ئه‌ڤرۆ نیوز:
هه‌ڤسه‌رۆكێ پارتا دیموكراتا گه‌لان، (هەدەپە) سه‌لاحه‌دین ده‌میرتاش راگه‌هاند، ئه‌نجامده‌رێن ته‌قینا ئامه‌دێ په‌یوه‌ندى ل گه‌ل چه‌كدارێن داعش هه‌بوون.
هه‌ڤسه‌رۆكێ پارتا دیموكراتا گه‌لان، (هەدەپە) سه‌لاحه‌دین ده‌میرتاش راگه‌هاند: ته‌قینێن ئامه‌دێ و ئه‌و ته‌قینێن باره‌گایێن هه‌ده‌پێ كرینه ئامانج، ئه‌نجامده‌رێن وێ په‌یوه‌ندى ب داعش ڤه هه‌بووینه.
هه‌ڤسه‌رۆكێ پارتا دیموكراتا گه‌لان، ئاماژه ب وێ یه‌كێ كر كو حكومه‌تا بهێت یا توركیا دێ یا جودا بیت ل ره‌فتاركرن ل گه‌ل ره‌وشا سوریا.
ئەڤرۆ نیوز:
شارەزایەکێ قانوونی یێ عیراقی د دیدارەکێ دا ل گەل رۆژناما ئەڤرۆ دبێژیت، رێککەفتنا بەغدا و ھەولێرێ یا رۆھن نەبوو، لەوما ئاریشە پەیدابووینە و پێدڤیە رێککەفتنەکا نوو و یا رۆھن بھێتە ئەنجامدان، دبێژیت ژی ژبەرکو دێ بەرژەوەندیێن وان ل بەغدا د مووچێن وان یێن مەزن دا تێکچن، سەرۆک کۆمار و وەزیر و پەرلەمانتارێن کورد ل بەغدا ل گەل سەربخوەیا کوردستانێ نینن.
تارق حەرب شارەزایێ قانوونی یێ عیراقی بۆ ئەڤرۆ گوت”ھەموو رێککەفتنێن د ناڤبەرا بەغدا و ھەرێمێ دا ھاتینە ئەنجامدان رێککەفتنێن لاوازبوون و تێدا چو ھووردەکاری نەھاتبوونە دیارکرن و ئەڤە شاشیەک بوو ھەردو لایەن کەفتینە تێدا و پتر وەکو کارەکێ عەشائیری بوو دھاتە کرن و ھەتا نوکە ئەم نەشێین بێژین حوکمەتا ھەرێما کوردستانێ یا خەمسارە و تو نەشێی بێژی ژی پرس نە ل گەل ھەرێمێ یە، بەلکو یا ل گەل بەغدا، ئانکو رێککەفتن یا رۆھن نینە، ئایا رێککەفتنا عادل عەبدولمەھدی رێککەفتن بوو، یان روونشتنەکا عەشائیری بوو؟ بریار بوو ل ئێکێ خزیرانێ پارە بۆ ھەرێمێ بھێتە ھنارتن، لێ ئەڤ چەندە نەھاتە کرن.
تارق حەربی ئەگەرێ سەرەکیێ نە زەلالی و رۆھنیا رێککەفتنێن ھەرێمێ و بەغدا بۆ لژنێن تەکنیکی یێن ھەردو لایەنان زڤراندن و دیارکر کو ئەو خەمسارێن ئێکێ نە، نەکو وەزیر و یێن دی، ژ بەر کو بەحسێ ھەموو ھوورداکاریان ژ ژڤانان و گوژمێن پاران کو د ئەنجامدا ئەڤ چەندە بوو جھێ ناکۆکیێ.
ناڤبری داخوازکر رێککەفتنەکا نوو د وارێ پەترۆلێ دا د ناڤبەرا بەغدا و ھەرێمێ دا بھێتە ئەنجامدان و ب رۆھنی ئەرک و مافێن ھەر لایەنەکی بھێنە دیارکرن و تێدا بھێتە ئێکلاکرن ژی کا بۆدجا ھەرێمێ (١٧%) دێ چاوا ھێتە دانان، ئایا ب گەڕەکێ ب تنێ، یان ژی ب چەندین گەڕان و ژڤانێن وان گەڕان ژی بھێنە دیارکرن، ژ بەر کو نە دەستنیشانکرنا ژڤانان د رێککەفتنا بۆری دا بۆ ئەگەر کو حوکمەتا بەغدا پاشڤەبچیت ژ رێککەفتنێ.
