سیاسەتمەدارەکێ ئیرانی: هێزێن جیهانی ناخوازن سیستەمێ نها یێ ئیرانێ بهێتە گوهۆڕین
ئەڤرۆ
سیاسەتمەدارەکێ ناڤدار یێ ئیرانی ل کەنەدا راگەهاند د رەوشا نها دا گوهۆڕینا سیستەمێ سیاسی یێ ئیرانێ گەلەک یا ب زەحمەتە، راستە خەلکێ ئیرانێ داخوازا گوهۆڕینا سیستەمێ نها یێ ئیرانێ دکەن، لێ د رەوشا نها دا گوهۆڕینا سیستەمێ ئیرانێ د بەرژەوەندیا هێزێن جیهانی دا نینە و ژ بەر هندێ ژی ئەو پشتەڤانیێ ل گوهۆڕینەکا وەسا ناکەن.
د. رزا مۆریدی سیاسەتمەدارێ ناڤدارێ ئیرانی، کو ب سالانە ل وەلاتێ کەنەدا دژیت د داخۆیانیەکێ دا بۆ دەزگەهێن راگەهاندنێ دیار کر، گوهۆڕینا سیستەمێ نها یێ ئیرانێ کارەک وەسا ب ساناهی نینە، چونکی چەندین فاکتەرێن گەلەک گرنگ هەنە و وەسا کرینە گوهۆڕینا سیستەمێ نها یێ ئیرانێ گەلەک ب زەحمەت کەڤیت و گۆت: (بەری هەر تشتەکێ دڤێت ئەم باش بزانین هێزێن جیهانی ئانکۆ وەلاتێن هەری کاریگەر ل جیهانێ وەکو نموونە ئەمریکا، ل گەل هندێ نینە سیستەمێ نها یێ ئیرانێ بهێتە گوهۆڕین، چونکی هندەک هەڤسەنگی نها ل دەڤەرێ د بەرژەوەندیا ئەمریکا دانە و هەر گوهۆڕینەکا نوی ل ئیرانێ روی بدەت بۆ وان باش نابیت و وان خۆ بۆ گوهۆڕینەکا وەسا بەرهەڤ نەکرینە، ژ بەر هندێ ژی هەکە وەلاتێن جیهانێ پشتەڤانیێ ل داخوازیێن خەلکێ ئیرانێ نەکەن بێگومان گەلەک یا ب زەحمەتە سیستەمێ سیاسی یێ ئیرانێ بهێتە گوهۆڕین).
ناڤهاتی ئەو یەک ژی دیار کر، هەرچەندە چەند مەهان ئالۆزی ل ئیرانێ دروست بوون و گەلەک کەس ژی بووینە قوربانی، لێ نها ژ بۆ وەلاتێن رۆژئاڤایی یا گرنگ بابەتێ ئۆکرانیایێ یە، ئەمریکا و وەلاتێن رۆژئاڤایی ب هەموو شیانێن خۆ پشتەڤانیا ئۆکرانیایێ دکەن و ئەو یەک ژی بۆ ئەگەرێ هندێ بابەتێ خوەنیشادانێن ڤێ دووماهیێ بۆ وان یا گرنگ نەبیت، چونکی د ئاستێ نێڤدەولەتی دا هەتا نها چو تشتەک وەکو پشتەڤانی بۆ شۆرەشا ڤێ دویماهیێ یا خەلکێ ئیرانێ نەهاتیە کرن و گۆت: (خالەکا دی یا گەلەک گرنگ هەیە، هەتا نها ژی چو بەدیلەک بۆ دەستهەلاتا نها یا ئیرانێ نینە، ئۆپۆزسیۆنا ئیرانێ گەلەک یا لاوازە و چو کاریگەریا خۆ ژی نینە، ناکۆکیێن گەلەک مەزن د ناڤبەرا هێزێن ئۆپۆزسیۆنا ئیرانێ دا هەنە، ژ بەر پشتەڤانیا بهێز یا رۆسیا بۆ دەستهەلاتێ، دەستهەلاتا نها یا ئیرانێ ژی بەرهەڤ نینە داخوازیێن خەلکی قەبوول بکەت).
