NO IORG
نوچێن گرنگ

110

ژێده‌ره‌كێ باوه‌ر پێكريێ ئاگه‌هدار ژ ناڤ باژێرێ مووسل بۆ ئه‌ڤرۆ دياركر كو بارودۆخێ باژێرێ مووسل نه‌يێ ئارامه‌ و تيرۆرستێن داعش بزاڤا گوهۆرينا هه‌موو تشته‌كي‮ ‬ل وي‮ ‬باژێري‮ ‬كريه‌ هه‌تاكو وان ل به‌ره‌ قورئانێ ژي‮ ‬ب گوهۆرن و ئالايێ خوه‌ ژي‮ ‬دانايه‌ سه‌ر،‮ ‬ئاماژه‌ دا ژي‮ ‬كو چه‌كدارێن داعش باره‌گايێن خوه‌ ل لايێ چه‌پێ‮ ‬يێ مووسل‮ ‬يێن گرتين و چه‌كدار و ترۆمبێلێن وان ژي‮ ‬نه‌ماينه‌‮.‬
ئه‌ڤرۆ‮: ‬پتريا چه‌كدارێن داعش ل مووسل كينه‌ و ژ كيرێ هاتينه‌؟
ده‌مێ داعش مووسل كونترۆلكري،‮ ‬پتريا چه‌كدارێن وێ بياني‮ ‬بوون،‮ ‬لێ پشتي‮ ‬شانێن نڤستي‮ ‬يێن داعش ل مووسل دياربووين،‮ ‬نوكه‌ پتريا چه‌كدارێن داعش ژ ئه‌ندامێن وان شانانه‌ ل گه‌ل وان كه‌سێن ژ نوو گه‌هشتينه‌ رێزێن وان،‮ ‬لێ پتريا چه‌كێ گران ئه‌وێ كه‌فتيه‌ ده‌ستێ داعش ژ سه‌ربازگه‌هێن عيراقێ،‮ ‬يێ هاتيه‌ هنارتن بۆ سووريێ ل گه‌ل چه‌كدارێن بياني‮ ‬و عه‌ره‌ب و دشێم بێژم نۆكه‌ چو چه‌كدارێن بياني‮ ‬يێن داعش نه‌ماينه‌ و ئه‌وا نۆكه‌ ژي‮ ‬روودده‌ت و هه‌ي‮ ‬ب تنێ راگه‌هاندنه‌ و د ئێكه‌مين هێرش دا ل سه‌ر مووسل دێ هێته‌ هه‌لوه‌شاندن ب تايبه‌تي‮ ‬ئه‌و دربێن مه‌زن ئه‌وێن ب داعش كه‌فتين ل سه‌ر ده‌ستێ پێشمه‌رگه‌ي‮ ‬ل ده‌شتا نه‌ينه‌وا و له‌شكرێ عيراقێ ل ئامرلي،‮ ‬ئه‌و رێكخستيه‌‮ ‬يا لاواز كري‮.‬

ئه‌ڤرۆ‮: ‬نوكه‌ مووسل د چ ره‌وش دايه‌؟‮ ‬
ژ دوهي‮ ‬وه‌ره‌ مووسل و ب تايبه‌تي‮ ‬هه‌موو لايێ چه‌پێ ژ باژێري‮ ‬يێ ڤالا بووي‮ ‬ژ چه‌كدارێن داعش و باره‌گايێن خوه‌‮ ‬يێن چۆلكرين ژ كه‌لوپه‌ل و كه‌سان ژي‮ ‬و چه‌كدارێن وان و ترۆمبێلێن وان ژي‮ ‬ئێكجاري‮ ‬ل جادێن مووسل نه‌ماينه‌ و تنێ هنده‌ك چه‌كدارێن وان‮ ‬يێن‮ (‬پۆليسێن ئيسلامي‮) ‬ل لايێ راستي‮ ‬يێ مووسل دهێنه‌ ديتن كو ژيێ وان د ناڤبه‌را‮ ‬16‮ ‬هه‌تا‮ ‬18‮ ‬ساليێ دايه‌ و دهێته‌ گوتن‮ ‬يێن به‌ر ب سووريێ چووين،‮ ‬لێ ب راستي‮ ‬ئه‌ز نزانم كا هه‌موو چووينه‌ سووريێ،‮ ‬يان ژي‮ ‬ئه‌ڤه‌ پلانه‌كا وانه‌‮. ‬

ئه‌ڤرۆ‮: ‬ترس د ناڤ وه‌لاتيێن مووسل دا هه‌يه‌؟
چه‌ندين پێلێن نه‌ ئاسايي‮ ‬ب باژێرێ مووسل كه‌فتينه‌ ژ رۆژا كونترۆلكرنا وي‮ ‬ژ لايێ تيرۆرستێن داعش ڤه‌،‮ ‬كو ده‌ستپێكا وان پێلان گرفتا ئه‌مني‮ ‬يا پري‮ ‬ئالۆزي‮ ‬و ده‌ربه‌ده‌ركرنا چه‌ندين پێكهاتێن وي‮ ‬باژێرێ و پارێزگه‌ها نه‌ينه‌وا ب گشتي‮ ‬وه‌كو ئێزدي‮ ‬و مه‌سيحي‮ ‬و شه‌به‌كان و دووماهيا وان پێلان ژي‮ ‬هه‌بوونا ترسێ ژ په‌يدابوونا گرفت و كاره‌ساتێن مرۆڤايه‌تي‮ ‬ل مووسل ده‌ما شه‌ر دگه‌هيته‌ ناڤ باژێري‮.‬

