ب هەلكەفتا بورینا 48 سالا ل سەر دەسپێكرنا شورەشا گولانا پێشكەفتن خواز، دچارچووڤێ‌ بەرنامەكێ‌ ئێكگرتیێ‌ ئەكادیمی و نەتەوەیی دا كو گرێدایی ب شورەشا گولانێ‌ ڤە، لقێ‌ ئێك یێ‌ پارتی دیموكراتی كوردستان دا خیڤەتەگەهەگ ل گوندێ‌ كەمەكا رێكئێخست.
ل دەسپێكێ‌ و پشتی چەندین سروود و ستران و چالاكیێن هونەری كو گرێدایی مێژوو و خەبات و بەرخودانا گەلێ‌ مە ل شورەشا 26ی گولانێ‌ هاتینە گۆتن و نمایشكرن.
سەربەست لەزگین، بەرپرسێ‌ مەكتەبا رێكخستنا پارێزگەها دهۆك یا پارتی دیموكراتی كوردستان د پەیڤەكێ‌ دا دیاركر كو شورەشا 26 گولانێ‌ قۆناغەكا گەلەك گرنگ و یا هەستیار بوو دمێژوویا گەلێ‌ كوردستانێ‌ دا و ب سەرفەرازی هاتیە تۆماركرن و گۆت: دەمێ‌ مرۆڤ بەحسێ‌ دەسپێكا شورەشا 26ی گولانێ‌ دكەت، مرۆڤ نەشێت بەحسێ‌ شورەشا ئیلونا مەزن نەكەت كو شورەشا گولانێ‌ تەمامكەر و درێژەپێدانا خەبات و بەرخودانا مللەتێ‌ كورد بوویە، شورەشا ئیلونا مەزن مەزنترین شورەش وكاریگەرترین شورەش بوو دمێژوویا گەلێ‌ كوردستانێ‌ دا، جارا ئێكێ‌ بوو ب فەرماندەیا بارزانیێ‌ نەمر هەمی كوردستان دئێك چەپەر دا و بن ئێك ئالا ڤە و بن ئێك سەركردایەتی ڤە خەبات و تێكوشان دكر و ب هەمی تەخ و چین ڤە هەر ژ زاخۆ هەتا خانەقین و مەندەلی و هەمی پێكهاتێن كوردستانێ‌ تێدا دپشكداربوون و ئەڤە نموونەك ل مێژوویێ‌ و رەنگە دووبارە نەبوویەڤە.
بەرپرسێ‌ مەكتەبا رێكخستنا دهۆكێ‌ دیاركر ژی، سەر ئەنجامێ‌ رۆلێ‌ شورەشا ئیلونا مەزن رێكەفتنا 11 ئادارێ‌ یا مێژوویی هاتە تۆماركرن كو بەربنیاتی یێ‌ فیدرالی و دەسكەفتێن ئەڤرۆ بۆ وی سەردەمی هاتنەدانان، لایەنەكێ‌ دیێ‌ گرنگ ئەو بوو كو كورد و كوردستانی ل جیهانێ‌ هاتنە ناساندن و ئەگەر ئەڤان سالێن دووماهیێ‌ ژی ئەگەر ل هەر وەلاتەكی تو چووبایێ‌ و تەگۆتبایێ‌ كوردم رەنگە نەزانی با كێشا كوردی چیە و كورد كیڤەنە، بەلێ‌ ئەگەر گۆتبا بارزانی مە هەر ئێكسەر رۆل و كاریگەری یا بارزانیێ‌ نەمر ل هەر چار كنارێن جیهانێ‌ دەنگڤەدان بوو، لەوما شورەشا ئیلونێ‌ دهێتە هەژمارتن مەزنترین و كاریگەرترین شورەش.
