ئهڤرۆ نيوز:
رێڤهبهريا چاڤدێريا بازرگانى راگههاند كو ئهڤرۆ رێكهفتى 9\12\2014 بهايێ دراڤى ل بازارێن پارێزگهها دهۆكێ ب ڤى رهنگێ ل خوارێ يه:
1 دولارێ ئهمريكى | 1210 |
1 يۆرۆيێ ئهورۆپى | 1490 |
1 ليرێ توركى | 535 |
ئهڤرۆ نيوز، ناجی بهدهل:
غهیاس سورچی بهرپرسێ راگههاندنا مالبهندێ ئیكهتیا نیشتمانی دا بو ئهڤرۆ نیوز راگههاند كو پشكداريكرنا كوردان چ كاریگهری ل سهر پوستێن ئیداری یێن مووسلێ د دهستێ كوردان دا ناكهت چونكو بهریا نها لگوری قهبارهیا خو كو 30% وهلاتیێن مووسلێ كوردن ئهوان ئهو دهنگ ب تنێ ئیناینه و ههر ئهو پشتهڤانێ مه و ئهو پوستێن بهریا نها ههی دێ ههر مینن ل بن كاریگهریا لایهنێ كوردی.
غهیاس ئهو چهنده ژی دیاركر ل ههمو ههلبژارتنێن چوويی وان بهشداری كریه بهس كوردان دهنگ ب مه دایه و ئهو پوست و كاریگهریا وان ههی ئهوه زێده نابیت و چونكو چ عهرهبان دهنگ ب وان نهدایه ئهو دهنگێن وان ئیناین ئهون یێن كوردان ب تنێ.
دهربارێ بهشداریكرنا كوردان غهیاس دبێژیت: “بلا ئهم خوینا پێشمهرگه و زارۆكێن خوه نه رێژین بو شهرهكی كو نه شهری مهبیت و پێشمهرگه بچیت بهشدارژی بیت دێ سهرپێچێ ههبن دێ بگران ل سهر مه كوردا راوهستیت”.
غهیاس دازانین مووسل د دهستێ پێشمهرگهی دا نهبوویه و هێزا سوپایێ عیراقێ د دهستێ وان دا بوو ئهوان یا بهردايی دڤیت ئهو بچن ئازاد بكهن كو ئهو ژی سهنتهری مووسل و بهلێ ههر پارچهیهكا كوردستانی و د مادهیێ 140 دا بیت بێ هزركرن و گیرۆبون دێ بهشداری كهین و گرین”.
ناڤبری دازانین نها ئهو د بهرههڤيێن باش دانه بۆ پێشڤهچونان ل ئهوان دهڤهرین كوردی ئهگهر فهرمان ب وان هاته دان، لێ بهشداریكرنا باژێرێ مووسلی ههتا نها دیار نینه و گۆت: “نه شهرێ مهیه خو بكهینه ناڤ دا و دوێ باوهریێ دانینم ب شیێن د دهمێ چهند ههیڤهكان پرسا باژێرێ مووسلێ بێته چارهكرن و ئارامی بو ڤهگهریت دێ ب سالان ڤهكێشیت”.
ئهڤرۆ:
وەلاتیەکی ترومبێلەک ژ کەسەکێ کری پشکەکا بچیک یا پارێ وی دایێ و یێن دیتر ھێلان ھەتا کو ئەو ژی وێ ترومبێلێ ب فروشیت و قازانجێ وێ وەربگریت پاشان پارێن مایێ ب دەتێ، چوو پێشانگەھەکێ ئەو ترومبێل ب بھایەکێ کێمتر ژ بھایێ وێ یێ بەرێ فرۆت و گرێبەست چێکر و گۆتێ د ماوێ ھەیڤەکێ دا دێ ڤەگۆھێزمە سەر ناڤێ تە، پشتی پارێن خوە وەرگرتین خوە بەرزەکر ئانکو فێلکاری ل دو کەسان کر.