ل دۆر پرسا دەولەتبوونا ھەرێما کوردستانێ ب تایبەتی ھەکە ھەرێم بەر ب سەربخوەیا ئابووری بچیت ب ڕێیا فرۆتنا پەترۆلێ بێ حوکمەتا بەغدا، تارق حەرب دبێژیت” ئەڤە چەندین سالە ھەرێما کوردستانێ سەربخوەیا ئیداری یا بدەستڤەئینای و سەرۆک وەزیرێن عیراقێ دەستھەلاتا ڤەگوھاستنا پۆلیسەکی یان فەرمانبەرکی ژ دھۆکێ بۆ ھەولێرێ نینە، ئانکو سەربخوەیا ھەرێما کوردستانێ ژ رویێ ژیواری ڤە یا ھەی، لێ ژ رویێ قانوونی و دستووری نینە، دیسا نوکە عیراق ب خوەژی ژ رویێ ژیواری ڤە یا بوویە سێ پارچە و پشک، لێ ھەتا نوکە ژ رویێ قانوونی و دستووری ڤە ئێک وەلاتە” لێ گوت ژی” سیاسەت و ئیدارە پشت بەستنێ ب ئابوورێ دکەن و سەربخوەیا ئابووری گرنگترین بنەمایە د جودابوونێ و سەربخوەیێ دا، یان د مافێ دیارکرنا چارەنڤیسی دا، ئانکو ب رۆھنتر چ دەمێ بنەمایەکێ ئابووری ھاتە دابینکرن، ھەموو تشتێن دی دێ ب ساناھی بن”.
مە ژ ڤی شارەزایێ قانوونیێ عیراقی پرسی، د سەرەدانا ڤێ دووماھیێ یا سەرۆکێ ھەرێما کوردستانێ دا بۆ ئەمریکا وئۆروپا، ھندەک وەلاتان ب ئاشکرایی پشتەڤانیا خوە بۆ دەولەتبوونا کوردستانێ دیارکر وەکو ( رۆمانیا و ھنگاریا) و بەری وان ژی ئیسرائیلێ د چەند ھەلکەفتان دا پشتەڤانیا خوە دیارکربوو و ئەمریکا ب خوە ژی دیارکریە کو ئەو دژایەتیا ڤێ ھزری ناکەت، ئایا ئەڤە وێ چەندێ ناگەھینیت کو ئێدی کوردان باوەری ب مانێ دناڤ چارچۆڤێ عیراقێ دا نینە و ب رژدی جودابوونێ دخوازن، ناڤبری گوت” ئەز ژی ل گەل ڤێ بوچوونا ھەوە مە، لێ دبینم کو چەندین پرسێن ھلاویستی یێن ماین کو دبنە رێگر بەرامبەر ھزرا جودابوونێ ژ عیراقێ، بوچوونا ئێکەتی نیشتمانی کوردستان ھەڤدژە د ڤێ چەندێ دا ل گەل ھەولێرێ، دیسا ھەبوونا ھژمارەکا مەزن یا فەرمانبەرێن کورد د حوکمەتا عیراقێ دا دژی جودابوونێ نە، ھەر ژ سەرۆکێ کۆماری و ھەتاکو پەرلەمانتاران و بریکارێن وەزارەتان و رێڤەبەرێن گشتی و فەرمانبەرێن دی کو ھەموو کوردن و دژی جودابوونا کوردستانێ نە بۆ دەمێ چار سالان مووچێن مەزن و زێرەڤان و ئیمتیازات یێن ھەین، باشە ھەکە پەرلەمانتارێن کورد د پەرلەمانێ عیراقێ دا و وەزیر و بریکارێن وەزیران و …ھتد د پۆستێن خوەدا نەمان، کی دێ پاران دەتێ؟ ژبەر کو نە د بەرژەوەندا د پۆستێن خوەدا نەمینن و کوردستان سەربخوەیا خوە وەرگریت، دیسا ئیران و تورکیا ژی رێگرن بەرامبەر سەربخوەیا کوردستانێ”.