سەربەست لەزگین گۆت: ب سەرۆكاتیا بارزانیێ‌ نەمر هەمی دەما دەرفەتێن ئاشتیێ‌ دڤەكری بوون لێ‌ ڤێ‌ عەقلیەتێ‌ نەهێلا كێشا كوردی ب رەنگەكێ‌ دروست و ئاشتییانە چارەسەر بیت و ئەڤا كو ل ئیراقێ‌ هاتی و گورانكاریێن دووف دا هاتین هەمی ڤەدگەریت وی سەردەمی چونكە رەورەوێ‌ روودانا ل ئیراقێ‌ ب شێوەكێ‌ دی چوو سەخمراتی وێ‌ عەقلیەتا دكتاتوری و فاشزمێ‌ یا كو نەهێلای كێشا كوردی چارسەربیت و هەمی دەما ل دەرفەتێ‌ دگەریان دێ‌ چاوا سەركوت و تیرۆركەن و دێ‌ چاوا چەك و جەبلغانێن مەزن ب دەست خوە ڤەئین و هەمی هزرا وان ئەو بوو كو دێ‌ ب وێ‌ رێكێ‌ شێن هەمی گەلێ‌ كوردستانێ‌ ب دووماهی ئینن، لێ‌ مێژوویێ‌ دووپاتكر كو دڤێت كێشا كوردی جهێ‌ خوەیێ‌ دروست بگریتن، مخابن ئیراق یا بەرهەڤ بوو ئاخ و وەلاتێ‌ خوە بدەتە هندەك وەلاتێن دی ب تنێ‌ رێگریێ‌ ل بزاڤا رزگاریخوازا گەلێ‌ كوردستانێ‌ بكەت و دەمێ‌ نسكۆیا سالا 1975ێ‌ دروست بووی و هوون هەمی ئاگەهدارن كو كارەسەتەكا گەلەك مەزن بوو ل سەر گەلێ‌ كوردستانێ‌ و بزاڤا وێ‌ هات و كاودانێن نەخۆش ل سەر وەلاتێ‌ مە دەربازبوون و رێژا هەرە مەزن یا خەلكێ‌ كوردستانێ‌ رادەستی بەعسیابوون و رێژەكا گەلەك مەزن ژی كو پتر ژ 200 هزار كەسان ل كوردستانێ‌ و ب هەمی پێكهات و نەتەوە و بێ‌ جوداهی چارەنووسێ‌ خوە ل گەل بارزانیێ‌ نەمر گرێدا و دەربەدەری ئیرانێ‌ و توركیا و سوریا بوون و پشكا هەرە مەزن بەرەف ئیرانێ‌ چوون و پشكەكا دی هەر چەكێ‌ خوە ژ ملێن خوە ڤەنەكر و هەر مانە ل سەر ئەوان سنوران و ئەوان گوندان و چارڤەرێكر دێ‌ چەوا فەرمان بۆ هێت و دێ‌ چەوا جارەكا دی شێن رێكخستنە ڤە و جارەكا دی دێ‌ چاوا شێن رێكا خەبات و بەرخودانێ‌ گرنە ڤە .
سەربەست لەزگین ئەو ژی گۆت: پشتی سالا 1975ێ‌ و ب چەند هەیڤەكێن كێم ل هەیڤا نیسانێ‌ بوو و جەنابێ‌ شەهیدێ‌ جانەمەرگ ئدریس بارزانی و جەنابێ‌ سەرۆك مەسعود بارزانی داخاز ژ بارزانیێ‌ نەمر كر كو دەستویردان بۆ بهێـتەدان كو چالاكی و رێكخستن و سەروبەرێ‌ خوە دوبارە خوە رێك بێخن و چالاكیێن خوە دوبارە بكەن و ل كاودانێن گەلەك نەخۆش دا و ب چاڤدێری و تۆندوتیژی یا ئیرانێ‌ یا وی سەردەمی و كاودانێن گەلەك دژوار ڤە، چونكە ئیرانێ‌ وی دەمی سەرەدەریەكا نەجوان ل گەل خەلكێ‌ مە دكر ئەوێن قەستا ئیرانێ‌ كرین و هەر هندەك هنارتنە جهەكی و پرت و بەلاڤەكرن، لێ‌ سەركردایەتی و جەنابێ‌ سەرۆك مەسعود بارزانی و شەهیدێ‌ هەردەم ساخ ئدریس بارزانی ل هەیڤا چار ل نەغەدێ‌ چەند كومبوونەك ئەنجام دان و چەند هەڤالەكێن سەركردایەتیێ‌ ل گەل ئاخفتن و گەنگەشەكرن ب وێ‌ مەبەستێ‌ ب چ شێوە جارەكادی دێ‌ خوە رێك ئێخن و دەست ب خەباتێ‌ كەنە ڤە و هەیڤا 10 سالا 1975 بەیانەك ب هەردو زمانێن كوردی و عەرەبی دەركەفت ب وێ‌ مەبەستێ‌ دەست ب رێكخستن و چالاكیێن خوە بكەنە ڤە و مورالەك و