قه‌یرانا ئۆكرانیا و كارتیكرنا وێ ل سه‌ر ئابوورێ هه‌رێما كوردستانێ
پشتی سه‌رهلدانا قه‌یرانا ئۆكرانیا ل مه‌ها شواتا 2014 و دانانا سزایێن ئابووری ل سه‌ر رۆسیا یێ ژ لایێ ئێكه‌تیا ئه‌ورۆپی و ئه‌مریكا ڤه ژ ئه‌گه‌رێ ده‌ستێوه‌ردان د كاروبارێن وی وه‌لاتی دا رۆسیا گه‌فێن برینا گازا سروشتی و بلندكرنا بهایێ وێ ل بازارێن ئه‌ورۆپا دكه‌ت ب رێیا كۆمپانیا گاز پرۆم یا رۆسی، ئه‌ڤ چه‌نده ژی بۆ ئه‌گه‌رێ هندێ كو بهایێ ڤی سامانی ئانكو گازا سروشتی ب شێوه‌یه‌كێ به‌رچاڤ د بازارێن ئه‌ورۆپا دا بلند دبیت، ئه‌ڤه ژی دبیته جهێ مه‌ترسیێ بۆ وه‌لاتێن ئه‌ورۆپی چونكی گازا سروشتی سامانه‌كێ گرنكه د كه‌رتێ پیشه‌سازی و هه‌می كه‌رتێن دی یێن به‌كاربه‌رێن د ڤی سامانی ل پتریا وه‌لاتێن ئه‌ورۆپی دا, د هزرا به‌رپرسێن سیاسیێن رۆسیا دا بڕینا گازا سروشتی باشترین به‌رسڤه بۆ ئێكه‌تیا ئه‌ورۆپی و ئه‌مریكا ل به‌رامبه‌ر وان سزایێن هاتینه سه‌پاندن ل سه‌ر رۆسیا، چونكی ڤی وه‌لاتی ئێدی نه‌ڤێت بیته چێلا شیری و هه‌ر به‌رهه‌مێ خوه ب بهایه‌كێ گونجای بده‌ته ئۆكرانیا و وه‌لاتێن ئه‌ورۆپی و د به‌رامبه‌ر دا ئه‌ڤ چه‌نده د كاودانه‌كێ هۆسا دا به‌رچاڤ نه‌هێته وه‌رگرتن چونكی رۆسیایێ گازا سروشتی ب بهایه‌كێ كێمتر ژ بهایێ بازاری گاز دا ئۆكرانیا به‌رامبه‌ر وێ چه‌ندێ هێلا بوریا ڤه‌گوهاستنا گازا سروشتی بۆ ئه‌ورۆپا د وی وه‌لاتی را ده‌ربازببیت و ڤێ هێلا گازا سروشتی پتر ژ (75%) ژ پێدڤیێن بازارێن ئه‌ورۆپی بۆ گازا سروشتی پر دكر لێ پشتی گه‌فێن رۆسیا ب برینا ڤێ هیلێ وه‌لاتێن ئه‌ورۆپی نه‌چاردبن به‌ر ب سه‌رۆكانیه‌كا دی یا باوه‌ر پێ كری یا ڤی سامانی ل هه‌ر وه‌لاته‌كێ دی بیت ڤه بچن و ل دووڤ داخوه‌یانیێن خودانێن كۆمپانیێن لێگه‌ریانا وزێ و به‌رپرسێن وه‌زاره‌تا سامانێن سروشتی یا حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ رێژه‌كا ئێكجار مه‌زن یا گازا سروشتی ل هه‌رێما كوردستانێ هه‌یه و هێشتا نه‌هاتیه ده‌رێخستن ب تنێ چه‌ند پارزینگه‌هێن كێم نه‌بن وه‌كی پارزینگه‌ها گه‌رمیان و ئه‌ڤ چه‌نده چه‌ندین جاران هاتیه پشتراستكرن و دبیت هه‌رێم جهێ رۆسیا بگریت بۆ پركرنا پێدڤیێن وه‌لاتێن ئه‌ورۆپی ژ گازا سروشتی چونكی بكارئینانا ڤی سامانی ل هه‌می وه‌لاتێن