NO IORG
نووترين نووچه
نوچێن گرنگ

ئەڤرۆ نیوز:
رۆژنامەکا ئەمریکی د راپۆرتەکێ دا دیار دکەت کو ئێدی سنۆرێن دەستکرد یێن کو بوو ئەگەر ئاخا کوردان بھێتە پارچە کرن نھا ئەو سنۆر ژناڤ دچن و کوردان د شەرێ ل دژی داعشێ دا ژی جارەکا دی بۆ ھەموو جیھانێ سەلماند کو ئەو گەلەک ئاشتیخوازن و ئالیگرێ پێکڤەژیانێ و ئازادیێ نە و ژ بەر ھندێ ژی دڤێت ئێدی دەولەتا کوردی ل رۆژھەلاتا ناڤین بھێتە راگەھاندن، چونکو ھەتا دوەلەتا کوردی ئاڤا نەبیت قەیرانێن ل رۆژھەلاتا ناڤین ژی چارە نابن.
رۆژناما دێیلی بیست یا ئەمریکی سەبارەت ب بارودوخێ نھا یێ رۆژھەلاتا ناڤین و رەوشا کوردان راپۆرتەک بەلاڤ کریە و د راپۆرتێ دا ھاتیە دیار کرن کو سنۆرێن دەستکرد یێن کو د چەرخێ بیستێ دا بوونە ئەگەرێ پارچەبوونا وەلاتێ کوردان نھا ئەو سنۆر ژناڤ دچن و قەیرانێن ل رۆژھەلاتا ناڤین ژی رۆژ ب رۆژێ مەزنتر لێ د‌ھێن، ئەو یەک ژی نیشا ددەت کو ھەتا کورد ژی وەک نەتەوێن دی یێن ل رۆژھەلاتا ناڤین نەگەھنە مافێن خوە دێ قەیران ھەر یا بەردەوام بیت، چونکو پتر ژ ٤٠ ملیۆن کورد ل دەڤەرێ دژین و ب سالانە ھەر چار وەلاتێن داگیرکەرێن کوردستانێ زۆرداریێ ل کوردان دکەن و ناھێلن ئەو ب رەنگەکێ ئازادانە بژین.
د پشکەکا دی یا راپۆرتێ دا ھاتیە دیار کرن کو ئەڤرۆکە سنۆرێ ھەر دو وەلاتێن سووریا و عیراقێ نەماینە و نھا دەستھەلاتا ھەر دو وەلاتان ل سەر کوردان نەمایە، لێ پێدڤیە کو وەلاتێن رۆژئاڤا ب تایبەتی ژی ئەمریکا پشتەڤانیا خوە بۆ دەولەتا کوردی دیار بکەت، چونکو ئەزموونێن چەرخێ بۆری نیشا ددەت کو ھەتا کورد ژی وەک ھەموو گەلێن دی یێن دەڤەرێ نەگەھنە مافێن خوە رەوشا رۆژھەلاتا ناڤین ئارام نابیت و ژ بەر ھندێ ژی دڤێت ئەمریکا د ئاستێ نێڤدەولەتی دا دانپێدانەکا فەرمی ب کوردان و مافێ وان یێ رەوا بھێتە دان، چونکو کوردان پتر ژ ھەر گەلەکێ دی ل رۆژھەلاتا ناڤین قوربانی بۆ ئازادیێ داینە و ئەڤرۆکە ژی بەردەوام قوربانیان ددەن و د شەرێ ل دژی داعشێ دا ژی کوردان گەلەک قوربانی دان و زەلام و کچێن وان وەک قارەمانان ل سەنگەرێن شەری مان و بەرەڤانی ژ شەرەف و کەرامەتا مرۆڤاتیێ کرن و ژ بەر ھندێ ژی ئەرکێ ھەموو جیھانێ یە کو ئەڤرۆکە پشتەڤانیێ ل کوردان بکەن.
د راپۆرتێ دا بەحسێ رەوشا کوردان ل تورکیا و ئیرانێ ژی ھاتیە کرن و ھاتیە دیار کرن کو نھا ژی رۆژانە لاوێن کورد ل ئیرانێ دھێنە سێدارەدان و ل تورکیا ژی رۆژانە لاوێن کورد ب دەستێ ھێزێن ئێمناھیێ دھێنە کوشتن، لێ خەباتا کوردان ل وان ھەر دو وەلاتان ژی یا بەردەوامە و کوردان خوە بێدەنگ نەکریە و ھەردەم دەنگێ خوە بلند دکەن و داخوازا مافێ خوە دکەن، ھەرچەندە نھا ل تورکیا پارتەکا کوردی شیایە کو بچیتە پەرلەمانێ تورکیا، لێ ژ بەر سیاسەتا دەولەتێ و رەوشا شەری یا ل وی وەلاتی رێیێن سیاسەتێ ھاتینە گرتن و کورد نەشێن ب رێیێن سیاسی بگەھنە مافێن خوە.
د دووماھیا راپۆرتێ دا بەحسێ ھەرێما کوردستانێ ھاتیە کرن و ھاتیە دیار کرن کو ھەرێما کوردستانێ سەرەرای زۆرداریا کو ژ ئالیێ حوکمەتا ناڤەندی لێ دھێتە کرن، شیایە پتر ژ دو ملیۆن پەنابەرێن عیراقی و سووری خوەدان بکەت و ھاریکاریا وان بکەت، ھەروەسا دەمێ تیرۆرستێ داعشێ ھێرشی ھەرێما کوردستانێ کری، سەرەرای نەبوونا چەک و شیانێن مادی وێ حوکمەتێ شیا کو خوەدان ژ وان نەتەوە و کێم نەتەوێن دی دەربکەڤیت یێن کو ژ بەر داعشێ درەڤین و بەرێ خوە ددانە کوردستانێ، وێ یەکێ ژی نیشا دا کو کورد ھەردەم رێزێ بۆ خەلکێ دی دگرن و ھەرێما کوردستانێ وەک نموونەکا گەلەکا باش یا پێکڤەژیانا ھەموو بیروباوەریانە ل رۆژھەلاتا ناڤین دا، ژ بەر ھندێ ژی دەمێ ھندێ ھاتیە کو دەولەتا کوردی بھێتە راگەھاندن و کورد ژی وەک ھەموو خەلکێن دی یێن ل رۆژھەلاتا ناڤین بریارێ ل سەر پاشەرۆژا خوە بدەن، چونکو ئێدی باوەریا کوردان ب حوکمەتا عیراقێ نەمایە، چونکو حوکمەتا نھا یا عیراقێ رۆژ ب رۆژێ ب رەنگێن جودا جودا زۆلم و زۆرداریێ ل کوردان دکەت و چەند سالن کو بۆدجێ کوردان ژی ھاتیە راگرتن و ھەرێما کوردستانێ ھاتیە دۆرپێچ کرن، لێ دیسان ژی کورد بەرخوەدانیێ دکەن و دخوازن ب ئازادانە بژین، ژ بەر ھندێ ژی دڤێت ئەمریکا و وەلاتێن رۆژئاڤا پشتەڤانیێ ل ئاڤاکرنا دەولەتا کوردی بکەن، چونکو ئەزموونا شەرێ ل دژی داعشێ سەلماند کو ھەڤپەیمانێ نھا یێ وەلاتێن رۆژئاڤا کوردن.

