ئه‌ڤرۆ:

ئه‌نجوومه‌نێ نشتیمانی یێ كوردی ل سووریێ داخواز ژ جڤاكێ نێڤده‌وله‌تی و توركیا ژی دكه‌ت كو گرۆپێن چه‌كدار ژ عه‌فرینێ ده‌ركه‌ڤن، چونكو رۆژانه‌ گرۆپێن چه‌كدار زۆرداریێ ل كوردان دكه‌ن و مافێن مرۆڤی دهێته‌ بنپێكرن و ره‌وشا عه‌فرینێ رۆژ ب رۆژێ خرابتر لێ دهێت.

ئه‌نجوومه‌نێ نشتیمانی یێ كوردی ل سووریێ ENKS د داخۆیانیه‌كێ دا راگه‌هاند كو ره‌وشا عه‌فرینێ رۆژ ب رۆژێ خرابتر لێ دهێت و زۆرداریا ل سه‌ر وه‌لاتیێن كورد ژی زێده‌تر لێ دهێت و رۆژانه‌ وه‌لاتیێن كورد ژ ئالیێ گرۆپێن چه‌كدارێن ڤه‌ دهێنه‌ ره‌ڤاندن و تووشی ئه‌شكه‌نجه‌دانێ دبن، ره‌وشا عه‌فرینێ گه‌له‌ك خرابه‌ و ژ به‌ر هندێ ژی داخواز ژ جڤاكێ نێڤده‌وله‌تی و توركیا ژی دكه‌ین كو گرۆپێن چه‌كدار ژ عه‌فرینێ بهێنه‌ ده‌رخستن و بنپێكرنا مافێن مرۆڤی و زۆرداریا ل سه‌ر كوردان ژی بهێته‌ راگرتن.

د داخۆیانیا خوه‌ دا ئه‌نجوومه‌نێ نشتیمانی یێ كوردی ل سووریێ ئه‌و یه‌ك ژی دیار كریه‌ كو د عه‌فرینێ دا گه‌له‌ك گرۆپێن چه‌كدار هه‌نه‌ و هه‌ر ئێك ب سه‌رێ خوه‌ كار دكه‌ت، گه‌له‌ك جاران گرۆپێن چه‌كدار ژ به‌ر پاره‌ی شه‌رێ هه‌ڤدو ژی دكه‌ن، ئانكۆ نها ره‌وشه‌كا گه‌له‌ك خراب ل عه‌فرینێ هه‌یه‌ و نابیت باژێره‌ك وه‌كو عه‌فرینێ ژ ئالیێ هنده‌ك گرۆپێن چه‌كدارێن هشكباوه‌ر ڤه‌ بهێته‌ برێڤه‌برن، ژ به‌ر هندێ ژی دڤێت سنۆره‌ك بۆ كریارێن وان بهێته‌ دانان و ئه‌م وه‌كو ئه‌نجوومه‌نێ نشتیمانی یێ كوردی ل سووریێ داخواز ژ جڤاكێ نێڤده‌وله‌تی دكه‌ین كو ئێدی ل هه‌مبه‌ر ره‌وشا خراب یا ل باژێرێ عه‌فرینێ خوه‌دان هه‌لوه‌ست بن و بێده‌نگ نه‌مینن، چونكو رۆژانه‌ وه‌لاتیێن سڤیل ب ده‌ستێ وان گرۆپێن چه‌كدار ڤه‌ دهێنه‌ شه‌هید كرن و گه‌له‌ك ژی ژ ترسا وان گرۆپان نه‌چار دمینن كو باژێرێ خوه‌ بجه بهێلن و بێگومان ژ به‌ر هندێ ژی زیانێن گه‌له‌ك مه‌زن گه‌هشتینه‌ كوردان و ره‌وشا عه‌فرینێ و ده‌وروبه‌رێن وێ گه‌له‌ك خرابه‌، د راستی دا نها ل عه‌فرینێ ره‌وشه‌كا نه‌ئاسایی یا هه‌ی.

ئه‌و یه‌ك د ده‌مه‌كێ دایه‌ كو به‌ری نها رێكخراوا مافێن مرۆڤی یا سه‌ر ب نه‌ته‌وه‌یێن ئێكگرتی ژی راگه‌هاند كو گرۆپێن چه‌كدار ل عه‌فرینێ مافێن مرۆڤی بنپێ دكه‌ن و زۆرداریێ ل خه‌لكێ سڤیل دكه‌ن و ژ به‌ر زۆرداریا گرۆپێن چه‌كدار ب هزاران وه‌لاتیێن كورد نه‌چار ماینه‌ كو ژ عه‌فرینێ بره‌ڤن، ژ به‌ر هندێ ژی هه‌تا عه‌فرین ل ژێر كۆنترۆلا وان گرۆپێن چه‌كدار دا بیت دێ ره‌وشا وی باژێرێ ب تایبه‌تی ژی دێ ژیانا كوردان ل عه‌فرینێ هه‌ر یا خراب بیت، دڤێت سنۆره‌ك بۆ كریارێن وان گرۆپێن چه‌كدار بهێته‌ دانان و باشترین تشتێ كو نها بهێته‌ كرن ئه‌وه‌ كو د زووترین ده‌م دا گرۆپێن چه‌كدار ژ عه‌فرینێ بهێنه‌ ده‌رخستن دا ره‌وشا وی باژێری ئاسایی بیت.

چاڤدێرێن سیاسی ژی دیار دكه‌ن كو هه‌تا ره‌وشا سووریێ ئالۆز بیت توركیا ب چو ره‌نگه‌كێ ژ عه‌فرینێ و ده‌ڤه‌رێن دی یێن سووریێ ده‌رناكه‌ڤیت و دێ هه‌رده‌م وان ده‌ڤه‌ران بۆ به‌رژه‌وه‌ندیێن خوه‌ بكار بینیت، ژ به‌ر هندێ ژی گه‌له‌ك زه‌حمه‌ته‌ كو نها توركیا هێزێن خوه‌ ژ عه‌فرینێ ڤه‌كێشیت و هه‌تا هێزێن سه‌ر ب توركیا ژی ل عه‌فرینێ بن دێ ژیان بۆ وه‌لاتیێن كورد ل عه‌فرینێ هه‌ر یا خراب بیت، چونكو توركیا و گرۆپێن سه‌ر ب وێ ب هه‌موو ره‌نگه‌كێ كار دكه‌ن كو دیموگرافیا باژێرێ عه‌فرینێ بگوهۆرن و رێژا كوردان ل عه‌فرینێ كێم بكه‌ن.

