مووسل،بارزان سلێمان مزوورى:
به‌رپرسێ نڤیسینگه‌ها ره‌وشه‌نبیرى و راگه‌هاندنا لقا 14 مووسل ، سه‌عید مه‌موزینى ، بۆ ئه‌ڤرۆ نیوز دیار كر كۆ ئه‌ڤرۆ چه‌كدارێن تیرورستێن داعش 18 ژن ل ناڤ باژێرێ مووسل ده‌سته‌سه‌ركرن ،
ناڤبرى دیار كر كۆ ژبه‌ر نه‌گرێدانا حیجابێ ده‌سته‌سه‌ركرن بۆ جهه‌كێ نه‌دیار ئه‌و هه‌ر هه‌ژده ژن هاتنه ڤه‌گوهاستن .
ئه‌ڤرۆ نیوز، ئه‌میر ئه‌ترووشى:
ئه‌ندامه‌كێ په‌رله‌مانێ كوردستانێ یێ ئه‌رمه‌ن بۆ ئه‌ڤرۆ نیوز راگه‌هاند، نێزیكه دێ ئه‌رمه‌ن بیره‌وه‌ریا خوه یا دلته‌زین ئه‌وا تێدا كوموژیا ئه‌رمه‌نان هاتیه كرن ساخكه‌نه‌ڤه و دێ بنه 100 سال ب سه‌ر وێ بیره‌وه‌ریا چو جاران ئه‌رمه‌نان نه‌ڤێت دووباره‌بیته‌ڤه.
یه‌روانت نیسان تاكه نوونه‌رێ ئه‌رمه‌نانه ل په‌رله‌مانێ كوردستانێ دیار كر، سالانه ل 4/22 هه‌لكه‌فتا دلته‌زین یا كومكوژیا ئه‌رمه‌نان دهێته ساخكرن كو د وێ كومكوژیێ دا نێزیكى ملیونه‌ك و 500 هزار ئه‌رمه‌نان ب ده‌ستێ ده‌وله‌تا ئوسمانى هاتبوونه كوشتن و گۆت: ئه‌ڤ كومكوژیه ل 1915/4/22 روودابوو و پشتى پێنچ مه‌هێن دیتر دێ چینه د سه‌د سالیا ڤێ روودانا دلته‌زین دا.
یه‌روانت ئاشكرا كر كو سالانه ئه‌م وه‌كو ئه‌رمه‌نێن كوردستانێ ڤێ هه‌لكه‌فتا نه‌خۆش ل كوردستانێ و ب تایبه‌ت ل پارێزگه‌ها دهۆكێ ساخ دكه‌ینه‌ڤه و مه ل به‌ره بۆ 100 سالیا وێ چالاكیه‌كا گه‌له‌ك جودا و مه‌زن بكه‌ین و ره‌نگه رووپیڤانه‌كا جه‌ماوه‌رى ل گشت پارێزگه‌هێ بكه‌ین بۆ هندێ ناڤێ ئه‌رمه‌نان ل گشت عیراقێ بلند ببیت و گۆت ژى: نها نێزیكى 2500 ئه‌رمه‌نان ل هه‌رێما كوردستانێ دژین و هه‌موو ل دهۆكێ نه، ب تنێ كته‌كا كێم نه‌بیت ل باژێرێن دى دژین.
به‌رده‌ره‌ش. ره‌زوان رۆژبه‌یانى:
ده‌زگه‌هێ خێر خوازیا بارزانى نه‌مر 1000 چه‌نتێین قوتابخانێ ب سه‌ر قوتابیێن كێم ده‌رامه‌ت ێین سنورێ ده‌ڤه‌را به‌رده‌ره‌ش به‌لاڤ دكه‌ت.
