ئه‌ڤرۆ نيوز:

ژێده‌ره‌كێ ئاگه‌هدار ئه‌ڤرۆ رۆژا دوشه‌مبى راگه‌هاند كو بڕياره‌ك ژ دادگه‌ها فيدرال ده‌ركه‌فتيه‌ كو بڕيارا لادانا جێگرێن سه‌رۆك كۆمارى نه‌يا قانوونى يه‌ و هه‌ڤدژى دستوورى يه‌.

ئه‌ڤى ژێده‌رى د داخۆيانيه‌كێ دا بۆ سۆمه‌ريه‌ نيوز گۆت: “دادگه‌ها فيدرال بڕيار دايه‌ كو ژ كارلادانا جێگرێن سه‌رۆك كۆمارى نه‌يا دستووى يه‌”.

ئه‌ڤى ژێده‌رێ ناڤێ خوه‌ ئاشكه‌را نه‌كرى گۆتژى: “بڕيارا دادگه‌هێ پشت به‌ستن ل سه‌ر ئێك ژ مادێن دستوورى كريه‌ يێن به‌حس ل هه‌لبژارتنا جێگره‌كى يان زێده‌تر ژ جێگره‌كى بۆ سه‌رۆك كۆمارى دكه‌ن.

مادێ 69 ژ دستوورێ عيراقێ دبێژيت: “دێ هێته‌ رێكخستن ب قانوون، رێيێن هه‌لبژارتنێ بۆ پۆستێ سه‌رۆك كۆمارى، دێ هێته‌ هه‌لبژارتن ب قانوون، رێيێن هه‌لبژارتنا جێگره‌كى يان زێده‌تر بۆ سه‌رۆك كۆمارى“.

ل 9ى ته‌باخا 2016ێ سه‌رۆك وه‌زيرێن عيراقێ بڕيارا هه‌لوه‌شاندنا جێگرێن سه‌رۆك كۆمار و سه‌رۆك وه‌زيران دا.

سه‌رۆك كۆمارێ عيراقێ فوئاد مه‌عصوم سێ جێگر هه‌بوون؛ نورى مالكى و ئوسامه‌ نوجێفى و هاريكارێ كاروبارێن پێكهاتنا نشتيمانى ئه‌ياد عه‌لاوى كو ل 2014ێ ژ لايێ جڤاتا نوونه‌ران ڤه‌ ده‌نگ پێ هاتبوونه‌ دان.

ئه‌ڤرۆ نيوز:

