دودل نەبە دەست ب ژیانێ بكە
میعاد ئیسماعیل
دو دل نەبە، دەست ژ دودلیێ بەردە و خەما بدە لایەكێ. د ژیانا مەیا نوكە دا دودلی بوویە هەڤالەكێ بەردەوام بۆ گەلەك كەسان، دودلی هەستەكا دەروونی یا ئاسایییە ژ ئەگەرێ ئاریشە و فشارێن بەردەوام. هێز، ئیرادە و ئارمانجێن تاكەكەسی ب هێز دئێخن ب بەرسڤا ئەز دشێم، من شیان هەنە و ئەزێ بهێزم…هتد، ژیان یا كورتە نە هێلە دودلی ئێك چرۆكا خۆشیێ ژ تە وەربگریت.
نیشانێن دودلیێ وەك: (هزركرنا زێدە، لێدانێن دلی، ئاریشە د نڤستنێ دا، خوهدان یان لەرزینا دەستان و بەردەوام هەستكرن ب مەترسییێ یان دودلییا بەردەوام).
زانایێ دەرووناسی (سیگمۆند فرۆید) دبێژیت: «دودلی نیشانەكا ناڤخۆیی یە كو مرۆڤی ژ هەبوونا مەترسییێ هشیار دكەت.
د ئەڤرۆیا خۆدا بژی: د خەما ڕابردووی دا نەبە كو ناهێتە گوهۆڕین و د خەما پاشەرۆژێ دا نەبە كو هێشتا نە هاتییە، بۆ ئەڤرۆ كاربكە بۆ ئەڤرۆ بژی، خۆشییێ ژ ئەڤرۆیا خوە وەربگرە و بهایێ دەمی نوكە بزانە ئەو دەمێ نوكە تۆ تێدا دژی، هزرا خۆ ب ڕابردووی و داهاتوویی ڤە مژویل نەكە.
خۆ ب ئەنجامدانا كارێن باش ڤە مژویل بكە و خۆ مژویلكرن ب كارێن دودلیێ دبیتە ئەگەر كو حالەتێن دەروونی ل دەف مرۆڤی پەیدا بیت و مێشكێ مرۆڤی نە ئارام دكەت، چونكو مێشكێ ڤالا گۆرەپانا یاریا دودلیێ یە.
خۆنەگوهۆرە! چو كەس یێ تەمام نینە، هەمی كەس خەلەتییان دكەن بەلێ هەمی دەما تو ژ سەربۆڕان فێرببە، ژیان یا كورتە، ڕێكێ نەدە دودلی ئێك چركەیا خۆشییێ ژ تە وەربگریت.
ژیانەكا بێ دودلی ئارامییێ د ناڤ ناخێ مرۆڤی دا دروست دكەت، هەر كەسەك بشێت ب باوەریێ و نەرماتییێ بێ ترس و هزر ل گەل هەمی زەحمەت و ئاستەنگێن ژیانێ بجەنگیت، ڕامانا هندێ نادەت كو ئەڤ كەسە یێ ڤاڵایە ژ هەست و سۆزان ل گەل مرۆڤان دا.
ڕازیبوون ژ وێ ڕاستییا كو ژیان یا پڕە ژ كاودانێن نەچاڤەڕێكری و سەخت و دژوار ب شیان و باوەری كۆنترۆلێ ل سەر هەمی ئاستەنگێن ژیانێ بكەین، بەلێ هەمی دەما پێدڤیە خۆ ژ ئاستەنگ و كاودانێن ژیانێ خۆڕاگربی دا هەمی دەما تو ژ دودلییێ دویربی خودان مەژیەكێ ئارام و چارەسەر بی.