پارێزەر رەخشان رەشید ئامێدی ل دادگەھا دھۆکێ بۆ ئەڤرۆ دیارکر کو وەلاتیەکی ترومبێلەک ژ کەسەکی کری ب 15 ھزار دولاران و گۆت: ل دەسپێکێ پێنج ھزار دولار دانێ و یێن دیتر ھێلان گۆتێ ھەتا ئەز ژی ڤێ ترومبێلێ دفروشم پاشی دێ دەمە تە دا ئەز ژی قازانجێ ژێ بکەم، وی ژی ترومبێل و سالناما وێ رادەستی وی کەسی کرن، بکرێ وێ ترومبێلێ چوو پێشانگەھەکێ و ئەو ترومبێل فروتە کەسەکێ دیتر ب کوژمێ 12 ھزار دولاران ئانکو ب سێ ھزار دولاران کێمتر ژ بھایێ وێ و پارێن ترومبێلێ وەرگرتن و گرێبەستا پێشانگەھێ چێکر و گۆتێ د ماوێ ھەیڤەکێ دا دێ بوتە ترومبێلێ ڤەگۆھێزمە سەر ناڤێ تە.
گۆتژی پشتی پارێن خوە وەرگرتین چوو خوە بەرزەکر خودانێ ئێکێ یێ ترومبێلێ لێ گەریا ھێشتا 10 ھزار دولارێن وی یێن ماینە نک و نەداینێ ھندی لێ گەریا و پرسیارا وی کر نەدیت، دەلیڤەکێ دا ترومبێلا خوە دیت رابوو شکایەت ل وی کەسی کر یێ ترومبێلا خوە فروتیێ، پولیسان ژی نێزیکی 20 رۆژان لێ گەریان ل مالا وی و جھێ کارێ وی و کەس و کارێن وی پاشان پولیسان ل مالا وی ئەڤ کەسە دەستەسەرکرن و زیندانکرن.
زێدەتر گۆت: پشتی بۆ دادگەھێ دیار بوویی کو وی کەسی فێلکاری یا کری و ترومبێلا وی یا فروتی و پارێن وی یێن خارین و نەزڤراندینە ئانکو فێلکاری ل دو وەلاتیان کر یێ ئێکێ خودانێ ترومبێلێ یێ سالنامە ل سەر ناڤێ وی و یێ دویێ ژی ئەو کەسێ ترومبێل فروتیێ، پشتی ڤەکۆلینێ و ئامادەبوونا دیدەڤانا ل بەرامبەری دادگەھا کەتنێ ل سەر ڤی کەسی دوپات بو کو فێلکارییا کری و ب سزایێ شەش ھەیڤان ھاتە حوکمکرن.
ھەر ل دۆر ڤێ کێشێ ڤەکولەرێ جڤاکی رەعەد سابر دیار دکەت کو ئەو کەسێ فێلکارییان ل خەلکەکی دکەن کەسێن زیرەک و تێگەھشتینە رەوشەنبیریەکا ھەی ب کاردئینن بۆ ڤان کارێن بێخێر موخابن ئەڤ کەسە نەشێن ب رێیێن رەسمی و قانوونی بۆ خوە کارەکێ پاقژ بکەن، گۆتژی دێ رابن ڤێ رەوشەنبیری و شیانێن خوە ب کارئینن بۆ فێلکاریێ و وێ مەرەما خوە ب جە دئینن ژی و کەسێ بەرامبەری خوە قانع دکەن و زوو باوەردکەن و جڤاکێ کوردی ژی یێ دلنازکە، لێ ل جھێن دیتر دبێژن نەخێر قانوونە دڤێت بۆ مە ل سەر کاغەزەکێ ئیمزا بکەی کومپیالەیە، نەشێت فێلکاریێ بکەت.