ئەڤرۆ نیوز:
پەرلەمانتارەکا پارتی ل پەرلەمانێ عیراقێ بەرسڤا دو پەرلەمانتارێن کۆمەلا ئیسلامی و بزاڤا و گۆڕان ل پەرلەمانێ عیراقێ ددەت و دبێژیت، ھەکە ئەو راست دبێژن کو بەغدا بودجێ پێشمەرگەی ھنارتیە، بلا بێژن چەندە، ھەروەسا دیارکر، بەحسکرنا ئاریشێن ھەرێما کوردستانێ بۆ بەغدا دێ زیانێ ب خەلکێ ھەرێما کوردستانێ گەھینیت.

ئەشواق جاف، ئەنداما پەرلەمانێ عیراقی ژ فراکسیۆنا پارتی دیموکراتی کوردستان بۆ رۆژناما ئەڤرۆ گۆت” ئەوێن بەحسێ چوونا شاندێ ھەرێما کوردستانێ دکەن وەکی شاندەکێ حزبی، تنێ بۆ موزایەداتێن ھەلبژارتنانە و ئەو شاندێ بڕیارە ژ حوکمەتا ھەرێما کوردستانێ سەرەدانا بەغدا بکەت، نوونەرێ خەلکێ ھەرێما کوردستانێ یە و مەکتەبێن سیاسی یێن ھەموو حزبان یێن ڕێککەفتین ئاریشە ب ڕێیا دانوستاندنان بھێنە چارەسەرکرن، لەوڕا داخویانیێن ھژمارەکا پەرلەمانتارێن کورد ل پەرلەمانێ عیراقێ د بەرژەوەندیا گەلێ کوردستانێ دا نینە و دێ زیانێ ب ھەرێما کوردستانێ گەھینن، ھەر ئاریشەکا ھەرێما کوردستانێ کەسەک ببەت بۆ پشت چیایێ حەمرین کو سنورێ ھەرێما کوردستانێ یە ل گەل بەغدا، ئەڤە ب پلا ئیکێ زیانە بۆ وەلاتیێن ھەرێما کوردستانێ، ھەکە شاندێ ھەرێما کوردستانێ سەرەدانا بەغدا ژی بکەت، تنێ بۆ دو مەرەمانە، یا ئێکێ ھەماھەنگیا ھەرێما کوردستانێ و عیراقێ بۆ بەرھنگاربوونا شەڕێ تیرۆرستێن داعشێ و چاوانیا بەرھەڤکرنا پڕۆژە بودجێ گشتیێ عیراقێ یە یێ سالا 2016ێ نەکو چو ئاریشێن حزبی.
ئەڤێ پەرلەمانتارا پارتی ل پەرلەمانێ عیراقێ ل دۆر داخویانیا نوونەرێن کۆمەلا ئیسلامی و بزاڤا گۆڕان ل دۆر ھنارتنا بودجێ پێشمەرگەی، گوت”چو راستی بۆ ئاخڤتنێن وان ھەردو پەرلەمانتارێن کورد یێن لیژنا دارایی ل پەرلەمانێ عیراقێ نینە، چونکی د پڕۆژە بودجێ سالا 2015ێ دا ب چو ڕەنگەکی بەحسێ ھنارتنا بودجێ پێشمەرگەی نەکریە ،ژ بەر کو ل سالا بۆری ئەز یەکەم پەرلەمانتاربووم من رەخنە ھەبوو ل سەر پرسا بۆدجێ پێشمەرگەی، راستە د بەندەکا بودجەی دا ھاتیە کو بودجە بۆ ھێزا پێشمەرگەی بھێتە مەزاختن، بەلێ د چارچۆڤێ ھێزا ئەردی یا عیراقێ، ھەتاکو من داخوازکربوو 17%ێ بودجێ بەرگریا عیراقێ بۆ ھەرێما کوردستانێ بیت، وەزیرێ بەرگریێ راگەھاندبوو، ھەرێما کوردستانێ ھێزا دەریایی و ئەسمانی نینە، لەوڕا دڤێت د چارچۆڤێ ھێزا ئەردی و ھژمارا روونشتڤان بکەنە پیڤەر کا چەند بودجەی بۆ ھێزێن پێشمەرگەی ب ھنێرن بۆ ھەرێما کوردستانێ، مخابن ئەو ژی نەھاتە ھنارتن، ھەکە ئەو پەرلەمانتارێن کورد ل بەغدا راست دبێژن بودجێ پێشمەرگەی ژلایێ بەغدا ڤە یێ ھاتیە مەزاختن، بلا بێژن ئەو پارە چەندە یێ ھاتیە ھنارتن.