ب دیتنا تارق حەربی، ب زەحمەترین رێگر ل بەرامبەری کوردان بۆ راگەھاندنا سەربخوەیا کوردستانێ ئەوە کو ھەتا نوکە نەشیاینە پرسا دەڤەرێن ناکۆکی ل سەر ئێکلا بکەن کو ھەتا نوکە ژلایێ نێڤدەولەتی ڤە نەھاتینە دەستنیشاکرن، دیسا ژلایێ دستووری ژی ڤە نەھاتینە دەستنیشانکرن کو ئاماژێ ب بجھئینانا مادێ (٥٣) ژ قانوونا ب رێڤەبرنا دەولەتێ دکەت کو بەحس ل سنۆرێن ھەرێما کوردستانێ دکەت بەری دەستپێکرنا پرۆسا ژناڤچوونا رژێما سەدامی ل ١٩ ئادارا ٢٠٠٣ ێ و ھەکە ھەرێم ژ عیراقێ جودابوو بێ وان دەڤەران دێ جودا بیت، ژ بەر نە د قانوونا نێڤدەولەتی دا و نەژی د قانوون و دستووری عیراقی دا ھاتیە کو ئەو دەڤەر بۆ دەولەتا کوردستانێ بن.
ئه‌ڤرۆ نیوز: ڤه‌ده‌ر ره‌شاڤایی:
سه‌رۆك وه‌زیرێن ئیراقێ حه‌یده‌ر عه‌بادی ل گۆپیتكا جی-7 ل ئه‌لمانیا كو سه‌ركردێن حه‌فت وه‌لاتێن پیشه‌سازیێن مه‌زن و سه‌ركردێن چه‌ندین وه‌لاتێن دی ژی كۆمبووینه بۆ باسكرنا چه‌ندین قه‌یرانێن جیهانی ئاماده‌بوو، لێ به‌ری كۆمبوونێن فه‌رمی دیمه‌نه‌ك كه‌فته به‌ر كامیران كو تێدا عه‌بادی دگه‌ڤیته تایێ شه‌رمێ ده‌مێ باراك ئۆباما سه‌رۆكێ ئه‌مریكا و كریستین له‌گرێید سه‌رۆكا سندوقا دراڤییا نێڤده‌وله‌تی و رێنزی سه‌رۆك وه‌زیرێن ئیتالیا عه‌بادی پشتگوهڤه دهاڤێژن یان ژی ژ بنی را هه‌بوونا وی تێبینی ناكه‌ن، ئه‌ڤ یه‌كه ژی دیاره عه‌بادی توشی هه‌لوه‌سته‌كێ نه‌خۆش دكه‌ت لبه‌ر چاڤكێن كامیرێن رۆژنامه‌ڤانان، ل داویێ هه‌ردو ئالی دچن بێی كو دگه‌ل هه‌ڤ باخڤن.
ئه‌ڤرو نیوز، بارزان مزوورى:
رائید فیراس یاسین، به‌رپرسێ پشكا راگه‌هاندنا رێڤه‌به‌ریا به‌ره‌ڤانیا باژێرێ ل ئاكرێ بو ئه‌ڤرو نیوز دیار كر كو ئه‌ڤرو مه‌غره‌ب ل ده‌مژمێر 7/6/2015 ل گوندێ گه‌رمك سه‌ر ب ناحیا كه‌له‌كچى ڤه، ترومبێله‌كا ژ جورێ پیكاب ده‌بل قه‌مه‌ره ئاگر به‌ردبیتێ و دهێته و سوتن تیمێن ئاگر ڤه‌مراندنا كه‌له‌كچى گه‌هشتنه جهێ رویدانێ و ئاگر كونترول كر كو پتر ژ 100 دونه‌مێن گه‌نمى قورتال كرن و 4 دونه‌مێن عه‌ردى هاتن سوتن.
ناڤبرى دیار كر كو ئه‌گه‌رێ سوتنا ڤێ ترومبێلێ فیل په‌مپ بوویه.
