ئه‌ڤرۆ نيوز:
نێچيرڤان بارزانى سه‌رۆكێ حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ داخوازا جڤاتا بلندا نه‌فت و گازێ ل هه‌رێما كوردستانێ په‌سه‌ندكر و برياردا بهايێ پانزينێ بهێته كێمكرن.
ئامانج ره‌حيم سكرتێرى ئه‌نجومه‌نێ وه‌زيران راگه‌هاند كو بهايێ پانزينێ بۆ 700 ديناران هاته كێمكرن و گۆت: بۆ ترۆمبێلێن تايبه‌ت دێ بهايێ ئێك لتر ب 700 ديناران بيت و بۆ ترۆمبێلێن ته‌كسى ژى ب 500 ديناران بيت و 1-3-2015 دێ ئه‌ڤ برياره كار پێ هێته كرن.
ئه‌ڤرۆ نيوز:
ناسناما چه‌كدارێ رێكخستیا داعش كو ب ماسك ڤه د ڤیدیۆیا سه‌ربرینا بارمتێن رۆژئاڤایی دده‌ستێن داعش دا ده‌ركه‌ڤتبوو هاته ئاشكرا كرن.
ئه‌ڤ كه‌سه ب جۆن جیهادی دهێته نیاسین و سه‌ربرێ سه‌ره‌كیێ بارمتێن داعشه، ناسناما وی یا دروستی ئاشكرابوو كو ئه‌و ژی موحه‌مه‌د ئه‌موازی یه ب ره‌گه‌ز كوێتی یه و ژ دایكبوویێ بريتانیا یه ژ رۆژئاڤا له‌نده‌ن. بۆ ئێكه‌م جار جۆن د ڤیدیویا سه‌ربرینا رۆژنامه‌ڤانێ ئه‌مریكی جه‌یمس فۆلی دا ده‌ركه‌ڤتبو و ماسكه‌كی سه‌رۆچاڤێن خوه گرتبوون ل ته‌باخا سالا 2014 ێ و لدووڤدا ل چه‌ندین ڤیدیۆیین دی یێن سه‌ربرینێن كه‌سێن ئه‌مریكی و ئه‌ورۆپی دا ده‌ركه‌ڤتبۆ و گه‌ف ل ئه‌مریكا و ئه‌ورۆپا دكرن .
ناڤبری بۆ داوی جار د ڤیدیۆیا سه‌ربرینا رۆژنامه‌ڤانی ژاپۆنی دا ده‌ركه‌ڤتبوو ، لدووڤ راپۆرته‌كا بی بی سی ناڤی وی به‌ری ده‌مه‌كی یه هاتیه زانین لێ ژبه‌ر ئه‌گه‌رێن هه‌والگیری ناڤێ وی نه‌هاتبوو ئاشكراكرن.
ئه‌ڤرۆ نيوز:
ئه‌ڤرۆ به‌رى نيڤرۆ ل پيرمام مه‌سعود بارزانى سه‌رۆكێ هه‌رێما كوردستانێ ل گه‌ل سه‌ركردێن پێنج حزبێن سه‌ره‌كى يێن هه‌رێما كوردستانێ كۆمبوو و بڕياره پشتى نيڤرۆ ل هه‌مان جهـ ل گه‌ل سه‌رۆكێن حزبێن سياسى كۆم ببيت.
ئه‌ڤرۆ به‌رى نيڤرۆ سه‌رۆكێ هه‌رێما كوردستانێ ل گه‌ل حزبێن سياسى يێن پشكدار د حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ و نێچيرڤان بارزانى سه‌رۆكێ حوكمه‌تێ كۆمبوو و د ڤێ كۆمبوونێ دا هه‌ر ئێك ژ رێكخه‌رێن بزاڤا گۆڕان و كوسره‌ت ره‌سۆل جێگرێ ئێكێ يێ ئێكه‌تيێ پشكدارى كۆمبوونێ نه‌بوون.