ئه‌ڤرۆ:

دوهی ئێكشه‌مبی 28/11/2021 سه‌رۆكێ هه‌رێما كوردستانێ، نێچیرڤان بارزانی، پشكداری د ڤه‌كرنا كۆنفرانسێ “یه‌كسانیا جێنده‌ری و ستراتیژیه‌تا ب هێزكرنا پێگه‌هێ ئافره‌تێ ل هه‌رێما كوردستانا ئیراقێ دا” كر كو ب هه‌ڤپشكی د ناڤبه‌را زانكۆیێن سلێمانیێ، دهۆك، هه‌ولێر و كوردستان ل هه‌ولێرێ هاته‌ سازكرن.

د كۆنفرانسی دا كو هه‌ژماره‌كا به‌رچاڤ یا مێهڤانێن بیانی و ناڤخوه‌یی و بسپۆر و ئه‌كادیمی به‌رهه‌ڤ بووین، نێچیرڤان بارزانی، په‌یڤا ڤه‌كرنا كۆنفرانسی پێشكێش كر و ئه‌ڤه‌ ده‌قێ وێ یه‌:

خوه‌شحالم پێكڤه‌ پشكداریێ د كۆنفرانسێ (یه‌كسانیا جێنده‌ری و ستراتیژیه‌تا ب هێزكرنا پێگه‌هێ ئافره‌تان ل هه‌رێما كوردستانا ئیراقێ دا) دكه‌ین كو پشكه‌كه‌ ژ هه‌وا نیشتمانی بۆ به‌رهنگاریا توندوتیژیێ دژی ئافره‌تان. هیڤیدارم ئه‌نجام و راسپاردێنباش د ڤی كۆنفرانسی دا هه‌بن و مفا ژێ بهێته‌ وه‌رگرتن بۆ پاشه‌رۆژا ڤی كارێ گرنگ كو ل هه‌رێما كوردستانێ ده‌ستپێكری.

به‌حسێ یه‌كسانیا د ناڤبه‌را نێر و مێ، كور و كچ و زه‌لام و ژن، د بنه‌ره‌تدا به‌حسه‌كێ سیاسی یه‌، گرێدای مافێ تاكه‌كسی یه‌ ل جڤاكی. هه‌كه‌ ماف بۆ هه‌موو تاكان وه‌كو ئێك بن، ئانكو نابیت ره‌گه‌زه‌ك یێ دی په‌راوێز بكه‌ت، نه‌ڤه‌خوینیت، پشكداریێ پێنه‌كه‌ت، یان ژی سته‌مێ لێ بكه‌ت و ل گه‌لدا توندوتیژ بیت. گه‌له‌ك هۆكار یێن هه‌ین كو وه‌كریه‌ ئافره‌ت یا سته‌ملێكری بیت ل جڤاكێ مه‌، ژوان: شوودانا ب زۆری، كوشتن ب بهانه‌یا شه‌ره‌فێ، ده‌ستدرێژیا سێكسی، توندوتیژی دناڤ خێزانێ دا و ل ده‌رڤه‌ی خێزانێ، یان ژی په‌راوێزخستن و بن ده‌ستكرن. پشكه‌ك ژ وان هۆكاران بجهئینانا شاش یا داب و نه‌ریتایه‌، ئه‌م كو دژی رادوه‌ستین، د ئێك ده‌م دا هه‌م سته‌مێ ل سه‌ر ئافره‌تێ كێم دكه‌ین، هه‌م كرێتیه‌كێ ژی ل كه‌لتوورێ خوه‌ ناهێلین، پشكه‌كا دی ژ هۆكاران، تێگه‌هشتنا شاشه‌ بۆ ئایینی، ئه‌م ده‌مێ قه‌ده‌غه‌ دكه‌ین، ل گه‌ل وێ چه‌ندێ داینه‌ كو ئافره‌تێ د پارێزین، ئایینی ژی ژ تێگه‌هشتنا شاش دپارێزین، پشكه‌كا زۆر یا هۆكاران ژی ژ نه‌ ره‌وشه‌نبیریا تاكه‌كه‌سی ڤه‌یه‌، له‌وما ده‌مێ تاكه‌كس ل سه‌ر پرسا یه‌كسانیێ و ئازادیێ په‌روه‌رده‌ دكه‌ین، ئافره‌تێ ژی ژ توندوتیژیێ و سته‌مێ و چه‌وساندنێ د پارێزین. ئاخڤتنا من ئه‌وه‌ كو پێدڤیه‌ ئه‌ڤه‌ هه‌ر ژ خواندنا سه‌ره‌تایی ڤی كولتووری د مێشكێ زارۆیێن مه‌دا بهێته‌ جهگیركرن.

باوه‌ریا مه‌ ئه‌وه‌: نابیت جڤاك ب شێوه‌كی بیت كو شیانێن ئافره‌تێ سنووردار بكه‌ت، یان ب شێوه‌كی ره‌فتارێ ل گه‌ل ئافره‌تێ دا بكه‌ تكو ژێرده‌ست بكه‌ت، بزاڤا مه‌ بۆ وێ چه‌ندێ یه‌ جڤاكی بكه‌ین وی ناڤه‌ندی كو تێدا ئافره‌ت ژی وه‌كو زه‌لامی، ئه‌و ئازادی هه‌بیت شیانێن خوه‌ پێشڤه‌ ببه‌ت، شیانێن په‌روه‌رده‌یی، هونه‌ری، سیاسی، پیشه‌یی و ئابووری، ئانكو كارێ مه‌ د پرسا یه‌كسانیا هه‌ردو ره‌گه‌زه‌دا، به‌رسڤه‌كا سیاسی یه‌ بۆ كۆمه‌كا په‌یكه‌رێن جڤاك یكو نیڤا جڤاكی په‌راویز دكه‌ن ل سه‌ر بنه‌مایێ جوداهیا ره‌گه‌زی.

ل ڤێرێ راستیه‌ك یا هه‌ی دخوازم به‌رچاڤ بكه‌م: گه‌له‌ك به‌حسێ یه‌كسانیێ د ناڤبه‌را دو ره‌گه‌زان دهێته‌ كرن، دخوازم تێگه‌هشتنا خوه‌ بۆ یه‌كسانیێ د ناڤبه‌را زه‌لامی و ئافره‌تێ دا د ئێك ئارمانجا گشتگیر دا به‌رچاڤ بكه‌م: ئارمانجا مه‌ ئه‌وه‌ جڤاكه‌كی ئاڤا بكه‌ین كو تێدا زه‌لام و ژن وه‌كو ئێك مفاداربن ژوان ده‌لیڤێن بۆ په‌یدا دبن، وه‌كو ئێك مفادار ببن د مافێن خوه‌دا. وه‌كو ئێك بشێن ئه‌ركێن خوه‌ بجهبینن. ب جۆره‌كی كو هه‌ردو ره‌گه‌ز ب یه‌كسانی بوار پێ بهێته‌ دان بۆ پشكداریا ئابووری، بۆ دروستكرنا بریارێ، بۆ ئه‌زموونكرنا خواستێن وان و بۆ ده‌سته‌به‌ركرنا پێدڤیێن وان.

