مه‌سرور بارزانی:ژ ئه‌نجامێ چاكسازیێ دارایی و كارگێری داهاتێ ناڤخوه‌یی 100% زێده بوویه
ئه‌ڤرۆ:
ب هه‌لكه‌فتا ده‌ربازبوونا سێ سالان ل سه‌ر ده‌ستبكاربوونا كابینا نه‌هێ یا حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ، مه‌سرور بارزانی سه‌رۆكێ حومه‌تا هه‌رێما كوردستانێ د په‌یڤه‌كێ دا راگه‌هاند، كو هه‌ر پشتی ده‌ستبكاربوونا ڤێ كابینێ، هه‌رێما كوردستانێ و جیهان ب گشتی، تووشی قه‌یرانه‌كا ساخله‌می بوو ئه‌وژی به‌لاڤبوونا ڤایرۆسێ كورۆنا بوو، د ئه‌نجامدا قه‌یرانا دارایی په‌یدابوو كو هه‌تا نوكه ژی ئه‌نجامێن وێ یێن ماین، حوكمه‌تا فیدرالی ژی، ژ بلی چه‌ند هه‌یڤێن كێم نه‌بیت، گۆژمێ پارێ ته‌رخانكری بۆ تمامكرنا مووچه‌ی، كو 200 ملیار دینار بوو، نه‌هنارت، هه‌روه‌سا چه‌ندین بزاڤێن ده‌ره‌كی و ناڤخوه‌یی ژی بۆ په‌كخستنا حوكمه‌تێ هاتنه كرن، به‌لێ حوكمه‌تێ شیا ب رێیا پلان و به‌رنامه و چاكسازیێن خوه، هه‌تا راده‌كێ باش وان قه‌یرانان ده‌رباز بكه‌ت.
ده‌قێ په‌یڤا سه‌رۆكێ حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ:
ب هه‌لكه‌فتا ده‌ربازبوونا سێ سالان ل سه‌ر ده‌ستبكاربوونا كابینا نه‌هێ یا حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ، من ب پێدڤی زانی ڤێ په‌یڤێ پێشكێش بكه‌م و باس ل وێ چه‌ندێ بكه مكو د ده‌مێ وان سێ سالان دا، مه چ كریه و ده‌ستكه‌فتێن ڤێ كابینێ چ بوون ، هه‌روه‌سا باسێ پلان و به‌رنامێ مه یێ داهاتێ بكه‌ین.
ل ڤێرێ گه‌له‌ك یا گرنگه ئاماژێ ب وێ چه‌ندێ بكه‌م كو هه‌ر پشتی ده‌ستبكاربوونا ڤێ كابینێ، هه‌رێما كوردستانێ و جیهان ب گشتی، تووشی قه‌یرانه‌كا ساخله‌می بوو ئه‌وژی به‌لاڤبوونا ڤایرۆسێ كورۆنا بوو، د ئه‌نجامدا قه‌یرانا دارایی په‌یدابوو كو هه‌تا نوكه ژی ئه‌نجامێن وێ هه‌ر یێن ماین. د هه‌مان ده‌مدا مخابن حوكمه‌تا فیدرالی ژی، ژبلی چه‌ند هه‌یڤێن كێم نه‌بیت، گۆژمێ ته‌رخانكری بۆ تمامكرنا مووچه‌ی، كو 200 ملیار دینار بوو، نه هنارت. هه‌روه‌سا چه‌ندین بزاڤێن ده‌ره‌كی و ناڤخوه‌یی ژی بۆ په‌كخستنا حوكمه‌تا هه‌وه هاتنه كرن. به‌لێ حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ، شیا ب رێیا پلان و به‌رنامه و چاكسازیێن خوه، هه‌تا راده‌كێ باش وان قه‌یرانان ده‌رباز بكه‌ت.
مه چ كریه؟:
د بوارێ دارایی دا: مه شیا مووچه‌ی ب به‌رده‌وامی بده‌ین، هه‌كه هنده‌ك جاران یان ه‌ند هه‌یڤان گیرو ببیت ژی رێژا مووچه‌ی سه‌د ژ سه‌دی نه‌بوو، به‌لێ به‌لاڤكرنا مووچه‌ی هه‌ر یا به‌رده‌وام بوو ل دووڤ بودجا لبه‌ر ده‌ست.