ئه‌ڤرۆ‮: ‬وه‌لاتيێن مووسل ب شێوه‌كێ به‌ربه‌لاڤ گه‌هشتينه‌ رێزێن داعش؟
راگه‌هاندنا رێكخستيا داعش‮ ‬يا تيرۆرستي‮ ‬به‌رده‌وام هانا گه‌نجێن مووسل دده‌ت بۆ شه‌ركرنێ ل گه‌ل پێكهاتێن عيراقي‮ ‬و ب رێيا راديۆيێن خوه‌ و خالێن راگه‌هاندنێ ئه‌وێن ل جادێن مووسل داناين،‮ ‬شيايه‌ چه‌ندين سنێله‌ و بێ كاران بۆ لايێ خوه‌ ڤه‌كێشن و نوكه‌ داعش بزاڤا گوهۆرينا هه‌موو تشته‌كي‮ ‬ل مووسل دكه‌ت‮. ‬ل ده‌ستپێكێ پشته‌ڤان بۆ داعش هه‌بوون،‮ ‬لێ ئه‌وێن گه‌هشتينه‌ رێزێن وێ رێكخستيێ پتريا وان خه‌لكێ گوندێن ده‌وروبه‌رێ مووسل و‮ ‬يێن ده‌ڤه‌را جه‌زيره‌ نه‌‮ ‬،‮ ‬د هه‌مان ده‌م دا ژي‮ ‬نوكه‌ هنده‌ك عه‌شيره‌ت‮ ‬يێن هه‌ين كو د به‌رهه‌ڤن پشته‌ڤانيا له‌شكري‮ ‬بكه‌ن ل ده‌مێ رزگاركرنا مووسل وه‌كو عه‌شيره‌تێن عوبه‌يد و جبور‮ .‬

ئه‌ڤرۆ‮: ‬ئانكو نوكه‌ بێزاريه‌ك ل ده‌ڤ خه‌لكێ مووسل په‌يدابوويه‌ به‌رامبه‌ر داعش؟
ل ده‌ستپێكێ داعش پشته‌ڤان هه‌بوون ژ حزبا به‌عس‮ ‬يا ژناڤچوي‮ ‬و بزاڤا نه‌قشبه‌ندي‮ ‬و چه‌ندين گرۆپێن دي‮ ‬و ژ وان ژي‮ ‬ئه‌سيل نجێفي‮ ‬كو وي‮ ‬ب خوه‌ گوتيه‌‮ (‬داعش دێ‮ ‬يا دلوڤانتر بيت ژ له‌شكري‮ ‬و سه‌فه‌ويان ل گه‌ل وه‌لاتيێن مووسل‮)..” ‬لێ بوچوونا وه‌لاتيێن مووسل ل سه‌ر داعش‮ ‬يا هاتيه‌ گوهۆرين ب تايبه‌تي‮ ‬پشتي‮ ‬به‌رژه‌وه‌نديێن ئاليان هه‌ڤدژ بووين و داعش خواستي‮ ‬پاري‮ ‬بۆ وێ ب تنێ بيت،‮ ‬د هه‌مان ده‌م دا داعش گڤاشتن ل سه‌ر وه‌لاتيێن ساده‌ زێده‌تر لێكر ب رێيا ده‌ركرنا‮ (‬په‌يمانا باژێري‮) ‬و چه‌ندين قانوونێن دي،‮ ‬زێده‌باري‮ ‬وێ چه‌ندێ ژي،‮ ‬دياردا بێكاريێ و نه‌بوونا ده‌ليڤێن كاري‮ ‬د بن سيبه‌را حوكمرانيا داعش دا،‮ ‬بوويه‌ ئه‌گه‌رێ بێزاربوونا وه‌لاتێن مووسل ژ داعش‮. ‬

‮ ‬ئه‌ڤرۆ‮: ‬بارێ خزمه‌تگوزاريێ ل مووسل‮ ‬يێ چاوايه‌ ل بن حوكمرانيا داعش دا؟
پتريا خزمه‌تگوزاريان نينن و هه‌ر دو رۆژان ب تنێ دو ده‌مژمێران كاره‌ب‮ ‬يا هه‌ي‮ ‬و ئاڤ هه‌تا نوكه‌‮ ‬يا باشه‌،‮ ‬لێ وه‌لاتي‮ ‬ژ نه‌بوونا كه‌ره‌ستێ كلۆرێ‮ ‬يێ پاقژكرنا ئاڤێ د عومباران دا د ترسن‮ ‬،‮ ‬ديسا گرفتێن مرۆڤايه‌تي‮ ‬ل مووسل‮ ‬يێن به‌ر ب زێده‌بوونێ ڤه‌ دچن و ترسا په‌يدابوونا كاره‌ساته‌كا مرۆڤايه‌تي‮ ‬ل مووسل‮ ‬يا هه‌ي،‮ ‬كه‌لوپه‌لێن خوارنێ‮ ‬يێن به‌ر ب نه‌بوونێ دچن و ده‌رمان ژي‮ ‬ل نه‌خوه‌شخانان دكێمن و كارێ بازرگاني‮ ‬و ئابوري‮ ‬به‌ر ب نه‌مانێ ڤه‌ دچيت و ژبير نه‌كه‌ن ژي‮ ‬داعش ده‌ستێ خوه‌‮ ‬يێ دانايه‌ سه‌ر مليارێن ديناران د بانكێن مووسل دا ب بهانه‌يا وێ چه‌ندێ كو خودانێن وان پارێن خوه‌‮ ‬يێن كرينه‌ د وان بانكان دا به‌رامبه‌ري‮ ‬مفايه‌كێ سالانه‌ و ئه‌ڤه‌ ژي‮ ‬ل دووڤ داعش ريبا و حه‌رامه‌‮.‬

ئه‌ڤرۆ‮: ‬خوتبێن ئه‌ينيێ‮ ‬يێن مزگه‌فتێن مووسل د ڤێ قۆناغێ دا به‌ر ب چ ئاراسته‌ دچن؟
نۆكه‌ هه‌موو خوتبه‌خوين بزاڤا خوه‌ دووركرنێ ژ به‌حس و په‌سنا داعش دكه‌ن و‮ ‬يێن بۆ خوه‌ ل رێيه‌كێ د گه‌رهن بۆ زڤرينێ ده‌مێ مووسل دهێته‌ رزگاركرن ژ داعش و ئه‌ڤ چه‌نده‌ ل هنده‌ك مزگه‌فتان‮ ‬يا ده‌ستپێكري‮ ‬ژي‮ ‬كو خوتبه‌خوينان نيگه‌رانيا خوه‌ ژ پێرابوونێن داعش دياركر و داخواز ژێ كر كو ره‌فتارێن خوه‌ باش بكه‌ن ل گه‌ل وه‌لاتيان‮.‬

