حوكمه‌تا به‌رفره‌ه د ناڤبه‌ر ئۆپۆزسیۆن و ئێك به‌رنامه‌یی دا

حوكمه‌تا به‌رفره‌ه د ناڤبه‌ر ئۆپۆزسیۆن و ئێك به‌رنامه‌یی دا

93

دیاره‌ پشتی پێكئینانا كابینا شه‌شێ یا حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ ل سه‌ر بنه‌مایێ بنكه‌فروانیێ بوویه‌، مه‌ره‌م پشكداربوونا هێزێن سه‌ره‌كی و زۆرینا حزب و لایه‌نێن سیاسی بوویه‌ كو ئه‌ڤه‌ بخوه‌ ژی لاوازیه‌ك ل به‌ر چاڤه‌ بۆ پرۆسا دیمۆكراسیێ، چونكو گومان تێدا نینه‌ ئوپۆزسیۆن ئه‌و لایه‌نێ سه‌رنه‌كه‌فتی ل هه‌لبژارتنان ل پرانیا وه‌لاتێن دیمۆكراسی رۆله‌ك كارا و جهێ رێزگرتنێ و پیرۆزیا وی خه‌لكینه‌، به‌لێ دیار چو حزبه‌كا كوردستانی نه‌شیایه‌ پرانیا په‌رله‌مانی بده‌ستڤه‌بینیت و ئه‌زمۆنا سه‌رنه‌كه‌فتیا ئوپوزسیۆنا به‌ری نوكه‌ ل كوردستانێ گه‌له‌ك ب زه‌حمه‌ت بوویه‌، لایه‌نه‌كێ وه‌كو ئێكه‌تی كو ب هه‌ژده‌ كورسیان ببیته‌ ئوپوزسیۆن و ته‌حه‌مولا دووركه‌فتنا ژ ده‌ستهه‌لاتێ بكه‌ت و ئوپوزسیۆن به‌ری نوكه‌ ژی چه‌ند پێنگاڤێن نه‌سروشتی هاڤێتینه‌ كو ئه‌و ته‌حه‌مول نه‌بوویه‌ چار سالێن كارێ ئوپوزسیۆن ته‌مام بكه‌ن، هه‌ر زوو داخوازا ده‌ست ژكاركێشانا حوكمه‌تێ و گشت داموده‌زگه‌هێن هه‌لبژارتی هاته‌ كرن و ژ درووشمێن وان دیاربوویه‌ كو مه‌ره‌م ژ له‌زاتیكرنا وان ل هه‌وێن هه‌لبژارتنان ژبۆ گه‌هشتنا ده‌ستهه‌لاتێ بوو
ب دیتنا مه‌ ژدایكبوونا كابینا هه‌شتێ ب شێوازه‌ك نه‌ سروشتی و نه‌یاسایی بوویه‌ و دبیت نه‌یاسایی بوونا وێ یا ئاشكه‌رابیت بۆ وان هه‌می هه‌یڤێن دانوستاندن و بێ متمانه‌یی یا لایه‌نێن سیاسی ئه‌وێن باوه‌ری ب تێگه‌هێ راده‌ستكرنا ده‌ستهه‌لاتێ نه‌بووین و دابه‌شكرنا وه‌زاره‌تا ل سه‌ر هنده‌ك بنه‌مایێن حزبی خالا لاواز یا ئه‌ڤێ كابینێ بوویه‌ و هه‌ر ل رۆژانێن ئێكێ وه‌كو كارێن هنده‌ك حزبێن سیاسی نه‌شیاینه‌ به‌رپرسایه‌تیا كارێ حوكمرانی هه‌لبگرن و ب نه‌فسه‌كا ئوپوزسیۆن كاركرن، نموونه‌ راگه‌هاندنا ئێكه‌تی زڤرتر بازار ب كار و چالاكیێن حوكمه‌تێ دكر ژ ئوپوزسیۆنا به‌رێ و ژبیر كرن كو ئه‌ڤ حوكمه‌ته‌ به‌رهاڤێتیا رێكه‌فتنه‌كێ بوویه‌ كو ب چو شێوازه‌كێ هه‌ڤسه‌نگی د وێ رێكه‌فتنێ دا نه‌بوویه‌ و پاشی بزاڤا گۆڕان ژی ب هه‌مان ئاراستا كارێ سیاسی ئانكو ئوپوزسیۆن چو و لایه‌نێ ب ته‌نیا به‌رڤانی ژ كابینی دكر و به‌رپرسایه‌تی وه‌ردگریت پارتی بوویه‌ كو ب دیتنا مه‌ ئه‌ڤه‌ ژی لاوازیه‌كا دی یه‌ یا كابینا هه‌شتێ و ب هه‌ر به‌هانه‌یه‌كێ با دڤیا پارتی هه‌ر زوو پێداچوونا رێكه‌فتنێن خوه‌ ل گه‌ل لایه‌نێن سیاسی ئه‌نجامدابا.