خوینەكا دی دناڤا خەلكێ‌ كوردستانێ‌ دا دروست بوو ڤە، كارو خەباتەكا مەزن وی سەردەمی هاتەكرن هەر دناڤا كوردستانێ‌ دا و دناڤا پەناهندا دا ل ئیرانێ‌ و هەتا ل سەر ئاستێ‌ ئەورۆپا و كونفرانسێ‌ بەرلینێ‌ یێ‌ بناڤ و دەنگە و هەمی برادەر زانن و خەلكێ‌ دەربەدەری توركیا و سوریێ‌ بووی و ئەڤە قۆناغەكا سەخت و دژوار بوو ل سەر گەل و مللەت و شورەش و پارتی دیموكراتی كوردستان دا دەربازبووی و هەمی ئارمانج ئەو بوون دێ‌ چەوا جارەكا دی شورەشێ‌ دەست پێ‌ كەینە ڤە. و رێكخستنا كارێ‌ حزبی و لەشكەری و پێشمەرگەی و هەمی جها پەیوەندی پێ‌ هاتەكرن و بن سەرپەرشتی یا سەركردایەتی یا بەروەخت و 26ی گولانێ‌ ئێكەم شەهید ل دەڤەرا حاجی ئومەران گیانێ‌ خوە ژ دەست دا و گیانێ‌ وی وەك سومبلەك بۆ دەسپێكەك بۆ دەسپێكا شورەشا 26لا گولانێ‌ و شورەش د گەلەك قۆناغا دا دەربازبوو و سەرنشیفی و سەر ئەفرازی و خوراگریێن مەزن هاتنە ئەنجامدان و رژێما بەعس قەد لێڤەنەبوو ژ عەقلیەت و هزرێن خوەیێن بەرێ‌ و هەمی بزاڤ دكرن سەركوتكرنا بزاڤا رزگاریخوازا گەلێ‌ كوردستانێ‌ بكەت.

د خیڤەتگەها هاتیە رێخستن ژلایێ‌ لقێ‌ ئێك یێ‌ پارتی دیموكراتی كوردستان، كو تێدا هژمارەكا مەزن ژ پێشمەرگێن قارەمان و وەلاتیان ئامادەببون و بوو دەمێ‌ دو رۆژان ب چالاكیێن جودا جودا دێ‌ یا بەردەوام بیت، د. نەوزاد عەبدوللا بەرپرسێ‌ لقێ‌ ئێك یا پارتی دیموكراتی كوردستان پەیڤەك پێشكێشكر و تێدا، سەرەرای ب خێرهاتنا خێزان و كەسوكارێن شەهیدان و مالباتێن پێشمەرگێن قارەمان و مێهڤانان و رێڤەبەر و بەرپرسێن دامودەزگەهێن حزبی و حكۆمی بۆ پشكداریا وان د خیڤەتگەها 26ێ‌ گولانا پێشكەفتخواز دا، دیاركر كو ئارمانج ژ ڤەكرن و رێكخستنا وێ‌ خیڤەتگەهێ‌ ل پێناڤێ بەرزڕاگرتنا ژیوارێ ڤێ شۆرەشێ و ئاشناكرنا تەخا گەنج و قوتابی و نڤشێ نوی ب كاودان و قۆناغێن خەباتێ و خۆڕاگری و داستان و سەركەفتنێن پێشمەرگێن قەهرەمان دگەل بەرچاڤكرنا خەباتا ڕێكخستیێن ناڤخۆ و زیندانیێن سیاسی نەخاسمە وان كادرێن دەستپێكی یێن پشكدار د هەلكرنا چریسكا شورەشێ و هەمی دام دەزگایێن شۆڕشێ، كو گەنج و لاوێن مە بشێن بەراوەردیا كەتوارێ شۆرەشێ دگەل یێ ئەڤرۆ بكەن و گۆت: لەوما مە وەكـو لقێ ئێك یێ پــارتی دیموكـراتی كوردســتان هــزر د ڤەكرنا خیـڤەتگەهەكا سیاسی و رەوشەنبیری یـا پـڕی برگـە و بزاڤ و چالاكیێن جـورا و جـور دا كر، وەك دەربـرینـەك ژ وان بیـرهاتن و رۆژێـن ســەخت و دژوارێن پێشمەرگێن قەهرەمان دگەل ژیایێن و بەراوردكرنا ئەوێ ژیانا ب زەحمەت دگەل واقعێ ئەڤرۆ.
بەرپرسێ‌ لقێ‌ ئێك یێ‌ پارتی دیموكراتی كوردستان دیاركر كو خیڤەتگەها 26ی گۆلانێ ژ 8 كەپران پێك دهێت كو هەمبێزا بەشەك ژ وان بزاڤ و چالاكی شـۆڕەشێ بكەت و روویێ راستەقینە و پراكتیكی یێ شورەشێ، بۆ پشكدارێن خیڤەتگەهێ ب ڤەگوهێزیت.