غازى ره‌مه‌زان رێڤه‌به‌رێ په‌روه‌ردا قه‌زا به‌رده‌ره‌ش بۆ ئه‌ڤرۆنیۆز گوت: ئه‌ڤرۆ ل رێككه‌فتێ 2/12/2014 ئه‌م رابوین ب به‌لاڤكرنا هه‌زار چه‌نته یێن قوتابخانێ ب سه‌ر قوتابیێن كێم ده‌رامه‌ت ل سنورێ په‌روه‌ردا قه‌زا به‌رده‌ره‌ش، هه‌روه‌سا دیاركر قوتابێن قوتابخانا كوردستان ل ناڤ سه‌نته‌رێ قه‌زا به‌رده‌ره‌ش و قوتابخانه‌ێین گوندێ ئامیان و گوندێ ئامیانۆك و گوندێ قه‌ره‌ناس و گوندێ خرابه‌یاسین لێ سوودمه‌ند بوون عازى ره‌مه‌زان دیارژى كر كو هه‌ر هه‌زار چه‌نته ژلایێ ده‌زگه‌هێ خێرخوازیا بارزانى نه‌مر هات بوو دابین كرن و ئه‌ڤرۆ ژى مه دابه‌شكرن ب سه‌ر قوتابیێن كێم ده‌رامه‌ت.
ئه‌ڤرۆ نيوز، نيوار محه‌مه‌د سه‌ليم:
رێڤه‌به‌ريا كه‌شناسى و بيڤه‌له‌رزێ ل هه‌رێما كوردستانێ رێژا هه‌ڤبه‌ركرى يا باران بارينا ئه‌ڤ ساله ل گه‌ل يا سالا بۆرى ئاشكه‌را كر و دا زانين كو ل دهۆكێ زێده‌ترى 130 ملم ژ سالا بۆرى زێده‌تر باران باريه.
رێڤه‌به‌ريا كه‌شناسى و بيڤه‌له‌رزێ ل هه‌رێما كوردستانێ ئه‌ڤرۆ رۆژا سێشه‌مبى راگه‌هاند كو وه‌كو هه‌ڤبه‌ركى ل گه‌ل سالا بۆرى ل هه‌رێما كوردستانێ جوداهيه‌كا مه‌زن د ناڤبه‌را رێژێن باران بارينێ دا هه‌يه ب گۆره‌يى وى خشتێ به‌لاڤكرى.
ل پارێزگه‌ها دهۆكێ ل سالا 2013 هه‌تا ڤى ده‌مى 131ز8 ملم باران باريبوو، به‌لێ ل ئه‌ڤ ساله 269.5 ملم باران باريه، ل زاخۆ ژى 152.9 ملم باريبوون و نوكه 269.8 ملم باران باريه.
ده‌رباره‌يى هه‌ولێر ژى دايه زانين كو سالا بۆرى هه‌تا ڤى ده‌مى ل هه‌ولێر ب تنێ 19.2 ملم باران باريبوون، به‌لێ ئه‌ڤ ساله گه‌هشته 14.5 ملم بارانێ، ل پيرمام ژى رێژا هه‌ره بلندا ئه‌ڤ ساله يا بارانێ تۆماركريه ل باژێر و باژێركێن كوردستانێ كو ل سالا بۆرى 73.5 ملم باريبوون، به‌لێ ئه‌ڤ ساله 312.7 ملم باران بارينه.
ل پارێزگه‌ها سلێمانيێ ژى ئه‌ڤ رێژه هه‌تا راده‌كێ باش يا به‌رچاڤه ب ره‌نگه‌كى ل سالا 2013 ل سلێمانيێ 166.9 ملم باران باريبوون، به‌لێ نوكه 228.4 ملم باران باريه و ل چه‌مچه‌مال ژى ژ 103 مليمان بۆ 153.2 ملم بلند بوويه.
ئه‌ڤرۆ نيوز:
سه‌رۆكێ حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ راگه‌هاند كو ئه‌ڤا نوكه هاتيه پێش بۆ گه‌لێ كورد ده‌سكه‌فته‌كێ باشه، به‌لێ رێكه‌فتنا دووماهيێ ژى نينه.
سه‌رۆكێ حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ، نێچيرڤان بارزانى، د گۆنگره‌كێ رۆژنامه‌ڤانى راگه‌هاند كو ئه‌ڤا ب ده‌ست ڤه هاتى بۆ گه‌لێ كورد تشته‌كێ گه‌له‌ك گرنگه، به‌لێ رێكه‌فتنا دووماهيێ ژى نينه.