ئه‌ڤرۆ نیوز:
محەمەد عەلی یاسین په‌یڤدارێ فراكسیۆنا پارتی دیموكراتی كوردستان ل پەرلەمانێ كوردستانێ، ب هه‌لكه‌فتا سه‌ركه‌فتنا هه‌ده‌پێ د هه‌لبژارتنێن توركیا دا، پیرۆزباهیێ ل هه‌موو گه‌لێ كوردستانێ دكه‌ت.
د راگه‌هاندنه‌كێ دا، فراكسیۆنا پارتی دیموكراتی كوردستان ل پەرلەمانێ كوردستانێ، كو وێنه‌یه‌ك بۆ ئه‌ڤرۆ نیوز هاتیه هنارتن، تێدا هاتیه: ب هه‌لكه‌فتا سه‌ركه‌فتنا پرۆسا هه‌لبژارتنێن توركیا و سه‌ركه‌فتنا پارتا دیموكراتا گه‌لان، هاده‌پ، ب ده‌ربازكرنا به‌ربه‌ستا 10% ژ هه‌لبژارتنێن وى وه‌لاتى، پیروزباهیێ ل ته‌ڤایا گه‌لێ كوردستانێ دكه‌ین.
ئه‌ڤرۆ نیوز:
فازل نه‌بى بریكارێ وه‌زاره‌تا دارایى یا عیراقێ راگه‌هاند كو وه‌زاره‌تا داراییا عیراقێ پارێ هه‌یڤا 5 ئێخسته‌ر سه‌ر حسابا بانكا هه‌رێما كوردستانێ و گۆت: پشتى نیڤرویا ئه‌ڤرۆ دوشه‌مبى، ب فه‌رمى بودجێ هه‌یڤا ئایارێ ئێخسته سه‌رحسابا بانكا هه‌رێما كوردستانێ.
فازل نه‌بى گۆت ژى: كوژمى وى پاره‌ى 508 ملیار دینارن و ئێخستینه سه‌ر حسابا بانكا ناڤه‌ندى یا هه‌رێما كوردستانێ.
بریاره ل چه‌ند رۆژێن بهێت، ئه‌و پاره ب نه‌قدى بگه‌هته هه‌رێما كوردستانێ و بۆ موچێ فه‌رمانبه‌ران بهێته مه‌زاختن.
بۆ هه‌یڤا نیسانێ ژى به‌غدا 488 ملیار دینار بۆ هه‌رێما كوردستانێ هنارتبوون و ره‌نگه حكومه‌تا هه‌رێمێ ل هه‌مبه‌ر كێم هنارتنا بودجێ هه‌رێمێ كارڤه‌دان هه‌بن و ئێدى نه‌فتێ ب رێیا به‌غدا نه‌هنێرن.
ئه‌ڤرۆ نيوز:
سوبه‌هى رۆژا سێشه‌مبى 9ى خزيرانا 2015ێ، په‌رله‌مانێ كوردستانێ دێ روونشتنا خوه ئه‌نجام ده‌ت و بڕياره دانوستاندنا پرۆژێ قانوونا په‌يره‌وێ ناڤخۆ و چه‌ند پرۆژێن دى گه‌نگه‌شه بكه‌ت.
ب گۆره‌يى نوچه‌كێ په‌رله‌مانێ كوردستانێ، سوبه‌هى رۆژا سێشه‌مبى په‌رله‌مانێ كوردستانێ دێ روونيت و بڕياره خواندنا ئێكێ بۆ پرۆژێ قانوونا تاقانێن ئه‌نفالێ و قانوونا راستڤه‌كرنا ئێكێ يا قانوونا زمانێن فه‌رمى يا ژماره 6 يا سالا 2014 هێته كرن.
هه‌ر ديسا بڕياره دانوستاندن ل سه‌ر په‌يره‌وێ ناڤخۆ يێ په‌رله‌مانێ كوردستانێ ژى بهێته كرن ئه‌وێ به‌رى نوكه ژ لايێ په‌رله‌مانێ كوردستانێ ڤه هاتيه ئاماده‌كرن.
ئەڤرۆ نیۆز، قائید میرۆ
ئێڤاریا دوھی رۆژا ئێكشه‌مبى رێكه‌فتى 8ى خزيرانا 2015ێ تیرۆرستێن داعش ل میحوەرێ گوێڕ ھێزێن پێشمەرگەی بوردۆمانکرن و د ئەنجامدا دوو پێشمەرگە برینداربوون.