ب گۆره‌يى ئه‌و پێزانينێن ئه‌ڤرۆ نيوز ب ده‌ست خوه خستين ته‌وه‌رێن كۆمبوونێ گرێدايى كاودانێن نوكه چوونا سه‌رۆكێ بۆ ده‌رڤه‌يى وه‌لاتى بوو، پشتى نيڤرۆ ژى دێ ل گه‌ل سه‌ركردێن سياسى يێن ده‌رڤه‌يى حوكمه‌تێ كۆم بيت.
ئه‌ڤرۆ نيوز:
وه‌زيره‌كێ كابينا نوو يا حوكمه‌تا حه‌يده‌ر عه‌بادى سه‌رۆك وه‌زيرێ عيراقێ دبێژيت: “ب گۆره‌يى ئه‌و پێزانينێن ل به‌ر ده‌ست، لژنا ڤه‌كۆلينان ل كه‌يسێ كه‌فتنا مووسل دا، نورى مالكى به‌رپرسێ كه‌فتنا ئه‌وى باژێرى يه”.
مالپه‌رێ ئه‌لعه‌ره‌بى نوو ژ زارێ وه‌زيره‌كێ حوكمه‌تا حه‌يده‌ر عه‌بادى به‌لاڤ كريه كو لژنا ڤه‌كۆلينێ پێزانينێن وه‌سان ل به‌ر ده‌ست هه‌نه ديار دكه‌ن كو نورى مالكى سه‌رۆك وه‌زيرێ به‌رێ يێ عيراقێ يێ به‌رپرسياره د كه‌فتنا مووسل دا.
ئه‌و ئه‌ندامێن د وێ لژنێ دا گه‌هشتينه وى ئه‌نجامى، مالكى يێ هاريكار بوويه كو داعش ده‌ست ب سه‌ر باژێرى دا بگريت، چونكو ل دووڤ ده‌نگێ وان فه‌رماندێن له‌شكرى نه‌چوويه كو د هه‌مان ده‌م دا فه‌رماندێ گشتيێ هێزێن چه‌كدارێن عيراقێ بوويه و د هه‌مان ده‌م دا فه‌رمان ب فه‌رماندێن سۆپا و پۆليسێن فيدرال كريه كو ژ سنورێ سوريا و باژێرێ مووسل خوه ڤه‌كێشن.
ئه‌و وه‌زيرێ عيراقى كو ناڤێ وى ل لايێ ژێده‌رى يێ پاراستيه، ته‌كست ل وێ چه‌ندێ كريه كو پشتى ڤه‌كۆلينه‌كا باش ل گه‌ل فه‌رماندێن له‌شكرى كو ژمارا وان پێنج ئه‌فسه‌رێن بلندن، به‌سن كو بێژن مالكى تۆمه‌تباره نه‌كو وه‌كو ديده‌ڤان ڤه‌كۆلين ل گه‌ل بهێته كرن، ژبلى وى ژى ژ سه‌رجه‌مێ شه‌ش ئه‌ندامێن جڤاتا پارێزگه‌ها نه‌ينه‌وا، كو بۆ ڤه‌كۆلينێ هاتينه گازيكرن دو ئه‌ندامان مالكى تۆمه‌تبار كريه كو كارئاسانى بۆ كه‌فتنا مووسل كريه.
ئه‌ڤرۆ نيوز:
دهێته چاڤه‌رێكرن ل رۆژا 20ى ئادارا ئه‌ڤ ساله دا، دياردا رۆژغه‌يرينێ روو بده‌ت و پشكه‌ك ژ وه‌لاتيێن سه‌ر روويێ ئه‌ردى دێ ڤێ دياردا سرۆشتى بينن، ب ڤێ چه‌ندێ ل هه‌رێما كوردستانێ ژى ل جه‌ژنا نه‌ورۆزێ دێ رۆژ غه‌يريت.
