ئه‌ڤرۆ نیوز:
ئەڤرو رۆژنامه‌نڤیسه‌ك 28سالی بـ ناڤێ ویداد حسێن ژلایێ کەسەکێ نەدیارڤە دهێتە قوتان ل سەر رێکا سێجێ یا سەر بـ قەزایا سێمێلێ ڤە وبگرانی بریندار دبـیت و هەتا گەهاندیە نەخوشخانێ گیانێ خو ژ دەست ددەت .
لدیف گوتنا پولیسێن دهۆكێ ب بریارا دادوەرێ نوبەدار پەرێن ڤەکولینێ بو ڤێ تاوانێ هاتینە ڤەکرن بو ڤەکولین و دیفچونێ و گرتنا تاوانباری .
ئه‌ڤرۆ نيوز:
ل گه‌ياره شه‌رى د ناڤبه‌را داعش و سۆپايێ توركيا دا يا ده‌سپێكرى و ئه‌فسه‌ره‌كێ سۆپايێ عيراقێ ژى دبێژيت: “دو گۆند ل نێزيك گه‌ياره يێن هاتينه كونترۆلكرن”.
رائيد ته‌حسين سه‌عيد ئه‌فسه‌ر د سۆپايێ عيراقێ دا بۆ رووداو راگه‌هاند: سپێده‌هيا ئه‌ڤرۆ رۆژا شه‌مبى 13ى ته‌باخا 2016ێ سۆپايێ عيراقێ ل نێزيك گه‌ياره ئۆپه‌راسيۆنه‌ك بۆ كونترۆلكرنا گوندێن ده‌وروبه‌رێن گه‌ياره ده‌سپێكريه و گوندێن جه‌دعه و عوجه ل گه‌ل پرا گه‌ياره كونترۆلكرن.
رائيد ته‌حسين گۆت: “داعش بزاڤێ دكه‌ت ب هێرشێن خۆكوژى رێگريێ ل پێشڤه‌چوونێن سۆپايێ عيراقێ بكه‌ت و دو خۆكوژان خوه ته‌قانديه، به‌لێ زيان نه‌بووينه”.
ده‌مژمێر 8:00ى سپێده‌هيا رۆژا ئه‌ينى 12ى ته‌باخا 2016ێ هێرشا سۆپايێ عيراقێ بۆ باشوورێ گه‌ياره ده‌سپێكريه و گۆندێ ئيمام عه‌لى كونترۆلكريه.
ئه‌ڤرۆ نيوز:
نوونه‌رێ تايبه‌ت سه‌رۆكێ ئه‌مريكا د هه‌ڤپه‌يمانيا نێڤده‌وله‌تى دا ل دژى داعش گه‌هشته باژێرێ هه‌ولێر.
چه‌نده‌كێ به‌رى نوكه (شه‌مبى 13ى ته‌باخا 2016ێ) بڕێت مه‌كگۆرك، نوونه‌رێ تايبه‌تێ باراك ئۆباما سه‌رۆكێ ئه‌مريكا د هه‌ڤپه‌يمانيا نێڤده‌وله‌تى يا ل دژى داعش د تويته‌كى دا ل پێگه‌هێ تايبه‌تێ خوه ل تۆڕا جڤاكيا تويته‌رێ به‌لاڤكر، “ئه‌ڤرۆ يێ ل هه‌ولێر”.
مه‌كگۆرك ئاماژه ب وێ چه‌ندێ ژى كر كو سه‌ره‌دانا وى ب مه‌ره‌ما به‌حسكرنێ و دووڤچوونێ يه ل سه‌ر پلانا وى ده‌رباره‌ى پرۆسا ئازادكرنا نه‌ينه‌وا و كاروبارێن مرۆڤى و سه‌قامگێرى و دبێژيت: “ئه‌ڤان پرسان دێ ل گه‌ل به‌رپرسێن حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ گه‌نگه‌شه كه‌م”.