گۆتژى: “سه‌رۆك وه‌زيرێن عيراقێ ژ مه پتر د خه‌ما كێشان دابوو، ژ به‌ر هندێ ژى دبينم پێنگاڤه‌كا دلخۆشكه‌ره”.
دا زانين ژى كو به‌غدا 17% ژ پشكا هه‌رێمێ ژ بوودجێ دێ هنێريت
سه‌رۆكێ حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ، نێچيرڤان بارزانى، خۆيا كر ژى كو ژى كو ل ڤێ هه‌يڤێ كێشا مووچان دێ چاره بيت و گۆت: “سۆپاسيا خه‌لكێ هه‌رێمێ دكه‌ين كو د ڤى ماوه‌يى دا ته‌حه‌مول كرى”.
پشتى سه‌ره‌دانا وه‌ڤدێ هه‌رێما كوردستانێ بۆ به‌غدا و روونشتن ل گه‌ل به‌رپرسێن حكومى يێن عيراقى، هه‌رێم و به‌غدا گه‌هشتنه رێكه‌فتنه‌كێ و بڕياره 1\1\2015 ئه‌و بڕيار بكه‌ڤيته وارێ بجهئينانێ.
ب گۆره‌ى پێزانينێن كۆمبوونا شه‌ڤا بۆرى وه‌ڤدێ هه‌رێم و به‌غدا د خولا سيێ يا كۆمبوونێن خوه ب سه‌رۆكاتيا حه‌ديه‌ر عه‌بادى و نێچيرڤان بارزانى ب رێڤه‌چوو، هه‌ردو لا گه‌هشتنه رێكه‌فتنێ.
ب گۆره‌يى ڤێ رێكه‌فتنێ، پێدڤيه هه‌رێم 250 هزار به‌رميلێن په‌ترۆلێ د رۆژه‌كێ دا ل گه‌ل 300 هزار به‌رميلێن په‌ترۆلا كه‌ركووك بهنێريته ژ ده‌رڤه.
د به‌رامبه‌ر دا به‌غدا دێ يا پابه‌ند بيت ب دابينكرنا نيڤا مووچێ هێزێن پێشمه‌رگه‌ى.
ب گۆره‌يى ژێده‌ره‌كى ل به‌غدا هه‌ر ده‌ما بودجه هاته په‌سه‌ندكرن، پشكا بودجێ هه‌رێما كوردستانێ دێ وه‌كو خوه مينيت و هنێرن و رێكه‌فتن ژى دێ ل 1\1\2015 كه‌ڤيته وارێ بجهئينانێ.
ئه‌ڤرۆ نيوز:
پشتى سه‌ره‌دانا وه‌ڤدێ هه‌رێما كوردستانێ بۆ به‌غدا و روونشتن ل گه‌ل به‌رپرسێن حكومى يێن عيراقى، هه‌رێم و به‌غدا گه‌هشتنه رێكه‌فتنه‌كێ و بڕياره 1\1\2015 ئه‌و بڕيار بكه‌ڤيته وارێ بجهئينانێ.
ب گۆره‌ى پێزانينێن كۆمبوونا شه‌ڤا بۆرى وه‌ڤدێ هه‌رێم و به‌غدا د خولا سيێ يا كۆمبوونێن خوه ب سه‌رۆكاتيا حه‌ديه‌ر عه‌بادى و نێچيرڤان بارزانى ب رێڤه‌چوو، هه‌ردو لا گه‌هشتنه رێكه‌فتنێ.
ب گۆره‌يى ڤێ رێكه‌فتنێ، پێدڤيه هه‌رێم 250 هزار به‌رميلێن په‌ترۆلێ د رۆژه‌كێ دا ل گه‌ل 300 هزار به‌رميلێن په‌ترۆلا كه‌ركووك بهنێريته ژ ده‌رڤه.
د به‌رامبه‌ر دا به‌غدا دێ يا پابه‌ند بيت ب دابينكرنا نيڤا مووچێ هێزێن پێشمه‌رگه‌ى.
ب گۆره‌يى ژێده‌ره‌كى ل به‌غدا هه‌ر ده‌ما بودجه هاته په‌سه‌ندكرن، پشكا بودجێ هه‌رێما كوردستانێ دێ وه‌كو خوه مينيت و هنێرن و رێكه‌فتن ژى دێ ل 1\1\2015 كه‌ڤيته وارێ بجهئينانێ.
