ئه‌ڤرۆ نیوز, ره‌زوان رۆژبه‌یانى
چه‌ند جهێن زێده‌گاڤی ل سه‌ر زه‌ڤێن چاندنێ ل به‌رده‌ره‌ش ژلایێ لژنێ نه‌هێلانا زێده‌گاڤیان هاتینه تێك دان.
سالح عیسى به‌رپرسێ راگه‌هاندنا قایمقامیا قه‌زا به‌رده‌ره‌ش بۆ ئه‌ڤرۆ نیوز گوت: ئه‌ڤرۆ ب سه‌رپه‌رشتیا قایمقامێ به‌رده‌ره‌ش لژنا زێده‌گاڤیان رابوون ب تێكدانا چه‌ند جهێن كو ژلایێ وه‌لاتیان ڤه ب زێده‌گاڤى هاتبوونه دروستكرن ل سه‌ر زه‌ڤیێن چاندنێ و سیما و جوانیا باژێرێ تێكدده‌ت.
ئه‌ڤرۆ نیوز:
وه‌زیرێ كوچ و كوچبه‌رێن عیراقێ ئاشكراكر كو حكومه‌تا عیراقێ ل دووڤ قه‌بارێ هنارتنا نه‌فتا هه‌رێما كوردستانێ دێ پاران هنێریت و حه‌فتیا بهێت پارێ هه‌یڤا سێ دێ بۆ هه‌رێما كوردستانێ هنێریت.
د.ده‌رباز محه‌مه‌د وه‌زیرێ كوچ و كوچبه‌رێن عیراقێ كو سه‌ر ب بزاڤا گۆرانه دیاركر ژ ئه‌ڤرۆ پێدا به‌رى سه‌رێ هه‌یڤێ، حوكمه‌تا عیراقێ دێ پاران بۆ هه‌رێمێ هنێریت و حه‌فتیا بهێت دێ پارێ هه‌یڤا سێ هنێریت.
د.ده‌رباز دیار كر كو به‌غدا ڤێ جارێ دێ 500 ملیار دیناران هنێریت.
جەمال کوچەر ئەندامێ جڤاتا نوونه‌رێن عیراقێ بۆ ئەڤرۆ نیوز دیارکر كو هه‌بوونا گه‌له‌ك ئاينێن دى ل كوردستانێ وێ چه‌ندێ دگه‌هينيت كو ئه‌و سيسته‌مێ ئيسلامێ يێ كوردستانێ دهێته په‌يره‌و كرن ميانڕه‌ۆه و گۆت: “هه‌ر ئاينه‌ك ب ئازادانه كارێ خوه دكه‌ت بێى كو رێگرى لێ بهێته كرن”.
زێده‌تر گۆت: “ئه‌و ئيسلاما ل كوردستانێ بۆ وه‌لاتيان هاتيه شرۆڤه‌كرن چو مه‌ترسى تێدا نينه”.
دا زانين ژى كو هه‌تا نوكه نه‌شياينه تێگه‌هه‌كێ دروستێ ئيسلامێ بۆ هه‌لبژارتنا ئێگه‌هێ ئاينى ل ده‌ف تاكێ كورد و جڤتكێ كوردى ده‌ستنيشان بكه‌ن.
جه‌مال كۆچه‌ر گۆتژى: “هه‌تا نوكه مه نه‌شيايه شرۆڤه‌كا كوردى بده‌ينه ئيسلامه و ياريا سياسى يا ب ئيسلامێ دهێته كرن”.
ئەڤرۆ نیوز، ھەژار مەعروف:
خوبەرھەڤکرن بۆ ھەردو قارەمانێن ئاسیا و عەرەبی ئەوا بریارە ل ماوێ بھێت ھەلبژارتیێ عیراقێ پشکداریێ تێدا بکەت ،ئێکەتیا ناڤەندی یا باسکت بولا عیراقێ بریار دا ھەلبژارتیێ ئێکێ عیراقێ کەمپەکا راھێنانی ل باژێرێ دھۆکێ ب دانیت.
ژێدەرەکێ نێزیک ژ دەستەیا راھێنەریا ھەلبژارتیێ عیراقێ د داخویانیەکێ دا بۆ مالپەرێ ئەڤرۆ نیوز دیارکر ئەڤ کەمپا راھێنانی دێ یا گرتی بیت بوو ماوێ ١٧ رۆژان ژ خوبەرھەڤکرن بوو قارەمانیا رۆژئاڤا ئاسیا و قارەمانیا عەرەبی ئەوا بریارە ل ئوردون و لوبنان ھەڤرکیێن وێ بھێنەکرن و دێ راھێنانێن خوە ل ھولا گرتیا یانەیا دھۆک کەن.
