NO IORG
نووترين نووچه
نوچێن گرنگ

ئه‌ڤرۆ:

وه‌لاتیێن كورد ل رۆژئاڤایێ كوردستانێ داخواز ژ هه‌ر دو جڤاتێن كوردی دكه‌ن كو جاره‌كا دی ده‌ست ب دانوستاندنان بكه‌ن و ئاریشێن هه‌ی د ناڤبه‌را خوه‌ دا چاره‌سه‌ر بكه‌ن، چونكو مه‌ترسیێن مه‌زن ل سه‌ر پاشه‌رۆژا رۆژئاڤایێ كوردستانێ هه‌نه‌ و دڤێت هێزێن كوردی ببنه‌ ئێك.

خه‌مگین حه‌مید چاڤدێرێ سیاسی یێ رۆژئاڤایێ كوردستانێ بۆ ئه‌ڤرۆ دیار كر كو مه‌ترسیێن گه‌له‌ك مه‌زن ل سه‌ر پاشه‌رۆژا كوردان ل سووریێ هه‌نه‌، توركیا دیسان بزاڤا هندێ دكه‌ت كو ده‌ست ب ئۆپه‌راسیۆنه‌كا نوو ل دژی رۆژئاڤایێ كوردستانێ بكه‌ت، بۆ هه‌ر كه‌سه‌كێ ژی ئاشكرایه‌ هه‌ر ده‌ڤه‌را كو ژ ئالیێ توركیا ڤه‌ هاتیه‌ داگیركرن ب ته‌مامی وێران بوویه‌ و نموونا هه‌ری به‌رچاڤ ژی باژێرێ عه‌فرینێ یه‌ كو نها رێژه‌یه‌كا گه‌له‌ك كێم كورد لێ ماینه‌ و رۆژانه‌ ژی چه‌كدارێن سه‌ر ب توركیا وه‌لاتیێن كورد دڕه‌ڤینن و ئه‌شكه‌نجه‌ دده‌ن و دكوژن و گۆت: (ئێدی ده‌م یێ هاتی كو هه‌ر دو جڤاتێن كوردی یێن رۆژئاڤایێ كوردستانێ ژ بۆ به‌رژه‌وه‌ندیێن گه‌لێ كورد ل سووریێ ده‌ست ب قۆناغه‌كا نوو بكه‌ن، دڤێت هه‌ر دو جڤاتێن كوردی ب رێیا دانوستاندنان هه‌موو ئاریشێن د ناڤبه‌را خوه‌ دا چاره‌سه‌ر بكه‌ن، هه‌كه‌ ئه‌م كورد ل رۆژئاڤایێ كوردستانێ بهێز نه‌بین دێ ژناڤ چین، نها ژی گه‌له‌ك پیلان ل دژی كوردان ل سووریێ دهێنه‌ گێران و دوور نینه‌ رژێما به‌شاری و توركیا رێككه‌فتنه‌كێ بكه‌ن و پێكڤه‌ ئێرشی رۆژئاڤایێ كوردستانێ بكه‌ن، ژ به‌ر هندێ ژی تنێ رێیا پاراستنا ده‌ستكه‌فتیێن كوردان ل رۆژئاڤایێ كوردستانێ ئێكه‌تیا هه‌موو هێز و ئالیێن سیاسی یێن كوردستانی یه‌).

نه‌شه‌ت محه‌مه‌د چاڤدێرێ سیاسی كو خه‌لكێ رۆژئاڤایێ كوردستانێ نه‌ و نها ل ئۆرۆپا دژیت دیار كر كو براستی ژی ئاریشا هه‌ری مه‌زن یا كوردان ل سووریێ و رۆژئاڤایێ كوردستانێ كورد بخوه‌ نه‌، چونكو ناكۆكیێن گه‌له‌ك مه‌زن د ناڤبه‌را هێزێن كوردی دا هه‌نه‌، ل ئالیێ دی توركیا و رژێما سووریێ ژی ده‌مه‌كه‌ ده‌ست ب كۆمبوونان كرینه‌ كا دێ چاوا شێن رێڤه‌به‌ریا كوردی ل رۆژئاڤایێ كوردستانێ ژناڤ به‌ن، ب جهێ كو هه‌ر دو جڤاتێن كوردی پێكڤه‌ ده‌ست ب قۆناغه‌كا نوو بكه‌ن هه‌ر دو ئالی دژبه‌ریا ئێكتر دكه‌ن و گۆت: (ئاشكرایه‌ هه‌تا كورد ل سووریێ و رۆژئاڤایێ كوردستانێ نه‌بنه‌ ئێك دێ چاره‌نڤیسێ مه‌ هه‌ر ئه‌ڤه‌ بیت، مخابن گه‌له‌ك پیلان ل دژی رۆژئاڤایێ كوردستانێ دهێنه‌ گێران و هێزێن كوردی ژی هه‌تا نها نه‌شیاینه‌ ئاریشێن هه‌ی د ناڤبه‌را خوه‌ دا چاره‌سه‌ر بكه‌ن، نابیت كورد پشتا خوه‌ ب ئه‌مریكا گه‌رم بكه‌ن، ره‌وشا نها ل ئۆكرانیایێ ژی نیشا دده‌ت هه‌كه‌ تو به‌رگریێ ژ خوه‌ نه‌كه‌ی كه‌س بۆ ته‌ شه‌ری ناكه‌ت، ڤێجا دڤێت ئه‌م وه‌كو كورد وانان ژ دیرۆكا خوه‌ وه‌ربگرین و ژ بۆ پاراستنا خوه‌ هه‌موو ئاریشێن هه‌ی د ناڤبه‌را خوه‌ دا چاره‌سه‌ر بكه‌ین، چونكو براستی گه‌له‌ك مه‌ترسی ل سه‌ر رۆژئاڤایێ كوردستانێ هه‌نه‌).

