د داهاتیدا كارتا بەنكی دێ جهێ پارەی گریت

د داهاتیدا كارتا بەنكی دێ جهێ پارەی گریت

5

شاهۆ فەرید:

كارتا بەنكێ‌ نوكە ل جیهانێ بوویە ئێك ژ گرنگترین و ب ساناهیترین كارت بۆ بكارئینانی، هەر كەسەكێ‌ پێدڤی ب بازاركرنێ و كرین و فرۆتنی و گەشتان بیت، ل شوونا راكرنا كوژمەكێ پارەیی راكەت، ڤێ‌ كارتێ‌ جهێ وی گرتیە و ڤەگوهاستن ژی هژمارەكێ بۆ هژمارەكێ تنێ چەند خولەك كێم دچن و ئامیرێن وانا ل سەر جادەیان هەنە بۆ كێشانا كۆژمەكێ بۆ وان جهێن كار پێ نەهێتە كرن.

ئاهەنگ حەمید هاریكارێ رێڤەبەریێ بەنكا (FIB) تایێ دهوك د دیدارەكێ دا بۆ رۆژناما ئەڤرۆ گۆت: نوكە داخوازیەكا مەزن ل سەر كارتا بەنكی یا ئەلكترونی هەیە، بۆ مەرەمێن بزنزێ و كەساتی و پێدڤیێن رۆژانە بكاردئینن، كارێن ئونلاین ژی پێدڤی دبنێ‌ بۆ هەبوو كارتا ئەلكترونی بۆ كرین و فروتنێ، ئەڤ كارتە ئەگەرەكێ سەرەكیە بۆ ڤەبوونا كارێ ئونلاین كۆ هەر كەسەك بۆ خوە ڤی كاری بكەت بۆ دیاركرنا بەرهەم و كەرەستێن خوە و سپونسەركرنا سوشیالا خوە، دا خەلكەكێ زۆر ببینت، جهێن بازرگانی و كومپانی و دوكاندار و نەخوشخانە و خارنگەه و مۆل، هژمارێن بەنكی ل دەڤ مە هەنە و كار پێ دهێتەكرن بۆ دانا پارەیی.
خویاژی كر، د داهاتیدا رێژەكا زور ئەڤ كارتە دێ جهێ پارەیی گریت، بەلێ هەتا خەلكێ مە باش فێری بكارئینانا وێ بیت، پشتی دەرێخستن و نووكرنا پاسەپورتێ بوویە كارت و قەستا مەدكەن و هەر پرسیارەكا هەبیت ئەم هاریكارین ل گەل بۆ شرۆڤە دكەین، كا دێ چەند مفایی بۆ سەفەرێ ژی گەهینتێ، بووینە رێخوەشكەر بۆ هاریكاركرنا خەلكی كۆ دەمێ كارتا مە بكاربینن داشكاندن ژی بۆ هەنە، كەیف خوەشین وەكۆ رەوشەنبیریا بەنكی دەف خەلكێ پەیدا بكەین، سیستەمێ بەنكی دبیتە ئەگەر لڤین بكەڤیتە كاری و گەشەیا ئابووری باشبیت.
ئاهەنگ زێدەتر گۆت: ئەڤ پێنگاڤە ل كوردستانێ ژی یا سەرهلدایی و خەلكەكێ زور رۆژانە قەستا بەنكان دكەن بۆ ڤەكرنا هژمارەكێ و دانانا پارەیی دناڤدا، چ بۆ سەفەرێ یان ناڤخوە ژی هندەك نوكە بكاردئینن، ل شوونا هەلگرتنا پارەیی و حوكمەتا هەرێما كوردستانێ ژی ئەو پێنگاڤ هاڤێتیە بۆ دانا مووچەیی ب رێكا كارتا بەنكی ب ناڤێ (هژمارا من) كۆ فەرمانبەر ئێكسەر مووچەیێ وی بهێتە ڤەگوهاستن بۆ سەر هژمارا وی و بێ گیروبون.
