مۆزیکا وێنەکری
ئەرشەد زاخۆیی
مۆزیکا وێنەکری ئانکو تەسویری ئەو مۆزیکا تۆمارکری یا ل گەل فلم و بە رنامەیێن تەلەفزیۆنی یان گەمێن ڤیدیۆیی یان هەر کارەکێ دیترە، ئانکو کارێن ب چاڤ دهێنە دیتن. ل دووماهیا چەرخێ بیستێ وهێرڤە پشتی مۆزیکێ ب گشتی پێشڤەچوونێن بەرچاڤ ب خوەڤە دیتین و مۆزیک پێشڤەچووی و پێشکەتی ب هەموو لایەنێن خوەڤە مۆزیکا وێنەکری هاتە د مەیدانا مۆزیکێ دا و بکارئینان د فیلمێن تەلەفزیۆنی و سینەمایی و پاشان د خەلەکێن تەلەفزیۆنی ژی دا هاتە بکارئینان، مۆزیکا وێنەکری یا پێکهاتیە ژ چەندین پارچەیێن مۆزیکێن رەسەن یان ژسترانێن هەیی یان ژی یێن تێکەل ژ هەردویان، ئارمانجا مۆزیکا وێنەکری ژی پشتگیرییا ئەزمۆنا ب چاڤ دیتی و یا گوهـ لێبویا جەماوەرییە ، ژ ئالیەکێ دی ڤە پەیداکرن و رەخساندنا کەشەکێ عاتفی و دڕامییە و ئاراستەکرنا هزرا بینەرییە بەر ب لایەنێن دەستنیشانکریە ژ چیرۆکێ د بەرێ خوەدانا بەرفرەها هەموو لایەنێن پەیوەست و گرێدایی ب بابەتێ مۆزیکێ ب گشتی و مۆزیکا وێنەکری ب تایبەتی ، بابەتێ ڕۆل گێرانێ دهێتە پێش چونکی مە بوارێ فیلم سازی یێن تەلەفزیۆنی و سینەمایی و هەروەها بوارێ خەلەکێن چ کورت یان دڕێژ یێن تەلەفزیۆنی ژی هەنە، لەورا ڕۆلێ مۆزیکا وێنە کری د فیلمان دا چەند ڕۆلەکن ژوانا پەیداکرنا کەشەکێ ئەرینی وەکو کەیف و خوەشی یان ژی نەرینی وەک خەمباری ، هەروەسا مۆزیکا وێنەکری دبیتە هاریکار بۆ ڤەگوهاستنا هەستێن هەژی و دجهێ خوە دا بۆ هەر دیتکەرەکی ئانکو بۆ هەر. دبوارێ کارتێکرنێ دا ژی مۆزیکا وێنەکری کارتێکرنەکا باش و ئەرینی دکەتە سەر کار و کردەوەیێن بینەرا و کویرکرنا کارتێکرنێ لسەر دیمەنێن عاتفی و خەمباری . ژلایێ پێکڤە گرێدانێ ژی مۆزیکا وێنە کری پێکڤە گڕێدانەکا باش دناڤبەرا دیمەنێن جیاواز و جۆرا و جۆر دکەت ، ژبلی ڤێ یەکێ هاریکارە ل سەر هاتنا بشێوەیەکێ سرۆشتی یا کارو کریارو ڕوودانێن چیڕۆکێ . دبوارێ دەربرینێ مۆزیکا وێنە کری دەربرینێ دکەت ژ کەسایەتیێن پشکدار دفلمی دا و هاریکارە ل سەر تێگەهشتنا پالدەرێن کەسایەتیێ و رەفتارێن وان . مۆزیکا وێنەکری و گرنگیا وێ ڕەگەزەکێ سەرەکیە د هەر کارەکێ هونەرێ دیتکیدا ، و ل هەمان دەم دا هاریکارە ژبو پەیداکرنا ئەزمۆنەکا تێر و تەسەل ، بۆ بینەری و کویرکرنا کارتێکرنا چیڕوکێ و هێلانا حەزو ئارەزویەکا بەردەوام، ل دەف جەماوەری کو دووڤچوونەکا زێدەتر بکەت ل سەر بابەتان د بوارێ دانانا مۆزیکا وێنەکری دا گەلەک ناڤ و کەسێن دیار بەرچاڤ دبن ، ژ دیارترین دانەرێن فیلما (هانز زیمەر) ێ ئەلمانی یە ئەو دانەرێ کو فیلمێن زەخم و مەزن مۆزیکا وێنە کری بۆ دانایە ، ئەڤە ژی چەند نمونەیەکن ژوان فلما ( چۆکەر – زەلامێ وتوات – ئینیستیللا – قەرسانێن کاریبی ) ، نمونەک دی ( جون ولیامز ) ئەمریکی یێ کو مۆزیکا فلمێن ( جەنگا ستێرا – ئی تی – ئیندیانا جونز ) ، نمونەیەکا دی ( ئینو مورکوین ) ێ ئیتالی ، هەروەسا ژدانەرێن مۆزیکا وێنە کری کەسانێن نەتەوە عەرەب ژی هەنە کو دڤی واری دا کارکریە مینا ( تارق ئەلناسری) یێ ئۆردنی کو مۆزیکا وێنە کریا چەندین خەلەکێن تەلەفزیونیێن عەرەبی داناینە . مۆزیک ب گشتی چەند جۆرا بخۆڤە دگریت ، لەورا مۆزیکا وێنە کری ژی چەندین جۆر هەنە ، ژوانا مۆزیکا سیمفۆنی کۆ تێدە تیما ئۆرکیسترایێ ب تمامی دهێتە بکارئینان بۆ دارشتنا مۆزیکەکا بەرفرهـ و ئاڵۆز ، مۆزیکا ئەلیکترۆنی ئەوا کو ئامیرێن مۆزیکیێن ئەلیکترۆنی بکاردئینت بۆ داڕشتنا مۆزیکا هەڤ چەرخ و پێشکەفتی ، هەروەسا مۆزیکا مللی ئەوا کو ئامیرێن مۆزیکا ناڤخۆیی بکاردئینیت ژبۆ داڕشتنا مۆزیکا ڕەوشەنبیریا ناڤخۆیی وێنەدکەت ، ل داویێ دێ بێژین هوسا دیارە دانانا مۆزیکا وێنەکری تام و چێژەکا خوەشتر ددەتە فلمێن تەلەفزیۆنی و سینەمایی و خەلەکێن تەلەفزیۆنی ژی ، لەورا مۆزیک دانەرا گرنگی دایە بابەتی و پشتی مۆزیک بگشتی پێشڤەچوویی و پێشکەفتی مۆزیکا وێنەکری هاتە دانان.