مۆریدی ئەو یەک ژی دیار کر کۆمارا ئیسلامی یا ئیرانێ شیا خواندنەکا راست بۆ گوهۆڕینێن ل دەڤەرێ بکەت، رێککەفتنا ئیرانێ ل گەل سعوودیێ ب تەمامی د بەرژەوەندیا ئیرانێ دایە و دێ بیتە ئەگەرێ بهێزبوونا پێگەهێ دەستهەلاتا نها یا ئیرانێ، چونکی سعوودیێ دڤێت ببیتە وەلاتێ هەری کاریگەر و بهێز ل دەڤەرێ، پێدڤیا سعوودیێ ب هندێ یا هەی دا رەوشا دەڤەرێ یا ئارام بیت، ئیرانێ هەتا نها گەلەک ئالۆزی بۆ پرۆژێن سعوودیێ دروست کرن، لێ رێککەفتنا ڤێ دویماهیێ دێ وەسا کەت دا سعوودیێ بشێت پتر کار بۆ ئارمانجێن خۆ بکەت، کو ئێک ژ ئارمانجێن سەرەکی یێ سعوودیێ ژی ئەوە ببیتە وەلاتەکێ زلهێز د بیاڤێ ئابووری دا، ژ بەر هندێ ژی سعوودیێ دڤێت ب رێیا رێککەفتنەکا وەسا ل گەل ئیرانێ مەترسیا حوسیێن یەمەنێ ل سەر خۆ کێم بکەت و ئیرانێ ژی دڤێت ب رێیا رێککەفتنا ل گەل سعوودیێ پێگەهێ خۆ یێ سیاسی و ئابووری بهێز بکەت و گۆت: (رێککەفتنا سعوودیێ و ئیرانێ دێ وەسا کەت دەستهەلاتا نها یا ئیرانێ بشێت ژیێ خۆ درێژ بکەت، ئەو یەک ژی فاکتەرەک گەلەک گرنگ و هاریکارە دا رێ نەدەت چو گوهۆڕین ل ئیرانێ روی بدەن، هەکە ئیران یا سەرکەفتی بیت و رێککەفتنا وێ و سعوودیێ ژی ئەنجامێن خۆ یێن باش هەبن، ب تایبەتی ژی د بیاڤێ ئابووری دا، وی دەمی ئەو یەک دشێت ببیتە ئەگەرێ هندێ دەنگێ نەرازیبوونان ژی کێم ببن، چونکی ئێک فاکتەرێن سەرەکی یێن خوەنیشادانێن ڤێ دویماهیێ ژ بەر خرابیا رەوشا ئابووری یە، هەکە دەستهەلاتا نها یا ئیرانێ بشێت تا رادەیەکێ رەوشا ئابووری باش بکەت دێ شێت هەم خەلکی بێدەنگ بکەت و هەم ژی دێ شێت ژیێ خۆ درێژ کەت).
ناڤهاتی د دویماهیا ئاخڤتنا خۆ دا ئەو یەک ژی دیار کر، ب درووشمان و خواندنێن دویر ژ راستیێ چو گوهۆرین ل ئیرانێ دروست نابن، داخوازیێن خەلکی ل ئیرانێ گەلەک رەوا نە، لێ مخابن فاکتەرین دەرڤە د هاریکار نینن و د ئاستێ ناڤخۆیی دا ژی هەتا نها یا پێدڤی بۆ گوهۆڕینا دەستهەلاتێ نەهاتیە کرن، وەلاتێن دەڤەرێ ژی ناخوازن چو گوهۆڕینەکا وەسا مەزن ل ئیرانێ روی بدەت، چونکی هەر گوهۆڕینەکا بنگەهین ل ئیرانێ روی بدەت دێ کاریگەریا خۆ ل سەر هەموو رۆژهەلاتا ناڤین هەبیت و ئەو یەک ژی د بەرژەوەندیا گەلەک وەلاتان دا نینە، ژ بەر هندێ ژی نها گەلەک زەحمەتە سیستەمێ سیاسی یێ ئیرانێ بهێتە گوهۆڕین، هەکە مرۆڤ بێژیت سعوودیێ ژی نەڤێت سیستەمێ ئیرانێ بهێتە گوهۆڕین گۆتنەکا د جهێ خۆ دایە.