موقەدەم پیرۆ رەشید، فەرماندێ پێشمەرگەی ل میحوەرێ گوێڕ بۆ ئەڤرۆ نیۆز گۆت: “ئێڤاریا دوھی تیرۆرستێن داعش ل میحوەرێ گوێڕ سەنگەرێن ھێزێن پێشمەرگەی بوردۆمانکرن و د ئەنجام دا دو پێشمەرگە برینداربوون، بەلێ رەوشا وان دو پێشمەرگەیان باشە و ھاتینە چارەسەرکرن”.
ئەڤی فەرماندێ پێشمەرگەی زێده‌تر گۆت: “ھەر ئێڤاریا دوھی فڕۆکەیێن ھەڤپەیمانان بنگەھێن چەکدارێن داعش ل گوندێن نەسر و سولتان عەبدولا یێ میحوەرێ گوێڕ بوردۆمانکرن و گورەی زانیاریان زیانێن مەزن گەھاندینە تیرۆرستێن داعش”.
ئەڤرۆ:
ئەمیندارێ گشتیێ ئێکەتیا جیھانی یا زانایێن موسلمان راگەھاند، قەرکرنا زێدەھی ل سەر رسۆمات ڤە ژ لایێ شەرعی ڤە حەرامە، لێ د حالەتێ نەچاریێ دا، ل سەر ئاستێ تاک یان دەولەتێ بیت حەلالە.
د. عەلی قەرەداغی، ئەمیندارێ گشتیێ ئێکەتیا جیھانی یا زانایێن موسلمان دیار کر، ل دووڤ چەندین بڕیاران، کو ژ لایێ ھەموو کۆمەلێن فقھی ھاتینە دەرکرن، حوکمێ شەرعی یێ قەرکرنا زێدەھی ل سەر و رسۆمات ژ لایێ شەرعی ڤە حەرامە و گۆت: “قەرکرن د حالەتێ نەچاری دا ل سەر ئاستێ کەسەکی یان دەولەتێ بیت ئەو دەقێن حەرام دھێنە حەلالکرن، لێ ب مەرجەکی دڤێت ل سەر بنەمایێ ڤەکۆلین و زانیاریێن راستەقینە و کەسایەتیێن جھێ باوەریێ بن، دیسا پێدڤی ژی رێژەیی بن و ھەر ئێک ژ وان ل دووڤ رێژا وی سەرەدەری د گەل دھێتە کرن.
خویا ژی کر، پتریا وەلاتێن جیھانێ ب دەردێ زێدەھیا ل سەر قەران دنالن و گۆت: “چەندین رێیێن دی ھەنە حوکمەتا ھەرێمێ دشێت قەیرانا داراییا خوە پێ چارە کەت”.
د حەفتیا بۆری دا پەرلەمانێ کوردستانێ پرۆژە قانوونا قەرکرنا دەرڤە پەسەند کر، ئەڤ چەندە ژی بۆ ئەگەرێ نەرازیبوونا ھەرسێ فراکسیۆنێن ئیسلامی ل پەرلەمانی.
ئه‌ڤرۆ نیوز:
پشتى 98% ژ ئه‌نجامێن ده‌ستپێكى یێن هه‌لبژارتنێن توركیا هاتینه راگه‌هاندن، سه‌لاحه‌دین ده‌میرتاش، هه‌ڤسه‌رۆكێ گشتى یێ هه‌ده‌پێ په‌یامه‌كا پیرۆزباهیێ ئاراسته‌ى ده‌نگده‌رێن لیستا خوه كر و داخواز ژێ كرن، ئارامى و ئاسایشا باژێرێن كوردى ب پارێزن.
سه‌ره‌راى خوه‌شحالیا ئه‌نجامێن ده‌ستپێكێ یێن هه‌لبژارتنان كو هه‌ده‌پێ به‌ربه‌ستا 10% یا ده‌نگان ده‌ربازكر، ده‌مرتاش داخواز ژ ده‌نگده‌رێن پارتا خوه كر ڤێ سه‌ركه‌فتنێ ب خوه‌شى ده‌رباز بكه‌ن.
نيشاندان