ئه‌ڤرۆ‮: ‬وره‌يێن تيرۆرستێن داعش ل مووسل د چ ئاست دانه‌ ب تايبه‌تي‮ ‬پشتي‮ ‬پێشمه‌رگه‌ي‮ ‬ده‌ست ب هێرشێن خوه‌ كري‮ ‬و سكرێ مووسل و زومار و چه‌ندين ده‌ڤه‌رێن دي‮ ‬ژ ده‌ستێ داعش رزگار كرين؟
‮ ‬له‌شكرێ عيراقێ و پێشمه‌رگه‌‮ ‬يێن بزاڤا كونترۆلكرنا باده‌كا ئه‌مني‮ ‬دكه‌ن ب هاريكاريا له‌شكرێ ئه‌مريكي‮ ‬و فرۆكێن وي،‮ ‬لێ دوپات دكه‌م كو پتريا چه‌كدارێن داعش نۆكه‌ سنێله‌نه‌ و ترس ل سه‌رۆچاڤێن وان‮ ‬يا دياره‌‮.‬

ئه‌ڤرۆ‮: ‬داموده‌زگه‌هێن حوكمه‌تێ ل مووسل ده‌وامێ دكه‌ن‮ ‬يان نه‌،‮ ‬ب تايبه‌تي‮ ‬ئه‌سيل نجێفي‮ ‬پارێزگه‌رێ نه‌ينه‌وا برياره‌ك ده‌ركربوو كو هه‌ر فه‌رمانبه‌ره‌كێ ده‌وامێ بكه‌ت دێ هێته‌ لادان ژ كاري؟
ده‌رگه‌هێن هه‌موو رێڤه‌به‌ري‮ ‬و داموده‌زگه‌هێن حوكمه‌تي‮ ‬ل مووسل د گرتينه‌ و چو فه‌رمانبه‌ر ده‌وامێ ناكه‌ن ژ بلي‮ ‬ساخله‌ميێ و باژێرڤانيێ و بريارا پارێزگه‌رێ نه‌ينه‌وا ژ فه‌رمانبه‌رێن وان هه‌ردو رێڤه‌به‌ريان ناگريت و فه‌رمانبه‌رێن مووسل دچنه‌ كه‌ركووكێ بۆ وه‌رگرتنا مووچێن خوه‌‮.‬

ئه‌ڤرۆ‮: ‬سالا نوو‮ ‬يا خواندنێ ل قوتابخانه‌ و په‌يمانگه‌ه و زانكۆيێن مووسل دێ ل ده‌مێ خوه‌ هێته‌ ڤه‌كرن؟ و ئايا داعش گوهۆڕين د پرۆگرامێن خواندنێ دا كرينه‌؟
حوكمه‌تا عيراقي‮ ‬د برياره‌كا خوه‌ دا كو ل ڤێ دووماهيێ ده‌ركري‮ ‬ب شێوه‌كێ فه‌رمي‮ ‬ده‌وام‮ ‬يا راوه‌ستاندي‮ ‬ل مووسل و هه‌تا نۆكه‌ داعش چو تێبيني‮ ‬يان بريارێن هه‌ڤدژ ل سه‌ر وێ بريارێ نه‌بوون،‮ ‬ژبه‌ر كو‮ ‬يا مژووله‌ ب به‌رۆكێن شه‌ري‮ ‬ڤه‌ و ئه‌ڤێ چه‌ندێ ژي‮ ‬كاروبارێن ناڤخوه‌يي‮ ‬يێن مووسل ژ بيرا وێ برينه‌ و نه‌بوونا شيانان ل ده‌ڤ داعش بۆ ب رێڤه‌برنا مووسل،‮ ‬ئه‌و رێكخستيه‌ دووركريه‌ ژ ده‌ركرنا بريارێن ب ڤي‮ ‬شێوه‌ي‮. ‬لێ هه‌تا نۆكه‌ تنێ كوليژێن‮ (‬هونه‌رێن جوان،‮ ‬قانوون و ئاداب‮) ‬يێن هه‌لوه‌شاندين،‮ ‬ديسا قورئان ژي‮ ‬يا گوهۆري‮ ‬و بزاڤا چاپكرنا دانه‌يێن نوو ژ قورئانێ دكه‌ن كو ئالايێ داعش ل سه‌ر بيت‮.‬

159

به‌رپرسێ راگه‌هاندنا لقێ ‮41‬ يێ پارتي‮ ‬ل مووسلێ بۆ ئه‌ڤرۆ ديار كر كو تيرۆرستێن داعش ل مووسل و ده‌ڤه‌رێن دي‮ ‬ژي‮ ‬ب زۆري‮ ‬خويكێ ژ دكانداران وه‌ردگرن‮.‬
سه‌عيد مه‌مۆزيني،‮ ‬به‌رپرسێ راگه‌هاندنا لقێ‮41‬يێ پارتي‮ ‬ل مووسلێ ئاشكرا كر،‮ ‬ژ به‌ر لاوازبوونا بارێ ئابووري‮ ‬يێ‮ ‬تيرۆرستێن داعش پاره‌ي‮ ‬وه‌كو خويك ژ خه‌لكي‮ ‬وه‌ردگرن و گۆت‮ “‬‮003‬ هه‌تا هزار دۆلاران،‮ ‬ل دووڤ رووبه‌رێ دكانێ وه‌ردگرن و هه‌ر دكانداره‌كێ نه‌ده‌ت ژي‮ ‬زۆرداريێ لێ دكه‌ن،‮ ‬ب ره‌نگه‌كێ نه‌مرۆڤانه‌ سه‌ره‌ده‌ريێ د گه‌ل خه‌لكي‮ ‬دكه‌ن‮”.‬
‮ ‬مه‌مۆزيني‮ ‬خويا ژي‮ ‬كر،‮ ‬چه‌كدارێن داعش ل زومار،‮ ‬ته‌له‌عفه‌ر،‮ ‬شنگال و باشيكێ و هه‌موو ده‌ڤه‌رێن دي‮ ‬يێ ب ماتۆرسكلا دره‌ڤن و نه‌ وێرن ب ترۆمبێلێن خوه‌ و هه‌مه‌ران ب ره‌ڤن و گۆت‮ “‬دبێژنه‌ خه‌لكي‮ ‬وه‌رن به‌ره‌ڤ مووسل ب ره‌ڤن بۆ هندێ خوه‌ د ناڤ دا ڤه‌شێرن هه‌تا دگه‌هنه‌ مووسل و ل وێرێ هه‌موو سه‌رتراشخانه‌ هايدار كرينه‌ سه‌رتراشخانێن خوه‌‮ ‬‮42‬ ده‌مژمێران بهێلنه‌ ڤه‌كري،‮ ‬ده‌مێ كورد هاتنه‌ د مووسل دا،‮ ‬دا كو سه‌ر و رهێن خوه‌ ل نك وان چێكه‌ن و ب ره‌ڤن و د ناڤ خه‌لكي‮ ‬دا بهێنه‌ ڤه‌شارتن‮”.‬