ناڤبری ئاماژە ب وێ چەندێ ژی کر ل دووماھی کومبوونا خوە دا ل باژێرێ بەغدا ئێکەتیا ناڤەندی رازی بوو کەمپا راھێنانی ل دھۆکێ بھێتە دانانێ ژبەرکو ل دھۆکێ خالێن سەرکەفتنا کەمپا راھێنانی ھەنە و ب ئومێدن کەمپەکا سەرکەفتی ل دھۆکێ ب دووماھی بینن .
ئه‌ڤرۆ نيوز:
وه‌زيرێ په‌ترۆلا توركى، تانه‌ر يه‌لدز، ئه‌ڤرۆ رۆژا پێنجشه‌مبى راگه‌هاند كو ژ ده‌سپێكا سالا بۆرى و هه‌تا نوكه رێژا په‌ترۆلا عيراقێ ل به‌نده‌رێ جيهان يێ توركى گه‌هشتيه 47 مليۆن به‌رميلان و بهايێ وێ نێزيكى سێ مليار دۆلارايه.
يه‌لدز د كۆنگره‌كێ رۆژنامه‌ڤانى دا بۆ رۆژنامه‌ڤان دياركر كو هه‌تا نوكه 57 ترێلێن ڤه‌گۆهاستنا په‌ترۆلێ ژ عيراقێ گه‌هشتينه توركيا.
ئاماژه ب وێ چه‌ندێ ژى كر كو پتريا ئه‌ڤ په‌ترۆلا دچيت يا هه‌رێما كوردستانێ يه، به‌لێ نوكه عيراق ژى ب هه‌مان رێ په‌ترۆلا خوه يا خاڤ دهنێريته به‌نده‌رێ جيهان ل سه‌ر ده‌ريا ناڤه‌راست.
ئه‌ڤرۆ نيوز:
وه‌زيرێ ده‌رڤه يێ كۆمارا ئيرانى، محه‌مه‌د جه‌واد زه‌ريف، داخواز ژ سعوديێ كر كو ب ده‌مه‌كێ گه‌له‌ك نێزيك هێرشێن خوه بۆ سه‌ر يه‌مه‌ن ب راوه‌ستينيت.
زه‌ريف بۆ كه‌نالێ “عالم” يێ ئيرانى ب زمانێ عه‌ره‌بى گۆت: “داخواز ژ سعودى دكه‌ين ب له‌ز هێرشێن خوه بۆ سه‌ر يه‌مه‌ن ب راوه‌ستينيت”.
ئاماژه ب وێ چه‌ندێ ژى كريه كو هێرشێن له‌شكرى بۆ سه‌ر يه‌مه‌ن سه‌روه‌ريا وه‌لاتى تێكدده‌ن و گۆت: “ئه‌ڤه خوين رێتنێ راناوه‌ستينيت”.
وه‌زيرێ ده‌رڤه يێ كۆمارا ئيرانى دا زانين ژى كو ئه‌و دێ هه‌موو بزاڤان كه‌ن دا كو ئه‌و كێشا نوكه ل يه‌مه‌ن هه‌يى ب دووماهى بينن.
ئه‌ڤرۆ ده‌مژمێر 2:00 سپێدێ، 10 وه‌لاتان ب سه‌ركێشيا سعودى و ل ژێر ناڤێ گه‌رده‌لۆلا ب هێز هێرش كريه سه‌ر وه‌لاتێ يه‌مه‌ن بۆ لێدانا حوسيان ئه‌وێن كوده‌ته‌يا له‌شكرى ل وى وه‌لاتى راگه‌هاندى و چه‌ندين كه‌سێن پله بلند ژى ژ حوسيان كرينه ئارمانج.
وه‌لاتێ ئه‌مريكا ژى پشته‌ڤانيا خوه بۆ ڤان ره‌نگه هێرشان دايه دياركرن و وه‌زيرێ ده‌رڤه يێ يه‌مه‌ن ژى دبێژيت: “هێرشێن سه‌ر يه‌مه‌ن بۆ وێ چه‌ندێ نه، يه‌مه‌ن نه‌كه‌ڤيته ده‌ست ئيرانێ”.