عسمەت رەجەب بەرپرسێ لقا 14 مووسل د دیدارەکێ دا ل گەل رۆژناما ئەڤرۆ گۆت: رزگارکرنا مووسل دێ ب دو قۆناغان بیت، قۆناغا ئێکێ ئەو دەڤەرێن دەرڤەیی دەستھەلاتا ھەرێمێ، کو کەفتینە دمادێ 140 دا و ئەو دێ خەما پێشمەرگەی بن وەک زرگارن، بۆ ناڤەندا مووسل و باشورێ مووسل دێ رێککەفتن ھەبیت پێشمەرگە و لەشکەرێ عیراقێ دێ چەوا چنە مووسل و پلان ھاتیەدانان، وەک لەشکەر و دیسا وەک مرۆڤایەتی پلان ھاتیە بەرھەفکرن بۆ ناڤەندا مووسل، بۆ خەلکێ ژ مووسلێ دەردکەڤیت (13) کەمپ ھاتینە بەرھەفکرن ل دەر دورێن مووسل، گەلەک ناھێنە کوردستانێ ودێ پێشوازی ل ئەڤان ئاواران ھێتەکرن و ئەڤە دێ ھەفکاری ل گەل ھێزێن ئەمنی بیت، چونکە مەترسی دبیت ھەبیت و داعش خوە بدەنە ل گەل خەلکێ دی.
بەرپرسێ لقا چارەدە خوەیاکر، نوکە دشێن بێژین کو مووسل وەک بەندیخانەکێ یە و ھاتن وچوون ھاتیە قەدەغەکرن، مەترسی ل سەر خەلکی ھەیە، کەسێ ل گەل سیاسەتا داعش نەبیت ھەردەم بەرپرسیارە و بەردەوام دوڤچوون ل سەر دھێتەکرن و سزا سەر بڕین یان زیندانکرنە، خەلکێ مووسل ب ھێز چووینە ناڤ داعش و ئەڤە نە ڤیانا وان بوویە، بەلکو ژ بەر رەفتارێن حوکمەتا نوری مالکی بوویە و ئەوان ڤیا خوە ژ لەشکەرێ عیراقێ قورتال بکەن، چونکە رەفتارێن نەجوان ل مووسل دکرن، ھەرێما کوردستانێ و پارتی دیموکراتی کوردستان بابەتێ رزگارکرنا مووسل گەلەک ب گرنگی ل سەر راوستیایە و گیروکرنا وێ ئەوە چونکە ھەتا نوکە حوکمەتا عیراقێ ئەو ھێز نەبوویە پشکداریێ دڤی شەری دا بکەت، نەبتنێ خەلکێ موسل مایە دناڤ مووسلێ دا، بەلکو خەلکێن ئەنبار و سەلاحەددین ژی ھاتینە ناڤ مووسل، داعس وەک جاران نەمایە و کێم بوویە و دیسا بەرھەڤیان دکەن بۆ شەری، بەرھەڤی کرینە و خەندەک کولاینە و ئەڤی شەری ب شەرێ خەندەق ناڤ دکەن، وەک شەرێ مووسلمانان ل گەل کافران، بدیتنا مە گرتنا مووسل یا بزحمەت نینە، چونکە دێ خەلک ژی ل گەل مە ھاریکار بیت و دێ خەلک رابیت چونکە خەلک بێزار بوویە و مە پەیوەندی ل گەل خەلکی ھەنە، بەحسێ کاودانێن رۆژانە دکەن و رەفتارێن داعش دکەن و رەفتارێن گەلەک خراب ل گەل خەلکی دکەن، گرۆپ پەیدابووینە دژی داعش، پارەی ژ خەلکی وەردگریت دا خوە ب رێڤەبەت، چونکە وەک ئابوور تێکچووینە و ئەڤە پشتی رزگارکرنا گەیارە و شرگات کو جھێن پەترۆلێ بووینە و داھاتێ وانا کێم بوویە.
ھێشتا گۆت: کورد ھەنە ماینە ناڤ مووسل و ئەون یێن نەشیاینە خوە دەربازبکەن و خوشبەختانە بتنێ عەشیرەتێن کوردان بەیعە نەدایە داعش، بەلکو گەلەک عەشیرەتێن عەرەبا بەیعە دایە داعش، دبیت ھندەک کوردان پەیوەندی ب داعش کربیت لێ دکێمن، ئەو ژی بۆ پەیوەندیێن جڤاکی و ھەڤالینی ل گەل عەرەبابن ڤەدگەریت.