ناڤھاتی ئاشکراکر ژی کو خەلکێ مە ھندەک جارا باوەرییەکا مەزن دەتە ھەڤالێ خوە بۆ نموونە دێ خوە دەرێخیت کەسەکێ زەنگین و زانا و ب راستی وەسا نینە ئەو ب خوە روبعەک د بەریکا وی دا نینە، دووماھییا وی ژی ھەر شەرمزاریە باوەریا وی نامینیت دێ ھەر فێلکاریا کەت دێ بینی ھەر ماوە ماوە دێ بەرێ خوە دەتە چەندین جھان.
ئهڤرۆ:
دو سنێلێن خەلکێ قەزا بەردەرەش ل روژا ئێک شەمبی 7\12 دەمژمێر 2:30 چووینە دەف سەرتراشخانێ ل رۆڤیا و ھەتا نھا دبێ سەروشوونن.
شێخان ئیسماعیل پسمامێ ھەردو زارۆیێن سنێلێن بێ سەرووشین بۆ رۆژناما ئەڤرۆ دیار کر کو ھەردو کورمامێن وی سەیفوللا تارق و حسێن سوبحی ژ گوندێ پیرچاوش یێ سەر ب قەزا بەردەرەش ڤە بەر ب ناحیا رۆڤیا چووینە ژ بۆ مەرەما چێکرنا پرچێن خوە ل سەرتراشخانەکێ ل رۆڤیا و بێ سەروشوون بووینە و گۆت “مە ھەمی دەزگەھێن ئیمناھیێ ئاگەھدارکرینە ھەتا نھا چ دیار نەبوویە”.
ناڤبری دیار کر ژی کو ھەردو قوتابیێن پۆلا ھەشتێ بنەرەتن و د ئێک پۆلێ دانە و گۆت “ژیێ سەیفوللای 14 سالە و یێ حسێنی 15 سالە و ھەڤالێن ئێکن و ھەمی دەما ل گەل ئێک بوون”.
ھەروەسا دیار کر کو مالا وان چ ئاریشە و کێشە دگەل کەسێ نینن کو شکەک ل سەر ئێکی ھەبیت و گۆت “داخوازیا مە ژ ھەر کەسەکی تایبەت دەزگەھێن ئیمناھیێ یێن کوردستانێ و ب رێکا رۆژنامەیا ئەڤرۆ ھاریکاریا مە بکەن دا ھەردو زارۆک بھێنە دیتن”.
ئهڤرۆ نيوز، نيوار محهمهد سهليم:
بۆ جارا ئێكێ د ديرۆكا خوه دا، كۆڤارا ناڤدارا جيهانى كوردهك كره د ناڤا كهساتيێن سالێ دا و بۆ ڤێ جارێ ژى مهسعود بارزانى سهرۆكێ ههرێما كوردستانێ ههلبژارتيه.
گۆڤارا ناڤھاتی بۆ سالا 2014 ھەشت کەساتیێن جیھانێ بۆ برنا ڤی ناسناڤی دەستنیشان کرینە و ههر ئێك ژ وان ژى چهندهك ل سهر كهساتيا وان بهحس كريه كو ل دۆر مهسعود بارزانى گۆتيه: “سهرۆكێ ههرێما كوردستانێ كو بزاڤێ دكهت دهولهتا كوردى ب راگههينيت و شهرى ژى ل دژى داعش دكهت”.
نانسی گیبس راگەھاند کو گۆڤارا وان ئەڤ بەربژارە ل سەر بنەمایێ وێ چەندێ یێن دەستنیشانکرین کو وان کاریگەریەکا مەزن ل سەر روودان و نووچەیێن ئەڤ سالە یێن جیھانێ ھەبوویە و گۆت: “ئێک ژ ڤان دێ ژ ئالیێ دەستەیا رێڤەبەرێن نڤیسەرێن گۆڤارێ ڤە ھێتە دەستنیشانکرن”.
ڤی ناسناڤی ل سەر ئاستێ جیھانێ ناڤودەنگەکێ زۆر یێ ھەیی و ل سالا بۆری ناسناڤ دابوو پاپا فرانسیس پاپایێ ڤاتیکانێ و بەری دو سالان ژی پێشکێشی باراک ئۆباما سەرۆکێ ئەمریکا کربوو.