دەربارەی گرنگیا خیڤەتگەهێ‌ ژی دیاركر كو وان چەند ئارمانج هەنە ژوانژی، سەلماندنا هەبوونا سەركردایەتیەكا بهێز یا شورەشێ ب سەرۆكاتیا سەرۆك بارزانی كو مللەتێ كوردستانێ ژ بێ ئۆمێدیێ رزگار بكەت، هەروەسا بەرز ڕاگرتنا ڤێ رۆژا پیرۆز، كو ڤەرێژا خۆراگریا پێشمەرگێن قەهرەمان و شەهیدێن پارستنا كەرامەت و پیرۆزیێن كوردستانێ نە، دگەل نیشاندانا رۆلێ كاریگەر یێ ئافرەتا كورد چ ل رێكخستنێن نهێنی یان ژی ل خەباتا پارتایەتی و دیسا پشكداریكرنا نفشێ نوی، بتایبەت قوتابیێن زانكویێ ل پشكێن مێژوویێ دناڤا برگە و بەرنامێ خیڤەتگەهێ دا، دیسا مفا وەرگرتن ژ ڤان جورە كەرنەڤال و سالڤەگەران، كو ببنە كەلتۆرەكێ سـالانە بۆ دەكومێنتكرن و ئەكادیمیكرنا سەربۆرێن قارەمانێن كوردستانێ، و ئەرشیفكرنا كەل و پەل و بەلگەنامێن سەردەمێ شۆڕەشێ‌ دگەل پەیداكرنا دەلیڤێن ئەنجامدانا ڤەكولینێن زانستی لدۆر شورەشێ بۆ قوتابیێن پشكا مێژوویێ و نیشاندانا ئیرادەو و خوراگری و ئازایەتی یا پشكدارێن شورەشی.
د.نەوزاد عەبدوللای دیاركر ژی، چەندین برگە و تەوەرێن دی یێن گرنگ ل دو رۆژێن خیڤەتگەها گۆلانێ دا دێ هێنە پێشكێشكرن، بۆ جێبەجێكرنا پشكەك ژ وی بەرنامێ لسەر مە ئاماژە پێ دای، كو پێك دهێت ژ ئامادەكرنا 8 كەپران لسەر شێوازێ رۆژانێن شورەشێ، و ڤەگێرانا بیرەوەریێن وی سەردەمی بۆ قوتابی و گەنج و لاوو، و ئافرەتان، ژلایێ بەشەك ژ پێشمەرگێن شورەشێ، ئەوژی كەپرێن (بێتەل، چالاكیێن لەشكەری، ساخلەمی و دختورێن شورەشێ، راگەهاندن و ئێزگە، رێكخراوێن جەماوەری و پیشەیی، بەشێ سیاسی و كادرێن شورەشێ، رێكخستنێن نهێنی و زیندانیێن سیاسی، مامۆستا و خواندنگەهێن شورەشێ) ب خۆڤە دگریت و گۆتژی: زێدەباری برگێن مە ئاماژە پێ دایی دێ‌ ل خیڤەتگەهێ‌ پێشكێشكرنا 3 كورتە فلمێن دەكۆمێنتاری ل دۆر شرۆڤەكرنا داستان و رۆژانێن شۆڕەشێ و دیسان نیشاندانا كەل و پەلێن لسەر دەمێ شورەشێ و شرۆڤەكرنا كار و بەرنامێ هەر كەپرەكێ ژلایێ بەشەك ژ پێشمەرگێن گۆلانێ یێن دناڤا رۆژانێن گەرمێن شورەشێ دا دەربازبووین، دگەل ئەنجامدانا چالاكیێن هونەری، لەشكەری، رەوشەنبیری، و پێشكێشكرنا نەدوێن سـیاسی، دگەل خواندانا (هـۆزان و ڤەگێرانا سەرهاتی، گوتنا سـترانێن نەتـەوەیی، سـیـاسـی)، دگەل نمایشكرنا شانۆگەریا شێرەژنێن پالپشتێن شورەشێن كوردستانێ و پێشكێشكرنا 3 پانێلان و 10 سمیناران ل دۆر بابەت و تەوەرێن جودا جودا، دگەل بەرچاڤكرنا رولێ ساخلەمی و دختورێن شورەشێ و بەرداوردی دگەل زانستێ سەردەم و زێدەباری ڤەگێرنا سەربوور و سەرهاتیێن پێشمەرگە و زیندانیێن سیاس. و گۆت: هیڤیدارم ئەم بشێین ڤێ‌ چالاكیێ‌ ل گورەی مەزناهی و قوربانیێن شورەشا گولانا پێشكەفتنخواز پێشكێش بكەین، و سالانە وەكو نەریتەك لسەر د بەردەوام بین.