ئەشواقێ گۆت ژی” د پڕۆژە بودجێ 2016ێ دا، ئاماژە ب بودجێ پێشمەرگەی یا ھاتیە کرن، بەلێ دیسان د چارچۆڤێ ھێزا ئەردی یا عیراقێ و نە گوتیە چەند پارە بۆ پێشمەرگەی بھێتە مەزاختن، فەرە ئەم وەکو نوونەرێن کورد ل بەغدا پشتەڤانیێ دناڤ پەرلەمانی دا پەیدا بکەین و ھەر دەمێ ژڤانێ دانوستاندنێن بودجەی ھاتنە دەستپێکرن، پێشنیار بھێتە کرن، ئەو پارێ بۆ ھێزا پێشمەرگەی بھێتە مەزاختن ژ وەزارەتا بەرگریا عیراقێ بھێتە دیارکرن، وەکو سالێن بۆری ب ڕەنگەکێ گشتی ئاماژە پێ نەھێتە کرن، چونکی وی دەمی دەلیڤا ھندێ یا تێدا کو نەھێتە ھنارتن، یان ژی کێم بھێتە ھنارتن”.

ئەڤرۆ نیوز:
سەرۆکێ فراکسیۆنا پارتی ل پەرلەمانێ کوردستانێ راگەھاند، سەرەدانا یوسف محەمەد بۆ دەرڤە ب ناڤێ ھەرێمێ و وەکو سەرۆکێ پەرلەمانی نینە، بەلکو وەکو نوونەرێ بزاڤا گۆڕانێ یێ چووی.
ئۆمێد خوشناو گوت” بەرنامەکێ سالانە ل پەرلەمانێ ئورۆپی یێ ھەی کو نە ل سەر ئاستەکێ بلندە، بەردەوام سەرۆکێ پەرلەمانێ عیراقێ پشکداریێ تێدا دکەت، بەلێ سالا بۆری جێگرێ خوە (ئارام شێخ محەمەد) ھنارتبوو، ئەڤ سالە ژی جێگرێ وی، یوسف محەمەد یێ ل شوینا خوە ھنارتی ژبەرکو ژ حزبا وی یە، لەوما ل وێرێ وەکو سەرۆک پەرلەمان پێشوازی لێ ناھێتە کرن و ل کۆمبوونێن فەرمی ژی دا پشکدار نابیت و تنێ د مێھڤانداریان دا دێ پشکدار بیت و ل دەمێ پرسیار و بەرسڤان دا ژی دێ ل تەنشی نوونەرێ حوکمەتێ ھەرێمێ بیت و ب شو رەنگەکی گۆتارا فەرمی وەکو سەرۆک پەرلەمان نابیت”.
خوشناوی گوت ژی” جێگرێ سەرۆکێ پەرلەمانێ عیراقێ د چارچۆڤێ تێگەھشتنێن حزبی، بزاڤ کریە رەوشا ل ھەرێمێ دروست بووی و ڕێککەفتنا مە و گۆڕانێ ھەلوەشیای و یوسف محەمەد ژ پۆستێ سەرۆکێ پەرلەمانی ھاتیە لادان، ڤیایە ب ڤی ڕەنگی قەرەبوو بکەت، بەلێ ب دلنیایی ڤە وەکو سەرۆکێ پەرلەمانی پشکدار نابیت، بەلکو وەکو نوونەرێ گۆڕانە”.

ئەڤرۆ نیوز:
قایمقامێ قەزا شنگالێ راگەھاند، د سەرەدانا خوە یا ڤێ دووماھیێ دا بۆ باژێرێ شنگالێ، وەزیرێ بەرگریا عیراقێ دیارکر کو پێدڤیە (پەکەکە و یەپەکە و یەپەژە) و لایەنێن دی، دامودەزگەھێن میری کو دەستێ خوە دانایە سەر چۆلبکەن ھەتا کار تێدا بھێتە کرن.
مەحما خەلیل قایمقامێ قەزا شنگالێ بۆ مالپەرێ فەرمیێ پارتی گوت” وەزیرێ بەرگریا عیراقێ (خالد ئەلعوبەیدی) بۆمە خویاکر کو وان چو پەیوەندی ب وان ھێزان ڤە نینە وەکو ئەو بەلاڤ دکەن کو ب سەر وەزارەتا بەرگریا عیراقێ ڤەنە”.
سەیدۆ چەتۆ ئەندامێ جڤاتا پارێزگەھا نەینەوا دا زانین” ھەتانوکە یەپەکێ و یەپەژێ ئاڤاھیێن فەرمانگەھێن حکومی ل شنگالێ چۆل نەکرینە و د بەرھەڤ نینن بریارا مە بجە بینن، ئەڤ چەندە ژی ب بھانەیا وێ ئێکێ کو ئەو ب سەر وەزارەتا بەرگریا عیراقێ ڤەنە و فەرمانان ژ وان وەردگرن، لەوما ئەو وان ئاڤاھیان چۆل ناکەن”.
چەتۆی گوت ژی” ل شنگالێ، تنێ ھێزا پێشمەرگەی، ھێزەکا قانوونی و فەرمی یە، لەوما ئەو ھێزەکا نە قانوونی نە و پێدڤیە کا چاوان پێشمەرگە چوونە شکۆبانی و پاشی زڤرین، پێدڤیە ئەو ھێز ژی شنگالێ چۆل بکەن و بۆ رۆژئاڤایێ کوردستانێ بزڤرن”.