تو ژى وهكو تاك د شێى ل ڤێرێ دهنگێ خوه بدهيه وى كهسێ تو دبينى ژ ههموويان پتر كارتێكرنا خوه ل سهر روودانێن 2014 كريه.
ئەڤرۆ:
راھێنەرێ تیما تەپا پێ یا دھۆک باسم قاسم ئەوێ دەست ژ کارکێشانا خوە راگەھاندی و دوھی باژێرێ دھۆکێ ب جە ھێلای و بەر ب بەغدا چووی، د دیدارەکێ دا بۆ رۆژناما ئەڤرۆ دیارکر وی سوزا خوە ل گەل یانا دھۆک ب جە ئینا کو بەری دەستپێکرنا خولێ دەستەیا کارگێریا یانا دھۆک ژی خواست بوو تیمێ دناڤا خولا پلا نایاب دا ب پارێزیت و ئەو شیا ڤێ سوزا ب جە بینت.
ناڤبری ئەو چەندە ژی دیارکر ئەو یێ نەجار بوو تیمێ ب جە بھێلیت و رەوشا ھونەری و دارایا تیمێ نە یا ھاریکارە ل ڤی دەمی دا ژبەرکو نەە یاریکەران تیم بجە ھێلا زێدەباری چارەنڤێسی یاریکەرێن مای ژی نە دیارە.
راھێنەرێ یانا دھۆک ئاماژە ب وێ چەندێ ژی کر حەژێکرنا وی بوو یانا دھۆک و پشتەڤانێن یانێ ئەو ھاندا گەلەک ھەڤبەست ل دەمێ بوری رەت بکەت ژ وانا ھەڤبەستێن یانێن جەویە و تەلەبە.
ناڤبری ل دووماھی دیارکر بتنێ ئەو داخوازیەکێ ژ کارگێریا یانێ دکەت بیت ئەوژی ھەر دەمێ رەوشا یانێ باش دبیت پشکا ھەڤبەستا ئێکێ یا ب دەنێ و کارگێریا یانێ ژی سوز ب ڤێ چەندێ دایێ.
ئەڤرۆ:
تیما تەپا پێی یا یانا زاخۆ شیا سەرکەفتنا خوە یا دویێ د خولێ تومار بکەت پشتی دوھی ل یاریگەھا خوە ب سەرکەفتی لسەر مێڤانا خوە یانا مەسافی ب گولەکێ بێ بەرامبەر و گۆلا یانا زاخۆ د نیڤا دویێ دا ژلایێ یاریکەرێ وێ یێ لاو عومەر عومەر ھاتە تومارکرن و بریارە ئەڤرۆ تیما دھوک ب کەڤیتە د تاقیکرنەکا ب زەحمەت دا.
د نیڤا ئێکێ یا یاریا زاخۆ و مەسافی دا ھەر دو تیم ھەتا رادەکی ل ئێک ئاست بوون و چەندین ھێرش لسەر گۆلێن ئێک دو لێک گوھارتن لێ نەشیان ئەنجامێ ڤێ نیڤێ بگوھورن.
دنیڤا دویێ دا یانا زاخۆ بھێز ھاتە دیاریێ دا و شیان چەندین ھێرشان بو سەرگولا یانا مێڤان ببەت ئەوبوو ھەتا دەقیقا ٨٣ ژ یاریێ یاریکەرێ لاوێ زاخۆ عومەر عومەر گولا ئێکێ و سەرکەفتنێ بو تیما خوە زاخۆ توماربکەت و سێ خالێن گرنگ ل گەنجینا تیما خوە زێدەبکەت.
لدور ڤێ سەرکەفتنێ یاریکەرێ یانا زاخۆ سەھەل نعێم گوت: یاریا مە نە یا بساناھی بوو چونکو بەرھەڤیێن مە د باش نەبوون لێ بێ پیشەکار و ب یاریکەرێن لاو جارەکادی ھاتینە سەر رێکا سەرکەفتنا.