دوهی سێشەمبی 21/5/2024، مەسرور بارزانی، سەرۆكێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ ب مەرەما گەهاندنا هەڤخەمیێ بۆ گیان ژ دەستدانا ئیبراهیم رەئیسی، سەرۆككۆمارا ئیسلامییا ئیرانێ و حسێن ئەمیر عەبدوللاهیان، وەزیرێ دەرڤە و هەڤالێن وان، سەرەدانا قۆنسلخانەیا كۆمارا ئیسلامییا ئیرانێ ل هەولێرێ كر.
پشتی سەرەدانا قۆنسلخانەیا كۆمارا ئیسلامییا ئیرانێ ل هەولێرێ، سەرۆكێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ د داخۆیانییەكا رۆژنامەڤانیدا گوت» مخابن بۆ ئەڤێ روودانا دلتەزین، ئەم چاڤەڕێ بووین پشتی چەند رۆژێن دی پێشوازیێ ل سەرۆككۆمارا ئیسلامییا ئیرانێ بكەین ل هەولێرێ، د ئەوێ سەرەدانا ل بەربوو بۆ ئیراقێ ئەنجام بدەت، بەلێ مخابن بۆ ئەڤێ روودانا دلتەزین كو بوویە ئەگەرێ گیان ژدەستدانا سەرۆككۆماری و وەزیرێ دەرڤە و هەموو كەسێن د گەلدا، دلگران و نیگەران بووین، ئەم یێن هاتین بۆ ئەوێ چەندێ هەڤخەمی و بەهیدارییا خوە ب رێكا قۆنسلخانەیا كۆمارا ئیسلامییا ئیرانێ ئاراستەی رێبەرایەتی و سەرۆكایەتی و حوكمەت و گەلێ ئیرانێ بكەین، هیڤیدارین ئەڤە دوماهی نەخوەشییا گەلێ ئیرانێ بیت، هیڤیدارین ئەڤ روودانە ببنە هۆكارەك بۆ ئەوێ چەندێ گەل نێزیكی هەڤدو ببن و ئەم هەموو بشێین پەیوەندیێن باشتر ل گەل هەڤدو دروست بكەین».

دلشاد شەهاب، پەیڤدارێ سەرۆكایەتییا هەرێما كوردستانێ راگەهاند: نێچیرڤان بارزانی، سەرۆكێ هەرێما كوردستانێ ب سەرۆكایەتییا شاندەكێ بلند دێ چیتە تەهرانێ و پشكداریێ د بەهییا سەرۆككۆمارا ئیسلامییا ئیرانێدا كەت.
هەر دوهی سێشەمبی 21/5/2024 ، نێچیرڤان بارزانی، سەرۆكێ هەرێما كوردستانێ قەفتە گۆلەك بۆ بەهییا سەرۆككۆمارا ئیسلامییا ئیرانێ و كەسێن د گەلدا پەیامەكا هەڤخەمیێ هنارتە قۆنسلخانەیا ئیرانێ ل هەولێرێ.
سەرۆكێ هەرێمێ د پەیاما خوە دا دبێژیت» بۆ گیان ژ دەستدانا ب خەم یا سەرۆك رەئیسی و كەسێن د گەلدا، هەڤسۆز و هەڤەمێ سەركردایەتی و حوكمەت و گەلێ كۆمارا ئیسلامییا ئیرانێ یا دۆستم».

دوهی سێشەمبی 21/5/2024، شاندێ پارتی دیموكراتی كوردستان ب مەرەما گەهاندنا هەڤخەمیێ بۆ گیان ژ دەستدانا سەرۆككۆمارا ئیسلامییا ئیرانێ و كەسێن د گەلدا، سەرەدانا قۆنسلخانەیا كۆمارا ئیسلامییا ئیرانێ ل هەولێرێ كر.
د چارچۆڤەیێ سەرەدانێدا، فازل میرانێ، بەرپرسێ دەستەیا كارگێرییا مەكتەبا سیاسییا پارتی دیموكراتی كوردستان بۆ دەزگەهێن راگەهاندنێ ئاخڤت و راگەهاند» مە سەرەدانا قۆنسلخانەیا كۆمارا ئیسلامییا ئیرانێ ل هەولێرێ كر و بەهیدارییا خوە ئاراستە كر، سەرۆك بارزانی و سەرۆكێ هەرێما كوردستانێ و سەرۆكێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ جودا پەیامێن بەهیداریێ ئاراستەی كۆمارا ئیسلامییا ئیرانێ كریە، ژ دەستدانا سەرۆككۆمارا ئیسلامییا ئیرانێ و وەزیرێ دەرڤەیێ ئیرانێ و كەسێن د گەلدا زیانەكا مەزنە بۆ ئیرانێ و بۆ دەڤەرێ ژی.