سه‌رۆكێ لژنا پێشمه‌رگه‌ ل په‌رله‌مانێ كوردستانێ، رێڤینگ هروری، راگه‌هاند، پرۆژێ پێشنیازا پێشمه‌رگێن دێرین دێ هێته‌ به‌رهه‌ڤكرن و تێدا چه‌ندین ماف بۆ پێشمه‌رگێن دێرین هاتینه‌ دیاركرن و چه‌ندین خالێن دی ژی پێدڤیه‌ بهێنه‌ زێده‌كرن ژوان دیاركرنا رۆژا پێشمه‌رگه‌ی و پێدانا میدالیا بۆ هه‌موو پێشمه‌رگه‌یان.

گۆت ژی” پرۆژێ پێشنیازا پێشمه‌رگێن ئیلوون و گۆلانێ و دێرین ل به‌رده‌ستێ په‌رله‌مانێ كوردستانێ دایه‌، به‌لێ هه‌ر پرۆژه‌ قانوونه‌كا ره‌هه‌ندێن دارایی هه‌بیت، پێدڤی ب رازیبوونا حوكمه‌تێ یه‌ چونكه‌ نابیت پرۆژه‌ قانوونه‌ك بهێته‌ ده‌ركرن و ژ روویێ پشته‌ڤانیا دارایی ڤه‌ دشیانێن حوكمه‌تێ دا نه‌بیت، به‌لێ ب دیتنا من هه‌كه‌ ئه‌ڤ پرۆژه‌ پێشنیازه‌ بچیته‌ دبوارێ كاركرنێ دا بارگرانیێ بۆ حوكمه‌تێ دروست ناكه‌ت”.

هروری دیاركر” ئه‌ڤ پرۆژه‌ پێشنیازه‌ ب رێیا فراكسیۆنان هاتیه‌ ئاراسته‌كرن بۆ ئالیێن سیاسی، ب تایبه‌تی پێدڤی ب پشته‌ڤانیا پارتی و ئێكه‌تی هه‌یه‌ ژبه‌ركو پتریا پێشمه‌رگێن دێرین سه‌ر ب وان هه‌ردو ئالیان ڤه‌نه‌”.

ئاماژه‌كر” پرۆژێ ناڤبری گاڤه‌كا باشه‌ و ب گۆره‌ی وی چه‌ندین مه‌رج هاتینه‌ دیاركرن بۆ ده‌ستنیشانكرنا پێشمه‌رگێ دێرین كو ئه‌و ناسناڤه‌ ژ سالا 1961 ده‌ست پێ دكه‌ت تاكو ئادارا 1991 كو هه‌ر كه‌سه‌ك سێ سالان دناڤبه‌را وان سالان دا بێ دابرین پێشمه‌رگه‌ بیت ب پێشمه‌رگێ دێرین دێ هێته‌ هه‌ژمارتن”.

له‌شكرێ ئیراقێ ل سنوورێ ناحیا سنوونێ ل قه‌زا شنگالێ، هه‌وه‌كا لێگه‌ریان و پشكنینێ ده‌ست پێكریه‌ بۆ سه‌ر وان مالێن گۆمانا ڤه‌شارتنا چه‌كی لێ دهێته‌ كرن و لایه‌نگرێن PKK بن.

ل دووماهیا سالا 2017، PKK ب تمامی ده‌ست ب سه‌ر وێ ده‌ڤه‌رێ دا گرتبوو و ل ده‌مێن بۆری چه‌ندین كێشه‌ دروستكرینه‌، ئه‌ڤێ چه‌ندێ ژی وه‌كریه‌ كو له‌شكرێ ئیراقێ نوكه‌ هزر د وێ چه‌ندێ دا بكه‌ت خوه‌ ژ چه‌كدارێن PKK ل وی سنوورێ رزگار بكه‌ت.

ئازرین شنگالی چالاكڤانێ مه‌ده‌نی دیاركر، له‌شكرێ ئیراقێ هه‌ر ژ ئێڤاریا شه‌مبیێ ده‌ست ب هه‌وه‌كا به‌رفرهه‌ كریه‌ بۆ وان گوندێن ژ روویێ ئیداری ڤه‌ سه‌ر ب ناحیا سنوونێ ڤه‌ و دكه‌ڤنه‌ سه‌ر سنوورێ رۆژئاڤایێ كوردستانێ، كو PKK پشكه‌ك ژێ كونترۆلكریه‌.

گۆت ژی، له‌شكرێ ئیراقێ د وێ هه‌وێ دا لیسته‌ك ل ده‌ف هه‌یه‌ كو ناڤێن وان كه‌سان تێدایه‌ كو لایه‌نگرێن PKK نه‌، هه‌روه‌سا ل چوونا وان مالان پشكنینێ دكه‌ن بۆ دیتنا چه‌كێ بێ مۆله‌ت كو گومانا ڤه‌شارتنا وێ لێ دهێته‌.

ئه‌ڤرۆ:

ئه‌ندامه‌كێ جڤاتا نوونه‌رێن ئیراقێ ژ لیستا ده‌وله‌تا قانوونێ ب سه‌رۆكایه‌تیا نوری مالكی راگه‌هاند، بریاره‌ ل ده‌مه‌كێ نێزیك شانده‌كێ هه‌ڤپه‌یمانیا چارچۆڤێ هه‌ماهه‌نگیێ سه‌ره‌دانا هه‌رێما كوردستانێ بكه‌ت و ل گه‌ل پارتی دیموكراتی كوردستان و ئێكه‌تی نیشتمانی كوردستان كۆمببیت و ده‌ستپێشخه‌ریه‌كێ به‌رچاڤ بكه‌ نبۆ هه‌لبژارتنا سه‌رۆك كۆماری و پێكئینانا حوكمه‌تا ئیراقی یا نوو.

عارف حه‌مامی، په‌رله‌مانتارێ ده‌وله‌تا قانوونێ كو ئێك ژ ئالیێن سه‌ره‌كی یا چارچۆڤێ هه‌ماهه‌نگیێ یه‌ سه‌باره‌ت ده‌ستپێشخه‌ریا ناڤبری بۆ ئالیێن سیاسی گۆت” سه‌ركردێن هه‌ڤپه‌یمانیا چارچۆڤێ هه‌ماهه‌نگیێ رێككه‌فتنیه‌ كو سه‌ره‌دانا هێز و ئالیێن سیاسی بكه‌ن ب مه‌به‌ستا زانینا هه‌لویستێ وان سه‌باره‌ت چاره‌سه‌ركرنا وێ گریا سیاسی یا ئیراق كه‌فتیه‌ تێدا وبوویه‌ گه‌ف ل سه‌ر پرۆسا سیاسی”.

حه‌مامی گۆت ژی” بریاره‌ ل ده‌مه‌كێ نێزیك كو دبیت د ڤێ حه‌فتیێ دا بیت یان ل حه‌فتیا داهاتی، شانده‌كێ هه‌ڤپه‌یمانیا چارچۆڤێ هه‌ماهه‌نگیێ سه‌ره‌دانا هه‌ولێرێ بكه‌ت و دبیت سه‌ره‌دانا سلێمانیێ ژی بكه‌ت بۆ وێ چه‌ندێ ل گه‌ل ئالیێن سیاسی ب تایبه‌ت پارتی دیموكراتی كوردستان و ئێكه‌تی نیشتمانی كوردستان كۆمببیت”.

وی په‌رله‌مانتارێ ئیراقی ئاماژه‌ كر كو ئه‌و شانده‌ دێ سه‌ره‌دانا هه‌رێما كوردستانێ كه‌ت بۆ گه‌هاندنا بۆچوونا هه‌ڤپه‌یمانیا چارچۆڤێ هه‌ماهه‌نگیێ ل دۆر وێ ده‌ستپێشخه‌ریا به‌رهه‌ڤكری بۆ ده‌رخستنا ئیراقێ ژ وێ كێشا تێكه‌فتی، چونكه‌ ناخوازین حوكمه‌ته‌كێ بێ ره‌وتێ سه‌دری دروست بكه‌ین، له‌وما  دبیت ل گه‌ل ره‌وتێ سه‌دری ژی كۆم ببین”.

نێزیكی شه‌ش هه‌یڤایه‌ كێشه‌ د ناڤبه‌را هێزێن سیاسی یێن سه‌ركه‌فتی د هه‌لبژارتنێن 10 چریا ئێكێ 2021 به‌رده‌وامه‌ وناكۆكی د ناڤبه‌را هه‌ڤپه‌یمانیا رزگاركرنا نیشتمانی ( ره‌وتێ سه‌دری، پارتی دیموكراتی كوردستان، هه‌ڤپه‌یمانیا سیاده‌) و هه‌ڤپه‌یمانیا چارچوڤێ هه‌ماهه‌نگیێ ل دۆر هه‌لبژارتنا سه‌رۆك كۆماری و پێكئینانا حوكمه‌تێ و مه‌زنترین فراكسیۆنا جڤاتا نوونه‌ران، ئه‌و چه‌نده‌ ژی بوویه‌ ئه‌گه‌ر ئالیه‌ك بێ یێ دی نه‌شێت سه‌رۆك كۆماری هه‌لبژێریت یان حوكمه‌تێ پێك بینیت.

هه‌رچه‌نده‌ بریار بوو ل رۆژا چارشه‌مبیا بۆری 30 ئادارا 2022 روونشتنا جڤاتا نوونه‌رێن ئیراقێ یا تایبه‌ت ب هه‌لبژارتنا سه‌رۆك كۆمارێ نوو بهێته‌ ئه‌نجامدان، به‌لێ ژ ئه‌گه‌رێ بایكۆتكرنا روونشتنێ ژئالیێ چارچۆڤێ هه‌ماهه‌نگیێ ل گه‌ل چه‌ند فراكسیۆنێن دی، روونشتن هه‌ڤشێوێ روونشتنا به‌رێ وێ نه‌هاته‌ ئه‌نجامدان، چونكه‌ هه‌ڤپه‌یمانیا سێ قۆلی د ناڤبه‌را ره‌وتێ سه‌دری و پارتی و سوننه‌یان نه‌شیا 220 په‌رله‌مانتاران ب به‌رهه‌ڤبوون ل روونشتنا هه‌لبژارتنا سه‌رۆك كۆماری رازی بكه‌ت، د ده‌مه‌كی دا ب گۆره‌ی بریارا دادگه‌ها فیدرالی یا ئیراقی بۆ ده‌ستپێكرنا روونشتنا هه‌لبژارتنا سه‌رۆك كۆماری پێدڤیه‌ 220 په‌رله‌مانتار د روونشتنێ دا د به‌رهه‌ڤ بن.