نازانيێن گه‌ردونناسيێ چاڤه‌رێ دكه‌ن ل 20 ئادارێ رۆژغه‌يرين روو بده‌ت و پشكه‌ك ژ وه‌لاتيێن سه‌ر روويێ ئه‌ردى دێ ڤێ روودانێ بينن و ئاماژێ ب وێ چه‌ندێ دكه‌ن كو ده‌سپێكا رۆژغه‌يرينێ دێ ل باكوورێ زه‌ريا ئه‌تله‌سى هه‌ست پێ هێته كرن و هه‌يڤ دێ كه‌ڤيته به‌رامبه‌ر رۆژێ و پاشان ل دۆرگێن ڤارۆ و ده‌ريا نه‌رويچ و ئينجا و ده‌ڤه‌رێن به‌ستى يێن باكوورێ سيبريا و هنده‌ك ده‌ڤه‌رێن دى ب گۆره‌يى ئه‌وى نه‌خشێ دياركرى ل كوردستانێ ژى دێ روودان هێته ديتن.
رۆژغه‌يرين ديارده‌كا سرۆشتى يا گه‌ردونيه و تێدا هه‌يڤ دكه‌ڤيته د ناڤبه‌را ئه‌ردى و رۆژێ دا و ب ره‌نگه‌كى ل ده‌سپێكێ هێدى هێدى هه‌يڤ دێ تيشكێن رۆژێ ژ ئه‌ردى بڕيت هه‌تا دگه‌هيته وى ئاستى كو ب ره‌نگه‌كێ به‌رچاڤ به‌رێ رۆناهيا رۆژێ دێ گريت و رۆژ وه‌كو شه‌ڤێ لێ دهێت و پاش ژى دێ كاودان وه‌كو به‌رێ ڤه‌گه‌رن.
زانا وه‌سان دبينن كو بۆ ڤێ جارێ ئه‌ڤ روودانه دێ ده‌مژمێره‌ك و 30 ده‌قيقان ڤه‌كێشيت و پاشان ئه‌ڤ روودانه هه‌تا 30 ئه‌يارا 2033 روو ناده‌ت.
پێدڤيه ل ده‌مێ رۆژغه‌يرينێ دا وه‌لاتى د هشيار بن و باش سه‌ره‌ده‌ريێ بكه‌ن ب تايبه‌ت ل ده‌مێ ده‌ردكه‌ڤنه ژ ده‌رڤه و ترۆمبێلێ ب هاژوون، نابيت ئێكسه‌ر ته‌ماشه‌يى وى حاله‌تى بكه‌ين، هه‌كه ئێكى ڤيا ته‌ماشه ژى بكه‌ت دڤێت به‌رچاڤكێن تايبه‌ت ب كار بينيت.
ئەڤرۆ:
سەرۆکێ سەندیکا کرێکارێن کوردستانێ لقێ دھۆک دیار کر کو وان بزاڤ کرینە بھایێ تەکسی و پاسان ل دووڤ کیلۆمەتران بھێتە دانان و داخواز ژ جھێن پەیوەندیدار کرینە، لێ ھەتا نوکە بەرسڤا وان نەھاتیە دان و بۆ ئەڤرۆ گۆت: “ھەتا نوکە چ بھا نەھاتینە دیارکرن و دانانا بھایان نە د دەستھەلاتێن مە دانە”.
عیسا نسری، سەرۆکێ سەندیکا کرێکارێن کوردستانێ لقێ دھۆک ئاشکرا کر، گەلەک گازندە ژ لایێ وەلاتیان ڤە ل سەر کریێن تەکسی و پاسان بۆ وان دھاتن، لەو وان ژی کۆمبوونەک د گەل قایمقامیا دھۆکێ و جھێن پەیوەندیدار کریە و داخواز کریە کریا تەکسی و پاسان بھێتە دان و گۆت: “دانان بھایان نە د دەستھەلاتا مە دایە، بەلکو دڤێت حوکمەت بھایان دەست نیشان بکەن”.
ناڤھاتی ئاشکرا ژی کر، حەفتیا بھێت وان کۆمبوونەک د گەل پارێزگەرێ دھۆکێ ھەیە و گۆت: “دانانا بھایان بۆ تەکسی و پاسان ئێک ژ تەوەرێن کۆمبوونێ یە”.