ئانكو ئه‌ڤ به‌حسه‌ زێده‌تره‌ ژ یه‌كسانیێ د پشكداریكرنێ دا، ئه‌ڤ به‌حسه‌ گرێدایه‌ ب مافێ ئافره‌تێ وه‌كو تاك، كو ب پشتراستی ڤه‌، چاسپاندنا هه‌ر مافه‌كی پێدڤی ب قانوونێ و كارێ ده‌زگه‌هی هه‌یه‌ ل هه‌رێما كوردستانێ، ئه‌م ل هه‌رێما كوردستانێ كارێ مه‌ ل سه‌ر هه‌ردو بنه‌مایێن چه‌سپاندنا مافێ ژنێ كریه‌، ئه‌وژی ب رێیا راستڤه‌كرنا قانوونا بارێ كه‌سایه‌تی و ب رێیا ب ده‌زگه‌هكرنا مافێ ئافره‌تێ، به‌لێ یه‌كسانی ئامرازه‌ و ئازادكرنا تاك و ئازادكرنا ئافره‌تێ، ئارمانجه‌.

ئازادكرن ب دو رامانا دهێت: ئازادكرن ژ سته‌م و ئازادكرن بۆ بجهئینانا ئه‌ركی. باوه‌ریا مه‌ ئه‌وه‌ كو ئه‌ڤ دو جۆرێن ئازادیێ، د به‌رژه‌وه‌ندیا ژناندایه‌، ل ده‌ستێكێ پێدڤیه‌ ئه‌م ئافره‌تێ ئازاد بكه‌ین ژ كۆمه‌كا هۆكاران كو شیانێَن وێ چارچۆڤه‌كرینه‌، هه‌كه‌ مه‌ ئه‌و كر ئه‌ڤجا ئافره‌ت دێ شێت ئازاد بیت بۆ ڤه‌دیتنا شیانێن خوه‌ د جڤاكی دا.

ئێك: ئازادكرنا ژنان ژ نه‌یه‌كسانیێ، تنێ ئێك ژ گاڤانه‌، كۆمه‌كا گاڤێن دی یێن هه‌ین، وه‌كو ئازادكرنا وان ژ توندوتیژیێ (دناڤ خێزانێ دا و ل جڤاكیدا ژی)، ئازادكرنا وان ژ بێ ژێده‌ریا داهاتی و هه‌ژاریێ و ئازادكرنا وان ژ سته‌ما جڤاكی و بێكاریێ د جڤاكیدا.

دوو: ئازادكرنا وان بۆ ئه‌نجامدانا ئه‌كری. ئافره‌ت وی ده‌می ئازاد دبیت بۆ ئه‌نجامدانا كاری كو ئه‌رك پێ دهێته‌ سپاردن. تنێ ده‌مه‌كی یا ئازاده‌ كو وه‌كو بكه‌ره‌كێ كارا د جڤاك یدا ره‌فتار دگه‌لدا دهێته‌ كرن و بوار بۆ دهێته‌ ره‌خساندن تاكو ل دووڤ خواستا خوه‌ وی بیاڤی ب هه‌لبژێریت كو ب رێیا وی بشێت زۆرترین خزمه‌تێ بگه‌هینیته‌ جڤاكی.

هه‌كه‌ ژن ب وی رامانی یا ئازاد بیت، ل گه‌ل وێ چه‌ندێ دا كو ئه‌ركێ دایكاتیێ بجه دئینیت، دشێت مل ب ملێ زه‌لامی، خودانا ئابوورێ سه‌ربخوه‌ یێ خوه‌ بیت، دشێت ببیته‌ نوژدار، ببیته‌ ئه‌ندازیار، مامۆستا، نڤیسه‌ر، ڤه‌كۆله‌ر، ره‌خنه‌گر، سیاسه‌تمه‌دار، چالاكڤان، میدیاكار، پێشره‌و. هه‌تاكو دشێت ببیته‌ پۆلیس و ئاشتیا جڤاكی بپارێزیت، یان ژی ببیته‌ پێشمه‌رگه‌ و پارێزه‌را ئاخ و نیشتمانی بیت، هه‌كه‌ حه‌ز ژی بكه‌ت دشێت ببیته‌ سه‌رۆك ژی، ئه‌وژی كێشه‌یه‌ك نینه‌، له‌وما نابیت ژن ژ شیانێن خوه‌ بهێنه‌ جوداكرن، چونكه‌ په‌راوێزخستنا وان دێ زیانێ گه‌هینیته‌ هه‌موو جڤاكێ مه‌، نابیت ئافره‌ت بهێته‌ خستن ل به‌رده‌م جۆره‌كێ بژارده‌یان، هه‌كه‌ ئێك ژوان هه‌لبژارت، ده‌سته‌به‌رداری یێن دی ببیت. بۆ نموونه‌ د ناڤبه‌را مال و كارێ ده‌رڤه‌ دا، تنێ ئێك ژ وان ب ره‌وا بۆ بهێته‌ دیتن ! ئه‌ڤه‌ یا دروست نینه‌، به‌لكو دڤێت سه‌قایێ مال ب شێوه‌كی بیت، یێ هاریكار بیت بۆ كارێ وان یێ ده‌رڤه‌. ب هه‌مان شێوه‌، كارێ وان یێ ده‌رڤه‌ ب شێوه‌كی بهێته‌ رێكخستن كو زیانێ ب ئه‌رك و پێگه‌هێ وان نه‌گه‌هینیت ل مال، هه‌كه‌ بریار دا ژی ببن هه‌ڤژین و دایك، ئه‌ڤ باوه‌ره‌ بۆمه‌ تنێ درووشمه‌ك نینه‌، به‌لكو جیهانبینینا مه‌یه‌، جیهانبینیه‌ك كو ل ده‌ف مه‌ سێ ره‌هه‌ند یێن هه‌ین: ره‌خنه‌یه‌، بۆچوونه‌، نه‌خشه‌رێ یه‌. ره‌خنه‌یه‌ ل قورخكاریا تایێن ژیانێ ب تنێ ژلایێ زه‌لامی ڤه‌، ئه‌ڤ قورخكاریه‌ دڤێت بهێته‌ راستڤه‌كرن بۆ وێ چه‌ندێ ئافره‌ت ژی د تایێن ژیانێ مه‌ پشكدار بن، بۆچوونه‌: جڤاكێ مه‌ یێ زه‌نگینه‌ ب داهێنانێن زه‌لام و ژنێ ب پشكداری و كارێ هه‌ردو ره‌گه‌زان، بۆ وێ چه‌ندێ هه‌ردو ره‌گه‌ز تێدا سه‌ربه‌ست بن و ل جوانیێن ژیانێ زێده‌ بكه‌ن، نه‌خشه‌رێ یه‌: چونكه‌ مه‌ ب شێوه‌كێ كریاری، د ماوێ بیست سالێن بۆری دا ب سێ میكانیزمان كار ل سه‌ر كێمكرنا په‌راوێزخستنا ئافره‌تێ كریه‌ ل هه‌موو ره‌هه‌ندێن ژیانێ:

ئێك: ب رێیا راستڤه‌كرنا قانوونان ب تایبه‌ت قانونا بارێ كه‌سایه‌تی یا ئیراقی، ب دیاركری ژی قانوونێن سالێن 1959 و 1969 بۆ نه‌هێلانا توندوتیژیێ دژی ئافره‌تان.

