هەكە سەرێ تە ئێشا ڤان خوارنا بخوە
پتریا خەلكی دەرمانێن ئێشكێمكرنێ دخوون دەمێ سەرێ وان د ئێشیت، ئەو هزر دكەن ئەو چارەسەریا ئێكانە یا نەهێلانا ئێشانا سەری یە.
بەلێ ئەو چارەسەریا نموونە نینە، چونكو دگەل خوارنا وان دەرمانان هندەك زیان ژی ل لەشێ مرۆڤی دبن، لەورا باشترە مرۆڤ هزر ل رێكێن سروشتی بكەت بو نەهێلانا ئێشانا سەری، وەكو ڤەخوارنا كوپەكێ چایا كركەمێ یان هلكێشانا بێهنا زەیتێن سروشتی كو گەلەك جاران مرۆڤی ئارام دكەن.
هەروەسا كۆمەكا خوارنان ژی هەنە، ڤەكولینان دیاركریە كو د كاریگەرن بو كێمكرن و نەهێلانا سەرئێشانێ ژوانژی:
نیڤشك: تشتێ زانا ل دەڤ خەلكی ئەوە كو نیڤشك یێ باشە بو ساخلەمیا رووڤیكان، بەلێ گەلەك كەس نزانن كو چارەسەریا ئێشانا سەری دكەت، دبیت سەرئێشان ژ ئەنجامێ كێمیا كالسیومی بیت د لەشی دا، لەورا خوارنا نیڤشكی كو یێ پرە ژ كالسیومی دێ هاریكاربیت بو كێمكرنا سەرئێشانێ، دێ هێشتا باشتر بیت تو كاوچكەكێ هنگڤینی یان فێقێی نوو و گەهشتی لسەر زێدەبكەی بو زێدەكرنا هێزا لەشی، هەروەسا دشیاندایە كوپەكێ شیری ڤەخووی بو وەرگرتنا پێدڤیا خوە ژ كالسیومی.
موز: مەگنسیوم ئێك ژ گرنگترین ژێدەرێن خوارنێ یە كو رۆلەكێ مەزن دگێریت بو كێمكرنا ئێشانێن سەری، دشیاندایە مەگنسیومی ب دەست خوەبینی ب رێیا هندەك خوارنان و یا ژ هەمیان ژی باشتر موزە، چونكو موز ژ رێژەكا مەزن یا مەگنسیومی پێك دهێت و گەلەك ڤیتامین و كانزایێن گرنگ بو لەشی دناڤدا هەنە.
چەرەزات: دشیاندایە پێدڤیا خوە ژ مەگنسیومی وەربگری ب رێیا هندەك چەرەزاتان و ب تایبەت وەكو (كاجو، كاكلێن باهیڤان، گویز و بندەقان)، دێ باشتربیت تێكەلەكێ چەرەزاتان بخووی بو كێمكرنا ئێشانێن سەری و وەرگرتنا مفایێن ساخلەمیێ.
شكولاتێن تاری: دەمێ ژ ئەنجامێ نەئارامیێ تووشی ئێشانا سەری دبی، دێ باشتر بیت پارچەكا شكولاتێن تاری بخووی، دشیاندایە ئالوزیا تە كێم بكەت و سەرئێشانێ نەهێلیت، هەموو شكولات ب ڤی كاری رادبن، بەلێ یێن تاری زیانێن وان كێمترن.
شتی: د هندەك دەمان دا، ئەگەرێ ئێشانا سەری هشكبوونە، ل وی دەمی شیرەتان ل تە دكەین گەلە ئاڤێ ڤەخوو و شتر بخوون، چونكو ئەو فێقیەكێ هاڤینێ یێ سڤكە و 92% ژێ ئاڤە، هەروەسا تاما شتی ژی هێزێ زێدەدكەت و هەستكرنێ ب وەستیانێ كێم دكەت.
ئەڤوكادو: ئەو رونێن ساخلەم یێن دناڤ ئەڤوكادوی دا هەین، مفایەكێ مەزن بو چارەسەریا گەلەك نەخوشیان هەیە و ژوانژی نەهەڤسەنگیا هورمونی كو گەلەك جاران دبیتە ئەگەرێ هەودانان و سەرئێشانێ، لەورا یا باشترە ئەڤوكادو ل سەر سیستەمێ تە یێ خوارنێ بهێتە زێدەكرن ب تایبەت هەكە سەرێ تە دئێشیت و ب تایبەت ژی ل دەڤ وان ژنان یێن سەرێ وان ل دەمێ عادەیا هەیڤانە دا دئێشیت.
قەهوە: ڤەخوارنا فنجانەكێ قەهوێ هاریكارە كو مرۆڤ هەست ب هشیاربوونێ بكەت، هەروەسا قەهوە هاریكارە بو كیمكرنا ئێشانا سەری ژ ئەنجامێ باشكرنا پالدانا خوینێ بو مەژیێ مرۆڤی.
زەرزەوات: ژێدەرەكێ گەلەك باش یێن مەگنسیومی نە، لەورا هەكە سەرێ تە ئێشا زەرزەواتێن بەلگ بخوو، ژ گرنگترین جورێن وانژی: سپیناخ، بەقدەنوس و بەقلی و كەلەمی.