ئه‌ڤرۆ نيوز، نيوار محه‌مه‌د سه‌ليم:
شانده‌كێ په‌رله‌مانێ كوردستانێ ب سه‌رۆكاتيا جێگرێ سه‌رۆكێ په‌رله‌مانى، جه‌عفه‌ر ئيبراهيم سه‌ره‌دانا ده‌ڤه‌را شنگال كر و بڕياره دو رۆژان ل وێرێ بمينن.
ئامينا زكرى بڕيارده‌را فراكسيۆنا زه‌ر ل په‌رله‌مانێ كوردستانێ بۆ ئه‌ڤرۆ نيوز گۆت: “شانده‌كێ په‌رله‌مانێ كوردستانێ كو ژ هه‌شت لژنێن به‌رده‌وامێن ناڤا په‌رله‌مانێ كوردستانێ پێك دهێت دێ بۆ ماوێ دو رۆژان ل ڤان ده‌ڤه‌رێن نوو ژ ده‌ستێ داعش ده‌رخستين ل ده‌ڤه‌را بادينان كه‌ت”.
زێده‌تر گۆت: “دوهى ل نێزيك سكرێ مووسل ل گه‌ل رێڤه‌به‌رێ ناحيا وانكێ و زۆمار و هنده‌ك ئه‌ندامێن جڤاتا پارێزگه‌ها مووسل و جڤاتێن باژێرڤانيێ و بنگه‌هێن ساخله‌ميێ كۆمبووين و ژ نێزيك ئاگه‌هدارى ره‌وشا وان بووين”.
ئامينا خانێ دا زانين ژى كو ئه‌ڤرۆ ئه‌و دێ چنه سنونێ و ل وێرێ ژى ل گه‌ل ده‌زگه‌هێن حكومى يێن وێ ده‌ڤه‌رێ كۆم بن و پاشان سه‌ره‌دانا چيايێ شنگال كه‌ن و ژ نێزيك هايدارى ره‌وشا ئاوارێن سه‌رێ چياێ شنگال بن و پاشان ژى سلاڤه‌كێ ل پێشمه‌رگێ قاره‌مانێن يێ چه‌ندين داستان ب خوينا خوه تۆماركرين كه‌ن و گۆت: “هه‌كه ده‌ليڤه كه‌فتێ دێ هێزێن شه‌رڤانان ژى ب سه‌ر كه‌ين”.
ده‌رباره‌يى مه‌ره‌ما سه‌ره‌دانا شاندێ په‌رله‌مانێ ژى بڕيارده‌را فراكسيۆنا زه‌ر ل په‌رله‌مانێ كوردستانێ گۆت: “هه‌ر لژنه‌كا ئاماده‌بوويى دێ راپۆته‌كێ ل سه‌ر سه‌ره‌دانا خوه ده‌ته سه‌رۆكاتيا په‌رله‌مانى دا كو ژ نێزيك بشێن هاريكارا وێ ده‌ڤه‌رێ بكه‌ن ب تايبه‌ت ژ لايێ خزمه‌تگۆزارى ڤه”.
گۆتژى: “ئه‌ندامه‌كا په‌رله‌مانێ كوردستانێ ل سه‌ر فراكسيۆنا پارتى ل هه‌ڤكاريا ده‌زگه‌هێ خێرخوازى يێ بارزانى چه‌ندين هاريكاريێن پێدڤى بۆ ئاوارێن سه‌رێ چيايێ شنگال به‌رهه‌ڤكرينه دێ گه‌هيننه وان ئاواران”.
ئەڤرۆ:
ئەندامەکا دەولەتا قانوونێ ھەرێما کوردستانێ تۆمەتبار دکەت ب نەپێگیری پێکرنێ ب رێککەفتنا خوە ل گەل بەغدا و دبێژیت ھەرێمێ ب تنێ 195 ھزار بەرمیلێن پەترۆلێ رۆژانە ھنارتینە ل شوونا 550 ھزار بەرمیلان، لێ پەرلەمانتارەکێ پارتی ڤێ چەندێ رەت دکەت و دبێژیت بەغدا پێگیری ب رێککەفتنێ نەکریە و مووچێن فەرمانبەرێن ھەرێمێ نەھنارتینە.