ئەڤرۆ نيوز:
سەرۆکێ رووسیا دوھی ئیمزا ل سەر ھژمارەکا بڕیاران کر ل دژی تورکیا و تێدا ھاتیە” ئێدی کۆمپانیێن گەشتیاری گەشتا بۆ تورکیا رێک نەئێخن و داخواز ژ کۆمپانیێن دی کریە ژ دەستپێکا سالا نوو کرێکارێن تورکی بۆ شولی نەئینن.
ھەروەسا فلادیمیر پۆتین بڕیار دایە ھەموو گەشتێن فرۆکان یێن بازرگانی بۆ تورکیا بھێنە راگرتن و حوکمەتا خوە یا راسپاردی مەرجێن توند بۆ ئینانا کەلوپەلان ژ تورکیا و بڕیار یا دای ب ھووری چاڤدێریا کۆمپانیێن فرۆکڤانی یێن تورکی ل ناڤ رووسیا بھێتە کرن.

111

ئه‌ڤرۆنیۆز، ئه‌یاد به‌رواری

رۆژنامه‌كا ئه‌مریكی به‌لاڤكر كو ئۆفیسا ڤه‌كۆلینێن فیدرالی (ئێف بی ئای) دووڤچونا هزار كه‌سێن چالاك دكه‌ت ل سه‌ر ئه‌ردێ ئه‌مریكا كو په‌یوه‌ندی ب رێكخستیا داعش یا تیرۆرستی ڤه‌ هه‌ین، ژوان 48 كه‌س وه‌كو مه‌ترسیا مه‌زن هایتنه‌ بناڤكرن و تیمێن چاڤدێریێ هاتینه‌ به‌لاڤكرن بۆ دووڤچونا وان.
رۆژناما (واشنتۆن تایمز) یا ئه‌مریكی دیاركر كو پرۆسا دووڤچونا وان كه‌سان بۆ ده‌مێ 24 ده‌مژمێران یا به‌رده‌وامه‌ بۆ زانینا وێ چه‌ندێ ئایا پلان بۆ ئه‌نجامدانا كارێن تیرۆرستی دانابوون كو هنده‌ك ژوان ژنن.
رۆژناما ناڤبری دیاركر ژی كو ل دووڤ بووچونا هنده‌ك چاڤدێر و شاره‌زایان، هێرشێن تیرۆرستی ل پاریس دوپاتكر كو دبیت تیرۆرستێن ناڤخوه‌یی ب شێوه‌كێ بله‌ز ببنه‌ هێزه‌كا توندره‌و و مه‌ترسیه‌كا مه‌زن په‌یداكه‌ن وه‌كو چاوان ل گه‌ل (حه‌سنا ئایت بولحیی) كو ئێك ژ گومانلێكریێن هێرشێن پاریسێ یه‌، كو تنێ د ده‌مێ مه‌هه‌كێ دا بۆ توندره‌و ل سه‌ر ده‌ستێ كورێ مامێ خوه‌ (عه‌بدولحه‌مید ئه‌با عه‌وه‌ز) ئه‌وێ دهێته‌ هژمارتن سه‌ركردێ راسته‌قینه‌یێ هێرشێن پاریس.

167

ئه‌ڤرۆنیۆز، ئه‌یاد به‌رواری

سه‌رۆكێ ئه‌ركانێن له‌شكرێ ئه‌لمانی فولكه‌ر فیكه‌ر، ئه‌ڤرۆ ئێكشه‌مبی، راگه‌هاند دبیت ئه‌لمانیا 1200 سه‌ربازان هه‌تا دووماهیا ڤێ سالێ بۆ رۆژهه‌لاتا ناڤین بهنێریت ژبۆ پێشكه‌شكرنا خزمه‌تێن پشته‌ڤانیا فرۆكه‌ و گه‌میێن هه‌ڤپه‌یمانیا نێڤده‌وله‌تی دژی داعشێ.
شیره‌تكارا ئه‌لمانیا (ئه‌نگیلا مێركل) سۆز دابوو هاریكاریا هه‌وا دژی داعشێ بكه‌ت د دانوستاندنێن وێ دا ل ڤێ دووماهیێ ل گه‌ل سه‌رۆكێ فره‌نسی (فرانسیوا ئولاند) .
سه‌رۆكێ ئه‌ركانێن له‌شكرێ ئه‌لمانی بۆ رۆژناما (بیلد ام زونتاج) ل دووڤ رویته‌رزێ گوت” هنارتنا سه‌ربازێن ئه‌لمانی پێدڤی ب رازیبوونا په‌رله‌مانی یه‌ و پشكداریا ئه‌لمانیا د هه‌وا دژی داعشێ دا، نه‌ پشكداریه‌كا ئێكسه‌ره‌ د هوا ئه‌سمانی یا هه‌ڤپه‌یمانیا نێڤده‌وله‌تی”.
هه‌تا نوكه‌ ئه‌لمان دژی هنارتنا هێزێن له‌شكری نه‌ بۆ ده‌رڤه‌ی ئه‌لمانیا ژبلی هنارتنا هێزێن له‌شكری د چارچۆڤێ تیمێن پاراستنا ئاشتیێ دا، ژ به‌ر بۆریێ له‌شكریێ ئه‌لمانیا د سه‌رده‌مێ حوكمێ نازی دا.
سه‌رۆكێ ئه‌ركانێن ئه‌لمانی گوت ژی” گه‌میه‌كا له‌شكری یا ئه‌لمانی دێ ل گه‌ل گه‌میه‌كا فره‌نسی یا هه‌لگرا فرۆكان بیت و دێ سوته‌مه‌نیێ بۆ فرۆكێن فره‌نسی دابین كه‌ت و بۆ پێشكه‌شكرنا خزمه‌تێن پێدڤی بۆ فرۆكان و گه‌میان، دێ پێدڤی ب هنارتنا 1200 سه‌ربازێن ئه‌لمانی بین”.
خویاكر ژی” نوكه‌ ئه‌لمانیا یا دانوستاندنان ل گه‌ل ئوردنێ و توركیا دكه‌ت بۆ بنه‌جهكرنا فرۆكێن (تورنیدۆ) یێن ئه‌لمانی بۆ چاڤدێریا ده‌ڤه‌رێ”.

