ئه‌ڤرۆ نیوز:
ئه‌ردوگان رادگه‌هینیت كو د ڤێ حه‌فتیێ دا دێ بریار سه‌باره‌ت پێكئینانا حكومه‌تا هه‌ڤپه‌یمانى هێته دان و دبێژیت” خه‌لكى ئه‌ز یێ هه‌لبژارتیم و دێ هه‌موو ده‌ستهه‌لاتێن خوه بكارئینم.
ره‌جه‌ب ته‌یب ئه‌ردۆغان، سه‌رۆك كۆمارێ توركیا ئاماژه ب پروسا پێكئینانا حكوومه‌تا هه‌ڤپه‌یمانى كر و راگه‌هاند” د ڤێ حه‌فتیێ دا دێ بریار سه‌باره‌ت وێ پرسێ هێته دان، كو ئه‌و بریار دێ پێكئینانا حكومه‌تێ بیت یان شكه‌ستنا دانوستاندنان.
ئه‌ڤرۆ نيوز:
زانکۆیا زاخۆ راگەھاند، شەش پشکێن زانستی بۆ ماموستایێن پەروەردا زاخۆ ڤەدکەت، ل پەی ڤێ بریارێ نەرازیبوونا ھندەک ژ فەرمانبەران ل زانکۆیێ ل پەی بوویە، پەروەردا زاخۆ ژی دیار کر، د ئەڤ سالە دا پێشبینی ئەوە ٩٠ ھزار قۆتابیان وەربگرین و گۆت: ھەکە رێژا داخوازکاریان ل سەر کۆرسیێن خواندنێ کێمبوون، نمرەیان نابنە پیڤەر ھەموو داخواز کار بھێنە وەرگرتن.
نەزیر یوسف، رێڤەبەرێ پەروەردا زاخۆ بۆ ئەڤرۆ دیار کر، شەش پشکێن زانستی یێن ماموستایێن پەروەردا زاخۆ ھێنە ڤەکرن، ب رێیا پێشکێشکرنا فۆرمەیان کو ھەیاما ٢٢ رۆژان دێ ڤەکێشیت بۆ ھندێ ھەر ماموستایەکێ حەزا خواندنێ بۆ سالا ٢٠١٥ – ٢٠١٦ ھەبیت بخوونن و گۆت: مەرج نینە ھەر پشکەکا ماموستایێن مە پێشکێش دکەن بھێنە وەرگرن، پلانا وەرگرتنا زانکۆیێ ژی ئەوە ھەکە ل دووڤ رێژەیا ماموستایێن پێشکێشکار بیت دێ ل دووڤ نمرەیان وەرگرن، ھەکە رێژە پێدڤی ژ داخوازیان نەبوو، ھەموو پێشکێشکار دێ ھێنە وەرگرتن.
کاروان عزەدین دەرچوویێ پەیمانگەھا تەکنیکی و فەرمانبەرە ل زانکۆیا زاخۆ دیار کر، ئەو دخوازن چو جۆداھی د ناڤبەرا وەرگرتنا پێشکێشکاران دا نەھێتەکرن، ژ بەر فەرمانبەرێن وان ھەنە خودان باوەرنامێن دبلۆمن و ژ خواندنێ مەغدۆرن، چونکۆ ھەکە پەروەردێ پێدڤی ب باوەرنامێن زانستی یێن پێشکەفتی ھەبیت، زانکۆیێ ژی زێدەتر پێدڤی پێ ھەیە و گۆت: پێدڤیە رێژەک ژ کۆرسیان بو فەرمانبەرێن زانکۆیێ بھێنە دابینکرن، زانکۆ ژی پێداچوونێ د پلانا وەرگرتنا پێشکێشکاران دا بکەن.