ئه‌ڤرۆ، له‌زگین جوقی

چاڤدێره‌كی سیاسی ل شنگالێ راگه‌هاند، ل ژێر ده‌ستهه‌لاتا گرۆپێن چه‌كدار ره‌وشا شنگالێ گه‌له‌ك یا ئالۆز بووی.

حه‌سه‌ن مجی، چاڤدێری سیاسی ل شنگالێ، گۆت” نه‌ زڤرینا ئاوارێن شنگالێ د به‌رژوه‌ندیا گرۆپێن چه‌كدار دایه‌ چونكو وان نه‌ڤێت ره‌وشا شنگالێ خوه‌ش بیت داكو د ناڤ دا  بمینن له‌ورا گرۆپێن چه‌كدار رێگریێ‌ ل دابینكرنا ته‌ناهیێ دكه‌ن ونوكه‌ گرۆپێن نه‌شه‌رعی بۆ حه‌شدا شه‌عبی و ئیرانێ كاردكه‌ن ژبه‌ركو ناهێلن سنورێ‌ د ناڤبه‌را ئیراقێ‌ و سووریێ دا بهێـته‌ كونترۆلكرن “.

زێده‌تر گۆت” ره‌ڤاندن و بێ‌ سه‌روشینكرنا زارۆیان ل شنگالێ یا به‌رده‌وامه‌ و رۆژانه‌ خه‌لكێ‌ شنگالێ پرسیارا چاره‌نڤیسێ‌ زارۆیێن خوه‌ ژ گرۆپێن د ناڤ شنگالێ دا  دكه‌ن لێ‌ تشته‌كێ‌ ژی نوزانن ئه‌ڤه‌ ژی بوویه‌ ئه‌گه‌ر ترس بۆ خه‌لكی دروست ببیت و ئاواره‌ نه‌شێن ڤه‌گه‌رن و ب دیتنا من  ل ده‌مه‌كێ‌ نێزیك خه‌لكێ‌ شنگالێ ژبه‌ر ره‌ڤاندنا زارۆیان دێ‌ دژی گرۆپێن نه‌شه‌رعی راوه‌ستن چونكو یێن ژ ڤان ره‌فتاران بێ زاربووین”.

خویاكر ژی”  پارتی دیموكراتی كوردستان به‌رده‌وام كاردكه‌ت ئاریشه‌یێن شنگالێ ب ریێا دانوستاندنێ‌ چاره‌سه‌ر بكه‌ت و به‌رده‌وام ده‌رگه‌هێ‌ پارتی بۆ دانوستاندنێ‌ یێ‌ ڤه‌كریه‌ و بۆ بده‌ستڤه‌ئینانا مافێن خه‌لكێ‌ شنگالێ كاردكه‌ت بۆ ڤێ‌ مه‌ره‌می ژی رێككه‌فتن دناڤبه‌را حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ‌ و ئیراقێ‌ دا هاته‌ كرن داكو ره‌وشا شنگالێ چاره‌سه‌ر ببیت، لێ‌ حه‌شدا شه‌عبی و گرۆپێن نه‌شه‌رعی رێگری ل بجهئینانا رێككه‌فتنی كرن چونكو هه‌كه‌ ئه‌و رێككه‌فتن بهێته‌ بجهئینان،  به‌رژوه‌ندیێن گرۆپێن چه‌كدار د ناڤ شنگالێ دا نامینن و دێ‌ ته‌ناهی په‌یدابیت و ئاواره‌ ب سه‌ربلندی زڤرنه‌ سه‌ر جهێن خوه‌ كو ئه‌ڤه‌ نه‌ دبه‌رژوه‌ندیا حه‌شدا شه‌عبی وگرۆپێن نه‌شه‌رعی دا نینه‌”.

زێده‌تر گۆت” بۆ چاره‌سه‌ریا ره‌وشا شنگالێ پێدڤیه‌ رێككه‌فتنا دناڤبه‌را حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ‌ و ئیراقی دا بجه بهێت ورێكخراو ڤه‌گه‌رنه‌ شنگالێ داكو ئاڤه‌دانی ده‌ست پێ‌ بكه‌ت و خه‌لكێ‌ زیاندار بهێنه‌ قه‌ره‌بوو كرن و تیرۆرستێن داعشێ وهه‌ڤكار و پشته‌ڤانیێن وێ بهێنه‌ سزادان داكو باوه‌ری بۆ خه‌لكێ‌ شنگالێ دروست ببیت تاكو بشێن ڤه‌گه‌رن”.

ئه‌ڤرۆ:

فه‌رمانداره‌كێ هێزێن سووریا دیموكرات راگه‌هاند كو وان داخواز ژ ئه‌مریكا كرینه‌ رێگریێ ل ئێرشێن فرۆكێن بێ فرۆكه‌ڤان یێ توركیا بۆ سه‌ر رۆژئاڤایێ كوردستانێ و باكورێ سووریێ بكه‌ت، چونكو ده‌مه‌كه‌ توركیا به‌رده‌وام ئێرشی وه‌لاتیێن سڤیل ل وان ده‌ڤه‌ران دكه‌ت.

