پسۆلا كارەبێ
پرۆفیسۆر:
رەبیعە برباق/جەزائیر
ئەز ل سەر لێڤا نەخوێندەواریێ بووم، دەما بابێ من ئێكەم پسوولا كارەبێ د ژیانا خۆ دا ئینای، هزرا خۆ د پیتێن وێ یێن لاتینی دا دكر، كو تنێ شێوەیێ وان یێ جودا دزانی. پسوولە بۆ دەمەكێ درێژ د دەستی دا بوو و چاڤێن وی ژی بۆ دەمەكێ درێژ ژ پسوولێ ڤەنەدبوون.
من ب بەرائەتی چاڤدێریا وی دكر و تووشی شاشبوونا چاڤێن وی بووم، كو بۆ دەمەكێ درێژ ل من دنێڕی، مینا كو ل بەندا چارەسەركرنا ئاریشەیەكێ بوو. وی پسوولە پێچا و بۆ دەمەكی حەشاندە د پاخلا خۆ دا، پاشی جارەكا دی ئینادەر، و دیسان ب هەمان شاشبوون هزر تێدا كر و ب هەمان ئاوڕی ل من نێڕی، مینا كو ل بەندا شرۆڤەكرنا رامانا وێ ژ من دخواست.
لێ قەت نەبوو كو ئەز رۆژەكێ ژی چووبمە دبستانێ یان ژی پەرتووكەك من خواند بیت؛ ئەز تنێ كچەك بووم كو دەستهەلاتا حەزێن وێ هەر ل سەردەمێ جاهلیەتێ ڤە ژ ئالیێ جڤاكیڤە ژێ هاتینە توخیبدار كرن، كچەك كو تنێ ژ بۆ خزمەتكرنا مالباتا خۆ بكێر دهات هەتا كو مالبات بڕیارێ ل سەر چارەنڤیسا وێ بدەت. من نەزانی بوو كو چارەنڤیسا من ب وێ پسوولا كارەبێ ڤە یا گرێدایی بوو. بابێ من پسوولە د ناڤ دەستێن خۆ دا سەروبن دكر ب هیڤیا كو ب زمانێ فەرەنسی وەحیەكێ بدەت. لێ تاكە وەحییا كو هەر دەمەكی هزر لێدكر و بۆ دهات، وەحییا دایكا من بوو.
دایكا من حەسیدی ب جیرانان نەدبر؛ بەس ئەو نەبیت دەما ددیت كو زارۆكێن وان چانتێن خۆ هەلدگرتن و بەرەڤ دبستانێ ڤە دچوون. ئەوێ بێ راوەستیان و وەستیان وەحیا خۆ دوبارە دكر (كچێن خۆ ل دبستانێ قەیدكە، وان مینا من و خۆ نەهێلە ببنە نێچیرا نەخوێندەواریێ. ل خۆ بنێرە تۆ نەشێی پسوولا كارەبێ بخوینی، بلا ئەو بخوینن بكێمی دێ كەسەكی بینی بۆ تە پسوولا كارەبێ بخوینیت).
من تەماشەی بابێ خۆ دكر، كو ژ بەر كێم خەویێ دنالی. ئەڤێ رەوشێ چەند رۆژەكان ڤەكێشا، نەشیا بنڤیت و د هناڤێن خۆ دا دژی دەستهەلاتداریا جڤاكەكێ كو پەروەردەیا كچان تێدا یا رەتكری بوو د شەرەنیخەكێ دا بوو، و هێزا خەرجییا خواندنێ كو بەرویكا فەرمانبەرەكی د خەندقاند كو هندەك ژ داهاتێ خۆ یێ كێم پاشەكەفت دكر ژ بۆ ئاڤاكرنا خانیەكی كو جهێ حەفت یان ژی نەه كچێن وی تێدا هەبیت.
من نەزانی بوو كو ئەو پسوولە دێ ژیانا من گوهۆڕیت. بابێ من رۆژەكێ ڤەگەڕیا و دو چانتێن بچویك د دەستا دا بوون، قەلەم و دەفتەر و پێدڤی یێن دی تێدا بوون، بێگۆمان تێگەهشتم كو ئێك ژ وان دێ بۆ من بیت. هەستەكێ جوان و ڤەشارتی ئەز ڤەگرتم كو من بۆ كەسێ ئاشكەرا نەكربوو. ئەز د ڤەشارتنا هەستێن خۆ دا یا زۆر زان بووم و نها ژی ئەز هەر یا وەسامە.
من د ژیانا خۆ دا بەری وێ ئێڤارا جوان قەت چانتەكێ وەسا جوان نەدیت بوو. یا ب نەخش و خەملاندی بوو، ئەو ئێكەم نیشانا بەرائەتا من همبەری حوكمێ كەڤنەشۆپێ جڤاكی بوو. رێنیشاندەرەك بوو ژ بۆ ئازادییا من، بۆ مافێ دیاركرنا چارەنڤیسا من.
ئەز ل سەر لێڤا نەخوێندەواریێ بووم هەتا كو ئەو پسوولە هاتی و ئەز كریمە دكتۆرا.
______________
ژێدەر: سایتێ الانگولوجیا یێ عەربی
