توركیا د نابه‌ینا چه‌كۆچێ كوردان و سندانێ روسی دا
توركیا هێشتا وه‌كو كوَرێ نازاندیێ ناتۆ ل خوه مێزه دكه‌ت ل ده‌مه‌كی كو هه‌موو تێگه‌هێن سیاسی و فه‌لسه‌فی و ره‌وشتی هاتینه گوهۆڕین و نه‌خشێ سیاسی و پێگه‌هێن جۆگرافی ل هه‌مبه‌ر گلۆبالیزم و نه‌مانا شه‌رێ سار هه‌موو بها و گرنگیا خوه ژ ده‌ستدانه و به‌رژه‌وه‌ندی بوونه خالا ده‌ستپێكا دانانا هه‌ر ستراتیژیه‌كێ. ئه‌ندامێن به‌رێ یێن بلۆكێ وارشۆ ئه‌ڤرۆ ئه‌ندامێن ناتۆنه و گه‌له‌ك ژ وان وه‌لاتان ئه‌ڤرۆ ئه‌ندامێن ئێكه‌تیا ئه‌ورۆپی نه و سیاسه‌تا خوه گوهارتنه و ل گۆڕه‌ی تێگه‌هێ گلۆبالیزمێ سه‌رده‌ریێ دكه‌ن. لێ توركیا هێشتا ژ قۆناغا ئه‌تاتوركی و شه‌رێ سار ده‌ر نه‌كه‌فتیه و وه‌ك دیار ناخازت ژێ ب ده‌ركه‌ڤت چنكو ئه‌و وه‌سا هزر دكه‌ن هه‌رده‌ما توركیا ده‌ست به‌رداری وان پره‌سیبان بوو وێ هه‌ژموونا خوه ل سه‌ر ئاستێ ناڤخوه و ژ ده‌رڤه ژ ده‌ست ب ده‌ت!! ب تایبه‌ت كێشا كوردی كو توركیا هه‌موو هێز و شیانێن خوه دمه‌زێخت دا كێشا كوردی ل بن هه‌ژموونا وێ ده‌رنه‌كه‌ڤت ب هه‌ر ئاوایه‌كی بت و دژاتیا كێشا كوردی ئێكه ژ گرنگترین پره‌نسیبێن ده‌وله‌تا توركیا و به‌ری چه‌نده‌كێ ئه‌ردۆغانی گوتبوو: ئه‌گه‌ر ده‌وله‌ته‌كا كوردی ل ئه‌فریقا بهێته ڕاگه‌هاندن ئه‌م دێ ژ ناڤ به‌ین!! هه‌لبه‌ت ئه‌ڤه د سیاسه‌تێدا دبێژنێ گورێغ بوون یان حێچ بوون و دووره ژ لۆژیكێ و ئه‌ته‌كێتا مرۆڤێن سیاسه‌تمه‌دار ژبلی كو بێ رێزی كرنه ب جاڕدانا مافێن مرۆڤی كو توركیا ب خوه ژی ئێكه ژ وه‌لاتێن ئه‌ڤ جاڕدانه ئیمزا كری. ب نه‌مانا بلۆكێ وارشۆ و دوو باسكییا جیهانێ پێگه‌هێ توركیا یێ جۆگرافی كو دكه‌ته سه‌ر سنوورێ وه‌لاتێن ئه‌ندامێن بلۆكێ وارشۆ گرنگیا خوه ژ ده‌ستدا و د هه‌مان ده‌م دا بزاڤا رزگاریخازا كوردی شیا وێ كه‌مه‌ربه‌ندا ل دۆر هاتیه پێچان ب پرچینت و ل سه‌ر ئاستێ ناڤده‌وله‌تی ره‌نگه دانپێندانێ(شرعیه‌تێ) ب ده‌ستڤه بینت ب تایبه‌ت پشتی زوونا ئارام ل باشوورێ كوردستانێ شیای هێدی هێدی ده‌وله‌ته‌كا مۆدێرن د ناڤ عێراقا ژ كێشا تلۆڤه دا جهێ خوه خوه‌ش بكه‌ت و خوه دووری كێشێن تائیفی و ئتنی یێن ده‌ڤه‌را رۆژهه‌لاتا ناڤین ڤه‌گرتی، ڕابگرت. ل ده‌ستپێكا دامه‌زراندنا حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ(1992) توركیا و ئیران و سووریا گه‌له‌ك پێكۆلێن ژ ناڤبرنا ڤێ حوكمه‌تێ كرن و چه‌ندین كۆمبوونێن سێ قۆلی كرن، لێ هه‌موویان سه‌ر نه‌گرت، هه‌لبه‌ت گه‌له‌ك سه‌ده‌م هه‌نه لێ یا ژ هه‌موویان گرنگتر ئه‌وه پاراستنا مافێن مرۆڤی سه‌ردێرا