رۆژنامه‌یا خۆرنشین.. رۆژنامه‌یه‌كا كاریكاتۆری و ره‌خنه‌یی بوو
ئیسماعیل بادی
رۆژنامه‌یا خۆرنشین، رۆژنامه‌یه‌كا فارس- كوردی بوو. سالا 1951-1952ێ ل باژێڕێ ته‌هران دهاته وه‌شاندن. هژمارا وێ یا ئێكێ رۆژا شه‌مبی رێكه‌فتی 11ی ته‌باخا 951ێ ب قه‌بارێ چار لاپه‌ڕان دهاته چاپ و به‌لاڤكرن. ب رۆژنامه‌یه‌كا (سیاسی، ئه‌ده‌بی و جڤاكی) خۆ ددا نیاسین. ل چاپخانا (ئافتاب) دهاته چاپكرن.
ل سەردەمێ دەستهەلاتا بنەمالا پەهلەوی و دەمێ (د. محه‌مه‌د موصه‌ده‌ق) سەرۆکوەزیرێ ئیرانێ ل سالا (١٣٣٠ هەتاڤی/ ١٩٥١)ێ ل تەهرانێ ب هەردو زمانێن فارسی و کوردی دەردکەفت.
خودان ئمتیازا وێ، (سید حمید مه‌عریفه‌ت)ی بوو، رێڤه‌به‌رێ ناڤخۆیی (دكتۆر وه‌كیل كوردستانی) بوو. ناڤێ رۆژنامه‌یێ، ناڤه‌كێ ڕه‌سه‌نی كوردی یه، د هژمارا (1)ێدا ل دۆر ناڤێ وێ ئاماژه دایه، كو ڕاڤه و هۆكارێ هه‌لبژارتنا ڤی ناڤی، ژ به‌ر هندێ یه ل ئیرانێ دبێژنه كوردان (خۆرنشین)، ئانكو ئه‌وێن ل رۆژاڤایێ ئیرانێ دئاكنجی.
هەمی هژمارێن وێ ل سالا ٢٠٢١ یێ ژ لایێ (د. کارزان محمد)ی د بەرگێ پەرتووکەکێ دا ل سلێمانیێ هاتییە چاپکرن. وی شرۆڤە و رۆنکرنێن پێدڤی یێ تێدا بەلاڤ کرین. به‌لێ ل دۆر وان هه‌ردو كه‌سایه‌تییان، وه‌سا دایه ئاشكراكرن، كو نه‌شیایه چ پێزانینان سه‌باره‌ت ژییانا وان په‌یدا بكه‌ت، ژبلی وان پێزانینێن د رۆژنامه‌یێ بخۆ دا هاتینه به‌لاڤكرن. د ناڤ به‌رپه‌ڕێن وێ دا، ژبلی بابه‌تێن ئاماژه پێدایی، گه‌له‌ك وێنه و كاریكاتیر ژی تێدا هاتینه به‌لاڤكرن كو ره‌خنه و ده‌ربڕێن بوو ژ جڤاكێ وی سه‌رده‌مێ ئیران تێدا دژییا.
د. كارزان محه‌مه‌د، ل دۆر خودانێ رۆژنامه‌یێ دبێژیت: (خاوه‌ن ئمتیاز و سه‌رنوسه‌ره‌كه‌ی عه‌بدولحه‌مید مه‌عریفه‌ت، وێرای هه‌وڵدانم به‌داخه‌وه زانیاریم ده‌رباره‌ی ژییاننامه‌ی به‌رده‌ست نه‌كه‌وت)، تنێ ژ هژمارا (12) ڤه‌گوهاستییه، كو ئه‌و دێ چیت بیته ئه‌ندامێ په‌رله‌مانێ ئیرانێ. هه‌روه‌سا سه‌باره‌ت (د. وه‌كیل كوردستانی) ژی، ئاماژه دایه وێ چه‌ندێ كو د هژمارا (15)ێدا دایه خویا كرن كو وی ده‌ست ژ كاری كێشایه و پاشی بوویه رێڤه‌به‌رێ ڕادیۆیا باژێڕێ سنه.
ب هه‌لكه‌فتا رۆژا رۆژنامه‌ڤانییا كوردی، تنێ مه ڤیا دانه‌نیاسینا ڤێ رۆژنامه‌یێ بكه‌ین و بشێین ب هاریكارییا هه‌ڤالێن فارسیزان، هنده‌ك ژ ژییانامه‌یا سه‌رنڤیسه‌رێ وێ بێخینه به‌رچاڤ.
عەبدولحەمید خان:
خەلكێ باژێڕێ سنە (سه‌نه‌ندەج) بوو، ئێك ژ كه‌سانێن خودان ملك بوو. خواندنا خۆ ل سنە دەستپێكر، ل قوتابخانەكا ئەمریكی ل تەهرانێ ب دووماهی ئینا. هەروەسا ماوەیه‌كێ ل ئەورۆپا دژییا و پاشی ڤەگەڕیایە ڤە بۆ كوردستانێ و یێ مژویلی ملك و مالێ خۆ بوو، تا كو ل سالا 1943ێ بۆ نوینەراتییا پەرلەمانی د خۆلا چاردێ دا هاتییە هەلبژارتن. ل خولا شازدێ دووبارە هاتە هەلبژارتن و هەڤدژی حكومەتا (موسەدەقی) بوو. پشتی كودەتایا 19ی تەباخا 1953ێ، خۆلێن دی یێن (18- 19و20)ێ، نوینەرایەتیا خەلكێ سنە دكر.
ژێـدەر:ـ
1- باقر عاقلی، شرح حال رجال سیاسی و نڤامی معاصر ایران، جلد دوم، (تهران: 1380)، ص836.
2- مزاكرات مجلس شورای ملی ایران، دورە چهارم، جلسە 43.
3- https://fa.wikipedia.org/wiki/ فهرست_نمایندگان_دوره_پنجم_مجلس_شورای_ ملی.