د ڤێ كابینێ دا مه شیا قۆناغا دژوار یا بێ داهات، بێ قه‌ركرن ده‌رباز بكه‌ین، له‌وما نه تنێ مه هیچ قه‌ره‌ك نه‌كر و بارگرانی و به‌رپرسیاره‌تی بۆ نه‌ڤیێن داهاتی دروست نه‌كر، به‌لكو قه‌رزێن حوكمه‌تێ ژی مه كێمكرن و د ڤی ده‌می دا مه زێده‌تر ژ ئێك ملیار دۆلارا مه قه‌ر یێن داین.
ژ ئه‌نجامێ چاكسازیێ د هه‌ردو بوارێن دارایی و كارگێری دا، داهاتێ ناڤخوه‌یی ب رێژه‌كا به‌رچاڤ و هه‌تا ئاستێ 100% یێ زێده بووی.
ژ روویێ ب هێزكرنا ژێرخانا ئابووری یا هه‌رێما كوردستانێ، مه كار بۆ هه‌مه‌جۆركرنا ئابووری و ژێده‌رێن داهاتی كریه.
پتریا خه‌رجیێن پشتی سالا 2014 د بوارێ جاده و رێ و پران بوو
هه‌روه‌سا د ڤێ كابینێ دا گرنگیدان ب كه‌رتێ چاندنێ و وه‌به‌رئینانێ د بوارێ چاندنێ دا، گه‌له‌ك زێده‌كر و ب كریار، ده‌لیڤا هنارتنا به‌رهه‌مێ چاندنێ یێ ناڤخوه‌یا كوردستان امه بۆ ده‌رڤه‌ی و ڤه‌دیتنا بازارێ ده‌ره‌كی هاتیه ره‌خساندن و یا ده‌ستپێكری.
هه‌روه‌سا پرۆژێن مه‌زن و ستراتیژی د بوارێ دابینكرنا ئاسایشا خۆرامی هاتینه ئه‌نجامدان و هنده‌ك ژ وان یێن تمام بووین و هنده‌ك ژ وان نوكه د قۆناغا بجهئینانێ دانه.
كاری بۆ دابینكرنا ئاسایشا ئاڤێ دروستكرنا به‌نداڤان هاتیه كرن
د كه‌رتێ كاره‌بێ دا ژی، ژێرخانا كاره‌بێ ب هێزتر بوویه تاكو رێ ل به‌رده‌م ب هه‌ده‌ردانا كاره‌بێ بهێته گرتن، هه‌روه‌سا چه‌ندین میگاواتێن دی یێن ل سه‌ر تۆرا كاره‌با نیشتمانی هاتینه زێده‌كرن.
دبوارێ ڤه‌گه‌هاستنا گشتی دا، گاڤێن كریاری هاتینه هاڤێتن بۆ كاراكرنا ڤه‌گوهاستنا گشتی و دروستكرنا هێلا ئاسنی.
د بوارێ كارگێری و ب رێڤه‌برنێ دا: چاكسازی د سیسته‌مێ حوكمرانیێ و ب رێڤه‌برنێ ل ئاستێ هه‌موو وه‌زاره‌تان هاتیه كرن. ژ ڤی روویی ڤه، گه‌له‌ك ژ خزمه‌تگوزاریێن حوكمه‌تێ هاتینه ب ئه‌لیكترۆنیكرن و گاڤێن كریاری بۆ دروستكرنا حوكمه‌تا ئه‌لیكترۆنی هاتینه هاڤێتن مه داتا سه‌نته‌ره‌كێ ناڤه‌ندی بۆ حوكمه‌تێ دامه‌زراندیه، هه‌وره‌سا مه سیسته‌مه‌كێ دیجیتال بۆ ئامار و سه‌رژمێركرنا ئاكنجیێن هه‌رێما كوردستانێ دروستكریه.
مه كار كریه بۆ كێمكرنا بیرۆگراسیێ ل فه‌رمانگه و داموده‌زگه‌هێن حوكمه‌تێ و شۆركرنا ده‌ستهه‌لاتان و ڤه‌گوهاستنا خزمه‌تگوزاریان ژ ناڤه‌ندێن پارێزگه‌هان بۆ ئاستێ قه‌زایان.