622

ئه‌ڤرۆنیۆز، ئه‌یاد به‌رواری
بۆ رۆژا ده‌هێ یه‌ ئاڤ ل گه‌له‌ك تاخێن باژێرێ مووسلێ نه‌هاتی و وه‌لاتیێن مووسل ژی دترسن نه‌خوه‌شی په‌یداببن.
ژێده‌ره‌كی ژ مووسل بۆ سایتێ (الخلیج اونلاین) دیاركر” وه‌لاتیێن لایێ چه‌پێ ژ مووسلێ یێن دبن گه‌فا كاره‌ساته‌كا مرۆڤایه‌تی، هه‌كه‌ بڕینا ئاڤا ڤه‌خوارنێ به‌رده‌وام بیت”.
ژێده‌رێ ناڤبری گوت ژی” رێكخستیا داعشێ ئاگه‌ه ژ ره‌وشا ئاكنجیێن مووسلێ نینه‌ یێن كو رۆژا ده‌هێ یه‌ ژ بێ ئاڤیێ دنالن و تنێ بۆ وێ رێكخستیێ ئه‌ندامێن وێ و خێزانێن وان د گرنگن”.
وه‌لاتیه‌كێ دی ژ مووسلێ بۆ (الخلیج اونلاین) دیاركر” ره‌وش ل مووسل گه‌له‌ك یا خرابه‌ و ژیان گه‌له‌ك یا ب زوحمه‌ت بووی دبن سیبه‌را رێكخستیا داعشێ و به‌رده‌وامیا بڕینا كاره‌بێ و ئاڤێ ژ گه‌له‌ك تاخێن مووسلێ ترس ل ده‌ڤ ئاكنجیێن باژێری په‌یدا كریه‌ كو ره‌وش خرابتر ببیت و نه‌خوه‌شی په‌یدا ببن ب تایبه‌تی ژی مووسل ژ كێمبوونا ده‌رمانان و تیمێن نوژداری یێن تایبه‌تمه‌ند دنالیت”.
خویاكر ژی” رێكخستیا داعشێ ل ڤێ دووماهیێ لایه‌نێ خزمه‌تگوزاری ل مووسلێ یێ پشت گوه هاڤێتی و پتر گرنگیێ ب پرسا مه‌شقدانا چه‌كدارێن خوه‌ دكه‌ت وه‌كو به‌رهه‌ڤكرنه‌ك بۆ شه‌ڕێ مووسلێ”.
وی ژێده‌ری ئاماژه‌ دا كو ئاكنجیێن مووسلێ په‌نایێ بریه‌ كولانا بیرێن ئاڤێ بۆ بده‌ستڤه‌ئینانا ئاڤا ڤه‌خوارنێ، هه‌رچه‌نده‌ گه‌له‌ك جاران ئه‌و ئاڤ بۆ ڤه‌خوارنێ یا باش نینه‌ ژبه‌ركو كبریت یا تێدا و بهایێ كوانا ئێك بیرا ئاڤێ 750 دۆلارن”.
وه‌لاتیه‌كێ دی دیاركر كو وی ده‌ست ب كڕینا ئاڤا دلوپكری كریه‌، به‌لێ ئه‌و نه‌شێت به‌رده‌وام وێ ئاڤێ بكڕیت و گه‌له‌ك وه‌لاتیێن مووسلێ ژی نه‌شێن به‌رده‌وام ئاڤا دلوپكری بكڕن و گه‌له‌ك خێزانان ژی بهایێ كولانا بیرا ئاڤێ دناڤ مالێن خوه‌دا نینه‌”.

