ئه‌ڤرۆ نيوز:

پتریا شرۆڤەکارێن سیاسی ئاماژێ ددەنە وێ چەندێ کو دناڤبەرا 2015 و 2016 ێ دا، رێکخستیا داعش یا تیرۆرستی 50% ژ دەڤەرێن دبن کونترۆلا وێ ڤە یێن ژ دەستداین ب تایبەتی ھندەک باژێرێن مەزن وەکو تکریت و رومادی و کوبانێ و فەلوجە و تەدمور و ئازادکرنا مووسلێ ژ داعشێ یا د قۆناغا بجھئینانێ دا و ئارمانجا ددووڤ مووسلێ دا، ئازادکرنا باژێرێ رەقە یێ سووری یە کو پایتەختێ داعشێ یە و ب ئازادکرنا وێ دێ خیلافەتا داعشێ راگەھاندی ب دووماھی ھێت.
پرسیار ئەوە پشتی ئازادکرنا مووسلێ و رەقە، دێ چارەنڤیسێ داعشێ چو بیت و ئایا دێ شێت بەردەوامیێ ب ھەبوونا خوە ددەت بێ کونترۆلکرنا چ دەڤەران و ئایا دێ داعش دیار بیت ڤە، یان ژی دێ بەرزەبیت و ب دووماھی ھێت؟.
پێنج سیناریۆ بۆ پشتی ئازادکرنا مووسلێ و رەقە و چارەنڤیسێ داعشێ، ل دووڤ سایتێ ھافینغتۆن پۆست، یێن ھەین، یێ ئێکێ ڤالاتیا شەڕێ ناڤخوەییێ سووریێ پەیداکری و لاوازیا حوکمەتا مالکی ل عیراقێ و شکەستنا لەشکرێ عیراقێ و نەپیتەدانا جیھانێ ب مەرەمێن داعشێ ل دەستپێکێ، ئەڤە ھەموو رەوشە ژی ب زەحمەتە ل پاشەرۆژێ دووبارە ببن.
ل دۆر سیناریۆیا دویێ، سایتێ ناڤبری ئاماژێ ددەت کو داعشێ ل سالێن بۆری بریکار بۆ خوە ل رۆژئاڤا و باکوورێ ئەفریقیا و لیبیا و یەمەن و سینائێ و نیجیریا و چەندین دەڤەرێن دی پەیداکرینە کو ب دیتنا داعشێ کونترۆلا وێ ل وان دەڤەران ژی دێ بەرفرەە بیت ھەتاکو ددگەھیتە عیراقێ و سووریێ، بەلێ ئەڤ سیناریۆیە ژی یا دوورە ژبەرکو پتریا بریکارێن داعشێ ل وان جھان یێن بەر ب شکەستنێ ڤە دچن ب تایبەتی ل یەمەنێ و رۆژئاڤایێ ئەفریقیا و بریکارێن داعشێ نەشیان ھەڤپەیمانیێ ل گەل گرۆپێن نێزیکی ھزرێن خوە گرێدەت و سیناریۆیێ دویێ ژی ئەوە کو چەکدارێن داعشێ د بەردەوامبن ل سەر کارێن توندوتیژیێ ل سووریێ و عیراقێ کو بزاڤا تالیبان ئەڤ چەندە پەیرەوکربوو پشتی شەڕێ ئەمریکی ل ئەفغانستانێ ل سالا 2001 و ژناڤبرنا دەستھەلاتا تالیبان ل ئەفغانستانێ و بێگومان رێکخستیا قاعیدە یا تیرۆرستی ل عیراقێ و گەلەک ژ سەرباز و ئەفسەرێن لەشکرێ عیراقێ یێ بۆری ئەوێن چووینە دناڤ رێزێن داعشێ دا، ھەمان تشت کربوو پشتی شەڕێ ئەمریک و عیراقێ ل سالا 2003 ێ. ئەڤ سیناریۆیە ژی ژ ھەردویێن دی نێزیکترە بھێتە بجھئینان.
سیناریۆیا سیێ ژی، نەمانا داعشێ یە، کو دبیت شکەستنا ئەو خیلافەتا داعشێ راگەھاندی، ببیتە ئەگەر کو گەلەک باوەرپێکریێن وێ خیلافەتێ بگەھنە وێ راستیێ کو ب زحمەتە ئارمانجا وان بھێتە بجھئینان و ھندەکێن دی ژی بەر ب ھندەک دەڤەرێن دی ڤە بچن و ھندەک ژی بەرزە ببن و ئەڤە ژی یا نێزیکە ژ بجھئینانێ، ب تایبەتی ھەکە ھندەک وەلاتێن دی ژی وەکو دانیمارکێ بکەن، کو وێ ھندەک ئیمتیازات داینە وەلاتیێن خوە ئەوێن گەھشتینە داعشێ، ژبۆ وێ چەندێ کو بزڤرن بۆ دانیمارک.
سەبارەت سیناریۆیا پێنجی ژی، دێ بەردەوامبوونا چەکدارێن بەرێ یێن داعشێ بیت ل سەر کارکرنێ بۆ خوە ژبۆ ئەنجامدانا ھێرشێن جیھانی ل گەل ھەبوون یان ژی نەبوونا پشتەڤانیەکا رێکخستی و ئەڤ چەندە ژی یا چاڤەرێ کریە بۆ دەمەکێ نە درێژ بھێتە ئەنجامدان، ھندەک ھێرشێن ل دەرڤەی ئەردێن دبن کونترۆلا داعشێ ڤە ھاتینە ئەنجامدان وەکو ھیچرشا ل سان بیرناردینو ل کالیفورنیا کو بێ ئاگەھداری و ھاریکاریا داعشێ ھایتە ئەنجامدان.