شه‌ڤا چارشه‌مبى 10ى ته‌باخا 2016ێ برێت مه‌كگۆرك ب سه‌ره‌دانه‌كا چاڤه‌رێنه‌كرى گه‌هشته به‌غدايا پايته‌ختێ عيراقێ و كۆمه‌كا ديداران ل گه‌ل سه‌رۆك وه‌زيرێن عيراقێ و وه‌زيرێ به‌ره‌ڤانى و به‌رپرسێن دى ئه‌نجام دا.
ئه‌ڤرۆ نيوز:
پرسا پارێزگه‌هبوونا هه‌ردو باژێركێن گه‌ڤه‌ر و جزيرێ ل په‌رله‌مانێ توركيا ب پتريا ده‌نگێن په‌رله‌مانتاران په‌سه‌ندكر و ب ئيمزايا سه‌رۆك كۆمارێ توركيا دێ ئه‌ڤ بڕياره كه‌ڤيته د وارێ بجهكرنێ دا.
ئێڤاريا رۆژا ئه‌ينى 12ى ته‌باخا 2016ێ په‌رله‌مانێ توركيا پرۆژێ پارێزگه‌هبوونا هه‌ردو باژێركێن گه‌ڤه‌ر و جزيرێ ل جهێ شرناخ و جۆله‌مێرگ په‌سه‌ندكر و هه‌موو رێكارێن كارگێرى و قانوونى خستنه به‌ر به‌حس و ڤه‌كولين ب پتريا ده‌نگێن په‌رله‌مانتاران هاته په‌سه‌ندكرن، نوكه ژى پرۆژێ قانوونێ چاڤه‌رێ ئيمزا ره‌جه‌ب ته‌يب ئه‌ردوگان يێ سه‌رۆك كۆماره.
پشتى په‌سه‌ندكرنا پرۆژێ قانوونێ ناڤێن هه‌ردو پارێزگه‌هان دێ هێنه گوهۆڕين و گه‌ڤه‌ر دێ بيته جۆله‌مێرگ و ب ناڤێ وێ يێ كه‌ڤن و ره‌سه‌نێ كوردى بكارهێت و ل جهێ جزيرێ ژى دێ ناڤێ نوح ب كارهێت.
ئه‌ڤرۆ نيوز:
د چارچۆڤێ ڤه‌كولينان ده‌باره‌ى بزاڤێن ئه‌نجامدانا كوده‌تايا رێخراوا فه‌تحولا گۆله‌ن كو تێدا رێڤه‌به‌رێ پشكه‌كا رێڤه‌به‌ريا پۆليسێن باتمانێ ب ناڤێ ئه‌حمه‌د دوران بيتمه‌ز كو به‌رى نوكه ره‌ڤى بوو، هێزێن توركيا د ئۆپه‌راسيۆنه‌كا هه‌ڤپشك دا ل گه‌ل هێزێن هه‌رێما كوردستانێ ئه‌نجام دا و دوران ل زاخۆ ده‌سته‌سه‌ركر.
ب گۆره‌ى ئه‌و پێزانينێن ل به‌ر ده‌ست بيتمه‌ز د چارچۆڤێ ڤه‌كولينان د ده‌باره‌ى بزاڤێن ئه‌نجامدانا كوده‌تايێ ژ كارێ وى هاتبوو دوورخستن و خست بوو، پاشان بڕيارا ده‌سته‌سه‌ركرنێ ژى بۆ ده‌ركه‌فت.
د ئه‌نجامێ ڤه‌كولينێن تيمێن رێڤه‌به‌را پۆليسێن باتمانێ ده‌ركه‌فت كو بيتمه‌ت ره‌ڤيه زاخۆ و هه‌ر ب وێ رێ ژى د ئه‌نجامێ ئۆپه‌راسيۆنه‌كێ دا ل گه‌ل هێزێن هه‌رێما كوردستانێ هاته ده‌سته‌سه‌ركرن.
پشتى بيتمه‌ز بۆ توركيا ڤه‌گوهاستى ل باژێرێ باتمان ده‌سته‌سه‌ركر پاش رێيێن قانوونى ل رێڤه‌به‌را پۆليسێن وى باژێرى، ره‌وانه دادگه‌هێ كر.