عسمەت رەجەبی گۆت: قۆناغا بھێت دێ کارێ خوە کەین و ھەتا مووسل ئازاد نەبیت، نەشێن چو بڕیارا بدەین وەک بارەگایی ببینە ناڤ مووسل، مە رادیو و رۆژنامەک ھەبوون ھەر دو ھاتینە راوستاندن و دەزگەھێ خانی دەمژمێرەک دایە مە ل رادیۆیا دھوک و ب زمانێ عەرەبی رۆژانە ئەم خوە تێدا دبینن.
بەرپرسێ لقا 14 گۆت: پشتی رزگارکرنا مووسل دێ کار ب زحمەتر بیت داعش پتر ژ دو سالان زال بوویە ل سەر مووسل و دئەڤی دەمەی دا و خەلک ژلایێ ھزری ڤە بخوە راکێشایە، تایبەت ژیێن (12) ھەتا (20) سالی و دڤێـت ئەم ھەموو کار بکەین بۆ پشتی رزگارکرنا مووسل و پاقژکرنا وان ھزرێن داعشێ چاندی دناڤ خەلکێ مووسل دا.
ھەروەسا دیارکر، پێشمەرگە ب ھەفکاری ل گەل لەشکەرێ عیراقێ دێ چیتە دناڤ مووسل دا لێ نامینت وەک ھێز، بەلکو دێ زڤڕیت و پولیس و لەشکەرێ عیراقێ دێ مینن مووسل پارێزن.
ئەندامێ سەرکرداتیا پارتی سەبارەت گۆت: ھێزا تورکی دەمەکێ درێژە ل سەر ئاخا نەینەوایە و ژبلی ھێزەکا مەشق و راھێنانێ ھێزەکا شەرکەرە و تورکیا پشکەکا ژ ھەڤپەیمانا دژی داعش و ھەژمار نەدیارن لێ نە ب ھەژمارەکا زورە و لێ ئالیەتێن ب ھێز ھەنە و پشکداربوونا ھەڤپەیمان گۆمان نینە دێ ھەماھەنگی ھەبیت، ل دۆر گەفتێن عیراقێ ژی، ناڤبری گۆت: ھەکە ھەماھەنگی ل گەل ھەڤپەیمانا دروست بوو باوەرناکەم چو شەر دناڤبەرا لەشکەرێ تورکیا و عیراقێ دا پەیداببن.
ل دۆر پاشەرۆژا مووسل ژی، بەرپرسێ لقا 14 یا پارتی دیموکراتی کوردستان گۆت: خەلکێ پارێزگەھا نەینەوا حەز دکەن پارێزگەھا مووسل ببیتە ھەرێمەک، بۆچوونا، ھندەک لایەنێن عەرەب نەینەوا بیتە چەند پارێزگەە و پارتی دیموکراتی کوردستان ژی ل گەل وێ چەندێ یە کو نەینەوا بیتە چەند پارێزگەە و دەستور رێکێ دەتێ و بدیتنا مە ب بیتە ھەرێم و چەند پارێزگەھان بخوەڤە بگریت وەک ئالیێ سیاسی دێ باش بیت بۆ خەلکی ژی باشە، وەک پارتی باشی دبینت شنگال و دەشتا نەینەوا ھەر دو ببنە پارێزگەە ، چەوا ھزر دکەین وەک کوردستان سەربەخۆبین دێ پتر دئازادبین، بۆ ئەڤان ھەر دو جھان ژی ب وی رەنگی و دێ پتر پێدڤیێن خەلکی ھێنە دارێتن، چونکە پشتی روخاندنا حوکمەتا بەعس و ئەو حوکمەتێن ھاتین ھەتا نوکە چو خزمەت و ھاریکاری بۆ خەلکێ ئەڤان دەڤەرا نەکرینە.
ناڤبری ئەو ژی گۆت: توخیبێن ھەرێما کورستانێ دئاشکرا و دیارن و ئەو دەڤەرێن دھێنە رزگارن ب دەستێ پێشمەرگەی دێ پێشمەرگە بخوە رێڤەبەر و سەرپەرشتیا ئەوان دەڤەران کەت، ناحیا باشک پشکەکە ژ قەزا مووسل و ھەکە سحکەیە سنۆرێن وێ ھەموو سەر ب ھەرێما کوردستانێ نە و کوردستانی نە و ئەڤە ھەتا نێزیک ناڤەندا مووسلە.