ئه‌ڤرۆ نيوز:
رێڤه‌به‌ريا گشتيا كه‌شناسى و بيڤه‌له‌رزێ ل هه‌رێما كوردستانێ راگه‌هاند كو ل رۆژا ئێكشه‌مبى رێكه‌فتى 29\3\2015 هه‌رێما كوردستانێ دێ كه‌ڤيته به‌ر پێله‌كا دى يا باران بارينێ و دێ هه‌تا 1\4\2015 دێ يا به‌رده‌وام بيت و پلێن گه‌رماتيێ ژى دێ هێنه خوار.
پشكا پێشبينيان ل رێڤه‌به‌ريا گشتيا كه‌شناسى و بيڤه‌له‌رزێ ل هه‌رێما كوردستانێ د راگه‌هاندنه‌كێ دا كو دانه‌ك بۆ ئه‌ڤرۆ نيوز ره‌وانه‌كريه، ئاماژه ب وێ چه‌ندێ كريه كو هه‌رێما كوردستانێ ل رۆژا ئێكشه‌مبى رێكه‌فتى 29\3\2015 دێ كه‌ڤيته به‌ر فشارێن نزمێن وه‌لاتێ توركيا و ده‌ريا سۆر، ئه‌سمان دێ ژ هنده‌ك ئه‌ورێن كێم بۆ يێن ته‌مام هێته گوهۆڕين و ل ده‌ڤه‌رێن جودا دێ باران باريت.
هاتيه ژى: “رۆژا دوشه‌مبى رێكه‌فتى 30\3\2015 ژى ژ ئه‌نجامێ گوهۆڕينا رێيا فشارێن نزمێن وه‌لاتيێ توركيا و ده‌ريا ناڤه‌راست و ئێكگرتنا فشارێن نزمێن ده‌ريا ناڤه‌راست و ده‌ريا سۆر دێ باران بارين يا به‌رده‌وام بيت و ل هنده‌ك ده‌ڤه‌ران ژى دێ گه‌له‌ك يا بۆش بيت ب تايبه‌ت ده‌ڤه‌رێن چيايى”.
دايه زانين كو ل رۆژا سێشه‌مبى ژى رێكه‌فتى 31\3\2015 دێ ئه‌ڤ فشاره د به‌رده‌وام بن ل سه‌ر هه‌رێما كوردستانێ و باران دێ ب رێژێن جودا ل هه‌رێمێ باريت و دبێژيت: “پلێن گه‌رماتيێ ژى دێ 4 هه‌تا 6 پلان هێنه خوار هه‌ڤبه‌ركى ل گه‌ل رۆژێن به‌رێ و ل گه‌ل ڤان بارانان دێ بريسى ژى هه‌بن و كارتێكرنا ڤێ پێلێ هه‌تا رۆژا چارشه‌مبى 1\4\2015 دێ يا به‌رده‌وام بيت”.
ئەڤرۆ نیوز، ناجی بەدەل:
وەلاتێ سعودیێ راگەھاند كو ب ئارمانجا روو ب رووبوونا حوسیان کو نھا باژێرێ عەدەن ل باشوورێ وی وەلاتی دوورپێچکریە و ب ھەماھەنگی ل گەل ھەڤپەیمانیەکێ کو 10 وەلاتان ب خوه ڤە دگریت، ھێرشا له‌شكرى ب رێيا ئەسمانی بۆ لێدانا حوسیان دەستپێکر.
د گونگرەیەکێ رۆژنامەڤانی دا ل واشنتۆن، عادل جوێر، بالیوزێ سعودیێ راگەھاند: چەند وەلاتەکێن ھەڤپەیمان ل کەنداڤێ عەرەب ل گەل سعودیێ د وێ ھەوا له‌شكرى دا د پشكدارن و بزاڤێ دکەن حوکمەتا شەرعی یا سەرۆک عەبد رەبیە مەنسور ب پارێزن و بەرەڤانیێ لێ بکەن”.
د ناڤەندێن راگەھاندنێ دا ھاتیە دیارکرن ئەو ھێرشا له‌شكريا ب سەرۆکاتیا سعودیێ وێ چه‌ندێ دگەھینیت کو بھێزترین وەلاتێ په‌ترۆلێ ل رۆژھەلاتا ناڤین خوه خستنە ناڤ قەیرانا یەمەنێ.