بەرپرسێ دەستەیا كارگێرییا مەكتەبا سیاسییا پارتی گوت ژی» ئیرانێ رۆلەكێ گرنگ ل دەڤەرێ یێ هەی ب تایبەتی بۆ ئیراقێ و هەرێما كوردستانێ وەلاتەكێ گرنگە».
ئاماژەكر ژی» هیڤیدارم ئەڤە دوماهی نەخوەشییا وان بیت و دوبارە بەهیداریێ ئاراستەی وان دكەین ب رێكا قۆنسلخانەیا كۆمارا ئیسلامییا ئیرانێ ل هەولێرێ».

دوهی 20/5/2024 ل بارەگەهێ مەكتەبا سیاسییا پارتی ل پیرمام، فازل میرانی، بەرپرسێ دەستەیا كارگێرییا مەكتەبا سیاسییا پارتی دیموكراتی كوردستان پێشوازی ل خالد ئەلئەسەدی، جێگرێ ئەمیندارێ گشتیێ حزبا دەعوەیا ئیسلامی- رێكخستنا ئیراقێ و شاندێ د گەلدا كر.
د روونشتنەكێدا ب بەرهەڤبوونا هشیار زێباری و سیداد بارزانی و مەحمود محەمەد ئەندامێن دەستەیا كارگێرییا مەكتەبا سیاسی و د. كەمال كەركووكی، بەرپرسێ پشكا پەیوەندیێن پارتی دیموكراتی كوردستان، فازل میرانی رۆناهی ئێخستە سەر پەیوەندیێن دو قۆلی د ناڤبەرا پارتی دیموكراتی كوردستان و حزبا دەعوەیا ئیسلامی – رێكخستنا ئیراقێ و ب پەیوەندییەكا دیرۆكی هەژمارت.
میرانی دوپاتكر كو پارتی دیموكراتی كوردستان پارتەكا رەسەنە و خودان لێڤەگەرە و ب واقعی رەفتارێ ل گەل روودانان دكەت و وانەیان ژ بۆری وەردگریت و دئێخیتە د خزمەتا پێنگاڤێن خوە یێن داهاتیدا.
هەڤدەم فازل میرانی دوپاتیكر ژی كو ئیراقا فیدرال ل سەر بنەمایێ (سازان، هەڤسەنگی و هەڤپشكی) هاتییە ئاڤاكرن و هەموو ئالیێن سیاسی ل ئیراقێ ل سەر ئەڤێ چەندێ یێن رێككەفتین، بەلێ دبینین نوكە پاشڤە زڤرین ژ ئەڤی بنەمای دهێتە كرن و ئەڤە د خزمەتا پڕۆسەیا سیاسییا ئیراقێدا نابیت و دڤێت هەڤهەلویستییا ئالیێن سیاسی بۆ خزمەتا بلند یا ئیراقا فیدرال بیت.
هەروەسا میرانی دوپاتكر پارتی دیموكراتی كوردستان ل سالا 2003 بۆ دانانا حوكمەتا نوو یا ئیراقا فیدرال باشترین ئەندامێن سەركردایەتییا پارتی هنارتنە بەغدا بۆ ئەوێ چەندێ حوكمەتەكا ب هێز بهێتە دامەزراندن و دڤێت د نوكەدا ژی پشتەڤانیێ ل حوكمەتا محەمەد شیاع سۆدانی بكەین و هاریكار بین بۆ چارەسەركرنا كێشەیان و پاراستنا وەلاتیبوونا وەلاتییان ل ئیراقا فیدرال ئەركێ مە یێ بەراهیێ بیت.
بەرپرسێ دەستەیا كارگێرییا مەكتەبا سیاسییا پارتی دیاركر ژی كو ل ئیراقێ دستوورەك یێ هەی و هەموو ئالی رازی بوون ل سەر و پێگیربوون ب ئەڤی دستووری و ئەركە ل سەر هەموو ئالییان ونابیت ب ئارەزومەندانە بڕگەیێن دستووری بهێنە بجهئینان و ئەڤە دبیتە جهێ مەترسیێ ل سەر ئیراقا فیدرال و ژ بەر كو ئیراق دەولەتەكا فرەنەتەوە و ئایینە و مەزهەبە و ئەڤ دستوورە پەیمانەكە د ناڤبەرا گەلێن ئیراقێدا.
