پێشمه‌رگه‌ ناسناما كوردان و شانازیبرنا جیهانێ

پێشمه‌رگه‌ ناسناما كوردان و شانازیبرنا جیهانێ

85

گه‌شه‌كرنا هه‌ستا نه‌ته‌وی یا كوردی به‌ره‌ به‌ره‌ ل گه‌ل به‌رده‌وامیا زێدبوونا ته‌په‌سه‌ركرنا نه‌ته‌وی یا كو ده‌سهه‌لاتێن ل دووڤ ئێكێن ل ده‌سهه‌لاتداریا عیراقێ ب سه‌رێ مه‌ دئینا، كو بوویه‌ ئه‌گه‌ری وێ ئێكێ كو جڤاكێ كوردی ب هه‌می ته‌خێن خوه‌ ڤه‌ كریه‌ ئێك رێز، ژ جۆتیار و بورجوازی و ره‌وشه‌نبیر و ده‌ره‌به‌گ، واته‌ هاندانا جه‌ماوه‌رێ كوردی یێ به‌رفره‌ه بۆ سه‌رهلدانێ ل ژێر سه‌رۆكاتیا هۆز و زانایێن ئایینی، له‌ورا بزاڤێن كوردی هاتنه‌ دی كو د ژیوار دا گازیه‌كا مللی ده‌ركه‌فت ل دژی كه‌توارێ وان یێ نه‌خۆش، خه‌باتا وان ژ پێخه‌مه‌ت بده‌ستڤه‌ئینانا وان بوو بۆ مافێن وان یێن نه‌ته‌وه‌ی و چاره‌نڤیساز، نه‌خاسمه‌ ئه‌ڤ مافێن هه‌نێ، یێن مرۆڤی بوون ژ پێش هندێ كو مافێن نه‌ته‌وی بن، له‌ورا تشتێ ب سه‌رێ كوردان هاتی ژ سه‌ركوتكرن و ژناڤبرن و ئه‌نفال و راگوهاستن زێده‌باری ئه‌و بیرهاتنێن پری ده‌رده‌سه‌ری و تراژیدی و قوربانیدان و شه‌كستنان و بێ ئۆمێدیان، ئه‌ڤ پیڤاژۆیێن درێژ یێن بزاڤێن كوردی بوونه‌ هۆكارێ په‌یدابوونا سیسته‌مه‌كێ دیمۆكراتی یێ ئێكگرتی د ناڤ بازنه‌یێ عیراقه‌كا فێدرالی یا ئێكگرتی، ئه‌ڤ ئێكه‌ ژی د ژیوار دا رامانا هندێ ناده‌ت كو خه‌باتا گه‌لێ كورد ل ڤی راده‌یی راوه‌ستایه‌، لێ ئه‌و سه‌ركه‌فتنێن كوردان بده‌ستڤه‌ئینانین، هێزێن خرابیێ هه‌ژاندن یێن كو كار ل سه‌ر ئالوزكرنا هه‌ر پێشڤه‌چوونه‌كێ ل كوردستانێ دكرن و ب دووماهی هاتن ب زالكرنا رێكخراوا داعش یا تیرۆرستی داكو تێكۆشانێن كوردان یێن ئاڤه‌دانیێ و گه‌شه‌پێدانێ بهێنه‌ ڤه‌گوهاستن بۆ به‌رسنكگرتنا تیرۆرێ. هێزێن پێشمه‌رگه‌ی دیمه‌نه‌كێ وه‌سا دا جیهانێ ژ وێ پێگیریا خوه‌ ب پره‌نسیپێن مرۆڤاتی د شه‌ری دا، سه‌ره‌رای هندێ كو ئه‌و یێن ل به‌ر سینگێ دوژمنه‌كی، رێزێ ل چو یاداشتنامه‌ و په‌یمانێن نێڤده‌ولی ناگریت و چو تشته‌كی مرۆڤی ل به‌ر چاڤ وه‌رناگریت، هه‌ر ئه‌ڤ ئێكه‌ بوو كو جیهان هاندای كو رێزێ ل كوردان بگرن و بلند ڤان قوربانیان رابگرن. لێ سه‌ره‌رای ده‌رده‌سه‌ریێن كوردان یێن نه‌ته‌وی و ئه‌و ره‌هه‌ندێن روودانان ل پاش خوه‌ هێلاین ب درێژیا سالێن دیرۆكا خه‌باتا خوه‌ و ئه‌م پێدڤی ب تێكۆشینه‌كێ نینین كو ڤان ده‌رده‌سه‌ریان دیاربكه‌ین، چونكو د دیارن ل سه‌ر جڤاكێ كوردی و ئه‌م یێن دبینین كو كورد هاتینه‌ هاژۆرتن بۆ چووڤه‌كرنا هه‌ستا خوه‌ و ره‌وشتێ خوه‌ یێ سیاسی ب چووڤه‌كێ نه‌ته‌وی، لێ ئه‌ڤ چه‌نده‌ نه‌بوو ئه‌گه‌ر بۆ كوردان هه‌سته‌كا نه‌ته‌وی یا شۆڤێنی په‌یدا نه‌بوو، ب گرۆڤا هندێ كو سه‌رده‌ریا وان یا مرۆڤاتی ل گه‌ل نه‌ته‌وێن دیتر، هه‌ر دیسا گه‌له‌ك گرۆڤه‌یێن دیرۆكی یێن دی هه‌نه‌ ل سه‌ر ڤێ چه‌ندێ، ئه‌و به‌سی هندێ یه‌ كو ئاماژێ ب هه‌لویستێ وان یێ لێبۆرینێ بكه‌ین پشتی سالا 1991 و پشتی 2003، چونكو هه‌می پێشبینی دوه‌سا بوون كو بۆ كوردان ره‌نگڤه‌دانێن تۆلڤه‌كرنێ په‌یداببن، لێ تشتێ هاتیه‌ روودان، ئه‌و بوو كو كوردان گه‌له‌ك سه‌ره‌ده‌ری ب ره‌نگه‌كێ مرۆڤاتی كرن، هه‌ر وه‌كو پێشمه‌رگه‌ ئه‌ڤرۆ گه‌له‌ك ب ره‌وشت و مرڤانه‌ دكه‌ت و پیگیر ب هه‌می قانوون و ره‌وشتێن شه‌ڕی، سه‌ره‌ای هندێ كو ئه‌و یێن ل به‌ر سینگێ دوژمنه‌كێ تیرۆرست و تاوانبا، بچووكترین قانوون و په‌یمانێن شه‌ڕان نزانیت، دسۆژیت و سه‌رێن دیلكریان دبڕیت ژ هێزێن پێشمه‌رگه‌ی، ل به‌رامبه‌ر ژی هێزێن پێشمه‌رگه‌ی رێزێ ل دیلكریێن داعشێ دگریت و گه‌له‌ك ب مرۆڤانی سه‌ره‌ده‌ریێ ل گه‌ل دكه‌ت، زێده‌باری وێ سه‌ره‌ده‌ریا مرۆڤانه‌ یا حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ ل گه‌ل ئاواره‌ و په‌نابه‌ران.
و/ ئه‌ڤرۆ

کۆمێنتا تە