ئەڤرۆ نيوز:

عەرەفات کەرەم ئەندامێ پەرلەمانێ عیراقێ ل سەر فراکسیونا پارتی دیموکراتی کوردستان سەبارەت رێککەفتنا د ناڤبەرا بەغدا و ھەولێرێ دیارکر، ئەگەر ئیرادە ھەبیت، دێ رێککەفتن ھێتە بجھئینان چونکە سەرۆک وەزیرێن عیراقێ د وێ باوەرێ دایە بۆ سەلماندنا حکومەتا خوە، ئەو پێدڤی ب رێککەفتنێ یە ل گەل ھەرێمێ و مالکی یێ بزاڤا ژ ناڤچوونا وێ حکومەتێ ددەت.
عەرەفات کەرەم دیارکر کو د ناڤ پرۆژە قانوونا بودجێ دا بەحسێ رێککەفتنا ناڤبەرا بەغدا و ھەولێرێ ھاتیە کرن و سەرەدانا سەرۆک بارزانی ژی بۆ بەغدا دێ کارتێکرنەکا باش ھەبیت بۆ بجھئینانا وێ رێککەفتنێ و گۆت” رێککەفتنا سەرۆک وەزیرێن عیراقێ سەبارەت شەرێ مووسل ل گەل سەرۆک بارزانی، سەرکەفتنەکا مەزن بۆ سەرۆک وەزیرێن عیراقێ و شکەستنەکا مەزنە بۆ مالکی و لایەنگرێن وی کە نەشیان شکەستنێ ب حوکمەتێ بینن”.

ئه‌ڤرۆ نيوز:

ل ده‌ڤه‌را شه‌عبى يا باكوورێ به‌غدا ته‌قينه‌ك روودا و كوشتى و بريندار ڤێ كه‌فتن.

ب گۆره‌ى پێزانينێن ده‌سپێكى ئه‌ڤ په‌قينه‌ ل دڤه‌را شه‌عب يا به‌غدا روودايه‌ و ژ ئه‌گه‌رێ وێ چه‌ندێ دو كه‌سان گيانێ خوه‌ ده‌ست دايه‌ و هه‌شت كه‌س ژى بريندار بووينه‌.
هه‌ر چه‌نده‌ هه‌تا نوكه‌ چو لايه‌نان به‌رپرساتيا خوه‌ ژ ڤێ روودانێ رانه‌گه‌هانديه‌، به‌لێ دهێته‌ پێشبينيكرن كو داعش ئه‌ڤ كرياره‌ كربيت.