گۆمان دهێته كرن كو بيتمه‌ز ب مه‌ره‌ما پشكداريكرنێ ل گه‌ل رێزێن په‌كه‌كێ بۆ هه‌رێما كوردستانێ هاتبيت.
ئه‌ڤرۆ نيوز، مه‌حمود نهێلى:
رێڤه‌به‌ريا به‌ره‌ڤانيا باژێرى ل دێره‌لۆك راگه‌هاند كو ئه‌و كه‌سێ به‌رى سێ رۆژان به‌رزه بووى ته‌رمێ وى هاته ديتن.
جيدارێ ئێكێ ئيحسان سه‌نعان، به‌رپرسێ به‌ره‌ڤانيا باژێرێ ل دێره‌لۆك بۆ ئه‌ڤرۆ نيوز گۆت: “وه‌لاتيه‌ك ب ناڤێ حسێن خه‌ليل كو ژ دايكبوويێ 1980ێ يه و خه‌لكێ رۆژئاڤايێ كوردستانێ يه و خودان خێزانه، پشتى به‌رزه‌بوونێ بۆ ماوێ سێ رۆژان، خه‌ندقى هاته ديتن”.
زێده‌تر گۆت: “ئه‌ڤرۆ ده‌مژمێر 3:00ى ئێڤارى ته‌رمێ وى ل نێزيك رووبارێ زێ ل دێره‌لۆك هاته ديتن و بۆ نوشداريا داد هاتيه ره‌وانه‌كرن بۆ ئاشكه‌راكرنا ئه‌گه‌رێن دروستا مرنا وى”.
ئەڤرۆ نیوز:
شیرەتکارەکێ بلند ل پشکا ھەماھەنگی یا ئورۆپایا وەزارەتا ناڤخۆ یا ھەنگاریا راگەھاند، وەلاتیێن عیراقێ و ھەرێما کوردستانێ دشێن ب ساناھیترین رێ و ب شێوەکێ قانوونی مافێ پەنابەریێ ل وەلاتێن ئێکەتیا ئورۆپا ب دەست خوە ڤە بینن.
ئەنگنێس تۆتۆس، شیرەتکارێ بلند ل پشکا ھەماھەنگی یا ئورۆپایا وەزارەتا ناڤخۆ یا ھەنگاریا ئاشکرا کر کو بۆ وی گەلەکا سەیرە خەلک ب رێ یێن نەقانوونی دھێنە ئورۆپا، ژبلی مەترسیا خەندقینی گەلەک پاران ژی د دەنە قاچاغچیان، ئەڤە د دەمەکی دایە رێ یێن گەلەک ب ساناھی و قانوونی ھەنە بۆ وەرگرتنا مافێ پەنابەریێ و گۆت: “ب ساناھیترین رێ ئەوە ھەر کوچبەرەک بەری بھێتە ئورۆپا دەلیڤا کاری بۆ خوە ل وەلاتەکێ ئورۆپی ببینیت ب رێیا کۆمپانیەکێ یان لایەنەکێ ئورۆپی پێشگیریا کارکرنێ بۆ بھنێریت، چونکی ب ڤێ رێ یێ گەلەک ب ساناھی دێ شێت ئاکنجیبوونێ ب دەست خوە ڤە ئینیت”.
ئەڤرۆ نیوز:
ئەنجومەنێ پارێزگەھا دھۆکێ کۆمبوونا خوە یا ئاسایی یا ژمارە (75) دوھی رێکەفتی 10/8/2016 ئەنجام دا و سێ تەوەر ب خوەڤە گرتن، تەوەرێ ئێکێ شرۆڤەکرنا بابەتێ فرۆتنا ئەردێ یانەیا دھۆک یا وەرزشی، تەوەرێ دویێ دانوستاندن ل دۆر میکانزما دووڤچوونا وان پرۆژە و گرێبەستێن ژ ئالیێ رێکخراوێن (NGO) و یێن بیانی ڤە دھێنە ئەنجامدان، تەوەرێ سیێ خواندنا راپۆرتەکێ ل دۆر خرابیا رێکێ و روودانێن ترافیکێ ل دەڤەرا بەردەرەش.