ئاری عەبدولجەبار خودانێ پێشانگەها جل و بەرگان ل سەر بابەتی گۆت: ئەڤە دەمەكە سیستەمێ دانا پارەیی ب رێكا ئەلكترونی و كارتێ كەتیە د ناڤا بازاری دا، چەندین بەنكان ئەڤ سیستەمە بێ بەرامبەر بۆ مە دانایە، د داهاتیدا دێ سەركەفتی بیت، چونكۆ ئەڤە سیستەمەكێ جیهانیە و هەموو كار پێ دكەن، ئەڤە ترسا بەزەبوون یان دزینا پارەیی كێم دكەت دەف ل خەلكێ و سەنگا دینارێ ئیراقی دێ بلشتر لێ كەت، ئەڤە بۆ مە وەكو خودان پێشانگەها و دوكانداران ب سناهیتر لێكریە، دا بشێین ل هەر جهەكێ هەبیت ب رێكا ئونلاین كەرەستا داخواز بكەین و ئێكسەر پارە بهێتە ڤەگوهاستن ب ساناهیترین شێوە.
ئاشكرا ژی كر، یا دلخوەشتر دەمێ سەرەدانا وەلاتێ توركیا دكەین دۆلار بهایێ بەنكا ناڤەندیە و كارتێكرنێ ل گران بوونا كەرەستێن مە ناكەت و بشێن بهایێن گونجایی بفروشین، تا رادەكێ باش بكرێن قەستا مەدكەن نوكە كارتا بەنكی بكاردئینن و هێشتا هندەك ژی ماینە فێری ڤی تشتی نەبووینە، وەختێ دەستپێكێ هاتین و بۆ مە شرۆڤەكری، ترس ل دەف هندەك دوكاندارا هەبوو و نەدانا، ب تنێ مە دوو دانە رەخێ بازارێ مە، نوكە دا داخازی بەنكا دكەن بهێن بۆ وان سیستەمی دانن، ئەڤێن دەرڤەی وەلاتی قەستا مە دكەن بۆ كرینا جل و بەرگا دەما دزانن سیستەم مە یێ هەی دلخوەش دبن.
سیبەر شاكر ماموستایا زانكۆیێ و شارەزایا سیستەمێ بەنكی و ژمێریایا ئەلیكترونی سەر سیستەمێ كارتێ و دانا پارەیی ب رێكا ئەلیكترونی بۆ رۆژنامەیا ئەڤرۆ گۆت: ل ڤێ دووماهیێ كارتێن بەنكا ئەلكترونی دەركەتینە، ڤێ كارتێ رێكخوەشكرنەك كریە دناڤبەرا بكری و فروشیاری و تێدا هەردوو مفادارن، بەلێ گەلەك جاران ژی زیانێن خوە هەنە و خەلكەكێ شارەزایی نەبیت بۆ بكارئینانا وێ خوە تووشی گەلەك كێشان بكەت، هندەك ژ بەنكان ژی كوژمەكێ پارەیی دەست نیشان دكەن بهێتە كیشان چ بۆ رۆژانە یان هەیڤانە، دڤێت بەری ئەڤ چەندە بهێتە جێبەجێكرن ب رێكا كور و سمینارا بۆ رێڤەبەریا و فەرمانبەرێن وانا بهێتە گوتن، دێ چەوا سەردەریێ پێ كەن، خوە توشی چ ئاریشێن مەزن نەكەن، چونكۆ وەكو ببیتە تشتەكێ فەرمی دێ گەلەك فێل و دزی هێنەكرن.
زێدەتر گۆت: مفایێن وێ بۆ ساناهیكرنا گەلەك تشتایە و كەسانێ، كوژمێن مەزن هەبن ل مال یان جهێ كاری دانابن و ترسا ل دەف هەبیت ژ هەر روودانەكێ د ناڤا بەنكێ دی د پاراستی بن، ئەو كەسانێن كرێچیبن یان قستێن ترومبێلێ یان شووقەیێ ل دەف هەبن، دانا وان دێ بۆ ساناهی بیت و هەروەسا دانا بهایێ ئاڤ و كارەبێ ژی دێ ساناهی ئێخیت، گەشەكا باش یا دارایی دێ كەت و بازاری پتر كارتێدا هێتەكرن و جموجولی كەڤیتە هەموو سێكتەرێن گرێدایی كاری و بازرگانیێ.

کۆمێنتا تە