جیهانێ نزیكی (3) ترلیۆن مه‌ترین سێ جایه و یابان ب رێژا ئێكێ دهێت بۆ بكارئینانا ڤی سامانی ژبه‌ر هندێ گازا سروشتی زورا گرنگه بۆ ئابوورێ هه‌رێما كوردستانێـ هه‌روه‌سا بۆ بجهئینانا ئارمانجێن سیاسیێن هه‌رێما كوردستانێ ل گه‌ل وه‌لاتێن ده‌وروبه‌ر و ئه‌ورۆپا بتایبه‌ت توركیا چونكی نه‌هه‌مین وه‌لاته بۆ كارئینانا گازا سروشتی و ئه‌ڤ وه‌لاته سالانه نێزیكی (45) ملیار و (200 )ملیۆن مه‌ترێن سَیجاركی یێن گازا سروشتی بكاردئینیت و ئه‌ڤ رێژه سال بۆ سالێ زێده دبیت و ب رێژا (48. 7%)د به‌رهه‌مئینانا كاره‌بێ دا دمه‌زێخیت ئه‌وژی رێژا هه‌ره پتره هه‌روه‌سا ب رێژا (27%) دكه‌رتێ پیشه‌سازی دا و(23%) بۆ بكارئینانا مالا ژ سه‌رجه‌مێ گشتی دهێته مه‌زاختن و (56% )ژ سه‌رجه‌مێ گازا سروشتی یا توركیا ژ رۆسیا دهێت ئه‌ڤجا گازا سروشتی یا هه‌رێما كوردستانێ دبیت ببیته یه‌ده‌كێ گازا سروشتیا رۆسیا بۆ توركیا و ئه‌ورۆپا و جهێ وێ بگریت چونكی وه‌لاتێن دی یێن به‌رهه‌مهێنه‌رێن گازا سروشتی وه‌كی ئازربیجان، سربیا، مسر و ئیمارات نه‌شێن ڤالاتیا گازا سروشتیا كۆمپانیا گازپرۆم یا رۆسی پر بكه‌ن و ئه‌ڤ چه‌نده دێ بیته ئه‌گه‌رێ سه‌رهلدانا قه‌یرانا گازا سروشتی ئه‌ڤجا باشترین چاره‌سه‌ری بۆ ڤێ ئاریشێ بۆ وه‌لاتێن به‌ركاربه‌رێن ڤی سامانی گازا سروشتی یا هه‌رێما كوردستانێ یه و د ڤان كاودانێن ئابووری یێن دژوار دا ئه‌ڤێن عێراق ب گشتی و كوردستان ب تایبه‌تی تێدا ده‌رباز دبیت ژئه‌گه‌رێ شه‌ریَِ داعش و كێمبوونا بهایێ پترۆلێ و گه‌نده‌لیا د ناڤا داموده‌زگه‌هێن حكومی دا فرۆتنا گازا سروشتی یا هه‌رێما كوردستانێ و گه‌هاندنا وێ بۆ بازارێن جیهانی ئێك ژ باشترین رێكێن چاره‌سه‌ریێ یه بۆ ئاریشا ئابووری یا هه‌رێما كوردستانێ ئه‌ڤا ل چارێكا ئێكێ یا سالا 2014 په‌یدابووی و هێشتا به‌رده‌وام ئه‌ڤجا پێدڤیه حوكمه‌تا هه‌رێمێ ڤی سامانی ژبن ئه‌ردی ده‌ربێخیت ب رێكا كۆمپانیێن تایبه‌ت یێن ده‌رێخستن و دیتنا سامانێن سروشتی و وزێ و هه‌كه ئه‌ڤ چه‌نده كربیت ژی پتر گرنگی پێ بهێته دان و پرۆسێسا لێگه‌ریان و ده‌رئیخستنا ڤی سامانی به‌رفره‌هتر ببیت دا پتر مفای ژ ڤی سامانی وه‌ربگرین و ببیته ئه‌گه‌رێ گه‌شه و ب هێزكرنا ئابوورێ هه‌رێما كوردستانێ و ده‌رگه‌هه‌كێ نوو یێ داهاتی.