ئەڤرۆ نیوز، مللەت جەمال:
بەرپرێ راگەھاندنێ ل رێڤەبەریا ھاتنوچوونا پارێزگەھا دھۆک راگەھاند کو بۆ ئەڤرۆ نیوز دیارکر کو ژ بەر پێدڤیاتیا پارێزگەھا دھۆکی ب دامەزراندنا پۆلیسێن ھاتنوچوونێ، وەزارەتا ناڤخۆ یا ھەرێما کوردستانێ رازەمەندیا خوە دەربری ل سەر دامەزراندنا 50 پولیسێن ھاتنوچوونێ بۆ پارێزگەھا دھۆک.
رائید ئازاد تاھا بەرپرێ راگەھاندنێ ل رێڤەبەریا ھاتنوچوونا پارێزگەھا دھۆک گۆت: “پێدڤیە ژیێ داخازکەرێ فورمێ ژ 17 سالان کێمتر نەبیت و ژ 35 سالیێ زێدەتر نەبیت و دەرچوویێن ناڤنجی بیت و درێژاھیا وی یان وێ ژ 170 سم کێمتر نەبیت و پێدڤیە بەلگەنامێن پێدڤی ل گەل خوە بینیت ئەو ژی ناسناما بارێ شارستانی و رەگەزناما عیراقی و پلێتا ئاھێن خوارنێ و کارتا زانیاریان و 8 وێنێن رەنگا و رەنگ”.
زێدەتر گۆت: “فورمە دێ سوبه‌هى ل رێڤەریا ھاتن و چوونا پارێزگەھا دھوکێ ل دومیز ھێنە بەلاڤکرن”.
ئه‌ڤرۆ نيوز:
لژنا دارايى ل جڤاتا نوونه‌رێن عيراقێ رێژا دامه‌زراندنا فه‌رمانبه‌ران ل هه‌موو عيراقێ ل سه‌ر بوودجا 2015 ئاشكه‌را كر و زێده‌تر ژ دو هزاران ب به‌ر هه‌رێمێ دكه‌ڤيت
ماجد ته‌ميمى، ئه‌ندامێ لژنا دارايى ل جڤاتا نوونه‌رێن عيراقێ بۆ رۆژناما سه‌باح دياركر كو د پرۆژێ قانوونا بودجا 2015 دا 108 هزار و 458 پله بۆ دامه‌زراندنێ ل عيراقێ هاتينه دياركرن و گۆت: “به‌هرا هه‌رێمێ ژ ڤێ پشكێ دو هزار و 411 پله نه”.
ئه‌ندامێ لژنا دارايى ل جڤاتا نوونه‌رێن عيراقێ ئاشكه‌را ژى كر كو وه‌زاره‌تا ساخله‌ميێ دێ 13 هزار و 525 قله ب به‌ركه‌ڤن و په‌روه‌ردێ پێنج هزار و 412 پله و ناڤ خۆژى 35 هزار پله و به‌ره‌ڤانيێ ژى 50 هزار پله بۆ هاتينه دياركرن.
ب گۆره‌يى زانياريێن ڤى ئه‌ندام په‌رله‌مانێ لژنا دارايى ل جڤاتا نوونه‌رێن عيراقێ هژماره‌كا دى بۆ جڤاتا دادوه‌رى و وه‌زارتا كاروكاروبارێن جڤاكى و نڤيسينگه‌ها سه‌رۆك كۆمارى و دامه‌زراوێن دى هاتينه ته‌رخانكرن.
ئه‌ڤرۆ نيوز:
ئاژانسا رۆيته‌رز راگه‌هاند كو ل سنورێ سوريا هه‌ڤژينا ئه‌بۆ به‌كر به‌غدادى هاتيه ده‌سته‌سه‌ركرن و رۆژناما سه‌فير يا لوبنانى ژى ئه‌و ده‌نگوباس پشت راست كر و گۆت: “ئێك ژ هه‌ڤژينێن ئه‌بۆ به‌كر به‌غدادى هاتيه ده‌سته‌سه‌ركرن”.