مه گاڤ هاڤێتینه بۆ كێمكرنا گه‌نده‌لیێ و نه‌هێلان و رێگرتن ل هه‌ده‌ردانا داهاتێ گشتی و خراب بكارئینانا ده‌ستهه‌لاتێ
د ڤێ كابینێ دا، هه‌ماهه‌نگیه‌كا ب هێز د ناڤ ئه‌ندامێن كابینێ و جڤاتا وه‌زیران دا یا هه‌ی. زۆرترین كۆمبوونێن حه‌فتیانه یێن جڤاتا وه‌زیران ژی هاتینه ئه‌نجامدان بۆ دانوستاندنێ وو چاره‌سه‌ركرنا گرفتێن وه‌لاتیان و بجهئینانا كارناما حوكمه‌تێ.
هه‌روه‌سا په‌یوه‌ندیه‌كا باش د ناڤبه‌را حوكمه‌تێ و په‌رله‌مانی دا یا هه‌ی و وه‌زیر و به‌رپرسێن حوكمه‌تێ، زۆرترین سه‌ره‌دانا په‌رله‌مانی و لژنێن په‌رله‌مانی كریه بۆ به‌رسڤدان و به‌رچاڤكرنا رۆهنكرنێن پێدڤی بۆ په‌رله‌مانتاران.
د بوارێ گرنگیدانێ ب خواندنێ و په‌روه‌ردێ: ژبلی دامه‌زراندنا مامۆستایێن گرێبه‌ست و نووژه‌نكرن و دروستكرنا چه‌ندین قوتابخانان و پێشڤه‌برنا خواندنا ئۆنلاین و به‌رفره‌هكرنا په‌یوه‌ندیێن ئه‌كادیمی و خواندنێ د ناڤبه‌را هه‌رێما كوردستانێ و وه‌لاتێن دی، بۆ باشتركرنا كوالێتیا په‌روه‌ردێ و خواندنا بلند ژی، مه ده‌سته‌یا باوه‌ریدانێ ب ده‌زگه‌ه و پرۆگرامێن په‌روه‌ردێ و خواندنا بلند دامه‌زراندیه.
د بوارێ هشیاریا جڤاكی دا:
مه زۆرترین پێزانین و رۆهنكرنه ل دۆر كار و چالاكی و پرۆژێن حوكمه‌تێ به‌لاڤكرینه. هه‌روه‌سا مه كار كریه بۆ به‌رفره‌هكرنا ئازادیا راگه‌هاندنێ و راده‌ربرینێ و زه‌مینه سازكرن بۆ دروستبوونا راگه‌هاندنه‌كا به‌رپرسیار ل هه‌رێما كوردستانێ. هه‌روه‌سا د به‌رده‌وام بووین د پێشڤه‌برنا كولتوورێ پێكڤه‌ژیانا ئاشتیانه د ناڤبه‌را پێكهاتێن جودا یێن هه‌رێما كوردستانێ.
مه بزاڤێن به‌رده‌وام كرینه بۆ نه‌هێلانا توندوتیژیێ و جوداهیا ره‌گه‌زی و ب هیچزكرنا پێگه‌هێ ئافره‌تێ و مه گرنگی دایه بوارێ ژینگه‌ه پارێزیێ و بكارئینانا وزه‌سا كه‌سك و ژێنگه‌دۆست.
د بوارێ به‌رگری و پاراستنا ئاسایشا نیشتمانی
بۆ جارا ئێكێ د ڤێ كابینێ دا، چاكسازیێن وه‌زاره‌تا پێشمه‌رگه و رێكخستنا هێزێن پێشمه‌رگه‌ی چوویه دبوارێ كریاری. هه‌روه‌سا به‌رده‌وام بووین د روو ب رووبوونا تیرۆرستان و ژناڤبرنا بزاڤێن تیرۆرستی و ده‌سته‌سه‌ركرنا تاوانبار و بازرگانێن مادێن هۆشبه‌ر و گرنگیدان و پشته‌ڤانیكرنا رۆلێ دادگه‌هان بۆ سزادانا سه‌رپێچكاران. و مه سه‌ره‌دانێن مه‌یدانی كرینه بۆ سه‌نگه‌رێن پێشمه‌رگه‌ی بۆ ب هێزكرنا هێلێن به‌رگریێ ل به‌رامبه‌ر تیرۆرستان. هه‌ر د ڤان رۆژان دا هه‌وا رامااینا چه‌كێ بێ مۆله‌ت ده‌ستپێكریه.
