كی بوو پێغه‌مبه‌رێ كوردا ل زیندانا ئه‌منا مۆسل ؟

كی بوو پێغه‌مبه‌رێ كوردا ل زیندانا ئه‌منا مۆسل ؟

182

پایزه‌كا دره‌نگا ساڵا 1981 بوو ئه‌زێ گرتی بووم ل زیندانا ئه‌منا مۆسل، ب شه‌ڤ و رۆژ هه‌موو جۆرێن ئه‌شكه‌نجا فیزیكی و ده‌روونی دبه‌رده‌وام بوون، لێ ئه‌شكه‌نجا هه‌ری گران ئه‌وا ب ناڤێ ڤه‌كۆلینێ ل گه‌ل مه‌ دكر هه‌ر شه‌ڤ د ناڤبه‌را ده‌مژمێر 1 و 3 شه‌ڤێ دا بوو، هه‌لبه‌ت ئه‌و ده‌م ده‌مێ نڤستنێ بوو، ئه‌گه‌ر ئێك شیابا پیچه‌كێ بۆ خوه‌ بنڤیت، ڤێجا یان ژ ترسا گازیكرنێ بۆ ئه‌شكه‌نجێ زیندانی نه‌ دنڤستن یان ژی ئه‌گه‌ر ئێك گه‌له‌كێ بێمنه‌ت با و پالدابا نڤستبا، وێ نیڤ شه‌ڤێ ده‌ما زه‌بانیێن ئه‌شكه‌نجێ دهاتن هه‌ر ئێكسه‌ر ده‌رگه‌هێن زیندانێ یێن ئاسنی ددانه‌ به‌ر پێهنا و بۆریێنن ئاسنی و وه‌كی هۆڤا هندی دشیان ژی دگه‌ل دكره‌ قێڕی و ناڤێ وان زیندانیان دخواندن یێن دا به‌نه‌ ئه‌شكه‌نجێ كو ده‌ما مرۆڤ هشیار دبوو مرۆڤی هزردكر دنیا هه‌ڕفت سه‌ر سه‌رێ مرۆڤی. هه‌لبه‌ت ل ده‌ستپێكێ ژی دا ل گه‌ل هنده‌ك شه‌ق و پێنا هنده‌ك پسیارا كه‌ن و پاشی ئێكسه‌ر فه‌لاقه‌ و هه‌لاویستن و كاره‌ب كرنێ ده‌ستپێدكر و پشتی دوو سێ ده‌مژمێڕا مرۆڤی ئاگه‌ه دبوو كو مرۆڤێ ل ناڤ زیندانیان د ناڤ به‌ته‌نیه‌كێ دا یێ پێجایه‌ و دناڤ خوینا خوه‌ دا دگه‌ڤزیت.
شه‌ڤه‌كێ ب ڤی ده‌ستوداری هاتن ده‌مژمێر 2 شه‌ڤێ ئه‌ز برم هه‌ر بڕێڤه‌ تاكو بریمه‌ ده‌ف ئه‌فسه‌ری ژی هنده‌ك سڤكه‌ شه‌ق و پێن و ئاخفتنێن كرێت بۆ من كرنه‌ دیاری. پاشی ئه‌ز برمه‌ ئوده‌یه‌كێ، گه‌له‌ك سه‌یر بوو كو چاڤێن من ڤه‌كرن، چ جارا وه‌سا دنه‌رم نه‌بوون ل گه‌ل مه‌، من دیت ئوده‌یه‌كا گه‌له‌كا ڕێك و پێكه‌ و دوو كه‌سێن ب قات و كراڤات دڕوونشتینه‌ و ریكۆرده‌ك ژی یا ل سه‌ر مێزێ، ئێك ژ وان ده‌ستێ خوه‌ دایێ كاپكێ ریكۆردێ گڤاشت و من دیت شڤان په‌روه‌ری ب وی ده‌نگێ خوه‌ یێ تژی شوڕشگێڕی و كوردایه‌تی قیڕكره‌ غه‌زال غه‌زال، ڕاستی موویێن له‌ش من ڕاست ڕابوون و ته‌زینكه‌ك ب سه‌ر له‌شێ من دا چوو و هه‌ر وێ كێلیكێ ( له‌حزێ ) دا بێژی ئه‌زێ ل پاڵا چیایێ مه‌تینا و ب ڕه‌خت و تڤه‌نگا یێ پێجای مه‌ و سه‌د پێشمه‌رگه‌ یێ ل دۆرێن من، هند ئه‌ز بهێز كه‌فتم و مۆرالێ من بلند بوو و ئێدی چه‌ند به‌ری هینگێ ئه‌زێ سه‌رهشك بووم و من چ نه‌ ددا ده‌ستێ وان، سه‌دجار پتر مۆرالێ من وه‌ك پوولای لێهات، د هه‌مان ده‌م دا من هزرا خوه‌ دكر: ئه‌ڤه‌ چیه‌ ؟ شڤان په‌روه‌ر ل ڤێرێ چ دكه‌ت ؟ ئه‌ڤه‌ یێ خه‌لكێ سێداره‌ دده‌ن ل سه‌ر كاسێته‌كا شڤان په‌روه‌ری و چه‌وا د باره‌گایێ ئه‌منێ ڤه‌ شڤانی لێدده‌ن ؟ پاشی ئێكسه‌ر هاته‌ بیرا من كو رۆژا ئێكێ ئه‌ز ژ دهۆكێ ئینایمه‌ مۆسل هه‌ڤالێ من حه‌مید عه‌جیل گۆتبوو من كو ده‌مێ وان ئه‌و گرتی هنده‌ك وێنه‌یێن بارزانی و كاسێتێن شڤانی یێ دناڤ تشتێن وی دا گرتین و ئێكسه‌ر من زانی ئه‌ڤه‌ كاسێتا حه‌میدیه‌ و من خوه‌ ئاماده‌كر بۆ پسیار و لیدانێ. ئه‌فسه‌رێ عه‌ره‌ب نه‌ ئاخفت لێ من دیت ئه‌فسه‌رێ دی دبن به‌رچاڤكێن خوه‌ ڕا ب دفنبلندیه‌كا ئه‌حمه‌قانه‌ و ب كوردیه‌كا ڕه‌وان گۆته‌ من: هااااا ئه‌ڤه‌ چ ستران بوو، كیه‌ دبێژیت؟ من گوتێ نزانم. گۆته‌ من: چه‌وا نزانی، كوردی بوو، عه‌ره‌بی بوو چ زمان بوو؟ من گۆتێ: نزانم هنده‌ك په‌یڤا تێدگه‌هه‌م لێ نه‌هه‌میا نزانم كوردیه‌ یان تركیه‌، ئه‌ز تێناگه‌هه‌م. دیسان دبن به‌رچاڤكاڕا ته‌ماشه‌ی من كر و ل گه‌ل كه‌نیه‌كێ تامسار گوته‌من: دێ نوكه‌ نیاسی له‌زێ نه‌كه‌ دێ نوكه‌ نیشا ته‌ ده‌م، ئه‌و كاسێت ڕاكرو ئێكا دی دانا سه‌ر، ئه‌و یا محمه‌د عارفێ جزیری بوو. گۆته‌ من: ها ئه‌ڤه‌ كیه‌ ؟ من گۆتێ: محه‌مه‌د عارفه‌؟ كه‌نیه‌كێ هندێ بلند و تامسار كر و گوته‌ من: تو چه‌وا ڤی دنیاسی و ته‌ یێ دی نه‌ نیاسی؟ من گۆتێ: ئه‌ڤه‌ محه‌مه‌د عارفه‌ و یێ ل دهۆكێ، ئه‌م به‌رده‌وام دبینین دچینه‌ ئاهه‌نگێن وی و مالێن مه‌ تژی كاسێتێن وینه‌. من هند دیت ژ جهێ خۆ ڕابوو یێ هندی ده‌جاله‌كی بوو و كێبله‌كێ ستوور ژ ره‌خ خوه‌ ڕاكر و ل پشتا سه‌رێ من دا و تا نیڤا پشتا من گرت و ئێكسه‌ر خوینێ خوه‌ د كراسێ من هاڤێت و گوته‌ من: راسته‌ محه‌مه‌د عارفێ ل دهۆكێ و ئه‌ڤ (.. .. .. .. ئاخفتنه‌كا پیس گۆته‌ شڤانی ) یێ ل دوماهیا دنیایێ، به‌لێ ئه‌ز وه‌ كوردا باش ناس دكه‌م ( هه‌لبه‌ت ئه‌و ژی كورد بوو و كوردیا وی ژی وه‌كی یا منا ڕه‌وان بوو ) ئێك ماڵا وه‌ نینه‌، ژ پاڵه‌، جوتیار، فه‌رمانبه‌ر، ئاغا، فورسان ( جاش )، هه‌ژار، مه‌ڵا، حه‌جی، موخه‌رب ( پێشمه‌رگه‌ )، زه‌نگین، گوندی و باژێڕیێن وه‌ كو كاسێتێن ڤی و ژنا وی ( مه‌به‌ستا وی شڤان و گولستان په‌روه‌ر بوو ) د مالێن وان دا نه‌بنن و هه‌ركه‌سێ ژ وه‌ كوردا كاسێتێن وان نه‌بن و گوهێ خوه‌ نه‌ده‌تێ ل ده‌ف وه‌ ئه‌و یێ بێ ئیمانه‌، چنكو ئه‌ڤه‌ پێغه‌مبه‌رێ وه‌ كوردانه‌. ئێدی ل گه‌ل هندێ وی و هه‌ردوو زه‌بانیێن كو ئه‌ز ژ زیندانێ ئینایمه‌ وێرێ پێكڤه‌ هێرش كرنه‌ من بێی كو ده‌لیڤێ بده‌نه‌ من باخڤم و دیسان پشتی دوو ده‌مژمێران من های ژ خوه‌ بوو ئه‌زێ د ناڤ به‌ته‌نیێ ڕا ل زیندانێ و له‌شێ من هه‌موو برینه‌.
ڕاستی ئه‌ز نزانم كانێ ئه‌و ئه‌فسه‌رێ كورد مایه‌ یان نه‌، لێ ئه‌ز پشتراستم هه‌كه‌ ئه‌و ژی نه‌مابیت كوڕ و نه‌ڤیێن وی ڤێگاڤێ پۆستێن گه‌له‌ك باش هه‌نه‌ ل كوردستانێ، هه‌ر چ نه‌بیت نوكه‌ هه‌ر ئێك ژ ماڵا وان په‌رله‌مانته‌ره‌، ڤێجا چ په‌رله‌مانێ عێراقێ بیت چ یێ كوردستانێ ئه‌و نه‌گرنگه‌.
پێغه‌مبه‌رێ مه‌ ژی هه‌تا نوكه‌ هه‌رێ مای و هه‌رێ بۆ مه‌ سترانا دبێژیت، به‌لێ مخابن نه‌شێم چ جارا گوهداریا وێ غه‌زال غه‌زالا هندا خوه‌ش بكه‌م، چنكو وێ شه‌ڤا ڕه‌ش دئنینته‌ بیرا من.

کۆمێنتا تە