ئافرەت و سیاسەت
سندس سالح سلێڤانەی
ئافرەت، ئەو نیڤا جڤاکێیە کو ب درێژاهیا دیرۆکێ هاتیە پەراویزکرن و دەنگێ وێ د گەلەک واران دا نەهاتیە گوهلێبون. ل سەرانسەری جیهانێ، ئافرەت بۆ بدەستڤەئینانا مافێن خوە یێن بنیات د سیاسەتێ دا خەباتەکا بێ وەسف کریە. ب دیتنا من، بەشداریا ئافرەتان د سیاسەتێ دا نە ب تنێ مافێ وانە، بەلکو پێدڤیاتیەکە بۆ گەشەکرنا هەر ئێک جڤاکەکی.
ل دەڤەرا مە یا بادینی، رۆلێ ئافرەتێ د سیاسەتێ دا هێشتا گەلەک سنووردارە. هەرچەندە کو هندەک پێشکەفتن چێبووینە، لێ بەربەستێن کەلتووری و جڤاکی هێشتا رێگرن د رێیا بەشداریا ئافرەتان دا. گەلەک جاران، ئافرەت دهێنە مەزاختن وەک کەسێن کو نەشێن بریاران بدەن یان سەرکردایەتیا سیاسی بکەن، کو ئەڤە هزرەکا شاشە.
دیرۆکێ سەلماندیە کو دەما ئافرەت دگەهنە دەسەلاتێ، گەلەک جاران گرنگیێ ددەنە دۆزێن جڤاکی وەک پەروەردە، تەندروستی و ئاشتی. ئەو خودان دیتنەکا جودا نە بۆ چارەسەرکرنا گرفتان، و ئەڤ جوداهیە د بەرژەوەندیا هەمی جڤاکی دایە. ب نموونە، ل وەلاتێن کو رێژا ئافرەتان د پەرلەمانێ دا بەرزترە، دبینین کو سیستەمێن تەندروستی و پەروەردە باشترن.
ل جڤاکا مە یا بادینی، گەنگەشەکرنا دۆزا مافێن ئافرەتان پێدڤی بە کارەکێ بێ راوەستیانە دڤێت ئەم پال بدەینە کچان کو بخوینن، ببنە پسپۆر د وارێن خوە دا، و بەشداریێ د سیاسەتێ دا بکەن. هەروەسا، دڤێت ئەم مێران پال بدەین کو پشتەڤانیا ئافرەتان بکەن، نە رێگریێ لێ بکەن.
سەرکردایەتیا ئافرەتان د سیاسەتێ دا بەرهەمێ پەروەردەیەکا دورست و هاندەرە، لەوما پێویستە گرنگی ب پەروەردەیا کچان بهێتە دان هەر ژ زارۆکینیێ. دڤێت کچ و کور بزانن کو توانایێن وان وەک ئێکن، و هەر دوو دشێن بگەهنە بلندترین پلان. هەروەسا، پێویستە رەوشەنبیریا جڤاکێ بهێتە گوهۆرین، دا ئافرەت وەک هەڤالەک و شریکەک د ئاڤاکرنا جڤاکێ دا بهێتە دیتن، نە ب تنێ وەک کەسەکێ ناڤمالێ.
ئەگەر ئەم دخوازین جڤاکەکا پێشکەفتی و دادپەروەر هەبیت، پێدڤیە ئەم بهێلین هەمی دەنگ بهێنە گوهلێبون. نیڤا جڤاکێ بێ دەنگ بهێلی، وەک نیڤا گەنجینەیا خوە زەویاندی. ئەم هەمی بەرپرسیارین ژ ئاڤاکرنا جڤاکەکێ کو تێدا هەمی کەس دشێن ب ئازادی و وەکهەڤی بژین، و رۆلێ خوە د پێشڤەبرنا وەلاتێ خوە دا ببینن.
ل دووماهیکێ، گەهاندنا دەنگێ ئافرەتێ بۆ ناڤ سیاسەتێ، نە ب تنێ مافێ وانە، بەلکو بەرژەوەندیا هەمیانە. ئەو جڤاکێ کو نیڤا هێزا خوە بکارنینیت، نەشێت ب تەمامی گەشە بکەت. ئەم هەمی پێکڤە بەرپرسیارین ژ ئاڤاکرنا داهاتیەکا گەشتر، کو تێدا هەمی دەنگ خودان هەمان بەها بن، و هەمی کەس شیان هەبیت باوەریێن خوە ب ئازادی دەربرینیت.