ئەڤرۆ نيوز:
پەیڤدارێ بناڤێ ھێزێن ھەڤپەیمانان بۆ شەرێ دژی داعشێ ژەنەرال جون دوریان راگەھاند، ھێزێن لەشکرێ عیراقێ پێشڤەچوونا خوە بەر ب باژێرێ مووسلێ ب رەنگەکێ بەروەخت راگرتیە، ژبۆ دوبارە رێکخستنا لەشکری ل ھەمبەری توومەتبارکرنا واشنتۆن کو رۆلێ لەشکرێ عیراقێ نە دئاستێ پێدڤی دایە، ھەڤدەم وەلاتێ رووسیا بەرھەڤیا ھاریکاریا خوە شەرێ شەرێ ئازادکرنا مووسلێ دا نیشادایە.
پەیڤداری ھێزێن ھەڤپەیمانان دیارکر، ھێزێن عیراقێ بتنێ دووریاتیا 10 ھەتا 20 کیلومەتران ژ باژێرێ مووسلێ یەَ ددەستێن چکدارێن داعشێ دوورە.
جون دوریان ھەروەسا بۆ رۆژنامەڤانێن واشنتۆن گۆت: راگرتنا بەروەخت ل ھندەک دەڤەران کو ژ ئالیێ (وی ڤە نە ھاتنە دەستنیشانکرن) دبەرژوەندیا لەشکرێ عیراقێ دا نینە، ب مەرەما بجھئینانا پاککرنا وان دەڤەرێن ژ چەکدارێن داعشێ ھاتینە رزگارکرن.
پەیڤدارێ ئەمریکی ھەروەسا خوەیاکر، ئەم پێنیاز دکەین، ئەو دێ پێدڤی ب ھندەک دەمی بن بۆ دوبارە رێکخستن و بەربەلاڤکرنا لەشکری، وەک ئاماژەک بۆ چەکدارێن داعشێ ژی کو ئەو ب ھەمان کاری رادبن و ھێزێن خوە رێک دئێخن و جارەکا دی سەنگەرێن خوە بگرن، دووپاتکر ژی، کو سەرەرای راگرتنا بەروەخت خوە ئەگەر یا سەرانسەری ژی بیت نابیت پتر ژ دو رۆژان بیت.
سەبارەت بەرسڤا رۆژنامەگەری کو دبێژن ھێزێن پێشمەرگەی نێزیکی باژێرێ مووسلێ بووینە، جون دوریانی گۆت: یا ئەز دبیم کورد ل دووڤ وێ پلانا رێککەفتن ل سەر ھاتیە کرن دچن، ئانکو رێککەفتنا د ناڤبەرا حوکمەتا ناڤەندی و ھەرێما کوردستانێ دا.
ژئالیەکێ دیڤە ئەسیل نوجێفی سەرکردێ ھێزا زێرەڤانیا نەینەوا دداخویانیەکا رۆژنامەڤانی دا ئاشکراکر، پاشڤەکێشانەک د رۆلێ ئەمریکی دا سەبارەت رزگارکرنا مووسلێ پەیدا بوویە، نەخاسمە پشتی وێ داخوازا وەزیرێ بەرگیریا ئەمریکی ئاشتۆن کارتەر پێشکێشی عیراقێ کری و ژئالیێ عیراقێ ڤە ھاتیە رەتکرن، ئەو ژی کو وەلاتێ تورکیا دڤێت پشکداریێ د شەرێ مووسلێ دا بکەت.
ل ھەمبەری ڤیرێ راگرتنێ وەلاتێ رووسیا ل سەر زارێ وەزیرێ دەرڤەیێ رووسی سێرگیێ لاڤرورڤ راگەھاند، رووسیا دشێت ھاریکاریا عیراقێ بکەت، بۆ نەھێلانا چەکدارێن داعشێ.
سێرکیێ لاڤروڤ د کونگرەکێ رۆژنامەڤانی دا ل گەل ھەڤکیفێ خوە یێ ئیرانی جەواد زەریف و یێ سوری وەلید موعلمی گۆت: مە بەرژوەندیێن ھەڤپشکا ھەنە و دڤێت رێ ل ھەمبەری تیرۆرستێن ل مووسلێ بگرین کو ب چەکێ خوەڤە نەھێنە دناڤا ئاخا سووریا دا، ھەروەسا دیارکر، ئەو دێ وێ پێشنیازێ ل گەل بەغدا گۆت و بێژ کەت.
ژئالیەکێ دیڤە رێکخراوا لێبۆرینا نێڤدەولی ئاشکراکر، ھێزێن ھەڤپەیمانان و لەشکرێ عیراقێ چەکێ فسفۆری یێ سپی د شەرێ مووسلێ دا بکارئینایە بەری دو حەفتیان.
رێکخراوا ناڤبری د بەیاننامەکا رۆژنامەڤانی دا دیارکریە، بکارئینانا چەکی فسفۆرێ سپی مەترسیەکا مەزنە ل سەر خەلکێ مووسلێ یێن سڤیل ددەمێ رەڤینێ دا، ھەروەسا دووپاتکر، وانا بەلگەیێن وێنەکری ددەستان دا ھەنە ل سەر وان مووشەکێن فسفۆری یێن ل سەرمانی ھاتینە پەقاندن ل ھنداڤی گۆندێ کرملیس و دەڤەرا قەرەقووش کو ب دووراتیا 20 کیلومەتران ژ ناڤەندا مووسلێ دوورە.
دوناتیلا رۆفیرا شیرەتکارا رێکخراوا لێبورینا نێڤدەولی گۆت: چەکێ فسفۆری یێ سپی دبیت ببیتە سەدەما ھنگافتنێن گران و کوژەک وەکی سۆتنا زەڤلەک و ھەستیکان، ودبیت ببیتە سەدەما سۆتنەکا گران و کارتێکرنا وێ دێ بۆ دەمێ دو چەند حەفتیان یا بەردەوام بیت.