ھەروەسا د. عۆمەر عەبدولمەجید ھاریکارێ سەرۆکێ زانکۆیا زاخۆ بۆ کارۆبارێن زانستی و خواندنا بلند ئاشکرا کر، پلانا مە دێ یا ڤەکری بیت ل دووڤ پێدڤی بوونا پەروەردێ، بۆ وان پێشکێشکارێن پێدڤی باوەرنامەیا خوە بلند بکەن بن و گۆت: ئەڤ سالە دێ ژ پار سال زێدەتر قۆتابیان وەرگرین، ژبەر وەزارەتا پەروەردێ ژی داخوازا ڤێ چەندێ کریە کو رێژەیەک ژ ئەوێن باوەرنامێن کێمتر ژ بەکالوریۆسێ بەردەوامیێ ب خواندنآ بدەن.
پار سال گەرا ئێکێ بوو خواندنا ئێڤاران ل زانکۆیا زاخۆ بھێتە ڤەکرن، کو نێزیکی ٣٠ قۆتابیان وەرگرتبوون، پشکێن د ئەڤ سالە دا بھێنە ڤەکرن، ھەر شەش بسپۆریێن زانستەکان، ماتماتیک، زانستێن کۆمەلایەتی، ھەر سێ زمانێن کوردی و عەرەبی و ئینگلیزی و ھەر ژ رێکەفتی ژ رێکەفتی ٥/٨ تاکو ٢٧/٨ فۆرم دێ ل زانکۆیا زاخۆ ھێنە بەلاڤکرن.
رێڤەبەرێ پەروەردا زاخۆ تەکەست ژی کر، پەروەردە پێدڤی بلندکرنا ئاستێ زانستیێ ماموستایان ھەیە کو ل سنوورێ پەروەردا زاخۆ ٣٧٧٠ ماموستا ھەنە، ب تنێ د ئەڤ سالە دا نێزیکی ٩٠ ھزار قۆتابیان بھێنە وەرگرتن و گۆت: بریارا وەرگرتنا فۆرمان مە ل سەر ھەموو ماموستایێن پەروەردە و قوتابخانان بەلاڤکریە، یێن حەزا پێشکێشکرنێ ھەبن، مەرجە داخوازکار دو سالان خزمەت ھەبیت، بەردەوام بیت ل سەر ئەرکێ خوە کو د ئەڤ سالە دا ژی ھەتا نھۆ نێزیکی ٥٠ کەسان داخواز کریە بخوونن.
ئه‌ڤرۆ نيوز:
بنگەھێ زانین یێ ساخلەمیا قوتابخانا رێنمایێن نوو بۆ وەرگرتنا قوتابیان ل باخچە و ھەتا زانکۆیێ دەرخستینیە و دیارکریە فۆرمە ب ھەر وە دێ بۆ ھەموو قوتابیان ھێنە دان، ھەروەسا پێدڤیە کچێن قەستا باخچە و قوتابخانا دکەن و کچێن ل سەر ١٥ سالیێ دا ڤاکسینێن تایبەت وەربگرن، نابیت چو فۆرمە ژی بھێنە پرکرن، ھەکە قوتابی ب خوە یێ ئامادەنەبیت.
د.نورەدین عەبدوللا حەمدی، بەرپرسێ بنگەھێ زانین یێ ساخلەمیا قوتابخانەیان بۆ رۆژناما ئەڤرۆ دیارکر کو فۆرمێن قوتابیان ژلایێ رێڤەبەریا گشتی یا ساخلەمیا پارێزگەھا دھۆکێ بێ بەرامبەر دێ ھێنە دابینکرن و گۆت: نابیت ب چو رەنگەکی فۆرمە بھێنە فرۆتن یان کوپیکرن و ھەموو کارگێ{یێن قوتابخانە و باخچا دشێن یل نێزیکترین بنگەھێ ساخلەمیێ فۆرمێن قوتابیان وەربگرن.
