حه‌قه‌ ل دادگه‌هێ بن!

حه‌قه‌ ل دادگه‌هێ بن!

36

محه‌مه‌د چه‌لكی
(ببوورن، ئه‌ڤی حه‌قی چ په‌یوه‌ندی ب تۆڕه‌كرنا تائیفا حه‌قه‌یا كوردستانێ ڤه‌ نینه‌).
ئه‌ڤ سه‌رده‌مێ مه‌ گه‌له‌ك یێ سه‌یره‌، هه‌موو پیڤه‌رێن ره‌وشتی یێن سه‌روبن بووین و چ سنوور و هێلێن سنگه‌پێكرنێن قانوونی، ره‌وشتی و مرۆڤی نه‌ماینه‌ ببنه‌ رێگر و به‌ربه‌ست ژ به‌ڵاڤبوون و گه‌شكرنا ئاگرێ كین و كه‌شه‌فرێتكرنا كه‌سێ دن یێ نه‌وه‌كو من(بمه‌ره‌ما یێ دن)، ئه‌ڤجا ئه‌ڤێ نه‌وه‌كو من چ سه‌ر ب ئایینه‌كێ دن ڤه‌ بت یان تائیفه‌، ره‌گه‌ز، ره‌گه‌ز باز، ئایدولۆجیه‌كا جودا، پێست جودا یان نه‌ته‌وه‌كا دن بت. ئه‌گه‌رێن ڤێ سه‌ربه‌ردابوونێ گه‌له‌كن و د شیانێن ئه‌زه‌كێ وه‌كو من یێ كێم ئاگه‌هی دا نینه‌، لێ وه‌كو دبێژن شوڕه‌شا زانیارییا سنوورێن قه‌ده‌غه‌ و تابۆیان یێن هه‌ڕفاندین و لغاڤكرنا به‌رێ یا هزر و به‌لاڤه‌بوونا ئاگه‌هیان كو ژ لایێ ده‌وله‌تێڤه‌ دهاته‌ كرن، شیانێن وێ یێن سنوورداركرین ئه‌گه‌ر نه‌بێژین هه‌ما نه‌هێلایه‌.
د ئه‌ڤرۆ یا مه‌دا شۆڕه‌شا ته‌كنیك ـ پێزانین (كو هنده‌ك ب چه‌رخێ زانیاری (ئاگه‌هی) ناڤ دكه‌ن) ، پێزانینان بێی ره‌قیب هنارتینه‌ د ناڤ ژیانا مه‌دا و هه‌ر كه‌س ل جهێ خوه‌ بوویه‌ رۆژنامه‌ڤان و هزرڤان.
د ڤێ گێله‌شۆكیا كو دبێژنێ تۆرێن جڤاكی رێز ل تایبه‌تمه‌ندیا كه‌سی ناهێته‌ گرتن و هه‌ر كه‌سێ نه‌ مینا من، ئه‌گه‌ر ب دوژمن نه‌هێته‌ هه‌ژمارتن لێ ب بۆنه‌وه‌ره‌ك پیس و دسه‌رداچووی دهێته‌ نمایشكرن و خوه‌ ئه‌و كه‌س یا گرۆپ هه‌لگرێن ناسناما یه‌ك نه‌ته‌وه‌یی ژی بن، لێ د ئۆلا خوه‌ دا جودانه‌، مه‌ ل كوردستانێ ئێزدی و كاكه‌یی و عه‌له‌وی و كریستیان هه‌نه‌ و زێده‌باری كۆمه‌كا ڤه‌شارتییا بێ ئۆل ژی هه‌نه‌ و ژبه‌ر سه‌ده‌مێن سیاسی ـ ئۆلی ـ جڤاكی شیانێن ده‌ره‌هیكرنا ڕاستیا باوه‌را خوه‌ نینه‌. د جڤاكێن مینا كوردستانێ یێن مۆزائیك رێزگرتنا تایبه‌تمه‌ندیا كه‌سی ژ فه‌رانه‌ و هه‌ر كه‌سێ هێرشی باوه‌را لایه‌نێ دن بكه‌ت، دڤێت داواكارێ گشتی ب به‌رسڤ بهێت. لێ ل كوردستانێ ب مخابنیڤه‌ رۆلێ داواكارێ گشتی بۆ كێشێن تایبه‌ت یێن په‌یوه‌ندی ب تاكه‌ كه‌سیڤه‌ هه‌ین، یی بێ باندۆر و پێژنه‌. ئه‌ز ڤێ دبێژم چونكی چه‌ندین جارا ژ لایێ مه‌لایێن كوردستانێ هێرشی سه‌ر خودان هزر و ره‌وشه‌نبیرا دهێته‌ كرن و ناڤ لێ دهێته‌ زراندن كو ئه‌ڤه‌ ب خوه‌ ره‌نگه‌ك تیرۆرێیه‌، لێ داواكارێ گشتی لێڤا ژێری ل یا ژووری ناده‌ت؛ ژبلی هه‌موو رۆژێن ئه‌ینی هێرشێن ناڕه‌وا دكه‌نه‌ سه‌ر هه‌لگرێن باوه‌رێن دن كو ئه‌ڤه‌ دژی بانگه‌شیا حوكمه‌تا هه‌رێمێیه‌ كو كوردستان مێرگا پێكڤه‌ژیانا ته‌ڤ ئۆل و نه‌ته‌وه‌ و تائیفانه‌ و خوه‌ش به‌ختانه‌ شیایه‌ پێگه‌هێ كوردستانێ ل ناڤ جیهانێ ب جوانی بده‌ت نیاسین و ئه‌م ته‌ڤ شانازیێ ب ڤی كارێ حوكمه‌تێ دكه‌ین. ڕامانا پێكڤه‌ژیانێ هه‌ڤ په‌ژراندنا هه‌ڤه‌ و رێز ل باوه‌رێن هه‌ڤ گرتنه‌ و بێی ده‌ستتێوه‌ردن یان برینداركرنا باوه‌رێن لایه‌نێن دن.
پێگیریا مه‌ ب پارستنا تێگه‌هێ پێكڤه‌ژیانێ ل كوردستانێ خزمه‌تكرنا حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێیه‌ و سه‌قامگیریا جڤاكی دهێته‌ پاراستن. هه‌ر كه‌سێ سه‌رپێچییا ڤێ سیاسه‌تا حوكمه‌تا هه‌رێمێ بكه‌ت فه‌ره‌ داواكارێ گشتی سنووره‌كی بۆ ڤان سه‌رپێچییان بدانت و ڕاپێچی دادگه‌هان بكه‌ت. ئه‌ز ڤێ دبێژم چونكو به‌ری چه‌نده‌كێ مه‌لا عه‌لیێ كه‌له‌كێ هێرشه‌كا تۆند یا دووری ڕه‌وشتێ مرۆڤی و كوردانی كره‌ سه‌ر كوردێن ڕه‌سه‌نێن برایێن مه‌ یێن ئێزدی. مه‌لا عه‌لی و هه‌ر خودان باوه‌ره‌ك یێ ئازاده‌ باوه‌ریێ ب چیڤانۆكێن دووری زانستی بینت هه‌روه‌كو مه‌لا عه‌لی بانگه‌شا ڤه‌خارنا میزا حشترێ دكه‌ت بۆ چاره‌سه‌ریا هنده‌ك نساخیان، لێ مافێ وی نینه‌ هێرشێ بكه‌ته‌ سه‌ر برایێن مه‌ یێن ئێزدی. هه‌ڤپه‌ژراندن سیمایێ جڤاكێن پێشكه‌فتییه‌ و بلا ئه‌م ته‌ڤ ل درویشمێ حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ ببین خودان و داواكارێ گشتی ژ خه‌وێ ڕاببت و ل مه‌ ته‌ڤان ببته‌ خودان و ته‌قه‌كرنا كه‌سێن دژی پێكڤه‌ژیانێ ل دادگه‌هان لێ پرسین ژێ بهێته‌كرن، داكه‌س جورعه‌تا ناڤ زڕاندنا تاكێن كوردستانێ نه‌بت.

کۆمێنتا تە