214

ئه‌ڤرۆنیۆز، ئه‌یاد به‌رواری
نڤیسه‌ر و پرۆفیسۆر (بول روجه‌رز) تایبه‌تمه‌ندێ ڤه‌كۆلینێن ئاشتیێ ل زانكۆیا برادفورد یا بریتانی د گۆتاره‌كێ دا ل سایتێ (ئوبن دیموكراسی) یێ تایبه‌تمه‌ند ب شرۆڤه‌ و راپۆرتێن سیاسی ڤه‌، دبێژیت “رۆژئاڤای بۆ خوه‌ وانه‌ ژ ئه‌زموونێ وه‌رنه‌گرتن و یێ هه‌مان شاشیان دوباره‌ دكه‌ت و سه‌ركردێن رۆژئاڤای یێن دكه‌ڤنه‌ د وێ خه‌فكا رێكخستیا داعش یا تیرۆرستی بۆ ڤه‌دای كو دخوازیت شه‌ڕه‌كێ به‌رفره‌ه هه‌لكه‌ت” گوت ژی” شێوێ هه‌ڤڕكیێ ژ سالا 2001 ێ وه‌ره‌ بۆمه‌ دیار دكه‌ت كو وه‌لاتێن رۆژئاڤا مفای ژ وانێن به‌رێ نابینن”.
نڤیسه‌ری ناڤبری ئاماژێ دده‌ت كو رێكخستیا (قاعیده‌) ل سالێن نۆتان ل هه‌موو ده‌ڤه‌رێن جیهانێ په‌یدابوو و سه‌ره‌رای بچووكیا قه‌بارێ وێ رێكخستیێ، به‌لێ دده‌مێ 10 سالان دا بوو بزاڤه‌كا شۆرشگێری یا ب هێز و فره‌ ره‌گه‌ز.
ب دیتنا (بول ره‌جه‌رز) ی، خواستا (قاعیده‌) هه‌لوه‌شاندنا رژێمێن حوكمڕانیێ بوو ل رۆژهه‌لاتا ناڤین و باشوورێ رۆژئاڤایێ ئاسیا كو وه‌ك (دوژمنێ نێزیك) د هژمارتن و گوهۆرینا وان ب سیسته‌مێن حوكمڕانیا ئیسلامی یا ( دروست) ژبۆ ژناڤبرنا صهیونیه‌تێ و ژبۆ بده‌ستڤه‌ئینانا ڤی ئارمانجی و ژناڤبرنا (دوژمنێ دوور) ئانكو ئه‌مریكا و هه‌ڤپشكێن وێ ل رۆژئاڤای، خیلافه‌تا ئێسلامێ یا نوو دێ به‌رفره‌ه بیت بۆ ده‌رڤه‌ی بنگه‌هێ ئیسلامێ.

دبێژیت ژی” رێكخستیا قاعیده‌ ته‌كتیكێن ئێكسه‌ر و ده‌ستنیشانكری بكاردئینان كو پشتبه‌ستنێ ب ئه‌نجامدانا كارێن توندتیژیێ دژی دوژمنێن خوه‌ ( یێن نێزیك و دوور) ژبۆ په‌یداكرنا كارڤه‌دانێن دژوار، پاشی دا فتنه‌ و ئاژاوه‌ هێنه‌ چاندن”.
نڤیسه‌رێ ناڤبری دبێژیت” روودانێن 11 سیبتێمبه‌رێ نموونه‌كا رۆهن بوو ل سه‌ر ڤێ ستراتیژیه‌تێ كو ئارمانجا قاعیده‌ ژ وێ هێرشێ هاندانا ئه‌مریكا بوو كو ئه‌فغانستانێ داگیربكه‌ت، به‌لێ ل شوونا وێ چه‌ندێ، به‌رسڤا ئه‌مریكا بكارئینانا میلیشیێن هه‌ڤپه‌یمانیا باكووری بوون كو ببنه‌ هیچزێن ئه‌لته‌رناتیڤ و ڤێ چه‌ندی چه‌ند سالان ڤه‌كێشا به‌ری بزاڤا تالیبان ب هێز بزڤریته‌ڤه‌”.
نڤیسه‌رێ بریتانی ئاماژێ دده‌ت كو گه‌له‌ك ژ وان هێرشێن تیرۆرستی یێن دژوار ئه‌وێن جیهان هه‌ژاندی ل ده‌ستپێكا ڤی سه‌دی ( هێرشێن مه‌درید و له‌نده‌ن و كازابلانكا و بالی و جاكارتا و كه‌راتشی و ستانبول) و گه‌له‌كێن دی، ژلایێ گرۆپێن گرێدای رێكخستیا قاعیده‌ ڤه‌ هاتبوونه‌ ئه‌نجامدان و ل سالا 2006 ێ هێز و ده‌ستهه‌لاتا (رێكخستیا قاعیده‌ یا ناڤه‌ندی) یا چارچۆڤه‌كری بوو، به‌لێ دده‌مێ شه‌ش سالێن ددوڤدا، رێكخستیا داعش یا تیرۆرستی جهێ قاعیده‌ گرت.
بول روجه‌رز ل دۆر داعشێ دبێژیت، داعش كار بۆ ئارمانجا دوور ئه‌وژی دامه‌زراندنا خیلافه‌تێ ل هه‌موو جیهانێ و هه‌ر ژ سالا 2011 ره‌وشا سووریێ، ئانكو ( بوهارا عه‌ره‌بی) ل سووریێ و ڤه‌كێشانا هێزێن ئه‌مریكی ژ عیراقێ ده‌ستپێكه‌كا راسته‌قینه‌ بۆ وێ خیلافه‌تێ په‌یداكر، داعشێ پشت به‌ستن ب داگیركرنا ئه‌ردی كر و سه‌ركه‌فتنه‌كا به‌رچاڤ ژی بده‌ستڤه‌ئینا و كارڤه‌دانا رۆژئاڤای دژی ڤێ چه‌ندێ زێده‌تر بوو ب ڕێیا شه‌ڕێ ئه‌سمانی ب سه‌ركێشیا ئه‌مریكا كو ل مه‌ها ته‌باخا 2014 ێ ده‌ستپێكری.
ئه‌ڤ نڤیسه‌رێ بریتانی به‌حسێ كێمیا وان راپۆرتێن به‌حسێ دژواریا ڤی شه‌ڕی دكه‌ن، كو هنده‌ك راپۆرت به‌حسێ 57 هزار ئه‌ركێن ئه‌سمانی دكه‌ن و هه‌شت هزار و 300 هێرشێن ئه‌سمانی ل عیراقێ و سووریێ كو 16 هزار و 75 ئارمانج ژناڤبرینه‌ و به‌نتاگۆن دبێژیت وان هێرشان 20 هزار چه‌كدارێن داعشێ یێن كوشتین.
بول دبێژیت” ئه‌ڤ شه‌ڕێ دژوار بۆمه‌ وێ هزرێ دروست دكه‌ت كو ب ساناهی دێ داعش هێته‌ ژناڤبرن، به‌لێ راپۆرتێن به‌نتاگۆنێ ئاماژێ ب هه‌بوونا 20 هه‌تا 30 هزار چه‌كدارێن داعشێ دكه‌ن ، ژلایه‌كێ دی ڤه‌ ئاژانسێن هه‌والگیری یێن ئه‌مریكی به‌حس دكه‌ن كو 30 هزار كه‌س ژ 100 وه‌لاتان یێن گه‌هشتینه‌ داعشێ ( ل سالا 2014 ێ 15 هزار كه‌س بوون ژ 80 وه‌لاتان)، ئه‌ڤ چه‌نده‌ وێ دگه‌هینیت كو شه‌ڕێ ئه‌سمانی داعش ژناڤ نه‌بریه‌ .
ل دووڤ بۆچوونا وی نڤیسه‌رێ بریتانی، گوهۆرینه‌كا مه‌زن د ته‌كتیكێن داعشێ دا په‌یدابوویه‌، ئه‌وژی ئه‌ڤ رێكخستیه‌ سه‌ره‌رای كونترۆلكرنا چه‌ندین دڤه‌ران ل سووریێ و عیراقێ، هێرشێن تیرۆرستی ژی ل ده‌رڤه‌ ئه‌نجام دده‌ت، وه‌كو یێن رێكخستیا قاعیده‌ ئه‌نجام ددان و ئه‌ڤ چه‌نده‌ ژی زڤراند بۆ بزاڤا داعشێ د سالا بۆری دا بۆ گرێدانا په‌یوه‌ندیێن ب هێز ل گه‌ل میلیشیا و گرۆپێن ئیسلامی ل گه‌له‌ك وه‌لاتان وه‌كو لیبیا و باشوورێ روسیا و یه‌مه‌ن و ئه‌فغانستانێ بۆ كۆمكرنا وان گرۆپان دبن ئالایێ داعشێ دا، د هه‌مان ده‌م دا داعشێ هێرشێن ئێكسه‌ر ل ده‌ڤه‌رێن جودا جودا به‌رفره‌هتر لێكرن وه‌كو هه‌ردو هێرشێن تونسێ (موزه‌خانا بادۆ و و كنارێ سوسه‌ یێ گه‌شتیاری) و په‌قاندنا فرۆكا روسی ل سینایێ ل مسرێ و په‌قینین به‌یروتێ و پاریسێ.