دوو: ب رێیا ده‌زگه‌هكرنا یه‌كسانیا هه‌ردو ره‌گه‌زان، ب تایبه‌تی جهكرتنا ژنی ل ده‌زگه‌هێن فه‌رمی و رێكستنا وان ده‌زگه‌هان ب جۆره‌كی كو رۆل و پێگه‌هێ ژنان بهێته‌ پاراستن.

سێ: ب رێیا هاندانا ژنان بۆ پشكداریا وان یا سیاسی، ب تایبه‌تی ژی زێده‌كرنا رێژا كۆتا ل په‌رله‌مانی ژ 25% بۆ 30% ب مه‌ره‌ما زێده‌كرنا به‌رهه‌ڤكرنا ئافره‌تان ل ده‌ستهه‌لاتا قانووندانانێ و دروستكرنا بریارێ دا.

ب كۆرتی: كارێن مه‌ بۆ ب هێزكرن و پشته‌ڤانیكرنا ژنایه‌ بۆ وێ چه‌ندێ بشێن شیانێن خوه‌ بجه بگه‌هینن. به‌لێ دشێین بێژین: مه‌ یا شیای خزمه‌ته‌كا بنه‌ره‌تی بۆ پرسێن یه‌كسانیا زه‌لامی و ئافره‌تێ بكه‌ین، به‌لێ به‌ربه‌ست هه‌ر یێن ماین و پێدڤیه‌ بزاڤێن جدی بهێنه‌ كرن بۆ نه‌هێلانا وان به‌ربه‌ستان كو د ڤی بواری دا تووشی هه‌رێما كوردستانێ دبن. بۆ بنبركرنا وان، مه‌ پێدڤی ب هاریكاریا هه‌ردو ره‌گه‌زایه‌ . ئه‌ڤ هاریكاریه‌ ژی تنێ ل ده‌مه‌كی به‌رهه‌مدار دبیت كو هه‌ردو ره‌گه‌ز، وه‌كو تمامكه‌رێن هه‌ڤدو، هه‌ڤدو بخوینن و رێزا هه‌ڤپشك و بهایێ هه‌ڤپشك یێ هه‌ردولا كۆم بكه‌ت.

نه‌ته‌وه‌ وكولتوور و ئایینی، ئه‌و بریاره‌ یا بۆمه‌ دای كو دو ره‌گه‌زێن نێر و مێ، تمامكه‌رێن هه‌ڤدونه‌، هاریكارێن هه‌ڤدونه‌، پێكڤه‌ژیانێ به‌رهه‌م دئینن، وه‌كو ئێك بها یێ هه‌ی، وه‌كو ئێك د گرنگن بۆ دروستكرن و مان و به‌رده‌وامیا ژیانێ، ئه‌ڤه‌ هه‌موو نه‌ كێشه‌ ل گه‌ل ئایینی هه‌یه‌ و نه‌ ل گه‌ل كولتووری، هه‌موو رێیه‌كێ دده‌نه‌ مه‌، گرنگ ئه‌وه‌ ئه‌و دو ره‌گه‌ز سته‌مێ ل هه‌ڤدو نه‌كه‌ن، بنه‌مایێ ب دووماهیئینانا سته‌مێ ژی پاراستنا مافی یه‌، له‌وما پێدڤیه‌ هه‌ردو ره‌گه‌ز وه‌كو ئێك ماف هه‌بیت، وه‌كو ئێك ئه‌رك پێ بهێنه‌ سپاردن، وه‌كو ئێك رێز ل جوداهیێن وان بهێته‌ گرتن و وه‌كو ئێك ده‌لیڤه‌ بۆ بهێنه‌ ره‌خساندن.

بلا وێ چه‌ندێ ژی بینینه‌ بیرا خوه‌، ئه‌وا بوویه‌ به‌ربه‌ست ل به‌رانبه‌ر ئافره‌تێ، تنێ زه‌لام نینه‌، هه‌كه‌ زه‌لامه‌ك بیت و سته‌مێ بكه‌ت، پێدڤیه‌ ده‌ستێ وی بهێته‌ گرتن و بوار پێ نه‌هێته‌ دان، به‌لێ هنده‌ك جاران ئه‌وا سته‌مێ ل ژنێ دكه‌ت، دبیت ئافره‌ته‌كا دی بیت كو پێدڤیه‌ بهێته‌ په‌روه‌رده‌كرن یان ژی دبیت هنده‌ك شایێن داب و نه‌ریتان بن كو پێدڤیه‌ بهێنه‌ بنبركرن، دبیت هنده‌ك قانوون بن كو پێدڤی ب راستڤه‌كرنانه‌ و بهێنه‌ راستڤه‌كرن. دبیت هه‌تا سیسته‌مه‌كێ سیاسی بیت و پێدڤی ب ڤه‌كرنا زێده‌تر هه‌بیت ب روویێ پشكداریكرنا ژنان.

پێدڤیه‌ ئافره‌ت یا ئازاد بیت، ئازاد ژ توندوتیژیێ و چه‌سپاندنێ بۆ وێ چه‌ندێ بشێت د بوارێن گشتی دا مل ب ملێ زه‌لامی رۆل هه‌بیت د پێشخستنا بوارێن جودا دا.

هه‌روه‌سا من دڤێت ب ڤێ هه‌لكه‌فتی یادا دو خانمێن كارا بكه‌م، (مهاباد قه‌ره‌داخی) و (نه‌مام غه‌فووری) كو خزمه‌ته‌كا زۆر دڤی بواری دا كریه‌ و مخابن هه‌ردویان ب كورۆنایێ وه‌غه‌ركر.

هه‌روه‌سا به‌رده‌وام دڤێت د ڤان هه‌لكه‌فتان دا ب رێزڤه‌ یادا زانایێ ناڤدار مسته‌فا زه‌لمی بكه‌ین كو ژ روویێ قانوونی ڤه‌ بزاڤ و وه‌ستیانه‌كا مه‌زن دیتیه‌ و خزمه‌ته‌كا مه‌زن بۆ پاراستنا مافێن ئافره‌تێ و یه‌كسانیێ كریه‌.هه‌روه‌سا دخوازم سوپاسیه‌كا تایبه‌ت یا مامۆستایێن ئایینی ژی بكه‌ مكو د وی ده‌می دا هاریكاریه‌كا ئێكجار مه‌زن یا حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ كر بۆ تێگه‌هشتنا زێده‌تر یا جڤاكی بۆ مافێن ئافره‌تێ، هیڤیدارم به‌رده‌وام جڤاكی تێبگه‌هینن ل سه‌ر یه‌كسانیێ، مافێن ئافره‌تێ، توندوتیژیێ وپێدڤی ئه‌ڤ چه‌نده‌ ببیته‌ به‌رنامێ به‌رنامێ هه‌وه‌ یێ رۆژانه‌.