ده‌رئه‌نجامێ نه‌بوونا متمانێ و رێكه‌فتنێن ژێر به‌ ژێر و عه‌قلێ قه‌یرانێن سیاسی، روونشتنا بیست و سێ حوزیرانا ئه‌ڤ ساله‌ ده‌رچوو، كو بۆ هه‌می خه‌لكی رۆن و ئاشكه‌را بوویه‌ پێكئینان و رێكه‌فتنا كابینا هه‌شتی ل سه‌ر هاتیه‌ كرن نه‌ئێك به‌رنامه‌ هه‌بوویه‌ و نه‌ژی ئه‌و هێز هه‌بووینه‌ كو ته‌حه‌مولا ئوپوزسیۆنێ بكه‌ن و ئوپوزسیونه‌كا د حوكمه‌تێ دا مه‌زنترین نیفاقا سیاسی یه‌ ل خه‌لكی دهێته‌ كرن له‌ورا ئه‌ڤان خالان رێز دكه‌م تاكو كابینه‌كا نوو و ل سه‌ر بنه‌مایه‌كێ سیاسی و رێكه‌فتنه‌كا رۆن و ئاشكه‌را بهێته‌ داریشتن:
1. لایه‌نێ به‌رپرسیار كو پارتی یه‌ دڤێت پێداچوونا هه‌می رێكه‌فتنێن خوه‌ بكه‌ت بۆ ده‌ستنیشانكرنا خالێن لاواز و چاره‌سه‌ركرنا وان.
2. هه‌كه‌ پێویست بكه‌ت كابینا هه‌شتێ بهێته‌ هه‌لوه‌شاندن و سه‌ر ژنوو كابینه‌كا تازه‌ ل سه‌ر بنه‌مایه‌كێ دورست و قانوونی و رێكه‌فتنه‌كا رۆن وئاشكه‌را بهێته‌ پێكئینان و ئوپوزسیۆنه‌ك ل كوردستانێ دورست بیت بۆ ته‌مامكرنا رویێ دی یێ دیمۆكراسیه‌تێ ل كوردستانێ و به‌رنامه‌یه‌كێ ئیكگرتی یێ كارێ حوكمه‌تێ بهێته‌ راگه‌هاندن كو ئه‌و لایه‌نێن پشكدار باوه‌ری پێ هه‌بیت.
3. زڤراندنا باوه‌ریێ و متمانه‌بوونێ بۆ خه‌لكێ كوردستانێ كو گه‌ل ژێده‌رێ هه‌می ده‌ستهه‌لاته‌كا دیمۆكراسی یه‌ به‌ڵێ ئه‌ڤرۆ خه‌لك بوویه‌ قوربانی گه‌له‌ك رێكه‌فتنێن سیاسی د ناڤبه‌را حزبان دا.
4. ئه‌نجامدانا چاكسازیێن بنه‌رتی ل هه‌می وارێن (سیاسی و له‌شكری و ئابووری و جڤاكی) دا و چه‌مكێ چاكسازیێ ل سه‌ر بنه‌مایێ (سزادان و ده‌ستخوه‌شیێ بیت) نه‌ك ل سه‌ر بنه‌مایێ مه‌حسوبیه‌تا حزبی یا ته‌سك بیت، هه‌روه‌سا سیسته‌مێ (من این لك هژا) بهێته‌ په‌یره‌وكرن.
5. دارشتنا ستراتیجیه‌تا نه‌ته‌وه‌یی كو هه‌ر لایه‌نه‌ك ده‌ستهه‌لاتداربیت كار بو جێبه‌جێكرنا وێ بكه‌ت و هه‌می ئاریشێن ناڤخوه‌ بهێنه‌ قۆرماتكرن زیرۆكرن (صفر) و بنه‌مایێن وه‌لاتیبوونێ ب ل كوردستانێ بچه‌سپینن.
دبیت ئه‌ڤا ل سه‌ری دیار هه‌می كه‌س هزر بكه‌ت خالێن گه‌له‌ك نموونه‌ینه‌، به‌لێ ده‌رئه‌نجامێ ده‌ستهه‌لات و حوكمرانیه‌كا نه‌ ئه‌م دزانین و نه‌ ئوپوزسیۆن یان حوكمه‌ته‌كا بنكه‌فراوان و هه‌می لایه‌ن به‌رپرسیارن، پێدڤیه‌ مرۆڤێ كورد ببیته‌ سه‌نته‌رێ هه‌می ئارمانجه‌كێ و كار پێناڤ خزمه‌تا مرۆڤی بهێته‌ كرن و پرۆسا سیاسی ل سه‌ر رێره‌ویێ خوه‌ دورست كارا بیت نه‌كو پیه‌ك ل ئوپۆسیونێ و پیه‌ك د حوكمه‌تێ دا.

کۆمێنتا تە