ئاژانسا سبوتینک یا رۆسی بەلاڤکر کو ڕێکخستیا تیرۆرستێ یا داعشێ، پشتی نێزیکبوونا پێشمەرگەی و حەشد نیشتمانی ژ مووسلێ، ل بەرە خوە ژ وی باژێری ڤەکێشیت.
ل دووڤ وێ ئاژانسێ و چەندین ئاژانسێن دی یێن دەنگوباسان، ڕێکخستیا داعشێ ب ڕێیا بلندگۆیان دناڤ باژێرێ مووسلێ دا راگەھاندیە کو وێ ل بەرە ل نێزیک خوە ژ مووسلێ ڤەکێشیت، دھەمان دەم دا ژی گەف کرن کو جارەکادی ژی دێ زڤریتە وی باژێری.
سەرۆکێ تۆرا (راگەھاندکارێن نەینەوا) رەئفەت زراری بۆ ئاژانسا سبوتینک یا رۆسی گوت” ئێک ژ گۆتارخوینێن داعشێ د گوتارا ڕۆژا ئەینیا بۆری دا ل مزگەفتەکا مووسلێ گوتبوو ھەکە ھەوە لەشکرێ عیراقی بڤێت، ئەز مزگینیێ ددەمە ھەوە کو ئەو یێ دھێت، ئەم ژی دێ خوە ڤەکێشین”.
گوت ژی” وی گوتارخوێنێ داعشێ دیارکر ژی کو ئەو دێ خوە ژ مووسلێ ڤەکێشن، بەلێ دێ ھوون دۆزەخێ ل سەر دەستێ لەشکرێ عیراقێ بینن” گوتار خوینێ داعشێ داخواز ژ وەلاتیێن مووسلێ کربوو بگەھنە رێزێن وان و ئاشکراکر ژی کو ھەموو یێن ل دژی مە رێککەفتین و ئەم دێ خوە ژ مووسلێ ڤەکێشین.
ئەڤرۆ نيوز:
حەیدەر عەبادی سەرۆک وەزیرێن عیراقێ د دیدارەکا تەلەڤزیۆنی دا بەحس ل وێ چەندێ کربوو ھەکە ھەرێما کوردستانێ ھەموو پەترۆلا خوە ڕادەستی بەغدا بکەت، ئەو د بەرھەڤن مووچێ فەرمانبەرێن ھەرێمێ دابین بکەن، د بەرامبەر دا ئەندامەکێ کورد د لژنا دارایی یا جڤاتا نوونەران دبێژیت، ئەو داخۆیانی یە تنێ بۆ راگەھاندنێ یە، ھەکە نە سالا بۆری حوکمەتا ھەرێمێ ھەموو پەترۆلا خوە ڕادەستی بەغدا کربوو، بەلێ مووچێ فەرمانبەران دابین نەکر.
حاکم سەرحان سلێڤانی، ئەندامێ لژنا داراییا جڤاتا نوونەرێن عیراقێ ژ فراکسیۆنا پارتی دیموکراتی کوردستان گۆت” داخۆیانیا سەرۆک وەزیرێن عیراقێ تنێ بۆ راگەھاندنێ یە، چونکی ل سالا بۆری ھەرێما کوردستانێ ڕۆژانە 550 ھزار بەرمیلێن پەترۆلێ ڕادەستی بەغدا دکر، بەلێ نیڤا مووچێ فەرمانبەرێن ھەرێما کوردستانێ دابین دکر بگرە کێمتر ژی، لەوما ھەکە نوکە پەترۆلێ ڕادەستی بەغدا بکەین، ھەر یا بەرھەڤ نابیت مووچێ فەرمانبەرێن ھەرێمێ دابین بکەت”.
گوت ژی” ل دووڤ قانوونا بودجەی، دابینکرنا مووچێ فەرمانبەرێن ھەرێمێ د ستوویێ عیراقێ دایە، بەلێ بەغدا یا بەرھەڤ نینە پێگیریێ ب قانوونێ بکەت، لەوما وێ جۆرێ داخویانیان ددەن بۆ وێ چەندێ شاشیێن خوە پێ ڤەشێرن، ھەرچەندە جۆرەکێ پەشێمانیێ ژی یا پێڤە دیارە کو مووچێ فەرمانبەرێن ھەرێمێ نادەن”.