د.نورەدین دیارکر کو باشترە لیستەک ب ناڤێن قوتابیێن نوو دھێنە وەرگرتن بھێتە دروستکرن، پاشی قوتابی کێم کێمە بھێنە ھنارتن بۆ بنگەھێن ساخلەمیێ داکو کار ب رێک و پێکی برێڤەبچیت و گۆت: قوتابی دڤێت سەرەدانا وی بنگەھێ ساخلەمیێ بکەت یێ ژلایێ جوگرافی قوتابخانا وی پێڤە گرێدای بیت و دیسا قوتابیێن کو ل پشتی قۆناغا نەھێ بنەڕتی ل پەیمانگەھان دھێنە وەرگرتن ئەوژی دشێن سەرەدانا نێزیکترین بنگەھێ ساخلەمیێ یان بنگەھێ زانین یێ ساخلەمیا قوتابخانا بکەن.
دیارکر ژی قۆتابیێن پشتی قۆناغا ١٢ یان ھەر قوتابیەکێ ل زانکۆ و پەیمانگەھا بھێتە وەرگرتن، دێ سەرەدانا لیژنێن نوشداری یێن تایبەتمەند کەن ل کەرتێن ساخلەمیێ ل سنورێ پارێزگەھێ و گۆت: فۆرمێن قۆتابیێن قۆناغا حەفتێ و دەھێ ئامادەیی، بۆ ئەڤ سالە دێ وەک خوە مینن، ئانکو فۆرمێن پار دێ کار پێ ھێتە کرن، نابیت فۆرمە بھێتە پرکرن ھەکە قوتابی یێ ئامادەنەبیت.
دەربارەی قۆتابیێن باخچەی و ئێکێ بنەرتی ژی دیارکر کو پشتی فۆرمە دھێنە وەرگرتن دێ رەنگێ شین بۆ کورا و یێن پیڤازی بۆ کچان ھێنە پرکرن و گۆت: قۆتابی دێ ھێنە ھنارتن بۆ بنگەھێ ساخلەمیێ و پێدڤیە ئاگەھداریا دایکوبابێن وان بھێتە کرن، کارتا ڤاکسیندانا قۆتابی ل گەل خوە ببەن، دیسا راپۆرتێن نوشداری ل گەل خوە ببەن ھەکە ئاریشەکا ساخلەمیێ ھەبیت و دووڤچوونا پشکنینێن وی ب ھووری بھێتە کرن و چو قوتابی نابیت بێ پشکنین بھێنە وەرگرتن.
بەرپرسێ بنگەھێ زانین یێ ساخلەمیا قوتابخانا دیارکر ژی کو قوتابیێن کچ ئەوێن دچنە باخچەی و ئێکێ بنەرتی و قوتابیێن ژیێ وان ژ ١٥ سالان دەربازببیت پێدڤیە بھێنە ڤاکسیندان ب ڤاکسینێن تایبەت ل دووڤ رێنما و راسپارێن وەزارەتا ساخلەمیێ.
ئه‌ڤرۆ نيوز:
وەزیرێ کارو و کاروبارێن کۆمەلایەتی تەکەزکر، قانوونا ماف و ئیمتیازاتێن کێم ئەندامان دێ ھێتە راستڤەکرن و دیارکر، ل دەمێ دامەزراندنێ بەھرا کێم ئەندامان دێ بەرچاڤ ھێتە وەرگرتن و لیژنەیەک بۆڤێ مەرەمێ ھاتیە پێک ئینان.