124

د‮. ‬ديندار زێباري‮ ‬نوونه‌رێ حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ بۆ هه‌ماهه‌نگيێ ل گه‌ل ئاژانسێن نه‌ته‌وێن ئێكگرتي‮ ‬راگه‌هاند كو لژنا به‌رهنگاربوونا جينوسايدێ ل نه‌ته‌وێن ئێكگرتي‮ ‬داخوازا ژ سكرتێرێ گشتي‮ ‬يێ نه‌ته‌وێن ئێكگرتي‮ ‬كري‮ ‬پلانه‌كێ پێشكێشي‮ ‬جڤاتا ئاسايشێ بكه‌ت بۆ هنارتنا هێزا ئاشتيپارێز بۆ عيراقێ ژ بۆ ڤه‌گه‌راندنا ئاواران و پاراستنا ئاكنجيێن وان ده‌ڤه‌ران‮.‬
ئه‌ڤ هه‌لويستێ لژنا به‌رهنگاربوونا جينوسايدێ پشتي‮ ‬وێ كۆمبوونا سالانه‌‮ ‬يا لژنا ناڤهاتي‮ ‬دهێت كو ل رۆژێن‮ ‬18‮- ‬2014‭/‬8‭/‬20‮ ‬ل باژێرێ جنێف ره‌وشا مافێ مرۆڤي‮ ‬ل عيراق و هه‌رێما كوردستانێ د چار سالێن بۆري‮ ‬دا تێدا به‌رچاڤ كري،‮ ‬ب تايبه‌ت ئه‌و كاره‌ساتێن مرۆڤي‮ ‬يێن ژ ئه‌گه‌رێ هێرشێن چه‌كدارێن داعش ل عيراق و هه‌رێما كوردستانێ په‌يدا بووين‮.‬

289

حه‌نان فه‌تلاوي‮ ‬په‌رله‌مانتارا ده‌وله‌تا قانوونێ،‮ ‬دوهي‮ ‬د به‌ياننامه‌كێ دا به‌لاڤكريه‌ كو داخوازيێن كورد و سونان د دادپه‌روه‌ر نينن و دبێژيت‮: ‬س»بجهئينانا داخوازيێن وان تڕانه‌پێكرنه‌ ب خوينا شه‌هيدێن مه‌،‮ ‬له‌ورا ليستا هه‌ڤپه‌يمانيا نيشتماني‮ ‬د به‌رپرسياريه‌كا ديرۆكي‮ ‬دايه‌ و نابيت وان داخوازيان بجه بينيت‮«.‬
فه‌تلاوي‮ ‬ئاماژه‌ ب وێ چه‌ندێ ژي‮ ‬كر زانياري‮ ‬گه‌هشتينه‌ وان كو رازيبوون ل سه‌ر داخوازي‮ ‬و مه‌رجێن كورد و سونان هاتيه‌ كرن و دياركر كو ليستا شيعان زۆرينه‌يه‌ و نابيت ب مه‌رجێن كه‌مينان رازي‮ ‬ببيت و دبێژيت‮:»‬ئه‌ي‮ ‬سه‌ركردێن هه‌ڤپه‌يمانيا نيشتماني‮ ‬هه‌كه‌ هوون ل گه‌ل تيرۆرستان ئاشت ببن،‮ ‬ديرۆك ره‌حمێ ب هه‌وه‌ نابه‌ت‮«.‬