ئه‌ڤرۆ نيوز:
نوونەرەکا کورد ل جڤاتا نوونەرێن عیراقێ دیاردکەت کو سەربخویا ئابووری مافەکێ رەوایێ کوردانە و ل دووڤ سیستەمێن فیدرالی، ھەرێما کوردستانێ یاگونجایە کوسەربخویا ئابوری وەربگریت، بەلێ ب چو شێوەکی حوکمەتا عیراقێ ل گەل ھێزبوونا سیاسی و ئابووری و لەشکری یا ھەرێما کوردستانێ نینە.
نەجیبا نەجیب ئەنداما جڤاتا نوونەران ژ فڕاکسیۆنا پارتی بۆ ئەڤرۆ گۆت” بریارا حوکمەتا ھەرێما کوردستانێ بۆ سەربخویا ئابووری بریارەکا دجھێ خودایە ئەوژی ژبەر چەند ئەگەران وەکو دابینکرنا پێدڤیێن ھەرێمێ ژبلی موچە و بودجەی کو ئەڤە بۆ دەمێ چەند سالانە ئەڤ ئاریشە چارەنابن وپشتی ڤێ قەیرانێ ب زەحمەتر لێ ھات بۆ پەیداکرنا پێدڤیێن ژیانێ ژلایێ حوکمەتا عێراقێ ژلایێ سیاسی وئابوری ڤە”.
ئەڤ پەرلەمانتارە دبێژیت کو حوکمەتا ھەرێمێ پێدڤی ب سەربخویا ئابووری یە ھەتاکو سەربخویا سیاسی وەربگریت وگۆت” بریار یا گرنگە، لێ نابیت ئەم پشت بەستنێ ب پەترۆلێ بکەین، دڤێت پێنگاڤێن باش ب ھاڤێژین د بیاڤێن چاندنێ و پیشەسازیێ دا و ب ھێزبکەین، لێ حوکمەتا ھەرێمێ خەمساریەک دڤان بیاڤان دا کریە ھەکە ئەم پشت بەستنێ ب پەترۆلێ بکەین ب تنێ دێ ئەم زیاندار بین”.
ئاماژە ب وێ چەندێ ژی کرکو حوکمەتا عیراقێ یا مژوولی کێشێن ناڤخوەیی یێن سیاسی ولەشکری و ئەمنی یە و ھەتا ڕەوشا بەغدا ژی یا باش نینە و کونترۆل ل سەر چەندین پارێزگەھێن دی نینە، لەوما ئەڤ ئالۆزی یە بووینە ئەگەر کو خەما وێ ھەرێما کوردستانێ نەبیت، لێ ئەگەر ڕەوشا عیراقێ بەر ب باشتر چو، دێ پێنگاڤان ھاڤێژیت، ھەرچەندە چ جاران حەزناکەت ھەرێما کوردستانێ پێش بکەڤیت ئەڤ ژی کێشەکا سەرەکی یە ھەردەما ھەرێم ژلایێ ئابوری و لەشکری و سیاسی ب ھێزتر لێھات، ئەو قەبوول ناکەت، چونکی بەغدا ھەردەم دڤێت ل سەر ھەرێمێ یا زال بیت”.
سەبارەت مافێ سەربخویا ئابووری، گۆت” سەربخویا ئابووری مافەکێ رەوایێ مەیە، دھەموو سیستەمێن فیدرالی دا ھەرێم د سەربخوەنە دئابووری خوە دا وەکو بەرشەلونا کو داھاتیێ وێ بھێزترە ژ جھێن دی، ئەڤ چەندە ژی یا گونجایە دگەل سیستەمێ دیموکراسی و نە ناڤەندیێ دا”.
