فەنەرا پیرومەری، فەنەرا شەڤتارییان

فەنەرا پیرومەری، فەنەرا شەڤتارییان

12

عزەت یوسف

خالا هەرا گەشا هەلبەستێن خورشید ئەحمەد پیرومەری؛ دلڤەكەر و گەشبین و مزگینیخوازن. هەردەم بۆ ژیانێ‌ پشكوژێن پشكوڕن، دڤەبینە نا چرمسن نا قورمچن. هەر هەلبەستەكێ‌ چیرۆكا خوە، سەرهاتییا خوە و بوویەرا خوە یا راست هەیە، ژ كێلەك و ڤەژەن و رەنگڤەدانا چڤاكی و كەتوارینە.
فەنەرا پیرومەری؛ فەنەرا هەلبەستێ‌، ل شەڤتاڕییان یا هەلە، شەرەنیخە ل گەل تاڕیێ‌، ئەو و رەشاتی و تاڕیاتی پێك ناكەن. چەوان جیهان ئالیەك تاری، ئالیەك رۆناهی، ئەوی ئالیێ‌ رۆناهی یێ‌ گرتی، ئەڤە ژی ساخلەمییا هەلبەستێ‌ خۆیا دكەت، ل دەمێ‌ ئێش و ئازار و نە دادوەریێ‌ دا ئەو هلباسكی گرێن جوانیێ‌ و تەناهیێ‌ دبیت، بەحسی هیڤی و ئومێدان دكەت، بەحسی گوهۆڕینێ‌ دكەت، تلێن نەدادوەریێ‌ دسۆژیت، ب گەشبینیێ‌ رەشبینیێ‌ رادتەقینیت.
وەرن گریێ‌ بگوهۆڕین
بكەینە خۆشی و بشكوڕین
رۆندكێن مە زوها بوون
هندی مە یێن باراندین

گەر هەیڤێ‌ ل ئاسمانی بەربەستێن خوە هەبن، ئەور نەهێلیت تاڤا وێ‌ بگەهیت، گەر فەنەرێ‌ ل ئەردی رێگرێن خوە هەبن، هڕوبا رۆنیا وێ‌ بڤەمرینیت، لێ‌ هەیڤ هەر دێ‌ هەلێت و فەنەر هەر دێ‌ هەلبیت و وار و بەروار و زومێن جوانێن وەلاتێ‌ پیرومەری هەر دێ‌ د روونبن و رێبوار و رویڤنگ و كاروانی دێ‌ ب رێیا خوە كەڤن و هەر دێ‌ گەهن.
كاروان كاروانی كاروانییو
پڕ ئومێد و خاستو هیڤییو
تو دێ‌ هەر گەهیە وان هیڤییا
یێ‌ كیڤی نەبە دل كەهییو

هەلبەستێن پیرومەری، د ئێك بێدەر دا ئێكتر هەمبێز دكەن، د بێدەرا ناڤێ‌ وێ‌ ڤیان، ڤیانا مرۆڤاتیێ‌، وەلاتی، سروشتی، ژینگەهێ‌، ئەڤینیێ‌، كوردەواریێ‌، گوندەواریێ‌، راستیێ‌، دادوەریێ‌ و ژنێ‌.. پەیڤێن وی د سادە و ساهینە. پیرومەری هەلگرێ‌ هەڵبەستێ‌ یە، هەلكرێ‌ فەنەرێ‌ یە، فەنەرا فەر، یا هوشیار و خەفەر.
بەلێ‌ پەیڤێن وی د شرینن و ساكارترین دەربڕین ژ مرۆڤاتیێ‌ ژی پەیڤا شرینە:
گۆتنا شرین سەدەقەیە
ئو یا تەحل نە هەوجەیەیە

ئەڤ فەنەرە وەكی گەزینكێ‌ هەستێ‌ مرۆڤی دگەمرینیت و دگەزیت. مینا كانیەكا هەردەم تێنیا مرۆڤی ناشكێنیت، بگرە پتر دەڤێ‌ مرۆڤی زوها دكەت، تە ناچار دكەت ل كانیەكا دی بگەڕیێی.
هەلبەست د بێ‌ مۆران و تژی مۆڕالن، نە گەڕیانە ل جیهانا فانتازیا، رێیا راست بەرنادەن. ژ كاكلا كەتوارێ‌ چڤاكێ‌ كوردی چاڤێن خوە ڤەكرینە، شاسوارێن رۆژێنە تاڤێ‌ و هەتاڤێ‌ دخازن.
ئەڤە هاتن عەورێت پەشێمانا
نە خوزیكێت وی یێ‌ كار نەكری
ئو بۆ خۆ قیت نەكریە همبانا
چ دەرامەت بخۆ خڕنەكری

كوردان گەلەك دەردەسەری و كولەجەرگی و دوبەروكی دیتینە، ژبلی سەرهلدانێ‌ نەبیت، تاما سەركەفتن و بەرهەمێ‌ ئێكگرتنێ‌ خێڤە نەكرینە، داخازا فەنەرا پیرومەری د گەلەك هەلبەستان دا نەمانا ئەڤ دوبەروكیا كوردانە، لەوا ژ ڤۆلكانەكا تژی هەستێن نیشتمانی و كەلەژانا دلسۆزی گازییا ئێكگرتنێ‌ دكەت:
ولاهی بێهنا مە یا تەنگە
ئەڤ زەنگە گەلەكا پڕ دەنگە
بەس ببنە ئێك نێ‌ درەنگە

هەر دەڤێ‌ پف بكەتە فەنەرا رۆناهیێ‌، هەتا مایە دێ‌ د تاڕی و زولوماتان دا ژیت.
لێ‌ هندی فەنەر جەرگێ‌ شەڤێ‌ بگوهۆڕت، پیرومەری ژ تاریێ‌ ناتڕسیت و دێ‌ چێبوونێ‌ وەرار كەت.
هەر ئاڤەدان بیت كوردستان، كوردستانا پیرومەری كریە هەڵبەستڤان.
دا ژبیر نەكەین چەلێ‌ دەشتانێ‌
ببن ئێك بەسە ژ سەرئێشانێ‌
دا پێكڤە ئاڤا كەین كوردستانێ‌.

کۆمێنتا تە