ئه‌ڤرۆ:

سه‌رۆكێ حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ، مه‌سرور بارزانی، ب مه‌ره‌ما ژ نێزیك ئاگه‌هداربوون ژ گیروگرفتێن قوتابیان، ل هه‌ولێرێ ل گه‌ل هژماره‌كا قوتابیێن زانكۆیێن هه‌رێما كوردستانێ كۆمبوو.

سه‌رۆكێ حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ ل ده‌ستپێكا كۆمبوونێ ل گه‌ل قوتابیان گۆت” دخوازم دانوستاندنه‌كا راشكاوانه‌ ل گه‌ل هه‌وه‌ بكه‌م و گوه ل بۆچوونێن هه‌وه‌ بگرم، بۆ وێ چه‌ندێ بزانم داخوازیێن هه‌وه‌ چنه‌”.

مه‌سرور بارزانی گۆت ژی” ئه‌م دزانین د وه‌لاته‌كی دا دژین، مخابن ب درێژیا دیرۆكێ تووشی چه‌ندین قه‌یران و كێشه‌ و مه‌ینه‌ت و هێرش و غه‌در و سته‌ما دیرۆكی ب سه‌ر ڤی وه‌لاتی هاتیه‌ كرن، ب تایبه‌تی وه‌كو مه‌ دیتی ل ڤێ دووماهیێ ره‌فتار ل گه‌ل هه‌رێما كوردستانێ هاتیه‌ كرن، دزانین نه‌ته‌وه‌ و خه‌لكه‌كێ مه‌غدورین ب هه‌موو نه‌ته‌وه‌ و پێكهاتێن كو ل كوردستانێ دژین، هه‌موو بزاڤه‌ك هاتیه‌ كرن كو نه‌هێلن ئه‌م ل سه‌ر پیێن خوه‌ راوه‌ستین، هه‌موو ده‌مه‌كی وه‌سا هاتیه‌ كرن لایه‌نێن دی ژی مفای جوداهیا دناڤ مه‌دا وه‌ربگرن، ژ كێشه‌ و قه‌یرانێن كو هنده‌ك جاران دهێنه‌ دروستكرن”.

سه‌رۆكێ حوكمه‌تا هه‌رێمێ، ئاماژه‌ ب وێ چه‌ندێ دا” چه‌ندین ئه‌رك ل سه‌ر ملێن مه‌ یێن هه‌ین، ئه‌ركێ سه‌ره‌كی یێ مه‌ ئه‌وه‌ ڤێ ئه‌زموونێ و كیانی بپارێزین وپاشه‌رۆژه‌كا باشتر بۆ نفشێ داهاتی دروست بكه‌ین، ژ بلی وێ چه‌ندێ ئه‌ركه‌كێ دی ئه‌وه‌ هه‌ر وه‌لاتیه‌كێ بشێت خوه‌ پێبگه‌هینیت و كارێ خوه‌ بكه‌ت، رۆلێ خوه‌ دناڤ جڤاكی دا ببینیت و پێشڤه‌ ببه‌ت”.

مه‌سرور بارزانی زیچده‌تر بۆ قوتابیان گۆت” ئه‌ز دزانم هه‌وه‌ كێشه‌ یێن هه‌ین، به‌لێ ل هه‌موو كوردستانێ كێشه‌ یێن هه‌ین، به‌حسێ هه‌ر ته‌خ و چینه‌كێ بكه‌ین، دبیت چه‌ندین گیروگرفت هه‌بن، چاره‌سه‌ركرنا كێشان ب وێ چه‌ندێ دهێته‌ كرن كو دانوستاندنێ ل گه‌ل هه‌ڤدو بكه‌ین، گه‌هێ خوه‌ بده‌ینه‌ هه‌ڤدو و پیچكڤه‌ هه‌ست ب به‌رپرسیاره‌تیێ بكه‌ین، حوكمرانی تنێ ئه‌و نینه‌ حوكمه‌ته‌ك حوكمرانیێ بكه‌ت و وه‌لاتی ژی تنێ گوهدار بیت، به‌لكو هه‌ردولا پێكڤه‌ كار بكه‌ن، ئه‌رك و ماف بۆ هه‌ردویانه‌، دڤێت ئه‌و ئه‌رك و مافه‌ به‌رپرسیاره‌تیا هه‌ڤپشك بیت، ئه‌م هه‌موو پێكڤه‌ كارێ خوه‌ بكه‌ین و گوه ل هه‌ڤدو بگرین و د خزمه‌تا هه‌ڤدو دا بین، بۆ وێ چه‌ندێ مه‌ مفایێ زێده‌تر بۆ خه‌لكی و وه‌لاتێ خوه‌ هه‌بیت”.

سه‌رۆكێ حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ، راگه‌هاند ژی” من گوهلێبوویه‌ ل ڤێ دووماهیێ هنده‌ك گیروگرفت ل پشكێن ناڤخوه‌یی هه‌بوون، پێدڤیه‌ بهێنه‌ چاره‌ركرن، داخوازیێن هه‌وه‌ به‌رده‌وام یێن گه‌هشتین و هه‌موو بزاڤه‌كێ ژی دكه‌ین بۆ چاره‌سه‌ركرنا وان گرفتان، ژلایه‌كی دی ڤه‌ مه‌ دیت كو خوه‌نیشادان هاته‌ كرن، خوه‌نیشادان ژی مافه‌كێ ئاسایی یه‌ و هه‌موو ته‌خ و چینه‌ك دشێت ب شێوه‌كێ ئارام و ئاشتیانه‌ خوه‌نیشادانێ بكه‌ت و حوكمه‌ت پشته‌ڤانیێ ل خوه‌نیشادانێن ئاشتیانه‌ دكه‌ت، به‌لێ ئاراسته‌كرنا خوه‌نیشادانان ب شێوازه‌كێ دی یان هنده‌ك كه‌سێن دی خوه‌ بێخنه‌ دناڤدا كو تێدا نه‌گامی و توندوتیژی دروست ببیت، ئه‌ڤه‌ نه‌ خزمه‌تا مافێن قوتابیان و نه‌ داخوازیێن وان دكه‌ت و نه‌ چاره‌سه‌ریا گرفتان دكه‌ت، به‌رۆڤاژی كێشان زێده‌تر لێ دكه‌ن و رێ دده‌ت خه‌لكه‌كێ دی مفای ژ وان خوه‌نیشادانان وه‌رگرن، ژ به‌ر وێ چه‌ندێ داخواز ژ هه‌موو خوه‌شك و برایێن خوه‌شتڤی دكه‌م، هه‌كه‌ خوه‌نیشادانێ دكه‌ن، بلا خوه‌نیشادانێن ئاشتیانه‌ و ئارام بن، گه‌له‌ك ب مه‌ده‌نیانه‌ داخوازیێن خوه‌ پێشكێش بكه‌ن، یان هه‌موو جار هوون دشێن نوونه‌رێن خوه‌ بهنێرن بۆ گه‌هاندنا داخوازیێن خوه‌ بۆ حوكمه‌تێ”.