دوهي‮ 2/9‬ وه‌زيرێ ساخله‌ميا حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ سه‌ره‌دانا دهۆكێ كر و د پرێس كۆنفرانسه‌كي‮ ‬دا ديار كر،‮ ‬وان داخواز ژ حوكمه‌تا عيراقێ كريه‌ ئه‌مبۆلانس و ده‌رمانێن پتر بۆ دهۆكێ فرێ كه‌ت،‮ ‬ژ به‌ر كو سه‌ره‌دانێن نه‌خۆشا بۆ بنگه‌هێن ساخله‌ميێ گه‌له‌ك زێده‌ بوويه‌ و گۆت‮ “‬هه‌تا نوكه‌ چ نه‌خۆشيێن مه‌ترسيدار د ناڤ ئاواران دا په‌يدا نه‌بووينه‌‮”.‬
د‮. ‬رێكه‌وت حه‌مه‌ ره‌شيد،‮ ‬وه‌زيرێ ساخله‌ميا حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ ئاشكرا كر،‮ ‬پارێزگه‌رێ دهۆكێ و ساخله‌ميا دهۆكێ كاره‌كێ گه‌له‌ك باش كريه‌ ژ بۆ كونترۆلكرنا ره‌وشا ئاواران و سه‌ره‌دانا ميحوه‌رێن شه‌ري‮ ‬و چه‌وانيا چاره‌سه‌ركرنا برينداران و گۆت‮ “‬ئه‌ڤرۆ مه‌ سه‌ره‌دانا بنگه‌هێ ساخله‌ميا خانكێ كر،‮ ‬ديار بوو كو نه‌خۆش ب هژماره‌كا زۆر‮ ‬قه‌ستكه‌نێ،‮ ‬به‌ري‮ ‬ڤێ ره‌وشێ رۆژانه‌ ‮001‬ كه‌سان قه‌ستكرنێ،‮ ‬لێ نوكه‌ ‮0002‬ نه‌خۆش د رۆژه‌كێ دا قه‌ستكه‌نێ،‮ ‬ژ ده‌ستپێكا ڤێ ره‌وشێ و هه‌تا نوكه‌ ئه‌م به‌رده‌وام د گه‌ل رێڤه‌به‌ريا ساخله‌ميا دهۆكێ ئاگه‌هداري‮ ‬ره‌وشا ئاواران بووينه‌ و ره‌وشا وان‮ ‬يا كونترۆل كريه‌‮”.‬
وه‌زيرێ ساخله‌ميا حوكمه‌تا هه‌رێمێ گۆت ژي‮ “‬د ڤێ ره‌وشێ دا ئه‌م ژ سێ نه‌خۆشيان دترسياين،‮ ‬ئه‌و ژي‮: ‬نه‌خۆشيێن فالنجا زارۆيان،‮ ‬كۆلێرێ و سۆركا و پێخه‌مه‌ت خوه‌ پاراستنێ ژ ڤێ نه‌خۆشيێ ل ڤێ هه‌يڤێ دێ هه‌وه‌ك هێته‌ ئه‌نجامدان،‮ ‬لێ ب سوپاسيڤه‌ ره‌وش‮ ‬يا كونترۆل كريه‌ و هه‌موو بزاڤێن وه‌زاره‌تا ساخله‌ميا هه‌رێمێ ئه‌وه‌ ئه‌و خزمه‌تێن ساخله‌ميێ‮ ‬يێن بۆ وه‌لاتيێن دهۆكێ هه‌ين هه‌مان خزمه‌ت بۆ ئاواران ژي‮ ‬بهێته‌ پێشكێشكرن‮”.‬
‮ ‬د‮. ‬رێكه‌وت حه‌مه‌ ره‌شيد ئاماژه‌ ب وێ چه‌ندێ ژي‮ ‬كر،‮ ‬كو وان داخواز ژ حوكمه‌تا عيراقێ كريه‌ كو ده‌رمان و ئه‌مبۆلانسا پتر بۆ دهۆكێ فرێ كه‌ت و داخواز ژ رێكخراوێن نيڤده‌وله‌تي‮ ‬ژي‮ ‬كر پتر گرنگيێ بده‌نه‌ ئاڤا ڤه‌خوارنێ و پاقژيێ ژ به‌ر كو ره‌وشا كه‌مپا زۆر‮ ‬يا خرابه‌‮.‬
ژ لايێ خوه‌ ڤه‌ د‮. ‬نزار عسمه‌ت،‮ ‬رێڤه‌به‌رێ گشتيێ ساخله‌ميا دهۆكێ ديار كر،‮ ‬وان بۆ سێ هه‌يڤێن داهاتي‮ ‬پێدڤي‮ ‬ب ‮55‬مليۆن دۆلاران هه‌يه‌ و گۆت‮ “‬هه‌تا نوكه‌ ب تنێ ‮01‬ مليۆن دۆلار ژ حوكمه‌تێن هه‌رێما كوردستانێ و عيراقێ و ئه‌وێ خۆبه‌خش ژ چه‌ند وه‌لاتان هاتي‮ ‬گه‌هشتيه‌ به‌ر ده‌ستێ مه‌،‮ ‬هاتنا وه‌زيرێ ساخله‌ميێ بۆ دهۆكێ پشته‌ڤانيه‌كا مه‌زنه‌،‮ ‬ئه‌گه‌ر دهۆكێ دگه‌ل پارێزگه‌هێن دي‮ ‬به‌راورد بكه‌ين گه‌له‌ك كێماسي‮ ‬مه‌ هه‌نه‌،‮ ‬ئه‌ڤ رێژا زۆرا ئاواران ژي‮ ‬ل دهۆكێ گه‌له‌ك بارگراني‮ ‬ئێخستيه‌ سه‌ر نه‌خوشخانه‌ و بنگه‌هێن ساخله‌ميێ،‮ ‬هاتنا ده‌رمانان وه‌كو پێدڤي‮ ‬نينه‌ و ئه‌م پتر پێدڤي‮ ‬پشته‌ڤانيێي‮ ‬نه‌‮”.‬

روونشتنێن ئاساييێن په‌رله‌مانێ كوردستانێ ئه‌ڤرۆ ‮3/9‬ جاره‌كا دي‮ ‬دێ ده‌ست پێ كه‌نه‌ڤه‌ پشتي‮ ‬ب دووماهي‮ ‬هاتنا بێنڤه‌دانا وه‌رزێ هاڤينێ و ئێك ژ ته‌وه‌رێن كۆمبوونا ئه‌ڤرۆ‮ ‬يا په‌رله‌ماني‮ ‬دێ گه‌نگه‌شه‌كرنا بهايێ پانزينێ بيت‮. ‬
‮ ‬بڕيارده‌را لژنا پيشه‌سازي‮ ‬و وزه‌ و سامانێن سروشت ل په‌رله‌مانێ كوردستانێ رۆزه‌ عوسمان بۆ باسنيوز‮ ‬ڕاگه‌هاند كو ئه‌ڤرۆ رۆژا چار شه‌مبي‮ ‬ل ده‌مژمێر ‮11‬ي‮ ‬به‌ري‮ ‬نيڤرۆ دێ كۆمبوونا ئاسايي‮ ‬يا په‌رله‌مانێ كوردستانێ هێته‌ گرێدان،‮ ‬ئه‌ڤ كۆمبوونه‌ ژي‮ ‬دێ بيته‌ ده‌ستپێك بۆ كۆمبوونێن په‌رله‌ماني‮ ‬پشتي‮ ‬ب دووماهي‮ ‬هاتنا بێنڤه‌دانا هاڤينێ‮. ‬
رۆزه‌ عوسمان هه‌روه‌سا گۆت سه‌ره‌رايي‮ ‬ئه‌نجام دانا خواندنا ئێكێ بۆ چه‌ند پرۆژه‌ قانوونان كو ئاراسته‌ي‮ ‬سه‌رۆكاتيا په‌رله‌ماني‮ ‬هاتينه‌ كرن لژنا وان راپۆرته‌ك ل سه‌ر بهايێ‮ ‬پانزينێ ئاراسته‌ي‮ ‬سه‌رۆكاتيا په‌رله‌ماني‮ ‬كريه‌،تێدا داخواز كريه‌ بهايێ پانزينێ ببيته‌ ‮005‬ دينار،‮ ‬گۆت ژي‮ ‬دێ به‌رده‌وام‮ ‬يت ل سه‌ر ڤێ داخوازيێ چونكو ئه‌ڤه‌ داخوازيا وه‌لاتيانه‌‮. ‬