فه‌رمانداره‌كێ هێزێن سووریا دیموكرات كو ناڤێ وی نه‌هاتیه‌ ئاشكرا كرن بۆ كه‌نالێن راگه‌هاندنێ یێ رێڤه‌به‌ریا خوه‌سه‌ر دیار كریه‌ كو ده‌مه‌كه‌ توركیا ب رێیا فرۆكێن بێ فرۆكه‌ڤان و درۆنان ئێرشی ده‌ڤه‌رێن ل ژێر كۆنترۆلا وان دكه‌ت و د ئه‌نجاما ئێرشێن توركیا دا به‌رده‌وام وه‌لاتیێن سڤیل دبنه‌ قوربانی و به‌ری سێ رۆژان ژی ژ ئه‌نجاما ئێرشا فرۆكێن توركیا ل نێزیكی قامشلۆ وه‌لاتیه‌ك هاتیه‌ كوشتن و هه‌روه‌سا دو كه‌س ژی بریندار بووینه‌ و ژ به‌ر هندی ژی وان داخواز ژ ئه‌مریكا كرینه‌ كو رێگریێ ل ئێرشێن ئه‌سمانی یێن توركیا بكه‌ت.

هه‌مان فه‌رمانداری ئه‌و یه‌ك ژی دیار كریه‌ كو به‌ری نها د كۆمبوونا شاندێ وان و شاندێ ئه‌مریكی دا فه‌رمانداره‌كێ ئه‌مریكا بۆ وان دیار كریه‌ كو وان داخواز ژ توركیا كرینه‌ ئاگربه‌ستێ بنپێ نه‌كه‌ت و هه‌كه‌ توركیا ل سه‌ر ئێرشێن خوه‌ به‌رده‌وام بیت ئه‌مریكا دێ ب فه‌رمی داخواز ژ توركیا بكه‌ت كو ئێرشێن خوه‌ بده‌ته‌ راگرتن.

چاڤدێرێن سیاسی ژی دیار دكه‌ن كو توركیا خوه‌ بۆ ئۆپه‌راسیۆنه‌كا نوو ل دژی په‌كه‌كێ به‌رهه‌ڤ دكه‌ت و هه‌روه‌سا توركیا دڤێت ب رێیا درۆنان ئێرشی رۆژئاڤایێ كوردستانێ و باكورێ سووریێ ژی بكه‌ت و ژ به‌ر هندێ ژی هه‌سه‌دێ داخواز ژ ئه‌مریكا كریه‌ كو ئاسته‌نگیان ل هه‌مبه‌ر ئێرشێن توركیا دروست بكه‌ت، لێ هه‌تا نها ئه‌مریكا ب فه‌رمی ل هه‌مبه‌ر ئێرشێن ڤێ دووماهیێ یێن توركیا چو داخۆیانیه‌ك فه‌رمی به‌لاڤ نه‌كریه‌.

ل گۆر باوه‌ریا چاڤدێرێن سیاسی هه‌تا كو هه‌ر دو جڤاتێن كوردی یێن رۆژئاڤایێ كوردستانێ ئاریشێن د ناڤبه‌را خوه‌ دا چاره‌سه‌ر نه‌كه‌ن و پێكڤه‌ د ئاستێ نێڤده‌وله‌تی و هه‌رێمی دا ده‌ست ب بزاڤێن دبلۆماسی بۆ پشته‌ڤانیێ ل رۆژئاڤایێ نه‌كه‌ن دێ ئێرشێن توركیا ژی به‌رده‌وام بن، چونكو توركیا دبێژیت هه‌موو هێزێن كو نها ل رۆژئاڤایێ كوردستانێ نه‌ سه‌ر ب په‌كه‌كێ نه‌ و په‌كه‌كه‌ ژی هه‌رده‌م بۆ وێ مه‌ترسیێ یه‌ و توركیا ب مافێ خوه‌ یێ ره‌وا دزانیت كو به‌رده‌وام ئێرشی رۆژئاڤایێ كوردستانێ بكه‌ت.

ئه‌و یه‌ك د ده‌مه‌كێ دایه‌ كو پشتی ئێرشا چه‌كدارێن داعشێ یا ل سه‌ر زیندانا حه‌سه‌كێ وه‌زاره‌تا به‌رگریێ یا ئه‌مریكا ژی دیار كربوو كو ئه‌و دێ بۆ ده‌مه‌كێ درێژ ل سووریێ مینن، چونكو مه‌ترسیا داعشێ ل سه‌ر باكورێ سووریێ هه‌یه‌ و ئه‌مریكا ژی دێ ب هه‌موو ره‌نگه‌كێ هه‌ڤپه‌یمانێن خوه‌ ل سووریێ پارێزیت، چاڤدێرێن سیاسی ژی دبێژن مانا ئه‌مریكا ل رۆژئاڤایێ كوردستانێ بۆ پاراستنا كوردان گه‌له‌ك گرنگه‌.