گوت ژی”سەربخویا ئابووری ددەستێ سیاسێن ھەردو لایەنان دایە، ئەم وەکو نوونەرێن کوردان پشتەڤانین ئەو تشتێن مە ل گەل بەغدا ماین ژی ھەموو بریارێن سیاسی نە، چونکی بودجە ھاتە بڕین بریارەکا سیاسی بوو، لێ ئەم وەک پەرلەمانتار ل گەل وێ چەندێ نە کو ھەرێم سەربخویا ئابووری وەربگریت، لێ نە پشت بەستنێ ب پەترۆلێ ب تنێ بکەت، بەلکو ھندەک بیاڤێن دی ژی پێش بێخیت، چونکی ھەرێما کوردستانێ یا زەنگینە ب چەندین کەرتێن دی” .
ئەڤرۆ نیوز:
پشتی بەلاڤبوونا بڕیارا سەرۆک بارزانی ل دۆر چاکسازیێ دناڤ پارتی دیموکراتی کوردستان و حوکمەتا ھەرێما کوردستانێ دا، ھیڤیەک بۆ خەلکی پەیدابوویە بۆ نەھێلانا گەندەلیێ و ڤەگەڕاندنا مولک و مالێ گشتی، بەرپرسەکێ پارتی ژی دیاردکەت، پێدڤیە ل دەستپێکێ لێپرسین ل گەل بەرپرسێن پارتی بھێتەکرن و سەرۆک بارزانی کەسێن پاقژ و دوور ژ گەندەلیێ بکەتە لیژنە بۆ چاکسازیێ.
فارس نەوڕۆلی، پەیڤدارێ جڤاتا سەرکردایەتیا پارتی دیموکراتی کوردستان ل پارێزگەھا سلێمانیێ بۆ ڕۆژناما ئەڤرۆ گۆت” ڕەوشا نوکە یا ھەرێما کوردستانێ ڕەوشەکە ژلایێ ئابوری و سیاسی ڤە، پێدڤی ھندێ یە بھێتە چارەسەرکرن و خەمەکا مەزن ژێ بھێتە خوارن، پەیاما سەرۆک بارزانی ل دۆر چاکسازیێ دناڤا پارتی و حوکمەتێ دا، ھەکە بھێتە بجە ئینان، دێ 80%ێ ئاریشەیان چارەسەربن، ،یا فەرە ھەموو لایەنێن سیاسی ل ھەرێما کوردستانێ پشتەڤانیا پڕۆژێ سەرۆک بارزانی بکەن ب تایبەتی پارتی دیموکراتی کوردستان و وەک نەخشە ڕێیەک بۆ رێڤەبرنا وەلاتی ڕەفتارێ ل گەل بکەن، ئەوژی ب مەرجەکی سەرۆک بارزانی ب خوە لژنەیەکێ پێکبینیت و وێ لژنێ دەستھەلاتا بڕیاردانێ ھەبیت، دیسا نابیت کەسێن دبنە ئەندام د وێ لژنا چاکسازیێ دا، ب خوە گەندەلی کربیت، دڤێ پڕۆسا نوکە ئەم تێدا ل دەستپێکێ زۆلم ل سەرۆکی دھێتەکرن، لەوڕا سەرۆک بۆ دیرۆکا خوە و کەسایەتیا خوە دەست بۆ ھندەک بڕیارا ببەت و بھێنە بجھئینان، داخواز دکەم سەرۆک بارزانی کەسەکێ بسپۆرێ بێ لایەن بکەتە سەرۆکێ وێ لژنا چاکسازیێ”.
نەوڕۆلی گۆت ژی” ب دیتنا مە، دڤێ قۆناغێ دا دەستبرن بۆ ھندەک بادەکێن وەکو گەندەلیێ دبیت کارەکێ ب ساناھی نەبیت، ژ بەر کو ئەڤە چەندین سالن گەندەلی دھێتەکرن و یا کەفتیە سەر ئێک، بەلێ دھەمان دەمدا، پشتی ڕاگەھاندنا بڕیارا چاکسازیێ ژلایێ سەرۆک بارزانی ڤە، ئومێدەک ڤەگەڕیایە بۆ خەلکی، ئەز ڕۆژانە خەلکێ پارتی و دژی پارتی ژی دبینم، ئەز وێ تیبینیێ دکەم کو گەلەک دگەشبینن ب بڕیارا سەرۆکی، دڤێت ژ بەرپرسێن پارتی و ئەوێن ل سەر حیسابا پارتی دەولەمەند بووین بھێتە دەستپێکرن، چونکی ھەکە پارتی ژخوە دەستپێکر، وی دەمی ئێکەتی نیشتمانی کوردستان ژی نەچارە دەست ب چاکسازیێ دناڤ خوەدا بکەت، کو ئەڤە چەندین سالە ھەڤپەیمانا مەیە وەکو پارتی، ئەز دبێژم دڤێت سەرۆک بارزانی یێ رژدبیت ل سەر لێپرسینێ ل گەل کەسێن گەندەل و ھیڤیەکێ بدەتە خەلکێ پارتی و کوردستانێ”.