وه‌زيرێ چاندنێ ل حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ عه‌بدولستار مه‌جيد دوهي‮ 2/9/4102‬سه‌ره‌دانا قه‌زا به‌رده‌ره‌ش كر ژ بۆ ئاگه‌هادر بوون ل سه‌ر ره‌وشا چاندنێ ل وێ ده‌ڤه‌رێ و دابينكرنا خزمه‌تێن چاندنێ د بياڤێ به‌رهه‌مێ رووه‌كي‮ ‬و سامانێ ئاژه‌لي‮ ‬دا‮. ‬
به‌رپرسێ راگه‌هاندنا قايمقاميا قه‌زا به‌رده‌ره‌ش حيكمه‌ت مه‌ولود بۆ ئه‌ڤرۆ دياركر كو وه‌زيرێ چاندنێ ل حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ د كۆمبوونه‌كێ دا ل گه‌ل قايمقامێ به‌رده‌ره‌ش سه‌ردار‮ ‬يه‌حيا و جۆتيارێن ده‌ڤه‌رێ به‌حسێ ره‌وشا چاندنێ و پێدڤيێن جۆتياران ژ لايێ كه‌رتێ چاندنێ ڤه‌ كرن،‮ ‬گۆت ژي‮ ‬وه‌زيرێ چاندنێ ژ نزيك هايداري‮ ‬كێماسيێن كه‌رتێ چاندنێ ل ده‌ڤه‌رێ بوو و گوهداريا گازنده‌ و داخوازيێن وان كر،‮ ‬دو داخواز پيشكێشي‮ ‬وه‌زيرێ چاندنێ هاتنه‌ كرن كو دو هۆبێن چاندنێ ل ناحيێن روڤيا و داره‌تو و فه‌رمانگه‌هه‌كا ئاڤا بن ئه‌ردي‮ ‬ژي‮ ‬ل به‌رده‌ره‌ش بێنه‌ ڤه‌كرن‮.‬
حيكمه‌ت مه‌ولود گۆت ژي‮ ‬وه‌زيرێ چاندنێ راگه‌هاند كو دێ دووڤچوونا داخوازيي‮ ‬و گازنده‌ و كێماسيێن جۆتيارێن وێ ده‌ڤه‌رێ هێته‌ و‮ ‬يا دشيان دابيت بهێته‌ چاره‌كرن،‮ ‬چونكو ده‌ڤه‌را به‌رده‌ره‌ش ل هه‌رێمێ ل رێزا دويێ دهێت ژ لايێ چاندنێ ڤه‌ پشتي‮ ‬ده‌شتا شاره‌زۆر‮.‬