مەحەمەد ھاودیانی، وەزیرێ کارو کاروبارێن کۆمەلایەتی ل حوکمەتا ھەرێما کوردستانێ بۆ رۆژناما ئەڤرۆ گۆت” دێ قانوونا ماف و ئیمتیازاتێن کێم ئەندامان ھێتە راستڤەکرن و دو پڕۆژە قانوون بۆ راستڤەکرنێ ھاتینە بەرھەڤکرن، ئێک ژ وان پڕۆژە قانوونان لنک لیژنا کۆمەلایەتیا پەرلەمانی یە و بڕیارە پشتی پێداچوونێ بھێتە ڤەگەڕاندن بۆ سەرۆکایەتیا پەرلەمانی و د کۆمبوونەکا پەرلەمانی دا بھێتە پەسەند کرن، وەزارەتا کارو کاروبارێن کۆمەلایەتی ژی پڕۆژ قانوونەک بەرھەڤکریە و د قوناغا دوماھیێ دایە، بێگومان دێ قانوونا بەرێ ھێتە راستڤە کرن، ژبەرکو ئەف قانوون د بەرژەوەندیا کێم ئەندامان دا نینە و ب چو شێوەیەکی خزمەتا کێم ئەنداما ناکەت.
ل دۆر بەھرا کێم ئەنداما ل دامەزراندنێ ھاودیانی دیارکر” گوڕەی قانوونا کێم ئەندامان ل کەرتێ گشتی ل دەمێ دامەزراندنێ پێدڤیە ٥%ێ بەھرا کێم ئەندامان بیت، ل دەمێ وەزارەتا پەروەردێ دەست ب دامەزراندنا مامۆستا کری، من بخوە سەرەدانا وەزارەتا پەروەردێ کر و ژ نێزیکڤە ئاگەھداری بەھرا کێم ئەندامان بووم، ھەروەسا من سەرەدانا وەزارەتا باژێڕڤانیێ ژی کر و ئەڤ چەندە دوپات کر دڤێت قانوون بھێتە بجە ئینان و بەھرا کێم ئەندامان گوڕەی قانوونێ بیت، ئەف سزایێ ماددی ل دەمێ سەرپێچیا دھێتە وەرگرتن بەھرا کێم ئەندامان بدەن، نوکە لیژنەیەک بۆ دووڤچوونا پرسا دامەزراندنا کێم ئەندامان ھاتیە پێک ئینان، ل کەرتێ تایبەت ژی گورەی قانوونێ ٣%ێ دڤێت بەھرا کێم ئەندامان بیت ل دەمێ دامەزراندنێ، ھەر دەمێ کێم ئەندامەکی ھەست بڤێ چەندێ کر ئەف رێژەیە بەرچاڤ ناھێتە وەرگرتن، بلا ل دادگەھێ سکالایێ لسەر کەرتێ تایبەت تۆمار بکەن و ئەم ژی وەکی وەزارەت دێ پشتەڤانیێ لێ کەین، چونکو کەرتێ تایبەت وەکی کەرتێ گشتی نینە ئەم نەشیێن زۆریێ لێ بکەین، بەلێ کێم ئەندام ل دەمێ بن پێکرنا قانوونێ دشێت ب رێیا دادگەھێ ئاریشەیا خوە چارەسەربکەن و داخوازا مافێ خوە بکەن، یا مە بۆ پشتەڤانیا خودان پێدڤیێن تایبەت دێ پشتەڤانی بیت”.
ئه‌ڤرۆ نيوز:
بۆ جارا ئێکێ یە کۆمپانیەکا ھەرێما کوردستانێ خەلاتێ باشترین ھەڤپشکێ کۆمپانیا مایکرۆسۆفت وەردگریت ل سەر ئاستێ ھەموو عیراقێ.
د کڤانێ کونفرانسێ سالانە یێ کۆمپانیا مایکرۆسۆفت یا ئەمریکی یا تایبەت ب پرۆگرامێن کومپوتەری و تەکنولوجیایێ، ب ھزار کۆمپانی پشکداریێ د وی کونفرانسی دادکەن لێ بتنێ ٤٨ کۆمپانی خەلاتێ ھەڤپشکیێ وەردگرن، کۆمپانیا ئاڤیستا گرۆپ ژ ھەرێما کوردستانێ ئەڤ سالە ئەڤ خەلاتە وەرگرت و ھاتە ھژمارتن وەک باشترین ھەڤپشک ل گەل کۆمپانیا مایکرۆسۆفت.