سه‌باره‌ت خوه‌نیشادانێن ڤێ دووماهیێ، سه‌رۆكێ حوكمه‌تا هه‌رێمێ گۆت” ئه‌وا مه‌ دیتی ژ سوتنا باره‌گه‌هان و هێرش ل سه‌ر هه‌ڤدو، توندوتیژی و خوین رشتن، ب راستی مه‌ هه‌موویان ئازار دده‌ت، باوه‌رناكه‌م كه‌س ژ هه‌وه‌ ژی كه‌یف ب ڤێ چه‌ندێ بهێت، به‌لێ بۆچی رێ بهێته‌ دان كه‌سه‌كێ دی بهێت ب ناڤێ خوه‌نیشادانێ، ئه‌جندێن سیاسی یێن خوه‌ ب ناڤێ قوتابی بجهبینیت، به‌ری هه‌موو كه‌سه‌كی پێدڤیه‌ هوون خودانێن ڤی وه‌لاتی بن، به‌ری هه‌موو كه‌سه‌كی پێدڤیه‌ هوون نه‌هێلن هیچ كه‌سه‌ك بهێته‌ و خوه‌نیشادانێ ب ده‌لیڤه‌ ببینیت ومفای ژ قوتابی و جهێ قوتابیان وه‌ربگریت”.

مه‌سرور بارزانی بۆ قوتابیان گۆت ژی” داخوازیه‌كا برایانه‌ ژ هه‌وه‌ دكه‌م، هوون پێشمه‌رگێن قوتابی بن، به‌ری هه‌موو كه‌سه‌كی به‌رگریێ ژ كه‌رامه‌ت و ماف و سومبوولێ وه‌لاتێ خوه‌ بكه‌ن، باوه‌ر بكه‌ن گه‌له‌ك جهێ داخێ بوو ده‌مێ مه‌ دیتی ب پێیان چووینه‌ سه‌ر ئالایێ كوردستانێ كو بێ رێزی و بێ حورمه‌تی به‌رامبه‌ر سومبووله‌كی هاته‌ كرن كو بوویه‌ به‌رگێ چه‌ندین شه‌هیدان، ب هزاران شه‌هید ل بن وی ئالایێ هاتینه‌ ڤه‌شارتن، ئه‌ڤجا بێ رێزیكرن ب وی چاوان داخوازیا قوتابیانه‌؟، چاوان ئه‌ڤه‌ گرفتان چاره‌سه‌ر دكه‌ت، یا دیاره‌ ده‌سته‌ك یێ هه‌ی خواستیه‌ مفای ژ هێز و شیانێن قوتابیان وه‌ربگریت، بۆ وێ چه‌ندێ بهێت هیچ بهایه‌كێ نیشتمانی و خوه‌شتڤیه‌كێ بۆ وه‌لاتێ مه‌ نه‌هێلیت، پێدڤیه‌ هوون به‌ری هێزێن ئه‌منی و فه‌رمی رێگریێ ل وێ چه‌ندێ بكه‌ن كو سڤكاتی ب سمبوول و كه‌رامه‌تا وه‌لاتێ مه‌ بهێته‌ كرن، ئه‌ز یێ پشت راستم ئه‌ڤه‌ كارێ قوتابیان نه‌بوو، هه‌ر كه‌سه‌كێ ئه‌ڤ كاره‌ كری حوكمه‌ت لێ بێده‌نگ نابیت، ئه‌وێن بێرێزیێ به‌رامبه‌ر ئالایێ كوردستانێ بكه‌ن پێدڤیه‌ روو ب روویێ قانوونێ بهێنه‌ كرن، ب توندترین شێوه‌ ئه‌م ئیدانا ڤان جۆره‌ كاران دكه‌ین، د هه‌مان ده‌م دا ئیدانا روو ب روویا توند دكه‌ین، چ ژلایێ هێزان به‌رامبه‌ر قوتابیان هاتبیته‌ كرن، چ ژلایێ هنده‌ك كه‌سان كو ب ناڤێ قوتابیان هێرشی هێزێن ئه‌منی كریت، ئه‌ڤه‌ توندوتیژی و دروستكرنا هه‌نگامێ یه‌، ب هیچ شێوه‌كی ل گه‌ل مافێن قوتابیان ئێك ناگریت، له‌وما پێرابوونێن قانوونی یێن هه‌ین كو پێدڤیه‌ ب رێیا وان چاره‌سه‌ر بكه‌ین، هیڤیدارم زوو ژی بهێنه‌ چاره‌سه‌ركرن”.

ل دۆر ده‌رمالێن قوتابیان، سه‌رۆكێ حوكمه‌تا هه‌رێمێ گۆت” ئه‌و زانكۆیێن حكومی، د بێ به‌رامبه‌رن، حوكمه‌ت بێ به‌رامبه‌ر خواندنێ بۆ وه‌لاتیان و ئه‌و قوتابیێن دهێن ل وان زانكۆیان دخوینن دابین دكه‌ت، داخوازكرنا ده‌رمالان بۆ وێ چه‌ندێ خواندنه‌كا بێ به‌رامبه‌ر بهێته‌ كرن، باوه‌ر بكه‌ن ل هیچ جهه‌كێ ل جیهانێ نینه‌، تشتێ وه‌سا نینه‌ كو بێژی ئه‌ز بێ به‌رامبه‌ر دخوینم، گۆژمه‌كێ پاره‌ی ژی بده‌نه‌ من بۆ به‌رده‌وامی دانێ ب خواندنا خوه‌، زانكۆیێن دی یێن هه‌ین د ئه‌هلی نه‌ و خه‌لكه‌ك یێ هه‌ی كود بیت شیانێن وان دباش بن، پاره‌ی ژی دده‌ن تاكو بخوینن، یان ژی هنده‌ك جاران نموونا ده‌رڤه‌ دئینن، بۆ نموونه‌ دبێژن ل ئه‌ورۆپا وه‌سایه‌ یان ژی ل ئه‌مریكا یان ل وه‌لاتێن پێشكه‌فتی وه‌سایه‌، قه‌ر ب قوتابی دهێته‌ دان، راسته‌، ئه‌و ل هه‌موو جهێن پێشكه‌فتی ل جیهانێ، هه‌كه‌ مه‌ بڤێت چاڤ ل وه‌لاتێن پێشكه‌فتی بكه‌ین، بۆ وێ چه‌ندێ تنێ ل به‌رچاڤێن هه‌وه‌ رۆهن بیت، ل وان وه‌لاتان خواندن بێ به‌رامبه‌ر نینه‌، به‌لكو پێدڤیه‌ هه‌ر قوتابیه‌ك پاره‌ی بده‌ت، به‌لێ ئه‌و چ دكه‌ن، به‌نك قه‌ران دده‌تێ كوپ اشی ب قست پارێ خواندنا خوه‌ بده‌نه‌ زانكۆیان، حوكمه‌ت قه‌ران ناده‌ت، به‌لكو به‌نك دده‌ت، بۆ وێ چه‌ندێ تاكو قوتابی بشێت پارێ خواندنا خوه‌ بده‌ت، ل ڤێرێ خواندنگه‌ه یا بێ به‌رامبه‌ره‌، ژ به‌ر ڤێ چه‌ندێ نزانم ئه‌و داخوازیه‌ بۆچی وه‌سا هاته‌ ئازراندن، بۆچی وه‌سا هاته‌ به‌حسكرن، پرسا ده‌رمالان ل سالا 2014 نه‌مایه‌، ل ده‌مێ خوه‌ ل ئیراقێ ژی هه‌بوون كو ل وێرێ ژی نه‌ماینه‌، پشتی 2014 ودروستبوونا قه‌یرانا دارایی پرسا ده‌رمالان نه‌مایه‌”.