ژ ئالیێ خوەڤە خالد ئەلئەسەدی، جێگرێ ئەمیندارێ گشتیێ حزبا دەعوەیا ئیسلامی – رێكخستنا ئیراقێ دوپاتكر كو خوازیارێن پێشڤەبرنا پەیوەندییانە ل گەل پارتی دیموكراتی كوردستان.
هەروەسا دوپاتكر كو دڤێت وانەیان ژ شاشیێن بۆری وەربگرین و ل بۆری هەموو ئالی تووشی شیاشیێن سیاسی بوون و دڤێت ئەم هەموو هاریكارێن حوكمەتا محەمەد شیاع سۆدانی بین وكار بكەین بۆ كاراكرنا (جڤاتا فیدرالی) بۆ چاسپاندنا دەولەتێ و هەروەسا دڤێت پەیوەندی د ناڤبەرا ئیراقا فیدرال و وەلاتان ل سەر بنەمایێ پاراستنا بەرژەوەندیێن دو قۆلی بیت.

وەزیرێ هەرێمێ بۆ كاروبارێن پێكهاتەیان ل حوكمەتا هەرێما كوردستانێ، سەبارەت بڕیارا دەستەیا دادوەرییا هەلبژارتنێن ئیراقێ ب تەرخانكرنا پێنج كورسییان ژ 100 كورسیێن پەرلەمانێ كوردستانێ بۆ پێكهاتەیان راگەهاند: بڕیارەكا دادپەروەر نینە.
ئایدن مەعروف، وەزیرێ هەرێمێ بۆ كاروبارێن پێكهاتەیان ل حوكمەتا هەرێما كوردستانێ گوت» ب ئەوێ بڕیارێ د رازی نینین، ژ بەر كو هەبوونا پێكهاتە و نەتەوەیان ل هەرێما كوردستانێ یا گرنگە». هەروەسا ئاماژەكر» د نوكە دا پێكڤەژیانا نەتەوەیان ل هەرێما كوردستانێ د ئاستەكێ باشدا یە، هەروەسا دڤێت مافێن وان زێدەتر ل بەرچاڤ بهێنە وەرگرتن».
گوت ژی» ئەو بڕیارا دەستەیا دادوەرییا كۆمسیۆنا بلند یا سەربخوە یا هەلبژارتنان ل ئیراقێ ب بڕیارەكا سیاسی دزانین. دابەشكرنا كورسیێن كۆتایا ل سەر بنەمایێ جوگرافی و كێمكرنا وان بۆ پێنج كورسییان، كێمكرنا ژ هەیبەتا نەتەوەیێن هەرێما كوردستانێ».
رۆهنكر ژی» ئەو بڕیار زێدەتر بۆ بەرژەوەندییا سیاسی بوو، نوكە ئەم چاڤەڕێی بڕیارێن دادگەها فیدرالی دكەین، چونكە ئەو بڕیارا نوكە هاتییە دان، ماف و داخوازیێن نوونەرێن پێكهاتەیان نەهاتینە ل بەرچاڤ وەرگرتن. هەروەسا مە پێشتر داخوازا زڤراندنا 11 كورسیێن گۆتایا كربوو، ئەو دابەچشكرنا ب ڤی جۆری ژی گەلەك یا شاشە».
وەزیرێ هەرێمێ بۆ كاروبارێن پێكهاتەیان باس ل ئەوێ چەندێ ژی كر» نەتەوەیێ توركمان، نەتەوەیەكێ رەسەنە ل ئیراقێ و هەرێما كوردستانێ، لەوما د نوكەدا تەرخانكرنا دو كورسیێن كۆتایا بۆ توركمانان یا قەبوولكری نینە، د هەمان دەمدا ژی دابەشكرنا كورسییان ژی یا سیاسییە و بۆ بەرژەوەندییا ئالیێن سیاسییە».
دهێتە زانین دەستەیا دادوەرییا هەلبژارتنان كو سەر ب جڤاتا بلند یا دادوەری ل ئیراقێ ڤەیە، د بەرسڤا هەژمارەكا سكالایێن ژ ئالیێ پێكهاتەیێن هەرێما كوردستانێ ڤە هاتینە پێشكێشكرن، دوهی دوشەمبی 21/5/2024 بڕیاردا د چارچۆڤەیێ 100 كورسیێن پەرلەمانێ كوردستانێ، پێنج كورسی بۆ پێكهاتەیان بهێنە تەرخانكرن. ئانكو 95 كورسیێن گشتی و پێنج كورسیێن دی ژی دێ بۆ پێكهاتەیان بن كو ل پارێزگەها هەولێرێ دو كورسی (ئێك بۆ كریستیانان و ئێك بۆ توركمانان) و ل پارێزگەها سلێمانیێ دو كورسی ( ئێك بۆ كریستیانان و ئێك بۆ توركمانان) و ل پارێزگەها دهۆكێ ئێك كورسی بۆ ئەرمەنان.