رێڤەبەرێ جێبەجێکار یێ گرۆپێ ئاڤێستا یا تەکنولوژی بۆ رووداو دیارکر کو بۆ جارا ئێکێ یە ل ھەموو عیراقێ کۆمپانیەک ڤی خەلاتی وەردرگریت، ئەڤ خەلاتە ژلایێ کۆمپانیا مایکرۆسۆف ھەر سال ل سەر ھژمارەکا کۆمپانیان دھێتە پارڤەکرن ئەوێن ب باشترین شێوە و رەنگ سەرەدەریێ ل گەل کۆمپانیا وان دکەن و بەرھەمێن مایکرۆسۆفت ب کار دئینن و بەلاڤدکەن.
ئەڤرۆ نیوز،زنار تۆڤی:
سەرۆکێ هەرێما کوردستانێ مەسعود بارزانی ئەڤرۆ رۆژا ئێکشەمبی د پەیامەکێ دا داخوازێ ژ پارتێن دناڤ حوکمەت و پەرلەمانی دا دکەت بەری 20.8.2015 کۆمببن و هەر چیا باش کو ب باش دزانن بریارێ لسەر بدەن.
ئەڤرۆ سەرۆک بارزانی پەیامەک بەلاڤکر و دیارکر:بۆ دەربازبوونێ ژڤان قەیرانان داخوازێ ژ هەمی وان پارتێن دناڤ حوکمەت و پەرلەمانی دا دکەم و ئەوێن مۆلەتا یاسایی هەیی،کو بەری 20 تەباخێ کۆمببن و هەر تشتێ هین ب باشی بزانن بۆ بەرژەوەندا وەلاتی و ب دوماهی ئینانا ڤان قەیرانا بریارێ لسەر بدەن،بۆ هندێ جێبەجێ ببیت.
گۆت ژی:داخوازێ ژ دیوانا سەرۆکاتیا هەرێمێ دکەم بۆ ڤێ مەبەستێ هەماهەنگیا پێدڤی بکەن.
دەقێ پەیامێ:
بناڤێ خودایێ بەخشندە و میهرەبان
بۆ دەربازبوون ژڤێ قەیرانێ داخوازێ ژ هەمی وان حزبێن دکەم کو دناڤ حوکمەت و پەرلەمانینە و ئەوێن مۆهلەتا یاسایی هەین،کو بەری 20.8 کۆمببن و هەر تشتێ بباشی بزانن و بۆ بەرژەوەندا وەلاتی و دوماهی ئینان ب قەیرانێ بریارێ لسەر بدەن بۆ هندێ جێبەجێ بکەن.
داخوازێ ژ دیوانا سەرۆکاتیا هەرێما کوردستانێ دکەم بۆ ڤێ مەبەستێ هەماهەنگیا پێدڤی ئەنجام بدەت.
مەسعود بارزانی
سەرۆکێ هەرێما کوردستانێ
16 تەباخا 2015
ئه‌ڤرۆ نيوز:
پارێزگەرێ بەنکا ناڤەندی یا عیراقێ عەلی عەلاق دوھی رۆژا شەمبی راگەھاند، عیراق پێدڤی ب رابوونەکا ئابووری یا بھێز ھەیە کو سەرمایێ عیراقێ ب دەتە کار و دەلیڤێن کاری بۆ ھەموو خەلکێ پەیداکەت و رێژێن ھەژاریێ ل ناڤ وەلاتی کێم بکەت.
ناڤبری دیارکر بۆ ڤێ چەندێ ئامادەباشی دھێنەکرن کو ل چەند رۆژێن بھێت دەست ب بەلاڤکرنا قەران بھێتە کرن بۆ ئەنجامدانا پرۆژان، پارێزگەرێ بەنکا ناڤەندی دازانین ئەڤ قەرە دێ پرۆژێن بچووک و ناڤنجی بیت ب مەرەما دووبارە ڤەژاندنا سێکتەرێن ئابووری ل وەلاتی و پەیداکرنا ئارامیەکا ئابووری و دراڤی ل وەلاتی.