د بوارێ په‌یوه‌ندیان ل گه‌ل حوكمه‌تا فیدرالی: د چارچۆڤێ سیاسه‌تا مه بۆ چاره‌سه‌ركرنا كێشێن هه‌لاویستی و پاراستنا ماف و شایستێن مه یێن دستووری ، مه زێده‌ترین بزاڤ بۆ چاره‌سه‌ركرنا كێشان كرینه و به‌رده‌وام ژی شاندێ حوكمه‌تا هه‌رێمێ بۆ دانوستاندنێ و گه‌هشتن ب چاره‌سه‌ریه‌كێ ل سه‌ر بنه‌مایێ دستووری، سه‌ره‌دانا به‌غدا كریه و د بزاڤێن خوه دا د به‌رده‌وامین.
دبوارێ دبلۆماسی و په‌یوه‌ندیێن نێڤده‌وله‌تیدا: مه كار كریه بۆ پێشڤه‌برن و ب هیچزكرنا وان په‌یوه‌ندیان و د سه‌ره‌دانێن خوه دا بۆ وه‌لاتێن هه‌رێمی و ئه‌ره‌بی و ئه‌ورۆپی و ل كۆر و كۆنفرانسێن نێڤده‌وله‌تیدا، مه هه‌لویستێ هه‌رێما كوردستانێ رۆهنكریه و په‌یوه‌ندیێن خوه ب هێزتر كرینه.
پلان و به‌رنامێن مه بۆ ده‌مێ داهاتی
د به‌رده‌وامین ب سیاسه‌تا هه‌مه‌جۆركرنا ئابووری و ژێده‌رێن داهاتی و گرنگیدانا زێده‌تر ب كه‌رتێ چاندنێ.
زێده‌كرنا به‌نداڤان و به‌رده‌وامیدان ب كاركرنێ ل سه‌ر پاراستنا ئاسایشا ئاڤێ.
دامه‌زراندنا سیسته‌مه‌كێ ژینگه‌هدۆستی بۆ چاره‌سه‌ركرنا كێشا گلێشی و زبلی ل باژێرێن هه‌رێما كوردستانێ.
زێده‌كرنا ئاستێ به‌رهه‌مئینانا كاره‌بێ ب بكارئینانا وزا هه‌تاڤێ و ئه‌و ژێده‌رێن كو بهایێ به‌رهه‌مئینانا كاره‌بێ كێم دكه‌ت.
به‌رده‌وامبوون ل سه‌ر پشته‌ڤانیكرنا گه‌نجێن كوردستانێ بۆ بكارخستنا پرۆژێن بچووك ب مه‌ره‌ما په‌یداكرنا زێده‌تر یا ده‌لیڤێن كاری.
بكارخستنا سیسته‌مه‌كێ به‌نكی یێ پێشكه‌فتی، بۆ ب هێزكرنا ئالۆگۆركرنا بازرگانی و لڤینا بازاران و پێشڤه‌برنا خزمه‌تگوزاریێن به‌نكی.
به‌رفره‌هكرنا خزمه‌تگوزاریێن دناڤ باژێران دا و زێده‌كرنا رووبه‌رێ كه‌سكاتی و تایبه‌تمه‌ندیێن ژینگه‌هی ل باژێران.
پێشڤه‌برن و زێده‌كرنا یه‌كه‌یێن ئاكنجیبوونێ بۆ كێم ده‌رامه‌تان.
باشتركرنا خزمه‌تگوزاریان و پێدڤیێن سه‌ره‌كی یێن ژیانێ ل گوندان و باژێركان، بۆ وێ چه‌ندێ وه‌لاتیێن وان جهان قه‌ستا باژێران نه‌كه‌ن.
ب هێزكرنا ئاسایشا ناڤخوه و سنووران و به‌رده‌وامبوون ل سه‌ر وێ چه‌ندێ كون ابیت هه‌رێما كوردستانێ وه‌كو گه‌ف و پێگه‌هه‌كێ هێرشكرنێ بۆ سه‌ر هیچ وه‌لاته‌كی بهێته بكارئینان.