سیاسه‌تا گلۆبالیزمێ یه و سه‌رده‌مێ داپلۆسین و ئینكار كرنا ئتنان نه‌ما و پرسا مافێ مرۆڤی سنوورا ناس ناكه‌ت و ئێدی سنوورێن ده‌وله‌تا ل به‌ر بایێ گلۆبالیزمێ چ پیرۆزی نه‌ما و مه دیت كانێ چه‌وان سنوورێن یۆگسلافیا و راوه‌ندا و عێراقێ هاتنه به‌زاندن و ئه‌ڤرۆ سووریا. د كێشا سووریا دا توركیا ژ ترسا پێشدا چوونا كێشا كوردی هه‌موو شیانێن خوه مه‌زاختن بۆ دا كو زوونه‌كا ئارام دروست بكه‌ت و شۆره‌شا خه‌لكێ سووریا ل گۆڕه‌ی به‌رژه‌وه‌ندیێن خوه بده‌ت كاری وبۆ ڤێ چه‌ندێ ده‌رگه‌هێن سنوورێ خوه بۆ هه‌موو ره‌نگێن ئۆپۆزسیۆنا سووری هێلانه ل تاق، ئه‌ڤه هه‌موو بۆ وێ ئێكێ كو پێشیێ ل كوردان بگرت و ئه‌زموونا باشوورێ كوردستانێ ل سووریا دووباره نه‌بت. ئه‌ڤ داخازا توركیا به‌رده‌وام دهاته ره‌تكرن چنكو توركیا هه‌تا ئه‌ڤرۆ ژی دشه‌رێ تیرۆرێ دا خوه ئێكلا نه‌كریه و به‌لكو ب پشته‌ڤانی كرنا تیرۆرێ دهێته گونه‌هباركرن و دوَستینیا ئه‌مریكا و رۆژئاڤا ژ ده‌ستدایه. ئانكو كێشا سووریا بوویه سه‌ده‌م توركیا پێگه‌هێ خوه یێ سیاسی و جۆگرافی ژده‌ست بده‌ت؛ د به‌رامبه‌ردا كوردان ل شه‌رێ دژی تیرۆرێ هاته پێش و وه‌ك تاكه هێز ل سه‌ر عه‌ردی شه‌ری دژی تیرۆرێ دكه‌ت ئه‌ڤجا چ ل سووریا و چ ل عێراقێ ئانكو د سه‌رده‌مێ گلۆبالیزمێ دا كێشا كوردی هاته پێش و بوویه پشكه‌ك ژ سیسته‌مێ نوو یێ جیهانێ. پێگه‌هێ كوردان هێشتا قایمتر لێهات ده‌مێ روسیا ب هێزا خوه یا له‌شكه‌ری ته‌ڤی شه‌رێ دژی تیرۆرێ بووی و هه‌موو خه‌ونێن توركیا بۆ دامه‌زراندنا زوونا ئارام ل باكورێ سووریا هه‌رفاندن ژبلی كو ئه‌مریكا بۆ جارا ئێكێ یه ڤه‌كری پشته‌ڤانیا كوردا دكه‌ت و كوردان ب دۆستێن خوه داینه نیاسین و پشته‌ڤانیێ ل پرۆژێ كوردان دكه‌ت دیسا چ ل عێراقێ و چ ل سووریا. د سیاسه‌تا ئه‌ڤرۆ دا به‌رژه‌وه‌ندی ل پێشیا هه‌ر تشت دهێت و هه‌ر وه‌لاته‌ك ل گۆڕه‌ی به‌رژه‌وه‌ندیێن خوه ته‌ڤگه‌رێ دكه‌ت و سه‌پاندنا ئه‌جندیێن خوه بۆ وه‌لاته‌كێ وه‌كو توركیا ل سه‌رده‌مێ گلۆبالیزمێ دشیندا نینه نه‌خاسمه كو جیهان ته‌ڤ ل سه‌ر شه‌رێ دژی تیرۆرێ هه‌ڤده‌نگن و رووسیا و كورد ژی ته‌ڤی ڤی شه‌ری بوونه ب ڤی ره‌نگی توركیا كه‌فتیه نابه‌ینا چه‌كۆچێ كوردان و سندانێ روسیا و وه‌ك دیار شه‌رێ ناڤخوه‌یێ سووریا یا دگه‌هیته كنارێ داویێ و توركیا دێ ب چاڤێن زیق ل هه‌رێمه‌كا دن یا كوردستانێ ل سه‌ر سنوورێ خوه مه‌یزه‌كه‌ت، هه‌روه‌كو ل هه‌رێما كوردستانا عێراقێ مه‌یزه‌كری و ل داویێ نه‌چار بووی دانپێنانێ پێ بكه‌ت و سه‌ره‌ده‌ریێ ل گه‌ل بكه‌ت.