ئه‌ڤرۆ:

پشتی سه‌ره‌دانا شاندێ رۆژئاڤایێ كوردستانێ بۆ رۆسیا و هه‌ڤدیتنا ل گه‌ل وه‌زیرێ ده‌رڤه‌ یێ وی وه‌لاتی، وه‌زاره‌تا ده‌رڤه‌ یا رۆسیا د داخۆیانیه‌كێ دا پشته‌ڤانیا خوه‌ بۆ مافێن ره‌وا یێن گه‌لێ كورد ل سووریێ دیار كر.

حه‌فتیا بۆری شانده‌كێ رۆژئاڤایێ كوردستانێ سه‌ره‌دانا رۆسیا كر و ل گه‌ل سیرگێی لاڤرۆڤ وه‌زیرێ ده‌رڤه‌ یێ رۆسیا كۆمبوو و پشتی كۆمبوونێ ژی هه‌ر دو ئالیان دیار كرن كو دڤێت قه‌یرانا سووریێ دوور ژ شه‌ری بهێته‌ چاره‌سه‌ركرن.

دوهی وه‌زاره‌تا ده‌رڤه‌ یا رۆسیا ژی داخۆیانیه‌ك ل دۆر هه‌ڤدیتنا د ناڤبه‌را وه‌زیرێ ده‌رڤه‌ یێ رۆسیا و شاندێ رۆژئاڤایێ كوردستانێ دا به‌لاڤكر و د داخۆیانیێ دا هاتیه‌ دیار كرن كو هه‌ڤدیتنا د گه‌ل شاندێ رۆژئاڤایێ كوردستانێ ب ره‌نگه‌كێ باش ده‌رباز بوویه‌ و د هه‌ڤدیتنێ دا به‌حسێ ره‌وشا نها یا سووریێ هاتیه‌ كرن، رۆسیا دیار كریه‌ كو دڤێت قه‌یرانا نها ل سووریێ دوور ژ شه‌ری و ب رێیا دانوستاندنان بهێته‌ چاره‌سه‌ركرن، دڤێت چو ئالیه‌ك كار بۆ پارچه‌كرنا ئاخا سووریێ نه‌كه‌ت و دڤێت سووریا وه‌كو وه‌لاته‌ك ئێكگرتی بمینیت و هه‌روه‌سا رۆسیا پشته‌ڤانی ل هندێ دكه‌ت كو ب رێیا دستووره‌كێ نوو هه‌موو پێكهاتێن ل سووریێ ژی بگه‌هنه‌ مافێن خوه‌ یێن ره‌وا.

د داخۆیانیێ دا ئه‌و یه‌ك ژی هاتیه‌ دیار كرن كو رۆسیا پشته‌ڤانیێ ل مافێن ره‌وا یێن گه‌لێ كورد ل سووریێ دكه‌ت، لێ دڤێت ئه‌و یه‌ك ب رێیا دانوستاندنان ل گه‌ل شامێ بیت و دڤێت كورد خوه‌ ژ شامێ دوور نه‌كه‌ن، چونكو دڤێت پرسا كوردی ل گه‌ل شامێ بهێته‌ چاره‌سه‌ركرن و نابیت كورد پشتا خوه‌ ب ئه‌مریكا یان ژی هێزێن دی گه‌رم بكه‌ن و ببنه‌ ئه‌گه‌رێ پارچه‌بوونا ئاخا سووریێ، چونكو رۆسیا ب چو ره‌نگه‌كێ رازی نابیت كار بۆ پارچه‌كرنا ئاخا سووریێ بهێته‌ كرن و د هه‌مان ده‌می دا رۆسیا ل دژی مافێن ره‌وا یێن گه‌لێ كورد و پێكهاتێن دی ل سووریێ نینه‌.

وه‌زاره‌تا ده‌رڤه‌ یا رۆسیا ئه‌و یه‌ك ژی دیار كریه‌ كو رۆسیا رۆلێ كوردان یێ د شه‌رێ ل دژی داعشێ دا گه‌له‌ك گرنگ دبینیت، چونكو كوردان ل سووریێ د شه‌رێ ل دژی داعشێ دا گه‌له‌ك قوربان دان و شیان ئاخا سووریێ بپارێزن، لێ ئه‌و یه‌ك رامانا هندێ ناده‌ت كو كورد كار بۆ پارچه‌كرنا ئاخا سووریێ بكه‌ن، چونكو ئه‌و یه‌ك دێ بیته‌ ئه‌گه‌رێ هندێ ره‌وشا سووریێ ب گشتی و ب تایبه‌تی ژی یا باكورێ سووریێ پتر ئالۆز بیت، باشترین تشت ئه‌وه‌ كورد ل گه‌ل شامێ پرسێن هه‌ی ب رێیا دانوستاندنان چاره‌سه‌ر بكه‌ن.