ئەڤ چەندە ھاتە گوتن د کڤانێ پێشکێشکرنا پەیڤەکێ دا ل کونگرێ ئابووری یێ سالانە یێ جڤاتا عیراق یا خانمێن کارکر.
ئه‌ڤرۆ نيوز:
خووشک و برایەک ژ کوردێن شەبەک کو خەلکێ گوندێ باریمە نە سەر ب ناحیا باشیکێ ڤە، رۆژا ئەینی یا بۆری ١٣-٨-٢٠١٥ شیاینە خوە ژ دەستێن چەکدارێن داعش رزگار بکەن، کچا رزگاربووی بۆ رۆژناما ئەڤرۆ دبێژیت “دەمێ چەکدارێن داعش چووینە نڤێژا ئەینیێ بۆ مە باشترین دەلیڤە بوو کو ئەز و برایێ خوە بڕەڤین و سوپاس بۆ خودێ ئەم شیاین خوە بگەھیننە ھێزێن پێشمەرگەی ل میحوەرێ ناوەران”.
لەیلا محەمەد سلێمان، ژیێ وێ ١٢ سال گۆت ژی “ئەڤە ژ دەستپێکا کونترۆلکرنا دەڤەرێن شەبەکنشین ئەم کەفتینە ل بن دەستھەلاتا داعش، دەیکا من دگەل مالباتا مە ئاوارە بووینە ھەرێمێ، بەس بابێ من دگەل مە بوو و نەشیا خوە رزگار بکەت، چونکی گەلەک یێ نەخۆش بوو و نوکە ل گوندێ فازلیە مایە، وەختێ داعش چووینە نڤێژا ئەینیێ بابی من گۆتە مە ھین ھەرن خوە قورتال بکەن پاشی وەختێ دەلیڤەک بۆ من دروست بیت ئەز ژی دێ ھێم”.
ژلایەکێ دی ڤە ژێدەرەکی ژ ھێزێن پێشمەرگەی ل فوجا سێ ل میحوەرێ ناوەران تێکەستی ل سەر ڤی نووچەی کر و بۆ رۆژناما ئەڤرۆ دیار کر کو ئەو کەسێن خوە ژ دەستێن داعش رزگار کرین خووشک برانە ناڤێن وان لەیلا محەمەد سلێمان، ژیێ وێ ١٢ سال و وەلید محەمەد سلێمان ژیێ وی ١١ سالن و گۆت “ھەر دو بۆ دەف دەیکا وان ل کەمپا بەردەرەش ھاتنە ڤەگوھاستن”.
ئەڤرۆ نيوز:
ئەندامەکا لژنا وەبەرئینان و ئابووری ل جڤاتا نوونەرێن عیراقێ دیار کر کو ل دووڤ پرۆژە قانوونەکێ زیانڤێکەفتیێن دەستێ تیرۆرێ ب وەرگرتنا پارچەکا عەردی یان ٥٠ ملیۆن دیناران بۆ زیانڤێکەفتیان و ٨٠ ملیۆن دیناران بۆ شەھیدان دێ ھێنە فەرەبووکرن.
نەجیبا نەجیب، ئەنداما لژنا وەبەرئینان و ئابووری ل جڤاتا نوونەرێن عیراقێ خویا کر، حوکمەتا عیراقێ چەند چاکسازی ل سەر وێ پرۆژە قانوونێ کرینە و نوکە ل پەرلەمانی یە، خواندنا ئێکێ بۆ ھاتیە کرن و گۆت: “ل دووڤ دووماھیک چاکسازیێن ل سەر وێ پرۆژە قانوونێ ھاتینە کرن، دێ شەھیدێن پێشمەرگە و زیانڤێکەفتیێن دەڤەرێن کوردستانی یێن دەرڤەی ئیدارا ھەرێما کوردستانێ یێن دەستێ تیرۆرێ ژی ڤەگریت”.
