كارتا نه‌ نیششتیمانی ڕاگرن

كارتا نه‌ نیششتیمانی ڕاگرن

97

(به‌ری هه‌ر گفتوگۆیه‌كێ چاره‌نڤیسێ پێشمه‌رگه‌ و ئاواره‌ و مشه‌ختان ل گه‌ل عیراقێ ساخكه‌نه‌ڤه‌ پاشی پڕۆسا كارتا نه‌نیشتیمانی ده‌ستپێبكه‌نه‌ڤه‌)
ده‌مه‌كه‌ ئۆفیسێَن هه‌رێمێ ب تایبه‌ت نفۆس و ڕه‌گه‌زنامه‌ ب گه‌رمی كه‌فتینه‌ پڕۆسا ده‌ركرنا “كارتا نیشتیمانی” كو ب لایه‌كیڤه‌ گه‌له‌ك گورجه‌ كو هه‌وه‌لاتی ل شوونا ڤان هه‌می دیكۆمینتان ئێك دیكۆمێنت هه‌بیت، به‌لێ پا ژ لایه‌كێ دیڤه‌ گرفته‌كا نه‌ته‌وه‌یی ژێ چێدبیت و ئه‌ز هه‌تا نهو تێناگه‌هم چاوا حوكمه‌تا مه‌ هۆسا ب ساناهی خوه‌ ڕاده‌ستێ به‌غدا كرییه‌ و كه‌تیه‌ پڕۆسا كارتا نیشتیمانی كو ب ڕاستی نه‌ نیشتیمانیه‌، ژڤێژی خه‌رابتر هه‌می سجلێن ئه‌سڵی بو به‌غدا ڤڕێكرینه‌ و تنێ كۆپیه‌ك بۆ خوه‌ هێلایه‌! ئه‌ڤ سجله‌ ل پشتی 1991 ڕژێما سه‌دامی ب هه‌می شیانێن خوه‌ ڤه‌ هه‌ول َددا بده‌ستڤه‌بینیت، به‌لێ پا نه‌شیا، ئه‌م نوكه‌ ب دلخۆشی و ب ساناهی هه‌میان بده‌ینه‌ ده‌ستێ وان سه‌را هندێ كو مووچه‌یێن هێزێن ناڤخوه‌ ژ به‌غدا دهێن!.
ئه‌ڤ پڕۆسه‌ ئارمانجه‌كا ترسناك هه‌لدگریت و وه‌سا دیاره‌ كو ژمێژه‌ به‌غدا ب ڤێ پلانێ ڤه‌ مژوول، ژ به‌ر هندێ دڤێت ب زووترین ده‌م بهێته‌ ڕاگرتن و ئه‌وێن هاتینه‌ چێكرن ژی ڕێكه‌كێ ببه‌نێ چونكو زیان ژنیڤێ ژی بزڤڕیت هه‌ر قازانجه‌، ئه‌ڤ پرۆسه‌ دێ پتر ژ 250000 ده‌نگده‌ران پووچكه‌ت و ناهێلێت ده‌نگ بده‌ن و مافێ وان د چو تشته‌كی دا نابیت، نه‌ بایۆمیتری، نه‌ نووكرنا پاسپۆرتێ و چو مافه‌كێ سڤیل ژ ڕویێ قانوونى ڤه‌ بۆ ناهێڵێت، ئه‌و توێژا ژ هه‌میان زێده‌تر زیان ڤێدكه‌ڤیت، كه‌ڤنه‌ پێشمه‌رگه‌ و ئاواره‌یێن توركی و ئیرانێ و ده‌رڤه‌، هه‌ر كه‌سه‌كێ د سه‌رژمێرا 1957 دا نه‌بیت چو مافه‌كێ هه‌ڤوه‌ڵاتیبوونێ نامینیت و ئه‌ڤچه‌نده‌ ژی دێ زیانه‌كا گه‌له‌ك مه‌زن ل مه‌ده‌ت ب تایبه‌ت ژ به‌ر ده‌ڤه‌رێن ناكۆكی ل سه‌ر و ده‌نگدان ل سه‌ر وان، دێ گرفته‌كا مه‌زن بۆ مه‌ چێكه‌ت و دێ خه‌ونا جاڕدانا ده‌وله‌تێ دوورتر لێكه‌ت هه‌كه‌ ژبنی نه‌به‌ت، ما دێ چ ده‌وله‌ت چێبیت هه‌كه‌ مه‌رزێ كوردستانێ بۆ دۆمیز یان شێخان! كه‌ركووك ژی دێ بێگومان ژده‌ست چیت. هه‌كه‌ به‌غدا نیڤ ملیۆن ئیرانی یان عه‌ره‌ب ئینان و كارتا نیشتیمانی بۆ ئیناده‌ر و ده‌نگێ وان ل كه‌ركووكێ وه‌رگرت دێ چاوا داخوازا كه‌ركووكێ كه‌ینه‌ڤه‌؟
ڤێ پڕۆسێ چو مفایه‌ك بۆ مه‌ نینه‌ و ئه‌ز تێناگه‌هم چاوا حوكمه‌تا مه‌ ب ساناهی كه‌فتیه‌ ل بن ڤی باری، نێ دونیا هه‌می تیزا ب عیراقێ دكه‌ن عیراق ژی تیزا ب مه‌ دكه‌ت، مه‌ چ ل گه‌ل به‌غدا نه‌مایه‌، وه‌زیرێن مه‌ یێن دده‌رێخستین و مه‌نسبێن سیادی ژ كوردان وه‌رگرتینه‌ و ئه‌فسه‌رێن له‌شكری ل جهێن هه‌ستیار نه‌هێلاینه‌، بۆدجه‌ نینه‌ مووچه‌ نینه‌، په‌ڕله‌مانتارێن مه‌ خه‌ندقینه‌، ده‌نگۆیێ هندێ یێ هه‌ی كو پارتی ب ره‌سمی خوه‌ ژ به‌غدا بكێشت، بۆچى هۆسا ب ساناهی كه‌فتینه‌ بن بارێ به‌غدا و ڤێ پرۆسا ترسناك ژ بۆ به‌رژه‌وه‌ندیا به‌غدا پڕێڤه‌دبه‌ن. ڕاگرتنا ڤێ پڕۆسێ ئه‌ركه‌كێ نیشتیمانیه‌ ژ بۆ نیشتیمانێ كوردان و و چێنابیت لێژنه‌ بهێنه‌ چێكرن، چونكی واتا په‌یڤا لێژنه‌ ل نك كوردان واتا: چ جاران چێنابیت. دڤێت ڕاگرن و بكه‌ڤنه‌ د گفتوگۆیێ دا ل گه‌ل به‌غدا، دا سجلێن مه‌ یێن ئه‌سڵی جاره‌كادی بیننه‌ڤه‌ و به‌ری هه‌ر گفتوگۆیه‌كێ چاره‌نڤیسێ پێشمه‌رگه‌ و ئاواره‌ و مشه‌ختان ل گه‌ل حوكمه‌تا عیراقێ ساخكه‌نه‌ڤه‌ پاشی پڕۆسا كارتا نه‌نیشتیمانی ده‌ستپێبكه‌نه‌ڤه‌.

کۆمێنتا تە