ئه‌و یه‌ك د ده‌مه‌كێ دایه‌ كو حه‌فتیا بۆری به‌رپرسه‌كێ رێڤه‌به‌ریا خوه‌سه‌ر یا باكورێ سووریێ ژی بێی كو ناڤێ خوه‌ ئاشكرا بكه‌ت بۆ ده‌نگێ ئه‌مریكا دیار كربوو كو هه‌تا نها ژی هه‌لوه‌ستێ رژێما سووریێ ل دۆر مافێن ره‌وا یێن گه‌لێ كورد ل سووریێ نه‌هاتیه‌ گوهۆرین و رژێما به‌شاری دڤێت دیسان وه‌كو به‌رێ حوكمێ ل هه‌موو سووریێ بكه‌ت و كوردان ژی بێی ماف بهێلیت كو ئه‌و یه‌ك ژی ب چو ره‌نگه‌كێ ناهێته‌ قه‌بوولكرن، چونكو كه‌س نه‌شێت وه‌كو به‌رێ سووریێ برێڤه‌ ببه‌ت و دڤێت شام هه‌بوونا كوردان و ب تایبه‌تی ژی رێڤه‌به‌ریا خوه‌سه‌ر قه‌بوول بكه‌ت، هه‌تا ئه‌و یه‌ك ژ ئالیێ شامێ ڤه‌ نه‌هێته‌ كرن دانوستاندنێن ل گه‌ل رژێما به‌شاری ژی چو ئه‌نجامێن خوه‌ نابن.

ئه‌ڤرۆ:

لژنا پێشمه‌رگه‌ی ل په‌رله‌مانێ‌ كوردستانێ‌ پێشنیاره‌یاسایا ماف و ئمتیازاتێن پێشمه‌رگێن دێرین ئاراسته‌ی سه‌رۆكاتیا په‌رله‌مانێ‌ كوردستانێ‌ دكه‌ت و سه‌رۆكێ‌ لژنێ‌ ژی دبێژیت: ئه‌م ل گه‌ل وه‌زیرێ‌ پێشمه‌رگه‌ی ل حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ‌ دێ‌ كۆم بین ب مه‌ره‌ما دووڤچوون و چاره‌سه‌ركرنا ئاریشێن هێزێن پێشمه‌رگه‌ی.

ب مه‌ره‌ما دووڤچوونا هه‌ژماره‌كا پرسێن گرێدای  ب ئاریشه‌یێن هێزێن پێشمه‌رگه‌ی، لژنا كاروبارێن پێشمه‌رگه‌ی ل په‌رله‌مانێ‌ كوردستانێ‌ ب سه‌رپه‌رشتیا رێڤینگ هرۆری، سه‌رۆكێ‌ لژنێ‌ و جێگرێ‌ سه‌رۆكێ‌ لژنێ‌ و بڕیارده‌ر و ئه‌ندام و شیره‌تكارێن لژنێ‌ كۆمبوو.

رێڤینگ هرۆری، سه‌رۆكێ‌ لژنا كاروبارێن پێشمه‌رگه‌ی ل په‌رله‌مانێ‌ كوردستانێ‌ خویا كر، وان دانوستاندن ل سه‌ر ئاریشێن لیوا و هێزێن پێشمه‌رگه‌ی كر و گۆت: “لژنا مه‌ دێ‌ سه‌ره‌دانا وه‌زاره‌تا پێشمه‌رگه‌ی كه‌ت و ل گه‌ل وه‌زیرێ‌ پێشمه‌رگه‌ی ل حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ‌ دێ‌ كۆم بین ب مه‌ره‌ما دووڤچوون و چاره‌سه‌ركرنا ئاریشێن هێزێن پێشمه‌رگه‌ی”.

ناڤهاتی ئاماژه‌ ب وێ‌ چه‌ندێ‌ ژی كر كو پێشنیاره‌یاسایا ماف و ئمتیازاتێن پێشمه‌رگێن دێرین ئاراسته‌ی سه‌رۆكاتیا په‌رله‌مانێ‌ كوردستانێ‌ دێ‌ هێته‌ كرن بۆ وێ‌ چه‌ندێ‌ ب رێیا وان بیر و بۆچوونێن لایه‌نێن په‌یوه‌ندیدار ل حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ‌ ل سه‌ر ڤه‌رێژێن وێ‌ پێشنیاره‌یاسایێ‌ وه‌ربگرن.

ئه‌ڤرۆ:

جێگرێ سه‌رۆكێ په‌رله‌مانێ كوردستانێ، هێمن هه‌ورامی، دووپاتی ل پێدڤیا ئه‌نجامدانا هه‌لبژارتنێن په‌رله‌مانێ كوردستانێ ل ژڤانێ خوه‌ دكه‌ت و رادگه‌هینیت، هه‌ر لایه‌نه‌كێ دخوازیت هه‌لبژارتن ل ژڤانێ خوه‌ دا بهێنه‌ ئه‌نجامدان، بلا رێگریێ نه‌كه‌ت.

هێمن هه‌ورامی، جێگرێ سه‌رۆكێ په‌رله‌مانێ كوردستانێ د داخۆیانیه‌كا رۆژنامه‌ڤانی دا، گۆت” مه‌ وه‌كو سه‌رۆكاتیا په‌رله‌مانێ كوردستانێ داخواز ژ نه‌ته‌وێن ئێكگرتی كریه‌ ژ روویێ لۆجستی و ته‌كنیكی ڤه‌ هاریكاریا كۆمسیۆنا بلند یا هه‌لبژارتن وراپرسیێ بكه‌ت تاكو هه‌لبژارتن د ده‌مێ خوه‌ دا بهێنه‌ ئه‌نجامدان”.

جێگرێ سه‌رۆكێ په‌رله‌مانێ كوردستانێ گۆت ژی” هه‌كه‌ هه‌ر لایه‌نه‌ك دخوازیت هه‌لبژارتن بهێنه‌ ئه‌نجامدان، پێدڤیه‌ رێگر نه‌بیت و مه‌ داخواز ژ هه‌موو لایه‌نان كریه‌ هه‌كه‌ دخوازن ب هه‌ر شێوه‌كی هه‌لبژارتن بهێنه‌ ئه‌نجامدان، بلا دانوستاندن بهێته‌ كرن تاكو به‌ری ب دووماهیا هاتنا وه‌رزێ قانوون دانانێ بشێین كۆمسیۆنا بلند یا هه‌لبژارتن و راپرسیێ ل هه‌رێما كوردستانێ كارا بكه‌ین”.

هێمن هه‌ورامی دووپاتی ل وێ چه‌ندێ كر كو هه‌كه‌ هه‌لبژارتن ل ده‌مێ خوه‌ نه‌هێنه‌ ئه‌نجامدان، دڤێت هه‌تا هه‌یڤا شوباتا 2022 كۆمسیۆن به‌رهه‌ڤ بیت و ئه‌و لایه‌نێن كاری بۆ كێمكرنا كورسیێن كۆتا پێكهاتان دكه‌ن، جهێ قه‌بوولێ نینه‌ و بگره‌ پێدڤیه‌ بهێنه‌ زێده‌كرن.

جێگرێ سه‌رۆكێ په‌رله‌مانێ كوردستانێ دووپات كر ژی كو” پێدڤیه‌ هه‌لبژارتن ل ژڤانێ خوه‌ دا بهێنه‌ ئه‌نجامدان و دیارده‌یا پاشخستنا هه‌لبژارتنێن په‌رله‌مانێ كوردستانێ كێماتیه‌كه‌ بۆ هه‌رێما كوردستانێ”.