ھەمبەر ژیانا پشتی داعش تایبەت یا کوردان ل مووسل، بەرپرسێ لقا چاردە یا پارتی گۆت: دەڤەرێن کوردستانی دێ حوکمەتا ھەرێما کوردستانێ بەرپرسیاربیت بۆ دابینکرنا ژین و ژیارا خەلکێ ئەوان دەڤەران، دیسا جھێ ھاتە ئازادکرن خەلک دێ زڤریت وەک زومار نوکە پتر 90% زڤریە و دیسا وانکێ ھەر وەسا، ناڤەندا مووسل نە سەر ب ھەرێما کوردستانێ ڤە یە ئەم نەشێن گڤاشتنێ ل خەلکێ خوە بکەین بچنە ناڤ مووسل، لێ باوەرین دەڤەرێن کوردستانی دێ خەلک زڤریت چونکە دێ ئێمناھی ھەبیت و دێ ل ژێر کونترۆلا پێشمەرگەی بن.
ھێشتا گۆت: بەری داعش مەنەدزانی چەند کورد ل مووسل ھەنە، چونکە وەک زمان ب کوردی نە دئاخفتن و گەلەک نێزیکی کوردان نەبوون و دیسا چەندین سالان ولێرێ ژیاینە، پشتی ئازادکرنا مووس ل سالا 2003 پەیوەندیێن مە ل گەل عەربان باش بووینە، لێ گەلەک کوردێن مە ب دەستێن تیرۆرستان ھاتینە شەھیدکرن، باوەرناکەم پشتی داعش ئەڤە دوبارە بیتە ڤە، چونکە پشتی عەرەب ھاتینە کوردستانێ و ئاوارە بووینە گەھشتنە وێ باوەریێ کو دڤێت پەیوەندی ل کوردان ھەبیت، لێ ئەم وێ ژی دانین کو دێ خەلکەک ھەبیت بۆ ھاندانا عەرەبان دژی کوردان و لایەن ھەنە، بۆ نموونە چەند ئەندام پەرلەمانێ، خەلکێ مووسل ھەنە دھێنە ھاندن ژلایێ نوری مالکی ڤە.
بەرپرسێ لقا 14 ئەو ژی گۆت: حەشەدا شەعبی ناھێتە دەڤەرێن کوردستانی و جھێ ب ھێتە دناڤ دا دڤێت ل گەل ھێزا پێشمەرگەی، ھەڤپەیمانان و ھێزێن عیراقی ھەماھەنگی ھەبیت، چونکە حەشدا شەعبی روویەکێ کرێت ل ئەنبار و سەلاحەدین نیشادا.
ھەمبەر سەنگا کوردان ل پارێزگەھا نەینەوا ل پاشەرۆژێ، ناڤبری گۆت: دێ سەنگا کوردان وەک دەنگ زێدەتر لێ ھێت ژ جاران، وێ باوەریی نە، ھەر کوردێ بچیتە سەر مالا خوە ل مووسل باشترە لێ ئەم زوریێ ل کەسێ ناکەین ژی بچیت
ناڤبری گۆت: دیتنا مە بۆ شەرێ مووسل دێ شەر فەکێشیت چونکە ڤی باژێری جوداھی ھەیە ل گەل باژێرێن دی، چونکە مووسل دو پشکە و دیسا جە ھەنە خوە تێدا ڤەشێرن و مووسل دو پشکە چەپ و راست و دیسا ئاڤ دناڤبەرێ دا ھەیە و ئەڤە ژی کێشە کە بۆ لەشکەری و دیسا رووبەرێ مووسل یێ مەزن، لێ دێ ھەژمارەکا زور یا چەکداران پشکداربیت .
ل دووماھیێ گۆت: سوپاس بۆ پێشمەرگێ کوردستانێ بەرەڤانیێ ژ ئاخا کوردستانێ دکەن و سوپاس بۆ ھەردو پارێزگەھێن ھەولێر و دھۆک کو پشتەڤان و ھاریکاریا خەلکێ مەیێ ئاوارەنە و بێ جوداھی دناڤبەرا ھەموو پێکھاتێن پارێزگەھێ دا.