جوێر گۆت: “ئەڤا پێدڤی بکەت ژ پێخەمەت پاراستنا حوکمەتا شەرعی یا یەمەنێ دێ کەین، بەلێ ناڤبری چ زانیاری سەبارەت جھێ مه‌نسور ھادی نەدا دیارکرن و ھەڤدەم ئەو چەندە ژی دیارکر كو پرۆسێسا له‌شكرى ل سەر داخوزیا ئێكسه‌را سەرۆکێ دوورپێچکری بوویە ل یەمەنێ کو ژ لایێ ئەمریکا ژی پشتەڤانی لێ دھێتەکرن”.
بالیوزێ سعودیێ دا زانین ژى ویلایەتێن ئێکگرتیێن ئەمریکا پشكدارى وێ ھەوێ ناکەت، بەلی بەرپرسەکێ ئەمریکا دبێژیت: “واشنتون ھندەک پشتەڤانی یێن نەدیار پێشکێشکرینە”.
د چارچوڤێ ئەوێ پرۆسێسێ دا کو ب ناڤێ بابەلیسکا خوراگریێ هاتيه ب ناڤكرن، زێدەتر ژ 100 فرۆكێن شەری و 150 ھەزار له‌شكرێ سعودیێ و 30 فرۆكێن ئیمارات پشكداريێ تێدا دكه‌ن.
ئەڤرۆ:
د راپۆرتەکا شرۆڤەکاری دا کو ڤەگێر سەعدولا بۆ رۆژناما ئەڤرۆ بەرھەڤکریە ئاماژە ب وێ چەندێ کریە کو پشتی رزگارکرنا چەند دەڤەرەکێن بەرفرەە ل دەردۆرێن مووسلێ ژلایێ پێشمەرگەی ڤە، رۆژ بۆ رۆژێ بابەتێ رزگارکرنا مووسلێ د ناڤ میدیایێ دا گەرمتر دبیت و بەحسێ رۆلێ پێشمەرگەی د ئازادکرنا مووسلێ دا دھێتـە کرن ب تایبەتی ژی کو نوکە ژلایێ رۆژھەلاتێ ڤە ل چیایێ زەرتک پێشمەرگە ب تنێ 13 کیلۆمەتران ژ مووسلێ دوورە.
ب رەنگەکێ گشتی جادا کوردی ل دژی وێ چەندێ یە پێشمەرگێن کورد پشکداریێ د شەرێ ئازادکرنا مووسلێ دا بکەن و دبێژن بلا خوینا کوردان بۆ ئازادکرنا ئاخا عەرەبان نەھێتە رشتن، بەرامبەر وێ چەندێ بشار کیکی سەرۆکێ ئەنجومەنێ پارێزگەھا نەینەوا د داخویانیەکێ دا بۆ رۆژناما ئەڤرۆ دبێژیت” ب بۆچوونا من پێدڤیە پێشمەرگە پشکداریێ د شەرێ ئازادکرنا مووسلێ دا بکەن، ژ بەر کو 30% ژ خەلکێ مووسلێ کوردن و ھندی تیرۆر د ناڤ مووسلێ دا بمینیت، دێ بیتە مەترسی بۆ سەر ھەرێما کوردستانێ ژی”.
ژبلی وێ چەندێ کو پشکداری و نە پشکداریا پێشمەرگەی د شەرێ ئازادکرنا مووسلێ دا بوویە جھێ دانوستاندنێ، ھەکە ھاتوو بریارا وێ چەندێ ھاتە دان کو پێشمەرگە پشکداریێ د شەرێ مووسلێ دا بکەت، شێوازێ پشکداریا پێشمەرگەی ژی د وی شەری دا بوویە جھێ دانوستاندنێ.
ل دۆر شێوازێ پشکداریا پێشمەرگەی د شەرێ ئازادکرنا مووسلێ دا، ئەسیل نوجێفی پارێزگارێ نەینەوا بۆ رۆژناما ئەڤرۆ گۆت”مە ھەماھەنگی یا ل گەل حوکمەتا ھەرێما کوردستانێ ھەی و پێشمەرگە دێ پشکداریێ د شەرێ ئازادکرنا مووسلێ دا کەت، لێ ناچیتە د ناڤ مووسل دا، بەلکو ل دەرڤەی باژێری دێ وەکو ھێزا پشتەڤان بیت بۆ ھێزێن مووسلێ یێن کو دێ پشکداریێ د شەرێ رزگارکرنێ دا کەن”.