‬هێزێن پێشمه‌رگه‌ي‮ ‬ل دو رۆژێن بۆري‮ ‬دا ده‌ڤه‌ره‌كا به‌رفره‌ه‮ ‬يا سنۆرێ ده‌وروبه‌رێ مووسل ژلايێ رۆژهه‌لاتێ ڤه‌ كۆنترۆلكريه‌ و ب ده‌هان تيرۆرستێن داعش ب ده‌ستێ هێزێن پێشمه‌رگه‌ي‮ ‬هاتينه‌ كوشتن و ده‌سته‌سه‌ركرن،‮ ‬فه‌رمانده‌يه‌كێ هێزێن پێشمه‌رگه‌ي‮ ‬ژي‮ ‬دبێژيت،‮ ‬پلانا هێزێن پێشمه‌رگه‌ي‮ ‬تنێ بۆ رزگاركرنا ده‌ڤه‌رێن كوردستاني‮ ‬يێن ده‌رڤه‌ي‮ ‬ئيدارا حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ‮ ‬يه‌ و پشتي‮ ‬پێكئينانا حوكمه‌تا نوو‮ ‬يا عيراقێ،‮ ‬دێ پلان بۆ كۆنترۆلكرنا باژێڕێ مووسل هێته‌ دانان‮.‬
‮ ‬عه‌ميد مه‌غديد هه‌ركي،‮ ‬فه‌رماندێ هێزا دو‮ ‬يا سوپايێ پێنج‮ ‬يێ زێره‌ڤاني‮ ‬بۆ ئه‌ڤرۆ دياركر،‮ ‬د ئێرشا ڤێ جارێ دا گورزه‌كێ كۆژه‌ك ب تيرۆرستێن داعش كه‌فتيه‌ و گۆت‮” ‬رۆژا ئه‌يني‮ ‬مه‌ وه‌كو هێزێن پێشمه‌رگه‌ي‮ ‬ل سنۆرێ باشيكێ و چيايێ زه‌ردك هێرشه‌كا به‌رفره‌ه كريه‌ سه‌ر تيرۆرستێن داعش و دده‌مه‌كێ گه‌له‌ك كێم دا،‮ ‬هێزێن پێشمه‌رگه‌ي‮ ‬شياينه‌ ده‌ڤه‌ره‌كا ستراتيژي‮ ‬و به‌رفره‌ه ئازاد بكه‌ن،‮ ‬كو ئه‌وژي‮ ‬چيايێ زه‌ردك و هژماره‌كا گوندێن ده‌ڤه‌رێ بوون‮”.‬
‮ ‬مه‌غديدي‮ ‬زێده‌تر گوت‮”‬ده‌ڤه‌را هاتيه‌ ئازادكرن ئێكه‌ ژ ده‌ڤه‌رين ستراتيژي‮ ‬و گرنگ‮ ‬يێن پارێزگه‌ها نه‌ينه‌وا بوو،‮ ‬ژ ترسا هێرشا پێشمه‌رگه‌ي‮ ‬تيرۆرستێن داعش گه‌له‌ك‮ ‬يێن پاشڤه‌چووين و هه‌تا كاريگه‌ري‮ ‬كريه‌ سه‌ر هێزێن تيرۆرستان ل ناڤ باژێڕێ مووسل ژي،‮ ‬دڤي‮ ‬شه‌ڕيدا نێزيكي‮ ‬60‮ ‬ته‌رمێن تيرۆرستێن داعش بجه ماينه‌ و كه‌فتينه‌ د ده‌ستێ هێزێن مه‌دا و ل دووڤ پێزانينێن بۆمه‌ هاتين هه‌تا‮ ‬100 ته‌رمێن دي‮ ‬يێن تيرۆرستێن داعش گه‌هشتينه‌ نه‌خوه‌شخانا كۆماري‮ ‬ل باژێرێ مووسل،‮ ‬پێشمه‌رگه‌ و فه‌رمانده‌يێن قه‌هره‌مان رۆله‌كێ مه‌زن ديت بۆ رزگاركرنا چيايێ زه‌ردك و گوندێن ده‌وروبه‌ر،‮ ‬چونكو دكه‌ڤيته‌ هنداڤي‮ ‬گوندێ حه‌سه‌ن شام و هژماره‌ك گوندێن ستراتيژي،‮ ‬تيرۆرستێن داعش ژي‮ ‬ب چو شێوه‌كي‮ ‬نه‌شيان خوه‌ ل به‌ر سينگي‮ ‬پێشمه‌رگه‌ي‮ ‬بگرن،‮ ‬له‌وما دده‌مه‌كێ گه‌له‌ك كێم دا ره‌ڤين و ده‌ڤه‌ر چۆلكر‮”.‬
ئه‌ڤي‮ ‬فه‌رمانده‌يێ زێره‌ڤاني‮ ‬گۆت ژي‮”‬‮ ‬خه‌لك ب شاشي‮ ‬ل تيرۆرستێن داعش گه‌هشتيه‌ و نوكه‌ ئه‌و داعشێن ل ده‌رڤه‌ و سووريێ هاتينه‌ ده‌ڤه‌رێ،‮ ‬هژمارا وان گه‌له‌ك كێمبوويه‌،‮ ‬به‌لێ مخابن هنده‌ك عه‌ره‌بێن شوفێني‮ ‬يێن ده‌ڤه‌رێ نوكه‌ شه‌ڕێ پێشمه‌رگه‌ي‮ ‬دكه‌ن و هنده‌كێن دي‮ ‬ژي‮ ‬ب شاشي‮ ‬بدووڤ به‌رنامێ داعش كه‌فتبوون،‮ ‬هێزێن داعش زۆر كێمبووينه‌ و نه‌شێن به‌رسينگێ پێشمه‌رگه‌ي‮ ‬بگرن،‮ ‬تنێ خه‌لكه‌ك هه‌يه‌ كو ئه‌وژي‮ ‬خه‌لكێ خوه‌جهێ ده‌ڤه‌رێ‮ ‬يه‌ ويێ شه‌ڕێ پێشمه‌رگه‌ي‮ ‬دكه‌ت و مه‌ پلان بۆ ژناڤبرنا هه‌موو تيرۆرستان هه‌نه‌ و ب ئانه‌هيا خودێ زۆر لێهاتينه‌ كوشتن،‮ ‬يێن ماين ژي،‮ ‬دێ بۆ رۆژێن داهاتي‮ ‬بن و چو ژوانا ناهێلين‮”.‬
ل دۆر ئازادكرنا باژێڕێ مووسل و لڤينێن پێشمه‌رگه‌ي‮ ‬ل ميحوه‌رێ خازري،‮ ‬عه‌ميد مه‌غديد هه‌ركي‮ ‬دياركر،‮ ‬ده‌مێ دهێته‌ گوتن بۆچي‮ ‬ل سنۆرێ ميحوه‌رێ خازري‮ ‬پێشمه‌رگه‌ پێشڤه‌ ناچيت؟ ئه‌ڤێ چه‌ندێ په‌يوه‌ندي‮ ‬ب فه‌رماندێ ئه‌ڤي‮ ‬ميحوه‌ري‮ ‬ڤه‌ هه‌يه‌ و نه‌شێم چو پێزانينان بده‌م،‮ ‬چونكو هه‌ر ميحوه‌ره‌كێ پێشمه‌رگه‌ي‮ ‬تايبه‌تمه‌نديا خوه‌ هه‌يه‌،‮ ‬به‌لێ ده‌رباره‌ي‮ ‬كۆنترۆلكرنا مووسل،‮ ‬ب ديتنا من پلانا گرتنا مووسل هێشتا‮ ‬يا دووره‌ و گه‌له‌ك‮ ‬يا بۆ ماي‮ ‬و ده‌مه‌كێ درێژ دێ ڤه‌كێشيت،‮ ‬چونكو هێزێن پێشمه‌رگه‌ي‮ ‬تنێ دێ هه‌تا وان ده‌ڤه‌ران چن‮ ‬يێن به‌ري‮ ‬نوكه‌ د بن ده‌ستێ پێشمه‌رگه‌ي‮ ‬دابوون كو ئه‌وژيده‌ڤه‌رێن كوردستاني‮ ‬يێن ده‌رڤه‌ي‮ ‬ئيدارا حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ نه‌،‮ ‬لێ بۆ ناڤ سه‌نته‌رێ مووسل،‮ ‬پێدڤيه‌ حوكمه‌تا نوو‮ ‬يا عيراقێ داخوازا هه‌ڤكاريا پێشمه‌رگه‌ي‮ ‬بكه‌ت و هه‌رده‌مێ داخوازێ بكه‌ن،‮ ‬دێ هێزێن پێشمه‌رگه‌ي‮ ‬هاريكاريا سوپايێ عێراقێ كه‌ن بۆ ئازادكرنا مووسل‮”.‬