بول ب دوور نابینیت كو داعشێ باله‌ك یان لقه‌كێ رێكخستی ژبۆ ئه‌نجامدانا هێرشان ل ده‌رڤه‌ دامه‌زراندبیت كو پلانا داعشێ سێ ئارمانج بۆ هه‌بن ئه‌وژی، دووپاتیا هێزا خوه‌ كو جهێ پاشمایێن رێكخستیا قاعیده‌ بگریت و هاندانا هه‌ڤڕكیێن جڤاكی و توندوتیژیێ و (ئیسلاموفوبیا) ب تایبه‌تی ل فره‌نسا و بریتانیا و هه‌لكرنا شه‌ڕه‌كێ به‌رفره‌هتر ژلایێ رۆژئاڤای ڤه‌ كو تێدا هێزێن ئه‌ردی یێن رۆژئاڤای پشكداریێ تێدا بكه‌ن.
نڤیسه‌رێ ناڤبری ئاماژه‌ دده‌ت كو ئه‌و چه‌نده‌ د هه‌ڤگرن ل گه‌ل بریارا سه‌رۆك وه‌زیرێن بریتانی (دیڤید كامیرۆن) كو د بزاڤكرنێ دا بۆ وه‌رگرتنا رازیبوونا هێزا ئه‌سمانی یا بریتانی كو بریتانیا ببیته‌ پشكه‌ك ژ هه‌ڤپه‌یمانیا نێڤده‌وله‌تی كو هێرشێن ئه‌سمانی ل سووریێ ئه‌نجام دده‌ت و دبیت په‌رله‌مانێ بریتانی ڤێ بریارێ د هه‌فتیا داهاتی دا په‌سه‌ند بكه‌ت.
نڤیسه‌رێ گۆتارێ دبێژیت، دڤێت ب دووربینه‌كا دیرۆكێ سه‌حكه‌ینه‌ بریارا به‌رفره‌هكرنا شه‌ڕێ دژی داعشێ، ل دووماهیا سالا 2001 ێ، ئانكو پشتی سێ مه‌هان ژ روودانێن 11 سێبتێمبه‌ری، وه‌سا دیاربوو كو هه‌ڤپه‌یمانیا ب سه‌ركێشیا ئه‌مریكا بزاڤا تالیبان ژناڤبر و بۆ ئه‌گه‌رێ ژناڤبرنا رێكخستیا قاعیده‌ و ڤێ چه‌ندێ سه‌رۆكێ ئه‌مریكی یێ وی ده‌می (جورج ده‌بلیۆ بۆش) هاندا كو (سه‌ركه‌فتنا ئارمانجێ) د گۆتاره‌ا خوه‌دا ل سالا 2002 ێ ب راگه‌هینیت، به‌لێ سه‌ره‌رای وێ چه‌ندێ، قاعیده‌ شیا هێرشان ئاشانكاریان بۆ چه‌ندین هێرشان ل گه‌له‌ك ده‌ڤه‌رێن جیهانێ بكه‌ت و هه‌تا نوكه‌ ژی شه‌ڕێ دژی بزاڤا تالیبان یا به‌رده‌وامه‌.
دیسا دبێژیت، ل گۆلانا 2003 ێ، سه‌رۆك بۆشی (ئه‌نجامدانا ئه‌ركی) دژی رژێما سه‌دام حسێنی پشتی ده‌ستپێكرنا وێ ب شه‌ش هه‌فتیان راگه‌هاند، به‌لێ هه‌شت سالێن ددوڤدا گه‌له‌ك د زیاندار بوون، سه‌رۆك ئۆبامای ل سالا 2011 ێ هه‌ستكر كو عیراقێ یا ئارام بووی و هه‌موو هێزێن ئه‌مریكی ڤه‌كێشان، به‌لێ تنێ دده‌مێ دو سالان دا رێكخستیا داعشێ شیا كونترۆلێ بكه‌ت و هه‌ر د هه‌مان سال دا، فره‌نسا و بریتانیا كه‌یف ب ژناڤبرنا رژێما قه‌زافی ل لیبیا هات، به‌لێ ئه‌و وه‌لات كه‌فته‌ د توندوتیژیێ دا و پارچه‌ بوو و بوو ده‌وله‌ته‌كا فاشل و چه‌ك ل هه‌موو ده‌ڤه‌رێن وی وه‌لاتی به‌لاڤبوو.
نڤیسه‌رێ ناڤبری ل دووماهیا گۆتارا خوه‌دا مه‌نده‌هوشیا خوه‌ دیاركر ژ دووباره‌كرنا رۆژئاڤای بۆ هه‌مان شاشیان و ئاماژه‌ دا كو سه‌ركردێن رۆژئاڤای دكه‌ڤنه‌ د وێ خه‌فكێ دا و چو دانپێدان ژی نینه‌ كو داعشێ ل به‌ره‌ شه‌ڕه‌كێ به‌رفره‌ه هه‌لكه‌ت و دێ گه‌هیته‌ ئه‌و چه‌ندا وێ دڤێت و دێ داعش یا رازی بیت ژ ده‌ستكه‌فتیێن خوه‌.