ژلایەکێ دووڤە بریارە ئەڤرۆ تیما تەپا پێی یا یانا دھۆک بکەڤیتە د تاقیکرنەکا ب زەحمەت دا پشتی بجە ھێلانا راھێنەرێ تیمێ و چەند یاریکەران دەمێ مێڤانداریا تیما تەپا پێی یا یانا نەجەف دکەت، ئەوا ژلایێ خو ژی ڤە د قەیرانا ئەنجامێن خراب و نەبوونا یاریکەران دا دبوریت.
یاریا ئەڤرۆ تاقیکرنەکا مەزنە بو راھێنەرێ تیمێ یێ نوو حازم سالح ئەوێ بەری چەند سالان وەکو ھاریکارێ باسم قاسمی کار ل گەل کری و ئەڤ سالە راھێنەرێ تیما تەپا پێی یا خۆلا کوردستانێ دێ کەڤیتە بەرامبەر ئێکەم ئەزموون د خولا عیراقێ دا، ژلایەکێ دووڤە ھەڤرکیەکا مەزنە ژلایێ یاریکەرێن کورد ڤە بو وێ چەندێ بو ھەمی پشتەڤانان دیارکەن کو چو ژ یاریکەرێن ژ دەرڤەی باژێری کێمتر نینن و شیانێن پشکداریکرنەکا ل ئاستێ پێدڤی ھەنە و دێ ھەمی ھەولا مەزێخن ژ سەر رێکا سەرکەفتنا دوورنەکەڤن و سەرکەفتنا شەشێ توماربکەن د کاروانێ خوە یێ ئەڤ سالە دا.
ل دور ڤێ یاریێ راھێنەرێ یانا دھۆک حازم سالح بۆ رۆژناما ئەڤرۆ گوت: یاریەکا ب زەحمەتە بەرامبەر نەجەف چونکو تیما مە پشتی چەندین یاریکەر لێ ھاتینە زێدەکرن لێکتێگەھشتن دێ یا کێم بیت، لێ مە باوەریەکا مەزن ب شیانێت یاریکەرێن خوە ھەیە کو بشێن بەردەوامیێ بدەنە سەرکەفتنێت بەری نوکە.
زێدەتر حازمی ھیڤی خواستن ژ جەماوەرێ تیمێ د ڤێ یاریێ دا ئاما دەبیت و گوت: تیما مە بو یاریا ئەڤرۆ ژ ھەر یاریەکا دی زێدەتر پێدڤی ب جەماوەری و پشتەڤانا ھەیە و ئەڤ یاریە دێ پتر دلسوزی و زاخا یاریکەان بو یانێ رولێ خوە گێریت.
ئهڤرۆ نيوز:
وهزارهتا دارايى و ئابوورى ل حوكمهتا ههرێما كوردستانێ راگههاند كو ل دهسپێكا سالا بهێت ئهو دێ چاڤخشاندنهكێ د فهرمانبهرێن گرێبهست دا كهن و ب بڕيارهكێ چارهنڤيسێ وان ديار كهن.
ب گۆرهيى نڤيسارهكا وهزارهتا دارايى كو ل 15\11\2014 ب ئيمزايا وهزيرێ دارايى و بۆ وهزارهت و فهرمانگههان دهرچوويه و كۆپيهكا وێ ب دهست باس كهفتيه، هاتيه: “ل دهسپێكا سالا 2015 بڕيارهكا نوو دێ ل دۆر فهرمانبهرێن گرێبهست و گرێبهستێن وان هێته دان”.
وهزيرێ دارايى رۆهن ژى كر كو ژ بهر پهسهند نهكرنا ميلاكێ 2014 نێزيك بوو ژ دووماهيا سالێ ئهوان بڕيار دا: “راگرتن و لادانا فهرمانبهرێن گرێبهست ل ههموو وهزارهتان، ل دهسپێكا سالا 2015 بڕيارهكا نوو دێ د وى دهربارهيى دا هێته دانان”.