ئەڤرۆ نیوز:
تیرۆرستێن داعش د بەیاننامەکێ دا کو کۆپیەکێ وێ ب دەست رۆژناما ئەڤرۆ کەفتیە تێدا ھاتیە” ئێدی عیراق و شام نە ھەژی قوربانی دانا زێدەترن، لەورا بلا ئێدی گەلێ مە ژ مووسلێ بەر ب ووڵاتی لیبیایێ ڤە بچیت و ویلایەتەکا نوو ل سێرتێ دێ دامەزرینین”.
سەعید مەموزینی بەرپرسێ ڕاگەیاندنا لقێ 14 یێ پارتی ل مووسڵ بۆ ئەڤرۆ دیار کر کو ئەڤ بەیاننامە کو داعش ل مووسل بەلاڤ کریە، وێ چەندێ نیشان ددەت کو ئەو دزانن دووماھیا وان ل سەر دەستی پێشمەرگەیە و ب ناچاری دێ ژ مووسل دەرکەڤن، لەورا ژ بۆ کو زێدەتر ژ وان نەھێنە کوشتن دێ ھێزێن خوە بۆ لیبیا ڤەگوھێزن
سەعید مەموزینی ئاشکرا ژی کر کو نزیکێ ھەیڤەکێ یە، ئەو مژوولێ ڤەگوھستنا ھێزێن خوە نە بۆ لیبیا و پتر ژ 200 بسپۆرێن سەربازی یێن ھنارتینە وێرێ، ئارمانج ژ وێ یەکێ ژی ئەوە کو دەست ب سەر بیرێن پەترۆلا لیبیا و ئەفریقیا دا بگرن و پشتی وێ ژی کریاران ل ئورۆپا ئەنجام بدەن.
ئەڤرۆ نیوز: مللەت جەمال:
خشتێ نوبەداریا رادارێن رێڤەبەریا ھاتن و چوونا پارێزگەھا دھۆکێ بو رۆژا چار شەمبی رێککەفتی17/2/2016 دێ بڤی رەنگێ خوارێ بن ل سەرانسەری پارێزگەھا دھۆکێ:
ل ناڤ سەنتەرێ باژێرێ دھۆک دێ بڤی شێوەی بن:
سپێدێ : 1- جاددا بارزان شندوخا
2- جاددا قازی محەمەد نێزیک یاریگەھا برا
ب شەڤ : 3- جاددا بارزان شندوخا
4- جاددا بارزان گەڤەرکێ
5- جاددا زرکا نێزیک گولخانا مالتا
تێبینی: ژبەر زوربونا روودانان 24 دەمژمێران رادار دێ ل جاددا بارزان شندوخا یا دانای بیت
رادارێن قەزا شێخان دێ لڤان جھان ھێنە دانان
1- جاددا سەرەکی یا شێخان نێزیک گومەلگەھا مەھەتێ
2- جاددا سەرەکی یا شێخان نێزیک گوندێ دووشیڤان
رادارێن قەزا بەردەرەش دێ لڤان جھان ھێنە دانان:
1- جاددا بەردەرەش بو ناحیا رۆڤیا نێزیک گوندێ ئامیان
2- جاددا بەردەرەش بو ناحیا کەلەک نێزیک گوندێ گەورەسور
رادارێن قەزا ئاکرێ دێ لڤان جھان ھێنە دانان
1- لسەر جاددا سەرەکی یا پیشەسازی دناڤبەرا ترافیکا ئازادی بود وریانا گەرەکا پیشەسازی
2- جاددا سەرەکی یا راپەرین دناڤبەرا ترافیکا قەلعێ بو ترافیکا بەلدێ
رادارێن قەزا سێمێل دێ لڤان جھان ھێنە دانان
