هەكە خەرزێ ژنان كێم ببت ئەم دشێین هاریكاریا وێ بكەین
بەرپەرێ ساخلەمیێ:
د.زوزان عبدالرحمن فارس، تایبەتمەندا نەخۆشیێن ژنان و زارۆكبوونێ، تایبەتمەندیا هویر ب نەزووكیێ و زارۆكێن بلووری دیاركر ئێك ژ ئەگەرێن نەئینانا زارۆكان یا نەزوكیێ هێك و هێلكەدانن ب رێژا %44 ژ خەلكێ مە ئەڤ ئاریشە یا هەی و گۆت: سێ ئەگەرێن سەرەكی یێن هەین كو دبنە ئاریشە درێكا هێكێ دا كو هێك مەزن نەبیت یان ناهێتە خارێ و دووگیانی چێنابیتن، ژوان ئەگەران ژی، نەبوونا هورمونێن هاندانێ ژ مەژی یان راوەستاندنا وی كو گەلەك جاران هندەك ئاریشێن زكماكی یێن هەین و گەلەك جارێن دی شوولناكەتن، ئەڤە باراپتر وەختێ ژنەك گەلەك زوی قەلەو بیت یان گەلەگ زوی زەعیف بیت یان ئالوزیەك بو چێدبیت، ئێكسەر ئەڤ هورموناتە دراوەستیت و یاباش ئەوە ڤێ چەندێ چارەسەریا خویا هەی.
ئەگەرێ دوێ، زێدەبوونا هێكا ل هێلكەدانێ یان عەمبارێ هێكا، كو مە ئاریشە یا هەی دگەل گەلەك ژنان و ئەم دشێین ڤێ ئاریشێ ژی چارەسەر بكەین ب رێكا شێوازێ ژیانا خوە و خارنا خوە ب گۆهوریت و گۆتژی: گەلەك جاران ئەم چارەسەریا ددەینێ رێكێن خوە یێن هەین كو ئەم هاریكاربین دگەل ژنێ وێ ئاریشێ بو حەل كەین كو گەلەك هێك هەبن، چونكی ئەڤ چەندە ژی هەر هورمونێن وێ تێك دبەتن و دبیتە ئەگەر كو هێك نەهێتە خارێ.
ل دۆر ئەگەرێ سیێ ژی، د.زوزانێ دیاركر، نەبوونا هێكا ژبەر چەند ئەگەران و ئەگەرێ سەرەكی ژ نەبوونا هێكا ئەوە وەختێ عەمر مەزن دبیت، پشتی ژیێ 35 سالیێ هێك گەلەك كێم دبیت ئەو هێكا دمینیت شیانێن وێ گەلەك د باش نینن ب تایبەت پشتی 40 سالیێ وگۆت: گەلەگ جاران گەلەك نشتەرگەری سەر جهێ هێكان دهێنەكرن و هێك كێم دبن و دبیتە ئەگەر ژن دوگیان نەبیت و ئاریشە هەبن.
و گۆتژی: نەبوونا هێكێ یانژی كێمبوونا هێكێ چارەسەریا وێ یا ب زەحمەتە، هەكە هێك نەمان یان كێمبوون مە رێك یێن هەین ئەم هاریكاریا ژنێ بكەین هەتا رادەكی.
د.زوزان دیاركر پشتی ژیێ 45 سالیێ 90% خو ئەگەر زاروك چێ ببیت ژی كروموسوماتێن وان نە د دروستن، هەروەسا پشتی ژیێ 42 سالیێ گەلەك زارۆك ژبەر ژنێ دچن و مەترسی ل سەر ژیانا ژنێ ب خوە هەنە دەمێ دوگیانیێ ئەڤ ئاریشە هەمی پەیدادبن ژ نەبوون یان كێمبوونا هێكێ، دەمێ هێك نەمینن ئەڤە یا مشەیە پەیدادبیت دگەل فاكتەرێ عەمری هندی ژن مەزن بیتن دێ عەمبارێ هێكێ پتر هێتە خارێ حەتا هندەك هێك هەبن ژی دێ دوگیانی یاب زەحمەت بیتن، گۆتژی: ئەم حەز دكەین نەساخی ئاگەهداركەین هەر وەسان نۆشداران ژی ئەگەر گەلەك ئەڤ ئاریشێن پەیوەندی ب هێكا ڤەو هێلكەدانا نە د مەترسی بن، یا چێتر ئەوە بهێلن نشتەرگەریێ ل سەر نەكەن، چونكو دێ پاشەروژێ زووتر مەخزونێ ژنێ هێتە خارێ و زووتر دێ هێكێن وێ پیچ بن و دێ بیتە ئێك ژ ئەگەرێن نەزوكیێ بو نەساخی.
