مۆبایل كلۆخێ مرۆڤێ د شێوینیت
ئه‌ڤرۆ:
د سه‌ر وێ راستیێ را كو له‌شێ مرۆڤان به‌رده‌وام گه‌شێ دكه‌ت، ل گه‌ل هندێ، ل ڤان سالێن دووماهیێ، ته‌كنۆلۆژیایێ له‌شێ مرۆڤی شێواندیه بێ كو تێبینیێ بكه‌ین. د راستی دا، هنده‌ك ڤه‌كۆلینان ئاشكه‌را كریه كو بكارئینانا مۆبایلێن زیره‌ك وه‌كو هنده‌ك ره‌نگه “شاخ”ان د كلۆخێ مرۆڤی دا دروست كرینه. ب تایبه‌ت مرۆڤێن بچووك.
ئه‌ڤ ره‌نگه وه‌رمه ل لایێ پشتی یێ كلۆخی دهێنه دیتن ل سه‌رێ وی و زانا دیار دكه‌ن كو ل ده‌ف هنده‌ك كه‌سان ب ئاشكه‌را دهێته دیتن ب تایبه‌ت یێن پرچ رووت.
داڤێت شاهار زانا و نوشدارێ ته‌ختی ل زانكۆیا سه‌ن شاین كوست ل ئوسترالیا بۆ رادیۆیا بریتانیا ئاشكه‌را كر كو د بیست سالێن ل سه‌ر كارێ خوه دا تشته‌كێ وه‌سان ل ده‌ف چو كه‌سان دیار نه‌بوویه، هه‌تا ڤان سالێن دووماهیێ نه‌بیت.
پشتی په‌یدابوونا هنده‌ك حاله‌تێن هوسا یێن نه‌رێ، ل سالا 2016ێ ڤه‌كۆلینه‌ك ل كۆڤارا ئه‌ناتۆمی به‌لاڤكریه، تێدا ڤه‌كۆلین ل سه‌ر 218 كه‌سان هاتیه كرن یێن ناڤبه‌را 18 بۆ 30 سالیێ، 41% ئه‌ڤ شاخه ب مه‌زاناهیا زێده‌تری 10 ملیمێترا بوون و یێن 10%ێ ژی گه‌هشتبوو 20 ملیمێتران.
د به‌رامبه‌ر دا، ل 2018ێ دێڤێد شه‌هار ڤه‌كۆلینه‌كا دی ل كۆڤارا نه‌یجه‌ر، به‌لاڤكر تێدا ژیێ ئه‌و كه‌سێن ئه‌ڤ راهێنانه ژێ دگریت، به‌لاڤكر یا كو 1200 كه‌س ب خوه ڤه‌گرتین و ژیێن وان د ناڤبه‌را 18 و 86 سالیێ دا بوون، ڤه‌كۆلین وه‌سان ب دووماهی هات كو دبیت ئه‌و شاخ ل ده‌ف وان پشكداران بهێنه دیتن یێن ژیێن وان د ناڤبه‌را 18 بۆ 30 سالان دا.
بۆچی ئه‌ڤ شاخه دیار دبن؟
ب گۆره‌یی ڤه‌كۆله‌ری، ئاریشه د ناڤ ڤان مۆبایلێن زیره‌ك دا و ب كارئینانا وان یا زێده د ژیانا مه یا رۆژانه دا، دیسا ژ ئه‌گه‌رێ خاركرنا سه‌رێ مه ل ده‌مێ بكارئینانێ، ماسۆلكێن سووتی ل بن سه‌ری دهێنه گڤاشتن كو نێزیكی چار كیلۆ و نیڤان د هه‌لگریت و ئه‌ڤه ب دروستی دبیته ئه‌گه‌رێ ده‌ركه‌فتنا ڤان شاخان، ئه‌ڤه ئه‌و جهه دێ گڤاشتن گه‌له‌ك دكه‌ڤیته سه‌ر ل ده‌مێ خواركرنا سه‌ری. دبیته ئه‌گه‌رێ وێ چه‌ندێ ژی هه‌ستیه‌كێ نوو دروست دبیت.
ب هه‌مان رێ، بۆچوون ل هه‌موو جیهانێ به‌ر ب هه‌ڤدژیێ نینن، به‌لێ دیاره كو ئه‌ڤ دیارده به‌رده‌وام دێ زێده بن و د گه‌شه‌كرنێ دا بن، ژ به‌ر هندێ ژی د چه‌ند سالێن بهێت دا دبیت دیار تر بن و كلۆخێ مرۆڤان ب دروستی گوهۆڕین بكه‌ڤیتێ.