ئه‌ڤرۆ:

بسپۆره‌كێ زانستێن سیاسی دبێژیت، ئه‌و نامه‌یا رۆژا چارشه‌مبیا بۆری ژئالیێ سه‌رۆكێ ئه‌مریكی جۆن بایدن گه‌هشتیه‌ سه‌رۆكێ هه‌رێما كوردستانێ، ئاماژه‌ك بۆ بوو ئیراقێ و هه‌ڤسوویێن كوردستانێ كو ئه‌مریكا هه‌ڤپشكه‌كا گرنگ یا هه‌رێما كوردستانێ یه‌ و ئارامیه‌ك ژی بوو بۆ هه‌رێما كوردستانێ پشتی نیگه‌رانیێن سه‌ركردایه‌تیا كوردی سه‌باره‌ت هێرشا مووشه‌كی ل سه‌ر هه‌ولێرێ.

د. زوبێر ره‌سول، بسپۆرێ زانستێن سیاسی و په‌یوه‌ندیێن هه‌رێمایه‌تی، گۆت” ده‌مێ هێرشا مووشه‌كی یا ئیرانێ بۆ سه‌ر هه‌رێما كوردستانێ، ئه‌مریكا راگه‌هاند ئه‌و مووشه‌كه‌ راسته‌وخوه‌ نه‌هاتبوونه‌ ئاراسته‌كرن بۆ ئه‌مریكا، به‌لكو هاتبوونه‌ ئاراسته‌كرن بۆ به‌رژه‌وه‌ندیێن ئه‌مریكا، ڤه‌خواندنا ڤێ چه‌ندێ ژ ئالیێ هه‌رێما كوردستانێ و خه‌لكێ وێ ب شێوه‌كێ گشتی و هه‌موو پارتێن سیاسی ئه‌وبوو هه‌كه‌ به‌رژه‌وه‌ندیێن ئه‌مریكا راسته‌وخوه‌ نه‌هێنه‌ لێدان، خوه‌ لێ ناكه‌ته‌ خودان، نیگه‌رانی ل ده‌ف هه‌رێما كوردستانێ په‌یدابوو و ئه‌و نێگه‌رانیه‌ ژی هه‌ر به‌رده‌وام بوو، هه‌تاكو ژ ئالیێ سه‌ركردایه‌تیا سیاسی و خه‌لكی ره‌نگڤه‌دانا زۆر هه‌بوو ل ده‌زگه‌هێن راگه‌هاندنێ، ئه‌مریكا ژی هه‌ست كر كو نیگه‌رانیه‌ك یا هه‌ی ل ده‌ف هه‌رێما كوردستانێ، له‌وما ئه‌ڤ نامه‌یا جون بایدن سه‌رۆكێ ئه‌مریكا بۆ نێچیرڤان بارزانی سه‌رۆكێ هه‌رێما كوردستانێ پشته‌ڤانیه‌ك بوو بۆ نووكرنا هاریكاریێ و هه‌ماهه‌نگیێ د ناڤبه‌را هه‌رێما كوردستانێ و ئه‌مریكا”.

د. زوبێر زێده‌تر بۆ مالپه‌رێ فه‌رمی یێ پارتی گۆت” هه‌رێما كوردستانێ جهه‌كێ ئارامه‌ بۆ ئه‌مریكا و چه‌ند وه‌لاتێن دی ژی، ئاسانكاریێن زۆر ژی بۆ ئه‌مریكیان یێن هه‌ین و هه‌رێما كوردستانێ رۆله‌كێ باش ل ئیراقیچ دگێریت، د هه‌مان ده‌م دا ئه‌م و ئیراق د قۆناغا پێكئینانا حوكمه‌تا نوو یا ئیراقێ داینه‌، دبیت ژ ده‌رڤه‌ نامێ تشتێن دی ژی هه‌بن كو د ناڤبه‌را بالیۆزێ ئه‌مریكا و سه‌رۆكێ هه‌رێمێ دا هاتبنه‌ به‌حسكرن و دبیت ئه‌وژی تێدا بیت كو داخواز ژ سه‌رۆكێ هه‌رێمێ هاتبیته‌ كرن رۆله‌كێ زێده‌تر بگێریت بۆ لێكنێزیكبوونا ئالیێن ئیراقی بۆ پێكئینانا حوكمه‌تا ئیراقێ، هه‌روه‌سا د ڤی ده‌می دا ژی ناكۆكیه‌ك كه‌فته‌ د ناڤبه‌را ئیراقێ و هه‌رێما كوردستانێ، ب تایبه‌ت ل سه‌ر بریارا دادگه‌ها فیدرالی پشتی كو هه‌رێما كوردستانێ پشكه‌ك بیت ژ نه‌خشا وێ وزه‌یا دبیته‌ به‌دیلێ وزێ بۆ پشكه‌كا وه‌لاتێن ئورۆپا، دڤێ چه‌ندێ دا ئه‌مریكا رۆلێ هه‌ڤشێوێ ناڤبری ژی دگێریت، دبیت گه‌له‌ك د ئاگه‌هدار نه‌بین د ناڤبه‌را حوكمه‌تا فیدرالی یا ئیراقێ و حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ دا، ئه‌مریكا پشته‌ڤانیا وێ چه‌ندێ دكه‌ تكو نابیت رێ ل وزێ بهێته‌ گرتن”.