ئاژانسا رويته‌رز راگه‌هاند كو هه‌ڤژينا ئه‌بۆ به‌كر به‌غدا سه‌رۆكێ رێكخستيا داعش ل سه‌ر سنورێ سوريا هاتيه گرتن بێى كو ئاماژێ ب سنورێ ل گه‌ل كيش وه‌لاتى بده‌ت، به‌لێ رۆژناما سه‌فير يا لوبنانى د هژمارا خوه يا ئه‌ڤرۆ دا راگه‌هانديه كو ئێك ژ هه‌ڤژينێن ئه‌بۆ به‌كر به‌غدادى ل سه‌ر سنورێ لوبنانێ و سوريا هاتيه گرتن ژ لايێ ده‌زگه‌هێن هه‌والگه‌رى يێن لوبنانى ڤه كو بزاڤ دكر بچيته د ناڤ لوبنان دا.
ئاماژه ب وێ چه‌ندێ ژى كريه كو ئێك ژ هه‌ڤژينێن به‌غدادى بزاڤ دكر ل گه‌ل ئێك ژ كچێن خوه ب ناسنامێن سه‌خته بچنه ناڤ لوبنان، به‌لێ ژ لايێ هه‌والگه‌ريا وى وه‌لاتى ڤه هاتينه ده‌سته‌سه‌كرن.
رۆژناما سه‌فير يا لوبنانى ئاشكه‌را ژى كريه كو ده‌زگه‌هێن ئه‌منى يێن وى وه‌لاتى بۆ چه‌ندين رۆژان كار ل سه‌ر ڤى ده‌ستكه‌فتێ مه‌زن كريه.
ئەڤرۆ نیوز:
ب گۆرەی راپۆرتەکا رۆژناما ئەڤرۆ کو سەرجان مەحمود بەرھەڤکریە ھاتیە کو کوردێن ئەرمەنستانێ و یێن ھەرێما ساراتۆڤ یێ روسیا پشتی کۆمبوون و گەنگەشەیێن بەرفرەە بریار دان بچنە باکور، رۆژئاڤا و باشورێ کوردستانێ و ل دووڤ ئیمکان و دەرفەتێن خوە پشکداریێ د ئازادکرنا ئاخا کوردستانێ دا بکەن و د ناڤ بەرخوەدانا گەلێ کورد یا بۆ پاراستنا ناموس و شەرەفا کوردایەتیێ دا جھێ خوە بگرن.
گەرناسێ کوردۆ مامۆستایێ قوتابخانەیێ ل باژێرێ ئیرەوان یێ پایتەختا ئەرمەنستانێ بۆ رۆژناما ئەڤرۆ راگەھاند کو ئەو ژ بەرخوەدانا ل کۆبانێ و شنگالێ ژ نێزیک ڤە ئاگاھدارن و ئێدی نەشێن وەسا ژ دوور ڤە تەماشە بکەن و گۆت: (رۆژ رۆژا پاراستنا ناموس و شەرەفا کوردایەتیێیە و دڤێت ھەموو ئاخا پیرۆزا کوردستانێ ل ژێر دەستێ تیرۆرستان بھێتە دەرخستن و مە ژی وەک کوردێن ئەرمەنستانێ بریار دا ئەم ژی نە ب تنێ ب رێیا ھاریکاریا ماددی لێ ب گیانێ خوە ژی پشتەڤانیێ ل کوردستانێ بکەین و بۆ ڤێ چەندێ ژی ل باژێرێ ئیرەوانێ ب دەھان لاوێن مە خوە بەرھەڤ کرینە بچنە رۆژئاڤا و باشورێ کوردستانێ و د ناڤ پاراستڤانێن کوردایەتیێ دا جھێ خوە بگرن).