1051

ئه‌ڤرۆ نیۆز، هه‌رهین محه‌مه‌د:
غاندى ئوره‌مارى گه‌نجه‌كێ باژێرێ دهوكێ هه‌ر ل ده‌ستپێكا سالا 1994 ده‌ست ب كارێ وێنه‌ گریێ كریه‌ د دیداره‌كێ دا بۆ ئه‌ڤرۆنیۆز دیاركر ژبۆ به‌رڤره‌ه كرنا كارێ خوه‌یێ وێنه‌ گرتنێ، وى فرۆكه‌ك ژ وه‌لاتێ ئه‌مریكا كریه‌ و نها دهێته‌ وه‌لاتێ بریتانیا و پشتى سه‌رێ سالێ دێ گه‌هیته‌ به‌رده‌ستێ وى و گوت: ئه‌ڤ جوره‌ فروكه‌ ژ جورێ كامیراوى (فور كه‌ى) یه‌ و فوتویێ وێ دوازده‌ میكا پێكسله‌ و كامیره‌كا پرو فیشناله‌ نه‌ كو یا ساده‌یه‌ ب كوژمێ هزارو هه‌شت سه‌د دولارانه‌ و ئه‌ڤ فرۆكه‌ قه‌بارى وێ دگه‌هیته‌ كیلویه‌ك و نیڤا و پێنچ سه‌ت مه‌تران دفریت كیلو مه‌تره‌ك و سێ سه‌د مه‌ترا دچیت و ب ئانه‌هیا خودێ دێ كارێن باش ب ڤێ فرۆكێ كه‌م بۆخزمه‌تا ملله‌تێ خوه‌ و هه‌روه‌سا و ئه‌ڤ فرۆكه‌ هند نافریت خه‌له‌تى پێ بهێته‌ كرن مرادا من بۆ وێنێ باژێرێ دهوكێ وێنه‌كه‌م لێ ده‌ست خوه‌شى ل وان ته‌له‌ڤزیونان دكه‌م ئه‌وان به‌رى من ئه‌ڤ كاره‌ كر لێ من لبه‌ره‌ ب شێوه‌كێ مودرێن دهوكێ وێنه‌ بكه‌م و ئه‌ز ل ئه‌ردى بم و فروكه‌ هه‌موو جهان وێنه‌ بكه‌ت بۆ ماوێ ده‌ه رۆژا نه‌ ئه‌ز ب موله‌تا وێ ڤه‌ و ئاسایشى و پارێزگه‌هێ و كومه‌لا وێنه‌ گران ژى په‌سه‌ند كریه‌ كو ئه‌ز وێ فرۆكێ بینم ب قانونى گه‌له‌ك كه‌س هه‌نه‌ ل باژێرێ فرۆكه‌ هه‌نه‌ ژبۆ خوشیا خوه‌ فرۆكا خوه‌ دفرینن لێ بتنى مه‌ره‌ما من ئه‌وه‌ خزمه‌تێ ب كه‌م و هنده‌ك جورێن وێنا بگرم ل هنداڤى دهوكێ ، یان بۆ بیك و زاڤایان بگرم ل پاركان و وه‌كو كلیپه‌كا جوان بۆ وان چێبكه‌م

RT

XANDI

website security
WP Facebook Auto Publish Powered By : XYZScripts.com