ل دۆر وێ چەندێ کا بۆچی پێشمەرگە نەچیتە د ناڤ مووسلێ دا، ئەسیل نوجێفی دبێژیت”ھەتا کو چو حەساسیەت پەیدا نەبن و داعش ژی وەکو شەرەکێ تایفی، یان نەتەوەیی بۆ خوە بکار نەئینیت”.
ژ لایێ خوە ڤە پەرلەمانتارێ کورد ل پەرلەمانێ عیراقێ بەختیار شاوەیس بۆ خەندان دبێژیت “بەری دەستپێکرنا پرۆسا رزگارکرنا مووسلێ، پێدڤیە حوکمەتا کوردستانێ بۆ پشکداری پێکرنا ھێزا پێشمەرگەی د وی شەری دا، رێککەفتنێ ل گەل بەغدا بکەت و لایەنێ سیێ ژی کو پێدڤیە لایەنەکێ نێڤدەولەتی بیت ئامادە بیت د وێ رێککەفتنێ دا”.
ژ لایەکێ دی ڤە، پەرلەمانتارا کورد ل پەرلەمانێ عیراقێ سۆزان بەکر دبێژیت”ھەتا مادێ 140ێ ژ دستوورێ عیراقێ نەھێتە بجھئینان و ناسناما کوردستانی ب ھندەک دەڤەران نەھێتە دان و پێشمەرگە ژلایێ بەغدا ڤە نەھێتە پرچەککرن، پێشمەرگە پشکداریێ د شەرێ ئازادکرنا مووسلێ دا ناکەت”.
پارێزگارێ نەینەوا دبێژیت ئەو ناخوازن ھێزێن حەشد شەعبی یێن شیعی پشکداریێ د شەرێ ئازادکرنا مووسلێ دا بکەن و ھێزێن مووسل ب خوە ژی کو ئەڤە چەند ھەیڤەکە راھێنان دکەن نەشێن ب تنێ مووسلێ رزگار بکەن، لەوما رەنگە پێدڤی ب ھێزەکا دی یا دەرڤەی پارێزگەھێ بن و گەلەک سیاسەتمەدارێن سوننی یێن مووسلێ ھاتنا لەشکرێ ئەمریکی بۆ رزگارکرنا وی باژێری ب چارەسەریێن گەلەک باش دبینن، لێ حوکمەتا عیراقێ کو شیعە سەرۆکاتیا وێ دکەن، قەبوول ناکەن ب رەنگەکێ فەرمی داخواز ژ ئەمریکا بھێتە کرن بۆ پشکداریێ د رزگارکرنا مووسلێ دا، لەوما رەنگە ل دووماھیێ ل سەر دو دلیا کوردان ڕا پێشمەرگە ھەر پشکداریێ د ئازادکرنا مووسلێ دا بکەت و بشار کیکی دبێژیت”ھەکە ھێزێن ھەڤپەیمانان داخوازێ ژ حوکمەتا ھەرێما کوردستانێ بکەن کو پێشمەرگە د شەرێ مووسلێ دا پشکدار بیت، باوەر ناکەم حوکمەتا کوردستانێ وێ داخوازێ رەت بکەن”.
ئه‌ڤرۆ نيوز:
وه‌زاره‌تا دارايى و ئابوورى ل حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ ژڤانێ دانا مووچێ مامۆستايان ديار كر و راگه‌هاند كو دێ د بزاڤێن خوه دا د به‌ردام بن بۆ دابينكرنا مووچێن هه‌موو فه‌رمانبه‌رێن هه‌رێمێ.
د راگه‌هاندنه‌كێ دا، رێڤه‌به‌ريا راگه‌هاندن و په‌يوه‌نديان ل وه‌زاره‌تا دارايى و ئابوورى يا حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ كو وێنه‌ك ب ده‌ست ئه‌ڤرۆ نيوز كه‌فتيه، تێدا هاتيه: “د سه‌ر وێ چه‌ندێ كو رۆژا شه‌مبى رێكه‌فتى 28ى ئادارا 2015ێ بهێنڤه‌دانه، به‌لێ ئه‌و دێ مووچێ وه‌زاره‌تا په‌روه‌ردێ به‌لاڤ كه‌ن”.
نيشاندان