دیاركر ژی” نه‌رمیه‌ك د سیاسه‌تا ئه‌مریكا دا ل سه‌رده‌مێ بایدنی دا یا هه‌ی، به‌لێ ئه‌مریكا ئه‌ڤ نامه‌یه‌ بۆ وێ ئێكێ یه‌ كو ئاماژه‌كه‌ ئه‌گه‌ر چ ئه‌م د نه‌رمین دگه‌ل هه‌وه‌ دا، مه‌به‌ست (ل گه‌ل ئیرانێ) به‌لێ هه‌ر دێ پشته‌ڤانیێ ل هه‌رێما كوردستانێ كه‌ین كو هه‌ڤپشكه‌كا مه‌ یا گرنگه‌”.

ل دووماهیێ دبێژیت” ئه‌و نامه‌ پشت راستیه‌ك بوو بۆ هه‌رێما كوردستانێ كو دێ هه‌ر پشته‌ڤانیا هه‌رێما كوردستانێ كه‌ین و بۆ ئیراقێ و ئیرانێ ژی دبێژیت ئه‌م پشته‌ڤانێن هه‌رێما كوردستانێ نه‌ و بجه ناهێلین”.

ب هه‌لكه‌فتا هاتنا هه‌یڤا ره‌مه‌زانا پیرۆز سه‌رۆك مه‌سعود بارزانی په‌یامه‌ك به‌لاڤكر و تێدا دبێژیت، ب هه‌لكه‌فتا هاتنا هه‌یڤا ره‌مه‌زانێ پیرۆزباهیێ ل هه‌موو موسلمانێن كوردستانێ و ئیراقێ و جیهانێ دكه‌م. ژ خودێ مه‌زن دخوازم نڤێژ و رۆژی و لاڤایێن هه‌موویان قه‌بوول بكه‌ت و هاتنا ڤێ هه‌یڤا پیرۆز ببیته‌ جهێ خێر و به‌ره‌كه‌تا هه‌موو ئالیه‌كی.

سه‌رۆكێ هه‌رێما كوردستانێ، نێچیرڤان بارزانی ب هه‌لكه‌فتا هاتنا هه‌یڤا ره‌مه‌زانێ د په‌یامه‌كێ دا راگه‌هاند، هاتنا هه‌یڤا ره‌مه‌زانا پیرۆز ل هه‌موو موسلمانان ل كوردستانێ، ئیراقێ و جیهانێ پیرۆز دكه‌م، هیڤیدارم ئه‌ڤ هه‌یڤا پیرۆز خێرێ و خوه‌شیێ و به‌خته‌وه‌ریێ دگه‌ل خوه‌ دا بینیت و ئاشتیێ و سه‌قامگیریێ ب سه‌ر مرۆڤایه‌تیێ دا بینیت. هه‌روه‌سا دبێژیت بلا ئه‌م هه‌موو رامان و وانێن ب رۆژیبوونێ و هه‌یڤا ره‌مه‌زانێ، بكه‌ینه‌ هێڤینێ ته‌باییێ و لێبۆرینێ و به‌رجه‌سته‌كرنا بهایێن مرۆڤایه‌تیێ و ئاشته‌واییێ.

ئه‌ڤرۆ:

ئه‌ندامه‌كا هه‌وا هه‌لبژارتنا به‌ربژارێ پارتی دیموكراتی كوردستان بۆ پۆستێ سه‌رۆك كۆماری ل به‌غدا راگه‌هاند، ئه‌سته‌مه‌ هه‌ڤپه‌یمانیا (چارچۆڤێ هه‌ماهه‌نگیێ) بشێت حوكمه‌تا نوو یا ئیراقێ پێك بینیت، ژ ئه‌گه‌رێ وێ چه‌ندێ ژی دبیت هه‌لبژارتنێن پێشوه‌خت بهێنه‌ ئه‌نجامدان.

مه‌یاده‌ نه‌جار، ئه‌نداما خۆلا چارێ یا جڤاتا نوونه‌رێن ئیراقێ ژ فراكسیۆنا پارتی و ئه‌نداما هه‌وا هه‌لبژارتنا به‌ربژارێ پارتی بۆ پۆستێ سه‌رۆك كۆمارێ ئیراقێ گۆت” ئه‌سته‌مه‌ (چارچۆڤێ هه‌ماهه‌نگیێ) بشێت بۆ كۆمبوونا جڤاتا نوونه‌رێن ئیراقێ بۆ هه‌لبژارتنا سه‌رۆك كۆماری 220 په‌رله‌مانتاران كۆم بكه‌ت و پاشی سه‌رۆكێ وه‌زیران ده‌ستنیشان بكه‌ت. هه‌تاكو هه‌كه‌ بشێن ژی، بێ هه‌ڤپه‌یمانیا (رزگاركرنا نیشتمانی) حوكمه‌تێ پێك نائینیت”.

مه‌یادێ دیاركر ژی” هه‌ڤپه‌یمانیا (چارچۆڤێ هه‌ماهه‌نگیێ) نه‌شێت وێ هه‌ژمارا په‌رله‌مانتاران كۆم بكه‌ت، چونكه‌ هه‌ژمارا په‌رله‌مانتارێن هه‌ڤپه‌یمانیا (رزگاركرنا نیشتمانی) گه‌له‌ك ژ هه‌ژمارا وان زێده‌تره‌ و هه‌ژماره‌كا په‌رله‌مانتارێن سه‌ربخوه‌ ژی دگه‌لدانه‌” ئاماژه‌كر ژی”  ئه‌وێن دگه‌ل هه‌ڤپه‌یمانیا (رزگاركرنا نیشتمانی) ناچنه‌ پال هه‌ڤپه‌یمانیا (چارچۆڤێ هه‌ماهه‌نگیێ)”.