رێڤه‌به‌رێ گشتيێ راگه‌هاندنا وه‌زاره‌تا پێشمه‌رگه‌ي‮ ‬بۆ رۆژناما ئه‌ڤرۆ ديار كر كو چ هێزێن پێشمه‌رگه‌ي‮ ‬ناهێنه‌ هنارتن بۆ ده‌رڤه‌ي‮ ‬هه‌رێمێ بۆ مه‌شق و راهێناني،‮ ‬به‌لكو هه‌مي‮ ‬دێ ل كوردستانێ هێنه‌ مه‌شقدان و گۆت‮ “‬ئه‌ڤه‌ حه‌فتيه‌ك بۆري‮ ‬پێشمه‌رگه‌ مه‌شق و راهێنانێ ل سه‌ر چه‌كێ نوو‮ ‬يێ سڤك و گران دكه‌ت‮”.‬
عه‌ميد هه‌لگورد حكمه‌ت رێڤه‌به‌رێ گشتيێ راگه‌هاندنا وه‌زاره‌تا پێشمه‌رگه‌ي‮ ‬ديار كر كو هێزێن پێشمه‌رگه‌ي‮ ‬ل سه‌ر ده‌ستێن كه‌سێن شاره‌زا د وارێ سه‌ربازي‮ ‬دا‮ ‬يێن وان وه‌لاتان دهێنه‌ مه‌شقدان كو پشته‌ڤانيا خوه‌ بۆ هه‌رێما كوردستانێ ده‌ربري‮ ‬و گۆت‮ “‬ئه‌و وه‌لاتێن پشته‌ڤانيكري‮ ‬كه‌سێن بسپور و شاره‌زاييێن سه‌ربازي‮ ‬د وارێ مه‌شق و راهێنانێ دا هنارتينه‌ كوردستانێ بۆ مه‌شق و راهێنانێ،‮ ‬ژبه‌ركو سه‌ناهيترين رێكه‌ كو پێشمه‌رگه‌ ل كوردستانێ مه‌شق و راهێنانێ بكه‌ت‮”.‬
عه‌ميد هه‌لگورد حكمه‌ت گۆت ژي‮ “‬هه‌كه‌ پێشمه‌رگه‌ بچيته‌ ده‌رڤه‌ي‮ ‬وه‌لاتي‮ ‬تێچوونه‌كا مه‌زن دڤێت،‮ ‬چونكي‮ ‬ئه‌م نوكه‌ پێدڤي‮ ‬ب ڤي‮ ‬پێشمه‌رگه‌ينه‌ و مه‌ ژماره‌كا زۆر‮ ‬يا پێشمه‌رگه‌ي‮ ‬هه‌يه‌ هه‌مي‮ ‬پێشمه‌رگه‌ دێ پشكداريێ د مه‌شق و راهێنانان دا كه‌ن و مه‌رج نينه‌ ئه‌فسه‌ر بيت‮ ‬يا پيشمه‌رگه‌ بيت‮”. ‬
رێڤه‌به‌رێ گشتيێ راگه‌هاندنا وه‌زاره‌تا پێشمه‌رگه‌ي‮ ‬ديار كر ژي‮ ‬كو چه‌كێ ئه‌لماني‮ ‬ژي‮ ‬يێ گه‌هشتيه‌ هه‌رێما كوردستانێ،‮ ‬لێ هه‌تا نوكه‌ بۆ چ ده‌زگه‌هێن راگه‌هاندنێ نه‌هاتيه‌ دياركرن كا چ جۆرێ چه‌كي‮ ‬يه‌ و ل دووڤ پلانا وه‌زاره‌تا پێشمه‌رگه‌ي‮ ‬دێ ئه‌و چه‌كێ نوو دێ ل سه‌ر وي‮ ‬پێشمه‌رگه‌ي‮ ‬هێته‌ به‌لاڤكرن ئه‌وێن مه‌شق و راهێنان خلاس دكه‌ن و گۆت‮ “‬ئه‌و پێشمه‌رگه‌يێ مه‌شق و راهێنانێ خلاس بيت دێ ل دووڤ سيسته‌مه‌كێ نوو و سه‌رده‌م چيته‌ د سه‌نگه‌رێ شه‌ري‮ ‬دا،‮ ‬مه‌شق و راهێنان دێ به‌رده‌وام بن و چ وه‌خت نه‌هاتيه‌ دياركرن كو مه‌شق و راهێنان ب دووماهي‮ ‬بێن‮”.‬

ئه‌فسه‌ره‌كي‮ ‬كو نه‌ڤيا ناڤێ وي‮ ‬ديار بيت بۆ رۆژناما ئه‌ڤرۆ ديار كر كو ل سپێده‌يا رۆژا ئه‌يني‮ ‬ده‌مژمێر ‮5‬ سپێدێ ‮5/9‬ هێزێن پێشمه‌رگه‌ي‮ ‬شيان ب هاريكاريا فرۆكێن جه‌نگي‮ ‬چيايێ زه‌ردي‮ ‬و دگه‌ل حه‌فت گوندێن شه‌به‌ك نشين و دگه‌ل دو تاخێن ناحيا باشيكێ ب تمامي‮ ‬هاته‌ كونترۆل بكه‌ن‮.‬
به‌رپرسێ ميحوه‌رێ چيايێ زه‌ردي‮ ‬ديار كر كو دهێرشا ژي‮ ‬سپێده‌هيا ئه‌يني‮ ‬دا پێشمه‌رگه‌ تووشي‮ ‬چ زيانێن گياني‮ ‬و مادي‮ ‬نه‌بوو و گۆت‮ “‬ئه‌م ل ده‌ڤه‌را باشيكێ و چيايێ زه‌ردي‮ ‬د ئاماده‌باشيێ داينه‌ كو بچين ئه‌و ده‌ڤه‌رێن دن‮ ‬يێن ل بن كونترۆلا داعش ل ده‌ڤه‌را باشيكێ رزگار بكه‌ين و چه‌كدارێن داعش نه‌شێن هاتنوچوونێ وه‌كي‮ ‬به‌ري‮ ‬نوكه‌ بكه‌ن،‮ ‬چونكي‮ ‬ئه‌وجهێن نوكه‌ كه‌فتينه‌ ل بن كونترۆلا پێشمه‌رگه‌ي‮ ‬گه‌له‌ك بۆ داعش دگرنگ بوون‮”.‬
هه‌مان ژێده‌ري‮ ‬خويا كر كو ‮73‬ تيرۆرستێن داعش هاتينه‌ كوشتن پێنج ژي‮ ‬هاتينه‌ ده‌سته‌سه‌ركرن و كه‌له‌خێن خوه‌ هێلاينه‌ و ژماره‌كا ترۆمبێل چه‌كێ گران و سڤك كه‌فتنه‌ ده‌ستێن پێشمه‌رگه‌ي‮ ‬و گه‌له‌ك ترومبێلێن وان ژي‮ ‬هاتينه‌ سۆتن و گۆت‮ “‬چيايێ زه‌ركي‮ ‬درێژاهيا ‮8‬ كيلومه‌ترا‮ ‬يێ درێژه‌ ئه‌و هه‌مي‮ ‬ل بن كونترۆلا داعش بوو‮”. ‬

website security
WP Facebook Auto Publish Powered By : XYZScripts.com