گەرناس ھەروەسا دیار ژی کر کو ھەتا نھا دو جاران کەمپینێن کۆمکرنا ھاریکاریێ بۆ کۆبانێ و شنگالێ ئەنجامداینە و نھا ژی کەمپینا مە پشکداریا راستەوخوە یا د ناڤ بەرخوەدانا کوردستانێ دایە و ھەتا نھا گەلێ مە ب ژن، خۆرت و زارۆیێن خوە ڤە ب گەرمی پێشوازیێ ل ڤێ کەمپینا نوو کرینە و گۆت: (نیشتمانپەروەری و دلسۆزیا بۆ ئاخ و وەلاتی د رۆژێن زەحمەت و دژوار دا دیار دبیت و ئەم ژی وەک ئەرکەکێ نەتەوی و نیشتمانپەروەری دخوازن د ناڤا بەرخوەدانێ دا جھێ خوە بگرن و مل ب ملێ برایێن خوە یێن رۆژئاڤا و باشورێ کوردستانێ ئەرکێ خوە یێ نەتەوی بجە بینن).
ل ئالیێ دی کوردێن ھەرێما ساراتۆڤ یا روسیا فیدرال ژی دەست ب کۆمکرنا ھاریکاریا ماددی بۆ شنگال و کۆبانێ کرینە و ھەتا نھا ھژمارەک زێدە کەل و پەلێن پێدڤیێن مرۆڤی و پارە کۆمکرینە و دخوازن ئاستێ ھاریکاریێ ھێشتا بلندتر بکەن و بۆ ڤێ یەکێ ژی بەرھەڤیێ بۆ ھژمارەک چالاکیان دکەن، ژ ڤان چالاکیان یا یەکێ سازکرنا خوەنیشادانەکا بەرفرەە ل بەردەم پەرلەمانێ روسیا فیدرال، یا دویێ سەرەدانا دەزگەھێن راگەھاندنان بۆ سەرنج راکێشانا سەر رەوشا کۆبانێ و شنگالێ و بەلاڤکرنا بەلاڤۆکێن ل سەر کریارێن تیرۆرستێن داعشێ ل ھەمبەر کوردان و بەرخوەدانا مەزنا ھێزێن شەرڤانێن کورد ل ھەمبەر تیرۆرستانە.
ھەر د ڤێ دەربارێ دا حوکمەتێن نەمسا، ئەلمانیا و ئوسترالیا دەست ب ئۆپەراسیۆنێن بەرفرەە ل دژی ئەندام و ئالیگرێن رێکخستنا تیرۆرست یا داعش و قاعیدە کرینە و ل دووڤ نوچەیێن دەزگەھێن راگەھاندنا ئورۆپا ھەتا نھا ل ئەلمانیا ٤٨ کەس ژ ئەندام و ئالیگرێن داعشێ ھاتینە گرتن و بەلگەیێن گەلەک گرنگ ژی ل سەر چاوانیا خوە رێکخستنا داعشێ ل ئەلمانیا کەڤتیە دەستێ ھێزێن ئێمناھیێ.
ھەروەسا ل نەمسا ژی د ئەنجاما ئۆپەراسیۆنەکا ل دژی تیرۆرستان دا ٢٣ کەس ژ ئەندام و ئالیگرێن داعشێ ھاتن گرتن و حوکمەتا نەمسا بریار دایە ئەو کەسێن ژ وەلاتی وان چووینە ناڤ رێزێن داعش و قاعیدە دێ ژ وەلاتی بوونێ بھێنە ئاڤێتن و دەربارێ وان دا لێپرسینا د بن ناڤێ تاوانبارێن مرۆڤی بھێتە ڤەکرن.
سەبارەت ب ڤی بابەتی حوکمەتا ئوسترالیا ژی راگەھاند کو ئەو قەبوول ناکەن چو وەلاتیەکی وان د ناڤ رێکخستنێن تیرۆرستی دا جە بگرن و جھگرتنا د ناڤ رێکخستنێن تیرۆرستی دا تاوانەکا مەزنە و سزایێ وی ژی دێ یا گران بیت و ئەو کەسە دێ ژ وەلاتی بوونێ بھێنە دەرخستن، ھەتا نھا ٢٤ کەس ھاتینە دەستنیشان کرن کو چووینە د ناڤ رێزێن داعش و قاعیدە دا و ل دژی وان ل دادگەھێ دۆز ھاتیە ڤەکرن و دێ ژ ھەموو مافێن وەلاتیبوونێ بێ بار بمینن و ھەر دەمێ بھێنە دیتن ژی دێ بھێنە گرتن و دادگەھکرن.
نيشاندان