نەجیبا خانێ ئاشکرا ژی کر، بڕیارە پرۆژە قانوونا قەرەبووکرنا زیانڤێکەفتیێن تیرۆرێ ل ڤان نێزیکان خواندنا دویێ بۆ بھێتە کرن و گۆت: “ل گۆرەی وێ پرۆژە قانوونێ زیانڤێکەفتیێن تیرۆرێ پارچەکا عەردی یان ٥٠ ملیۆن دیناران و کەسوکارێن شەھیدێن تیرۆرێ ژی پارچەکا عەردی یان ٨٠ ملیۆن دیناران دێ وەرگرن”.
ئاماژە ب وێ چەندێ ژی کر، زیانڤێکەفتی و کەسوکارێن شەھیدان دسەرپشکن بۆ وەرگرتنا پارچە عەردی یان پارەی، ئانکو عەرد و پارە پێکڤە بۆ ناھێنە دان، وان مافێ ھەی ئێک ژ وان وەرگرن و ئەو ب کەیفا خوەنە”.
وێ ئەنداما لژنا وەبەرئینان و ئابووری دا زانین ژی کو ھەر چەندە وەلات توشی قەیرانەکا مەزن یا دارایی و کورتئینانا بودجێ بوویە، لێ دڤێت زیانڤێکەفتیێن دەستێ تیرۆرێ بھێنە قەرەبووکرن.
ئەڤرۆ نیوز:
ئاژانسا فرانس پرێس د راپۆرتەکێ دا دیار کریە کو پشتی چەکدارێن رێکخراوا تیرۆرستی یا داعشێ ل باژارێ سرتێ ل لیبیا ھێرشی ھێزێن لەشکرێ لیبیا کرن شەرەکی مەزن د ناڤبەرا وان دەستپێ کریە و ھەتا نھا ژی بەردەوامە و د شەری دا ھەتا نھا نێزیکی ١٢٠ کەسان ژ ھەر دو ئالیان ھاتینە کوشتن و ب ھزاران کەس ژ ئاکنجیێن وی باژاری ژی نەچار ماینە کو بەرێ خوە بدەنە دەڤەرێن دی یێن لیبیا و رەوشا لیبیا ب گشتی ژی گەلەک ئالۆزە و ناکۆکیێن ئالیێن سیاسی ژی ھەتا نھا چارە نەبووینە.
د بەردەوامیا راپۆرتێ دا ھاتیە کو داعش ب زۆری گەنجان درەڤینیت و داخواز ژ وان دکەت کو ببنە چەکدار و شەرێ کافران بکەن، یێن کو دژبەریا وان ژی بکەن دھێنە کوشتن و نھا رەوشەکا گەلەک خراب ل وان دەڤەرێن لیبیا یێن کو ل ژێر دەستێ داعشێ دانە ھەیە، گرۆپێ ئەنسار شیعە کو وەک گرۆپەک نێزیکی ئیرانێ و حزبوللا لوبنانێ دھێتە نیاسین شەر ل دژی داعشێ و وان ھۆزان راگەھاند یێن کو بەری نھا ل لیبیا وەفاداریا خوە بۆ داعشێ دیار کربوون و ژ بەر ھندێ ژی دھێتە پێشبینی کرن کو رەوشا لیبیا ژی وەک سووریێ لێ بھێت و گرۆپ و ھێزێن جودا جودا یێن مەزھەبی ل وی وەلاتی شەرێ ھەڤدو بکەن و ژ بەر وێ یەکێ ژی داعش دێ شێت خوە ب رێکخستن بکەت و ب ھێز کەڤیت.
