بابەتیانە سەحکەتە ڤێ رەوشێ دێ زانیت کو عێراق،وەک عێراقەکا ئێکگرتی نەمایە و نامینیت ژی، لەورا بلا کەس خوە نە خاپینیت،کو دێ رەوشا مە باشتر لێ ھێت،کو ئەم بمینین پارچەک ژ عێراقێ.
پەیڤدارێ بناڤێ فڕکاسیونا کوردستانی یێ بەرێ ل بەغدا دیارکر: ھەبوونا ناکوکیان دناڤبەرا لایەنێن کوردی دا وەکریە، کو کورد ل بەغدا ئێک ھەلویست نەبن، لەورا بەغدا ژی دێ ھەول دەت،کو ئەو دەرزا ل کوردستانێ چێبووی فرەھتر لێ بکەت، داکو جھێ خوە تێدا ببینیت،لەورا دەرخستنا ھشیار زێباری ژ وەزارەتا دارایی بوو ھندێ بوویە کو پارتی بوویە،ھەروەسا ئەڤە ماوەیەکە پەیوەندیێن پارتی ل گەل بەغدا تێکچووینە،ئەڤە ڤەدگەریت بۆ وان ھەلویستێن کوردستانی یێن پارتی بەرامبەر وان لایەنان داینە دیارکرن،بۆ پاشەرۆژا کوردستانێ، دیسا ھەبوونا وەزیرەکێ کورد یان نەبوونا وی ل بەغدا وەکی ئێکە.
موئەید تەیب ئەو چەند ژی ئاشکراکر، کو پلانا شیعەیان ئەوە کو ژ بەغدا ھەتاکو بەسرا ھەرێمەکا شیعە دروست بکەن، بناڤێ حوکمەتا فیدرالی، ب ئاشکرایی یێ دبێژن،حوکمەتا مە دێ حوکمەتەکا شیعەیان بیت، ھەروەسا یێ دبێژن، ئەو لایەنێن ل گەل مە نەبن، جھێ وان دڤێ حوکمەتێ دا نابیت،لەورا بەری نوکە ب بەھانەیا بچووککرنا حوکمەتێ سێ وەزیرێن کورد ھاتبوونە لادان، ھەر چەندە گەندەلی ل عێراقێ ھەیە و دێ ھەبیت ژی،چونکی سیستەمێ دەستھەلاتێ یێ خەلەتە،لێ ھێشتا ئێک وەزیرێ شیعە بۆ لێ پرسینێ ژلایێ پەرلەمانێ عێراقێ ھەتاکو نوکە نەھاتییە گازیکرن،لێ بتنێ لێ پرسین ل گەل وەزیرێن کورد و سونەیان ھاتییە کرن،لەورا باشتر بوو دەمێ دکتۆر رۆژ جێگرێ سەرۆک وەزیرێ عێراقێ ژ کار ھاتیە لادان، بێی کو پارتی ئاگەھدار بکەن، پێدڤی بوو ھنگێ ھشیار زێباری ژی دەست ژ پۆستێ خوە بەردابا، بەری کو ب کەیسێ گەندەلیێ بھێتە تومەتبارکرن. ژلایێ شیعان ڤە،زێدەتر گۆت:شەرێ ھەموو وەزیرێن کورد دێ ھێتە کرن ل بەغدا،ھەر چەندە نوکە پەیوەندیێن ئێکەتی و گۆرانێ ل گەل مالکی و بەغدا د باشترن،لێ ئەڤە نابیتە ئەگەر،کو شیعە بێژن ئەم دێ پتر دەستھەلاتێ دەینە وان ژ پارتی.
نيشاندان