سەرۆكێ نوونەرایەتییا حوكمەتا هەرێما كوردستانێ ل بەغدا راگەهاند: جڤاتا وەزیران بڕیاردایە داهاتێن نەپەترۆلی رادەستی حوكمەتا فیدرالی بكەت.
فارس عیسا، سەرۆكێ نوونەرایەتییا حوكمەتا هەرێما كوردستانێ ل بەغدا د داخۆیانییەكێدا بۆ رۆژنامەیا (ئەلسەباح) یا فەرمییا ئیراقی دیاركر كو حوكمەتا هەرێما كوردستانێ د كۆمبوونا خوە یا هەژمار 250 دا بڕیار دایە داهاتێن نە پەترۆلی رادەستی حوكمەتا فیدرالی بكەت. ئەوژی ب پێنگاڤا ئێكێ یا چارەسەركرنا كێشەیێن دارایی د ناڤبەرا هەردو حوكمەتان دا هەژمارت.
فرس عیسا گوت ژی» حوكمەتا هەرێما كوردستانێ هەموو پێزانین و لیست داینە وەزارەتێن پەیوەندیدارێن حوكمەتا فیدرالی».
ناڤبری ئاماژەكر كو تیمەكا بەنكا ئیراقییا بازرگانی (TBI) ل هەرێما كوردستانێیە بۆ هەماهەنگیكرنێ و دەستپێكرنا پرسا بجهكرنا مووچەیێن فەرمانبەران كو هەرێما كوردستانێ بەری بڕیارا دادگەها قیدرالی ب هەماهەنگی ل گەل بەنكا ناڤەندی دەستپێكرییە.
سەرۆكێ نوونەرایەتییا حوكمەتا هەرێما كوردستانێ ل بەغدا هیڤی خواست تێكگەهشتن بەردەوام بن ب مەرەما گەهشتنا ب چارەسەرییا دووماهیێ د ناڤبەرا هەردو حوكمەتاندا.
خویاكر ژی» مەسرور بارزانی، سەرۆكێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ یێ رژدە كێشەیێن ل گەل بەغدا بهێنە چارەسەركرن».
فارسا عیسا پەیوەندیێن شێوە رۆژانە د ناڤبەرا محەمەد شیاع سۆدانی، سەرۆك وەزیرێن ئیراقێ و مەسرور بارزانی، سەرۆكێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ بۆ گەهشتن ب چارەسەریێ ب تایبەتی د بوارێ كێشەیێن هەلاویستی، ب گرنگ زانی.

دوهی دوشەمبی 20/5/2024، سەرۆك مەسعود بارزانی ل سەلاحەدین پێشوازی ل تارق عەبدوللا ئەلفەرەج، بالیۆزێ كوەیتێ ل ئیراقێ كر.
د دیدارەكێدا ب بەرهەڤبوونا عوسمان داود، قۆنسلێ گشتیێ كوەیتێ ل هەولێرێ، بالیۆزێ كوەیتێ ل ئیراقێ سلاڤێن میرێ كوەیتێ، مشعل ئەلئەحمەد ئەلجابر ئەلسباح گەهاندنە سەرۆك بارزانی و رێز بۆ رۆلێ دیرۆكی یێ سەرۆك بارزانی د سەقامگیرییا هەرێما كوردستانێ و ئیراقێدا و ب هێزكرنا پەیوەندیێن گەلێ كوردستانێ و وەلاتێ كوەیتێ دا هەبوو، دوپاتی ژی ل دۆستایەتی و پێشڤەبرنا پەیوەندییان كر.
هەر د ئەوێ دیدارێدا سەرۆك بارزانی ئاماژە ب ئازارێن هەڤپشك یێن گەلێ كوردستانێ و گەلێ كوەیتێ دا و پەیوەندیێن د ناڤبەرا گەلێ كوردستانێ و وەلات و سەركردایەتییا كوەیتێ ب دیرۆكی و دۆستانە هەژمارت. پڕۆسەیا سیاسییا ئیراقێ ژی تەوەرەكێ دی یێ ئەوێ دیدارێ بوو.