ل دەستپێکێ فەھیم عەبدولا حەمۆ سەرۆکێ ئەنجومەنێ پارێزگەھا دھۆکێ ژ ئالیێ قانوونی و مادی و ھونەری ڤە بەحسێ پرسا یانەیا دھۆک یا وەرزشی کر و دیار کر کو گەنگەشەکا مەزن ل سەر فرۆتنا ئەردێ یانا دھۆک یا ھاتیە کرن و رەنگە بوویە ئاخفتنا جادی ژی، ھەر چەندە ئەو وەکو کەسایەتی و وەکو ئەنجومەن ژی ھیچ پێزانین ل سەر ڤی پرۆژەی نەبوون و گۆت “ل گۆر قانوونا یانێن وەرزشی ژمارە 18 یا سالا 1986 کو د قانوونا 37 ل سالا 1988 دا ھاتیە راستڤەکرن و دووماھی مادێ وێ کو دبیتە مادێ 21 دبێژیت دروستە ئەردێ دەولەتێ بێی ھەمبەر بۆ یانێن وەرزشی بھێتە تەرخانکرن و تاپۆکرن ژ بۆ دانانا یانێن وەرزشی، ئەڤە دبیتە ژێرخانە بۆ یانێن وەرزشی و ھەم دشێن بۆ خوە بکەنە وەبەرئینان و ل گۆر وێ نڤیسارا وەزارەتا رەوشەنبیری و وەرزش و لاوان دایە وەزارەتا باژێرڤانیان کو ئەردی بۆ یانێن وەرزشی تەرخان بکەت داکو ئەو ژی بۆ خوە وەبەرئینانێ پێ بکەن، چونکی ئەڤە ل ھەمی دونیایێ وەسایە و وەرزش یا بوویە سەرمایە، لێ ژ نیشکەکێ ڤە پێنگاڤەکا بەرۆڤاژی ھاتە ھاڤێتن، ل دەمەکی پێدڤی بوو بێی شیرەتکارێن قانوونی و ئەندازیاری پێنگاڤەکا ژ ڤی جۆری نە ھاڤێتبا، چونکی وەرئینان ئەوە کو مرۆڤ ئەردێ خوە بۆ 20 سالا یان 30 سالا یان 50 سالان بدەیە ئێکی و ھەمبەری وێ و رێژەیەک بۆ وەبەرئینەری بیت و رێژەیەک بۆ مرۆڤی بیت ئەو دێ ل سەر رێککەفتنێ مینیت لێ پشتی ئەو 20-30-50 سال تمام دبن ئەوڤ ئەردە بۆ مرۆڤی بزڤریتەڤە”.
سەرۆکێ ئەنجومەنی خویا ژی کر کو خۆشبەختانە شارەزایەک د یانێ و وەرزشی دا ھەیە و وەکو ئەندامێ دەستەیا گشتی یا یانا دھۆکێ، نابیت ھەر دەسەتەیەکا ئیداری ھەتا یا شەرعی ژی بیت بێی دەسەتەیا گشتی یا یانێ دەستکاریێ د ئەردێ یانێ دا بکەت دەستەیا ئیداری کو نەیا شەرعی یە چونکە نەیا ھەلبژارتیە دەمەکێ درێژە مژوولە کو ئەردێ یانا دھۆک بکەتە وەرئینان و گۆت “پرۆژە 47 ھزار مەترێن چارگوشەیە 10 ئاڤاھیێن ئاکنجیبوونێ دێ ل سەر ھێنە ئاڤکرن، پێنج ئاڤاھی دێ ل ئالیێ ھەمبەری پارکێ ئازادی ھێنە ئاڤاکرن کو دو قاتان ھەر ئێکێ دێ مولەک تێدا بیت ئەو بۆ یانێ نە و ل سەر دا دێ دەە قات بن ئەو بۆ وەبەرئینەرینە و مەلەڤانگەھەکا ئۆلومپی ژی دێ تێدا ھێتە ئاڤاکرن دگەل رێزەکا دوکانا دێ مولکێ یانێ بن و جھێ ژ ھەمیا گرنگتر دێ بیتە ئوتێل ئەو ژی بۆ وەبەرئینەری یە، لەورا ب ڤی دەستوداری ئەردێ یانێ دێ چیت”.