1- جاددا سەرەکی دناڤبەرا سێمێل بو کومەلگەھا دوومیز
2- جاددا سەرەکی یا تەناھی بو سێمێل نێزیک فاملی موول
راداراێن قەزا زاخو دێ لڤان جھان ھێنە دانان
1- جاددا سەرەکی یا بێدارێ
2- جاددا سەرەکی یا گەلیێ زاخو نێزیک گوندێ حەسەن ئاڤا
رادارێن قەزا ئامێدیێ دێ لڤانا جھان ھێنە دانان
1- جادداسەرەکی یا سەرسنک بو قەدش
2- جاددا سەرەکی یا قەدش بو ئامێدیێ نێزیک جاددا سکەی
رادارێن ناحیا زاویتە دێ لڤان جھان ھێنە دانان
1- جاددا زاویتە بو دھۆک
2- جاددا ئێتیت بو دھۆک
ئه‌ڤرۆ نيوز:
وەلاتێن سعودیە، رۆسیا، قەتەر و فەنزەویلا ڕێککەفتن کو ھنارتنا پەترۆلێ جێگیر بکەن.
وەزیرێ پەترۆلا سعودی، عەلی نعێمی، راگەھاند کو ئەو چار وەلات یێن ڕێککەفتین کو ھناردەکرنا پەترۆلێ ل ڕێژەکا دیارکری جێگیر بکەن.
گوت ژی” ئەم دانپێدانێ دکەین کو ژ ئەگەرێ زێدەبوونا بەرھەمئینانا پەترۆلێ، بھایێ وێ ھاتیە خوار”.
ئەو ڕێککەفتنە ل وەلاتێ قەتەر ھاتە ئەنجامدان کو تێدا ڕێژا ھناردەکرنا پەترۆلێ ل ھەردو مەھێن کانوونا دویێ و شوباتێ بھێنە وەرگرتن و ل داھاتی ژ وێ ڕێژێ زێدەتر ھناردە نەکەن و بزاڤا وێ چەندێ ژی بکەن کو وەلاتێن دی یێن بەرھەمھێنەرێن پەترۆلێ پێگیریێ ب وێ چەندێ بکەن.
ئەڤرۆ نیوز:
ل گۆر راپۆرتەکا ئاژانسا رویتەرز یا نووچەیان پشتی کو فرۆکێن روسیا ل عەزازێ و حەلەبێ ھێرشی چەندین قوتابخانە و نەخوەشخانان کری گەلەک کەسێن مەدەنی د ئەنجاما وێ ھێرشێ دا گیانێ خوە ژ دەست دان و پشتی روودانێ بەرپرسێ نەتەوێن ھەڤگرتی دیار کر کو ڤەکۆلینێن وان ل دۆر وێ روودانێ د بەردەوامن و ھەکە راستیا بابەتی ھاتە سەلماندن دێ وەک تاوانا شەری ھێتە دیتن و دڤێت روسیا ل دادگەھا تاوانان یا شەری بھێتە دادگەھکرن.
ھەمان بەرپرسێ نەتەوێن ھەڤگرتی دیار کر کو بەری نھا ژی فرۆکێن شەری یێن روسیا ل سووریێ بووینە ئەگەرێ کوشتنا ب سەدان وەلاتیێن مەدەنی و ئەو یەک ژی ب چو رەنگەکێ ناھێتە قەبوول کرن و دڤێت روسیا ل ژێر ناڤێ شەرێ ل دژی داعشێ و گرۆپێن دی یێن تیرۆرستی تاوانێن شەری ئەنجام نەدەت، چونکو ھەر وەلاتەک تاوانێن شەری ئەنجام بدەت دێ ل دادگەھا تاوانێن شەری ھێتە دادگەھکرن و روسیا ژی ژ بەر ھێرشێن دووماھیێ دێ ھێتە دادگەھکرن.
نيشاندان