ل ئالیێ دی وەزیرێن دەرڤە یێن ئیتالیا و فرەنسا ژی د پەیوەندیەکا تەلەفۆنی دا ل سەر رەوشا لیبیا ئاخڤین و پشتی وێ یەکێ وەزارەتا دەرڤە یا فرەنسا د داخۆیانیەکێ دا راگەھاند کو ب ھێزبوونا داعشێ ل لیبیا دێ مەترسیەکا راستەوخوە بۆ ئورۆپا دروست کەت و ژ بەر ھندێ ژی دڤێت ب لەز ھێزێن ھەڤپەیمانان چاوا ل عیراقێ و سووریێ ھێرشێ داعشێ دکەن وەسا ژی ل لیبیا ھێرشی وێ رێکخراوا تیرۆرستی بکەن و نەھێلن کو ئەو ب ھێز کەڤن.
پشتی ڤان ئالۆزیان سەرۆک وەزیرێن بەروەخت یێ حوکمەتا لیبیا ژی راگەھاند کو رەوشا وەلاتێ مە رۆژ ب رۆژێ خرابتر دبیت و ھێزێن ئێمناھیێ ژی نەشێن کۆنترۆلا ھەموو وەلاتی بکەن و ژ بەر ھندێ ژی دڤێت ھێزێن جڤاتا نێڤدەولەتی ژ بۆ شەرێ ل دژی داعشێ ھاریکاریا مە بکەن، چونکو نھا لاوازیەکا سیاسی و لەشکری ل وەلاتێ مە دروست بوویە و گرۆپێن تیرۆرستی ژی ژ ڤالاھیا سیاسی و لەشکرێ مفادار دبن و مەترسیێ بۆ سەر پاشەرۆژا وەلاتێ مە دروست دکەن و ژ بەر ھندێ ژی نھا مە بلەز پێدڤی ب ھاریکاریا جڤاتا نێڤدەولەتی ھەیە.
چاڤدێرێن سیاسی دیار دکەن کو ھەکە ھێزێن ھەڤپەیمانیا شەرێ داعشێ بلەز دەستێوەردانێ د لیبیا دا نەکەن رەوشا وی وەلاتی دێ ژ یا سووریێ ژی خرابتر بیت و ئەو یەک دێ مەترسیەکا گەلەک مەزن بۆ ئورۆپا ژی دروست کەت و لیبیا وەلاتەک دەولەمەندە د بیاڤێ نەفتێ دا و داعش ژی ھەتا نھا شیایە کو چەندین دەڤەرێن نەفتی کۆنترۆل بکەت و دێ شێت ھژمارا چەکدارێن خوە ل وی وەلاتی زێدە کەت و دێ مەترسیەکا گەلەک مەزن بۆ جیھانێ ب گشتی و ب تایبەتی ژی بۆ ئورۆپا دروست کەت و دڤێت دەستێوەردان د لیبیا دا بھێتە کرن.
ل ئالیێ دی ئاژانسا رویترز یا نووچەیان ژی د راپۆرتەکێ دا دیار کریە کو ژ بەر شەرێ ل سرتێ و گەلەک دەڤەرێن دی ل لیبیا ب ھزاران وەلاتیێن لیبیا نەچار ماینە کو بەرێ خوە بدەنە ئورۆپا و گەلەک ژ وان د ناڤ دەریایان دا گیانێ خوە ژ دەست داینە و داعش ژی گەلەک ژ وان کەسان دگریت و دکوژیت و کارەساتەکا مەزن یا مرۆڤی ل لیبیا ھەیە و جڤاتا نێڤدولەتی ژی بێدەنگە و ئەنجامێن وێ یەکێ دێ گەلەک خراب بن و ژ بەر ھندێ ژی دڤێت فرەنسا و ئیتالیا بلەز بەرەیەکێ ل دژی داعشێ دروست بکەن و چاوا ل دەمێ شەرێ ل دژی قەزافی دەستێوەردان کرن نھا ژی ھەمان تشتی بکەن دا کو بشێن گیانێ وەلاتیان ب پارێزن.
نيشاندان