ل دووماھیا ڤی تەوەری ژ سەرجەمێ 25 ئەندامێن بەرھەڤبوویی ب 24 دەنگان بریار ھاتە دان کو ب رەسمی بھێتە راگرتن و وەکو نڤیسار بدەنە وەزارەتێن پەیوەندیدار.
تەوەرێ دویێ ژی ھاتە شرۆڤەکرن و بریار ھاتە دان کو حەفتیا بھێت ھەردو لیژنێن پەیوەندیان و کۆچ و کۆچبەران دگەل دەستەیا سەرۆکاتیێ کۆم ببن.
ل دووماھیێ جەمیلە محەمەد ئیسماعیل ئەنداما ئەنجومەنی راپۆرتەک ل دۆر خرابیا رێکێ و روودانێن ترافیکێ ل دەڤەرا بەردەرەش بەرھەڤ کربوو و خواند و ژ ئالیێ ئەندامان ڤە ھاتە شرۆڤەکرن.
ئەڤرۆ نيوز:
پشتی کو جەمیل بایک ئێک ژ سەرکردێن پەکەکێ ب توندی سیاسەتا پارتیا دیموکراتیک یا گەلان رەخنە کری و دیار کری کو دێ شەرێ خوە ل باژێرێن تورکیا بەرفرەھتر لێ کەین و سیاسەتا پارتیا ئێکەتیا دیموکراتیک ژی شاشە و وان شاشیێن مەزن کرن. سەلاحەدین دەمیرتاش ھەڤسەرۆکێ ھەدەپێ ب توندی بەرسڤا بایکی دا.
سەلاحەدین دەمیرتاش ھەڤسەرۆکێ پارتیا دیموکراتیک یا گەلان د بۆ رۆژناما جمھوریەت یا تورکیا دیار کر کو تشتێن بایکی گۆتی ئەم ب توندی رەد دکەین. نھا دەمێ ھندێ نینە کو پەکەکێ شەری ل باژێران بەرفرەھتر لێ کەت، بەلکو مە دڤێت پەکەکێ ب ھەموو شیانێن خوە ھاریکار بیت دا ئەم جارەکا دی بزاڤێ بکەین پرسا کوردی دوور ژ شەری و ب رێیێن ئاشتیانە چارە بکەین و رەخنێن بایکی یێن ل سەر پارتیا مە ل گەل راستیا نھا ناگونجیت و ئەم قەبوول ناکەین.
سەلاحەدین دەمیرتاش ھەروەسا سەبارەت ب رەوشا نھا یا تورکیا و بزاڤێن ئاکپارتیێ ژی راگەھاند کو ئەردۆگان بزاڤەکا مەزن دکەت کو ل سالا ٢٠١٧ ھەلبژارتنێن پێشوەخت ل تورکیا بھێنە کرن. ئەوە ژی پیلانا ئەردۆگانی یە دا کو بشێت پرانیا دەنگێ وەلاتیان بدەستڤە بینیت و مفایێ ژ ئالۆزیێن نھا وەربگریت و سیستەمێ سەرۆکاتیێ ل تورکیا بجە بکەت و گۆت: (نھا تورکیا تووشی قەیرانەکا مەزن یا ھاتی. ژ بەر ھندێ ژی دڤێت ئەردۆگان جارەکا دی دەست ب قۆناغا ئاشتیێ و چارەکرنا پرسا کوردی بکەت، ئەو ژی باش دزانیت ھەتا کو پرسا کوردی ل تورکیا چارە نەبیت ئالۆزیێن ناڤخوەیی دێ بەردەوام بیت، کورد چ دەمەکێ مەترسی نینن بۆ تورکیا، بەلکو ھەکە پرسا کوردی چارە بیت دێ دەرگەھێ چارەکرنا ھەموو پرسێن دی یێن تورکیا ژی ھێنە ڤەکرن).
نيشاندان