عالیا نسەیف ئەنداما پەرلەمانێ عیراقێ ژ دەلوەتا قانوونێ بۆ ئەڤرۆ گوت”دەمێ عەبادی سەرەدانا تورکیا کری سەرۆکێ تورکیا پێ راگەھاند کو 17% ژ داھاتێ پەترۆلا ب رێیا بەندەرێ جەیھان یێ تورکی ھاتیە عومبارکرن و ھنارتن بۆ دەرڤە، یێ رادەستی ھەرێما کوردستانێ کری کو دبیتە 3 ترلیۆن و 200 ملیار دینار، ل دووڤ قانوونێن نێڤدەولەتی پێدڤی بوو ئەو گوژمێ پارەی بۆ حوکمەتا ناڤەندی ھاتبا ھنارتن و پاشی ھەرێما کوردستانێ 17% و گوژمێن دی ژ بەغدا وەرگرتبا، لێ ھەرێما کوردستانێ ب شێوەکێ ئێکسەر ئەو گوژمە یێ بری، لەوما مە داخواز ژ عەبادی و حوکمەتا ھەرێمێ کر وی گوژمێ پارەی بۆ حوکمەتا ناڤەندی ڤەگەرینن”.
ئاماژە دا وێ چەندێ ژی” پەترۆلا ھەرێمێ ئەوا ھاتیە ھنارتن بۆ دەرڤە ب رێیا تورکیا، ب رێیا کۆمپانیا (سۆمۆ) نەبوو، ئانکو بەری رێککەفتنا بەغدا و ھەولێرێ ئەو رێژەیا پەترۆلێ ھاتبوو ھنارتن”.
عالیایێ رەت کر کو دەولەتا عیراقێ یا (مفلس) بیت و گوت”حوکمەتا عیراقێ شیانێن ھەین کو پارەی بدەتە گەنجینا دەولەتێ، ژبەر کو حوکمەتێ پارە یێ د بەنکا ناڤەندی و بەنکا نێڤدەولەتی دا ھەی و ھنارتنا پەترۆلێ ژی یا بەردەوامە”.
ڤێ ئەنداما دەولەتا قانوونێ دیارکر ژی کو ھەرێما کوردستانێ رێککەفتنا پەترۆلێ بجھنەئینایە و ھەرێمێ پێگیری ب ھنارتنا 550 ھزار بەرمیلان رۆژانە نەکریە و ل دووماھی کومبوونا جڤاتا وەزیرێن عیراقێ، عادل عەبدولمەھدی وەزیرێ پەترۆلێ بەلگەنامەک بەرچاڤکر کو ھەرێما کوردستانێ رۆژانە ب تنێ 195 ھزار بەرمیلێن پەترۆلێ یێن ھنارتین و ھەموو ژی ژ پەترۆلا کەرکووکێ بوو.
ژ لایێ خوەڤە موحسن سەعدوون ئەندامێ پەرلەمانێ عیراقێ ژ فراکسیۆنا پارتی، ئەڤ ئاخڤتنێن عالیا نسەیف رەت کرن و گوت” بەغدا پێگیری ب رێککەفتنا خوە ل گەل ھەرێمێ نەکریە و ھەتا نوکە مووچێن فەرمانبەرێن ھەرێمێ ناھنێریت”.
گوت ژی” مادەکا ھەی د قانوونا بودجێ دا ئاماژێ ددەت ھەکە لایەنەک پێگیریێ ب وێ رێککەفتنێ نەکەت، لایەنێ دویێ دشێت پێگیریێ ب رێککەفتنێ نەکەت، یا دیارە ژی کو حوکمەتا بەغدا پێگیری ب رێککەفتنێ نەکریە”.
ب دیتنا موحسن سەعدوونی بزاڤا بەغدا بۆ ھنارتنا 250 ملیار دیناران بۆ مووچێن فەرمانبەران جۆرە دانپێدانەکە کو ھەرێم یا پێگیربوو ب رێککەفتنێ.
نيشاندان