دلێر تارق، ئاخفتنكهرێ ب ناڤێ وهزارهتا دارايى و ئابوورى ل حوكمهتا ههرێما كوردستانێ د داخۆيانيهكێ دا بۆ باس راگههاند، سهرهرايى بوونا قهيرانا دارايى د حوكمهتێ دا، بهلێ حوكمهتا ههرێما كوردستانێ بڕيار نهدايه كو گرێبهستێن فهرمانبهران نوو نهكهت.
دلێر تارق گۆتژى: “ههموو فهرمانگههێن وهزارهتان دشێن گرێبهستێن خوه بۆ سالا داهاتى نوو بكهنهڤه”، ئاماژه ب وێ چهندێ ژى كر كو ل دهسپێكا سالا داهاتى دێ بڕيارهكا نوو بۆ وان فهرمانبهران دهرچيت.
ب گۆرهيى ئامارهكا وهزارهتا دارايى كو ب دهست باس كهفتيه، دامودهزگههێن ههرێما كوردستانێ زێدهتر ژ 22 هزار كارمهندێن گرێبهست ههنه. ماوێ گرێبهستان د ناڤبهرا شهش ههيڤ ههتا سالهكێ دايه و مووچێ وان ژى ژ 200 هزار ديناران ههتا 800 هزار دينارايه.
جينهر خهفاف، رێڤهبهرێ گشتيێ كارگێرى و دارايى ل سهرۆكاتيا جڤاتا وهزيران ب باس راگههاند كو دووماهى بڕيارا حوكمهتا ههرێمێ ئهوه گرێبهستا كارمهندێن خوه نوو بكهن و گۆت: “سهرۆكاتيا جڤاتا وهزيران چو كێشه ل سهر نووكرنا گرێبهستان نينه، بهلێ هووريا ئهوى كارى دێ ژ لايێ وهزارهتا دارايى مينن، ئهو دێ بڕيارا پێدڤى دهركهن”.
ئهڤرۆ نيوز:
د سهرهدانهكا نهچاڤهرێكرى دا، سهرۆكێ جڤاتا نوونهرێن عيراقێ، سهليم جبۆرى، گههشته پارێزگهها كهركووك و ل گهل جڤاتا پارێزگهها كهركووك كۆمبوو.
سهليم جبۆرى، سهرۆكێ جڤاتا نوونهرێن عيراقێ ئهڤرۆ 9\12\2014 گههشته كهركووك و نوكه ل گهل جڤاتا پارێزگههێ د كۆمبوونێ دايه و دێ پشتى كۆمبوونێ كۆنگرهكێ رۆژنامهڤانى ساز كهت.
سەرۆکێ حوکمەتا ھەرێما کوردستانێ د ھەڤدیتنەکێ دا ل گەل کەنالێ (بی بی سی) یێ بریتانی راگەھاند، بەغدا بێی ھەرێما کوردستانێ نەشێت پەترۆلا کەرکووکێ بھنێریتە دەرڤە و دیارکر نۆکە ل عیراقێ و ھەرێما کوردستانێ پرسا سەرەکی ئەوە کا چاوان شەڕێ داعش بھێتە کرن.
نێچیرڤان بارزانی بۆ کەنالێ ناڤبری گوت ژی”نۆکە حوکمەتەک و سەرۆک وەزیرەکێ نوو ل بەغدا یێن ھەین و د سیاسەتا مەژی دا بوویە کو کاری ل گەل حوکمەتا نوو یا عیراقێ بکەین”
ل دۆر ھنارتنا پەترۆلا کەرکووکێ دبێژیت”ب راستی و ب شێوەکی پراکتیکی، عیراق بێی حوکمەتا ھەرێما کوردستانێ نەشێت پەترۆلا کەرکووکێ بھنێریت”.