ب دیتنا وێ په‌رله‌مانتارا خۆلا بۆری یا جڤاتا نوونه‌رێن ئیراقێ” چارچۆڤێ هه‌ماهه‌نگیێ نه‌كو نه‌شێت 220 په‌رله‌مانتاران كۆم بكه‌ت، به‌لكو نه‌شێت نیڤا هه‌ژمارا په‌رله‌مانتاران ژی كۆم بكه‌ت هه‌تا هه‌كه‌ هه‌موو په‌رله‌مانتارێن سه‌ربخوه‌ ژی بچنه‌ ئالیێ وان”.

دیاركر ژی” پشتی ژناڤچوونا رژێما سه‌دامی هه‌تا نوكه‌ دیموكراسیه‌ته‌كا به‌رهه‌ست نه‌هاتیه‌ دیتن، ئه‌و دیموكراسیه‌تا به‌حس لێ دهێته‌ كرن، دیموكراسیه‌ته‌كا زاره‌كی بو، ئه‌و دیموكراسیه‌ت نینه‌ كو تنێ پشكه‌كا وه‌لاتی حوكمه‌تێ پێك بینیت، نابیت تاكه‌ بریارده‌رێ وه‌لاتی هه‌ر شیعه‌ بیت، دناڤ جڤاتا نوونه‌ران دا زێده‌تر ژ نیڤا په‌رله‌مانتاران هه‌ر ئه‌وبن و د حوكمه‌تێ ژی ئه‌و ئه‌و”.

ل رۆژێن 26 و 30 ئادارا 2022، جڤاتا نوونه‌رێن ئیراقێ نه‌شیا سه‌رۆك كۆمارێ نوو هه‌لبژێریت د نڤ 41 به‌ربژاران دا، ژ ئه‌گه‌رێ بایكۆتكرنا روونشتنا جڤاتێ ژ ئالیێ هه‌ڤپه‌یمانیا (چارچۆڤێ هه‌ماهه‌نگیێ) و چه‌ند فراكسیۆنێن دی كو زێده‌تر ژ سێكا هه‌ژمارا ئه‌ندامێن جڤاتا نوونه‌ران پێك دئینن.

ل رۆژا پێنجشه‌مبی 31 ئادارا 2022، موقته‌دا سه‌در، رێبه‌رێ ره‌وتێ سه‌دری د تویته‌كێ دا ده‌مێ 40 رۆژان وه‌كو ده‌لیڤه‌ دایه‌ هه‌ڤپه‌یمانیا (چارچۆڤێ هه‌ماهه‌نگیێ) بۆ پێكئینانا حوكمه‌تا نوو بێی پشكداریا ره‌وتێ سه‌دری.

مه‌یاده‌ نه‌جار دووپاتیێ ل وێ چه‌ندێ دكه‌ت كو” پێدڤیه‌ كورد، شیعه‌ و سوننه‌ د پێكئینانا حوكمه‌تێ و دیاركرنا سه‌رۆكێ وه‌زیران دا پشكدار بن و ل جڤاتا وه‌زیران دا هه‌رسێ خودان بریار بن”.

ناڤبری د وێ باوه‌ریێ دا نینه‌ پارتی و پشكه‌ك ژ سوننه‌ و شیعێن دناڤ هه‌ڤپه‌یمانیا (رزگاركرنا نیشتمانی) هه‌ڤپه‌مانیێ ل گه‌ل چارچۆڤێ هه‌ماهه‌نگیێ دا پێكبینن، ژبه‌ركو پارتی و سوننه‌یان دیاركریه‌ كو دێ ل گه‌ل ره‌وتێ سه‌دری دا بن.

گۆت ژی” ئیراق به‌ر ب تۆنێله‌كا تاری دچیت، چونكه‌ حزبێن ئیراقی تنێ ل دووڤ به‌رژه‌وه‌ندیێن خوه‌ دچن، هه‌كه‌ چارچۆڤێ هه‌ماهه‌نگیێ  نه‌شێت د 40 رۆژان دا حوكمه‌تێ پێك بینیت، دبیت به‌ر ب هه‌لبژارتنه‌كا پێشوه‌خت بچین ژبه‌ركو چارچۆڤێ هه‌ماهه‌نگیێ نه‌شێت حوكمه‌تێ پێك بینیت، هه‌ڤده‌م قه‌بوول ناكه‌ت ژی هه‌ڤپه‌یمانیا (رزگاركرنا نیشتمانی) ببیته‌ دژبه‌ر، چونكه‌ ئه‌و باوه‌ری ب خوه‌ نینه‌ كو بشێت حوكمه‌ته‌كا ب هێز پێك بینیت كو خزمه‌تا وه‌لاتی بكه‌ت”.

ب دیتنا مه‌یادێ” هه‌كه‌ هه‌لبژارتنێن پێشوه‌خت یێن جڤاتا نوونه‌رێن ئیراقێ بهێنه‌ ئه‌نجامدان، دێ هه‌ژماره‌كا مه‌زن یا خه‌لكی پشكداریێ كه‌ن و دێ هه‌ژمارا كورسیێن سه‌ربخوه‌یان ژی زێده‌تر بیت”.

website security
WP Facebook Auto Publish Powered By : XYZScripts.com